E ‵Tau o Pefea a ‵Tou Faifaiga ki Nisi Tino?
“Pelā mo te mea e ma‵nako koutou ke fai atu ne nisi tino ki a koutou, ke fai foki eiloa ne koutou penā ki a latou.”—LUKA 6:31.
1, 2. (a) Se a te Lauga i luga i te mauga? (e) Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei mo te suā mataupu?
ETONU, a Iesu Keliso ko te Faiakoga Sili eiloa. I te taimi ne uga atu ei ne ana fili fakalotu a tāgata ke puke fakapagota mai a ia, ne ‵foki mai latou e aunoa mo Iesu kae fai atu: “E seki iai eiloa se tagata ne faipati pelā mo te tagata tenei!” (Ioane 7:32, 45, 46) E aofia i lauga takutakua a Iesu ko te Lauga i luga i te mauga. Ne fakamau te lauga tenā i te mataupu e 5 ki te 7 o te Evagelia a Mataio, kae e mafai o maua a nisi fakamatalaga tai ‵pau i te Luka 6:20-49.a
2 Kāti a te ‵toe tugāpati lauiloa i te lauga tenā ko te mea telā e fakaigoa ki te Tulafono Fakaaulo. E fakasino atu eiloa ki faifaiga kolā e fai ne tatou ki nisi tino. Ne fai atu a Iesu: “Pelā mo te mea e ma‵nako koutou ke fai atu ne nisi tino ki a koutou, ke fai foki eiloa ne koutou penā ki a latou.” (Luka 6:31) Kae ne fai eiloa ne ia a mea ‵lei ki tino! Ne faka‵lei ne Iesu a tino ma‵saki kae faka‵tu a tino ‵mate. Ne maua eiloa ne tino a fakamanuiaga i te taimi ne talia ei ne latou te tala ‵lei telā ne akoako atu ne ia ki a latou. (Faitau te Luka 7:20-22.) E pelā me ne Molimau a Ieova, e fia‵fia eiloa tatou ke aofia i se galuega tai ‵pau penā o te talaiatuga o te Malo. (Mataio 24:14; 28:19, 20) I te mataupu tenei mo te suā mataupu, ka sau‵tala eiloa tatou ki pati a Iesu e uiga ki te galuega tenei e pelā foki mo nisi manatu i te Lauga i luga i te mauga kolā e fakasino atu ki faifaiga kolā e ‵tau o fai ne tatou ki nisi tino.
Ke Loto Maulalo
3. E fakamatala mai pefea ne koe te loto maulalo?
3 Ne fai mai Iesu: “Ke fia‵fia a tino loto mau‵lalo me ka fai mō latou te lalolagi.” (Mataio 5:5, NW) I te Tusi Tapu, e se fakasino atu a te loto maulalo ki se vāivāiga. Kae ko te agamalū telā e fakagalue ne tatou ke faka‵logo ei tatou ki tulafono a te Atua. E lavea atu a te uiga tenei i ‵tou faifaiga ki ‵tou taina. E pelā me se fakaakoakoga, e se ‘taui atu ne tatou te masei ki te masei.’—Loma 12:17-19.
4. Kaia e fia‵fia ei a tino loto maulalo?
4 E fia‵fia eiloa a tino loto maulalo me “ka fai mō latou te lalolagi.” A Iesu telā e “filemu kae loto maulalo,” ne fakasopo aka ke “fai ma ia a mea katoa” tela la, ko ia foki ka fai mo Pule o te lalolagi. (Mataio 11:29; Epelu 1:2; Salamo 2:8) Ne ‵valo mai me ka isi ne tino ka pule fakatasi mo te “tino ola” io me ko te tama a te tagata telā ka fai pelā mo te Mesia, i te Malo faka-te-lagi. (Tanielu 7:13, 14, 21, 22, 27) E pelā me ne tino kolā ka ‘pule fakatasi mo Keliso,’ ka pule fakatasi a te toko 144,000 tino fakaekegina kae loto maulalo mo Iesu ki te lalolagi. (Loma 8:16, 17; Fakaasiga 14:1) Ka fakamanuiagina foki a nisi tino loto maulalo ki te ola se-gata-mai i te lalolagi nei mai lalo i te pulega a te Malo.—Salamo 37:11.
5. Ka pokotia pefea tatou ona ko te mauaga o te loto maulalo e pelā mo Keliso?
5 Kafai a tatou ne tino ma‵sei, kāti ka se fia‵fia mai eiloa a nisi tino ki a tatou. Kae kafai e loto maulalo tatou e pelā mo Keliso, ka fai eiloa tatou e pelā me ne tino ‵lei kae fakamalosi foki ki te fakapotopotoga. A te loto maulalo se vaega o fuataga o te malosi galue o te Atua telā e ati aka i loto i a tatou māfai e ‘ola kae fakatonutonu tatou ne te agaga.’ (Faitau te Kalatia 5:22-25.) E tonu, e ma‵nako eiloa tatou ke aofia i tino loto maulalo kolā e takitakigina ne te agaga tapu o Ieova!
Amutia a Tino A‵lofa!
6. Ne a uiga tu ‵kese e maua ne ‘tino a‵lofa’?
6 I tena Lauga i luga i te mauga, ne fai mai foki a Iesu: “Amutia a latou kolā e a‵lofa atu me a‵lofagina latou.” (Mataio 5:7) A ‘tino a‵lofa’ e alofa ‵nau kae a‵lofa atafai, kae e loto a‵lofa foki ki tino fakaa‵lofa. Ne fakaseai fakavavega ne Iesu a logo‵maega ona ko “tona loto alofa.” (Mataio 14:14; 20:34) Tela la, e ‵tau o fakamalosi aka tatou ne te alofa mo te amanaia ki nisi tino ke a‵lofa fakamagalo tatou.—Iakopo 2:13.
7. Ona ko te alofa, se a te mea ne fai ne Iesu?
7 I te taimi ne fetaui ei se vaitino mo Iesu i tena auala o manava malie, “ko oko eiloa tena alofa ki a latou i te mea ko pelā mo mamoe e seai se lotou takitaki.” Telā, “kamata ei a ia o akoako atu ki a latou i mea e uke.” (Maleko 6:34) Ko tafaga la te fiafia e maua ne tatou māfai e folafola atu ne tatou te fekau o te Malo ki nisi tino kae fakailoa atu ki a latou e uiga ki te alofa lasi o te Atua!
8. Kaia e fia‵fia ei a tino a‵lofa?
8 E fia‵fia a tino a‵lofa me e “a‵lofagina” latou. Kafai e a‵lofa tatou ki tino, e a‵lofa mai foki latou ki a tatou. (Luka 6:38, NW) E se gata i ei, ne fai mai Iesu: “Kafai koutou e fakamagalo atu ki tino i olotou agasala, e fakamagalogina foki koutou ne te otou Tamana telā i te lagi.” (Mataio 6:14) Ko tino a‵lofa fua e iloa ne latou a te fiafia telā e maua māfai ko fakamagalogina olotou agasala kae maua te taliaga a te Atua.
Te Pogai e Fia‵fia ei a ‘Tino Faka‵tupu Filemu’
9. Ne a ‵tou faifaiga e fai māfai a tatou e faka‵tupu filemu?
9 Ne fai mai ne Iesu a te suā pogai ke fia‵fia: “Amutia a latou kolā e fakatupu te filemu: me taku latou ko tama a te Atua.” (Mataio 5:9) Kafai tatou ne tino faka‵tupu filemu, ka se talia io me fai ne tatou so se mea telā e mafai o ‘ofa i ei te vā ‵lei o taugasoa,’ e pelā mo te gutu fatufatu. (Faataoto 16:28) E auala i pati mo faifaiga, ka maua eiloa ne tatou se tulaga filemu mo tino i loto mo tua o te fakapotopotoga Kelisiano. (Epelu 12:14) Kae sili atu i ei, ka kausaki eiloa tatou ke maua se tulaga filemu mo Ieova te Atua.—Faitau te 1 Petelu 3:10-12.
10. Kaia e fia‵fia ei a tino ‘faka‵tupu filemu’?
10 Ne fai mai a Iesu me i tino e “fakatupu te filemu” e fia‵fia, “me taku latou ko tama a te Atua.” Ona ko te lotou fakatuanaki ki a Iesu e pelā me ko te Mesia, e maua ne Kelisiano fakaekegina a te “saolotoga ke fai latou mo fanau a te Atua.” (Ioane 1:12; 1 Petelu 2:24) Kae pefea la a ‘nisi mamoe’ filemu a Iesu? Ka fai ne latou a Ia e pelā me ko te lotou “Tamana ki te se gata mai” i tena Pulega i te Afe Tausaga fakatasi mo pule faka-te-lagi. (Ioane 10:14, 16; Isaia 9:6; Fakaasiga 20:6) I te fakaotiga o tena Pulega i te Afe Tausaga, ka fai katoatoa ei a tino faka‵tupu filemu penā e pelā me ne tama‵liki a te Atua i te lalolagi.—1 Kolinito 15:27, 28.
11. Ka pefea ‵tou faifaiga ki nisi tino māfai e takitaki tatou ne “te poto mai te lagi”?
11 Ko te mea ke maua se fesokotakiga ‵pili mo Ieova, “te Atua o te filemu,” e ‵tau o fakaakoako tatou ki ana uiga, e aofia ei te uiga filemu. (Filipi 4:9) Kafai e talia ke takitaki tatou ne “te poto mai te lagi,” ka filemu foki a ‵tou faifaiga e fai ki nisi tino. (Iakopo 3:17) E tonu, ka fai foki tatou e pelā me ne tino faka‵tupu filemu.
Ke “Maina Atu te Otou Mainaga”
12. (a) Ne a pati ne fai mai ne Iesu e uiga ki te mainaga faka-te-agaga? (e) E maina atu pefea te ‵tou mainaga?
12 E fai ne tatou te ‵toe mea ‵lei ki tino māfai e fesoasoani atu tatou ke maua ne latou te mainaga o te munatonu mai te Atua. (Salamo 43:3) Ne fai atu a Iesu ki ana soko me i a latou ko “te mainaga o te lalolagi” kae ne fakamalosi atu ki a latou ke fakamaina atu te lotou mainaga ko te mea ke lavea ne tino olotou “galuega ‵lei,” io me ko faifaiga ‵lei ki nisi tino. Ka maina atu i ei te lotou mainaga “ki mua o tino,” io me mō te ‵lei o tino. (Faitau te Mataio 5:14-16.) I aso nei, e maina atu ‵tou mainaga mai te faiga o mea ‵lei ki ‵tou tuakoi mo te ‵kau atu ki te faiga o te galuega ko te talaiatuga o te tala ‵lei “i te lalolagi,” telā e fakasino atu ki “fenua katoa.” (Mataio 26:13; Maleko 13:10, NW) Ma‵faga o tauliaga gali ko maua ne tatou!
13. Ne a mea e lavea ne tino i a tatou?
13 “E se mafai o sē matea te fa‵kai manafai e tu i luga o te mauga,” ko pati a Iesu. A so se fa‵kai e tu i luga i se mauga e laveagofie fua. I se auala tai ‵pau, e lavea mai ne tino a ‵tou galuega ‵lei e pelā me ne tino talai o te Malo mo vaegā uiga e pelā mo te loto pulea mo te amio ‵ma.—Tito 2:1-14.
14. (a) E fakaaogā pefea a moli i te senitenali muamua? (e) E se ‵funa pefea ne tatou a te mainaga faka-te-agaga mai lalo o se “kumete”?
14 Ne faipati a Iesu e uiga ki te tutuga o se moli kae tuku atu ki luga i te tugāmoli ke maina atu ki tino katoa i loto i te fale, kae e se mai lalo o se kumete. A moli masani i te senitenali muamua e faite ki fagu kele mo se ‵vae telā e faulu ki ei ke ‵miti aka ne ia te sinu olive ke mafai o ka te moli. Ka maina atu te moli ki ‘tino katoa i loto i te fale’ māfai e tuku sāle i luga i se tugāmoli telā e faite ki laupapa io me ki te fiti. E se tutu ne tino a te moli kae tuku mai lalo o te “kumete”—se pōla lasi telā e fakaaogā i te faitega o meakai. Ne seki manako a Iesu ke ‵funa aka ne ana soko te lotou mainaga faka-te-agaga mai lalo o se kumete fakatusa. Tela la, e ‵tau foki o maina atu ‵tou mainaga, kae ke se talia lele eiloa ne tatou a ‵tekemaiga io me ko fakasauāga ke ‵funa io me taofi aka ei ne tatou a muna‵tonu faka-te-agaga.
15. E pokotia pefea a nisi tino ona ko ‵tou “galuega ‵lei”?
15 Mai tua malie eiloa o ana pati e uiga ki te moli telā e maina atu, ne fai atu ei a Iesu ki ana soko: “Ke penā o maina atu te otou mainaga ki mua o tino, ko te mea ke lavea mai ne tino otou galuega ‵lei, ke ‵viki atu ei latou ki te otou Tamana telā i te lagi.” Ona ko ‵tou “galuega ‵lei,” e avatu ei ne nisi tino a ‘vikiga’ ki te Atua mai te fai pelā me ne ana tavini. Ma‵faga o fakamalosiga gali mō tatou ke tumau i te ‘maina atu e pelā me ne fetu kolā e fakamaina’ ne latou te lalolagi!—Filipi 2:15.
16. E pelā me ko te “mainaga o te lalolagi” ne a mea e ‵tau o fai ne tatou?
16 A te fai e pelā me ko “te mainaga o te lalolagi” e manakogina i ei ke aofia tatou i te talaiatuga o te Malo mo te galuega ko te faiga o soko. Kae e isi aka foki se isi mea telā e ‵tau o fai ne tatou. “E ‵tau koutou o ola e pelā mo tino e ‵nofo i te mainaga,” ko pati ne tusi mai ne te apositolo ko Paulo, “me i fua o te mainaga, e maua i mea ‵lei katoa, i te amiotonu mo mea ‵tonu.” (Efeso 5:8 9) E ‵tau o fai tatou e pelā me ne fakaakoakoga ‵lei i mea tau amioga. E tonu, e ‵tau o ‵saga tonu atu tatou ki pati polopoloki a te apositolo ko Petelu: “E ‵tau o ‵lei otou amio i mua o tino pouliuli, i te mea manafai e fakamasei ne latou a koutou e pelā me ne tino amio ma‵sei; kae kafai e ‵kilo ki otou amioga ‵lei, ko ‵viki ei latou ki te Atua i te Aso e vau ei a ia.” (1 Petelu 2:12) Kae ne a mea e ‵tau o fai māfai ko ‵sae aka ne fakalavelave i te vā o tatou mo taina tali‵tonu?
‘Fano Mua o Faka‵lei mo Tou Taina’
17-19. E pefea te tāua ke faka‵lei aka tou vā mo se taina, kae ne fakaasi mai pefea ne Iesu te mea tenei?
17 I tena Lauga i luga i te mauga, ne faipati atu a Iesu ki ana soko ke fakaeteete i te uiga ko te ita fakamoemoe mo te loto masei ki se taina. Kae, e ‵tau o faka‵lei fakavave aka ne latou te lotou vā mo te taina tenā. (Faitau te Mataio 5:21-25.) Ke mafaufau faka‵lei ki pati polopoloki a Iesu. Kafai e avatu ne koe tau taulaga ki te fatafaitaulaga kae masaua ne koe me isi se taina e ita ki a koe, ne a au mea e ‵tau o fai? E ‵tau tuku ne koe tau taulaga i tafa o te fatafaitaulaga kae fano o faka‵lei aka mo tou taina. Kafai ko oti, ko mafai ei o ofo atu ne koe tau taulaga.
18 E tāua ‵ki a taulaga manu kolā e ofo sāle atu, me se fakatonuga tenā mai te Atua ke fai pelā me se vaega o te tapuakiga a te kau Isalaelu mai lalo i te Tulafono a Mose. Kae kafai e masaua ne koe me e isi se mea e ita ki ei tou taina e uiga ki a koe, a te faka‵leiga o te mea tenā e sili atu tena tāua i lō te ofoatuga o tau taulaga. “Tuku la tau taulaga i tafa o te fata faitaulaga, kae fano,” ko pati a Iesu. “Faka‵lei mo te tino tenā, fakamuli ko vau ei koe o tuku atu tau taulaga ki te Atua.” E ‵tau o fakamuamua a te faka‵leiga mo tou taina i lō te ofoatuga o se taulaga e ‵tusa mo te Tulafono.
19 Ne seki faipati fua a Iesu ki nāi taulaga mo nisi mea ‵se aka. Tela la, e ‵tau o taofi katoa so se taulaga māfai e masaua ne se tino me e isi se mea e ita a tena taina ki ei e uiga ki a ia. Kafai a te taulaga se manu ola e ‵tau o tuku i “tafa o te fata faitaulaga” o taulaga ‵sunu i loto i te titi o te faletapu. Kafai ko oti ne faka‵lei aka te fakalavelave, ko foki mai ei te tino tenā o ofo atu tena taulaga.
20. Kaia e ‵tau ei o gasue‵sue fakavave tatou o faka‵lei se fakalavelave mafai e ita koe ki se taina?
20 Mai te kilokiloga a te Atua, a ‵tou fesokotakiga mo ‵tou taina ko te ‵toe vaega tāua o te tapuakiga tonu. E seai se aogā o taulaga manu kolā e ofo atu ki a Ieova māfai e se fai faka‵lei ne tino kolā e ofo atu olotou taulaga a olotou taina. (Mika 6:6-8) Tela la, ne fakamalosi atu a Iesu ki ana soko ke “vave o faka‵lei” se fakalavelave. (Mataio 5:25) Ne tusi mai foki ne Paulo se mea tai ‵pau: “Kafai koe e kaitaua, ke se takitaki koe ne tou kaitaua ki te agasala; kae sa nofo mo tou kaitaua i te aso kātoa. Sa tukugina se avanoa mō te Tiapolo.” (Efeso 4:26, 27) Kafai e tonu ‵tou ita, e ‵tau o gasue‵sue tatou ke faka‵lei fakavave aka te fakalavelave ko te mea ke se tumau tatou i te ita kae tuku atu ei se avanoaga mō te Tiapolo.—Luka 17:3, 4.
Ke Amanaia Faeloa ki Nisi Tino
21, 22. (a) E mafai pefea o fakagalue aka ne tatou a pati polopoloki a Iesu konei ne fatoā oti ne sau‵tala tatou ki ei? (e) Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te suā mataupu?
21 A te onoono atu ki nisi tugāpati a Iesu i tena Lauga i luga i te mauga e ‵tau o fesoasoani mai ki a tatou ke ‵lei ‵tou faiga ki nisi tino kae ke amanaia foki ki a latou. E ui eiloa e se ‵lei katoatoa tatou, e mafai o fakagalue ne tatou a pati polopoloki a Iesu, me e se fakamoemoe a ia ke silia atu ‵tou mea e fai i lō te mea e mafai ne tatou o fai, kae penā foki loa te ‵tou Tamana faka-te-lagi. Fakatasi mo te faiga o ‵talo, taumafaiga ‵lei, mo fakamanuiaga a Ieova te Atua, e mafai eiloa o loto maulalo, a‵lofa kae faka‵tupu filemu tatou. E mafai eiloa o fakamaina atu ne tatou a te mainaga faka-te-agaga telā e avatu i ei a vikiga ki a Ieova. E se gata i ei, e mafai o faka‵lei aka tatou mo ‵tou taina māfai e mafai.
22 A te tapuakiga telā e talia ne Ieova e aofia i ei te fai faka‵lei ki ‵tou tuakoi. (Maleko 12:31) I te suā mataupu, ka sau‵tala tatou ki nisi tugāpati i te Lauga i luga i te mauga telā e fesoasoani mai ke tumau tatou i te faiga o mea ‵lei ki nisi tino. Kafai ko oti ne mafaufau ‵loto ki manatu konei kolā ne maua mai i te lauga tu ‵kese a Iesu, kāti ka fesili ifo tatou penei, ‘E pefea te ‵lei o aku faifaiga ki nisi tino?’
[Fakamatalaga mai lalo]
a I au sukesukega totino, kāti ka aogā eiloa ki a koe ke faitau ki tusi siki konei mai mua o mafaufau ki te mataupu tenei mo te suā mataupu.
Ka Tali Mai Koe Pefea?
• Se a te uiga o te fai pelā me se tino loto maulalo?
• Kaia e fiafia ei a ‘tino a‵lofa’?
• E fakamaina atu pefea ne tatou a ‵tou mainaga?
• Kaia e ‵tau ei o “vave o faka‵lei” tatou mo ‵tou taina?
[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 10]
A te folafolaatuga o te fekau o te Malo se vaega tāua ke fakamaina atu ei ‵tou mainaga