Fai Ke Matea Atu Tou Gasolo ki Mua
“Ke fai ne koe a mea konei kae tuku katoatoa atu tou ola mō latou, ko te mea ke matea ne tino katoa tou gasolosolo ki mua.”—1 TIMOTEO 4:15.
1, 2. Se a te mea e iloa ne tatou e uiga ki te olaga o Timoteo i te taimi koi foliki ei mo te ‵fuliga telā ne tupu i te taimi ko 20 tupu ei ana tausaga?
NE NOFO atu a te tamaliki tagata ko Timoteo i te fa‵kai o Loma ko Kalatia, telā ko Turkey i aso nei. I konā, ne faka‵tu aka ei a fakapotopotoga Kelisiano e uke i te fia o tausaga mai tua ifo o te mate o Iesu. I se taimi e tasi, a te tamaliki ko Timoteo, tena mātua, mo tena tupuna ne puke ‵mau ki te Lotu Kelisiano kae ne ga‵lue malosi latou i se fakapotopotoga e tasi i konā. (2 Timoteo 1:5; 3:14, 15) E mautinoa eiloa me ne fiafia malosi a Timoteo ki tena olaga e pelā me se talavou Kelisiano ona ko fakanofonofoga ‵gali i ana tafa. Kae ne kamata o ‵fuli a mea.
2 Ne kamata eiloa i te taimi ne āsi atu ei a te apositolo ko Paulo i te lua o taimi ki te koga tenā. I te taimi tenā, kāti ko 20 tupu ei a tausaga o Timoteo. I te taimi o te āsiga a Paulo, kāti i Lusa, ne iloa ne ia me “ko oko eiloa i te tavaea o Timoteo ne taina tali‵tonu” i fakapotopotoga konā. (Galuega 16:2) Kāti ne sili atu te matua ‵lei o te talavou ko Timoteo i lō ana tausaga. Kae mai lalo i te takitakiga a te agaga tapu, ne tuku atu a lima o Paulo mo toeaina i te fakapotopotoga tenā ki luga i a Timoteo, kae ne fakaaoga ei a ia mō se galuega fakapito i te fakapotopotoga.—1 Timoteo 4:14; 2 Timoteo 1:6.
3. Se a te tauliaga fakaofoofogia i te taviniga ne maua ne Timoteo?
3 Ne maua ne Timoteo se ‵kamiga fakaofoofogia—ke fai mo fai te taugasoa faimalaga o te apositolo ko Paulo! (Galuega 16:3) Mafaufau la ki te ofo mo te fiafia o Timoteo i te mea tenei! I te fia o tausaga talu mai te taimi tenā, ne faima‵laga fakatasi ei a Timoteo mo Paulo kae i nisi taimi, ne olo tasi latou mo nisi tino, i te fakataunuga o galuega kese‵kese ke fesoasoani atu ki apositolo mo toeaina. Ne faima‵laga tasi atu a Paulo mo Timoteo i te faiga o te galuega telā ne fesoasoani malosi atu ki te atiakaga o taina i te feitu faka-te-agaga. (Faitau te Galuega 16:4, 5.) Tela la, ne lauiloa malosi eiloa a Timoteo i va o Kelisiano e tokouke mō tena gasolo ki mua i te feitu faka-te-agaga. Mai tua o tausaga kāti e sefulu ne ga‵lue tasi ei lāua mo Timoteo, ne tusi atu a te apositolo ko Paulo ki te kau Filipi: “Me e seai ake se tino i konei e ‵pau mo [Timoteo], i te fiafia o galue fakamaoni mo te otou ‵lei. . . . Ko oti ne iloa tonu ne koutou tena aoga, i te ga‵lue fakatasi o māua i te tala ‵lei, e pelā eiloa mo se tamana mo tena tama.”—Filipi 2:20-22.
4. (a) Se a te tiute ‵mafa ne tuku atu ki a Timoteo? (e) Ne a fesili e mafai o ‵sili atu e uiga ki pati a Paulo i te 1 Timoteo 4:15?
4 I te taimi ne tusi atu ei a Paulo ki te kau Filipi, ko oti ne tuku atu ne ia se tiute ‵mafa ki a Timoteo—ko te ‵tofiga o toeaina mo tavini fakafaifeau. (1Timoteo 3:1; 5:22) E manino ‵lei, me ne fai a Timoteo mo fai se ovasia Kelisiano telā e fakatuagagina kae fakatalitonugina foki. Kae i te tusi foki eiloa tenā, ne fakamalosi atu a Paulo ki a Timoteo ke ‘fai ke matea ne tino katoa tena gasolosolo ki mua.’ (1 Timoteo 4:15) E mata, ne seki gasolo atu eiloa a Timoteo ki mua i se auala lasi ‵ki? Tela la, se a te mea ne fakauiga ki ei a Paulo i ana pati konei, kae e mafai pefea o maua ne tatou a mea aoga mai i ana pati fakatonutonu?
Ke Fakaasi Atu a Uiga Faka-te-agaga
5, 6. Ne tu pefea i se tulaga fakamataku a te ‵ma i te feitu faka-te-agaga o te fakapotopotoga i Efeso, kae ne mafai pefea o fakafesagai atu a Timoteo ki te tulaga fakamataku tenā?
5 Ke na iloilo aka ne tatou a te uiga tonu o te 1 Timoteo 4:15. (Faitau te 1 Timoteo 4:11-16.) A koi tuai o tusi atu a pati konā, ko oti ne faimalaga atu a Paulo ki Maketonia kae ne fakamolemole atu ki a Timoteo ke nofo i Efeso. Kaia? Ne kamata o fai a nisi tino i te fa‵kai tenā e pelā me ne tino faka‵tupu mavae‵vaega i te fakapotopotoga mai i te akoako atu o akoakoga ‵se. Ne ‵tau o puipui ne Timoteo a te ‵ma o te fakapotopotoga i te feitu faka-te-agaga. Ne mafai pefea o fakataunu ne ia te mea tenei? Mai i te fakaasi atu o se fakaakoakoga ‵lei ki nisi tino ke tau‵tali ki ei.
6 Ne tusi atu a Paulo ki a Timoteo: “Ke fai koe mo fakaakoakoga ki tino fakatuanaki, i tau faipati, i tau amio, i tou alofa, i tou fakatuanaki, mo tou loto ‵ma.” Ne toe fakaopoopo atu a Paulo: “Ke fai ne koe a mea konei kae tuku katoatoa atu tou ola mō latou, ko te mea ke matea ne tino katoa tou gasolosolo ki mua.” (1 Timoteo 4:12, 15) E fakasino atu eiloa a te gasolo ki mua tenei ki uiga faka-te-agaga o Timoteo i lō so se tulaga pule. Tenei eiloa te vaegā gasolo ki mua e ‵tau o fakaasi atu ne Kelisiano katoa.
7. Se a te mea e ‵tau o fai ne tino katoa i te fakapotopotoga?
7 I aso nei e pelā eiloa mo aso o Timoteo, e isi ne tulaga kese‵kese o tiute i loto i te fakapotopotoga. E tavini atu a nisi tino e pelā me ne toeaina io me ne tavini fakafaifeau. E ‵kau atu foki a nisi tino ki te galuega fakapaenia. E maua foki ne nisi tino a tofiga i te galuega e pelā me ne ovasia faima‵laga, te taviniga i te Peteli, io me ko te galuega fakamisionale. E ‵kau atu foki a toeaina ki polokalame kese‵kese i te faiga o akoakoga, e pelā mo fono i te fenua mo fono i te atufenua. Kae ko Kelisiano katoa—tagata, fafine, mo talavou—e maua ne latou a te avanoaga ke fakaasi atu te lotou ga‵solo ki mua i te feitu faka-te-agaga. (Mataio 5:16) A te ‵tonuga loa, e pelā mo Timoteo, e fakamoe‵moe eiloa ke fakaasi atu ne Kelisiano, kolā e isi ne olotou tulaga fakapito o tiute, olotou uiga faka-te-agaga ke lavea ne tino katoa.
Ke Fai mo Fai se Fakaakoakoga i te Faipati
8. E pokotia pefea ‵tou tapuakiga i ‵tou pati?
8 E tasi te feitu ne ‵tau ei o fakaasi atu ne Timoteo se fakaakoakoga ‵lei ko tena faipati. E mafai pefea o fakaasi atu ne tatou a te ‵tou ga‵solo ki mua i te feitu tenei? E fakaasi atu i ‵tou pati a mea e uke e uiga ki a tatou. Ne iloa ne Iesu a te mea tenā, i ana muna: “Me i te gutu e faipati mai ne ia a mea e uke i te loto.” (Mataio 12:34) Ne iloa foki ne te āfa taina o Iesu ko Iakopo a te auala e mafai ei o pokotia ‵tou tapuakiga i ‵tou pati. Ne tusi mai a ia: “E isi se tino e mafaufau i a ia se tino lotu? Kafai e se mafai ne ia o taofiofi tona gutu, e seai se aoga o tena toaga ki lotu, ka ko faka‵segina foki a ia ne ia eiloa.”—Iakopo 1:26.
9. Ne a auala e ‵tau ei o fai ‵tou pati mo fai se fakaakoakoga ‵lei?
9 E mafai o fakaasi atu ne tatou ki nisi tino i te fakapotopotoga e auala i ‵tou pati e fai a te lasi o ‵tou gasolo atu ki mua i te feitu faka-te-agaga. Ke fai penā, i lō te fakaaogaga o pati sē ‵malu, pati sē aoga, pati fakamasei, io me fakalogo‵mae atu, e taumafai a Kelisiano ma‵tua ke ati aka, fakamafanafana, kae fakamalosi atu. (Faataoto 12:18; Efeso 4:29; 1 Timoteo 6:3-5, 20) A te toka o tatou o sau‵tala mo nisi tino ki ‵tou kilokiloga mautinoa e uiga ki mea tau amioga kae ‵pulu foki ne tatou a tulafono ma‵luga a te Atua e mafai o fakaasi atu i ei ‵tou tapuakiga ki te Atua. (Loma 1:15, 16) Ka lavea ‵lei eiloa ne tino loto fakamaoni a te auala e fakaaoga ei a te meaalofa ko te faipati atu kae tau‵tali mai foki ki ‵tou fakaakoakoga.—Filipi 4:8, 9.
Fakaakoakoga ‵Lei i ‵Tou Amioga mo te ‵Ma
10. Kaia e tāua ei a te fakatuanaki mo te fakamaoni ki ‵tou gasolo ki mua i te feitu faka-te-agaga?
10 E sili atu a mea e manakogina ke fai ei se Kelisiano mo fai se fakaakoakoga ‵lei i lō pati fakamalosi fua. A te taku atu o te mea ‵lei e aunoa mo te faiga o te mea ‵lei e fai ei se tino mo fai se tino amio ‵pelo. Ne masani ‵lei a Paulo mo amioga ‵loi a te kau Falesaio mo ikuga ma‵sei o olotou faifaiga. Ne fakailoa fakafia atu a Paulo ki a Timoteo ke fakaeteete i faifaiga sē fakamaoni mo te amio ‵pelo. (1 Timoteo 1:5; 4:1, 2) Kae ne seki fai a Timoteo mo fai se tino amio ‵pelo. I te lua o ana tusi ki a Timoteo, ne tusi atu a Paulo: “Ko masaua ne au tou fakamaoni i tou fakatuanaki.” (2 Timoteo 1:5) Kae koi ‵tau eiloa o fakaasi atu ne Timoteo tena fakamaoni e pelā me se Kelisiano ki nisi tino. Ne ‵tau o fai a ia mo fai se fakaakoakoga ‵lei i mea tau amioga.
11. Se a te mea ne tusi atu ne Paulo ki a Timoteo e uiga ki koloa?
11 I ana tusi e lua ki a Timoteo, ne tuku atu ne Paulo a fakamalosiga e uiga loa ki mea tau amioga i nisi feitu. E pelā mo te mea e tasi, ne ‵tau o ‵kalo keatea a Timoteo mai i te kausaki atu ki te fia maumea. Ne tusi atu a Paulo: “Me i te manako ki tupe, ko te māfuaga tenā o mea ma‵sei katoa. A nisi tino ko oko eiloa i te ma‵nako ke maua ne latou, ka ko olo foki keatea mai te fakatuanaki, ka ko fatifati nei olotou loto i puapuaga e uke.” (1 Timoteo 6:10) A te manako ki tupe se fakailoga o te sē malosi i te feitu faka-te-agaga. E ‵kese mai i ei, a Kelisiano kolā e maua ne latou a te lotomalie ke ola i se olaga faigofie, ke maua a “mea‵kai mo gatu, ko lava eiloa” i ei, e fakaasi atu ne latou te lotou ga‵solo ki mua i te feitu faka-te-agaga.—1 Timoteo 6:6-8; Filipi 4:11-13.
12. E mafai pefea o fakaasi atu ‵tou gasolo ki mua i ‵tou olaga totino?
12 Ne taku atu ne Paulo ki a Timoteo a te tāua mō fafine Kelisiano ke “teuteu faka‵lei, kae ke mafaufau faka‵lei ki feitu e uiga ki gatu e ‵pei ei latou, ka ke fai faka‵lei eiloa olotou gatu.” (1 Timoteo 2:9) A fafine kolā e teuteu faka‵lei kae mafaufau faka‵lei foki i te filifiliga o olotou gatu mo teuga, e pelā foki mo nisi feitu o olotou olaga totino, e tuku mai ne latou a toe fakaakoakoga ‵lei. (1 Timoteo 3:11) E aoga foki te akoakoga fakavae tenei ki tagata Kelisiano. Ne fakamalosi atu a Paulo ki ovasia ke “lava tona fakautauta, te kufaki, mo te amio ‵malu.” (1 Timoteo 3:2) Kafai e fakaasi atu ne tatou a uiga konei i ‵tou faifaiga i aso katoa, ka lavea atu ei ne tino katoa a te ‵tou ga‵solo ki mua.
13. E pelā mo Timoteo, e mafai pefea o fai tatou mo fakaakoakoga ‵lei i te ‵ma?
13 Ne ‵tau foki o fai a Timoteo mo fakaakoakoga ‵lei i te amio ‵ma. I te fakaaogaga o te tugapati tenei, ne fakasino atu a Paulo ki se feitu fakapito i mea tau amioga, ko amioga fakatauavaga sē ‵tau. Maise eiloa i faifaiga a Timoteo ki fafine ne ‵tau eiloa o fai ke seai ne fakamaseiga ki ei. Ne ‵tau o fai ne ia a “loma‵tua e pelā me ne [ana] mātua, ka ko tamafine e pelā mo ne [ana] tuagane, i te loto ‵ma katoatoa.” (1 Timoteo 4:12; 5:2) Ke oko foki loa ki amioga finalalolagi ‵funa e iloa ne te Atua kae e mautinoa me e mafai o iloa fakamuli aka ne nisi tino. Kae se mea tonu foki me e se mafai o ‵funa aka a galuega ‵lei a se Kelisiano. (1 Timoteo 5:24, 25) E maua ne tino katoa i te fakapotopotoga a te avanoaga ke fakaasi atu a te lotou gasolo ki mua i olotou amioga mo te ‵ma.
E Manakogina te Alofa mo te Fakatuanaki
14. E fakaasi mai pefea ne te Tusi Tapu a te manakoga ke fakatau a‵lofa tatou?
14 A te fakailoga tāua o te Lotu Kelisiano tonu ko te alofa. Ne fai atu a Iesu ki ana soko: “Tenā te mea e iloa ei ne tino katoa ko oku soko koutou, manafai e fakatau a‵lofa koutou.” (Ioane 13:35) E fakaasi atu pefea ne tatou a te vaegā alofa tenā? E fakamolemole mai te Muna a te Atua ki a tatou ke “fakatau a‵lofa kae fakatau atafai; ke fakatau fakamagalo foki koutou,” kae ke uiga talimalo foki. (Efeso 4:2, 32; Epelu 13:1, 2) Ne tusi mai a te apositolo ko Paulo: “Ke fakatau a‵lofa koutou i te alofa fakataina; kae ke fakatau fia‵fia koutou.”—Loma 12:10.
15. Kaia e tāua ei te alofa ki tino katoa, maise eiloa a ovasia Kelisiano?
15 Moi ne pati ‵mafa io me ne sē atafai atu a Timoteo i ana faifaiga ki ana taina Kelisiano, penei ko fakaseaoga ei a mea ‵lei ko oti ne fai ne ia e pelā me se faiakoga mo se ovasia. (Faitau te 1 Kolinito 13:1-3.) I te suā feitu la, a te fakaasiatuga ne Timoteo a te atafai tonu ki ana taina, fakatasi mo ana faifaiga talimalo mo galuega ‵lei mō latou, ne fakaasi atu eiloa i ei tena gasolo ki mua i te feitu faka-te-agaga. Ne fetaui ‵lei eiloa ke taku atu ne te apositolo ko Paulo i tena tusi ki a Timoteo a te alofa e pelā me se uiga e tasi telā e ‵tau o fai ne Timoteo se fakaakoakoga ‵lei ki ei.
16. Kaia ne ‵tau ei o fakaasi atu ne Timoteo a te fakatuanaki malosi?
16 I te taimi ne nofo atu ei a ia i Efeso, ne tofotofo aka ei te fakatuanaki o Timoteo. Ne fakamalosi aka ne nisi tino a akoakoga kolā e se fetaui mo te munatonu faka-Kelisiano. Ne fakasalalau atu ne nisi tino a “tala ‵kai” io me ko manatu totino kolā e seai eiloa ne aoga ki te malosi o te fakapotopotoga i te feitu faka-te-agaga. (Faitau te 1 Timoteo 1:3, 4.) Ne fakamatala mai ne Paulo a vaegā tino penā e pelā me “ko faka‵fetegina tona mafaufau i te fakamatamata, e seai eiloa sena mea e tasi e iloa. E i a ia te uiga sē ‵lei o kinau mo te faitaua ki uiga o muna.” (1 Timoteo 6:3, 4) E mata, e mafai o manatu māmā a Timoteo ki manatu fakama‵taku kolā ko oko atu ki te fakapotopotoga? Ikai, me ne fakamalosi atu a Paulo ki a Timoteo ke “tele ki te mea e mafai ne koe i te fakatautelega o te fakatuanaki,” kae ke ‵kalo keatea “mai i finauga va‵lea mo tino kolā e fai mai me ne maua ne latou mai te Atua se fakaasiga fakapitoa.” (1 Timoteo 6:12, 20, 21) E seai eiloa se fakalotolotolua me ne fakalogo a Timoteo ki pati polopoloki ‵poto a Paulo.—1 Kolinito 10:12.
17. E mafai pefea o tofotofo aka ‵tou fakatuanaki i aso nei?
17 Se mea gali, me ne fai atu ki a Timoteo “me ka tiakina ne nisi tino a te fakatuanaki i aso fakamuli; kae ka faka‵logo foki latou ki agaga ‵loi kae tau‵tali foki ki akoakoga a temoni.” (1 Timoteo 4:1) A tino katoa i te fakapotopotoga, e aofia i ei a latou kolā e maua ne latou a tulaga o tiute, e ‵tau o fai pelā mo Timoteo i te fakaasiatuga o te fakatuanaki malosi kae ‵mautakitaki. Mai i te ‵teke malosi atu i se auala mautinoa ki te aposetasi, e mafai ei o fakaasi atu ne tatou ki nisi tino a ‵tou gasolo ki mua kae fai foki mo fakaakoakoga i te fakatuanaki.
Taumafai ke Fakaasi Atu Tou Gasolo ki Mua
18, 19. (a) E mafai pefea o matea ne tino katoa ‵tou gasolo ki mua? (e) Se a te mea ka suke‵suke ki ei i te suā taimi?
18 E manino ‵lei, me e seai eiloa se sokoga o te gasolo ki mua o se Kelisiano tonu i te feitu faka-te-agaga mo ana foliga totino, ana uiga masani, io me ko tena tulaga. Kae e se manakogina foki ke mafaufau ki te fia o tausaga o te taviniga i te fakapotopotoga. I lō te fai penā, e fakaasi atu ‵tou ga‵solo tonu ki mua i te feitu faka-te-agaga e auala i ‵tou faka‵logo ki a Ieova i ‵tou mafaufauga, pati, mo amioga. (Loma 16:19) E ‵tau o faka‵logo tatou ki te fakatonuga ke fakatau a‵lofa kae ke ati aka te fakatuanaki malosi. E tonu, ke na mafau‵fau tatou ki pati a Paulo ki a Timoteo kae mafaufau faka‵lei ko te mea ke mafai o matea ne tino katoa ‵tou gasolo ki mua.
19 A te suā uiga e fakaasi atu ei ‵tou gasolo ki mua i te feitu faka-te-agaga mo te matua ‵lei faka-Kelisiano ko te fiafia, se vaega o fuataga o te agaga tapu o te Atua. (Kalatia 5:22, 23) Ka fakamatala mai i te suā mataupu a te auala e mafai ei o ati aka kae fakatumau te fiafia i taimi o fakalavelave konei.
Ka Tali Mai Pefea ne Koe?
• Ne a mea e mafai o tauloto ne nisi tino e uiga ki a tatou mai i ‵tou pati?
• E fakaasi atu pefea ‵tou gasolo ki mua i ‵tou amioga mo te ‵ma?
• Kaia e ‵tau ei o fai a Kelisiano mo fai ne fakaakoakoga ‵lei i te alofa mo te fakatuanaki?
[Ata i te itulau e 10]
Ne fakaasi atu ne te talavou ko Timoteo a te matua ‵lei telā e sili atu i ana tausaga
[Ata i te itulau e 12]
E mata, e matea ne nisi tino tou gasolo ki mua?