Ka se Tuai a Ieova

“E tuai o oko mai [te fakaasiga tenā], kae fakatali eiloa ki ei. E oko mai eiloa, kae ka se tuai foki.”—SAPAKUKA 2:3.

1. Se a te mea ne fakaiku aka ne tino o Ieova ke fai ne latou, kae ne a mea ne fakamalosi mai ki a latou ke fai penā?

“AU KA kake ki luga i te taoa ke lavea ne au a nisi malo.” Tenā loa te mea ne fakaiku aka ke fai ne te pelofeta a te Atua ko Sapakuka. (Sapakuka 2:1) E ‵pau eiloa a mea kolā ne fakaiku aka ne tino o Ieova ke fai i te 20 senitenali tenei. Tela la, ne talia ne latou mo te loto finafinau a te kalagaga telā ne faka‵pula atu i te fono tāua i a Setema 1922: “Tenei te aso o aso. Kiloke, ko pule mai te Tupu! Ko koutou ana tino fakasalalau tala. Tela la, ke fakasalalau atu, ke fakasalalau atu, ke na fakasalalau atu, te Tupu mo tena Malo.”

2. I te taimi ne toe fakamalosigina ei a Kelisiano fakaekegina ke fai a galuega e uke mai tua i te Taua Muamua a te Lalolagi, ne a olotou pati ne mafai o fai atu i ei?

² Ko oti te Taua Muamua a te Lalolagi, kae ne toe fakafoki atu ne Ieova a te ‵toega fakamaoni o tino fakaekegina ki se tulaga telā e uke a galuega ne fai i ei. E pelā eiloa mo Sapakuka, ne mafai eiloa ne latou taki tokotasi o folafola atu penei: “Au ka kake ki luga i te taoa ke lavea ne au a nisi malo, kae o fakatalitali me se a te mea ka fai mai ne te Aliki ke faipati ne au.” E taku mai i te fia o valoaga a te avā pati Epelu mō te “matapulapula” mo te “leoleo.”

“Ka se Tuai”

3. Kaia e ‵tau ei o tumau tatou i te matapula‵pula?

³ A koi faka‵pula atu ne Molimau a Ieova te fekau a te Atua i aso nei, e ‵tau o masaua faeloa ne latou o faka‵logo faka‵lei ki pati fakaoti konei i te valoaga lasi a Iesu: “Ke matapula koutou, me e se iloa ne koutou a te taimi e oko mai ei a te pule o te fale. E mafai o oko mai i te afiafi, i te valuapo, mai mua o te vaveao io me ko te taeao pogipogi. Kafai e oko fakavave mai, ke se maua mai koutou ne ia e ‵moe. Ko te muna e fai atu ne au ki a koutou, e tena foki taku muna e fai atu ki tino katoa: Ke matapula koutou!” (Maleko 13:35-37) E pelā mo Sapakuka, kae e ‵tusa foki mo pati a Iesu, e ‵tau o matapula‵pula faeloa tatou!

4. E tai ‵pau pefea te ‵tou tulaga mo te tulaga o Sapakuka i tafa o te 628 T.L.M.?

⁴ Kāti ne fakaoti ne Sapakuka tena tusi i te 628 T.L.M., a koi tuai o fai a Papelonia mo fai se malo malosi. Ko oti ne fakasalalau atu i te fia o tausaga te fakamasinoga a Ieova ki luga i te kau aposetate i Ielusalema. Kae ne seki fakaasi manino mai i ei te taimi ka oko mai ei te fakasalaga tenā. Ko oi te tino telā ka talitonu me ne toe 21 tausaga mai te taimi tenā kae ka fai Papelonia mo fai te tino fakaokosala a Ieova? E penā foki loa mo aso nei, e se iloa ne tatou ‘te aso mo te itula’ ka gata atu ei te fakanofonofoga tenei, e pelā mo te mea ne fakailoa mai ne Iesu: “E ‵tau [mo] koutou o toka me i te Tama a te Tagata e vau i te itula tela ne seki fakatali‵tali koutou ki ei.”—Mataio 24:36, 44.

5. Se a te mea telā e fakamalosi mai ki a tatou i pati a te Atua kolā e tusi ki lalo i te Sapakuka 2:2, 3?

⁵ Ona ko pogai ‵lei ne tuku atu ei ne Ieova te tofiga gali tenei ki a Sapakuka: “Tusi faka‵lei ki lalo i papa one a mea ka fakaasi atu ne au, ko te mea ke faitau gofie. Tusi ki lalo, me e seki oko mai te taimi e fakataunu ei. A te taimi ka vave oko mai; a mea ne fakaasi atu ne au e taunu eiloa. E tuai o oko mai, kae fakatali eiloa ki ei. E oko mai eiloa, kae ka se tuai foki.” (Sapakuka 2:2, 3) Ko lausa valevale a amioga ma‵sei mo amioga fakasauā i te lalolagi kātoa i aso nei, kae e fakaasi mai i ei me toeitiiti ko oko atu tatou ki “te aso fakamataku o te Aliki [ko Ieova].” (Ioelu 2:31) E fakamalosi mai a pati fakatalitonu konei a Ieova: “Ka se tuai foki”!

6. E mafai pefea ne tatou o ‵sao atu i te aso o te fakasalaga telā ka oko mai?

⁶ E mafai pefea o ‵sao atu tatou i te aso e oko mai ei te fakasalaga tau fakamasinoga? E tali mai ne Ieova mai i te fakaasimaiga o te ‵kese o tino amiotonu mo tino kolā e se amiotonu: “A latou kola e amio masei ka se ola, ka ko latou kola e amiotonu ka ola, me i a latou e fakatuanaki ki te Atua.” (Sapakuka 2:4) Ko oti ne tamate valevale ne pule fakamata‵mata kae kaima‵nako te fia miliona o tino ‵lei, kae maise eiloa i te avā taua a te lalolagi mo te tamatega o matakāiga o tino. E ‵kese a tavini fakaekegina a te Atua kolā e fia‵fai ki te filemu, me e tumau latou i te fakamaoni. A latou ko “te malo tela e amiotonu a tino i ei.” E fakalogo te malo tenā, fakatasi mo olotou taugasoa ko ‘nisi mamoe’ ki te fakamalosiga tenei: “Fakatuaga ki te Aliki [Ieova] ki te se gata mai; e puipui faeloa ne ia tatou.”—Isaia 26:2-4; Ioane 10:16.

7. Ne a mea e ‵tau mo tatou o fai ona ko te auala e fakaaogā ei ne Paulo te Sapakuka 2:4?

⁷ I tena tusiatuga ki Kelisiano Epelu, ne siki mai ne te apositolo ko Paulo a pati i te Sapakuka 2:4 i ana muna konei ki tino o Ieova: “E ‵tau [mo] koutou o kufaki, ko te mea ke fai ne koutou a te loto o te Atua, ke maua a te mea ne folafola mai ne ia. E pela mo muna a te Tusi: ‘E se leva eiloa nei, kae oko mai a ia tela e vau; e se fakatuatuai eiloa. E ola a tino amiotonu i te fakatuanaki; kae kafai se tino o latou e toe foki ki tua, e se fiafia toku loto ki a ia.’” (Epelu 10:36-38) A ‵tou aso nei e se ko te taimi ke mānava malie aka tatou io me ke ‵lave tatou i auala fiafai tupe mo fakafiafiaga fai valevale o te lalolagi a Satani. Ne a ‵tou mea e ‵tau o fai a koi “se leva nei” kae palele atu te taimi? E pelā mo Paulo, ko fai tatou mo fai te fenua tapu o Ieova kae e ‵tau mo tatou ‘o taumafai malosi eiloa ke maua a mea i ‵tou mua, kae ‵tele tonu atu ki te tapula,’ ko te ola se-gata-mai. (Filipi 3:13, 14) Kae e pelā mo Iesu, e ‵tau mo tatou ‘o kufaki ona ko te fiafia tela e fakatalitali mai’ ki a tatou.’—Epelu 12:2.

8. Ko oi “te tino” telā e faipati ki ei i te Sapakuka 2:5, kae kaia e se aogā ei ana faifaiga?

⁸ E fakamatala mai ne te Sapakuka 2:5 a te “tino” telā e ‵kese mai i tavini a Ieova me e se oko atu a ia ki ana fakamoemoega, kae “e pela eiloa [a ia] mo te mate e se mafai o malie.” Ko oi te tino telā “e se mafai o malie”? E pelā mo te kau Papelonia kolā e matakanokano i aso o Sapakuka, e aofia i te “tino” fakatusa tenā a malo fakapolitiki—faitalia me ko te kau Fasisi, te Kau Nasi, te Kau Kominisi, io me ko malo kolā e fakaigoa ki malo saoloto—kolā e fai ne latou olotou taua ke faka‵lasi aka ei olotou fenua. E faka‵fonu ne latou Seoli, io me ko te tānuga, i tino ‵lei. Kae ko konā te “tino” fakatusa tenā o te lalolagi a Satani i tena fakamatamata, kae e se ma‵goi olotou taumafaiga ke “puke fakasolosolo ne latou a malo mo latou.” Ko Ieova te Atua fua e mafai ne ia o fai ke ‵kau fakatasi a tino katoa, kae ka fai eiloa ne ia te mea tenā e alatu i te Malo o te Mesia.—Mataio 6:9, 10.

Te Mala Muamua i Mala Fakama‵taku e Lima

9, 10. (a) Se a te mea ne kamata o faka‵pula atu ne Ieova e alatu i a Sapakuka? (e) Se a te tulaga i aso nei e uiga ki te maua o mea sē ‵tau?

⁹ E alatu i tena pelofeta ko Sapakuka, ne faka‵pula atu ei ne Ieova se fakasologa o mala e lima, ko fakamasinoga kolā e ‵tau o fakaoko mai ke fakatoka ei te lalolagi ke ‵nofo i ei a tino fakamaoni kolā e tapuaki atu ki te Atua. E fai eiloa ne vaegā tino loto fakamaoni penā se “pati” telā e fakaasi mai ne Ieova. E fai‵tau tatou ki ei i te Sapakuka 2:6: “E puke ne koutou a mea e se a koutou, ka ko koutou ko malaia! Ka gata afea te otou fia maumea, e fakasaua ei ne koutou a tino ne kaitalafu i a koutou ke na togi olotou kaitalafu?”

¹⁰ E faka‵mafa mai i konā te maua mai o mea e se ‵tau. I tafa o tatou i te lalolagi nei, ko gasolo o mauko‵loa a tino maumea, kae ko gasolo o ma‵tiva atu a tino ma‵tiva. E fakaputu aka ne tino togi vailakau tapu mo tino faitogafiti a matugā aofaki ‵lasi o tupe. Ko ‵mate a tino e tokouke i te fia‵kai. E tasi vae fa o tino i te lalolagi nei e se lava olotou mea e maua i te olaga nei. Ko matagā ‵ki a olaga o tino i atufenua e uke. E ka‵laga atu penei a tino kolā e fia maua te amiotonu i te lalolagi nei: “Ka gata afea” te fanakaga o amioga ma‵sei konā! Kae ko pili mai te gataga! A te tonuga loa, “ka se tuai” mai te fakaasiga tenā.

11. Ne a muna a Sapakuka e uiga ki te tatino, kae kaia e mafai ei ne tatou o fai atu me e lasi te tatino i te lalolagi i aso nei?

¹¹ Ne fai atu penei te pelofeta ki tino ma‵sei: “Ko oti ne ‵ta ne koutou a malo e uke, kae nei a latou kola e toe ka o‵mai o ‵ta koutou ona ko te tatino o koutou pela foki mo te saua o koutou ki tino [mo] fa‵kai o te lalolagi.” (Sapakuka 2:8) E pefea te lasi o te tatino i aso nei! Ne taku manino mai ne Iesu penei: “Ko latou katoa kola e fakaaoga te pelu, e ‵mate foki i te pelu.” (Mataio 26:52) Kae i te 20 senitenali eiloa tenei, ne tamate ne fenua mo potukau tatino a tino e toko selau miliona tupu. Ke malaia a tino kolā e ‵kau atu ki vaegā amioga tatino konā!

Te Lua o Mala

12. Se a te lua o mala telā ne tusi ne Sapakuka, kae e iloa pefea ne tatou me ka sē aogā a koloa kolā ne kai‵soa?

¹² A te lua o mala, telā ne tusi ki lalo i te Sapakuka 2:9-11, e oko atu eiloa ki tino kolā ‘ne fakamaumea ne latou olotou kāiga ki mea ne fao mālō ne latou. Ne fai ne latou olotou fale ke saogalemu mai puapuaga.’ E se aogā te kaisoa, e pelā mo pati manino konei a te faisalamo: “Sa ita manafai e maukoloa se tino, mafai foki e gasolo ake loa o uke ana koloa; me e se mafai ne ia o fano mo ana koloa mafai e mate a ia, e se tau‵tali atu i a ia ana koloa ki lalo i te tanuga.” (Salamo 49:16, 17) E tāua foki a pati ‵poto konei a Paulo: “Fakatonu ki tino kola e mauko‵loa i mea o te olaga nei ke se fakamata‵mata, ka ke se tuku atu foki olotou fakamoemoega ki mea e gata i lalo nei te lotou aoga, ka ke tuku atu olotou fakamoemoega ki te Atua, tela e alofa o tuku mai ne ia a mea katoa e manuia ei tatou.”—1 Timoteo 6:17.

13. Kaia e ‵tau ei o tumau tatou i te fakasalalau atu o fekau a te Atua?

¹³ E pefea te tāua ke na fakasalalau atu a fekau tau fakamasinoga a te Atua i aso nei! I te taimi ne ita ei te kau Falesaio i te ka‵lagaatuga o tino me i a Iesu ko “te Tupu tela e vau i te igoa o [Ieova],” ne fai atu a ia penei: “Au e fai atu ki a koutou, kafai e se ka‵laga latou, ko fatu ka ka‵laga.” (Luka 19:38-40) E penā foki loa i aso nei, kafai e fakata‵mala a tino o te Atua o fakaasi faka‵sau atu a amioga ma‵sei i te lalolagi tenei, ‘ke oko ki fatu o pui ko tagi ita, ka ko fuafua o fale e fakafoki mai ne latou te leo.’ (Sapakuka 2:11) Tela la, ke na tumau tatou i te loto toa kae faka‵pula atu te mea telā ne fakailoa mai ne te Atua!

Te Tolu o Mala mo te Tatino

14. Ne a amioga tatino ne māfua mai i lotu a te lalolagi?

¹⁴ A te tolu o mala telā ne faka‵pula mai e alatu i a Sapakuka e fakasino atu i ei ki te tatino. Konei a pati i te Sapakuka 2:12: “Koutou ko malaia! Ne fakavae ne koutou te fa‵kai i te agasala, kae atiake ne koutou i te tatino.” I te fakanofonofoga tenei, e aofia sāle te tatino i te sē amiotonu. Se manatu tāua me i toe tamatega ‵lasi kae matagā o tino ne māfua mai i lotu o te lalolagi. E mafai o taku atu ne tatou a Taua Fakalotu, kolā ne fakatau taua i ei a Kelisiano ‵Loi mo tino Lotu Musilimu; Fakasauāga kolā ne fai ne te Lotu Katolika i Sepania mo Latina Amelika; te Taua i Tausaga e Tolusefulu i Eulopa i te va o te Lotu Poletesano mo te Lotu Katolika; mo toe taua fakama‵ligi toto ko te avā taua a te lalolagi i te ‵tou senitenali tenei, kolā ne kamata mai i Lotu Kelisiano ‵Se.

15. (a) Ne a mea e fai faeloa ne atufenua kolā e talia kae ‵lago atu ki ei a ekalesia? (e) E mafai ne Malo ‵Soko o taofi aka te fakaputuakaga o meatau i te lalolagi nei?

¹⁵ E tasi te mea matagā i te Taua i te Lua a te Lalolagi ko te tamatega o tino Iutaia ne te kau sā Hitila, telā ne ‵mate i ei te fia miliona o tino Iutaia mo tino amio ‵lei i Eulopa. Ne fatoā taku tonu mai ne te kau faifeau a te Lotu Katolika Loma i Falani me ne fakata‵mala latou o ‵teke atu ki te faiga ke uga atu te fia selau afe o tino fakaa‵lofa ke tamate ne te kau sā Hitila. Kae koi fakatoka eiloa a atufenua o tamate ne latou a tino. E talia kae ‵lago atu foki ki ei a ekalesia. Ne fatoā fai mai fakamuli nei te mekesini ko te Time (ko te vaega telā e maua i te lalolagi kātoa) e uiga ki te Ekalesia i Lusia ko te Russian Orthodox Church: “E lasi te pulega a te ekalesia telā e toe fakamalosi aka ki te mea telā ne seki pule latou ki ei i aso mua: ko kautau a Lusia. . . . Ko fakamanuia sāle ne faifeau a vakalele tau mo fale o sotia. I a Novema, i te akoga fakafaifeau i Moscow ko te Danilovsky Monastery, ko te laumua tenā o te Ekalesia i Lusia, ne fakamanuia atu eiloa te ekalesia ki meatau fakaniukelea a te kau Lusia.” E mata, e mafai ne Malo ‵Soko o taofi aka te ‵toe fakaputuakaga o meatau fakatemoni? Ikai! E pelā mo muna i te nusipepa ko te Guardian i Lonitona, Egelani, ne fai mai penei se tino e tokotasi telā ne maua ne ia te fakailoga ko te Nobel Peace Prize: “Se mea fakafanoanoa ‵ki eiloa me i malo e lima kolā e pule faeloa ki te Komiti o Malo ‵Soko mō te Tokagamalie ko toe malo ‵lasi i te lalolagi kolā e ‵togi atu ne latou a meatau.”

16. Ne a mea ka fai ne Ieova e uiga ki fenua kolā e fai taua?

¹⁶ E mata, ka fakaoko atu ne Ieova te fakasalaga ki luga i atufenua fai taua? E fai mai te Sapakuka 2:13: “A malo ne puke ne koutou ko fita i galuega se aoga, i mea ne faite ne latou ko ‵ka katoa. Ko te Aliki Tafasili i te Malosi [“Ieova o kautau,” NW] ne fai ne ia a mea kona.” “Ieova o kautau”! Ao, e isi ne kautau fakaagelu a Ieova i te lagi, kae ka fakaaogā ne ia a kautau konā ke fakaseai ei a tino mo atufenua kolā e fai ne latou a taua!

17. Ka pefea te lasi o te iloaga e uiga ki a Ieova i te lalolagi māfai ko oti ne fakaoko atu ne ia te fakamasinoga ki luga i fenua kolā e amio fakasauā?

¹⁷ Ne a mea ka ‵soko atu ki te fakaokoatuga ne Ieova o fakasalaga ki fenua amio fakasauā konā? E tali mai penei te Sapakuka 2:14: “Ka ko te lalolagi ka fonu i te poto o te mana o te Aliki [ko Ieova], e pela mo te tai e fonu i te suatai.” Mā‵faga o fakamoemoega gali! I Amaketo ka faka‵malugina ki te se-gata-mai te pulega sili a Ieova. (Fakaasiga 16:16) E fakatalitonu mai a ia me ka ‘faka‵malu eiloa ne ia te koga e tu ei ana vae,’ ko te lalolagi tenei e ‵nofo tatou i ei. (Isaia 60:13, NW) Ka akoakogina a tino katoa i auala o te Atua ki te ola, ko te mea ke ‵fonu te lalolagi i te iloaga e uiga ki fuafuaga ‵malu a Ieova e pelā mo te tai e fonu i te suātai.

Te Fa mo te Lima o Mala

18. Se a te fa o mala telā ne faka‵pula mai e alatu i a Sapakuka, kae e matea atu pefea te mea tenā i amioga a te lalolagi i aso nei?

¹⁸ E fakamatala mai te fa o mala i te Sapakuka 2:15, penei: “Koutou ko malaia! Mai te otou kaitaua ne fakaseaoga kae fakamasiasi ei ne koutou otou tuakoi. Ne fakatakasese ne koutou a latou e pela me ne tino konā.” E fakauiga i ei ki amioga fai valevale a te lalolagi nei. Ko oko atu nei olotou amioga ma‵sei, kolā e ‵lago atu foki ki ei a nisi fakapotopotogā lotu, ki toe mea matagā. Ko pisi fakavave atu a mala, pelā mo te SELAMETE mo te polokī ki te lalolagi kātoa. E se fakaasi atu ne te kautama tenei a te “‵malu o Ieova,” e fakamuamua ne latou olotou manakoga, ko gasolo o matagā atu olotou amioga kae ko pili o fakaoko atu te fakasalaga mai te Atua ki luga i a latou. ‘Ka ‵fuli te lotou ‵malu ki te māsiasi,’ me ka inu te lalolagi fakalogoga‵ta tenei ki te ipu o te kaitaua o Ieova, telā e fakaata mai i ei a mea ka fai ne ia ki a latou. “Ka masiasi kae ka se ‵malu” latou.—Sapakuka 2:16.

19. Se a te mea e faipati ki ei a pati fakatomua ki te lima o mala telā e faka‵pula mai ne Sapakuka, kae se a te tāua o pati konā i te lalolagi i aso nei?

¹⁹ A te pati fakatomua ki te lima o mala e fakailoa mai ke fakaeteete malosi i te ifo ki tupua. Ne fai ne Ieova ke taku atu ne tena pelofeta a pati ‵toko konei: “Koutou ko malaia! Ne fai koutou ki te potu lakau penei, ‘Ala aka!’ io me ki se fatu, ‘Tu ki luga!’ E a, e mafai ne se tupua o fakaasi atu se mea ki a koe? E ui eiloa e ufi ki siliva mo aulo, kae seai eiloa se ola i ei.” (Sapakuka 2:19) Ke oko mai eiloa ki aso nei, koi ifo sāle a Lotu Kelisiano ‵Se mo lotu fāpaupau ki olotou koluse, ata o Malia, ata fakalotu, mo nisi fakatusaga o tāgata mo manu. E seai lele eiloa se mea i mea konā e mafai o ala mai ke fakasao olotou tino tapuaki māfai ko fakaoko atu ne Ieova te fakasalaga. E seai lele eiloa se aogā o olotou aulo mo siliva māfai e fakatusa atu ki te ‵malu o te Atua o te se-gata-mai, ko Ieova, penā foki loa mo te ‵malu o mea ola kolā ne faite ne ia. Ke na tavae atu tatou ki tena igoa sē fuafuagina ke oko eiloa ki te se-gata-mai!

20. Se a te faletapu telā e taulia tatou o tavini atu i ei mo te fiafia?

²⁰ E tonu, e ‵tau o maua ne te ‵tou Atua, ko Ieova, a vikiga katoa. Ona ko te āva malosi atu ki a ia, ke faka‵logo faka‵lei tatou ki te polopolokiga ‵mafa ke se ifo ki tupua. Kae ke na fakalogo atu! Koi faipati mai a Ieova: “A te Aliki [ko Ieova] e nofo i tena Faletapu ‵malu; ke filemu a tino katoa i te lalolagi i ona mua.” (Sapakuka 2:20) Kāti e se taumate ne mafaufau te pelofeta tenā ki te faletapu o Ieova. Kae ko taulia tatou i aso nei ke tapuaki atu i te faletapu faka-te-agaga telā e sili atu tena ‵malu, kae ko tofi aka i ei te ‵tou Aliki ko Iesu Keliso e pelā me ko te Faitaulaga Pule. I konei loa, i te koga ateatea o te faletapu tenā i te lalolagi nei, e maopoopo fakatasi tatou, ke tavini kae ‵talo atu, kae e avatu ne tatou te ‵malu ‵tau ki te igoa o Ieova. Ko tafaga la te gali ke avatu ne tatou a tapuakiga mai ‵tou loto ki te ‵tou Tamana alofa i te lagi!

[Ata i te itulau e 23]

E pelā mo Sapakuka, e iloa ne tavini a te Atua i aso nei me ka se tuai a Ieova

[Ata i te itulau e 24]

U.S. Army photo

[Ata i te itulau e 26]

E loto fakafetai koe me ko taulia koe ke tapuaki atu ki a Ieova i te koga ateatea o tena faletapu faka-te-agaga?

[Ata i te itulau e 26]

E Masaua ne Koe?

• Se a tau fakatau e uiga ki pati konei a Ieova: “Ka se tuai”?

• Se a te uiga tonu i aso nei o mala kolā ne faka‵pula mai e alatu i a Sapakuka?

• Kaia e ‵tau ei o tumau tatou i te faka‵pula atu o te fekau a Ieova?

• Se a te faletapu telā e taulia nei tatou ke tavini atu i tena koga ateatea?