Ke Puipui Tou Gutu Ne Te “Tulafono O Te Alofa Atafai”

“E faipati a ia mo te poto, kae ko te tulafono o te alofa atafai e i tena gutu.”​—FAATAOTO 31:26, NW.

1, 2. (a) Se a te uiga telā ne fakamalosi atu ke ati aka ne tino tapuaki o Ieova? (e) Ne a mea ka sau‵tala ki ei i te mataupu tenei?

NE MAUA ne te tupu ko Lemuelu i aso mua se fekau tāua mai tena mātua telā ne aofia i ei a fakamatalaga e uiga ki te tulaga tāua o se avaga fafine ‵lei. Ne fai mai a ia: “E faipati a ia mo te poto, kae ko te tulafono o te alofa atafai e i tena gutu.” (Faataoto 31:1, 10, 26) E lavea atu a te uiga ko te alofa atafai i pati a se fafine poto e pelā foki mo nisi tino kolā e ma‵nako o fakafiafia atu ki a Ieova te Atua. (Faitau te Faataoto  19:22.) A te alofa atafai e ‵tau o fakamaoni atu i pati e fai ne tino tapuaki ‵tonu katoa.

² Se a te alofa atafai? E ‵tau o fakaasi atu ki a ai? Se a te mea ka fesoasoani mai ki a tatou ke fakaasi atu i ‵tou pati a te tulafono o te alofa atafai? E mafai pefea o pokotia ‵tou fesokotakiga mo kāiga mo taina Kelisiano mai te faiga tenā?

E Fakamalosi Aka a te Kaimalie ne te Alofa Fakamaoni

3, 4. (a) Se a te alofa atafai? (e) E ‵kese pefea a te alofa atafai mai te kaimalie?

³ E pelā mo te mea e fakaasi mai i te pati tenei, a te alofa atafai e aofia i ei a uiga ko te alofa mo te kaimalie. E aofia i te atafai, a te kilokilo ki mea e ‵lei ei a nisi tino kae fakaasi atu i galuega fesoasoani mo pati aoga. E pelā mo te alofa se vaega foki o te alofa atafai, a te fakaasiatuga o uiga konā e fakaasi mai ei me amanaia tatou ki tulaga o nisi tino. E tiga te feitu tenā, a te pati i te ‵gana mua mō te alofa atafai e tai ‵loto atu tena uiga i te pati kaimalie telā ne māfua mai i te pati ko te alofa. A te alofa atafai e fakauiga ki te loto fiafia mo te fakamaoni o fakaasi atu a te kaimalie ki se tino ke oko ki te taimi ko fakataunu ei ana taumafaiga konā.

⁴ E ‵kese eiloa a te alofa atafai mai te kaimalie i nisi feitu. E mafai foki o fakaasi atu a te kaimalie ki tino fakaa‵tea. Ne fakaasi atu ne tino Melita kolā e seki fetaui eiloa mo te apositolo ko Paulo mo nisi tino e toko 275 kolā ne kasa te lotou vaka a te vaegā uiga kaimalie tenā. (Galuega 27:37–28:2) I te suā feitu, e fakaasi atu fua a te alofa atafai i te va o tino kolā ko oti ne ati aka ne latou se fesokotakiga fakamaoni.a Tenei eiloa te mea ne fakaasi atu ne tino Keni “ki tino Isalaelu i te ‵maiga mai Aikupito.”​—1 Samuelu 15:6.

Te Tāua o te Mafaufau ‵Loto mo te ‵Talo

5. Se a te mea ka fesoasoani mai ki a tatou ke fakaaoga faka‵lei ‵tou gutu?

⁵ A te fakaasi atu o te alofa atafai i ‵tou pati e sē se mea faigofie. Mai te fakasino atu ki te gutu, ne tusi mai a te soko ko Iakopo, penei: “Kae e seai se tino e mafai ne ia o fakalata te gutu. Se mea masei ‵ki eiloa kae faigata foki o taofiofi, kae ‵fonu foki i te poisini e ‵mate ei tino.” (Iakopo 3:8) Se a te mea e mafai o fesoasoani mai ke fakaaoga ne tatou te vaega tenei o te foitino telā e faigata ke pule faka‵lei ki ei? E maua ne tatou a te malamalama i pati a Iesu ki takitaki lotu i ana aso. Ne fai mai a ia: “Me i te gutu e faipati mai ne ia a mea e uke i te loto.” (Mataio 12:34) Ko te mea ke puipui ‵tou gutu ne te alofa atafai, e ‵tau o ati aka ne tatou a te uiga tenā i ‵tou loto. Ke onoono tatou ki te auala e fesoasoani mai ei a te mafaufau ‵loto mo te ‵talo ke fai tatou penā.

6. Kaia e ‵tau ei o mafaufau ‵loto tatou ki faifaiga o te alofa atafai o Ieova?

⁶ A Ieova te Atua e “‵fonu i te alofa,” ko muna a te Tusi Tapu. (Esoto 34:6) Ne usu mai a te faisalamo: “Ieova, a te lalolagi ko ‵fonu i tou alofa atafai.” (Salamo 119:64, NW) E aofia i te Tusi Tapu a tala e uke e uiga ki te auala ne fakaasi atu ei ne Ieova te alofa atafai ki ana tino tapuaki. A te mafaufau ‵loto ki ‘mea ne fai ne Ieova’ e mafai o fakamalosi mai ke ati aka ei ne tatou a te uiga fakaatua tenei.​—Faitau te Salamo 77:12.

7, 8. (a) Ne fakaasi atu pefea ne Ieova te alofa atafai ki a Lota mo tena kāiga? (e) Ne a lagonaga o Tavita e pelā me se tino telā ne alofa atafai ki ei te Atua?

⁷ E pelā me se fakaakoakoga, mafaufau ki te auala ne faka‵sao ei ne Ieova te tuatina o Apelaamo ko Lota mo tena kāiga i te fakaseaiga o Sotoma, te fa‵kai ne ‵nofo ei latou. Ona ko te pili mai o te taimi, ne fakamalosi atu a agelu kolā ne olo atu ki a Lota ke puke tena kāiga kae tiaki fakavave te fa‵kai. “Ne fakatalave a Lota,” ko muna a te Tusi Tapu, “ka ko te Aliki ne alofa ki a ia, puke atu ei a te tokolua tagata ki a ia, mo tena avaga mo ana tama‵liki fafine o ‵taki atu keatea mo te fa‵kai.” E mata, e se otia ‵tou loto māfai e fakaataata ne tatou a te faka‵saoga tenei, kae fai ei ke lavea te fakaasiga o te alofa atafai o te Atua?​—Kenese 19:16, 19.

⁸ Mafaufau foki ki te fakaakoakoga a te Tupu mua o Isalaelu ko Tavita, telā ne usu atu penei: “E fakamagalo ne [Ieova] aku agasala katoa, kae faka‵lei foki ne ia oku masaki katoa.” Ne ‵tau o loto fakafetai a Tavita mō te fakamagaloga ne Ieova o te agasala a lāua mo Patisepa. Ne tavae ne ia a Ieova, i ana pati: “E pelā mo te maluga o te lagi mai te lalolagi, e penā eiloa te lasi o tena alofa ki tino kolā e ma‵taku ki a ia.” (Salamo 103:3, 11) Kafai e mafaufau ‵loto tatou ki mea konei mo nisi tala faka-te-Tusi Tapu, ka loto fakafetai tatou mō te alofa atafai o Ieova, kae fai ei ke ‵viki kae fakafetai atu tatou ki a ia. A te lasi o te ‵tou loto fakafetai, ko te fakaakoako atu foki o tatou ki te Atua tonu.​—Efeso 5:1.

9. Se a te pogai tāua e ‵tau ei ke fakaasi atu ne tino tapuaki o Ieova a te alofa atafai i olotou olaga?

⁹ E fakaasi mai i fakaakoakoga i te Tusi Tapu a te alofa atafai o Ieova​—tena alofa fakamaoni ki tino kolā ko oti ne maua ne latou se fesokotakiga ‵lei mo ia. Kae e a latou kolā e se maua ne latou se fesokotakiga ‵pili penā mo te Atua ola? E mata, e masei kae sē atafai atu a Ieova ki a latou? E se penā eiloa. A te “[Atua] e alofa ki tino kolā e ‵galo i a latou te loto fakafetai, pelā foki mo tino ma‵sei,” ko pati i te Luka 6:35. “E fakamaina mai ne ia a tena la ki tino amio ma‵sei mo tino amio ‵lei, e faka‵to foki ne ia a te vaiua ki tino amio‵tonu mo tino amio ma‵sei.” (Mataio 5:45) A koi tuai o tauloto kae fakagalue ne tatou a te munatonu, ne aofia tatou i tino kolā ne fakaasi atu ne te Atua ki ei tena kaimalie. Kae i te faiga e pelā me ne ana tino tapuaki, ko fai tatou e pelā mo tino kolā e fakaasi ne ia ki ei tena alofa fakamaoni​—telā ko tena alofa atafai. (Faitau te Isaia 54:10.) E ‵tau o loto fakafetai tatou mō te mea tenā! Kae se pogai tāua ‵ki ke fakaasi atu ne tatou te alofa atafai i ‵tou pati e pelā foki mo ‵tou faifaiga i aso takitasi o ‵tou olaga!

10. Kaia e tāua ei ke ‵talo atu ke fai te alofa atafai e pelā me se vaega o ‵tou uiga totino?

¹⁰ A te ‵toe fesoasoani tāua ke ati aka ei a te alofa atafai ko te faiga o ‵talo. E fai eiloa penei me i te alofa mo te kaimalie io me ko te mataalofa kolā ko vaega o te alofa atafai​—e aofia i fuataga o te agaga tapu o Ieova. (Kalatia 5:22) E mafai o ati aka ne tatou a te alofa atafai i ‵tou loto mai te talia ke takitaki tatou ne te agaga tenā. A te ‵toe auala ‵lei e maua ei ne tatou te agaga tapu o Ieova ko te akai atu ki ei i se ‵talo. (Luka 11:13) Se mea ‵lei ke ‵talo ‵soko atu tatou mō te agaga o te Atua kae talia tena takitakiga. E tonu, e tāua ‵ki a te mafaufau ‵loto mo te ‵talo māfai e fai‵pati faeloa tatou mo te alofa atafai.

Te Auala e Fai‵pati ei te Tauavaga

11. (a) E iloa pefea ne tatou me e fakamoemoe a Ieova ke fakaasi atu ne tagata a te alofa atafai ki olotou avaga? (e) E mafai pefea o fesoasoani atu a te tulafono o te alofa atafai ke puipui ne te tagata a tena gutu?

¹¹ E fakamalosi atu a te apositolo ko Paulo ki tagata a‵vaga: “Ke a‵lofa koutou ki otou avaga, e pelā eiloa mo Keliso ne alofa ki te ekalesia, kae tuku atu foki tona ola mō te ekalesia.” (Efeso 5:25) Ne fakamasaua atu foki ne Paulo ki a latou a pati a Ieova ki a Atamu mo Eva. Ne tusi mai te apositolo penei: “Tenei te pogai e tuku ei ne te tagata tona tamana mo tona mātua, kae fakatasi mo tena avaga, ke fai lāua mo foitino e tasi.” (Efeso 5:31) E manino ‵lei me e fakamoemoe a Ieova ke fakamaoni a tagata ki olotou avaga, kae fakaasi atu faeloa ki a latou a te alofa atafai. A te tagata telā e pulea tena gutu ne te alofa fakamaoni e se mafai o fakamasiasi ne ia tena avaga i mua o tino. E fiafia eiloa a ia o tavae tou fafine. (Faataoto 31:28) Kafai e ‵sae aka a kinauga i te la va, e fai eiloa ne te alofa atafai ke ‵kalo keatea a ia mai te fakamā ne ia o tena avaga.

12. E pule pefea ne te tulafono o te alofa atafai a te gutu o te fafine avaga?

¹² E ‵tau foki o pule faka‵lei ne te tulafono o te alofa atafai a te gutu o te fafine avaga. E se ‵tau o fakamalosi aka ne ia te agaga o te lalolagi i ana pati e fai. Ona ko tena “āva” ki tena avaga, e tavae ne ia a tou tagata i mua o tino kae fai ei ke āva atu foki a nisi tino ki tena avaga. (Efeso 5:33) Kafai e manako a ia ke fakaasi atu ne tama‵liki a te āva ki te lotou tamana, e taumafai a ia o ‵kalo keatea mai te ‵losi io me fakafesili ne ia a kilokiloga a tena avaga i mua o tama‵liki. E faka‵lei aka ne ia a kinauga konā i a lāua eiloa. “A fafine ata‵mai e ati ake ne latou a kāiga ‵nofo ‵lei,” ko muna a te Tusi Tapu. (Faataoto 14:1) A tena fale ka fai mo koga e fia‵fia ei te kāiga kātoa.

13. I te feitu fea e ‵tau ei o pule atu a te tulafono o te alofa atafai, kae e mafai pefea o fai penā?

¹³ Kafai foki e ‵nofo latou i te fale, e ‵tau o fakaaoga faka‵lei ne te tauavaga la gutu i se auala telā e fakaasi atu ei a te āva o te suā tino ki te suā tino. Ne tusi mai a Paulo: “Tuku katoa keatea a mea konei mai i a koutou: ko te ita, ko te kaitaua, ko te loto masei, ko te faitala ‵loi, mo te muna masei mai i otou gutu.” Ne fakaopoopo mai a ia: “Tela la, e ‵tau mo koutou o taofi ‵mau ki te alofa, te kaimalie, te loto malalo, te agamalu, mo te loto kufaki. . . . Taofi ‵mau koutou ki te alofa, telā e fusi fakatasi ei ne ia a mea katoa ke ‵lei.” (Kolose 3:8, 12-14) Kafai ko lavea ne tama‵liki me e fakaasi atu ne mātua a te alofa atafai i te auala e fai‵pati ei latou i te fale, ka se manuia fua latou i te faiga penā, kae ka fakaakoako foki latou ki te auala e fai‵pati ei olotou mātua.

14. I se auala fea e mafai ei ne ulu o kāiga o fakaaoga olotou gutu ke fakamafanafana atu ki te kāiga?

¹⁴ Ne tusi mai a te faisalamo e uiga ki a Ieova: “Fakamafanafana mai au ki tou alofa tumau, e pelā mo tau feagaiga ki a au, tau tavini.” (Salamo 119:76) A te auala tu ‵kese e fakamafanafana ei ne Ieova ana tino, ko te tukuatuga ki a latou a fakamalosiga mo te takitakiga. (Salamo 119:105) E mafai pefea o aoga ki ulu o kāiga a te fakaakoakoga a te ‵tou Tamana faka-te-lagi, kae fakaaoga olotou gutu ke fakamafanafana atu ki olotou kāiga? E fai eiloa penā mai te tukuatuga o fakatakitakiga mo fakamalosiga. Ko tafaga la i te gali ke maua ne te kāiga a koloa faka-te-agaga i taimi o te Tapuakiga a Kāiga i afiafi!​—Faataoto 24:4.

Fakaasi Atu te Alofa Fakamaoni ki Taina Tali‵tonu

15. E mafai pefea ne toeaina mo tino ma‵tua faka-te-agaga o fakaaoga olotou gutu ke puipui ei a nisi tino i te fakapotopotoga?

¹⁵ Ne ‵talo atu a te tupu ko Tavita, penei: “E iloa ne au me ka se mafai eiloa o gata tou alofa ki a au. A tou alofa mo tou fakamaoni e tausi mai faeloa ke sao ‵lei au.” (Salamo 40:11) E mafai pefea o fakaakoako atu a toeaina Kelisiano mo tino ma‵tua faka-te-agaga ki a Ieova i te feitu tenei? E mautinoa eiloa me i te fakaaogaga o ‵tou gutu ke takitaki ei a tino ki fakamatalaga mai te Tusi Tapu se faifaiga o te alofa atafai.​—Faataoto 17:17.

16, 17. Ne a nisi auala e mafai o fakaasi atu ne tatou me e pule ne te alofa atafai a ‵tou pati e fai?

¹⁶ Se a te mea e ‵tau o fai ne tatou māfai ko tautali atu se Kelisiano i se auala telā e se fetaui mo fakatakitakiga i te Tusi Tapu? E se ko te alofa atafai e fakamalosi aka ne ia tatou ke fai‵pati atu o fakatonu a ia? (Salamo 141:5) Kafai e iloa ne tatou se agasala matagā ne fai ne se taina talitonu, e gasue‵sue eiloa tatou mo te a‵lofa fakamaoni o fakamalosi atu te tino fai mea ‵se me “e ‵tau mo ia o fai atu ki toeaina” ko te mea ke mafai o “‵talo mō ia, kae ‵mili te sinu ki luga i a ia i te igoa o te Aliki.” (Iakopo 5:14) Kafai e seki fakailoa atu ne te tino a tena mea ‵se, e mafai o se fakaasi atu ne tatou a te alofa māfai e se lipoti atu ne tatou te mea tenā. E mafai o loto vāi‵vai a nisi tino, sē sologa, mafaufau me ko se tāua latou, io me fanoanoa. A ko te auala e tasi e fakaasi atu ei ne tatou te alofa atafai ko te fai‵pati atu o ‘fakamafanafana a tino loto vāi‵vai.’​—1 Tesalonia 5:14.

¹⁷ E ‵saga atu pefea tatou māfai ko fakasalalau atu ne fili o te Atua a tala e uiga ki ‵tou taina tali‵tonu? I lo te fakalotolotolua ki te fakamaoni o ‵tou taina, e se ‵tau o ‵saga atu tatou ki vaegā tala penā, io me fakafesili ne koe a te tino telā ne māfua mai i a ia te tala, māfai a ia se tino uiga faigofie. Kafai e ‵sala atu a fili o te Atua ki auala kolā e fai ei ke fakamatakutaku ne latou a ‵tou taina Kelisiano, e ‵tau o fakaasi atu ne tatou te alofa fakamaoni mai te sē fakaasi atu ne tatou a fakamatalaga penā.​—Faataoto 18:24.

A te Tagata Telā e ‘Alofa Atafai ka Ola Leva’

18, 19. Kaia e se ‵tau ei o taofi aka ne tatou a te tulafono o te alofa atafai i ‵tou faifaiga ki ‵tou taina tali‵tonu?

¹⁸ E ‵tau o fakaasi atu a te alofa fakamaoni i ‵tou faifaiga fakatasi mo ‵tou taina tapuaki ki a Ieova. Faitalia a tulaga faiga‵ta, e ‵tau eiloa o fai‵pati atu tatou mo te alofa atafai. I te taimi ne fai ei te alofa atafai o tino Isalaelu e pelā mo te ‘‵sau i te vaveao telā e vave galo fua,’ ne fanoanoa ‵ki eiloa a Ieova. (Hosea 6:4, 6) I te suā feitu, e fiafia eiloa a Ieova māfai e fakaasi atu faeloa a te alofa atafai. Mafaufau la ki te auala e fakamanuia ei ne ia a tino kolā e kausaki ki ei.

¹⁹ E fai mai penei te Faataoto 21:21: “Taumafai ke maua ne koe te loto alofa kae fai mea tonu, kae ka ola leva koe, ka fakaaloalogina koe ne tino kae fai faka‵lei ne latou a koe.” I tafa o fakamanuiaga kolā e maua ne se vaegā tino penā, ka maua foki ne ia te ola​—telā ko te ola se-gata-mai. E fesoasoani atu a Ieova ke maua ne ia “te ola telā ko te ola tonu.” (1 Timoteo 6:12, 19) Kae mai mea katoa, ke fakaasi atu te ‘alofa atafai’ o te suā tino ki te suā tino.​—Sakalia 7:9.

[Fakamatalaga fakaopoopo]

E Fakamatala Mai Pefea ne Koe?

• E fakamatala mai pefea ne koe a te alofa atafai?

• Se a te mea ka fesoasoani mai ke fakaasi atu i ‵tou pati a te tulafono o te alofa atafai?

• E mafai pefea o fakaasi atu ne te tauavaga a te alofa fakamaoni i la pati?

• Se a te mea e fakaasi ne tatou me i te tulafono o te alofa atafai e i ‵tou gutu mai ‵tou faifaiga ki ‵tou taina tali‵tonu?

[Ata i te itulau e 21]

Ne tavae ne Tavita a te alofa atafai o Ieova

[Ata i te itulau e 22]

E mata, e fai faeloa ne koe a te Tapuakiga a te Kāiga i afiafi?