A te Alofa o te Atua e Fakaasi Mai i te Alofa o te Mātua
“E mafai ne se fafine o puli tena pepe, kae sē alofa ki te tamaliki ne fanau mai ne ia? Kafai foki la e isi se mātua e mafai o fakapuli ne ia tena tamaliki, ka ko au e se mafai o fakapuli ne au koutou.”—ISAIA 49:15.
E MOE loa se pepe fatoā fanau i lima o tena mātua. E fakaasi mai i te mea tenā a faifaiga atafai mo te alofa. “I te taimi muamua ne sapai ake ei ne au taku pepe ki oku lima, ne lagona ei ne au se matugā alofa e pelā foki mo te lasi o te tiute ke tausi atu ki te pepe fou tenei,” ko pati a te mātua ko Pam.
E tiga eiloa e foliga mai te mea tenā e pelā me se mea masani, ko oti ne fakatalitonu aka ne tino ‵poto me e pokotia malosi eiloa te putiakaga o te pepe i te alofa o te mātua. E fai mai se tusi telā ne ‵lomi kae fakasalalau ne te World Health Organization Programme on Mental Health: “Ko oti ne fakaasi mai i sukesukega me i pepe kolā e tiakina kae ‵vae keatea mai i olotou mātua e se fia‵fia sāle, e loto māfatia, kae i nisi taimi e manava‵se valevale.” E fakaasi mai foki i te tusi tenei e uiga ki se sukesukega telā ne fai me i tama‵liki kolā e alofagina kae ‵saga faka‵lei atu ki ei a koi pepe latou e ‵lei fakafia atu olotou mafaufau i lō tama‵liki kolā e tuku tiaki.
E uiga ki te tāua o te alofa o te mātua, ne fai mai a Alan Schore, se polofesa i mea tau fakaimasaki i te UCLA School of Medicine i te Iunaite Sitete, penei: “A te fesokotakiga muamua eiloa o te tamaliki, telā ko tena vā mo tena mātua, e fai mo fai se fakatakitakiga ‵lei, me e puti aka i ei ana lagonaga i fesokotakiga kolā ka fetaui mo ia fakamuli.”
Se mea fakafanoanoa me e fai ne te loto māfatia, masaki, io me ko nisi mea faiga‵ta ke tuku tiaki ne se mātua a tena pepe ke oko foki eiloa ki te “puli” i a ia. (Isaia 49:15) Kae ko te mea tenā e se se faifaiga masani. A te tonuga loa, e foliga mai me ko oti ne polokalame a mātua ke a‵lofa ki olotou tama‵liki. Ko oti ne iloa ne tino ‵poto me i te taimi e fanau ei se pepe, e maua ne te mātua a sela e fakaigoa ki oxytocin, kolā e ma‵losi atu kae fakagasue‵sue ne latou te moegātama kae fakamuli ifo ko te faiga o te foitino ke maua mai i ei a susu mō te pepe. Ko te sela foki eiloa tenei, telā e maua i tāgata mo fāfine, e lasi tena fakamalosiga ki te faiga o faifaiga i se auala alofa.
Se a te Māfuaga o te Alofa?
E akoako ne tino kolā e ‵lago atu ki te talitonuga ko te evolusione me i te alofa tonu, e pelā mo te alofa i te vā o te mātua mo tena tama, ne maua fakafuasei kae ne tausi eiloa te mea tenā ona ko te mea e aogā loa ki tino kolā e fakaaogā ne latou. E pelā mo te mea e fai mai i te mekesini ko te Mothering Magazine: “A te vaega muamua o te ‵tou faiai telā ne tupu aka i tafa o te mea telā ne maua ne tatou mai i manu ‵solo o te laukele, ko te koga telā e maua mai i ei a ‵tou lagonaga. Tenei eiloa te vaega o te faiai telā e māfua mai i ei te fesokotakiga ‵pili i te vā o mātua mo olotou pepe.”
E tonu, ko oti ne fakaasi mai i sukesukega ne fai me e tāua te tulaga o te fakatokaga tenei e uiga ki ‵tou lagonaga. Kae e mata, i tau faka‵tau, a te alofa i te vā o te mātua mo tena tama ne māfua mai fua i te faiai o se manu ‵solo?
Mafaufau ki se isi fakamatalaga. E fai mai te Tusi Tapu me i tino ne faite ki foliga o te Atua, ko tena uiga, ne faite latou ke mafai o fakaasi mai ne latou a uiga o te Atua. (Kenese 1:27) A te ‵toe uiga tāua o te Atua ko te alofa. “Ko te tino e se alofa e se iloa ne ia a te Atua,” ko pati a te apositolo ko Ioane. Kaia? “Me i te Atua ko te alofa eiloa a ia.” (1 Ioane 4:8) Fakamolemole ke onoono me e se fai mai te fuaiupu tenei me e isi se alofa i te Atua. I lō te fai penā, e fai mai me i te Atua ko te alofa. Ko ia ko te Māfuaga o te alofa.
E fakamatala mai te Tusi Tapu e uiga ki te alofa penei: “A te alofa, e kufaki kae kaimalie; e se kaisano io me fakamatamata; e se amio masei io me sē āva. A te alofa e se ‵sala ana mea i a ia eiloa; e se kaitaua vave io me e fakamasausau ne ia a mea ‵se a se tino; e se fiafia ki mea ma‵sei kae fiafia ki te mea ‵lei. A te alofa e fakamalosi ne ia mea katoa, e talitonu ki mea katoa, e fakamoemoe ki mea katoa, e kufaki ki mea katoa. E se mafai o gata a te alofa; e pelā mo te folafola atu o te muna a te Atua e mafai o palele; e oti a ‵gana, e gata te poto.” (1 Kolinito 13:4-8) E mata, se mea ‵lei ke talitonu koe me i te ‵toe uiga tāua tenei ne māfua mai fakafuasei?
E Pokotia Koe Pefea?
I te taimi e faitau ei koe ki te fakamatalaga i te palakalafa mai luga nei e uiga ki te alofa, e mata, e manako malosi koe ke fakaasi atu ne se tino te vaegā alofa tenā? Se mea masani ke maua ne koe te vaegā lagonaga tenā. Kaia? “Ona ko tatou ko fanau a te Atua.” (Galuega 17:29) A tatou ne faite ko te mea ke maua kae ke fakaasi atu ne tatou te vaegā alofa tenā. Kae e mafai o mautinoa i a tatou me e ‵poko te alofa o te Atua mō tatou. (Ioane 3:16; 1 Petelu 5:6, 7) E fakaasi mai i te fuaiupu telā ne siki mai i te kamataga o te mataupu tenei me i te alofa o te Atua mō tatou e malosi atu, e leva atu, i lō te alofa o te mātua ki tena tama!
Kae kāti ka mafaufau koe me ‘Kafai e katoatoa te poto, te malosi, mo te alofa o te Atua, kaia e se fakagata ei ne ia a logo‵maega? Kaia e talia ei ne ia ke ‵mate a tama‵liki, ke tumau a mea faiga‵ta, kae ke fakamasei te lalolagi ona ko te faivalevale mo te kaimanako?’ Konei la a fesili aogā kolā e ‵tau o maua ne tali ‵lei ki ei.
Faitalia a pati a tino fakalotolotolua, e mafai eiloa o maua a tali fakamalie loto ki fesili konei. Ko oti ne iloa ne te fia miliona o tino i te fia selau o fenua a tali konā mai te sukesuke ki te Tusi Tapu fakatasi mo Molimau a Ieova. E ‵kami atu koe ne tino kolā e ‵lomi ne latou te mekesini tenei ke fai foki ne koe te mea tenā. I te taimi e gasolo aka ei o lasi tou iloa e uiga ki te Atua e auala i te sukesuke ki tena Muna mo ana mea ne faite, ka iloa ei ne koe me i a ia e se ‵mao kae e mafai foki o iloa tonu ne tatou a ia. Ka mafai ei o talitonu koe me i te Atua “e se ‵mao mai i a tatou takitokotasi.”—Galuega 17:27.
[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 8]
E leva atu te alofa o te Atua mō tatou i lō te alofa o te mātua ki tena tama