Ko “Ieova Tokotasi” e Fakamaopoopo ne ia a Tena Kāiga
‘Au e fakamalosi atu ke fakatumau ne koutou te tasi o te agaga.’—EFESO 4:1, 3.
KA FAKAMATALA MAI PEFEA NE KOE?
Se a te aoga o te fakatokaga a Ieova?
E fakatumau pefea ne tatou a te “tasi o te agaga”?
Se a te mea ka fesoasoani mai ki a tatou ke ‘fakatau atafai te suā tino ki te suā tino’?
1, 2. Se a te mea ko oti ne fuafua ne Ieova mō te lalolagi mo tino?
KĀIGA. Se a te mea e mafaufau koe ki ei māfai e lagona ne koe a te pati tenā? E mata, e mafaufau koe ki te ga‵lue fakatasi mo tou kāiga ke oko atu ki se fakamoemoega? Io me mafaufau koe ki se koga e saogalēmū ke ola aka i ei, tauloto, kae faipati e uiga ki ou mafaufauga? E se taumate ka mafaufau koe ki mea konei māfai e isi sou kāiga. Ne māfua mai i a Ieova a te kāiga. (Efeso 3:14, 15) Kae ko te fuafuaga a te Atua ko tino katoa i te lagi mo te lalolagi ke fai mo fai se kāiga e tasi kae ke tokagamalie, talitonu te suā tino ki te suā tino, kae ‵kau fakatasi latou.
2 I te otiga ne agasala a Atamu mo Eva, ko te mea eiloa ko sē fai a tino mo fai ne vaega o te kāiga o te Atua. Kae ne seki ‵fuli ne te mea tenā a te fuafuaga a te Atua. Ka fai eiloa ne ia ke faka‵fonu a te lalolagi Palataiso ki tamaliki a Atamu mo Eva. (Kenese 1:28; Isaia 45:18) Ko oti ne fai ne ia a fakatokaga katoa kolā e manakogina ke fakataunu a tena fuafuaga. A te lasiga o te tusi ko Efeso i te Tusi Tapu e faipati e uiga ki te ‵kau fakatasi. E mafai foki o fai‵tau tatou e uiga ki mea kolā ne fakatoka ne Ieova i loto i te tusi tenei. Ka sau‵tala nei tatou ki nāi fuaiupu mai te tusi tenā kae tauloto ki te auala e mafai ei ne tatou o ga‵lue tasi mo te fuafuaga a te Atua ke ‵kau tasi a tino katoa kolā e ola i te lagi mo lalolagi e pelā me se kāiga e tasi.
MEA KOLĀ NE FAI NE IEOVA KE FAKATAUNU A TENA FUAFUAGA
3. Se a te fakatokaga a te Atua telā e faipati ki ei i te Efeso 1:10, kae ne kamata anafea a te fakatokaga muamua?
3 Ne fai atu a Mose ki te kau Isalaelu: “A Ieova te ‵tou Atua ko Ieova eiloa e tokotasi.” (Teutelonome 6:4, NW) A mea katoa e fai ne Ieova e ‵lago atu ki tena fuafuaga. Ne kamata o fakatoka ne Ieova a latou katoa kolā i te lagi mo te lalolagi ke ‵kau fakatasi e pelā me se kāiga e tasi. (Faitau te Efeso 1:8-10.) E lua a vaega o fakatokaga konei. Muamua, e fakatoka ne te Atua a te kau fakaekegina ke ola i te lagi, te koga telā ka ga‵lue tumau ei latou mai lalo i te pulega a Iesu Keliso. Ne kamata a te mea tenei i te Penitekoso 33 T.A., i te taimi ne kamata ei o fakamaopoopo ne Ieova a latou kolā ka pule fakatasi mo Keliso i te lagi. (Galuega 2:1-4) Ona ko te taulaga togiola a Keliso, ne fakailoa atu ei ne te Atua, io me kilo atu ki te kau fakaekegina e pelā me e amio‵tonu kae ‵tau o maua te ola. E iloa ne te kau fakaekegina me ko oti ne puke latou e pelā me ne “fanau a te Atua.”—Loma 3:23, 24; 5:1; 8:15-17.
4, 5. Se a te lua o vaega o te fakatokaga?
4 Te lua, e fakatoka ne te Atua a latou kolā ka ola i te lalolagi Palataiso. E talia ne latou a te pulega a te Malo faka-Mesia, telā e aofia i ei a Keliso mo te kau fakaekegina i te lagi. A te “vaitino tokouke” ko tino muamua eiloa kolā ka ola i te Palataiso. (Fakaasiga 7:9, 13-17; 21:1-5) I te Pulega a Keliso i te Afe Tausaga, ka toe faka‵tu aka a te fia piliona o tino ke ola fakatasi mo te vaitino tokouke i te lalolagi. (Fakaasiga 20:12, 13) Mafaufau ki te uke o avanoaga ka maua ne tatou ke fakaasi atu me i a tatou e ‵kau fakatasi! A te vaitino tokouke mo latou kolā ka toe faka‵tu aka ka fai mo “mea i te lalolagi.” I te fakaotiga o te afe tausaga, ka fai a te ‵toe tofotofoga o “mea i te lalolagi.” A latou katoa kolā e tumau i te fakamaoni ka fai mo “fanau a te Atua” i te lalolagi.—Loma 8:21; Fakaasiga 20:7, 8.
5 I aso nei, ko fakatoka ne Ieova ke ola a te kau fakaekegina i te lagi kae ko nisi mamoe ke ola i te Palataiso i te lalolagi. Kae e ga‵lue tasi pefea a tatou taki tokotasi mo te fakatokaga a te Atua?
‘FAKATUMAU TE TASI O TE AGAGA’
6. Ne a tusi siki e fakaasi mai i ei me e ‵tau mo Kelisiano o maopoopo fakatasi?
6 E fai mai te Tusi Tapu me e ‵tau mo Kelisiano o maopoopo fakatasi. (1 Kolinito 14:23; Epelu 10:24, 25) Ke ‵kau fakatasi, e ‵tau o uke atu a mea e fai ne tatou i lō te maopoopo tasi fua i se koga, e pelā mo mea e fai ne tino kolā e olo ki se maketi io me se malae ta‵fao. E mafai o ‵kau fakatasi tonu tatou māfai e fakagalue ne tatou a mea kolā e akoako mai ne Ieova kae talia ne tatou a te agaga tapu o te Atua ke fesoasoani mai ke fai tatou mo tino ‵lei.
7. E fakagalue pefea ne tatou a te fakatakitakiga “ke fakatumau ne koutou te tasi o te agaga”?
7 Ona ko te fakatuanaki o tatou ki te taulaga togiola a Keliso, e kilo mai a Ieova ki a tatou e pelā me ne tino amio‵tonu. E kilo mai a ia ki a tatou e pelā me ne ana fanau māfai e aofia tatou i te kau fakaekegina io me pelā me ne ana taugasoa māfai e aofia tatou i nisi mamoe. A koi ola tatou i te fakanofonofoga tenei, ka isi faeloa ne taimi e maua ei ne tatou se fakalavelave i ‵tou va mo nisi tino. (Loma 5:9; Iakopo 2:23) Tenā te pogai e fai mai ei te Tusi Tapu “ke fakatau fa‵ki koutou.” Kae se a la te mea e ‵tau o fai ne tatou ke ‵kau fakatasi mo ‵tou taina mo tuagane? E ‵tau o tauloto tatou ki te “loto maulalo i taimi katoa, i te agamalu,” ko tena uiga, e ‵tau mo tatou o loto mau‵lalo kae mataa‵lofa. Ne fai mai a Paulo me ‵tau o ga‵lue malosi tatou ke maua te filemu mo te ‵kau fakatasi i tena faimaiga “ke fakatumau ne koutou te tasi o te agaga telā ko te fusi o te filemu.” (Faitau te Efeso 4:1-3.) E tasi te auala e mafai ei o fakagalue ne tatou a te fakatakitakiga tenei ko te talia o te agaga o te Atua ke ‵fuli ne ia a te auala e fai ei ne tatou a mea kae ke fesoasoani mai ke fakaasi atu ne tatou a fuataga o te agaga. E se fai foki ne tatou a galuega o te foitino, io me ko mea kolā e takalialia ki ei te Atua. E fesoasoani mai a fuataga o te agaga ke faka‵lei aka ne tatou a ‵tou fakalavelave mo nisi tino kae fai ei ke ‵kau fakatasi tatou. Kae ko galuega o te foitino e mavae‵vae i ei tatou.
8. E ‵vae pefea ne galuega o te foitino a tino?
8 E mavae‵vae pefea a tino ona ko “galuega o te foitino”? (Faitau te Kalatia 5:19-21.) A te finalalolagi e ‵vae ne ia te tino mai i a Ieova mo te fakapotopotoga. A te mulilua e faka‵mae malosi atu ki kāiga kae mafai o ‵vae i ei a tama‵liki mai i olotou mātua mo tino a‵vaga e seai ne mea ‵se ne fai mo olotou avaga. Amioga lai‵lai e pokotia i ei a te ‵kau fakatasi o se tino mo te Atua mo tino kolā e a‵lofa ki a ia. Kafai e manako koe ke faka‵piki se avā mea, e ‵tau eiloa o ‵ma talua ko te mea ‵piki te suā mea ki te suā mea. A te amio matafatu mo te sē āva e fakaasi mai i ei me i te tino ko sē fakalogo ki tulafono a te Atua kae ko seai eiloa se āva ki ei. A nisi galuega aka takitasi o te foitino e ‵vae i ei a tino mai nisi tino mo te Atua. E takalialia a Ieova ki faifaiga konei.
9. E mafai pefea o sukesuke aka ne tatou a tatou eiloa me e mata, e “taumafai malosi [tatou] ke fakatumau . . . te tasi o te agaga telā ko te fusi o te filemu”?
9 Tela la, e ‵tau mo tatou taki tokotasi o fesili atu ki a ia: ‘E pefea toku taumafai malosi “ke fakatumau . . . te tasi o te agaga telā ko te fusi o te filemu”? Se a te mea e fai ne au māfai e isi soku fakalavelave mo te suā tino? E mata, e fai atu ne au ki te tokoukega oku taugasoa e uiga ki ei ko te mea ke ‵lago mai ki a au? E mata, e fakamoemoe au ke faka‵lei ne toeaina toku fakalavelave ko te mea ke sē faipati atu au ki te tino tenā ke faka‵lei aka māua? Kae kafai e iloa ne au me i te suā tino e se fiafia mai ki a au, e mata, e fakasekeseke au mo ia ko te mea ke sē sau‵tala fakatasi māua ki te fakalavelave?’ Kafai ne fai ne tatou se mea o mea konei, e mata, e fakaasi atu i ei ne tatou me e ga‵lue tasi tatou mo te fuafuaga a Ieova ke ‵kau fakatasi a tino katoa e pelā me se kāiga e tasi mai lalo i te pulega a Keliso?
10, 11. (a) E pefea te tāua ke maua te va filemu mo ‵tou taina? (e) Ne a mea e ‵tau o fai ne tatou ke maua te filemu mo te fakamanuiaga a Ieova?
10 Muna a Iesu: “Tela la, kafai e avatu ne koe tau meaalofa ki te fatafaitaulaga kae masaua ne koe me e isi se mea e ita ei tou taina ki a koe, tuku la tau meaalofa i tafa o te fatafaitaulaga. Fano muamua o faka‵lei mo tou taina ko vau ei koe o ofo atu tau meaalofa. Ke faka‵lei fakavave koulua.” (Mataio 5:23-25) Ne tusi mai a Iakopo me i “fuataga o te amiotonu e ‵toki mai lalo i fakanofonofoga o te filemu i va o tino kolā e tausi ki te filemu.” (Iakopo 3:17, 18) Ko tena uiga e se mafai o tumau te faiga o te mea tonu māfai e se maua te va filemu o tatou mo nisi tino.
11 E pelā me se fakaakoakoga, i nisi atufenua kolā ne isi ne taua i ei, e silia atu i te tasi vae tolu o te laukele e se mafai o fakaaoga ne tino ona ko pōmu kolā e tanu i te laukele. Kafai ko ‵pa se pōmu, e se fakaaoga ne tino faifatoaga a te laukele, kae ko gasolo o faigata ke maua a galuega i fa‵kai ‵lasi mo fa‵kai fo‵liki. I se auala tai ‵pau, ko gasolo o faigata ki a tatou ke tumau i te faka‵leiakaga o ‵tou uiga faka-Kelisiano māfai e fakafaigata ne ‵tou uiga totino a te va filemu o tatou mo nisi tino. Ka fai ne te mea tenā ke ‵pau tatou mo pōmu kolā e tanu i te laukele. Kafai e tenā te fakalavelave, e ‵tau o ‵fuli ‵tou uiga totino. Kafai e vave o fakamagalo ne tatou a nisi tino kae fai mea ‵lei ki a latou, ka maua ne tatou katoa a te filemu mo te fakamanuiaga a Ieova.
12. E mafai pefea o fesoasoani mai a toeaina ke ‵kau fakatasi tatou?
12 E fesoasoani mai foki ki a tatou a “tāgata e pelā me ne meaalofa ke oko ki te taimi e tasi ei tatou katoa i te fakatuanaki.” (Efeso 4:8, 13) E fakauiga i ei me e fesoasoani atu toeaina ki te fakapotopotoga ke tumau i te ‵kau fakatasi. E fesoasoani mai latou ke faka‵lei aka ‵tou uiga faka-Kelisiano māfai e ga‵lue fakatasi tatou i te ‵tou taviniga ki a Ieova kae tuku mai ki a tatou a pati polopoloki mai te Tusi Tapu. (Efeso 4:22-24) Kafai e tuku atu ne toeaina a pati polopoloki, masaua me e fakaaoga latou ne Ieova ke fakatoka koe ke ola i te lalolagi fou. Toeaina, fakatonutonu a nisi tino i se auala telā e fakaasi atu ei i a koe e manako o fesoasoani atu ki a latou.—Kalatia 6:1.
‘KE FAKATAU ATAFAI TE SUĀ TINO KI TE SUĀ TINO’
13. Ne a ikuga ka maua māfai ne sē faka‵logo tatou ki pati polopoloki kolā e maua i te Efeso 4:25-32?
13 E taku mai i te tusi ko Efeso 4:25-29 a nisi mea kolā e se ‵tau o fai ne tatou. E se ‵tau mo tatou o ‵loi, kaitaua malosi, paie, kae faipati ki mea ma‵sei. I lō te fai penā, e ‵tau o fai‵pati tatou ki mea kolā e ‵lei kae fakamalosi loto. So se tino e se fakalogo ki te fakatakitakiga tenei e ‵vae ne ia a tino. Ka “fakafanoanoa atu [a ia] ki te agaga tapu o te Atua,” ko Tena agaga telā e fai ei ke ‵kau fakatasi a tino. (Efeso 4:30) Ke maua te filemu mo te ‵kau fakatasi, e ‵tau foki o fakagalue aka ne tatou a mea kolā ne toe tusi mai ne Paulo: “Ke ave keatea mai i a koutou a vaega katoa o te loto masei, te loto ita, te kaitaua, te paka‵laga valevale mo pati faka‵mae loto, e pelā foki mo mea katoa kolā e logo‵mae ei a tino. Kae ke fakatau atafai koutou te suā tino ki te suā tino, kae fakatau a‵lofa atafai, kae fakatau fakamagalo atu te suā tino ki te suā tino, e pelā eiloa mo te Atua ne fakamagalo ne ia koutou e auala i a Keliso.”—Efeso 4:31, 32.
14. (a) Kaia ne polopoloki mai ei a Paulo ke fakaasi atu te ‘atafai o te suā tino ki te suā tino’? (e) Se a te mea ka fesoasoani mai ke fakaasi atu ne tatou a te atafai ki nisi tino?
14 Ne polopoloki mai a Paulo ke fakaasi atu te ‘atafai o te suā tino ki te suā tino’ me i nisi taimi kāti e se fakaasi atu ne tatou a te atafai, kae e ‵tau o taumafai tatou ke fakaasi atu i se auala tai lasi atu. E ‵tau o mafau‵fau tatou me i lagonaga o nisi tino e tāua atu i ‵tou lagonaga. (Filipi 2:4) I nisi taimi kāti e ma‵nako tatou o fai atu se mea telā e kata‵kata ei a nisi tino io me fai ei ke foliga mai i a tatou e ‵poto. Kae kafai e sē se faifaiga atafai, e se ‵tau o faipati atu. Ka fesoasoani mai a te mafaufau muamua koi tuai o faipati atu ke fakaasi atu a te ‘atafai o te suā tino ki te suā tino.’
TAULOTO KI TE ALOFA MO TE ĀVA I LOTO I TE KĀIGA
15. E fesoasoani mai pefea a te Efeso 5:28 ki tāgata a‵vaga ke malama‵lama i te auala e ‵tau ei fakaakoako atu latou ki a Keliso?
15 Ne fakatusa ne te Tusi Tapu a te fesokotakiga o Keliso mo te fakapotopotoga ki te fesokotakiga o se tauavaga. E fesoasoani atu a te fakaakoakoga a Keliso ki se tagata avaga ke malamalama me e ‵tau o takitaki kae alofa atu a ia ki tena avaga fafine kae tausi atu ki a ia. E fesoasoani atu foki te fakaakoakoga a Keliso ki se fafine avaga ke malamalama me e ‵tau o nofo a ia mai lalo i te pulega a tena avaga. (Efeso 5:22-33) I te faimaiga a Paulo: “I te auala tenei e ‵tau ei o a‵lofa a tāgata ki olotou avaga e pelā eiloa me ko olotou foitino ‵tonu,” se a te “auala” e faipati a ia ki ei? (Efeso 5:28) E fesoasoani mai ana pati kolā ne fai e uiga ki a Keliso mo te fakapotopotoga ke tali aka ne tatou a te fesili tenā. Ne fai mai tou tagata i a Keliso ne alofa ki te fakapotopotoga kae tuku atu tena ola mō te fakapotopotoga kae faka‵ma ne ia “ki te vai e auala i te muna.” Tela la, e isi se tiute o te tagata avaga ke fesoasoani atu ki tino taki tokotasi o tena kāiga ke maua se fesokotakiga ‵lei mo Ieova. I te faiga tenei, e ga‵lue tasi ei a ia mo te fuafuaga a Ieova ke fai a tino katoa ke ‵kau fakatasi e pelā me se kāiga e tasi telā e pule ne Keliso.
16. Ne a ikuga ka maua māfai e tausi a mātua ki tiute kolā ne tuku atu ne Ieova ki a latou?
16 E ‵tau o masaua ne mātua me ne tuku atu ne Ieova ki a latou a te tiute ke tausi atu ki olotou tama‵liki. Ko oko eiloa i te fakafanoanoa me ko “galo a te alofa masani” i te tokoukega o tino i te lalolagi i aso nei. (2 Timoteo 3:1, 3) E tokouke a tamana ko sē fai olotou tiute, kae ko pokotia olotou tamaliki i ikuga ma‵sei kae fai ei ke fanoa‵noa latou. Kae ne polopoloki atu a Paulo ki tamana kolā ne Kelisiano: “Sa fakaitaitagina otou tama‵liki, kae ke puti aka faeloa latou i polopolokiga mo fakatakitakiga a Ieova.” (Efeso 6:4) E muamua o tauloto ne te tamaliki a te alofa mo te āva mai loto i te kāiga. Tela la, a mātua kolā e akoako atu ki olotou tama‵liki a mea konei e ga‵lue tasi mo te fuafuaga a Ieova ke ‵kau fakatasi a tino katoa. E ‵tau o fai ne mātua ke isi se lagonaga i olotou tama‵liki me i a latou e alofagina. Tela la, e ‵tau o pule faka‵lei atu latou ki te lotou kaitaūa kae sē paka‵laga io me fai atu ne pati faka‵mae loto ki olotou tama‵liki. I te auala tenei, e akoako ei ne latou ki olotou tama‵liki a akoakoga tāua e uiga ki te fakaasiatuga o te alofa mo te auala e fakaasi atu ei te āva ki tino pule. I te faiga tenei e fakatoka i ei a tamaliki ke ola i te lalolagi fou a te Atua.
17. Ne a mea e ‵tau o fai ne tatou ke ‵teke atu ki te Tiapolo?
17 E ‵tau ke iloa ne tatou me ne manako faeloa te Tiapolo ke taofi aka a nisi tino mai te tavini atu ki te Atua kae ka fai foki ne ia penā ki a tatou. E fai fua ne te tokoukega o tino i te lalolagi a mea kolā e manako te Tiapolo ke fai ne latou e pelā mo avaga mā‵vae, ‵nofo tasi kae seki a‵vaga, mo te talia ke avaga te tagata ki te tagata mo te fafine ki te fafine. Kae e se fakaakoako atu tatou ki faifaiga kolā ko talia i te lalolagi i aso nei. E fakaakoako eiloa tatou ki a Keliso. (Efeso 4:17-21) Tela la, ke taua atu ki te Tiapolo mo ana temoni, e ‵tau o fakapei ki luga i a tatou a “vaega katoa o te gatu tau mai te Atua.”—Faitau te Efeso 6:10-13.
“KE TUMAU I TE SA‵SALE I TE ALOFA”
18. Se a te kī ki te ‵tou ‵kau fakatasi e pelā me ne Kelisiano?
18 A te kī ki te ‵kau fakatasi o tatou e pelā me ne Kelisiano ko te alofa. E ‵fonu eiloa ‵tou loto i te a‵lofa ki ‵tou ‘Aliki e tokotasi,’ ko Iesu Keliso; ki te ‵tou ‘Atua e tokotasi,’ ko Ieova, mo te suā tino ki te suā tino. E tenā te pogai e fakaiku aka ei ne tatou “ke fakatumau . . . te tasi o te agaga telā ko te fusi o te filemu.” (Efeso 4:3-6) Ne ‵talo atu a Iesu e uiga ki te vaegā alofa tenā: “E se fakatagi atu au mō latou fua konei, kae e pelā foki mo latou kolā e fakatuanaki mai ki a au e auala i olotou pati; ko te mea ke tasi latou katoa, e pelā eiloa mo koe, te Tamana e ‵kau fakatasi mo au, a ko au e ‵kau fakatasi mo koe, kae ke ‵kau fakatasi foki latou mo tāua.” Ne toe fai mai foki a ia: “Ko oti ne fakailoa atu ne au tou igoa ki a latou kae ka toe fakailoa atu ne au, ko te mea ke maua ne latou te alofa telā ne alofa mai ei koe ki a au a ko au ke ‵kau fakatasi foki mo latou.”—Ioane 17:20, 21, 26.
19. Ne a mea e fakaiku aka ne koe ke fai?
19 Kafai e isi se mea i ‵tou uiga totino telā e faigata ke ‵fuli ne tatou, e ‵tau o fai ne te alofa ke ‵talo atu tatou e pelā mo te faisalamo: “Fai toku loto ke mataku ki tou igoa.” (Salamo 86:11) Ke na fakaiku aka ne tatou ke ‵teke atu ki te Tiapolo mo ana taumafaiga o faka‵mao tatou mai te ‵tou Tamana alofa mo ‵tou taina mo tuagane. Kae ‵tau o ga‵lue malosi tatou “ke fakaakoako [atu] ki te Atua, e pelā me ne tama‵liki fagasele, kae ke tumau i te sa‵sale i te alofa” i loto i te kāiga, i te ‵tou galuega talai, mo te fakapotopotoga.—Efeso 5:1, 2.
[Ata i te itulau e 29]
Tuku tena meaalofa i tafa o te fatafaitaulaga, fano ei o faka‵lei mo tena taina
[Ata i te itulau e 31]
Mātua, akoako otou tama‵liki ke fakaasi atu te āva