‵Saga Tonu O Fakamalosi Te Suā Tino Ki Te Suā Tino

1, 2. Se a te mea ne fesoasoani atu ki Molimau a Ieova e toko 230 ke ‵sao mai te māti tatino i te fakaotiga o te Taua i te Lua a te Lalolagi?

I TE taimi ne pakū ei te pulega a te kau Nazi i te fakaotiga o te Taua i te Lua a te Lalolagi, ne avatu se fakatonuga ke tamate a te fia afe tino kolā koi ‵nofo i loto i falepuipui fakasauā. A pagota i loto i te falepuipui fakasauā ko te Sachsenhausen e ‵tau o ave ki koga ‵sai vaka ke mafai o fakauta latou ki luga i vakamutu kae ave o ‵pei i te tai. A te mea tenei se vaega o te aofaga telā ne iloa fakamuli e pelā me se māti ‵tatino.

² E tolusefulu tolu afe pagota mai i te falepuipui fakasauā i Sachsenhausen e ‵tau o māti i te 155 maila (250 km) ki Lübeck, se fa‵kai e ‵sai ei a vaka i Siamani. E aofia i a latou a te 230 o Molimau a Ieova mai i atufenua e ono, kolā ne fakatonu atu ki ei ke māti fakatasi. Ko vāivāi a latou katoa ona ko te fia‵kai mo masaki. Kae ne mafai pefea o ‵sao a ‵tou taina i te māti? “Ne fakatau fakama‵losi faeloa matou te suā tino ki te suā tino ke tumau eiloa i te māti,” ko pati a se tino e tokotasi o latou. Fakatasi mo te malosi o te Atua “telā e sili atu i te malosi masani,” ne fesoasoani atu eiloa te alofa o te suā tino ki te suā tino ke ‵sao latou.​—2 Koli. 4:7.

3. Kaia e ‵tau ei mo tatou o fakamalosi te suā tino ki te suā tino?

³ E se olo atu tatou i se māti tatino i aso nei, kae e fe‵paki tatou mo mea faiga‵ta e uke. Mai tua o te fakatuga o te Malo o Atua i te 1914, ne ‵pei ifo a Satani mai te lagi kae taofi aka i koga i tafa o te lalolagi, kae “ko oko eiloa i te kaitaua me e iloa ne ia i tena taimi ko toetoe.” (Faka. 12:7-9, 12) I te pili atu o te lalolagi tenei ki Amaketo, e fakaaoga ne Satani a tofotofoga mo fakamalosiga ke fakavāivāi ei tatou i te feitu faka-te-agaga. E faopoopo atu ki ei a mea e manava‵se ki ei te olaga i aso takitasi. (Iopu 14:1; Fai. 2:23) I nisi taimi, e fi‵ta malosi tatou ona ko te uke o ‵tou fakalavelave faiga‵ta e pokotia tatou i ei kae ko sē ‵kafi ne ‵tou malosi faka-te-agaga o fakafesagai ki te tulaga vāivāi. Mafaufau ki se taina telā ne fesoasoani ki tino e tokouke i te feitu faka-te-agaga i tausaga e uke. I tausaga fakamuli ifo o tena olaga, ne pokotia a ia mo tena avaga i masaki, kae ne kamata tou tagata o loto vāivāi. E pelā mo te taina tenā, a tatou katoa e ma‵nako ki te “malosi telā e sili atu i te malosi masani” mai i a Ieova e pelā foki mo te fakatau fakamalosi o te suā tino ki te suā tino.

4. Kafai e fakama‵losi atu tatou ki nisi tino, se a te fakatakitakiga a te apositolo ko Paulo e ‵tau o fakatāua ne tatou i ‵tou loto?

⁴ Kafai e fai tatou mo fakamalosiga ki nisi tino, e ‵tau o fakatāua ne tatou i ‵tou loto a te fakamalosiga a te apositolo ko Paulo ki Kelisiano Epelu. Ana muna: “Ke na ‵saga atu tatou te suā tino ki te suā tino o fakama‵losi atu ke fakatau a‵lofa kae fai a mea ‵lei, ke mo a ma ‵galo sale tatou i ‵tou fakatasiga, e pelā mo te masani a nisi tino, kae ke fakamalosi atu te suā tino ki te suā tino, kae maise eiloa me ko iloa ne koutou i te aso tenā ko pili mai.” (Epe. 10:24, 25) E mafai pefea o fakagalue aka ne tatou a te fakatakitakiga telā e maua i pati konei?

“SAGA ATU . . . TE SUĀ TINO KI TE SUĀ TINO”

5. Se a te uiga ke “saga atu . . . te suā tino ki te suā tino,” kae se a te taumafaiga e manakogina ke fai penā?

⁵ E fakauiga eiloa a te “saga atu . . . te suā tino ki te suā tino” ki te “saga tonu ki manakoga o nisi tino, ke mafaufau e uiga ki a latou.” E mata, e mafai o ‵saga faka‵lei atu tatou ki manakoga o nisi tino māfai e fakatapulā a ‵tou sau‵talaga mo latou mai te fakatalofa fakavave atu ki ei i te Kingdom Hall io me sau‵tala fua ki se mea sē aoga? Ikai. E tonu, e ma‵nako tatou o fakaeteete ke mo a e fai‵pati ki mea kolā ‘e seai se ‵tou fekau ki ei’ kae ke sē ‘sona ‵kau atu fua ki mea a nisi tino.’ (1 Tesa. 4:11; 1 Timo. 5:13) Kae kafai e ma‵nako tonu tatou o fakama‵losi a ‵tou taina, e ‵tau o iloa tonu ne tatou a latou​—olotou olaga e ola i ei, olotou uiga, te feitu faka-te-agaga o latou, te lotou ma‵losi, mo olotou vāivāiga. E ‵tau o ‵kilo mai latou ki a tatou e pelā me ne olotou taugasoa kae ke iloa ne latou i a tatou e a‵lofa atu ki a latou. E manakogina i ei ke fakamāumāu ne taimi fakatasi mo latou​—e se i taimi fua e fe‵paki ei latou mo fakalavelave kae loto vāivāi, kae i nisi taimi aka foki.​—Lo. 12:13.

6. Se a te mea ka fesoasoani atu ki se toeaina ke “saga atu” ki a latou kolā e tausi ne ia?

⁶ Ne fakamalosi atu ki toeaina i te fakapotopotoga ke ‘tausi faka‵lei ne latou te lafu mamoe a te Atua,’ i te loto fiafia mo te fiafia tonu. (1 Pe. 5:1-3) E mafai pefea o magoi te faiga ne latou te galuega a te tausi mamoe māfai e se iloa tonu ne latou a mamoe kolā e tausi ne latou? (Faitau te Faataoto 27:23.) Kafai e fakaavanoa ne toeaina olotou taimi ki taina mo tuagane kae fia‵fia o ‵kau fakatasi mo latou, ka faigofie ki mamoe o fakamolemole atu ki se fesoasoani māfai e manakogina. Ka faigofie foki ki taina mo tuagane o fakaasi olotou lagonaga tonu mo mea e manava‵se ki ei, ko mafai ei o “‵saga atu” a toeaina ki a latou kolā e ‵nofo mai lalo i te lotou tausiga kae tuku atu a te fesoasoani telā e manakogina.

7. E ‵tau o ‵kilo atu pefea tatou ki pati a tino vāi‵vai kolā e “fai valevale”?

⁷ I tena faipatiga ki te fakapotopotoga i Tesalonia, ne fai atu a Paulo: “‵Lago atu ki tino vāi‵vai.” (Faitau te 1 Tesalonia 5:14.) A “tino loto mafatia” e vāi‵vai, kae penā foki a tino loto vāi‵vai. E fai mai te Faataoto 24:10: “Kafai koe e vāivāi i te taimi e tupu ei se fakalavelave, ko tena uiga a koe e vāivāi eiloa.” A pati a se tino telā ko loto vāivāi malosi e mafai o “fai valevale.” (Iopu 6:2, 3) Kafai ko “‵saga atu” tatou ki tino penā, e ‵tau o masaua ne tatou i olotou pati e fai kāti e se ko te mea tonu telā i olotou loto. A Rachelle, telā ne māfatia malosi a tena mātua, ne tauloto ne ia te mea tenei i a ia eiloa. Muna a Rachelle: “E uke taimi e faipati ei ne toku mātua se mea matagā ‵ki. A te ukega o taimi konei, ne taumafai au o fakamasaua ifo ki a au eiloa e uiga ki te vaegā tino ko toku mātua​—e alofa, atafai, kae kaimalie. Ne tauloto ne au i tino loto māfatia e fai‵pati ne latou a mea e uke kolā e se fakauiga ne latou. A te toe mea masei e mafai ne se tino o fai ko te toe faka‵foki atu o pati io me ko faifaiga ma‵sei.” E fai mai te Faataoto 19:11: “Kafai koe se tagata atamai, e mafai eiloa ne koe o taofiofi tou kaitaua. Kafai e isi se tino ne fai ne ia se mea ‵se ki a koe, kae se saga koe ki ei, ko tena uiga ko maua ne koe te mea tafasili i te tāua.”

8. Ko oi e ‵tau o “fakamautinoa” ki ei ‵tou a‵lofa, kae kaia?

⁸ E mafai pefea o “‵saga atu” tatou ki se tino telā koi fanoanoa eiloa ona ko te ma mo te māsiasi i se agasala ne fai mua ne ia, faitalia me ko oti ne fai ne ia a taumafaiga ke fakatonu a te mea ‵se? E uiga ki se tino agasala ne salamō i Kolinito, ne tusi mai a Paulo: “Ko ‵tau o fakamagalo kae fakamafanafana atu ki a ia, ko te mea ke mo a ma tō silia tena loto vāivāi ona ko te lasi o tena fanoanoa. Tela la, e fakamalosi atu au ki a koutou ke fakamautinoa atu a te otou a‵lofa ki a ia.” (2 Koli. 2:7, 8) E ‵tusa mo fakamatalaga i se tikisionale e tasi, a te pati ne fakasino atu ki te “fakamautinoa” e fakauiga loa ki te “talia, fakamaoni aka, fai ke ‵sai fakatasi i te tulafono.” E se mafai o tuku taumate fua ne tatou me e malamalama te tino i te a‵lofa mo te manava‵se o tatou ki a ia. E ‵tau o lavea mai ne ia a te alofa tenā mai i ‵tou uiga mo faifaiga.

“FAKAMA‵LOSI ATU KE FAKATAU A‵LOFA KAE FAI A MEA ‵LEI”

9. Se a te uiga ke “fakama‵losi atu ke fakatau a‵lofa kae fai a mea ‵lei”?

⁹ Ne tusi mai a Paulo: “Ke na ‵saga atu tatou te suā tino ki te suā tino o fakama‵losi atu ke fakatau a‵lofa kae fai a mea ‵lei.” E ‵tau o fakama‵losi atu tatou ki taina mo tuagane ke fakaasi atu te alofa kae aofia malosi i te faiga o mea ‵lei. Kafai ko pili o mate a te afi, kāti e fakagasue‵sue ne tatou a malala kae fue a te afi ke ka. (2 Timo. 1:6) I se auala tai ‵pau, e mafai o fakama‵losi ne tatou a ‵tou taina ke fakaasi atu te lotou a‵lofa ki te Atua mo tuakoi. A te fai atu o pati fakamālō se mea ‵lei ke fakamalosi atu ki nisi tino ke fai a galuega ‵lei.

10, 11. (a) Ko oi i a tatou e manako ki pati fakamālō? (e) Fai se fakatusaga ki te auala ne fesoasoani atu ei a pati fakamālō ki se tino telā ne ‘seke a tena auala.’

¹⁰ E ma‵nako tatou katoa ki pati fakamālō, faitalia me loto vāi‵vai tatou io me ikai. “E seki ai aka eiloa se pati a toku tamana me ne fai ne au se mea ‵lei,” ne tusi mai se toeaina e tokotasi. “Tela la, ne tupu aka e aunoa mo te loto talitonu ki a au eiloa. . . . Faitalia me ko 50 nei oku tausaga, koi loto fakafetai eiloa au ki te fakatalitonu mai ne oku taugasoa me e ‵lei eiloa te galuega e fai ne au pelā me se toeaina. . . . Ne akoako mai ki a au a toku tala totino a te tāua ke tuku atu a fakamalosiga ki nisi tino, kae ne tuku atu eiloa ne au a fakamalosiga.” E mafai ne pati fakamālō o fakama‵losi a tino katoa​—e aofia i ei paenia, toeaina, mo tino kolā e loto vāi‵vai.​—Lo. 12:10.

¹¹ I te taimi e ‘taumafai ei latou kolā ko ma‵tua ‵lei i te feitu faka-te-agaga o fakatonutonu se tagata telā ko seke te auala e fano i ei,’ kāti e fakamalosi atu a polopolokiga a‵lofa mo fakamalosiga aoga ki te tino agasala ke toe foki mai ki te auala o te faiga o mea ‵lei. (Kala. 6:1) Tenā eiloa te mea ne tupu ki se tuagane e igoa ki a Miliama. E tusi mai tou fafine: “E isi se vaitaimi o toku olaga ne logo‵mae malosi au i ei i te taimi ne tiakina ei ne nisi taugasoa a te fakapotopotoga kae, i te taimi foki tenā, ne masaki ei toku tamana ki tena mafaufau. Ko oko eiloa i toku māfatia. I te taumafai ke fakagalo a toku māfatia, ne kamata ei au o oloolo mo se taugasoa tagata o te lalolagi.” Ne fai ne te mea tenei ke mafaufau tou fafine me ko sē aogā ki a ia a te alofa o Ieova, ne mafaufau ei a ia ke tiakina te munatonu. I te taimi ne fakamasaua atu ei se toeaina ki tou fafine e uiga ki tena taviniga mo te fakamaoni i taimi ko ‵teka, ne fakamalosi aka ei ana lagonaga. Ne tuku atu ne ia te avanoaga ki toeaina ke fakatalitonu atu ki a ia a te alofa o Ieova. Kae ko te ikuga, ne toe fakamalosi aka a tena alofa. Ne fakagata ne tou fafine a tena fesokotakiga mo te tino sē talitonu kae tumau i te taviniga ki a Ieova.

12. E a te fakaaogaga o pati fakamā, munasele, mo te faiga ke se ‵lei a lagonaga ke fakamalosi aka ei a nisi tino?

¹² A te fakamā o se tino mai te fakatusatusa ki nisi tino, te munasele atu ki a ia me ne seki tautali i tulafono ne fai, io me ko te faiga ke sē ‵lei ana lagonaga me e se uke ana mea e fai, e mafai o fakaoso aka ei a ia ke fai a galuega e uke i se taimi vave kae toetoe, kae e iku atu ki te sē tumau. I te suā feitu, a te tuku atu o pati fakamālō ki se taina io me se tuagane kae fakaasi atu te fiafia ki tena alofa ki te Atua e maua i ei se ikuga tonu kae tumau.​—Faitau te Filipi 2:1-4.

‘FAKATAU FAKAMALOSI TE SUĀ TINO KI TE SUĀ TINO’

13. Se a te mea e aofia i te fakamalosiga o nisi tino? (Onoono ki te ata i te kamataga.)

¹³ E ‵tau mo tatou o ‘momea aka te fakatau fakamalosi o te suā tino ki te suā tino me ko pili mai te aso.’ A te fakamalosiga o tino e aofia i ei a te fakamalosiga o latou ke tumau i ga‵solo ki mua i te lotou taviniga ki te Atua. E pelā mo te fakamalosi atu ke fakatau a‵lofa kae fai a mea ‵lei e mafai o fakatusa ki te fuefuega o se afi telā ko pili o mate, kae ko te fakamalosiga o nisi tino e mafai o faka‵tusa ki te tafutafuga o te afi ke tumau i te ula io me faopoopo tena ‵vela. A te fakamalosiga o nisi tino e manakogina i ei a te fakamalosiga mo te fakamafanafanaga o tino vāi‵vai. Kafai e tuku atu se avanoaga ke fakamalosi atu koe ki se tino penā, e ‵tau o fai‵pati atu tatou i se auala alofa kae atafai. (Faata. 12:18) E se gata i ei, e ‵tau mo tatou o “vave o fakalogo‵logo” kae “fakatuai o fai‵pati.” (Iako. 1:19) Kafai e fakalogo‵logo tatou mo te loto malamalama, kāti ka iloa i ei ne tatou a tulaga kolā e fakavāivāi ei se taina io me se tuagane kae fai atu ne pati ke fesoasoani atu ki a ia ke fakafesagai ki fakanofonofoga konā.

14. Ne fesoasoani atu pefea ki se taina e tokotasi telā ne loto vāivāi?

¹⁴ Mafaufau ki te auala ne mafai ei ne se toeaina alofa e tokotasi o fesoasoani ki se taina ko leva ne mate i te feitu faka-te-agaga i tausaga e uke. A koi fakalogologo te toeaina ki tou tagata, ne manino faka‵lei mai i ei me koi ‵poko eiloa te alofa o te taina ki a Ieova. E sukesuke fakamaoni eiloa a ia ki lōmiga katoa o Te Faleleoleo Maluga kae ko taumafai ke kau faeloa a ia ki fakatasiga. E ui i ei, ne sē fiafia kae kaitaua tou tagata ki faifaiga a nisi tino i te fakapotopotoga. Ne fakalogologo te toeaina mo te loto malamalama kae fakaasi atu te alofa atafai ki te taina mo tena kāiga. Ne gasolosolo malie eiloa o matea ne te taina me ko talia fua ne ia a mea sē ‵lei ne ‵tupu i taimi ko ‵teka ke taofi ei a ia mai te tavini atu ki te Atua telā ne alofa a ia ki ei. Ne ‵kami ne te toeaina a te taina ke kau atu ki a ia i te galuega talai. Mai te fesoasoani o te toeaina, ne toe kau ei te taina ki te galuega talai kae fakamuli ifo ne toe fai a ia pelā me se toeaina.

15. Se a te mea e mafai o tauloto ne tatou mai i a Ieova e uiga ki te fakamalosiga o tino loto vāi‵vai?

¹⁵ Kāti e se ‵lei vave a lagonaga o se tino telā ne loto vāivāi io me talia vave a te fesoasoani telā e tuku atu ne tatou. Kāti e manakogina eiloa ke ‵lago atu faeloa tatou ki a ia. Muna a Paulo: “Puke ‵mau ki tino vāi‵vai, ke kufaki i tino katoa.” (1 Tesa. 5:14, An American Translation) I lō te ‵fiu vave o tatou i tino vāi‵vai, ke “puke ‵mau” tatou ki ei, kae tumau i te ‵lago atu ki a latou. I taimi ko ‵teka, ne kufaki eiloa a Ieova i ana tavini kolā ne loto vāi‵vai i nisi taimi. Pelā me se fakaakoakoga, ne fiafia ‵ki eiloa te Atua ki a Elia, mai te mafaufau ki ana lagonaga. Ne tuku atu ne Ieova a mea e manakogina ne te pelofeta ko te mea ke tumau a tena taviniga. (1 Tupu. 19:1-18) Ona ko Tavita ne salamō tonu, ne fakamagalo ei a ia ne Ieova. (Sala. 51:7, 17) Ne fesoasoani foki te Atua ki te tino ne tusi ne ia te Salamo e 73, telā ne toeitiiti kae tiakina tena taviniga ki a Ia. (Sala. 73:13, 16, 17) E alofa kae atafai mai a Ieova ki a tatou, maise eiloa māfai e loto vāi‵vai tatou. (Eso. 34:6) A tena alofa mo te aga‵lei “e ‵fou faeloa pelā mo te tafataeao,” kae “e tumau faeloa.” (Tagi. 3:22, 23) E fakamoemoe a Ieova ke tau‵tali tatou i tena fakaakoakoga kae fai faka‵lei ki tino loto māfatia.

FAKATAU FAKAMALOSI TE SUĀ TINO KI TE SUĀ TINO KE TUMAU I TE AUALA KI TE OLA

16, 17. I te pili mai o te gataga o te olaga tenei, se a te mea e ‵tau o fakaiku aka ne tatou ke fai, kae kaia?

¹⁶ Mai te 33,000 pagota kolā ne tiakina ne latou te falepuipui fakasauā ko te Sachsenhausen, e lau i afe a tino ne ‵mate. E ui i ei, a te toko 230 Molimau a Ieova kolā ne aofia i te māti ne ‵sao katoa. A te fakatau fakamalosi kae ‵lago atu te suā tino ki te suā tino ne fesoasoani ‵ki eiloa i te ‵fuliga o te māti tatino ke fai mo fai se māti faka‵sao tino ki a latou.

¹⁷ I aso nei, e olo atu tatou i “te auala telā e tau atu ki te ola.” (Mata. 7:14) Ko pili fua o ‵kau fakatasi a tino tapuaki katoa o Ieova o sa‵sale atu ki loto i te lalolagi fou kae amiotonu. (2 Pe. 3:13) Ke na fakaiku aka ne tatou ke fakatau fesoasoani atu te suā tino ki te suā tino i te auala telā e ‵tau atu ki te ola se-gata-mai.