Faka‵logo ki Muna a te Agaga!

“Ko latou kolā e fai‵tau ki te tusi tenei, ke na faka‵logo la ki muna e fai atu ne te Agaga ki ekalesia!”​—⁠FAKAASIGA 3:⁠22.

E ‵TAU mo tavini a Ieova o faka‵logo ki pati a Iesu Keliso ne fai ki fakapotopotoga e fitu kolā e fakaasi mai i te tusi ko Fakaasiga e auala i te agaga tapu. E maua atu i fekau takitasi konā a pati polopoloki konei: “Ko latou kolā e fai‵tau ki te tusi tenei, ke na faka‵logo la ki muna e fai atu ne te Agaga ki ekalesia!”​—⁠Fakaasiga 2:​7, 11, 17, 29; 3:​6, 13, 22.

² Ko oti ne fai‵pati tatou ki fekau a Iesu ki agelu io me ko ovasia i Efeso, Semulana mo Pelekamo. Ne a mea aogā ka maua ne tatou mai ana pati ne fai e auala i te agaga tapu, ki nisi fakapotopotoga e fa?

Ki te Agelu i Tuatila

³ Ne fai atu ne te “Tama a te Atua” a pati fakamālō mo pati polopoloki ki te fakapotopotoga i Tuatila. (Faitau ki te Fakaasiga 2:​18-29) Ne tu atu a te fa‵kai ko Tuatila (ko fakaigoa nei ki a Akisa) i te maga o te vaitafe ko te Gediz i te feitu ki te togālā o Asia Foliki. Ne lauiloa te fa‵kai tenā i ana mea taulima kese‵kese. Ne fakaaogā ne tino fai vali a aka o te lakau ko te “madder” ke faite ei olotou vali violeta kolā ne lauiloa i ei latou. A Litia, telā ne fai pelā me se Kelisiano i te taimi ne āsi atu ei a Paulo ki Filipi i Eleni, “se fafine Tuatila, kae se tino ‵togi laugatu pauli (lanu violeta, NW).”​—⁠Galuega 16:​12-​15.

⁴ Ne fakamālō atu a Iesu ki te fakapotopotoga i Tuatila ona ko olotou faifaiga ‵lei, te a‵lofa, fakamaoni, kufaki mo te faiga o te galuega talai. E tonu, ‘e uke atu olotou galuega ne fai i te taimi tenā i lō olotou galuega mua.’ Tela la, kafai ne ‵lei ‵tou mea ne fai i aso mua, e se ‵tau eiloa o manatu mā‵mā tatou ki ‵tou amioga.

⁵ Ne talia ne te fakapotopotoga i Tuatila a te ifo ki tupua, akoakoga ‵se mo amioga finalalolagi. Ne nofo atu i a latou “a te fafine ko Iesepela”​—⁠kāti se potukau o fāfine kolā e tai ‵pau olotou faifaiga mo te tupu fafine masei ko Iesepela mai matakāiga e sefulu o te Malo o Isalaelu. Ne fai mai a nisi tino sukesuke me ne taumafai a ‘pelofeta fāfine’ o Tuatila o fakakolekole a Kelisiano i konā ki olotou faifaiga fakapisinisi ko te mea ke ‵taki mai i ei latou ke tapuaki ki olotou atua fapaupau kae ke ‵kau atu ki olotou ‵kaiga fakamanatu kolā e ofo atu ei a taulaga ki tupua. Ke sē talia eiloa ne tatou se fafine telā e fai mai i a ia se pelofeta ke takolekole atu ki te fakapotopotoga Kelisiano i aso nei!

⁶ Ne ‵tau o oko vave atu ki te taimi ne fai ei ne Keliso a ‘Iesepela ke masaki malosi, kae fai foki a ia fakatasi mo tino kolā ne mulilua sāle mo ia ke ‵fonu i puapuagā, vaganā ke sala‵mo latou ki olotou faifaiga.’ E sē ma‵nako eiloa a ovasia o tau‵tali atu ki vaegā akoakoga mo faifaiga ma‵sei penā, kae sē ‵tau foki mo Kelisiano o mulilua i te feitu faka-te-foitino mo te feitu faka-te-agaga io me aofia latou i te ifo ki tupua ke iloa aka ei ne latou a te matagā o “akoakoga ‵funa kae ‵loto a Satani.” Kafai e ‵saga tonu atu tatou ki pati polopoloki a Iesu ‘ka taofi ‵mau eiloa tatou ki mea ko oti ne maua ne tatou,’ kae ka sē pule mai te agasala ki a tatou. Ona ko te lotou ‵teke atu ki faifaiga agasala, manakoga ma‵sei mo mafaufauga sē ‵lei, ko maua nei ne te kau fakaekegina kolā ko faka‵tu aka a “te pule i luga i fenua” kae ka ‵kau fakatasi latou mo Keliso o lepe a fenua konā. E maua ne fakapotopotoga i aso nei a fetu fakatusa, kae ka maua ne latou kolā ne fakaekegina a te “fetu ao ‵pula,” ko te Tamataene fatoā fakaipoipo ko Iesu Keliso māfai ko toe faka‵tu aka latou ki te lagi.​—⁠Fakaasiga 22:⁠16.

⁷ Ne polopoloki atu ki te fakapotopotoga i Tuatila ke sē talia eiloa ne latou a faifaiga ma‵sei a fāfine fai mea ‵se. Ne fakamalosi atu a te fekau a Keliso e auala i te agaga tapu ki te fakapotopotoga ke fesoasoani atu ki fāfine amio atua ke tumau i te lotou tulaga tenā i te fakapotopotoga a te Atua i aso nei. E sē fia pule atu latou ki tāgata io me fakalata ne latou a taina ke finalalolagi i te feitu faka-te-agaga io me ko te feitu faka-te-foitino. (1 Timoteo 2:12) I lō te fai penā, e tuku mai ne fāfine a fakaakoakoga ‵gali i olotou faifaiga ‵lei mo te lotou taviniga ke ‵viki atu ei ki te Atua. (Salamo 68:11; 1 Petelu 3:​1-6) Kafai e tausi ‵mau a te fakapotopotoga ki mea ko oti ne maua ne ia​—⁠ko akoakoga ‵tonu, amioga ‵mā mo te taviniga tāua o te Malo​—⁠ka tuku mai eiloa ne Keliso a fakamanuiaga, kae sē ko te fakasalaga.

Ki te Agelu i Salataisa

⁸ Ne ma‵nako fakavave a te fakapotopotoga i Salataisa ki se fesoasoani me ne ‵mate atu latou i te feitu faka-te-agaga. (Faitau ki te Fakaasiga 3:​1-6.) Ne tu atu a Salataisa i se 30 maila i te feitu ki saute o Tuatila, se fa‵kai maumea. Ne maumea malosi a te fa‵kai tenā ona ko mea tau pisinisi, te ola ‵lei o te laukele, mo te faitega o laugatu mai pa‵kili o mamoe, kae ne ‵nofo mua i ei a tino e toko 50,000. E ‵tusa mo te fakamatalaga a Iosefatu, ne ‵nofo a tino Iutaia e tokouke i te senitenali muamua T.L.M. i Salataisa. E aofia i mea kolā ne fakamasei i te fa‵kai tenā ko te faletapu o tino Iutaia mo te faletapu o te atua fafine o te kau Efeso ko Atemisi.

⁹ Ne fai atu a Keliso ki te agelu o te fakapotopotoga i Salataisa, penei: “E iloa ne au au mea e fai; e iloa foki ne au me e iai te manatu pelā i a koe e ola, kae iloa ake nei i a koe ko mate!” Kae pefea la, māfai e lauiloa tatou me e ma‵losi i te feitu faka-te-agaga kae tela la e sē fia ‵saga atu tatou ki tauliaga faka-Kelisiano, e fai fitoi te ‵tou taviniga kae ko pili fua o “‵mate” i te feitu faka-te-agaga? Tela la, e ‵tau o masaua ne tatou a te fekau o te Malo telā ‘ne akoako, ne lagona kae faka‵logo foki tatou ki ei’ kae ‵tau o fakamalosi aka ne tatou ‵tou taumafaiga i te taviniga tapu. E ‵tau mo tatou o na kamata o fai ‵tou tusaga mo te loto kātoa i fakatasiga a Kelisiano. (Epelu 10:​24, 25) Ne polopoloki atu a Keliso ki te fakapotopotoga i Salataisa, penei: “Kafai e sē ala mai koe, e vau au ki a koe e pelā mo se tino kaisoa, kae e sē iloa foki ne koe a te itula e vau ei au.” Kae pefea la tatou i aso nei? I se taimi pili mai mua nei e ‵tau o fakamasino tatou ne te Atua.

¹⁰ E pelā mo te tulaga telā ne oko atu ki te fakapotopotoga i Salataisa, kāti e isi ne nāi tino kolā e ‘seki fakalai‵lai olotou gatu kae e sasale fakatasi latou mo Keliso mo olotou gatu ‵kena me e ‵tau eiloa o fai penā.’ E puke ‵mautakitaki latou ki olotou faifaiga faka-Kelisiano, kae taumafai foki ke sē lai‵lai latou i mea tau amioga mo mea tau lotu i te lalolagi nei. (Iakopo 1:27) Kae ‘ka sē ‵solo lele eiloa ne Iesu olotou igoa mai te tusi o te ola, kae ka fakailoa atu foki ne ia ki tena Tamana mo te kau agelu.’ Ona ko te mea ko ‵tau mo latou o sasale mo Keliso, ka pei a te fafine fakaipoipo telā ko te kau fakaekegina ki gatu lino, ‵ma kae malapulapu telā ko te fakailoga o faifaiga amio‵tonu o tino tapu o te Atua. (Fakaasiga 19:⁠8) E fakamalosi aka latou ne te tauliaga gali telā ka maua ne latou i te lagi ke manumalo latou i te lalolagi. E isi foki ne fakamanuiaga ka maua ne tino kolā ka maua ne latou te avanoaga ke ola ki te se-gata-mai i te lalolagi. E tusi foki olotou igoa i te tusi o te ola.

¹¹ E seai eiloa se tino i a tatou e manako ke oko atu ki te tulaga masei telā ne maua ne te fakapotopotoga i Salataisa. Kae e pefea la māfai ko iloa ne tatou me ko fia ‵moe tatou i te feitu faka-te-agaga? E ‵tau o gasue‵sue fakavave tatou mō te ‵tou ‵lei eiloa. Kāti ko kamata o fia‵fia tatou ki faifaiga kolā e sē fiafia ki ei te Atua kae ko sē fia olo atu sāle foki tatou ki fakatasiga io me ko te galuega talai. Ke na ‵sala atu tatou ki te fesoasoani o Ieova mai te faiga o ‵talo. (Filipi 4:​6, 7, 13) A te faitau mo te sukesuke faeloa ki te Tusi Tapu mo tusi kolā ne fakatoka ne te “tavini fakamaoni” i aso katoa ka fesoasoani malosi mai ke tumau tatou i te āla i te feitu faka-te-agaga. (Luka 12:​42-​44) Kafai e fai penā, ka fai tatou e pelā mo te kau i Salataisa kolā ne maua ne latou te taliaga a Keliso, kae ka fai foki tatou e pelā me se fakamalosiga ki ‵tou taina tali‵tonu.

Ki te Agelu i Filatelafia

¹² Ne fakamālō atu a Iesu ki te fakapotopotoga i Filatelafia. (Ke faitau ki te Fakaasiga 3:​7-13.) Ne fai a Filatelafia (ko fakaigoa nei ki a Alasia) e pelā me se fa‵kai maumea telā e faite i ei a uaina i te feitu ki te togālā o Asia Foliki. A te lotou atua ko Dionysus ko te atua o uaina. E se taumate, ne taumafai a tino Iutaia i Filatelafia o fakakolekole a Kelisiano Iutaia ke puke ‵mau ki nisi faifaiga o te Tulafono telā ne tuku atu ki a Mose io me ke toe tau‵tali katoatoa ki ei.

¹³ Ne nofo mo Keliso a “te ki a Tavita,” kae ne tuku atu ki a ia mea katoa o te Malo mo te fakasoaga o mea i te kāiga o tino fakatuanaki. (Isaia 22:22; Luka 1:32) Ne fakaaogā ne Iesu a te ki tenā ke ‵tala aka ei a avanoaga mo tauliaga o te Malo ki Kelisiano i Filatelafia mo nisi koga aka. Talu mai te 1919 ne tuku atu ne ia ki “te tavini fakamaoni” a ‘avanoaga e uke’ kolā e sē mafai o taofi ne se tino e pelā mo te talaiatuga o te Malo. (1 Kolinito 16:9; Kolose 4:​2-4) E tonu, ko oti ne ‵pono a te avanoaga ke maua a tauliaga o te Malo ki “te kau a Satani,” me i a latou e se ne tino Isalaelu faka-te-agaga.

¹⁴ Ne tuku atu ne Keliso ki Kelisiano i Filatelafia a te folafolaga tenei: “Ona ko koutou ne faka‵logo ki taku fakatonuga ke loto kufaki koutou, ka tausi faka‵lei foki ne au a koe i taimi o puapuagā kolā ka oko mai ki te lalolagi o tofotofo a tino katoa i te lalolagi.” E ‵tau o maua a te kufaki telā ne fakaasi atu ne Iesu i te faiga o te galuega talai. Ne seki takavale a ia i ana fili kae ne tumau eiloa i te faiga o te loto o tena Tamana. Tela la, ne toe fakatu aka ei a Keliso ki te ola telā e se toe mafai o tamate i te lagi. Kafai e tu ‵mautakitaki tatou i ‵tou filifiliga ke tapuaki atu ki a Ieova kae ke ‵lago atu ki te Malo mai te talaiatuga o te tala ‵lei, ka sē mafai eiloa tatou o ‵siga i te taimi tenei o tofotofoga, “i taimi o puapuagā.” Ka tumau tatou i te ‘tausi faka‵lei ki mea ko oti ne maua ne tatou’ mai i a Keliso māfai e fakama‵losi aka ne tatou a mea o te Malo. Kafai e penā ka maua ne te kau fakaekegina a te taui faka-te-lagi kae ka maua ne olotou taugasoa fakamaoni a te ola se-gata-mai i te lalolagi.

¹⁵ Ne fakaopoopo mai a Keliso penei: “E fai ne au a ia telā e manumalo, ke fai mo pou tumau o te fale tapu o te Atua, ke oko ki te se gata mai. Ka tusi ne au i luga i a ia a te igoa o toku Atua, mo te igoa o te fa‵kai o toku Atua, ko te Ielusalema fou, telā ka fanaifo mai te Atua i te lagi. Ka tusi foki i luga i a ia a toku igoa fou.” E ‵tau o puke ‵mautakitaki a ovasia fakaekegina ki te tapuakiga tonu. E ‵tau o fetaui olotou faifaiga ke fai pelā me ne vaega o “te Ielusalema fou” mai te talai atu a te Malo o te Atua mo te tausiga o latou ke ‵ma i te feitu faka-te-agaga. E mafai o fai penā māfai e ma‵nako latou ke fai pelā me ne pou i te faletapu faka-te-lagi telā ko oti ne faka‵malugina, io me māfai e fia tauave ne latou a te igoa o te fa‵kai o te Atua e pelā me ne tino kolā ka ‵nofo tumau i ei kae ke fai pelā me ko te avaga fakaipoipo a te Keliso. Kae e ‵tau foki o ‘faka‵logo latou ki muna e fai atu ne te Agaga ki ekalesia!”

Ki te Fakapotopotoga i Laotikaia

¹⁶ Ne polopoloki ne Keliso a te fakapotopotoga i Laotikaia kolā ne maua ne latou te uiga ko te manatu ma‵ma. (Ke faitau ki te Fakaasiga 3:​14-22.) Ne tu a Laotikaia, se fa‵kai takutakua kae maumea, i te 90 maila ki te feitu ki te saegālā o Efeso i maga auala ‵lasi i te vanu ola ‵lei o te vaitafe ko Lycus. Ne lauiloa te fa‵kai tenā ona ko gatu ‵gali kolā ne faite sāle mai i fulufulu o mamoe uli mo fale ‵teu tupe (pagike). E pelā me ko te fa‵kai telā ne tu i ei te akoga takutakua i mea tau tokitā, ne maua atu i ei a te vailakau mō mata telā ne fakaigoa ko te Phrygian powder. A te atua o vailakau ko Asclepius se tokotasi o atua lauiloa i te fa‵kai tenā. E tokouke ‵ki a tino Iutaia ne ‵nofo atu i Laotikaia kae ne fai a nisi tino i a latou e pelā me ne tino mau‵mea.

¹⁷ E auala i te “agelu,” o Laotikaia ne faipati ‵tonu atu a Iesu ki te fakapotopotoga i konā e pelā me ko te “molimau fakamaoni kae tonu, ko ia foki ko te kamataga o mea katoa ne faite ne te Atua.” (Kolose 1:​13-​16) Ne polopoloki foki a te fakapotopotoga i Laotikaia me “e sē ‵moko e sē ‵vela” foki latou i te feitu faka-te-agaga. Ka luaki ne Iesu latou keatea mai tena gutu ona ko te mea e mafanafana fua latou. Ne mafai fua o malamalama vave latou i te manatu tenā. Ne maua atu i te fa‵kai pili mai ko Hialapoli a vai ‵puna, kae ne maua atu a vai ‵moko i Kolose. Tela la, ona ko te mea ne ‵tau o fakasali a vai i paipa mai se koga ‵mao, kafai e oko atu ki Laotikaia ko mafanafana te vai. Ne kamata o fakasali atu te vai i se alāvai. Kae kafai ko pilipili atu ki Laotikaia ne ‵sali atu te vai i loto i fatu kolā ne faka‵piki fakatasi ki te sameni kae e isi se pūga i te kogāloto.

¹⁸ A tino taki tokotasi i aso nei pelā mo te kau Laotikaia, e sē vela kae e sē ‵moko foki. E fai latou pelā me ne vai mafanafana kolā e luaki keatea! E seki manako a Iesu o fakaaogā latou ke fai‵pati mō ia e pelā me ne ‘sui fakaekegina o Keliso.’ (2 Kolinito 5:20) Kafai e sē sala‵mo latou, ka galo atu foki te lotou tauliaga ke fai pelā me ne tino talai o te Malo. Ne fia mau‵mea a te kau Laotikaia kae ne seki iloa ne latou me i a latou e ‘ma‵sei, e fakaa‵lofa, e ma‵tiva, e ‵kivi kae ‵nofo fuafua.’ Ko te mea ke tapale keatea te ma‵tiva, ‵kivi mo te ‵nofo fuafua i te feitu faka-te-agaga o tino kolā e ‵pau mo latou i aso nei, e ‵tau mo latou o ‵togi mai i a Keliso a te ‘tinā aulo’ o te fakatuanaki, se “gatu ‵kena” o te amiotonu, mo te ‘vailakau fai mata’ telā e fai ei ke ‵pula faka‵lei a mata i te feitu faka-te-agaga. E loto fia‵fia a ovasia Kelisiano o fesoasoani atu ki a latou ko te mea ke fakatāua ne latou olotou manakoga faka-te-agaga kae ke ‘mau‵mea latou i te fakatuanaki.’ (Iakopo 2:5; Mataio 5:⁠3) E se gata i ei, e ‵tau foki o fesoasoani atu a ovasia ki a latou ke fakaaogā ne latou a te ‘vailakau fai mata’ faka-te-agaga​—⁠ko te mea ke talia kae tau‵tali atu foki latou ki akoakoga, pati polopoloki, fakaakoakoga mo te mafaufau o Iesu. E fai a te mea tenei e pelā me se vailakau ke faka‵lei aka ei a “manakoga agasala, ko mea e matea ne tino kae ma‵nako ki ei, mo mea katoa i te lalolagi nei kolā e fakamata‵mata ki ei a tino.”​—⁠1 Ioane 2:​15-17.

¹⁹ E polopoloki kae fakatonutonu ne Iesu a tino kolā e alofa a ia ki ei. E ‵tau foki mo ovasia kolā e ‵nofo mai lalo i tena pulega o fai penā. (Galuega 20:​28, 29) Ne ‵tau foki mo te kau Laotikaia o ‘loto‵mau kae salamō,’ kae ke ‵fuli olotou mafaufau mo te auala e ola ei latou. E mata, ko masani a nisi o tatou ki te olaga telā e fai ei ke manatu mā‵mā tatou ki te taviniga tapu ki te Atua i ‵tou olaga kātoa? Tela la, ke na ‘‵togi ne tatou a vailakau fai mata’ mai i a Iesu ko te mea ke lavea ne tatou a te aogā o te ‵sala muamua faeloa ki te Malo mo te loto finafinau.​—⁠Mataio 6:33.

²⁰ Ne fai mai a Keliso, penei: “Kiloke, au e tu i te mataloa kae tukituki atu; kafai se tino e lagona ne ia toku leo kae ‵tala ne ia te mataloa, e ulu atu au ki loto i tona fale o ‵kai fakatasi mo ia, ko ia foki mo au.” Ne faipati atu sāle a Iesu ki mea faka-te-agaga i taimi e ‵kai sāle ei a ia mo tino. (Luka 5:​29-39; 7:​36-50; 14:​1-24) Ko tukituki atu nei a Iesu i te mataloa o te fakapotopotoga telā e fai pelā mo te fakapotopotoga i Laotikaia. E mata, ka ‵saga atu a tino i ei ki a ia, fakamalosi aka te lotou a‵lofa mō ia, talimālō atu ki loto i a latou, kae talia ke akoako ne ia latou? Kafai e penā loa, ka ‵kai fakatasi a Iesu mo latou kae ka maua ne latou a mea aogā faka-te-agaga e uke ‵ki mai ei.

²¹ Ko talia nei ne ‘nisi mamoe’ i se auala fakatusa a Iesu, kae e iku atu a te faiga tenei ki te ola se-gata-mai. (Ioane 10:16; Mataio 25:​34-40, 46) Ka tuku atu ne Keliso ki tino fakaekegina taki tokotasi kolā e manumalo a te tauliaga ke ‘‵nofo fakatasi mo ia i tena nofogaaliki, e pelā eiloa mo ia ne manumalo kae ‵nofo mo tena Tamana i Tena nofogaaliki.’ E tonu, ne folafola mai ne Iesu ki te kau fakaekegina kolā e manumalo a te taui lasi ke ‵nofo fakatasi mo ia i te feitu fakaatamai o tena Tamana i te lagi. Kae ko nisi mamoe kolā e manumalo e olioli ke ola i se koga gali i te lalolagi mai lalo i te pulega a te Malo.

Ne Akoakoga mō Tatou Katoa

²² E mautinoa eiloa me ka maua ne Kelisiano katoa a mea tāua mai pati a Iesu ki fakapotopotoga e fitu i Asia Foliki. Ona ko te iloaga me ne tuku atu ne Keliso a pati fakamālō kolā e fetaui ‵lei, e penā foki a toeaina Kelisiano a‵lofa, e fakamalosigina latou ke fakamālō atu ki tino taki tokotasi mo fakapotopotoga kolā e ga‵solo atu ki mua i te feitu faka-te-agaga. Kafai e isi ne vāivāiga o nisi tino, e fesoasoani atu a toeaina ki taina tali‵tonu konā ke fakaaogā faka‵lei a vailakau mai te Tusi Tapu. E mafai o maua ne tatou katoa a mea aogā mai pati polopoloki kese‵kese kolā ne tuku atu ne Keliso ki fakapotopotoga e fitu, fakatasi mo te faiga o ‵talo e aunoa mo te fakatalave.a

²³ I aso fakaoti konei, e sē ‵tau o manatu mā‵mā tatou, fia mau‵mea io me fai a nisi mea kolā e fai ei ke fai fitoi ne tatou ‵tou taviniga tapu ki te Atua. Tela la, ke na maina atu eiloa a fakapotopotoga e pelā me ne tugāmoli kolā ne faka‵tu ne Keliso i olotou tulaga. E pelā me ne Kelisiano fakamaoni, ke na ‵saga tonu atu tatou ki pati a Keliso kae faka‵logo ki pati a te agaga. Ka maua ei ne tatou a te fiafia tonu e pelā me ne tino e fakamaina atu ne tatou a te ‵malu o Ieova.

[Fakamatalaga mai lalo]

Ka Tali Mai Pefea ne Koe?

• Ko oi a “te fafine ko Iesepela,” kae kaia e sē ‵tau ei o fakaakoako a fāfine amio atua ki a ia?

• Ne a tulaga ne oko ki te fakapotopotoga i Salataisa, kae ne a faifaiga a Kelisiano e tokouke i aso konā e ‵tau o ‵kalo keatea tatou mai i ei?

• Ne a folafolaga ne tuku atu ne Iesu ki te fakapotopotoga i Filatelafia, kae e aogā pefea i aso nei?

• Kaia ne polopoloki ei te kau Laotikaia, kae ne a fakamoemoega ka maua ne Kelisiano loto finafinau?

[Fesili mo te Sukesukega]

1, 2. Ne a pati polopoloki ne fai atu faeloa ne Iesu ki fakapotopotoga e fitu kolā e fakaasi mai i te tusi ko Fakaasiga?

3. Ne tu i fea a Tuatila, kae ne a mea ne lauiloa malosi a ia i ei?

4. Kaia ne fakamālō atu ei a Iesu ki te fakapotopotoga i Tuatila?

5-7. (a) Ko oi a “te fafine ko Iesepela,” kae ne a mea e ‵tau o fai ki ana faifaiga? (e) Ne a mea ne fai ne fāfine amio atua i te fakapotopotoga i Tuatila ona ko te fekau a Keliso?

8. (a) Ne tu i fea a Salataisa, kae ne a nisi fakamatalaga e uiga ki ei? (e) Kaia ne ma‵nako ei a te fakapotopotoga i Salataisa ki se fesoasoani?

9. Ne a mea e ‵tau o fai māfai ko fai fitoi fua ‵tou taviniga ki te Atua?

10. E pelā mo te fakapotopotoga i Salataisa, ne a mea kāti e mafai o ‵tonu i nisi Kelisiano?

11. Ne a ‵tou mea e mafai o fai māfai ko fia ‵moe tatou i te feitu faka-te-agaga?

12. E fakamatala mai pefea ne koe a te tulaga o mea tau lotu i Filatelafia i aso mua?

13. Ne fakaaogā pefea ne Keliso a “te ki a Tavita”?

14. (a) Se a te folafolaga ne tuku atu ne Iesu ki te fakapotopotoga i Filatelafia? (e) Ka sē ‵siga pefea tatou “i taimi o puapuagā”?

15. Ne a mea e ‵tau o fai ne tino kolā ka fai pelā me ne ‘pou i te faletapu o te Atua’?

16. Ne a nisi fakamatalaga ‵tonu e uiga ki Laotikaia?

17. Kaia ne polopoloki ei te kau Laotikaia?

18, 19. E maua pefea ne Kelisiano i aso nei kolā e tai ‵pau mo te kau Laotikaia se fesoasoani?

20, 21. Ko oi e tali faka‵lei atu ki te “tukituki” a Iesu i te mataloa i aso nei, kae ne a mea e fakamoe‵moe latou ki ei?

22, 23. (a) E maua pefea ne Kelisiano katoa a mea aogā mai pati a Iesu ki fakapotopotoga e fitu? (e) Se a te mea e ‵tau o tu ‵mautakitaki tatou i ei?

[Ata i te itulau e 16]

E “uke avanoaga” ki tauliaga o te Malo ne tuku atu ne Iesu ki ana soko

[Ata i te itulau e 18]

E mata, e talia ne koe a Iesu kae fakalogo foki ki ei?