Ke Maua te Ola mo te Filemu, e ‵Tau o Ola Faka-te-agaga

“Ola faka-te-agaga, kae e se ko te ola faka-te-foitino.”—LOMA 8:4.

1, 2. (a) Ne a tulaga fakama‵taku ko oti ne iku atu ki ei ona ko te sē saga tonu o te tino fakateletele? (e) Se a te mea fakamataku e mafai o iku atu ki ei ona ko te sē saga tonu ki mea faka-te-agaga?

“A TE sē saga tonu atu ki te auala i te taimi e fakateletele ei ko fai pelā me se famai ‵pisi, kae e foliga mai me e gasolo eiloa o masei atu i tausaga katoa.” Tenā eiloa te lipoti mai te iloiloga ne fai ne te failautusi o oloolo malaga i te Iunaite Sitete. A selefoni se mea e tasi telā e mafai o fakalavelave atu ki te tino fakateletele ke se saga atu ki te mea fua e tasi telā e ‵tau o fai ne ia—ko te fakatele. E silia atu i te tasi vae tolu o tino kolā ne fakasau‵tala aka i se sukesukega, ne fai mai me ko oti ne ‵tui io me toeitiiti kae ‵tui latou ne mea fakateletele ona ko te fakaaoga ne te tino fakatele a te selefoni. E mafai o aoga te faiga o mea e uke i te taimi e fakateletele ei, kae e mafai eiloa o iku atu ki se mea fakamataku.

² E penā foki eiloa te ‵tou tulaga faka-te-agaga. E pelā eiloa mo te sē saga tonu o se tino fakateletele ki mea fakama‵taku e mafai o ‵tupu, e faigofie eiloa ke tō atu se tino telā e se saga tonu ki mea faka-te-agaga ki se tulaga fakalogo‵mae. Kafai e talia ne tatou ke tapea‵pea kea‵tea tatou mai ‵tou auala mo galuega faka-Kelisiano, ka mafai ei o fai a te ‵tou fakatuanaki e pelā me se vaka kasa. (1 Timoteo 1:18, 19) Ne fakasino atu a te apositolo ko Paulo ki te mea fakamataku tenei i ana pati ki ana taina Kelisiano i Loma: “Ko te tuku atu otou mafaufau ke pulea ne te mea e manako ki ei te foitino, ka iku eiloa ki te mate, ka ko te tuku atu otou mafaufau ki te mea e manako ki ei te agaga, ka iku ki te ola mo te filemu.” (Loma 8:6) Se a te mea ne fakauiga ki ei a Paulo? E mafai pefea o ‵kalo keatea tatou mai te “mafau‵fau . . . [ki] mea e manako ki ei te foitino” kae ‵saga atu “ki . . . mea e manako ki ei te agaga”?

E Seai se Lotou “Fakasalaga”

3, 4. (a) Se a te taua telā ne tusi mai a Paulo e uiga ki ei? (e) Kaia e ‵tau ei o ‵saga atu tatou ki te tulaga ne oko ki ei a Paulo?

³ I tena tusi ki taina i Loma, ne tusi atu a Paulo e uiga ki se taua telā ne fepaki faeloa mo ia—se taua i te va o tena foitino mo tena mafaufau. (Faitau te Loma 7:21-23.) Ne seki taumafai a Paulo o fai ne ana fakamasakoga io me fakaasi tena fanoanoa, ona ko te ‵mafa o te amoga o te agasala, telā ko se mafai ei ne ia o fai se mea. Masaua la, i a ia se Kelisiano matua ‵lei kae fakaekegina ki te agaga, kae ne filigina ke fai “mo apositolo mō tino o fenua fakaa‵tea.” (Loma 1:1; 11:13) Kaia ne tusi mai ei a Paulo e uiga ki se taua telā ne fepaki mo ia?

⁴ Ne fakaasi ‵tonu mai ne Paulo me e se mafai ne ia o fai te loto o te Atua i a ia tokotasi eiloa e ‵tusa mo te mea e manako a ia ki ei. Se a te pogai? Ne fai mai a ia, “Ko ‵mao tatou mai te ‵malu o te Atua.” (Loma 3:23) Ona ko ia ne vau i te gafa o Atamu, ne pokotia a Paulo i ikuga katoa o te agasala. E ‵pau eiloa tatou mo ia me i a tatou katoa e se ‵lei katoatoa kae e ‵tau o fakafesagai atu ki tulaga penā i aso katoa. E se gata i ei, e uke a mea kolā e fakalavelave mai e mafai o ‵fuli ei tatou keatea kae fai ei ke ‵to keatea tatou mo ‘te auala mataliki telā e tau atu ki te ola.’ (Mataio 7:14) Kae e se fakauiga i ei me ko seai eiloa se fakamoemoega o Paulo, kae e penā foki tatou.

5. Ne maua ne Paulo i fea te fesoasoani mo te fakatapūga?

⁵ Ne tusi mai a Paulo: “Ko oi la ka fakaola ne ia au . . . ? Fakafetai ki te Atua e alatu i te ‵tou Aliki ko Iesu Keliso!” (Loma 7:24, 25) Oti aka, faipati atu ei a ia ki “tino kolā ko ola fakatasi mo Keliso Iesu”—ko Kelisiano fakaekegina. (Faitau te Loma 8:1, 2.) E auala i tena agaga tapu, ne puke ne Ieova a latou mo fai ana tama, kae kalagagina latou ke fai mo sui “fakatasi . . . mo Keliso.” (Loma 8:14-17) Ko te agaga eiloa o te Atua, fakatasi mo te lotou fakatuanaki ki te taulaga togiola a Keliso, ne mafai ei o manumalo latou i te taua telā ne fakamatala mai ne Paulo kae “seai . . . se fakasalaga.” Ko fakasaoloto latou “mai i te tulafono o te agasala mo te mate.”

6. Kaia e ‵tau ei o ‵saga atu a tavini katoa a te Atua ki pati a Paulo?

⁶ E tonu, ne fakasino atu a pati a Paulo konā ki Kelisiano fakaekegina, kae e mafai foki o aoga ki tavini katoa a Ieova ana pati e uiga ki te agaga o te Atua mo te taulaga togiola a Keliso, faitalia te fakamoemoega e maua ne latou. E tiga eiloa ne fakaosofia a Paulo ke fai atu ne ia a pati fakatonutonu penā ki Kelisiano fakaekegina, se mea tāua ke malamalama a tavini katoa a te Atua i mea kolā ne tusi ne ia kae taumafai ke aoga ki a latou.

Te Auala e Taku Fakamasei ei ne te Atua “te Agasala i te Tino”

7, 8. (a) Se a te mea ne seki mafai o fakataunu ne te Tulafono? (e) Se a te mea telā ne fakataunu ne te Atua e auala i tena agaga mo te togiola?

⁷ I te mataupu e 7 o te tusi ko Loma, ne fakamatala mai ne Paulo te malosi o te agasala ki luga i te foitino sē ‵lei katoatoa. I te mataupu e 8, ne faipati mai a ia e uiga ki te malosi o te agaga tapu. Ne fakamatala mai ne te apositolo te auala e fesoasoani atu ei te agaga o te Atua ki Kelisiano i te lotou taua atu ki te malosi o te agasala, ko te mea ke mafai o ola latou e ‵tusa mo te loto o Ieova kae maua foki tena taliaga. Ne fai mai a Paulo me e auala i te agaga o te Atua mo te taulaga togiola a tena Tama, ne fakataunu ei ne te Atua te mea telā ne seki mafai ne te Tulafono a Mose o fai.

⁸ A te Tulafono, mo ana fakatonuga e uke, e fakasala i ei a tino agasala. E se gata i ei, a faitaulaga sili o Isalaelu kolā e ‵nofo mai lalo i te Tulafono ne tino sē ‵lei katoatoa kae e se mafai o ofo atu ne latou se taulaga telā e fetaui ‵lei mo te agasala. Tela la, a te Tulafono e “vāivāi faka-te-foitino.” A te Atua ne “fakamalepe ne ia te agasala i te tino, i te uga mai o tena Tama tonu.” A Iesu “ne vau i te foitino agasala o fakagata te agasala.” Tela la, ne fakataunu ne te taulaga a Iesu a “te mea telā ko se mafai ne te Tulafono o fai.” Ona ko te mea tenā, ko takuamiotonugina ei a Kelisiano fakaekegina i te lotou fakatuanaki ki te taulaga togiola a Iesu. E fakamalosi atu ki a latou ke “ola faka-te-agaga, kae ke se ola faka-te-foitino.” (Faitau te Loma 8:3, 4.) E tonu, e ‵tau eiloa o tumau latou i te fakamaoni ke oko ki te fakaotiga o te lotou olaga i te lalolagi ko te mea ke maua ne latou “te foualiki o te ola.”—Fakaasiga 2:10.

9. Se a te uiga o te pati “tulafono” telā e fakaaoga i te Loma 8:2?

⁹ I tafa o “te Tulafono,” ne fai mai foki a Paulo e uiga ki “te tulafono o te agaga” mo “te tulafono o te agasala mo te mate.” (Loma 8:2) Ne a tulafono konei? A te pati “tulafono” i konei e se fakasino atu ki ne tulafono mautinoa, e pelā mo mea i te Tulafono a Mose. E fai mai a manatu i se tusi e tasi me i te pati Eleni ko te “tulafono” i te fuaiupu tenei, e fakauiga loa ki mea ‵lei mo mea ma‵sei kolā e fai ne tino kae takitaki ei latou e pelā me se tulafono. E mafai foki o fai pelā me ko fakatakitakiga e ola latou i ei.

10. E ‵nofo pefea tatou mai lalo i te tulafono o te agasala mo te mate?

¹⁰ Ne tusi mai penei te apositolo ko Paulo: “Ne oko mai te agasala ki te lalolagi i te tagata e tokotasi, ne aumai foki ne tena agasala te mate. Tela la, ko oko ki tino katoa te mate, i te mea ko agasala a tino katoa.” (Loma 5:12) Ona ko tatou ne o‵mai i te gafa o Atamu, e ‵nofo katoa tatou mai lalo i te tulafono o te agasala mo te mate. E fakamalosi mai faeloa ‵tou foitino agasala ke fai ne tatou a mea kolā e se fiafia ki ei te Atua, kae iku atu fua ki te mate. I tena tusi ki te kau Kalatia, ne fakasino atu a Paulo ki faifaiga mo uiga penā me ne “manako faka-te-foitino.” Ne toe fai mai a ia penei: “A tino e fai ne latou a mea konei, e se talia ne latou a te Atua ke fai mo olotou tupu.” (Kalatia 5:19-21) A vaegā tino penei e ‵pau eiloa mo latou kolā e sa‵sale i te foitino. (Loma 8:4) E takitaki latou ne olotou manako faka-te-foitino. Kae e mata, a tino kolā e fai ne latou a faifaiga fakatauavaga sē ‵tau, te ifo ki tupua, te faivailakau mo nisi amioga matagā penā, ko latou fua konā e ola faka-te-foitino? Ikai, me e aofia foki i galuega o te foitino a mea kolā e mafai o mafau‵fau a tino ki ei me ne vāivāiga fua o tino, e pelā mo te masalosalo, te kaitaua, kinau valea, mo te manako ki mea a nisi tino. Ko oi e mafai o fai mai i a ia ko saoloto katoatoa mai te ola faka-te-foitino?

11, 12. Se a te fakatokaga ne fai ne Ieova ke fesoasoani mai ke manumalo tatou i te tulafono o te agasala mo te mate, kae se a te mea e ‵tau o fai ne tatou ke maua ei te taliaga a te Atua?

¹¹ E fia‵fia malosi eiloa tatou me ko oti ne fai ne Ieova ke mafai o manumalo tatou i te tulafono o te agasala mo te mate! Ne fai mai a Iesu: “Me ne penā eiloa o alofa mai te Atua ki te lalolagi, ne tuku mai ei ne ia tena Tama e tokotasi, ko te mea ke se malaia so se tino e fakatuanaki ki a ia, kae ke maua ne ia te ola se-gata-mai.” Mai te taliaga o te alofa o te Atua fakatasi mo te fakatuanaki ki te taulaga togiola a Iesu Keliso, ko mafai ei o fakasaoloto tatou mai te fakasalaga telā ne iku mai ona ko te agasala ne togi mai ki a tatou. (Ioane 3:16-18) Tela la, ko mafai ei o fai atu tatou e pelā mo Paulo: “Fakafetai ki te Atua e auala i a Iesu Keliso te ‵tou Aliki!”

¹² E tai ‵pau eiloa te ‵tou tulaga mo se masaki matagā telā ko oti ne faka‵lei aka. Kafai e ma‵nako tatou ke faka‵lei katoatoa tatou, e ‵tau o fai ne tatou a mea kolā e fai mai ne te tokita ke fai. E tiga eiloa e mafai o fakasaoloto tatou mai te tulafono o te agasala mo te mate mai te fakatuanaki ki te togiola, koi agasala eiloa tatou kae sē ‵lei katoatoa foki. E uke atu a mea e manakogina ko te mea ke maua se fesokotakiga ‵lei mo Ieova kae ke talia foki ne ia. E uiga ki te fakataunuga o ‘manakoga amio‵tonu o te Tulafono,’ ne fakasae aka foki ne Paulo a te manatu e uiga ki te ola faka-te-agaga.

Ola i te Agaga—E Pefea la?

13. Se a te uiga o te ola i te agaga?

¹³ A te ola i te agaga e manakogina i ei a te gasolo faeloa ki mua i te feitu faka-te-agaga—e se ko te ‵lei katoatoa i te feitu faka-te-agaga. (1 Timoteo 4:15) E ‵tau o taumafai tatou i aso takitasi kae fai te ‵toe mea e mafai o fai, ke ola tatou e ‵tusa mo te takitakiga a te agaga. Kafai e ‘takitaki tou olaga ne te agaga’ e iku atu ei ki te mauaga o te taliaga a te Atua.—Kalatia 5:16.

14. Ne a mea e ma‵nako ki ei a “tino kolā e ola faka-te-foitino”?

¹⁴ I tena tusi ki taina i Loma, ne faipati atu foki a Paulo e uiga ki vaegā tino kolā e ‵kese ‵ki a lā mafaufauga. (Faitau te Loma 8:5.) E se fakasino atu a te foitino i konei ki te foitino tonu o se tino. I nisi taimi e fakasino atu a te pati “foitino” i te Tusi Tapu, ki ‵tou tulaga agasala kae sē ‵lei katoatoa. Tenei te tulaga telā e fakamāfua ne ia te taua i te va o te foitino mo te mafaufau telā ne faipati muamua mai ki ei a Paulo. Kae e se pelā mo ia, a “tino kolā e ola faka-te-foitino” e se ‵saga o taua atu ki ei. E se mafaufau ‵mafa latou ki mea kolā e manako te Atua ke fai ne latou ko te mea ke manumalo latou i te taua. E ‘mafau‵fau eiloa latou ki mea faka-te-foitino’ kae talia ne latou ke takitaki latou ne olotou manakoga agasala. Kae ko tino kolā “e ola faka-te-agaga” e tuku atu eiloa olotou mafaufau ki mea “faka-te-agaga”—ko fakatokaga mo galuega faka-te-agaga.

15, 16. (a) E pokotia pefea te kilokiloga a se tino i te mafaufau faeloa ki se mea? (e) Se a te mea e mafai o fai atu ne tatou e uiga ki mea kolā e mafau‵fau ki ei a tino i aso nei?

¹⁵ Faitau te Loma 8:6. Ke fai se mea—faitalia me se mea ‵lei io me se mea masei—e ‵tau o mafaufau te tino ki ei. A tino kolā e mafau‵fau faeloa ki mea faka-te-foitino, e se leva kae ka maua ne latou se kilokiloga telā ka fai ei ke tuku katoatoa olotou mafaufau ki mea faka-te-foitino. A olotou kilokiloga, mea kolā e fina ki ei, mo olotou lagonaga ko palele eiloa ne tuku katoatoa atu ki mea penā.

¹⁶ Ne a la mea e ‵saga malosi atu ki ei a tino i aso nei? Ne tusi mai te apositolo ko Ioane: “Konei katoa a mea e taku ko mea faka-te-lalolagi: ko manakoga agasala, ko mea e matea ne tino kae ma‵nako ki ei, mo mea katoa i te lalolagi nei kolā e fakamata‵mata ki ei a tino. E seai eiloa se mea o mea konei e mafua mai i te Tamana; e mafua katoa mai i te lalolagi.” (1 Ioane 2:16) E aofia i manakoga konei ko mea pelā mo amioga fakatauavaga sē ‵tau, te fia takutakua, mo te fia fai kope. E ‵fonu eiloa a tusi, mekesini, nusipepa, tamunei, ata i televise, mo te Itaneti i vaegā mea penā, me konā eiloa a mea e mafau‵fau kae ma‵nako ki ei a tino. Kae ko “te tuku atu otou mafaufau ke pulea ne te mea e manako ki ei te foitino, ka iku eiloa ki te mate”—i te feitu faka-te-agaga i te taimi nei, kae penā foki i te feitu faka-te-foitino i se taimi pili mai mua nei. Kaia? Me i te fili o te Atua ko te tino telā ko “pulegina tona mafaufau ne manakoga faka-te-foitino, i te mea e se fakalogo ki te tulafono a te Atua, kae tonu eiloa me se mafai o faka‵logo ki ei. Ko latou kolā e faka‵logo ki olotou feitu faka-te-foitino, e se mafai ne latou o fakafiafia te Atua.”—Loma 8:7, 8.

17, 18. E mafai pefea o fakaasi atu ne tatou me mafau‵fau tatou ki mea faka-te-agaga, kae ne a mea e mafai o iku mai i ei?

¹⁷ I te suā feitu, a “te tuku atu otou mafaufau ki te mea e manako ki ei te agaga, ka iku [atu] ki te ola mo te filemu”—ko te ola se-gata-mai i aso mai mua e pelā foki mo te filemu o te mafaufau mo te mauaga o te va filemu mo te Atua i te taimi nei. E mafai pefea o fakaasi atu ne tatou me e ‘tuku atu ‵tou mafaufau ki te mea e manako ki ei te agaga’? Mai te mafaufau faeloa ki mea faka-te-agaga kae talia ke ati aka i loto i a tatou se manakoga mo se kilokiloga faka-te-agaga. I te taimi e fai ei tatou penā, ka maua ei ne tatou se mafaufau telā e fetaui mo “te tulafono a te Atua” kae “fakalogo” foki ki ana mafaufauga. Kafai e fe‵paki tatou mo se fakaosoosoga, ka se fakalotolotolua tatou e uiga ki te auala e ‵tau o olo tatou i ei. Ka fakamalosi ei tatou ke fai te filifiliga tonu—telā e fetaui mo te agaga.

¹⁸ Tela la, se mea tāua ke mafau‵fau faeloa tatou ki mea faka-te-agaga. E fai ne tatou te mea tenei mai ‘te fakamalosi aka o ‵tou mafaufau’ mō te faiga o galuega, te fakamasani o fai a mea faka-te-agaga i ‵tou olaga kolā e aofia i ei te ‵talo faeloa, faitau kae sukesuke ki te Tusi Tapu, kau ki fakatasiga, mo te galuega faka-Kelisiano. (1 Petelu 1:13) I lō te taliaga o mea faka-te-foitino ke fakalavelave mai ki a tatou, ke na tuku katoatoa atu ‵tou mafaufau ki mea faka-te-agaga. Ka fai ei ke tumau tatou i te ola faka-te-agaga. Mai te faiga penā, ka maua eiloa ne tatou a fakamanuiaga, me e maua te ola mo te filemu mai te ola i te agaga.—Kalatia 6:7, 8.

E Mafai o Fakamatala Mai ne Koe?

• Se a te “mea telā ko se mafai ne te Tulafono o fai,” kae ne mafai pefea ne te Atua o fai?

• Se a “te tulafono o te agasala mo te mate,” kae e mafai pefea o fakasaoloto tatou mai ei?

• Ne a mea e ‵tau o fai ne tatou ke ‘tuku atu ‵tou mafaufau ki mea faka-te-agaga’?

[Ata i te itulau e 16]

E mata, e ola koe faka-te-foitino io me ola faka-te-agaga?