Ke Fakaaoga Eiloa Mo Te Atamai A Te ‘Pelu O Te Agaga’

“Ke talia . . . te muna a te Atua ke fai mo pelu, e pelā eiloa mo te tukuatuga ne te Agaga ki a koutou.”​—EFESO 6:17.

1, 2. E ‵tau o ‵saga atu pefea tatou ki te manakoga mō tino folafola e tokouke atu o te Malo?

I TE laveaatuga ne ia o manakoga faka-te-agaga o te vaitino, ne fai atu a Iesu ki ana soko: “Ko oko eiloa i te lasi o te saito e fia ‵kati, ka ko tino ga‵lue i te saito e se tokouke! Fakatagi atu ki te tino e a ia te fatoaga, ke uga mai se kau faigaluega e tai tokouke atu o fakaputu te saito.” Ne uke atu a mea ne fai ne Iesu i lō ana pati konā. Mai tua o te faiatuga ne ia o pati konā, “ne kalaga atu a Iesu ki ona soko e tinoagafulu mo te tokolua” kae uga atu latou i se malaga talai, io me ko ‘te ‵katiga o saito.’ (Mataio 9:35-38; 10:1, 5) Fakamuli ifo, “ne filifili ne te Aliki te isi tinofitu mo te tokolua tagata, kae ne uga atu ke olo taki tokolua” o fai foki eiloa a te galuega tenā.​—Luka 10:1, 2.

² Ko oko foki eiloa i te lasi o te manakoga mō tino talai e tokouke i aso nei. A tino ne ‵kau atu ki te Fakamanatuga i te lalolagi kātoa mō te tausaga faka-te-taviniga ko te 2009 e toko 18,168,323. Ko silia atu i te 10 miliona mai i te aofaki kātoa o Molimau a Ieova. Ko toka ‵lei eiloa ke ‵kati te saito. (Ioane 4:34, 35) Tela la, e ‵tau o ‵talo kae akai atu tatou mō tino ga‵lue e tai tokouke atu. Kae e mafai pefea o gasue‵sue tatou e ‵tusa mo ‵tou fakamolemole konā? E mafai o fai tatou penā mai i te fai e pelā me ne faifeau ma‵goi i te taimi e ‵kau atu ei tatou mo te loto finafinau ki te galuega talai o te Malo mo te faiga o soko.​—Mataio 28:19, 20; Maleko 13:10.

3. E fakagalue aka pefea te tulaga o te agaga o te Atua i te fesoasoani mai ke momea aka te ‵tou ma‵goi e pelā me ne faifeau?

³ Ne fakamatala mai i te mataupu mai mua a te auala e aoga ei a te takitakiga a te agaga o te Atua i te faiga “ke fai‵pati atu” ne tatou “a te muna a te Atua mo te loto toa.” (Galuega 4:31) E mafai foki o fesoasoani mai a te agaga tenā ke fai tatou e pelā me ne faifeau ata‵mai. A te auala e tasi ke momea aka ei te ‵tou ma‵goi i te galuega talai ko te fakaaoga faka‵lei o te ‵toe mea faigaluega ‵lei ne tuku mai ne Ieova te Atua​—ko tena Muna tusia, ko te Tusi Tapu. Se tusi ne fai mai lalo i te takitakiga a te agaga tapu. (2 Timoteo 3:16) Ne fakaosofia ne te Atua a te tusiga o te fekau i ei. Tela la, e takitaki tatou ne te agaga tapu ke fakamatala atu a te munatonu i te Tusi Tapu mo te atamai i te ‵tou galuega talai. A koi tuai o mafau‵fau tatou ki te auala e mafai ei o fai penā, ke na mafau‵fau tatou ki te ‵mana o te Muna tenā.

‘Te Muna a te Atua e ‵Mana’

4. Se a te ‵fuliga telā e mafai o fai ki se tino ne te fekau a te Atua i loto i te Tusi Tapu?

⁴ Ko tafaga la te ‵mana o te muna a te Atua, io me ko te fekau i ei! (Epelu 4:12) I se auala fakatusa, a te fekau telā e maua i te Tusi Tapu e ‵kai atu i so se pelu ne faite ne tino, me e ‵suki ki loto i sokogā ivi mo ‵kano. E oko atu a te munatonu i te Tusi Tapu ki te loto o te tino kae pokotia ei ana mafaufauga mo lagonaga, telā e fakaasi mai ei ana uiga ‵tonu. E mafai ne te munatonu tenā o fakamalosi aka te ‵mana kae mafai o ‵fuli ne ia se tino. (Faitau te Kolose 3:10.) E tonu, e mafai eiloa o ‵fuli ne te Muna a te Atua a olaga o tino!

5. Ne a auala e mafai ei o takitaki tatou ne te Tusi Tapu, kae ne a mea e iku mai i ei?

⁵ E se gata i ei, e maua eiloa i te Tusi Tapu a te poto telā e seai sena nafa. E maua i ei a fakamatalaga aoga kolā e mafai o fakaasi atu ki tino a te auala ke ola manuia latou i te lalolagi telā e ‵fonu i mea faiga‵ta. E se fakamaina fua ne te Muna a te Atua a sitepu i ‵tou mua kae e penā foki te auala i ‵tou mua. (Salamo 119:105) Se fesoasoani lasi ‵ki māfai ko fakafesagai atu tatou ki fakalavelave io me fai a fakaikuga e uiga ki te filifiliga o ‵tou taugasoa, fakafiafiaga, galuega, gatu, mo nisi mea aka foki penā. (Salamo 37:25; Faataoto 13:20; Ioane 15:14; 1 Timoteo 2:9) A te fakagaluegaga o akoakoga fakavae i te Muna a te Atua e fai ei ke masani tatou mo nisi tino. (Mataio 7:12; Filipi 2:3, 4) Mai i te fakamaina ‵mao atu o te auala i se auala fakatusa, e mafai ei o mafau‵fau ‵mao tatou ki ikuga o ‵tou fakaikuga. (1 Timoteo 6:9) E ‵valo mai foki ne te Tusi Tapu a te fuafuaga a te Atua mō aso mai mua, telā e fesoasoani mai ei ke kausaki atu tatou ki se olaga telā e tumau fakatasi mo te fuafuaga tenā. (Mataio 6:33; 1 Ioane 2:17, 18) Ko tafaga la te aoga o te olaga o se tino māfai e talia ne ia a akoakoga fakavae a te Atua ke takitaki ei a tena olaga!

6. E pefea te malosi o te meatau ko te Tusi Tapu i te ‵tou taua faka-te-agaga?

⁶ Mafaufau foki ki te malosi o te meatau ko te Tusi Tapu i te ‵tou taua faka-te-agaga. Ne taku ne Paulo a te muna a te Atua ki ‘te pelu o te agaga.’ (Faitau te Efeso 6:12, 17.) Kafai e taku atu i se auala magoi, e mafai o fakasaoloto ne te fekau i te Tusi Tapu a tino mai i te ‵nofo pologa i te feitu faka-te-agaga ki a Satani. A te mea tenei se pelu telā e faka‵sao ei a ola o tino i lō te fakaseai atu o latou. E mata, e se ‵tau o taumafai tatou ke fakaaoga a te pelu tenā mo te atamai?

Ke Akoako Tonu Atu a te Muna

7. Kaia e tāua ei ke fakamasani tatou o fakaaoga faka‵lei a te ‘pelu o te agaga’?

⁷ E mafai fua o fakaaoga ne se sotia ana meatau i se auala magoi māfai ne fakaakoako kae tauloto ne ia te auala e fakaaoga faka‵lei ei a mea konei. E ‵pau foki mo te fakaaogaga o ‘te pelu o te agaga’ i te ‵tou taua faka-te-agaga. “Taumafai malosi o tuku atu koe ki te Aliki,” ne tusi mai a Paulo, “se tino galue telā e se ‵tau o taema ki se mea, kae se tino e akoako tonu eiloa ne ia a te munatonu a te Atua.”​—2 Timoteo 2:15.

8, 9. Se a te mea ka fesoasoani mai ke malamalama tatou i mea kolā e fai mai i te Tusi Tapu. Tuku mai se fakaakoakoga.

⁸ Ne a mea ka fesoasoani mai ke ‘akoako tonu eiloa ne tatou a te munatonu a te Atua’ i te ‵tou galuega talai? A koi tuai o fakamatala faka‵lei atu ne tatou ki nisi tino a pati i te Tusi Tapu, e ‵tau o malamalama faka‵lei tatou i ei. E manakogina i te mea tenei a te saga tonu atu ki te fakamatalaga o se tusi siki io me se fuaiupu. E ‵tusa mo se tikisionale e tasi, “a te uiga o se pati, te fuaiupu, io me se fuaiupu telā e aofia i ei a pati, fuaiupu, io me ko fakamatalaga mai mua io me mai tua ifo i ei e fesoasoani mai ke manino ‵lei tena uiga.”

⁹ A te malamalama i se fuaiupu i te Tusi Tapu e manakogina tonu i ei a te mafau‵fau o tatou ki fakamatalaga i tafa i ei. A te fakamatalaga a Paulo i te Kalatia 5:13 e fakamatala mai i ei a te mea tenā e ‵tau o fai. Ne tusi mai a ia: “Ka ko koutou e oku taina, ne kalagagina koutou ki te saolotoga; ke sa fai la ne koutou te saolotoga tenei mo mea e pule i ei te feitu faka te foitino, kae ke fai te alofa mo auala e fakatau tavini ei koutou.” Se a te saolotoga ne faipati ki ei a Paulo i konei? E mata, ne fakasino atu a ia ki te saolotoga mai i te agasala mo te mate, te fakasaolotoga mai i talitonuga ‵se, io me se isi mea aka? E fakaasi mai i te mataupu kātoa me ne faipati a Paulo ki te saolotoga telā e iku mai i te ‘fakasaolotoga mai te kaitoa o te Tulafono.’ (Kalatia 3:13, 19-24; 4:1-5) Ne fakasino atu a ia ki te saolotoga faka-Kelisiano. A latou kolā e fakatāua ne latou a te saolotoga tenā e fakatau tavini latou i te alofa. A ko latou kolā e ‵kau atu ki ei e aunoa mo te a‵lofa e fakatau fakamasei kae kinau.​—Kalatia 5:15.

10. Ke malamalama tonu i te uiga o te Tusi Tapu, ne a vaegā fakamatalaga e ‵tau o mafau‵fau tatou ki ei, kae e mafai pefea o maua ne tatou a mea konā?

¹⁰ E isi aka se uiga o te pati “i te fakamatalaga kātoa.” A pati tai ‵pau mō te “pati” tenā e aofia i ei a “mea ne ‵tupu, tulaga, . . . fakanofonofoga.” Ke malamalama i te uiga tonu o se tusi siki, e ‵tau o mafau‵fau tatou ki fakamatalaga o mea ne ‵tupu, ko tino ne tusi ne latou te Tusi Tapu, te taimi mo fakanofonofoga ne tusi i ei. E fesoasoani mai foki ke iloa atu a te pogai ne tusi ei te tusi, kae kafai e mafai, ko mea aoga ki te olaga, mea tau amioga, mo faifaiga fakalotu o te taimi tenā.a

11. Se a te mea e ‵tau o fakaeteete tatou i ei māfai ko fakamatala atu a tusi siki?

¹¹ “A te akoako tonu atu o te munatonu” e aofia i ei a mea e uke atu i lō te fakamatala ‵tonu atu fua o muna‵tonu i te Tusi Tapu. E ‵tau mo tatou o fakaeteete ke mo a ma fakaaoga a te Tusi Tapu ke fakaitaita ki ei a tino. E tiga eiloa e mafai o fakaaoga ne tatou a te Tusi Tapu ke ‵pulu ei ne tatou a te munatonu, e pelā mo te mea ne fai ne Iesu i te taimi ne tofotofo ei a ia ne te Tiapolo, e se fai a te Tusi Tapu mo fai se mea e faimālō ei ne tatou a tino fakalogo‵logo ke tau‵tali ki ‵tou talitonuga. (Teutelonome 6:16; 8:3; 10:20; Mataio 4:4, 7, 10) E ‵tau o faka‵logo tatou ki te polopolokiga a te apositolo ko Petelu: “Kae āva ki a Keliso i otou loto, kae ke fai foki ne koutou a ia ke fai mo otou Aliki. Ke toka koutou i so se taimi o fakamatala atu ki so se tino e fesili mai ki a koutou, ke fakamatala atu a te fakamoemoega tenā e i a koutou. Kae ke fai ne koutou i te loto maulalo mo te āva.”​—1 Petelu 3:15, 16.

12, 13. Ne a “kinauga sē ‵tonu” e mafai o fakaseaoga ne te munatonu i te Muna a te Atua? Tuku mai se fakaakoakoga.

¹² Kafai e fai faka‵lei, ne a mea e mafai o fakataunu ne te munatonu i te Muna a te Atua? (Faitau te 2 Kolinito 10:4, 5.) E mafai o fakaseaoga ne te munatonu i te Tusi Tapu a “kinauga sē ‵tonu,” telā ko te fakaasi faka‵sau atu a akoakoga ‵se, faifaiga fakalogo‵mae, mo poto kolā e fakaasi mai ei a te poto o tino sē ‵lei katoatoa. E mafai o fakaaoga ne tatou a te Tusi Tapu ke fakaseai atu ei so se manatu telā e se ‘fetaui ki te poto o te Atua.’ E mafai foki o fakaaoga a akoakoga i te Tusi Tapu ke fesoasoani atu ki nisi tino ke fakafetaui aka olotou mafaufauga ki te munatonu.

¹³ Mafaufau ki te tala o se fafine ko 93 ana tausaga i Initia. Talu mai tena folikiga, ne akoako atu ki tou fafine e uiga ki te talitonuga ki te ‵toe fanau mai ki se isi mea mai tua o te mate. I te taimi ne kamata ei o sukesuke a ia ki te Tusi Tapu e auala i tusi mo tena tama tagata telā ne nofo atu i te suā fenua, ne talia ne ia mo te fiafia a mea kolā ne tauloto ne ia e uiga ki a Ieova mo ana folafolaga. Kae ko te akoakoga e uiga ki te ‵toe fanau mai ki se isi mea ne ‵mautakitaki i tena mafaufau telā ne ‵teke atu tou fafine i te taimi ne tusi mai ei tena tama tagata e uiga ki te tulaga o tino ‵mate. Ana muna: “E se mafai o malamalama au i te munatonu i tau Tusi Tapu. E akoako mai ne lotu katoa me e isi se mea i loto i a tatou telā e se mafai o mate. Ne talitonu faeloa au me e mate te foitino kae ko te vaega sē matea i loto i a tatou e toe fanau mai faeloa ki nisi foitino faka 8,400,000 taimi. E mafai pefea o se tonu te mea tenei? E a, e ‵se a te ukega o lotu?” E mata, e mafai o fakaseaoga ne te ‘pelu o te agaga’ a talitonuga sē ‵tonu? Mai tua o nai sau‵talaga ki te Tusi Tapu e uiga ki te mataupu tenei, ne tusi mai tou fafine i nai vaiaso ki tua ifo: “Ko fatoa kamata o malamalama au i te tinā munatonu e uiga ki te mate. E tuku mai i ei a te fiafia lasi ke iloa atu me i te taimi o te toetuga, ka mafai o toe fetaui tatou mo ‵tou tino pele kolā ko ‵mate. E fakamoemoe eiloa au ke oko fakavave mai a te Malo o te Atua.”

Ke Fakaaoga i se Auala Telā e Fakamalosi Kae Fakatalitonu Atu

14. Se a te uiga ke fakatalitonu atu ki ‵tou tino fakalogo‵logo?

¹⁴ A te fakaaogaga o te Tusi Tapu i se auala magoi i te galuega talai e se ko te sikiatuga fua o tusi siki. Ne faipati atu a Paulo kae ‘fakatalitonu’ atu foki, kae e ‵tau foki o fai tatou penā. (Faitau te Galuega 19:8, 9; 28:23.) E fakauiga eiloa a te ‘fakatalitonu atu’ ki te “manumalo.” A te tino telā e fakatalitonu atu e maua ne ia “te loto talitonu katoatoa telā e talitonu katoatoa a ia ki se mea.” Kafai e fakatalitonu atu tatou ki se tino ke talia ne ia se akoakoga i te Tusi Tapu, e manumalo tatou i te faiga ke talitonu a ia ki te akoakoga tenā. Ke fakataunu te mea tenei, e ‵tau o tali‵tonu tatou ki ‵tou tino fakalogo‵logo e uiga ki te ‵tonu o pati kolā e fai atu ne tatou. E mafai o fai ne tatou a te mea tenei i auala konei.

15. E mafai pefea o fakasino atu koe ki te Tusi Tapu i se auala telā e fakamalosi aka ei te āva ki ei?

¹⁵ Ke saga tonu atu ki te Muna a te Atua i se auala telā e ati aka ei te āva ki ei. Kafai e taku atu ne koe se tusi siki, ke saga tonu atu ki te tāua o te iloa o mafaufauga o te Atua ki te mataupu. Mai tua o te fakasaeakaga o se fesili mo te tali a te tino i te fale, kāti e fia fai atu ne koe se mea penei, ‘Ke onoono aka tāua me se a te kilokiloga a te Atua ki te mea tenei.’ Io me e mafai o fesili atu koe, ‘Ne a pati a te Atua e uiga ki te tulaga tenei?’ A te fakamatalaatuga o se tusi siki i te auala tenei e faka‵mafa mai i ei me i te Tusi Tapu se tusi mai te Atua kae fesoasoani atu ke ati aka ne ia te āva lasi i te mafaufau o tena tino fakalogologo. A te faiga penā e tāua ‵ki māfai e molimau atu tatou ki se tino telā e talitonu ki te Atua kae e se masani mo mea e akoako mai i te Tusi Tapu.​—Salamo 19:7-10.

16. Se a te mea ka fesoasoani atu ke fakamatala faka‵lei atu ne koe a tusi siki?

¹⁶ Ke uke atu au mea e fai i lō te faitau atu fua o tusi siki; ke fakamatala atu. Ko te masani eiloa a Paulo ke “fakamatala kae fakapa‵tonu atu” a mea kolā e akoako atu ne ia. (Galuega 17:3) E masani o silia atu i te tasi a manatu e aofia i se tusi siki i te Tusi Tapu, kae e mafai o faka‵mafa atu ne koe a tugāpati kolā e fetaui ‵lei ki te mea e sau‵tala ki ei. E mafai o fai ne koe te mea tenei mai i te ‵toe taku atu o pati konā io me mai i te ‵sili atu o fesili kolā ka fesoasoani atu ke lavea ne te tino i te fale a pati konā. Ka oti, ko fakamatala atu ei a te uiga o te tusi siki tenā. Kafai ko oti ne fai te mea tenā, fesoasoani atu ki au tino fakalogo‵logo ke lavea ne latou a te auala e aoga ei te tusi siki tenā ki a ia.

17. E mafai o fakasakosako atu koe mai i te Tusi Tapu i se auala telā e fakatalitonugina?

¹⁷ Ke fakasakosako atu mai i te Tusi Tapu i se auala telā e fakatalitonu atu. Mai i te fakaaogaga o fakamatalaga fakaosofia loto kae ‵tonu, ne ‘fakamatala atu’ mo te loto talitonu ne Paulo ‘ki nisi tino a mea mai i te Tusi Tapu.’ (Galuega 17:2, 4) E pelā mo ia, taumafai ke oko atu ki te loto o au tino fakalogo‵logo. Ke “aumai ki tua” a mea i te loto mai i te fakaaogaga o vaegā fesili kolā e fakaasi atu ei tou fiafia tonu ki te tino tenā. (Faataoto 20:5) Ke ‵kalo keatea mai i te pati ‵toko atu. Ke taku atu a fakamaoniga i se auala manino kae tonu. E ‵tau o isi ne fakamaoniga fakalotomalie e ‵lago atu ki ei. E ‵tau o fakavae ‵mautakitaki au fakamatalaga ki te Muna a te Atua. Se mea ‵lei ke fakaaoga faka‵lei se tusi siki e tasi mai i te fakamatala mo te fakaasi atu o te manatu tenā i lō te faitau fakavave fua ki tusi siki e lua io me tolu. A te fakaaogaga o fakamaoniga ‵tonu e mafai o fai ke “gasolo eiloa o ‵lei” atu au pati e fai. (Faataoto 16:23) I nisi taimi, e ‵tau o fai a nisi sukesukega kae tuku atu a nisi fakamatalaga fakaopoopo. A te fafine ko 93 ana tausaga telā ne taku atu muamua e ‵tau o iloa ne ia te pogai e lauiloa ei a te akoakoga e uiga ki te agaga telā e se mafai o mate. A te malamalama i te māfuaga o te akoakoga tenā mo te auala ne oko atu ei ki te ukega o lotu o te lalolagi ne manakogina ke fakatalitonu atu ki tou fafine ke talia ne ia a mea kolā e akoako atu ne te Tusi Tapu e uiga ki te mataupu tenei.b

Ke Tumau Eiloa i te Fakaaogaga mo te Atamai

18, 19. Kaia e ‵tau ei o tumau tatou i te fakaaogaga o te ‘pelu o te agaga’ mo te atamai?

¹⁸ “Me i te tulaga o te lalolagi e iai nei, ka se leva ko palele atu ei,” ko muna i te Tusi Tapu. E gasolo atu eiloa a tino amio ma‵sei mai i te masei o na ma‵sei atu. (1 Kolinito 7:31; 2 Timoteo 3:13) Tela la, se mea tāua ke tumau tatou i te fakaseaogaga o “kinauga sē ‵tonu” mai i te fakaaogaga o te ‘pelu o te agaga, telā ko te muna a te Atua.’

¹⁹ Ko oko eiloa i te ‵tou fia‵fia ke maua a te Muna a te Atua, ko te Tusi Tapu, kae ke fakaaoga tena fekau ‵mana ke fakaseai atu ei a akoakoga ‵se kae ke fakaoko atu foki ki tino loto fakamaoni! E seai eiloa se mea e silia atu tena malosi i te fekau tenā. Tela la, ke na taumafai malosi tatou ke fakaaoga ‘te pelu o te agaga’ mo te atamai i te ‵tou galuega ne tuku mai ne te Atua ko te folafolaatuga o te Malo.

[Fakamatalaga fakaopoopo]

Ne a Mea ne Tauloto ne Koe?

• E pefea te malosi o te Muna a te Atua?

• E mafai pefea ne tatou o ‘akoako tonu atu eiloa a te munatonu’?

• Ne a mea e mafai o fai ne te fekau i te Tusi Tapu ki “kinauga sē ‵tonu”?

• E mafai pefea o momea aka te ‵lei o tou fakatalitonu atu i te galuega talai?

[Ata i te itulau e 18]

Te Auala e Mafai ei o Fakaaoga te Muna a te Atua ke Tali‵tonu ki ei

▪ Ke fakamalosi aka te āva ki te Tusi Tapu

▪ Ke fakamatala atu a te Tusi Tapu

▪ Ke fakasakosako atu mo te loto talitonu ko te mea ke oko tonu atu ki te loto

[Ata i te itulau e 17]

E ‵tau o fakamasani koe ke fakaaoga ‘te pelu o te agaga’ i se auala magoi