MATAUPU MŌ SUKESUKEGA 42
PESE 44 Te ˋTalo a se Tino Malalo
Auala ke Momea Aka te ˋLei o Au ˋTalo
“Au e kalaga atu mo toku loto kātoa. Tali mai ki a au, e Ieova.”—SALA. 119:145.
MANATU TĀUA
A te mafaufau ˋloto ki ˋtalo kolā ne tusi i te Tusi Tapu e mafai o fesoasoani mai ke momea aka te ˋlei o ˋtou ˋtalo.
1-2. (a) Ne a mea e mafai o taofi aka i ei tatou ke mo a ma fakaasi atu a mea katoa i ˋtou loto ki a Ieova? (e) E iloa pefea ne tatou me fakalogologo mai a Ieova mo te alofa ki ˋtou ˋtalo?
E MATA, e mafaufau koe i nisi taimi me fakafokiˋfoki fua ne koe au pati i au ˋtalo kae ko fai fua pelā me se mea masani? Kafai e penā loa, e se ko koe fua e fai penā. Ona ko te fakalaveˋlave o tatou i te olaga, i nisi taimi ko fai fakavaˋvave fua a ˋtou ˋtalo. Io me ko faigata ke fakaasi atu a mea mai ˋtou loto ki a Ieova ona ko te mafauˋfau me e se ˋtau mo tatou o faiˋpati atu ki a ia.
2 E akoako mai i te Tusi Tapu me i te mea telā e tāua ki a Ieova, e se ko te ˋgali o ˋtou pati i ˋtou ˋtalo, kae ko te ˋtalo atu ki a ia mo te loto maulalo. E lagona ne ia “te fakamolemole a te tino agamalu.” (Sala. 10:17) E fakalogologo mai a ia mo te alofa ki pati katoa e fai atu ne tatou ona ko tena alofa tonu mō tatou.—Sala. 139:1-3.
3. Ne a fesili ka sauˋtala tatou ki ei i te mataupu tenei?
3 Kāti ka fesili ifo tatou penei: Kaia e mafai ei o ˋtalo atu tatou ki a Ieova mo te loto taliˋtonu? E mafai pefea o ˋtalo tatou i se auala telā ka fai ei ke ˋpili malosi atu tatou ki a Ieova? E fesoasoani mai pefea a te mafaufau ˋloto ki ˋtalo ne fai mo te loto kātoa, kolā ne fakamau i te Tusi Tapu ke momea aka te ˋlei o ˋtou ˋtalo? Kae ne a ˋtou mea e mafai o fai māfai ko tō mafatia tatou ke fakamatala atu a ˋtou lagonaga i pati? Ke mafauˋfau nei tatou ki tali o fesili konei.
ˋTALO KI A IEOVA MO TE LOTO TALITONU
4. Se a te mea e mafai o fesoasoani mai ke ˋtalo atu tatou mo te loto taliˋtonu ki a Ieova? (Salamo 119:145)
4 Kafai e malamalama tatou me fai a Ieova pelā me se taugasoa fakamaoni telā e manako ke manuia tatou, ka se maˋtaku tatou o ˋtalo atu ki a ia mo te loto taliˋtonu. Tenā eiloa te kilokiloga ne manako te tino ne tusi ne ia te Salamo 119 ke maua ne ia e uiga ki a Ieova. E uke a fakalavelave ne fepaki mo ia. Ne fai atu ne tino a loi matagā e uke e uiga ki a ia. (Sala. 119:23, 69, 78) Ne loto vāivāi foki a ia ona ko ana vāivāiga totino. (Sala. 119:5) Kae ui ei, ne seki mataku a ia o fakaasi atu a mea katoa i tena loto ki a Ieova.—Faitau te Salamo 119:145.
5. Kaia e se ˋtau ei o talia ne tatou a lagonaga sē ˋlei ke taofi ei tatou ke mo a ma ˋtalo? Fakamatala mai.
5 E ˋkami foki ne Ieova a tino kolā ne fai ne latou a agasala matagā ke ˋtalo atu ki a ia. (Isa. 55:6, 7) Tela la, ke mo a eiloa ma taofi aka tatou ne ˋtou lagonaga sē ˋlei ke mo a ma ˋtalo atu. E pelā me se fakaakoakoga, e iloa ne se pailate o te vakalele me e mafai fua o fesokotaki atu a ia ki tino gaˋlue i te taoa māfai e manako a ia ki se fesoasoani. E mata, ka se fesokotaki atu a ia ki a latou ona ko te mā me ne fai ne ia se mea ˋse kae ko se iloa ne ia ana mea e ˋtau o fai? Ikai! E penā foki tatou, kafai e mafauˋfau i nisi taimi me ko se iloa ne tatou a te mea e ˋtau o fai io me ne agasala tatou, e mafai eiloa o ˋtalo atu tatou ki a Ieova mo te loto taliˋtonu.—Sala. 119:25, 176.
FAIGA O ˋTALO KO TE MEA KE PILI MALOSI ATU KI A IEOVA
6-7. E fesoasoani mai pefea a te mafaufau ˋloto ki uiga o Ieova ke gasolo aka o ˋpili malosi tatou ki a ia? Taku mai se fakaakoakoga. (Onoono foki ki te fakamatalaga mai lalo.)
6 Kafai e ˋtalo atu tatou ki a Ieova kae fakaasi atu a mea katoa i ˋtou loto mo ˋtou mafaufau e pelā foki mo ˋtou lagonaga ˋloto, ka fai ei ke ˋpili malosi tatou ki a ia. Tela la, ne a ˋtou mea e mafai o fai ke momea aka a te ˋloto o ˋtou ˋtalo?
7 Mafaufau ˋloto ki uiga o Ieova.a Ko te lasi o te mafaufau ˋloto o tatou ki ana uiga, ko te faigofie foki ki a tatou ke fakaasi fakaˋlei atu ki a ia a mafaufauga mo lagonaga o tatou. (Sala. 145:8, 9, 18) Mafaufau ki te tala o Kristine, se tuagane telā e uiga fakasaua tena tamana. Ne fai mai tou fafine: “E se faigofie ki a au ke faipati atu ki a Ieova e pelā me se Tamana. Ne mafaufau au me ka tuku tiaki ne ia au ona ko oku vāivāiga totino.” Se a te uiga o Ieova telā ne fesoasoani atu ki tou fafine? Ne fai mai a ia: “Ko te alofa fakamaoni o Ieova ne fai ei ke talitonu au me alofa a ia ki a au. E iloa ne au me ka se mafai o tuku tiaki ne ia au. Kafai foki loa e isi se mea e tupu ki a au, ka puke aka ne ia au mo te alofa. E fesoasoani mai te mea tenei ke faigofie o fakaasi atu ne au ki a ia a mea e fiafia au ki ei, pelā foki mo mea e fakafanoanoa mai ki a au.”
8-9. Ne a mea aoga ka maua ne koe mai te mafaufau muamua a koi tuai o ˋtalo? Fakamatala mai.
8 Mafaufau ki au pati ka fai. Mai mua o ˋtalo, kāti e isi ne fesili ka mafai o fesili ifo ne koe. E pelā mo fesili konei: ‘Ne a fakalavelave e fepaki nei mo au? E mata, e isi se tino e ˋtau o fakamagalo ne au? E mata, e isi se fakalavelave fou e fepaki nei mo au kae manakogina ne au te fesoasoani o Ieova?’ (2 Tupu 19:15-19) E mafai foki o masaua ne tatou a te ˋtalo fakaakoako ne fai ne Iesu, kae mafauˋfau foki ki mea e mafai o fai atu ne tatou i ˋtou ˋtalo ki a Ieova e uiga ki Tena igoa, Tena Malo, mo Tena loto.—Mata. 6:9, 10.
9 I te taimi ne iloa ne te tuagane ko Aliska me ko kenisa te mafaufau o tena avaga, ne faigata ˋki ki tou fafine ke ˋtalo. Ne fai mai a ia: “Ona ko te lasi o toku loto mafatia ne faigata ki a au ke mafaufau fakaˋlei i te taimi e ˋtalo i ei.” Se a te mea ne fesoasoani atu ki a ia? E fakamatala mai tou fafine: “Mai mua o ˋtalo au, e mafaufau au ki aku pati ka fai ki a Ieova, ko te mea ke mo a fua e ˋtalo atu au mō au eiloa mo te masaki o taku avaga. A te faifaiga tenei ne fai ei ke maua ne au se filemu, kae ke mafai o ˋtalo fakaˋlei atu ki a Ieova e uiga ki mea keseˋkese e uke.”
10. Kaia e ˋtau ei o taumafai tatou ke fakamāumāu a taimi e uke māfai ko ˋtalo? (Onoono foki ki ata.)
10 Fakamāumāu a taimi e uke māfai ko ˋtalo. E tiga loa e mafai o fakapiliˋpili atu tatou ki a Ieova māfai e ˋtalo i se taimi toetoe, kae kāti e mafai o fakaasi fakaˋlei atu ne tatou a mea i ˋtou loto ki a Ieova māfai e fakamāumāu ne tatou a taimi e uke māfai ko ˋtalo.b E fai mai te avaga a Aliska ko Elijah, penei: “E taumafai au o ˋtalo i taimi e uke i loto i te aso, kae e gasolo o pili atu au ki a Ieova māfai e fakamāumāu ne au a taimi e uke ke ˋtalo. E se ˋfiu a Ieova o fakalogologo mai ke oko ki te taimi e oti ei taku ˋtalo. Tela la, e se fai fakavaˋvave ne au taku ˋtalo.” ˋTofo te mea tenei: ˋSala se taimi mo se koga telā e mafai o ˋtalo i ei koe, kāti ke ˋtalo atu foki i se leo maluga e aunoa mo se mea e fakalavelave atu ki a koe, kae ke fakamasani o fakamāumāu a taimi e uke māfai ko ˋtalo.
ˋSala se taimi mo se koga telā e mafai o fakamāumāu ne koe a taimi e uke i tau ˋtalo (Onoono ki te palakalafa 10)
MAFAUFAU ˋLOTO KI ˋTALO KOLĀ E FAKAMAU I TE TUSI TAPU
11. E aoga pefea ki a tatou a te mafaufau ˋloto ki ˋtalo mo te loto kātoa kolā ne fakamau i te Tusi Tapu? (Onoono foki ki te pokisi “E Mata, e Malamalama Koe i Olotou Lagonaga?”)
11 Kāti ka mafai o lavea ne koe te aoga o te mafaufau ˋloto ki ˋtalo mo te loto kātoa mo pese ˋmalu, io me ko salamo kolā ne fakamau i te Tusi Tapu. Kafai e mafaufau koe ki te auala ne fakaasi atu ei ne tavini a te Atua a mea i olotou loto, ka fakamalosi atu a te mea tenā ke ˋtalo atu koe ki a Ieova mo tou loto kātoa. E mafai foki o maua ne koe a tugapati ˋfou kolā e mafai o aofia ne koe i au ˋtalo. Kae kāti ka mafai foki o maua ne koe a ˋtalo kolā e fetaui mo tou tulaga.
12. Ne a fesili e mafai o fesili ifo ne tatou māfai e mafauˋfau ˋloto ki pati o se ˋtalo i te Tusi Tapu?
12 I te taimi e faitau koe ki se ˋtalo telā ne fakamau i te Tusi Tapu, ke fesili ifo penei: ‘Ko oi ne fai ne ia a pati konei, kae kaia ne ˋtalo ei a ia penei? E mata, e malamalama au i ana lagonaga i te faiga ne ia te ˋtalo tenei? Ne a akoakoga e tauloto ne au mai tena ˋtalo?’ Kāti e manakogina ke fai ne koe a sukesukega e uke ke tali aka a fesili konei kae ka aoga ˋki eiloa. Mafaufau ki nai fakaakoakoga.
13. Se a te akoakoga e tasi e uiga ki ˋtalo e mafai o tauloto ne tatou mai i a Hana? (1 Samuelu 1:10, 11) (Onoono foki ki te ata i te ˋkava.)
13 Faitau te 1 Samuelu 1:10, 11. I te taimi ne fai ne Hana te ˋtalo tenei, e lua fakalavelave ne fepaki mo ia. A ia e se afu, kae ne fai faeloa ne te suā avaga a tena avaga ke logoˋmae faeloa a ia. (1 Samu. 1:4-7) Kafai e fepaki faeloa koe mo se fakalavelave, e mafai pefea o fesoasoani atu a te ˋtalo a Hana? Ne maua ne ia se fakamafanafanaga mai te fakamāumāu ana taimi e uke ke ˋtalo kae fakaasi atu a mea katoa i tena loto ki te Atua. (1 Samu. 1:12, 18) E mafai foki o maua ne tatou se fakamafanafanaga, māfai e “ˋpei atu [ˋtou] amoga ki a Ieova” mai te fakaasi atu ˋtou lagonaga ki a ia e uiga ki fakalavelave ko feˋpaki mo tatou.—Sala. 55:22.
Ne fakaasi atu ne Hana a mea katoa i tena loto ki a Ieova ona ko tena tulaga sē afu mo pati fakaitaita kae fakalogoˋmae mai i te suā avaga a tena avaga (Onoono ki te palakalafa 13)
14. (a) Se a te suā mea e tauloto ne tatou mai te tala o Hana? (e) E fesoasoani mai pefea te faitau mo te mafaufau ˋloto ki te Muna a te Atua, ke iloa ne tatou a mea e uke e mafai o fai atu i ˋtou ˋtalo? (Onoono ki te fakamatalaga mai lalo.)
14 I nai tausaga mai tua o te fanauga o tena tama tagata ko Samuelu, ne avatu ne Hana a ia ki te Faitaulaga Sili ko Eli. (1 Samu. 1:24-28) I tena ˋtalo telā ne fai mo te loto kātoa, ne fakaasi atu ne ia tena loto talitonu me puipui kae tausi ne Ieova ana tavini fakamaoni.c (1 Samu. 2:1, 8, 9) Kāti koi fepaki eiloa a ia mo fakalavelave i te fale, kae ne saga tonu atu a Hana ki te auala ne fakamanuia ne Ieova a ia. Se a te akoakoga mō tatou? Ka mafai o fakafesagai fakaˋlei atu tatou ki ˋtou fakalavelave, māfai e ˋsaga tonu atu ki te auala ne fesoasoani mai a Ieova ki a tatou ke oko mai ki te taimi nei.
15. Kafai ko feˋpaki tatou mo faifaiga sē fakamaoni, ne a mea e mafai o tauloto ne tatou mai te ˋtalo a te pelofeta ko Ielemia? (Ielemia 12:1)
15 Faitau te Ielemia 12:1. Ne loto vāivāi te pelofeta ko Ielemia i se taimi i te kilo atu ki te manuia o tino amio maˋsei. Ne pokotia foki a ia i faifaiga ne fai ne tino Isalaelu ki a ia. (Iele. 20:7, 8) E malamaˋlama tatou i ana lagonaga māfai e lavea ne tatou a tino sē fakamaoni e manuia, io me māfai e fakatauemu mai a tino ki a tatou. E tiga loa e fakaasi mai ne Ielemia tena sē fiafia, kae ne seki fakafesili ne ia a te fai mea tonu o te Atua. I te taimi ne kilo atu a ia ki te auala ne fakasala ne Ieova ana tino sē fakaˋlogo, kāti ne momea aka i ei a tena loto talitonu ki te fai mea tonu o te Atua. (Iele. 32:19) E mafai foki o fakaasi atu ne tatou a mea e se fiaˋfia tatou ki ei i ˋtou ˋtalo, mo te taliˋtonu me ka fakaˋtonu eiloa ne Ieova a faifaiga sē fakamaoni kolā e feˋpaki nei mo tatou, i tena taimi tonu.
16. Kafai ko se uke ˋtou mea e mafai o fai ona ko ˋtou fakanofonofoga, ne a mea e mafai o tauloto ne tatou mai se tino Levi telā ne seki mafai o ˋkau fakatasi mo ana taina taliˋtonu? (Salamo 42:1-4) (Onoono foki ki ata.)
16 Faitau te Salamo 42:1-4. A te pese tenei ne tusi ne se tino Levi telā ne seki mafai o ˋkau fakatasi mo ana taina taliˋtonu. E fakaasi mai i te salamo ana lagonaga. Kāti e mafai o malamalama tatou i ana lagonaga, māfai ko se mafai o oloolo tatou ona ko se masaki, io me māfai e ˋpei tatou ki te falepuipui ona ko ˋtou fakatuanaki. E mafai o keseˋkese a lagonaga o tatou kae gali ma fakaasi atu ne tatou a mea konā i ˋtalo. E mafai o fesoasoani a te mea tenei ke iloilo fakaˋlei ne tatou a ˋtou mafaufauga kae ke maua ne tatou se kilokiloga ˋlei ki ˋtou tulaga. E pelā me se fakaakoakoga, ne iloa aka ne te tino Levi tenā, me ka maua ne ia a avanoaga ˋfou ke tavae atu ki a Ieova. (Sala. 42:5) Ne mafaufau ˋloto foki a ia ki te auala ne tausi ne Ieova a ia. (Sala. 42:8) A te ˋtalo malosi ki te Atua e mafai o fesoasoani mai ke iloilo fakaˋlei ˋtou lagonaga ko te mea ke maua ne tatou te filemu mo te malosi ke kufaki.
A te tino Levi telā ne tusi ne ia te Salamo 42, ne fakaasi atu ne ia a mea katoa i tena loto ki te Atua. Kafai e fakaasi atu ne tatou a ˋtou lagonaga i ˋtou ˋtalo, ka fesoasoani mai te mea tenā ke mafai o ˋkese te ˋtou kilokiloga ki te tulaga ko oko tatou ki ei (Onoono ki te palakalafa 16)
17. (a) Ne a mea e mafai o tauloto ne tatou mai te ˋtalo a te pelofeta ko Iona? (Iona 2:1, 2) (e) E mafai pefea o aoga ki a tatou a nisi tugapati i te tusi ko Salamo māfai ko feˋpaki mo tulaga faigaˋta? (Onoono ki te fakamatalaga mai lalo.)
17 Faitau te Iona 2:1, 2. Ne fai atu ne te pelofeta ko Iona te ˋtalo tenei i tena nofoga i te tinae o se ika lasi. E tiga loa ne seki fakalogo a ia ki a Ieova, ne loto talitonu a Iona me ka lagona ne te Atua a tena ˋtalo. Ne fakaaoga ne Iona i tena ˋtalo a tugapati e uke kolā e maua i te tusi ko Salamo.d Kāti e masani ˋlei a ia mo tugapati konei. Mai te mafaufau ˋloto ki ei ne maua ei ne ia te loto talitonu me ka fesoasoani atu eiloa a Ieova ki a ia. I se auala tai ˋpau, kafai e taumafai tatou o tauloto a nisi fuaiupu mai te Tusi Tapu, e mafai eiloa o masaua ne tatou kae ka maua mai ei se fakamafanafanaga māfai e ˋtalo tatou ki a Ieova i taimi faigaˋta.
TUMAU I TE FAKAPILIPILI ATU KI A IEOVA E AUALA I ˋTALO
18-19. Kafai e faigata ki a tatou i nisi taimi ke fakaasi atu ˋtou lagonaga i pati māfai ko ˋtalo, se a te manatu fakamalosi loto e maua ne tatou i te Loma 8:26, 27? Taku mai se fakaakoakoga.
18 Faitau te Loma 8:26, 27. Kāti e manavaˋse malosi tatou i nisi taimi, ko se mafai ei o fakaasi atu ne tatou a ˋtou lagonaga i pati. Kae e mafai eiloa o maua ne tatou se fesoasoani. I vaegā taimi penā, e “fakatagi atu” eiloa te agaga tapu o te Atua mō tatou. E pefea la? E auala i tena agaga, ne fai ei ne Ieova ke tusi ki lalo a ˋtalo e uke i tena Muna. Kafai ko se mafai o fakaasi fakaˋlei atu ne tatou a ˋtou mafaufauga i ˋtou ˋtalo, e mafai eiloa o talia ne Ieova a nisi tugapati i ˋtalo konā, e pelā me ne fakamolemole e maˋnako tatou o fai atu ki a ia, kae mafai eiloa o tali mai ne ia.
19 Ne fesoasoani atu eiloa a te mea tenei ki se tuagane i Lusia e igoa ki a Yelena. Ne ˋloka tou fafine ona ko te ˋtalo mo te faitau ki te Tusi Tapu. Ne mafatia malosi a Yelena, telā ne faigata ki a ia ke ˋtalo atu. Ne fai mai tou fafine: “Tenā ne masaua ei ne au me kafai ko tō manavase au kae se iloa me ne a pati ka fai atu i aku ˋtalo, ka talia eiloa ne Ieova a ˋtalo fakaosofia a ana tavini i aso ko ˋteka . . . e pelā me ne fakatagi e fai atu ne au. . . . Ne fai a te mea tenei e pelā me se fakamafanafanaga lasi ˋki eiloa ki a au i se taimi faigata ˋki.”
20. E mafai pefea o fakatoka ne tatou a ˋtou mafaufau ke ˋtalo atu māfai e loto mafatia tatou?
20 Kafai ko loto mafatia tatou, e mafai o faigata ke ˋsaga tonu atu tatou i te taimi e ˋtalo i ei. Ko te mea ke fakatoka fakaˋlei ˋtou mafaufau, e mafai o fakalogoˋlogo tatou ki te faitauga o te tusi ko Salamo kolā ne puke. E mafai foki o taumafai tatou ke tusi ki lalo a ˋtou lagonaga katoa e pelā mo te mea ne fai ne te tupu ko Tavita. (Sala. 18, 34, 142; fakamatalaga mai luga.) E tonu, e seai ne tulafono maˋkeke ki te auala e ˋtau ei o fakatoka tatou mō ˋtou ˋtalo. (Sala. 141:2) Fai a te mea telā e ˋlei ki a koe.
21. Kaia e mafai ei o ˋtalo atu tatou mo ˋtou loto kātoa?
21 Se fakamafanafanaga eiloa ke iloa atu me malamalama a Ieova i ˋtou lagonaga mai mua o fai atu ne tatou. (Sala. 139:4) Kae e fiafia a ia o fakalogologo mai ki a tatou ma fakaasi atu ˋtou lagonaga e pelā foki mo te ˋtou taliˋtonu ki a ia. Tela la, ke mo a ma fakatalave koe o ˋtalo ki te ˋtou Tamana i te lagi. Ke fakaaoga a tugapati i ˋtalo kolā ne fakamau i tena Muna. ˋTalo mo tou loto kātoa. Fakaasi atu ki a ia a mea fakafiafia mo mea fakafanoanoa ki a koe. E pelā me ko tou taugasoa tonu, ka fesoasoani atu faeloa a Ieova ki a koe!
PESE 45 Mafaufauga ˋLoto o Toku Loto
a Onoono ki te “Some of Jehovah’s outstanding qualities” kolā e fakaasi mai i te tusi ko te Scriptures for Christian Living mai lalo o te ulutala ko “Jehovah.”
b A ˋtalo kolā e fai atu i mua o tino mo te fakapotopotoga e masani o toeˋtoe.
c Ne fakaaoga ne Hana i ana ˋtalo a tugapati tai ˋpau kolā e maua i tusitusiga a Mose. E mautinoa me ne fakamāumāu ne ia ana taimi ke mafaufau ˋloto ki Tusitusiga Tapu. (Teu. 4:35; 8:18; 32:4, 39; 1 Samu. 2:2, 6, 7) I senitenali ki tua ifo, ne fakaaoga ne Malia, te mātua o Iesu, a pati o vikiga kolā e tai ˋpau mo pati ne fakaaoga ne Hana.—Luka 1:46-55.
d E pelā me se fakaakoakoga, ke fakapauˋpau te Iona 2:3-9 ki te Salamo 69:1; 16:10; 30:3; 142:2, 3; 143:4, 5; 18:6; mo te 3:8, i te fakasologa telā ne fakaaoga ne Iona.