Ke Tumau i te Mataala e Pelā mo Ielema
“Tenei au [Ieova] e onoono faka‵lei ke taunu aku pati ne fai.”—IELEMIA 1:12.
1, 2. Kaia e isi ei se fesokotakiga i te ‘onoono faka‵lei’ mai o Ieova mo te lakau ko te alamoni?
ILUGA i mauga o Lepanona mo Isalaelu, e tasi o lakau muamua ke ‵fua mai ko te alamoni. E mafai o lavea atu ana pulalakau piniki io me e ‵kena gali aka eiloa i te fakaotiotiga o Ianuali io me ko te kamataga o Fepuali. E fakauiga tonu a tena igoa faka-Epelu ki te “tino telā e onoono faka‵lei.”
2 I te taimi ne ‵tofi aka ei ne Ieova a Ielemia e pelā me ko tena pelofeta, ne fakaaoga faka‵lei a te uiga gali o te lakau ko te alamoni ke fakamatala mai i ei se mea tāua. I te kamataga o tena galuega, ne fakaasi atu ki te pelofeta i se fakaasiga a te ‵somoakaga o te lakau tenā. Se a te mea ne fakauiga ki ei? Ne fakamatala mai ne Ieova: “Tenei au e onoono faka‵lei ke taunu aku pati ne fai.” (Ielemia 1:11, 12) E pelā eiloa mo te ‘onoono faka‵lei’ mai o te lakau ko te alamoni, e penā foki te “ala vave o Ieova” i se auala fakatusa ke uga atu ana pelofeta ke fakailoa atu ki ana tino e uiga ki ikuga o te sē fakalogo. (Ielemia 7:25, NW) Kae e se malōlō eiloa a ia—e ‘onoono faka‵lei’—ke oko eiloa ki te taimi e fakataunu ei tena muna fakapelofeta. I te 607 T.L.M., i te taimi tonu, ne fakaoko atu ei te fakamasinoga a Ieova ki te atufenua aposetate o Iuta.
3. Se a te mea e mautinoa i a tatou e uiga ki a Ieova?
3 E penā foki i aso nei, e mataala a Ieova, e onoono faka‵lei eiloa ke fakataunu tena loto. E faigata eiloa ke fakaseaoga ne ia a te fakataunuga o tena muna. E pokotia pefea koe i te onoono faka‵lei mai o Ieova? E mata, e talitonu koe me i te tausaga tenei ko te 2011, e “ala” faeloa a Ieova ke fakataunu ana folafolaga? Kafai e fakalotolotolua tatou e uiga ki folafolaga mautinoa a Ieova, tenei eiloa te taimi ke mataala ei tatou mai i te takase‵se i te feitu faka-te-agaga. (Loma 13:11) E pelā me ko te pelofeta a Ieova, ne tumau eiloa a Ielemia i te mataala. A te iloiloga o te auala mo te pogai e tumau ei a Ielemia i te mataala ki te tofiga mai i te Atua ka fesoasoani mai ke lavea ne tatou a te auala e mafai ei o tumau tatou i te galuega ne tuku mai ne Ieova ki a tatou.
Se Fekau Fakavave
4. Ne a tulaga faiga‵ta ne fepaki mo Ielemia i te fakaokoatuga o tena fekau, kae se a te mea ne fai ei ke fai fakavave a te mea tenā?
4 Kāti ko tai kātoa te 25 tausaga o Ielemia i te taimi ne maua ei ne ia mai i a Ieova tena galuega e pelā me se leoleo. (Ielemia 1:1, 2) Kae ne mafaufau a ia me i a ia ko to foliki, e se mafai ne ia o faipati ki toeaina o te fenua, tagata ma‵tua kae ma‵luga olotou tulaga. (Ielemia 1:6) E isi ne faka‵pulaga ‵mafa mo fakamasinoga fakama‵taku e ‵tau o folafola atu, maise eiloa ki faitaulaga, pelofeta ‵loi, mo tino pule, e pelā foki ki tino kolā e “fakatau olo eiloa i te auala e ma‵nako latou o olo i ei” kae “fulitua” atu ki a ia. (Ielemia 6:13; 8:5, 6) A te faletapu ‵malu a te tupu ko Solomona, telā ne fai mo fai te fakavae o te tapuakiga tonu mō te fa o senitenali, ne fakaseai atu. Ne fakamaofagina a Ielusalema mo Iuta, kae ave fakapagota a tino i ei. E manino ‵lei, me ne ‵tau o fakailoa fakavave atu ne Ielemia a te fekau telā ne fakatonu atu ke fai!
5, 6. (a) E fakaaoga pefea ne Ieova a te potukau e pelā mo Ielemia i aso nei? (e) Se a te mea ka saga tonu atu ki ei a te ‵tou sukesukega?
5 I aso nei, ko oti eiloa ne tuku mai ne Ieova mo te alofa ki tino se potukau o Kelisiano fakaekegina kolā e fai pelā me ne leoleo fakatusa ke fakailoa atu a te fakamasinoga o te lalolagi tenei. I te fia sefulu tausaga ko ‵teka atu, ne fakamalosi atu a te potukau e pelā mo Ielemia ki tino ke ‵saga tonu atu ki taimi ko ola nei tatou i ei. (Ielemia 6:17) E faka‵mafa mai i te Tusi Tapu me i a Ieova, te Tino sili i te tausi ki te taimi, e se tuai. Ka oko mai eiloa tena aso i te taimi tonu, i se itula telā e seki fakamoemoegina ne tino.—Sefanaia 3:8; Maleko 13:33; 2 Petelu 3:9, 10.
6 Ke masaua faeloa me e mataala a Ieova kae ka takitaki atu ne ia a tino ki tena lalolagi fou kae amiotonu i te taimi tonu. A te iloaga o te mea tenā e ‵tau o fakamalosi atu ki te potukau e pelā mo Ielemia kae fesoasoani atu ki ana taugasoa tukugina atu ke tumau eiloa i te mataala kae ke momea aka te fakavave o te lotou fekau. E pokotia pefea koe i te mea tenā? Ne fakaasi mai ne Iesu me e ‵tau mo tino katoa o ‵lago atu ki te Malo o te Atua. Ke na iloilo aka ne tatou a uiga e tolu kolā ne fesoasoani atu ki a Ielemia ke tumau i te matapulapula ki tena galuega kae kolā ka fesoasoani mai ke fai foki tatou penā.
Ko te Alofa ki Tino
7. Fakamatala mai te auala ne fakaosofia ei a Ielemia ne te alofa ke talai atu faitalia a tulaga faiga‵ta.
7 Ne a mea ne fakamalosi atu ki a Ielemia ke talai atu faitalia a tulaga faiga‵ta? Ne alofa eiloa a ia ki tino. Ne iloa ne Ielemia me ne faka‵tupu ne tausi mamoe ‵loi a fakalavelave e uke kolā ne fe‵paki mo tino. (Ielemia 23:1, 2) Ne fesoasoani atu a te iloa tenei ke fai ne ia tena galuega i te alofa mo te atafai. Ne manako a ia ko tino o tena fenua ke lagona ne latou a muna a te Atua kae ke ola. Ne manavase malosi a ia telā ne tagi ei a ia ona ko fakalavelave kolā ka oko atu ki a latou. (Faitau te Ielemia 8:21; 9:1.) E fakaata mai i se auala gali i te tusi o Tagiga a Ielemia a te lasi o te alofa mo te manavase o Ielemia ki te igoa o Ieova mo tino. (Tagiga a Ielemia 4:6, 9) Kafai e lavea ne koe a tino “ko se toka olotou loto i te seai o se tino e fesoasoani atu, ko pelā mo mamoe e seai se lotou tino tausi” i aso nei, e mata, e se maua ne koe a te manakoga ke tuku atu ki a latou a te tala fakamafanafana e uiga ki te Malo o te Atua?—Mataio 9:36.
8. Ne a mea e fakaasi mai i ei me ne seki nofo a Ielemia mo ana loto ita?
8 Ne logo‵mae a Ielemia i lima o tino kolā ne mafaufau a ia ke fesoasoani atu, kae ne seki taui atu io me ne kaitaua malosi a ia ki a latou. Ne fa‵ki kae atafai a ia, ke oko foki eiloa ki te tupu masei ko Setekaia! Mai tua o te faiga ne Setekaia ke tamate a ia, ne tumau eiloa a Ielemia i te fakamolemole atu ki a ia ke fakalogo ki te leo o Ieova. (Ielemia 38:4, 5, 19, 20) E mata, e ‵pau te lasi o ‵tou a‵lofa ki tino e pelā mo Ielemia?
Te Loto Malosi Telā ne Tuku Mai ne te Atua
9. E iloa pefea ne tatou me ne māfua mai i te Atua a te loto malosi o Ielemia?
9 I te taimi muamua ne faipati atu ei a Ieova ki a ia, ne taumafai a Ielemia o fakaseke ne ia. Mai i te mea tenei, e lavea ne tatou me i te loto mo te ‵mautakitaki ne fakaasi atu ne ia ne seki māfua mai eiloa i a ia. Ikai, a te malosi tu ‵kese ne fakaasi atu ne Ielemia i te taimi ne fai ei tena galuega fakapelofeta ne māfua mai eiloa i tena fakalagolago katoatoa ki te Atua. E tonu, ne fakatasi eiloa a Ieova ki te pelofeta e pelā me se “mafi kae malosi” telā ne fesoasoani atu ei a ia ki a Ielemia kae tuku atu ne ia te malosi ke mafai ne ia o fai tena tofiga. (Ielemia 20:11) Ona ko te loto toa mo te loto malosi o Ielemia ne mafau‵fau ei a nisi tino i te taimi ne fai ei te taviniga a Iesu i te lalolagi me ko toe ola mai a Ielemia!—Mataio 16:13, 14.
10. Kaia e mafai ei o fai atu me i te ‵toega o te kau fakaekegina “e pule i fenua mo malo”?
10 E pelā me ko te “Tupu o malo,” ne fakatonu ne Ieova a Ielemia ke fakasalalau atu te fekau o fakamasinoga ki atufenua mo malo. (Ielemia 10:6, 7) Kae se a te mea e fakauiga ki ei me i te ‵toega o te kau fakaekegina e “pule i fenua mo malo”? (Ielemia 1:10) E pelā mo te pelofeta i aso mua, ko oti eiloa ne tuku atu se tofiga ki te potukau e pelā mo Ielemia mai i te Pule Sili o te iunivesi. Ne maua eiloa ne tavini fakaekegina a te Atua a te pulega ke faka‵pula atu ki te lalolagi kātoa a mea kolā ka ‵tupu ki atufenua mo malo. Ona ko te mea ko maua ne latou a te pulega mai i te Atua Malosi Katoatoa kae fakaaoga a te ‵gana ‵ma i tena Muna fakaosofia, e folafola atu ne te potukau e pelā mo Ielemia me ka unu kae fakaseai atu a atufenua mo malo o aso nei i te taimi tonu o te Atua kae ka fai foki ne te tino telā ne filifili ne ia. (Ielemia 18:7-10; Fakaasiga 11:18) E fakaiku aka ne te potukau e pelā mo Ielemia ke mo a ma fakavāivāi latou i te fakatonuga ne tuku atu ne te Atua ke folafola atu a fekau o fakamasinoga a Ieova ki te lalolagi kātoa.
11. Se a te mea ka fesoasoani mai ke tumau eiloa te ‵tou talai atu e aunoa mo te fakatalave i taimi e fe‵paki ei tatou mo tulaga faiga‵ta?
11 E sē se mea fou ke loto vāivāi i taimi o ‵tekemaiga, te sē fia‵fia o tino, io me ko tulaga faiga‵ta. (2 Kolinito 1:8) Kae e pelā mo Ielemia, ke na tumau eiloa tatou i te faiga o te mea tenā. Ke mo a ma loto vāivāi koe. Ke na tumau eiloa tatou taki tokotasi i te fakatagi atu ki te Atua, fakalagolago ki a ia, kae ‘loto malosi’ i te taimi e ‵kilo atu ei tatou ki a ia mō se fesoasoani. (1 Tesalonia 2:2) E pelā me ne tino tapuaki ‵tonu, e ‵tau o tumau tatou i te matapula‵pula ki ‵tou tiute mai i te Atua. E ‵tau o fakaiku aka ne tatou ke tumau i te talai atu e aunoa mo te fakatalave e uiga ki te fakaseaiga o Lotu Kelisiano ‵Se, telā ne fakaata mai i te fenua sē fakamaoni o Ielusalema. Ka se folafola atu fua ne te potukau e pelā mo Ielemia “a te taimi telā ka faka‵sao ei” kae ko te taimi foki e “fakatakavale [ei] olotou fili.”—Isaia 61:1, 2; 2 Kolinito 6:2.
Te Fiafia Mai i te Loto
12. Kaia e mafai ei o fakaiku aka ne tatou me ne tumau eiloa te fiafia o Ielemia, kae se a te auala ne fai ei ne ia te mea tenā?
12 Ne fiafia malosi a Ielemia ki tena galuega. Ne fai atu a ia ki a Ieova: “Ne faipati mai koe ki a au, kae ne fakalogo faka‵lei eiloa au ki au muna katoa ne fai. Te Aliki te Atua Malosi, au e o koe, tela la, au muna e aumai ne ia te fiafia ki toku loto.” (Ielemia 15:16) Ne kilo atu eiloa a Ielemia ki ei e pelā me se tauliaga ke sui ne ia te Atua tonu kae talai atu tena muna. Se mea ‵lei ke iloa atu me kafai e saga malosi atu a Ielemia ki fakatauemuga mai i tino, ne galo atu ei tena fiafia. Kafai e saga tonu atu ki te gali mo te tāua o tena fekau, ne fakamalosi aka ei tena fiafia.—Ielemia 20:8, 9.
13. Kaia e tāua ei a te kai ki meakai ‵loto faka-te-agaga ki te fakatumauga o te ‵tou fia‵fia?
13 Ke fakatumau te fiafia i te galuega talai i ‵tou aso nei, e ‵tau o ‵kai faeloa tatou ki “meakai ma‵keke,” ko muna‵tonu ‵loto i te Muna a te Atua. (Epelu 5:14) E ati aka ne sukesukega ‵loto a te fakatuanaki. (Kolose 2:6, 7) E faka‵mafa mai i ei a te pokotia o te loto o Ieova i ‵tou faifaiga. Kafai e faigata ki a tatou ke maua se taimi ke fai‵tau kae sukesuke ki te Tusi Tapu, e ‵tau o toe iloilo aka ne tatou a mea e fai sāle ne tatou. Kafai foki e fakaaoga a nai minute ke sukesuke kae mafaufau ‵loto i aso takitasi ka fai ei tatou ke pili atu ki a Ieova kae ka fesoasoani ki te fakamalosiakaga o ‘te fiafia o te loto,’ e pelā mo te mea ne tupu ki a Ielemia.
14, 15. (a) Ne a fuataga ne iku mai i te puke ‵mau o Ielemia mo te fakamaoni ki tena galuega? (e) Se a te mea e uiga ki te galuega talai e fakatāua ne tino o te Atua i aso nei?
14 Ne folafola atu ne Ielemia a faka‵pulaga a Ieova mo fekau o fakamasinoga e aunoa mo te fakatalave, kae ne tuku atu tena loto ki tena galuega ke “faite kae ‵toki a mea.” (Ielemia 1:10) Ne fua mai eiloa a fuataga i tena galuega ko te faitega mo te ‵tokiga. Ne ‵sao atu a nisi tino Iutaia e pelā foki mo tino kolā e se ne tino Isalaelu i te fakamaseiga o Ielusalema i te 607 T.L.M. E iloa ne tatou a te kau Lekapa, Epetimeleka, mo Palako. (Ielemia 35:19; 39:15-18; 43:5-7) A tino a‵lofa fakamaoni mo taugasoa o Ielemia kolā e ma‵taku ki te Atua e fakaata faka‵lei mai i ei a tino kolā e maua ne latou a te fakamoemoega ke ola i te lalolagi kolā e fai taugasoa mo te potukau e pelā mo Ielemia. Ko se faka‵tau eiloa i te gali o te potukau e pelā mo Ielemia i te fakamalosiakaga o te “vaitino tokouke” tenei i te feitu faka-te-agaga. (Fakaasiga 7:9) E penā foki loa, a taugasoa a‵lofa fakamaoni konei o te kau fakaekegina e maua ne latou a te lotomalie sili i te fesoasoani atu ki tino loto fakamaoni ke iloa ne latou te munatonu.
15 E fakatāua ne tino o te Atua me i te talaiatuga o te tala ‵lei e se ko te tavini atu fua ki tino kolā e lagona ne latou kae se vaega foki o te tapuakiga ki te ‵tou Atua. Faitalia me e maua ne tatou se tino fiafia io me ikai, a te tukuatuga o te taviniga tapu ki a Ieova e auala i te ‵tou galuega talai e aumai i ei a te fiafia lasi ki a tatou.—Salamo 71:23; faitau te Loma 1:9.
‘Ke Matapulapula’ ki Tou Tofiga!
16, 17. E fakaasi mai pefea ne te Fakaasiga 17:10 mo te Sapakuka 2:3 a te tāua o ‵tou taimi nei?
16 A te tāua o te taimi e ola nei tatou i ei e faka‵mafa mai i te taimi e mafau‵fau ei tatou ki te valoaga fakaosofia i te Fakaasiga 17:10. A te fitu o tupu, ko te Malo o Amelika-Peletania, ko oti ne sae aka. E fai‵tau tatou e uiga ki ei penei: “Kae kafai e vau [te fitu o malo] ka nofo fua a ia i se taimi toetoe.” Nei la, ko pili fua o palele atu a te “taimi toetoe” tenā. E tuku mai ne te pelofeta ko Sapakuka a te fakatalitonuga tenei e uiga ki te gataga o te olaga masei tenei: “E seki oko mai te taimi e fakataunu ei . . . a mea ne fakaasi atu ne au e taunu eiloa. E tuai o oko mai, kae faka‵tali eiloa ki ei. E oko mai eiloa, kae ka se tuai foki.”—Sapakuka 2:3.
17 Fesili ifo ki a koe eiloa: ‘E mata, e pokotia tonu toku olaga i te tāua o ‵tou taimi? E mata, e fakaasi atu ne te vaegā olaga e ola ei au me e fakamoemoe au ke oko vave mai te gataga? Io me e mata, e fakaasi atu i aku fakaikuga mo mea e fakamuamua ne au me e se fakamoemoe au ke oko vave mai te gataga io me ko se mautinoa i a au me ka oko mai eiloa?’
18, 19. Kaia e se ‵tau ei o gasue‵sue malie tatou i te taimi nei?
18 A te galuega a te potukau e pelā me ko te leoleo e seki oti atu. (Faitau te Ielemia 1:17-19.) Ko se faka‵tau eiloa i te fakafiafia me i te ‵toega o te kau fakaekegina e ‵mautakitaki eiloa, e pelā mo te “pou fiti” mo “se fa‵kai malosi”! E fai ne latou “a te munatonu mo kafanoa e li fakatamilo i [olotou] taugasulu” me e talia ne latou a te Muna a te Atua ke fakamalosi aka ei latou ke oko ki te taimi e palele ei te lotou galuega. (Efeso 6:14) I te faiga penā, e ‵lago malosi atu ei a latou kolā e aofia i te vaitino tokouke ki te potukau e pelā mo Ielemia i te fakataunuga o te lotou tofiga mai i te Atua.
19 E se tenei eiloa a te taimi ke fakavāivāi ei tatou i te galuega o te Malo kae ke mafaufau ki te tāua o te Ielemia 12:5. (Faitau.) E fe‵paki tatou katoa mo tofotofoga kolā e ‵tau o kufaki i ei. E mafai o fakatusa a tofotofoga konei o te fakatuanaki ki “tagata” kolā e fakatau‵tele mo tatou. E tiga eiloa te feitu tenā, i te taimi e fakapilipili mai ei a te ‘fakalavelave lasi,’ e mafai o momea aka a mea faiga‵ta e fe‵paki mo tatou. (Mataio 24:21) A te ‵teke atu ki mea faiga‵ta e uke atu i ‵tou mua, e mafai eiloa o faka‵pau ki te “fakatau‵tele mo solofanua.” E manakogina i ei se malosi sili ko te mea ke tumau se tino i te fakatau‵tele mo solofanua. Tela la, se mea aoga ke kufaki i tofotofoga kolā e fe‵paki nei mo tatou, me e mafai o fakatoka ei tatou ke kufaki i mea kolā koi ta‵kato mai i ‵tou mua.
20. Se a te mea e fakaiku aka ne koe ke fai?
20 E mafai ne tatou katoa o tau‵tali atu ki a Ielemia kae fakataunu mo te manuia ‵tou tofiga ke talai atu! A vaegā uiga pelā mo te alofa, loto malosi, mo te fiafia ne fakaosofia ei a Ielemia ke fakataunu tena galuega mo te fakamaoni i tausaga e 67. A pulalakau ‵gali o te alamoni e fakamasaua mai i ei ki a tatou me i a Ieova ka ‘tumau eiloa i te onoono’ mai e uiga ki tena muna ko te mea ke fakataunu foki. E maua eiloa ne tatou a pogai ‵lei, ke fai ei penā. Ne ‘tumau i te matapulapula’ a Ielemia, kae e mafai foki ne tatou o fai penā.
E Mata, e Masaua ne Koe?
• Ne fesoasoani atu pefea a te alofa ki a Ielemia ke ‘tumau i te matapulapula’ ki tena galuega?
• Kaia e ‵tau ei o maua ne tatou a te loto malosi mai i te Atua?
• Se a te mea ne fesoasoani atu ki a Ielemia ke fakatumau tena fiafia?
• Kaia e manako ei koe ke ‘tumau i te matapulapula’?
[Ata i te itulau e 31]
E mata, ka tumau eiloa koe i te talai atu faitalia a ‵tekemaiga?