Kaia e ‵Tau ei o ‵Sala ki Manatu Fesoasoani?

1. E fai pefea ne tatou a fakaikuga ‵poto kae ke manuia foki a ‵tou palani e fai? (Faataoto 13:10; 15:22)

E MA‵NAKO a tatou katoa ke fai a fakaikuga ‵poto. Kae ma‵nako a tatou katoa ke manuia a ‵tou palani e fai. E fakaasi mai i te Muna a te Atua a te auala ke fakataunu ei a te avā fakamoemoega konā.—Faitau te Faataoto 13:10; 15:22.

2. Se a te mea ne tauto mai a Ieova me ka fai ne ia mō tatou?

² A te ‵toe Tino ‵lei ke olo ki ei ke maua mai i ei a te poto mo manatu fesoasoani ko te ‵tou Tamana ko Ieova. E tauto mai me ka fesoasoani a ia ki a tatou, i ana pati: “Ka tuku atu ne au a pati fakatonutonu mo oku mata e kilo ki a koe.” (Sala. 32:8) E fakaasi mai i pati konei me i tafa o te tuku mai ne Ieova a manatu fesoasoani—kae e saga tonu mai foki a ia o fesoasoani mai ke fakagalue ne tatou ana pati fakatonutonu.a

3. Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

³ I te mataupu tenei, ka fakaaoga ne tatou a te Muna a te Atua ke tali aka a fesili e fa: (1) Se a te uiga e ‵tau o maua ne au māfai e manako au ke maua a manatu fesoasoani ‵lei? (2) Ko oi e mafai o tuku mai ne ia a manatu fesoasoani ‵lei? (3) E fakaasi atu pefea ne au me manako tonu au ki manatu fesoasoani? (4) Kaia e se ‵tau ei o fesili atu ki nisi tino ke fai ne latou a fakaikuga mō au?

SE A TE UIGA E ‵TAU O MAUA NE AU?

4. Kafai e ma‵nako tatou ke aoga a manatu fesoasoani ‵lei ki a tatou, se a te uiga e ‵tau o maua ne tatou?

⁴ E ‵tau mo tatou o loto maulalo ko te mea ke aoga ki a tatou a manatu fesoasoani ‵lei. Ke masaua me e se maua ne tatou a te atamai io me ko te poto ke fai a fakaikuga ‵poto i a tatou eiloa. Kafai e se loto mau‵lalo tatou ka se mafai eiloa o fesoasoani mai a Ieova. Tela la, so se manatu fesoasoani e faitau ne tatou i te Muna a te Atua ka se aoga ki a tatou. (Mika 6:8; 1 Pe. 5:5) Kae kafai e loto maulalo tatou, ka ‵saga tonu eiloa tatou o mafaufau ‵loto ki manatu fesoasoani mai te Muna a te Atua kae ka maua ne tatou mai i ei a mea aoga.

5. Ne a taleni mo galuega ‵lei a te tupu ko Tavita kolā ne mafai o fai ei ke fakamatamata a ia?

⁵ Mafaufau ki mea e mafai o tauloto ne tatou mai te fakaakoakoga a te tupu ko Tavita. Ne mafai fua o fakamatamata a ia ki galuega ‵lei mo taleni ne maua ne ia. A koi tuai o fai a ia mo tupu, ne lauiloa a ia e pelā me se tagata apo i te faiga o pese. Ne uga atu te fekau ki a ia ke vau o tātā a pese ki te tupu. (1 Samu. 16:​18, 19) I te otiga ne fakasopo a Tavita mo fai te tupu, ne faka‵fonu ne Ieova a ia ki Tena agaga tapu. (1 Samu. 16:​11-13) Ne fia‵fia a tino ki a ia me ne ‵ta ne ia olotou fili, e aofia i ei te ‵toa mafi mai Filisitia ko Koliata. (1 Samu. 17:​37, 50; 18:7) Moi fai a Tavita se tagata fakamatamata, e mafai loa o mafaufau a ia me e se manakogina ke fakalogo a ia ki manatu fesoasoani mai nisi tino. Kae ko Tavita se tagata loto maulalo.

6. E iloa pefea ne tatou me ne talia ne Tavita a manatu fesoasoani? (Onoono foki ki te ata i te ‵kava.)

⁶ I te otiga ne fakasopo ke fai mo tupu, ne fai taugasoa a Tavita mo tāgata kolā ne tuku atu ne latou a manatu fesoasoani. (1 Nofo. 27:​32-34) E se ‵poi tatou i te mea tenei me ne masani faeloa a Tavita o fakalogo kae talia ne ia a manatu fesoasoani. Ne seki talia fua ne ia a manatu fesoasoani mai tāgata kae penā foki mai i se fafine e igoa ki a Apikaila. A ia ko te avaga a te tagata fakamatamata, seai se loto fakafetai, kae sē āva ko Napalu. Ne talia ne Tavita mo te loto maulalo a manatu fesoasoani mai tou fafine kae ne iku atu ki te kalo kea‵tea tou tagata mai te faiga o se mea matagā.—1 Samu. 25:​2, 3, 21-25, 32-34.

7. Ne a akoakoga e tauloto ne tatou mai i a Tavita? (Failauga 4:13) (Onoono foki ki ata.)

⁷ E mafai o tauloto ne tatou ne akoakoga tāua mai i a Tavita. E pelā me se fakaakoakoga, kāti e isi ne mea e apo tatou i ei io me se tulaga pule o tatou. Kae e se ‵tau eiloa o mafau‵fau tatou me ko iloa ne tatou a mea katoa kae e se manakogina ne tatou a manatu fesoasoani. Kae e pelā mo Tavita, e ‵tau o loto fia‵fia tatou o talia a manatu fesoasoani ‵lei faitalia me ko oi te tino e tuku mai ne ia. (Faitau te Failauga 4:13.) Mai te fai penā, ka ‵kalo kea‵tea eiloa tatou mai te faiga o se mea matagā telā ka fakafanoanoa mai ki a tatou e pelā foki mo nisi tino.

KO OI E MAFAI O TUKU MAI NE IA A MANATU FESOASOANI ‵LEI?

8. Kaia ne mafai ei o tuku atu ne Ionatana a manatu fesoasoani ki a Tavita?

⁸ Mafaufau ki te suā akoakoga e mafai o tauloto ne tatou mai i a Tavita. Ne fakalogo a ia ki manatu fesoasoani mai i tino kolā e ‵lei te lotou fesokotakiga mo Ieova kae malamalama faka‵lei foki i te tulaga faigata e fepaki mo ia. E pelā me se fakaakoakoga, i te taimi ne manako a ia ke faka‵lei tena fesokotakiga mo te tupu ko Saulo, ne fakalogo a Tavita ki manatu fesoasoani mai i a Ionatana, te tama tagata a Saulo. Kaia ne mafai ei o tuku atu ne Ionatana a manatu fesoasoani ‵lei ki a ia? Me ne ‵lei te fesokotakiga o Ionatana mo Ieova kae iloa ‵lei foki ne ia a Saulo. (1 Samu. 20:​9-13) E mafai pefea o fakagalue ne tatou te akoakoga tenā?

9. Ko oi e ‵tau o fesili tatou ki ei māfai e ma‵nako ki manatu fesoasoani? Fakamatala mai. (Faataoto 13:20)

⁹ Kafai e ma‵nako tatou ki ne manatu fesoasoani, se mea ‵lei ke fesili atu ki se tino telā e ‵lei tena fesokotakiga mo Ieova kae isi foki sena iloa i te mea telā e ma‵nako tatou ki ei.b (Faitau te Faataoto 13:20.) E pelā me se fakaakoakoga, mafaufau me manako se taina talavou ke maua ne ia se tino ‵lei ke avaga ki ei. Ko oi e mafai o tuku atu ne ia a manatu fesoasoani ‵lei ki a ia? Kāti e mafai o aoga a manatu fesoasoani mai tena taugasoa talavou telā e seki avaga māfai e fakavae a fakatakitakiga konā ki te Tusi Tapu. Kae e mafai o maua ne te taina talavou a manatu fesoasoani mautinoa kae aoga, māfai e fesili atu ki se tauavaga ma‵tua faka-te-agaga kolā e iloa ‵lei ne lāua a ia kae fia‵fia i te lā olaga avaga.

10. Ne a mea ka sau‵tala nei tatou ki ei?

¹⁰ Ne sau‵tala tatou ki te uiga telā e ‵tau o maua ne tatou e pelā foki mo tino kolā e mafai o tuku mai ne latou a manatu fesoasoani ‵lei. Nei la, ke sau‵tala tatou ki pogai e ‵tau ei o ma‵nako tonu tatou ki manatu fesoasoani kae e mata, e ‵tau foki o fesili atu ki nisi tino ke fai a fakaikuga mō tatou.

E FAKAASI ATU PEFEA NE AU ME MANAKO TONU AU KI MANATU FESOASOANI?

11-12. (a) Se a te mea e mafai o fai ne tatou i nisi taimi? (e) Se a te mea ne fai ne te tupu ko Leopoamo i te taimi ne ‵tau o fai ne ia se fakaikuga tāua?

¹¹ I nisi taimi, e foliga mai me manako se tino ki manatu fesoasoani, kae ko te tonuga loa, e manako fua ke iloa ne ia me e mata, e ‵lago atu a nisi tino ki te fakaikuga ko oti ne fai ne ia io me ikai. A te tino tenā e se manako tonu ki manatu fesoasoani. E ‵tau o tauloto ne ia a te mea ne tupu ki te tupu ko Leopoamo.

¹² Ne sui ne Leopoamo te tupu ko Solomona e pelā me ko te pule o Isalaelu. I te taimi ne fai a Leopoamo mo tupu, ne maua ne te fenua a mea ‵lei e uke, kae ne mafau‵fau latou me ko tō uke a galuega ne fai ne Solomona ke fai ne latou. Ne olo atu a tino ki a Leopoamo kae fakamolemole atu ki a ia ke fakamāmā te lotou amoga. Ne fakamolemole atu a Leopoamo ke fakaavanoa atu se taimi ke mafaufau a ia ki te fakaikuga ka fai ne ia. Ne ‵lei te mea ne fai ne ia i te kamataga mai te fesili atu ki tāgata ma‵tua kolā ne fesoasoani atu ki a Solomona. (1 Tupu 12:​2-7) Kae ne seki talia ne ia a manatu fesoasoani a tāgata ma‵tua konā. Kaia ne fai ne ia te mea tenā? E mata, ko oti ne fakaiku aka ne Leopoamo a te mea ka fai ne ia, kae e ‵sala fua ki se tino telā e ‵lago ki tena fakaikuga? Kafai e penā loa, ne maua ne ia te manatu fesoasoani ne manako a ia ki ei i ana taugasoa kolā koi talavou. (1 Tupu 12:​8-14) Tenā loa te tali ne tuku atu ne Leopoamo ki tino o te fenua. Ona ko te mea tenā, ne vaelua te fenua kae kamata mai te taimi tenā ne fepaki a Leopoamo mo fakalavelave e uke.—1 Tupu 12:​16-19.

13. E iloa pefea ne tatou me ma‵nako tonu tatou ki manatu fesoasoani mai nisi tino?

¹³ Se a te mea e mafai o tauloto ne tatou mai te tala o Leopoamo? Kafai e ‵sala tatou ki manatu fesoasoani, e ‵tau o fakaasi atu me ma‵nako tonu tatou ki manatu fesoasoani konā. E iloa pefea ne tatou me ma‵nako tonu tatou ki ei? E mafai o fesili ifo tatou penei, ‘E mata, e ‵sala atu au ki manatu fesoasoani kae oti aka ko se talia ne au me e se tenā te mea e manako au ki ei?’ Mafaufau ki se fakaakoakoga.

14. Kafai ko maua ne tatou a manatu fesoasoani, se a te mea e ‵tau o masaua ne tatou? Fakamatala mai. (Onoono foki ki te ata.)

¹⁴ Mafaufau me ko maua ne se taina se galuega telā e ‵lei tena ‵togi. A koi tuai o talia ne ia, ne ‵sala a ia ki manatu fesoasoani mai se toeaina. E fakaasi atu ne te taina me i tena galuega tenā ka manakogina ke tiaki ne ia tena kāiga mō se taimi tai leva. E fakamasaua atu ne te toeaina ki te taina e uiga ki tena tiute tāua ke tausi atu ki manakoga o tena kāiga i te feitu faka-te-agaga. (Efe. 6:4; 1 Timo. 5:8) Mafaufau la, me e se fiafia te taina ki manatu fesoasoani mai te toeaina, kae fanatu o fesilisili ki nisi taina e uiga ki te mea tenā ke oko ki te taimi ko fai mai ne se tino a te mea e manako a ia ki ei. E mata, e manako tonu te taina tenā ki manatu fesoasoani io me ko oti ne fai tena fakaikuga kae ‵sala fua ki se tino ke ‵lago atu ki tena fakaikuga tenā? E ‵tau o masaua ne tatou me i te loto e faitogafiti. (Iele. 17:9) I nisi taimi a te manatu fesoasoani telā e manakogina malosi ne tatou, ko te manatu eiloa telā e se fia faka‵logo tatou ki ei.

E MATA, E ‵TAU O FESILI AU KI NISI TINO KE FAI NE LATOU A FAKAIKUGA MŌ AU?

15. Se a te mea e ‵tau o fakaeteete tatou i ei kae kaia?

¹⁵ I o tatou eiloa te tiute ke fai a ‵tou fakaikuga totino. (Kala. 6:​4, 5) E pelā mo mea ne sau‵tala ki ei, ka ‵sala eiloa te tino poto ki manatu fesoasoani mai te Muna a te Atua e pelā foki mo Kelisiano ma‵tua faka-te-agaga a koi tuai o fai tena fakaikuga. Kae e ‵tau o fakaeteete tatou ke mo a ma fesili ki nisi tino ke fai a fakaikuga mō tatou. Kāti e fesili ‵tonu atu a nisi tino ki tino e āva malosi latou ki ei penei, “Se a te mea ka fai ne koe moi fai e fepaki koe mo te tulaga tenei?” Kae ko nisi tino e mafai o fai penā i se auala fai lēmū mai te fakaakoako ki fakaikuga ne fai ne nisi tino e aunoa mo te mafaufau ‵loto ki te mea tenā.

16. Se a te fakalavelave ne sae aka i Kolinito e uiga ki ‵kano o manu kolā ne ofo atu ki tupua, kae ko oi e fai ne ia te fakaikuga ke ‵kai io me se ‵kai ki ‵kano o manu konā? (1 Kolinito 8:7; 10:​25, 26)

¹⁶ Mafaufau ki te fakalavelave telā ne sae aka i te senitenali muamua i te fakapotopotoga i Kolinito, e uiga ki ‵kano o manu kolā ne ofo atu ki tupua. Ne tusi atu a Paulo ki Kelisiano konā: “E iloa ne tatou me e seai se aoga o te tupua i te lalolagi kae e seai se isi atua kae na ko te Atua tonu e tokotasi.” (1 Koli. 8:4) Ona ko te mea tenā, ne fakaiku aka ne nisi tino i te fakapotopotoga me mafai eiloa o ‵kai latou ki ‵kano o manu kolā ne ofo atu ki tupua kae ne avatu o ‵togi i te maketi e fakatau i ei a ‵kano o manu. Ne fakaiku aka ne nisi tino me e se mafai o talia ne olotou loto lagona ke ‵kai latou ki ‵kano o manu konā. (Faitau te 1 Kolinito 8:7; 10:​25, 26.) A te mea tenei se fakaikuga totino eiloa a te tino. E seai eiloa se pati a Paulo ne fai ki tino i Kolinito ke fai ne latou a fakaikuga mō nisi tino io me fakaakoako latou ki mea ne fai ne nisi tino. E ‵tau mo latou taki tokotasi o ‘tuku atu ki te Atua se tala e uiga ki ana mea ne fai.’—Loma 14:​10-12

17. Se a te mea e mafai o tupu māfai e fakaakoako fua tatou ki fakaikuga e fai ne nisi tino? Taku mai se fakaakoakoga. (Onoono foki ki ata.)

¹⁷ E mafai pefea o tupu se mea tai ‵pau penā i aso nei? Mafaufau ki vaega fo‵liki o te toto. E ‵tau mo Kelisiano taki tokotasi o fai tena fakaikuga ke talia io me se talia a vaega fo‵liki konei.c Kāti ka faigata ki a tatou ke malamalama faka‵lei i mea konei, kae ke fai se fakaikuga ki te mea tenei se amoga telā e ‵tau eiloa o amo ne tatou taki tokotasi. (Loma 14:4) Kafai e tau‵tali fua tatou i te fakaikuga ko oti ne fai ne te suā tino ka fai fua i ei ke se malosi ‵tou loto lagona. E mafai o akoako ne tatou a ‵tou loto lagona ke malosi māfai e fakaaoga faka‵lei ne tatou. (Epe. 5:14) Tela la, ko te taimi fea e ‵tau ei o ‵sala tatou ki manatu fesoasoani mai se Kelisiano matua ‵lei? Māfai ko oti ne fai ‵tou sukesukega totino kae koi ma‵nako eiloa ki se fesoasoani ke malamalama faka‵lei i fakatakitakiga mai te Tusi Tapu kolā e fetaui mo ‵tou tulaga.

TUMAU I TE ‵SALA KI MANATU FESOASOANI

18. Ne a mea ko oti ne fai ne Ieova mō tatou?

¹⁸ Ne fakaasi mai ne Ieova te lasi o tena loto talitonu ki a tatou mai te talia ne ia ke fai ne tatou a ‵tou fakaikuga totino. Ne tuku mai ne ia a tena muna ko te Tusi Tapu. Kae tuku mai foki ne ia a taugasoa ‵poto, kolā e mafai o fesoasoani mai ke malamalama tatou i fakatakitakiga i te Tusi Tapu. Ko oti ne fakataunu ne ia tena tiute e pelā me ko te ‵tou Tamana. (Faata. 3:​21-23) Ne a mea e mafai ne tatou o fai ke fakaasi atu te ‵tou loto fakafetai ki a ia?

19. E mafai pefea o fakafiafia faeloa ne tatou a Ieova?

¹⁹ Mafaufau ki te manatu tonu tenei: E fia‵fia a mātua ke ‵kilo atu ki olotou tama‵liki e olo aka o ma‵tua kae fai pelā me ne tavini ‵poto a Ieova kolā e fia‵fia o fesoasoani ki nisi tino. I se auala tai ‵pau, e fiafia foki a Ieova māfai e kilo mai ki a tatou e tumau i te gasolo aka o ma‵tua i te feitu faka-te-agaga, e ‵sala ki manatu fesoasoani kae fai a fakaikuga kolā e fakaasi atu ei te ‵tou a‵lofa ki a ia.