Te Aoga o te Toetuga o Iesu mō Tatou

1, 2. (a) Se a te mea ne fia iloa ne nisi takitaki lotu, kae ne tali atu pefea a Petelu ki ei? (Ke onoono ki te ata i te kamataga.) (e) Kaia ne loto malosi ei a Petelu i te taimi tenā?

MAI tua ifo o nāi aso ne mate ei a Iesu, kae fakafesagai atu a te apositolo ko Petelu ki se potukau o tāgata fakama‵taku kae faitaua. A latou ko takitaki lotu Iutaia kolā ne palani ne latou te mate o Iesu. Ne ma‵nako a tāgata konei ki se fakamatalaga. Ko oti ne faka‵lei ne Petelu se tagata telā ne ‵pili i te fanaumaiga, kae ne fia iloa ne tāgata konei me i oi te malosi io me ko te igoa ne fai ei ne Petelu a te mea tenei. Ne tali atu te apositolo mo te loto toa: “I te igoa o Iesu Keliso te Nasaleta, telā ne ‵tuki ne koutou ki te lakau kae telā ne toe fakatu aka ne te Atua mai te mate, ko ia tenā ne ‵lei ei te tagata tenā e tu atu i otou mua.”—Galu. 4:5-10.

² Mai mua atu i ei, e tolu taimi ne fakafiti ne Petelu a Iesu. (Male. 14:66-72) Kaia ko loto malosi nei a ia i mua o takitaki lotu? Ne fai ne te agaga tapu se tusaga tāua kae penā foki te talitonu fakamaoni o Petelu i a Iesu ko oti ne toetu aka. Kaia ne talitonu fakamaoni ei te apositolo i a Iesu ko ola mai? Kae kaia e mafai ei o maua ne tatou te loto talitonu tenā?

3, 4. (a) Ne a toe‵tuga ne fai a koi tuai o fa‵nau mai a apositolo a Iesu? (e) Ne a toe‵tuga ne fai ne Iesu?

³ A te mafai o toe ola mai o tino ‵mate e sē se mea fou ki apositolo a Iesu, me e isi ne toe‵tuga ko oti ne fai a koi tuai latou o fa‵nau mai. Ne iloa ne latou me ne tuku atu ne te Atua te ‵mana ki pelofeta ko Elia mo Elisaia ke fai ne lāua a vavega. (1 Tupu 17:17-24; 2 Tupu 4:32-37) Ne toe ola mai se tagata ko mate i te ‵peiga o tena foitino ki loto i te tanuga kae patele ki ivi o Elisaia. (2 Tupu 13:20, 21) Ne tali‵tonu a Kelisiano mua ki tala konei i loto i te Tusi Tapu, e pelā eiloa mo te tali‵tonu o tatou i te Muna a te Atua e tonu.

⁴ Kāti ne fakamalosigina foki a tatou katoa ne te faitauga ki tala o toe‵tuga kolā ne fai ne Iesu. I te taimi ne toe fakatu aka ei ne ia te tamaliki tagata eiloa e tokotasi a te fafine ko mate tena avaga, kāti ne ofo malosi tou fafine i ei. (Luka 7:11-15) E isi foki se taimi ne toe fakatu aka ei ne Iesu se tamaliki fafine ko 12 ana tausaga. Mafaufau ki te ofo mo te fia‵fia o ana mātua fanoa‵noa i te taimi ne toe fakatu aka ei te lā tamaliki fafine! (Luka 8:49-56) Kae ne fia‵fia malosi a tino kolā ne matea ne latou te ulumaiga o Lasalo ki tua mo te tanuga, ko ola kae malosi!—Ioa. 11:38-44.

TE POGAI NE TU ‵KESE EI TE TOETUGA O IESU

5. Ne ‵kese pefea te toetuga o Iesu mo toe‵tuga mai mua atu i ei?

⁵ Ne iloa ne te kau apositolo me e ‵kese te toetuga o Iesu mai i toetuga mai mua atu i ei. A tino kolā ne toe‵tu mai mua atu i ei ne toe‵tu mai mo foitino faka-te-tagata kae ne toe ‵mate fakamuli ifo. Kae ko Iesu ne toetu aka i se foitino faka-te-agaga telā e se oko ki ei te pala. (Faitau te Galu. 13:34.) Ne tusi mai a Petelu i a Iesu ne “tamate . . . i te foitino, kae ne toe fakaola aka e pelā me se agaga.” E se gata i ei, “ko nofo nei a ia i te feitu fakaatamai o te Atua, me ne fanatu a ia ki te lagi; kae ne fai ei ke ‵nofo mai lalo i a ia a agelu, pulega mo tino pule katoa i te lagi.” (1 Pe. 3:18-22) E fai fakavavega kae fakaofoofogia a toe‵tuga kolā ne fai mai mua atu, kae seai eiloa se mea e mafai o fakatusa ki te ‵toe vavega tafasili i te fakaofoofogia tenei.

6. Ne aoga pefea te toetuga o Iesu ki ana soko?

⁶ Ne aoga ‵ki eiloa te toetuga o Iesu ki ana soko. Ko sē mate a ia e pelā mo te mea ne tali‵tonu ki ei ana fili. Ne ola a Iesu e pelā me se tagata faka-te-agaga e malosi katoatoa telā e se mafai o fakapakia ne se tino. Ne fakatalitonu mai ne tena toetuga i a ia ko te Tama a Atua, kae ne fai ne te iloaga tenā ke ‵fuli a te fanoa‵noa o te kau soko ki te fiafia lasi. E se gata i ei, ne sui te ma‵taku o latou ki te loto ma‵losi. Ne tāua te toetuga o Iesu ki te fuafuaga a Ieova mo te tala ‵lei telā e talai ne latou mo te loto toa ki toe koga ‵mao.

7. Se a te mea ko fai ne Iesu i aso nei, kae ne a fesili e ‵sae aka?

⁷ E pelā me ne tavini a Ieova, e iloa ‵lei ne tatou i a Iesu e sē se tagata sili fua. E ola nei a ia kae fakatonutonu ne ia se galuega telā e aofia i ei a tino katoa i te lalolagi i aso nei. E pelā me ko te Tupu o te Malo o te Atua telā ko pule mai, ko pili o ‵fulu faka‵ma ne Iesu Keliso a te lalolagi mai i amioga ma‵sei kae ‵fuli mo fai se palataiso telā ka ‵nofo i ei a tino ki te se-gata-mai. (Luka 23:43) E se mafai o tupu te mea tenei moifai ne seki toetu mai a Iesu. Tela la, ne a pogai e tali‵tonu ei tatou me ko oti ne toetu mai a ia mai te mate? Se a tonu eiloa te aoga o tena toetuga mō tatou?

E FAKAASI MAI NE IEOVA A TENA MALOSI I LUGA I TE MATE

8, 9. (a) Kaia ne fakamolemole atu ei a takitaki lotu Iutaia ke leoleo te tanuga o Iesu? (e) Se a te mea ne tupu i te taimi ne oko atu ei a fāfine ki te tanuga?

⁸ I te otiga ne tamate a Iesu, ne olo atu a faitaulaga mo Falesaio ki a Pilato kae fai atu: “Tou ‵malu, ko masaua ne matou a pati a te tino fakaloiloi tino tenā ne fai a koi ola ei a ia, ‘Mai tua o aso e tolu kae ka toe fakatu aka ei au.’ Tela la, fakatonu atu ke ‵pui faka‵lei te tanuga ko te mea ke se olo atu ana soko o kaisoa tena foitino ko fai atu ei ki tino, ‘Ne fakatu aka a ia mai te mate!’ kae ka sili atu te masei o te tala loi tenā i lō te mea mua.” Ne fai atu a Pilato ki a latou: “E isi se otou leoleo. Olo la o ‵pui faka‵lei te tanuga e pelā eiloa mo te mea e iloa ne koutou o fai.” Tenā eiloa te mea ne fai ne latou.—Mata. 27:62-66.

⁹ Ko oti ne tuku te foitino o Iesu ki loto i se tanuga i loto i te ana kae ‵pono ki se fatu lasi. Tenā te koga ne ma‵nako a takitaki lotu ke tuku i ei a Iesu ke mate ki te se-gata-mai. Kae ne ‵kese ‵ki eiloa a mafaufauga o Ieova. I te okoatuga a Malia te Makatala mo te suā Malia ki te tanuga i te tolu o aso, ne lavea ne lāua te fatu ko oti ne fakatakafili kea‵tea kae sagasaga i ei se agelu. Ne fakamalosi atu te agelu ki fāfine ke ‵kilo ki loto i te tanuga me ko seai se tino i ei. “E galo a ia i konei,” ko pati a te agelu, “me ko oti ne toe fakatu aka” a ia. (Mata. 28:1-6) Ko ola a Iesu!

10. Se a te fakamaoniga ki te toetuga o Iesu ne tuku mai ne Paulo?

¹⁰ E fakaasi mai i mea kolā ne ‵tupu i te 40 aso mai tua ifo i a Iesu ko oti ne toe fakatu aka. Ne tusi atu ne te apositolo ko Paulo se fakamaoniga toetoe ki te kau Kolinito: “E aofia i mea muamua kolā ne tuku atu ne au ki a koutou ko mea foki kolā ne maua ne au, me ne mate a Iesu mō ‵tou agasala e ‵tusa mo pati i Tusitusiga Tapu, me ne tanu a ia, ne toe fakatu aka i te tolu o aso e ‵tusa mo pati i Tusitusiga Tapu, kae ne fakasae atu ki a Kefa, kae oti aka ki te toko sefululua. Mai tua ifo i ei ne fakasae atu a ia ki taina e silia atu i te toko 500 i te taimi e tasi, a ko te tokoukega o latou konei koi ‵nofo eiloa mo tatou, kae ko nisi tino ko oti ne ‵moe i te mate. Mai tua ifo i ei, ne fakasae atu a ia ki a Iakopo, kae oti aka ki apositolo katoa; kae fakamuli loa ne fakasae mai a ia ki a au e tiga eiloa ne fai au e pelā me se pepe ne tō moto.”—1 Koli. 15:3-8.

TE POGAI E ILOA EI NE TATOU I A IESU NE TOETU AKA

11. Ne toetu aka pefea a Iesu “e ‵tusa mo pati i Tusitusiga Tapu”?

¹¹ A te pogai e tasi e iloa ei ne tatou a te toetuga o Iesu, me i a ia ne toetu aka mai te mate “e ‵tusa mo pati i Tusitusiga Tapu.” Ne folafola mai a te toetuga i loto i te Muna a te Atua. Ne tusi mai a Tavita i te “tino telā e alofa” ki ei te Atua ka sē tuku tiaki i te Tanuga. (Faitau te Salamo 16:10.) I te aso o te Penitekoso 33 T.A., ne fakaaoga ne te apositolo ko Petelu a te fuaiupu fakavaloaga tenā ki a Iesu, penei: “Ko leva ne iloa ne [Tavita] kae ne faipati mai e uiga ki te toetu o te Keliso, me ka se tuku tiaki a ia i te Tanuga io me e oko te pala ki tena foitino.”—Galu. 2:23-27, 31.

12. Ko oi ne lavea ne latou a Iesu telā ne toetu aka?

¹² A te lua o pogai e iloa ei ne tatou i a Iesu ko toe ola mai me e molimau ki ei a tino e tokouke. Mai tua o te 40 aso, ne fakasae atu a Iesu ki ana soko i te fatoaga telā ne tu i ei te tanuga, i te auala ki Emau, mo nisi koga aka. (Luka 24:13-15) I taimi konā, ne faipati atu a ia ki tino taki tokotasi, e aofia i ei a Petelu, mo potukau o tino. E tasi te taimi ne fakasae atu a Iesu ki se vāitino e silia atu i te toko 500! E se mafai o fakaseaoga se molimau telā e aofia i ei a tino e tokouke.

13. Ne fakaasi mai pefea ne te loto finafinau o soko me e tali‵tonu fakamaoni latou i a Iesu ko oti ne toetu aka?

¹³ A te tolu o pogai e iloa ei ne tatou me ne tupu eiloa te toetuga o Iesu, ko te loto finafinau telā ne fakaasi mai ne ana soko. A te loto finafinau o latou o molimau e uiga ki te toetuga o Keliso ne tuku faka‵sau atu ei latou ki fakasauaga, logo‵maega, mo te mate. Kafai te toetuga o Iesu se mea loi fua, kaia ne talia ei ne Petelu ke oko tena ola ki se tulaga fakamataku ko te mea ke folafola atu te toetuga o Keliso ki takitaki lotu kolā ne takalia‵lia ki a Iesu kae tamate ne latou? Ona ko Petelu mo nisi soko ne tali‵tonu fakamaoni i a Iesu ko ola mai kae ko takitaki ne ia te galuega telā ne manako te Atua ke fai. E se gata i ei, ne fakatalitonu atu te toetuga o Iesu ki ana soko me i a latou ka toe faka‵tu aka foki. Pelā mo te mea e tasi, ne mate a Setefano mo te loto talitonu me ka toe faka‵tu aka a tino ‵mate.—Galu. 7:55-60.

14. Kaia e talitonu ei koe i a Iesu ko toe ola mai?

¹⁴ A te fa o pogai e iloa ei ne tatou te toetuga o Iesu, me e maua ne tatou a fakamaoniga i a ia ko pule mai nei e pelā me se Tupu kae ko galue pelā me se Ulu o te fakapotopotoga Kelisiano. Kae ko te ikuga, ko salalau valevale a te lotu Kelisiano tonu. E mata, ne mafai o tupu a te mea tenei moifai a Iesu ne seki toetu aka mai te mate? A te tonuga loa, kāti ne seki mafai foki o lagona ne tatou se mea e uiga ki a ia moifai ne seki toe fakatu aka. Kae e isi eiloa ne pogai ke tali‵tonu tatou i a Iesu ko ola mai kae ko takitaki kae fakatonu nei ne ia tatou i te taimi e folafola atu ei ne tatou a te tala ‵lei ki toe koga ‵mao.

TE AOGA O TE TOETUGA O IESU MŌ TATOU

15. Kaia e fai ei ne te toetuga o Keliso ke loto malosi tatou o talai?

¹⁵ A te toetuga o Keliso e fai ne ia ke loto malosi tatou o talai. E nofo ki te 2,000 tausaga ne fakaaoga ei ne fili o te Atua so se togafiti ke fakagata aka te tala ‵lei—ko te aposetasi, fakatauemuga, fakasauaga mai potukau o tino, fakataputapuga, fakasaunoaga mo te fakasala ki te mate. E ui i ei, ‘e seai eiloa se meatau e mafai o fakapakia ne ia tatou’ kae fai ei ke fakagata te ‵tou galuega talai mo te faiga o soko. (Isa. 54:17) E se ma‵taku tatou ki sui io me ko tino a Satani. E fakatasi kae ‵lago mai a Iesu ki a tatou, e pelā eiloa mo tena tautoga. (Mata. 28:20) E seai se pogai e ‵tau ei mo tatou o ma‵taku, me faitalia olotou taumafaiga, ka sē mafai lele ne ‵tou fili o taofi aka tatou!

16, 17. (a) E fakatalitonu mai pefea ne te toetuga o Iesu a mea kolā ne akoako mai ne ia? (e) E ‵tusa mo pati i te Ioane 11:25, se a te malosi ne tuku atu ne te Atua ki a Iesu?

¹⁶ E fakatalitonu mai ne te toetuga o Iesu a mea katoa kolā ne akoako mai ne ia. Ne tusi mai a Paulo me kafai ne seki toetu mai a Keliso, e seai se aoga o te fakatuanaki mo te talaiga a Kelisiano. Ne tusi mai se tino akoga ki te Tusi Tapu e tokotasi: “Kafai ne seki toetu mai a Keliso, . . . ka fanoa‵noa kae vāi‵vai a Kelisiano i a latou ne takitaki‵segina ne se ma‵tugā loi matagā.” E aunoa mo te toetuga o Iesu, e fai fua a tala i tusi Evagelia e pelā me se tala fakafanoanoa o se tagata poto kae ‵lei telā ne tamate ne ana fili. Kae ne toetu aka eiloa a Keliso, e fakatalitonu mai i ei a te ‵tonu o mea katoa kolā ne akoako mai ne ia, e aofia i ei a mea kolā ne faipati ne ia e uiga ki te taimi mai mua.—Faitau te 1 Kolinito 15:14, 15, 20.

¹⁷ Muna a Iesu: “Au ko te toetu mo te ola. Ko te tino telā e fakatuanaki mai ki a au, e tiga eiloa e mate, kae ka toe ola mai.” (Ioa. 11:25) E seai se fakalotolotolua me ka taunu eiloa a muna ‵gali konā. Ko oti ne tuku atu ne Ieova te malosi ki a Iesu ke toe faka‵tu aka ki te ola a latou kolā e toe‵tu ki te olaga faka-te-agaga i te lagi, penā foki a te fia piliona o tino kolā ka toe‵tu aka mo te fakamoemoega ke ola i te lalolagi ki te se-gata-mai. E fakaasi mai i te taulaga togiola a Iesu mo tena toetuga me ka fakaseai atu a te mate. E mata, e se fakamalosi atu a te mea tenā ke kufaki koe i so se tofotofoga kae fakafesagai atu foki mo te loto malosi ki te mate?

18. Se a te mea e fakatalitonu mai i te toetuga o Iesu?

¹⁸ E fakatalitonu mai ki a tatou a te toetuga o Iesu me i tino i te lalolagi ka fakamasino e ‵tusa mo tulaga a‵lofa o Ieova. Ne fai atu a Paulo ki se potukau o tāgata mo fāfine i Atenai, penei: “Ko oti ne fakamoe ne [te Atua] te aso telā ne fuafua ne ia ke fakamasino ei a te lalolagi nofoaki kātoa i te amiotonu, ne se tagata telā ko oti ne fakasopo aka ne ia, kae ko oti ne fakamautinoa mai ne ia a te mea tenā ki tino katoa mai te ‵toe fakatumaiga o te tino tenā mai te mate.” (Galu. 17:31) Ao, a Iesu ko te Famasino tela ne fakasopo aka, kae e tali‵tonu tatou me i tena fakamasinoga ka fai i se auala tonu kae alofa.—Faitau te Isaia 11:2-4.

19. E pokotia pefea tatou i te tali‵tonu ki te toetuga o Keliso?

¹⁹ A te talitonu ki te toetuga o Iesu e fakamalosi mai ke fai ne tatou te loto o te Atua. Moi seai a tena mate pelā me se taulaga mo tena toetuga, koi tumau eiloa tatou mai lalo i te malosi o te agasala mo te mate. (Loma 5:12; 6:23) Kafai ne seki toetu aka a Iesu, e ‵tau fua o fai aka tatou, penei: “Ke na ‵kai kae inu tatou, me taeao ko ‵mate tatou.”(1 Koli. 15:32) E se ‵saga tatou ki fiafiaga o te olaga. I lō te fai penā, e fakatāua ne tatou te fakamoemoega ki te toetuga kae faka‵logo ki te fakatonuga a Ieova i mea katoa.

20. E molimau pefea a te toetuga o Iesu ki te takutakua o te Atua?

²⁰ E molimau a te toetu o Iesu ki te takutakua o Ieova telā “e avatu ne ia te taui ki tino kolā e ‵sala malosi atu ki a ia.” (Epe. 11:6) Ko oko eiloa i te fakaofoofogia o te poto mo te malosi ne fakaaoga ne Ieova ke fakatu aka a Iesu ki te ola se mafai o toe mate i te lagi! E se gata i ei, ne fakaasi mai ne te Atua a te mea e mafai ne ia o fai ke fakataunu Ana tautoga katoa. E aofia i ei a te tautoga fakapelofeta a te Atua e uiga ki se “fanau” fakapito telā ka fakatoka ne ia te kinauga e uiga ki te pulega sili i te lagi mo te lalolagi. A te fakataunuga o te tautoga tenā e manakogina i ei ke mate a Iesu kae toe fakatu aka ki te ola.—Kene. 3:15.

21. E aoga pefea ki a koe a te fakamoemoega ki te toetuga?

²¹ E mata, e se loto fakafetai koe ki a Ieova telā ne tuku mai ne ia ki a tatou a te fakamoemoega mautinoa o te toetuga? E fakatalitonu mai a te Tusi Tapu: “Kiloke! Ko ‵nofo nei mo tino te faleie o te Atua, kae ka ‵nofo fakatasi a ia mo latou, kae ka fai latou mo fai ana tino. Ka ‵nofo fakatasi eiloa te Atua mo latou. Kae ka ‵solo keatea ne ia a loimata katoa mai i olotou mata, kae ka se toe ai se mate, kae ka se toe ai foki se fanoanoa, se tagi io me se ‵mae. Ko palele atu a mea mua.” Ne fakaoko atu te fakamoemoega fakaofoofogia tenā ki te apositolo fakamaoni ko Ioane, telā ne fai atu ki ei, penei: “Tusi a pati konei ki lalo, me e fakamaoni kae ‵tonu a pati konei.” Ne maua ne Ioane mai i a ai a te fakaasiga tenā? Ne auala mai i a Iesu Keliso telā ko oti ne toe fakatu aka.—Faka. 1:1; 21:3-5.