Етиқат бизни күчлүк қилиду

ЕТИҚАТНИҢ күчи зор. Мәсилән, Шәйтан бизниң Йәһва Худа билән болған мунасивитимизни йоқ қилмақчи болсиму, етиқат униң «барлиқ отлуқ оқлирини» өчүрүшимизгә күч бериду (Әфәс. 6:16). Етиқадимиз мустәһкәм болса, биз һәтта тағдәк чоң қийинчилиқларни йеңәләймиз. Әйса пәйғәмбәр шагиртлириға: «Әгәр силәрдә қича уруғичилик етиқат болса, мону таққа: “Бу җайдин әву җайға йөткәл”, десәңлар, у йөткилиду»,— дегән (Мәт. 17:20). Етиқат Йәһва билән мунасивитимизни мустәһкәмләшкә ярдәм берәләйду. Шуңа төвәндики соалларға җавап тепишимиз муһим: Етиқат яки ишәнч дегән немә? Һәқиқәтни қәдирлигәнлигимиз етиқадимизға қандақ тәсир қилиду? Етиқадимизни қандақ күчәйтәләймиз? Биз кимгә ишинишимиз керәк? (Рим. 4:3).

ЕТИҚАТ ДЕГӘН НЕМӘ?

Етиқат қилиш үчүн Муқәддәс китаптики һәқиқәткәишинип қоюшла йетәрлик әмәс, чүнки һәтта «җинларму ишиниду һәм қорқуп титрәйду» (Яқуп 2:19). Ундақта, етиқат дегинимиз немә?

Муқәддәс китапта етиқатниң икки тәрипи бар екәнлиги ейтилған. Биринчиси, үмүт қилған нәрсиләр әмәлгә ашидиғанлиғиға гуманланмаслиқтур (Ибр. 11:1а). Етиқадиңиз болса, сиз Йәһва Худаниң ейтқанлири һәқиқәт екәнлигигә вә чоқум әмәлгә ашидиғанлиғиға ишинисиз. Мәсилән, Худа исраиллиқларға мундақ дегән: «Силәр Мениң күндүз билән түзгән әһдәмни вә кечә билән түзгән әһдәмни бузуп, күндүз вә кечини өз вақтида кәлмәйдиған қилип болсаңлар, шу чағда Мениң қулум Давут билән түзгән әһдәмни житип,... дегиним әмәлгә ашурулмайду» (Йәр. 33:20, 21). Қачанду бир вақитта күн чиқмай яки патмай қелип, күн билән түн алмашмай қалиду дәп қорққан чағлириңиз болғанму? Әлвәттә, яқ. Биз күнниң сәһәрдә чиқип, кәчтә патидиғанлиғиға һеч гуман қилмаймиз. Ундақта, күн билән түнни яратқан Худа Өз вәдилирини орунлайдиғанлиғиға гуман қилсақ тоғра боламду? Әлвәттә, яқ! (Йәшая 55:10, 11; Мәт. 5:18).

Иккинчиси, етиқат «гәрчә көрүнмәйдиған болсиму, әсли моҗут нәрсиниң рошән испати» (Ибр. 11:1ә). Буни бир мисал билән чүшәндүрүшкә болиду. Кичик бала сиздин: «Һаваниң бар екәнлигини нәдин билисиз?»— дәп сориди дәйли. Сиз һавани көзүңиз билән көрмисиңизму, балиға униң бар екәнлигигә мундақ дәлилләрни кәлтүрисиз: биз униң билән дәм алимиз, шамал чиққанда вә башқа вақитларда уни сезимиз. Бала буларға көз йәткүзгәндә, һәтта көрүнмәйдиған нәрсиләргә ишиниш мүмкин екәнлигини чүшиниду. Дәл шундақ, етиқатму рошән испатларға асасланған (Рим. 1:20).

ҺӘҚИҚӘТНИ ҚӘДИРЛӘШ КЕРӘК

Етиқат рошән дәлил-испатларға асасланған, шуңа униңға егә болуш үчүн «тоғра билим» елиш лазим (Тим. 1-х. 2:4). Лекин бу йетәрлик әмәс. Әлчи Паул мундақ язған: «Қәлб билән һәққанийлиққа етиқат билдүриду» (Рим. 10:10). Биз һәқиқәткә ишинипла қоймай, уни қәдирлишимиз керәк. Шу чағдила етиқатни әмәлийәттә көрситишни, йәни Худани хурсән қилип яшашни халайдиған болимиз (Яқуп 2:20). Қәлбидә һәқиқәт үчүн сәмимий миннәтдарлиғи йоқ адәм һәтта ениқ испатларни рәт қилиши мүмкин. Сәвәви у көзқаришини өзгәртишкә унимайду яки тән һәвәслиригә берилишкә сәвәп издәйду (Пет. 2-х. 3:3, 4; Йәһ. 18). Шуңа қедимда һәтта мөҗүзиләрни өз көзи билән көргәнләрниң һәммисидә етиқат болмиған (Сан. 14:11; Йоһ. 12:37). Худаниң муқәддәс роһи пәқәт һәқиқәтни чин жүрәктин яхши көридиған адәмләргә тәсир қилип, етиқатни йетилдүрүшигә ярдәм бериду (Гал. 5:22; Сал. 2-х. 2:10, 11).

ДАВУТ КҮЧЛҮК ЕТИҚАТҚА ҚАНДАҚ ЕГӘ БОЛҒАН?

Давут падишаниң етиқади бәк күчлүк болған (Ибр. 11:32, 33). Амма униң аилисидикиләрниң һәммиси шундақ етиқатқа егә болмиған. Мәсилән, Давутниң әң чоң акиси Елиябни алайли. Ғолият Исраил хәлқини һақарәтлигәндә, Давут аччиқланған еди. Шу чағда Елияб уни әйипләп, Йәһваниң қутулдуруп қелишиға ишәнмигәнлигини көрсәткән (Сам. 1-яз. 17:26—28). Һечким етиқат билән туғулмайду яки уни ата-анисидин мирас қилип алмайду. Давут өзи Худа билән йеқин мунасивәтни риваҗландурғанлиқтин, етиқади күчлүк болған.

Зәбурниң 27-бабида Давутниң күчлүк етиқатқа қандақ егә болғанлиғи көрситилгән (1-айәт). Давут Худаниң өтмүштә уни дүшмәнлиридин қандақ қутқазғанлиғи тоғрилиқ ойланған (2, 3-айәтләр). Давут Йәһва Худаниң өйидә болғанлиғини бәк қәдирлигән (4-айәт). Давут етиқатдашлири билән биллә муқәддәс чедирда ибадәт қилған (6-айәт). У Йәһваға чин жүрәктин дуа қилған (7, 8-айәтләр). Шундақла Давут Худаниң көрсәтмилиригә бойсунушни халиған (11-айәт). Давут етиқадини шунчилик муһим дәп һесаплиғанлиқтин, мундақ дәп язған: «Йоқитар едим өзүмни гәр ишәнчим болмиса» (13-айәт).

ЕТИҚАТНИ ҚАНДАҚ КҮЧӘЙТӘЛӘЙСИЗ?

Давутниңкигә охшаш етиқатқа егә болуш үчүн, Зәбурниң 27-бабида йезилғандәк, униң ой-пикир қилиш усули билән адәтлирини үлгә қилсақ болиду. Етиқат тоғра билимгә асасланған. Шуңа Муқәддәс китап вә униңға асасланған әдәбиятларни қанчә көп оқусақ, етиқатни риваҗландуруш шунчә оңай болиду (Зәб. 1:2, 3). Тәтқиқ қилғанда чоңқур ойлинишқа вақит бөлүң. Чоңқур ойлинишни йәр десәк, миннәтдарлиқ — шу йәрдә өсүдиған өсүмлүк. Йәһваға миннәтдарлиғимиз ашқансири, Униңға җамаәт учришишлирида ибадәт қилиш вә башқиларға вәз қилиш истигимиз күчийиду (Ибр. 10:23—25). Етиқадимизниң бар екәнлигини «дуа қилиш» вә үмүтсизләнмәслик арқилиқ көрситимиз (Луқа 18:1—8). Йәһва бизгә ғәмхорлуқ қилидиғанлиғиға ишинип, Униңға «үзлүксиз дуа» қилайли (Сал. 1-х. 5:17; Пет. 1-х. 5:7). Ишәнч бизни әмәлий һәрикәт қилишқа үндәйду, һәрикәт қилиш нәтиҗисидә иман-етиқадимиз мустәһкәмлиниду (Яқуп 2:22).

ӘЙСАҒА ИШИНИҢ

Өлүминиң алдидики кәчтә, Әйса шагиртлириға: «Худаға етиқат қилиңлар һәм маңиму ишәнчә билдүрүңлар»,— дәп ейтқан (Йоһ. 14:1). Биз пәқәт Йәһва Худағила әмәс, Әйсағиму ишәнч бағлишимиз лазим. Әйсаға ишәнгәнлигимизни қандақ билдүрәләймиз? Үч усулни көрүп чиқайли.

Биринчиси, төләмни Худа шәхсән сизгә бәргән соғидәк қобул қилиң. Әлчи Паул мундақ ейтқан: «Маңа меһир-муһәббәт көрсәткән һәм өзини мениң үчүн бәргән Худаниң Оғлиға болған етиқадим билән яшаймән» (Гал. 2:20). Әйсаға чин көңлүңиздин ишәнсиңиз, төләмниң сиз үчүн берилгәнлигигә, гуналириңизниң кәчүрүлгәнлигигә, мәңгү һаятқа үмүт беридиғанлиғиға вә төләм Худаниң сизгә болған меһир-муһәббитиниң әң күчлүк испати екәнлигигә болған ишәнчиңизни көрситисиз (Рим. 8:32, 38, 39; Әфәс. 1:7). Әгәр төләм сизгә ярдәм беридиғанлиғиға һәқиқәтән ишәнсиңиз, өзүңизни әйиплик яки яман һис қилмайсиз (Сал. 2-х. 2:16, 17).

Иккинчиси, Әйсаниң қурбанлиғи асасида Йәһваға дуа қилип, Униңға йеқинлишиң. Йәһва Худаға төләмниң асасида дуа қилғинимизда биз «мол меһирликкә еришишкә һәм рәһимликни тепишқа сөз әркинлиги билән Худаниң инайәт тәхтисигә йеқинлишалаймиз» (Ибр. 4:15, 16; 10:19—22). Дуа гуна қилиш аздурулушиға қарши туруш қараримиздин қайтмаслиққа ярдәм бериду (Луқа 22:40).

Үчинчиси, Әйсаға бойсунуң. Әлчи Йоһан мундақ язған: «Ким Оғлиға ишәнсә, мәңгүлүк һаятқа егидур. Оғлиға беқинмиған адәм болса һаят көрмәйду һәм Пәрвәрдигарниң ғәзиви астида болиду» (Йоһан 3:36). Байқисиңиз, Йоһан етиқат билән итаәт қилишниң бир-биригә бағлинишлиқ екәнлигини ейтқан. Шуниң үчүн, сиз Әйсаға бойсунғанда, униңға ишинидиғанлиғиңизни көрситисиз. «Мәсиһниң қануниға» бойсунуш, йәни униң тәлимлиригә вә буйруқлириға қулақ селиш арқилиқ Әйсаға итаәт қилидиғанлиғимизни көрситимиз (Гал. 6:2). Шуниң билән биргә «садиқ һәм әқил-парасәтлик қул» беридиған көрсәтмиләргә мас һәрикәт қилсақ, Әйсаға итаәт қилған болимиз (Мәт. 24:45). Әйсаға қулақ салсақ, биз һәтта қаттиқ борандәк кәлгән қийинчилиқларға қарши туралаймиз (Луқа 6:47, 48).

МУҚӘДДӘС ЕТИҚАДИҢЛАР АСАСИДА МУСТӘҺКӘМЛИНИҢЛАР

Бир күни бир киши Әйсаға: «Мән ишинимән! Немидә етиқадим йетишмисә, ярдәм қилиңа маңа!»— дәп ейтқан (Марк 9:24). Мәлум дәриҗидә етиқади болсиму, бу кәмтәр киши униңға ишәнч йетишмигәнлигини етирап қилған еди. Шу кишигә охшаш, һәммимизниң һаятида бизгә көпирәк ишәнч керәк болидиған әһваллар болиду. Биз етиқадимизни һазирниң өзидә мустәһкәмләләймиз. Көргинимиздәк, Худаниң Сөзини оқуп, оқуғанлиримиз үстидә чоңқур ойланғанда, иман-етиқадимиз мустәһкәмлиниду вә Йәһваға техиму миннәтдар болимиз. Етиқадимизни мустәһкәмләшниң йәнә башқа усуллири: етиқатдашлар билән биллә Худаға ибадәт қилиш, башқиларға үмүтимиз тоғрилиқ ейтиш вә дайим дуа қилиштур. Униң үстигә, етиқадимизни мустәһкәмләп, биз әң яхши мукапатқа еришимиз. Муқәддәс китап бизни: «Әзизлирим,... муқәддәс етиқадиңларниң асасида өзүңларни мустәһкәмләп,... өзүңларни Рәббимизниң меһир-муһәббитидә сақлаңлар»,— дәп дәвәт қилиду (Йәһ. 20, 21).