Kuvala

Tu li pamisa ndati pokati kolohongele vietu? Nda okuti u njali, kuatisa omõlove oku pongiya atambululo a likuata lanyamo aye. Olonjanja vimue kuli olonepa viatiamẽla kolohuela, ale kovituwa via siata oku konomuisiwa vokuenda kuelilongiso, pole, pamue pa ka kala ocinimbu cimosi ale vivali citava okuti omãla va pondola oku vi tambulula. Handi vali, kuatisavo omãla vove oku kuata elomboloko liesunga lieci ka va ka ilikiwila olonjanja viosi eci va katula ovaka avo. Nda wa va ci lomboluila, ci ka va kuatisa oku yuvula esumuo eci vakuavo va ka ilikiwa okuti ovo havoko. (1 Tim. 6:18) Vosi yetu tu sukila oku pongiya atambululo a eca esivayo ku Yehova a-o a pamisa vamanjetu. (Olosap. 25:11) Pamue voku teta onimbu tu yongola oku tukula ulandu watiamẽla kokuetu muẽle, pole, tu sukila oku yuvula oku vangula calua. (Olosap. 27:2; 2 Va Kor. 10:18) Etu tu sukila oku tiamisila atambululo etu ku Yehova, Kondaka yaye kuenda kafendeli vaye.—Esit. 4:11. w23.04 24-25 ¶17-18

Ocisola ci kuetevo esilivilo oco tu amameko oku lavulula loku kuata uloño woku sokolola. (Mat. 22:37-39) Oku sola Suku ci tu kuatisa oku pandikisa kupange woku kunda ndaño lovitangi vi pondola oku yililako. (2 Tim. 1:7, 8) Omo lioku sola vana ka va vumbi Yehova tu amamako oku kunda, eca uvangi volotelefone kuenda pocakati covikanda. Etu ka tu liwekapo oku kolela okuti eteke limue omanu va ka linga apongoloko kuenda va ka fetika oku linga eci ca sunguluka. (Esek. 18:27, 28) Voku sola vakuetu mua kongelavo oku sola vamanjetu. Tu lekisa ocisola poku “li vetiya pokati loku li pamisa pokati.” (1 Va Tes. 5:11) Ndeci asualali va talavayela kumosi kuyaki, etu tu pondolavo ku li pamisa pokati. Lalimue eteke tu ka valula vamanjetu, ale oku fetuluinya ũvi lũvi. (1 Va Tes. 5:13, 15) Tu lekisavo ocisola poku sumbila vamanjetu va kuete ocikele coku songola vekongelo.—1 Va Tes. 5:12. w23.06 10 ¶6; 11 ¶10-11

Onjila yimue tu pondola oku pamisa ekolelo lietu, oku sokolola kocisembi. Ocisembi ci tu kuatisa oku kolela okuti olohuminyo via Suku vi ka tẽlisiwa muẽle. Eci tu sokolola lutate esunga lieci kua eciwila ocisembi, leci ca kongelamo tu pamisa ekolelo lietu liokuti ohuminyo ya Suku yoku kuata omuenyo ko pui voluali lua velapo, yi ka tẽlisiwa muẽle. Momo lie tu ci popela? Nye ca kongela vocisembi? Yehova wa tuma Omõlaye uveli okuti ekamba liaye lia velapo, oco a citiwe palo posi ndomunu umue wa lipua. Osimbu Yesu a kala palo posi, wa pandikisa kovitangi viosi a liyaka lavio. Eye wa tala ohali kuenda wa fa lonjila yimue yi sumuisa. Ondando yimue yinene Yehova a feta! Suku yetu ukuacisola nda lalimue eteke a ecelela Omõlaye oku tala ohali kuenda oku fa locimãho coku eca omuenyo wa velapo, pole, vokatembo katito. (Yoa. 3:16; 1 Pet. 1:18, 19) Omo okuti Yehova wa eca omõlaye o soliwe oco a tu kuatise, eye wa tu likuminya oku ka kala otembo ka yi pui voluali luokaliye. w23.04 27 ¶8-9

Anga hẽ Yehova o kuete onjongole yoku pindula vana va fa? Ocili okuti o kuete. Eye wa vetiya asonehi valua Vembimbiliya oco va sonehe ohuminyo yaye yepinduko yo kovaso yoloneke. (Isa. 26:19; Esit. 20:11-13) Eci Yehova a likuminya cimue, o ci tẽlisa. (Yeh. 23:14) Yehova o yongola calua oku nena vana va fa komuenyo. Sokolola olondaka Yovi a popia. Eye wa kolelele okuti ndaño wa fa Yehova wa yonguile oku u mola vali komuenyo. (Yovi 14:14, 15 etosi) Yehova o kuete onjongole yimuamue lafendeli vaye vosi va fa. Eye o ka va nena vali komuenyo luhayele uwa kuenda esanju. Oco hẽ nye ci popiwa catiamẽla kolohuluwa vialua viomanu va fa, okuti ka va kuatele epuluvi lioku lilongisa ocili ca Yehova? Suku yetu ukuacisola o yongolavo oku ka va pindula. (Ovil. 24:15) Eye o yongola okuti ovo va kuatavo epuluvi lioku kala akamba vaye kuenda oku kala otembo ka yi pui palo posi.—Yoa. 3:16. w23.04 9 ¶5-6

O pondola oku pamisa ndati elavoko liove? Nda elavoko liove oku kala palo posi otembo ka yi pui, tanga ovolandu a tukuiwa Vembimbiliya atiamẽla koluali luokaliye kuenda oku sokolola kovolandu aco. (Isa. 25:8; 32:16-18) Sokolola ndomo omuenyo u ka kala voluali luokaliye kuenda sokolola ndu okuti omo o kasi ale. Nda olonjanja viosi tua sanda otembo yoku sokolola ndomo omuenyo u ka kala voluali luokaliye, ovitangi vietu vi ka kala ‘vio katembo kamue katito.’ (2 Va Kor. 4:17) Elavoko Yehova a tu ĩha olio li pondola oku tu pamisa. Yehova o tu ĩha cosi tu sukila oco tu tambule ongusu yi tunda kokuaye. Omo liaco, nda o sukila ekuatiso oco o tẽlise ocikele cimue, poku liyaka locitangi cimue, ale oku amamako lesanju, sapela la Yehova vohutililo kuenda kuama olonumbi viaye pocakati celilongiso liove lio pokolika. Tava ekuatiso kuenda evetiyo lia vamanji. Olonjanja viosi sanda otembo yoku sokolola ndomo omuenyo u ka kala kovaso yoloneke. Nda wa ci linga, ndomo ci sangiwa ku Va Kolosai 1:11, ‘ove o ka pamisiwa lunene wosi ndomo ci likuata lulamba waye wa piãla oco okuti, wamamako lepandi lesanju.’ w23.10 17 ¶19-20

Tukuete asunga alua oku eca olopandu ku Yehova vohutililo. Etu tu pondola oku eca olopandu kokuaye kovina viosi eye a tu ĩha momo ongavelo yosi yiwa yi tunda kokuaye. (Tia. 1:17) Ndeci, tu pondola oku eca olopandu vietu omo liongongo ya posoka kuenda ovina vikuavo eye a linga. Tu ecavo olopandu omo liomuenyo a tu ĩha, epata, akamba kuenda elavoko. Handi vali, tu eca olopandu ku Yehova omo a ecelela oku kuata ukamba laye. Etu pamue tu sukila oku likolisilako oku sokolola kasunga tu kuete oku eca olopandu ku Yehova. Tu kasi voluali lumue okuti omanu valua ka va lekisa olopandu. Olonjanja vialua omanu va tiamisila lika utima kueci va yongola, pole, kovina va sukila oku linga oco va lekise olopandu, hakoko. Nda tua fetika oku setukula ovituwa evi, olohutililo vietu vi ka kala lika vioku liyeya. Oco tu yuvule elinga liaco, tu sukila oku amamako oku kuata ocituwa coku lekisa olopandu kovina viosi Yehova a siata oku tu lingila.—Luka 6:45. w23.05 4 ¶8-9

Isietu ukuacisola Yehova ka yongola okuti tu tala ohali. (Isa. 63:9) Ndaño ndoco, eye ka tateka ovitangi vietu viosi tu liyaka lavio vina vi sokisiwa lolondui ale lulienge. (Isa. 43:2) Pole, o tu likuminya oku tu kuatisa eci tu “pita” lavio. Eye ka ka ecelela okuti ovitangi viaco vi tepulula ukamba wa pama tu kuete laye. Yehova o tu ĩhavo unene wespiritu sandu liaye oco li tu kuatise oku pandikisa. (Luka 11:13; Va Fil. 4:13) Kuenje tu pondola oku kolela okuti, olonjanja viosi tu ka kuata ovina tu sukila oco tu tẽle oku pandikisa kuenda oku amamako oku u kolela. Yehova o lavoka okuti, tu kolela kokuaye. (Va Hev. 11:6) Pamue tu liyeva okuti oku pandikisa lovitangi vietu via tĩla calua. Kuenje tu fetika oku kuata atatahãi nda Yehova o ka tu kuatisa muẽle. Pole, Embimbiliya li tu ĩha ohuminyo yokuti, lunene wa Suku tu pondola oku “londa kocimbaka cimue.” (Osa. 18:29) Omo liaco, ka tu ka eceleli okuti atatahãi etu a livokiya, pole, tu sukila oku likutilila lekolelo loku lavoka okuti Yehova o ka tambulula olohutililo vietu.—Tia. 1:6, 7. w23.11 22 ¶8-9

Eli elomboluilo limue liwa liatiamẽla kocisola cocili! Olondaka evi vi vetiya calua olohueli okuti: Ove o pondola oku kuata ocisola ca pama omunu lukuene. Ci sukila alikolisilo oco ohueli yimue yamameko oku lisola omunu lukuavo osimbu va kasi komuenyo. Ndocindekaise, ondalu yi pondola oku amamako oku taima nda umue amamako oku kapa olohũi. Nda omunu waco ka ci lingile, ondalu yima. Cimuamue haico, ocisola culume lukãi camamako oku pama nda ovo va pamisa ukamba wavo. Pole, pamue ohueli yi limbuka okuti ocisola cavo ci kasi oku pola, ca piãla enene, nda va kasi oku liyaka locitangi colombongo, cuhayele ale coku tekula omãla vavo. Oco ulienge wa Yehova wamameko oku taima, cikale ulume kuenda ukãi, va sukila oku likolisilako oku pamisa ukamba wavo la Yehova. w23.05 20-21 ¶1-3

Oco tu kuate utõi nye tu sukila oku linga? Olonjali vietu vi pondola oku tu vetiya oku kala vakuotõi, pole, ovo ka va pondola oku eca ocituwa caco kokuetu ndu okuti ocipiñalo cepata. Oku kuata utõi ci kasi ndoku lilongisa uloño umue wokaliye. Onjila yimue yoku lilongisa uloño umue, poku luluvalela lutate kovilinga viulongisi, noke oku setukula ongangu yaye. Cimuamue haico okuti, tu pondola oku lilongisa oku kala vakuotõi poku luluvalela lutate ndomo vakuetu va lekisa ocituwa caco noke oku setukula ongangu yavo. Ndeci ca linga Daniele, tu sukila oku kũlĩha ciwa ondaka ya Suku. Tu sukila oku kuata ukamba wa pama la Yehova, loku sapela laye olonjanja viosi oku u lomboluila ovisimĩlo vietu. Tu sukilavo oku u kolela kuenda oku tava okuti eye olonjanja viosi o tu kuatisa. Kuenje eci ekolelo lietu li setekiwa tu ka lekisa utõi. Omanu vakuotõi olonjanja vialua va pondola oku sumbiwa la vakuavo. Kuenda va kuatisavo vakuavo oku kũlĩha Yehova. Ocili okuti, tu kuete esunga liwa lioku kuata utõi. w23.08 2 ¶2; 4 ¶8-9

Ondaka yo Helasi ya pongoluiwa okuti “kũlĩhĩsi” ya kuamiwa oco ku lomboluiwe onjila omanu va siata oku kuama poku seteka ovotale a kuete esilivilo, ndeci ulu kuenda opalata, oco va kolele okuti viwa. Etu tu sukilavo oku kũlĩhĩsa ovina tu yeva ale tu tanga oco tu limbuke nda ovina viaco viocili. Eci ca kuata esilivilo ku va Tesalonike kuenda ci ka kuata vali esilivilo lialua kokuetu kohali ya piãla yi laika oku iya. Ka tu tava lika kovina vakuetu va popia, pole, tu sukila oku talavaya luloño wetu woku sokolola, oco tu sokise evi tu tanga levi tu yeva leci Embimbiliya li popia kuenda ocisoko ca Yehova. Nda tua ci linga, lalimue eteke tu ka yapuisiwa lasapulo uhembi a tunda kolondele. (Olosap. 14:15; 1 Tim. 4:1) Tua kũlĩha okuti afendeli va Yehova va ka puluka kohali ya piãla. Omunu lomunu pokati ketu ka tua kũlĩhĩle eci ci ka pita letu hẽla. (Tia. 4:14) Ci kaile okuti tu ka kala lomuenyo vokuenda kuohali ya piãla, ale tu fa osimbu ohali ya piãla ka ya fetikile, tu ka sumũlũisiwa lomuenyo ko pui nda tu amamako lekolelo. Omo liaco, vosi yetu tu tiamisili utima kelavoko lietu likomohĩsa kuenda oku lipongiyila eteke lia Yehova! w23.06 13 ¶15-16

Ka tua kũlĩhĩle ndomo ovitumasuku vimue Viembimbiliya vi ka tẽlisiwa. (Dan. 12:8, 9) Pole, ndaño okuti ka tu kuete elomboloko lia suapo liocitumasuku cimue ndomo ci ka tẽlisiwa, ka ci lekisa okuti ka ci ka tẽlisiwa muẽle ocili. Tu sukila oku kolela okuti Yehova o ka tu kuatisa oku kuata elomboloko liaco vepuluvi lia sesamẽla, ndeci eye a linga kosimbu. Ku ka lingiwa esapulo liokuti “tu kuete ombembua kuenda tua kolapo!” (1 Va Tes. 5:3) Kuenje olombiali violuali vi ka katukila etavo liesanda loku li kundula elisi. (Esit. 17:16, 17) Noke va ka katukila afendeli va Suku. (Esek. 38:18, 19) Omo liaco, uyaki wa sulako voluali okuti o Harmagedo u ka fetika. (Esit. 16:14, 16) Tua kolela okuti ovolandu aco ndopo a ka pita muẽle ocili. Toke kotembo yaco, tu amamiko oku lekisa olopandu vietu ku Isietu wokilu, oku tiamisila utima kovitumasuku Viembimbiliya kuenda oku kuatisa vakuetu oku ci linga. w23.08 13 ¶19-20

Eci upostolo Paulu a kala oku popia catiamẽla kekolelo, kelavoko kuenda kocisola wa malusula lolondaka viokuti: “Puãi pokati kavio ocisola oco [ocituwa] ca velapo.” (1 Va Kor. 13:13) Momo lie Paulu a ci popela? Momo kovaso yoloneke ka tu ka sukila vali oku kolela kolohuminyo via Suku viatiamẽla koluali luokaliye, ale oku lavoka okuti ovio vi tẽlisiwa. Pole, otembo yosi tu ka sukila oku kuatela ocisola Yehova kuenda omanu. Ocili okuti ocisola cetu kokuavo ci ka amamako oku livokiya. Tu eca uvangi wokuti Tuakristão vocili. Yesu wa sapuila kovapostolo vaye hati: “Poku ci linga, vosi va ka limbuka okuti vulondonge viange, nda wa lisoli pokati.” (Yoa. 13:35) Handi vali, oku lisola pokati ci tu kuatisa oku amamako oku likuata omunga. Paulu wa tukula ocisola okuti, “ci tokeka omanu vomunga yimuamue.” (Va Kol. 3:14) Upostolo Yoano wa sonehela vamanji hati: “Wosi o sole Suku, o sukilavo oku sola manjaye.” (1 Yoa. 4:21) Eci tu lekisa ocisola komunu lukuavo, tu lekisavo ocisola cetu ku Suku. w23.11 8 ¶1, 3

Embimbiliya li sokisa omuenyo Wakristão loku yoloka. Vana va yoloka toke kesulilo va ka tambula omuenyo ko pui. (2 Tim. 4:7, 8) Kuenje tu sukila oku likolisilako oco tu amameko oku yoloka, ca piãla enene omo tu panda kesulilo. Upostolo Paulu, wa tukula eci ci pondola oku tu kuatisavo oku ci linga. Paulu wa popia hati: “Tu liupivo ocilemo cosi . . . kuenda tu lupuki lepandi oku lupuka kua tu kapiwila.” Anga hẽ Paulu wa kala oku popia okuti Ukristão ka citava oku ambata ocilemo lacimue? Sio, hacoko. Pole, eye o tu vetiya oco tu liupi ocilemo cosi ka ci sukiliwa. Ocilemo caco ci pondola oku tu kokela esumuo kuenda ekavo. Omo liaco, nda tu yongola oku amamako oku pandikisa, tu sukila oku kũlĩhĩsa nda tu kasi oku ambata ovilemo ka vi kuete esilivilo kuenda oku vi liupa lonjanga. Pole, kuli ovilemo vikuavo ale ovikele tu sukila oku ambata. Ci sukila oku ci linga, momo nda ka tua ci lingile ci kasi ndoku lembua olupesi.—2 Tim. 2:5 w23.08 26 ¶1-2

Esunguluko li tu kuatisa oku sumbila ovisimĩlo via vakuetu. Ndeci, vamanji vamue akãi va sole oku lipindala, osimbu okuti vakuavo va nõlapo okuti ka va ci lingi. Akristão vamue va sole oku nyua ovinyua vi koluisa lonjila yimue ya sunguluka, pole, vakuavo a nõlapo okuti ka va nyui. Akristão vosi va yongola oku kuata uhayele uwa, pole, va nõla olonjila via litepa vioku sakuiwa. Nda tu sima okuti olonjanja viosi olonjila tu nõla ovio via velapo kuenda tu kisika vamanji oku vi tava, tu va kokela ocilondokua kuenda oku tepa omunga pokati ketu. Ocili okuti ka tu yongola oku ci linga! (1 Va Kor. 8:9; 10:23, 24) Ndeci, Yehova ka tu sapuila ovina tu sukila oku wala, pole, eye o tu ĩha olonumbi tu sukila oku kuama. Tu sukila oku wala lonjila yimue yi lekisa okuti tu londingupange via Suku, poku lekisa esunguluko kuenda ‘olondunge.’ (1 Tim. 2:9, 10) Ka tu yongola oku kokela ovisimĩlo vĩvi komanu konjila ndomo tu wala. Olonumbi Viembimbiliya vi ka kuatisavo akulu vekongelo oku yuvula oku eca olonumbi viavo muẽle viatiamẽla kuwalo kuenda koku tata esinga lietu. w23.07 23-24 ¶13-14

Yehova wa siata oku lekisa kokuetu ndomo tu kuata ekalo liwa. Vana va tava kelaleko liukãi eveke, va tiamisila utima koku sanda esanju kevĩho liukahonga. Ovilinga viavo, vi va tuala “valondo onjembo.” (Olosap. 9:13, 17, 18) Eci ca litepa lomanu va tava kelaleko ‘liolondunge viocili!’ (Olosap. 9:1) Tua siata oku lilongisa eci Yehova a sole kuenda oku suvuka eci eye anyale. (Osa. 97:10) Kuenje tu kuete esanju lioku laleka vakuetu oco va kuatisiwevo “lolondunge viocili.” Ci kasi ndu okuti tu kasi oku ‘kalukila vovitumãlo via lepa vio volupale vati: “Wosi wa kamba olondunge, eye kulo.’” Ekuatiso liaco kokuetu kuenda ku vana va tava, ka likala lika cilo. Pole, li kala otembo ka yi pui kuenda li tu ecelela oku kala ‘komuenyo’ loku “amamako oku endela vonjila yelomboloko.”—Olosap. 9:3, 4, 6. w23.06 24 ¶17-18

O liyeva ndati eci omunu u talavayela kumosi, ale vu tangela kumosi oku pula catiamẽla kovina tu tava? O kuata hẽ usumba? Omanu valua va siata oku kuata usumba. Pole, apulilo aco a tu kuatisa oku kũlĩha ocisimĩlo comanu kuenda a tu ĩha epuluvi lioku kunda olondaka viwa. Pole, olonjanja vimue omanu va linga apulilo aco, oco va lihoye letu. Eci ka ci tu komõhisa. Valua va siata oku yeva ovolandu alua uhembi atiamẽla kovina tu tava. (Ovil. 28:22) Momo, tu kasi “koloneke via sulako” otembo yimue okuti omanu va linga “vakuamanya” kuenda “olongangala.” (2 Tim. 3:1, 3) Ove pamue o lipula ndoco: ‘Ndamamako ndati oku unjuka eci umue a lihoya lame catiamẽla kulandu umue Wembimbiliya?’ Wa kũlĩha hẽ eci ci pondola oku ku kuatisa? Oku omboka. Omunu umue womboka ka temi lonjanga, pole, o likandangiya eci vo sanumũla nda ka kuete eci a tambulula. w23.09 14 ¶1-2

Pamue tu tambula alungulo a tu teyuila kovina ndeci, ovokuasi kuenda ovina vikuavo vi pondola oku tu kapa kohele yoku lueya ovihandeleko via Yehova. Kovina evi, tu kuatisiwa calua eci tu kuama olonumbi via Yehova. (Isa. 48:17, 18; 1 Tim. 6:9, 10) Ka kuli atatahãi okuti, Yehova o kamamako oku nõla omanu va songola oco va ece olonumbi vokuenda kuohali ya piãla kuenda Kuviali Wohulukãi Yanyamo. Anga hẽ tu kamamako oku kuama olonumbi? Ca tamba ño konjila ndomo tu tambuluiya olonumbi Yehova a siata oku eca cilo. Kuenje olonjanja viosi tu kuami olonumbi via Yehova oku kongelamo vina vi eciwa lalume va nõliwila oku tu tata. (Isa. 32:1, 2; Va Hev. 13:17) Omo liaco, nda tua ci linga, tu kuata asunga alua oku kolela Kusongui wetu Yehova, una o tu songuila vonjila yina okuti lacimue ci pondola oku nyõla ukamba wetu laye kuenda oku tu songuila komuenyo ko pui voluali luokaliye. w24.02 25 ¶17-18

Upostolo Paulu wa sanjukilile oku tumbika omuenyo waye kupange wa Yehova, pole, oku ci linga ka ca lelukile. Paulu wa linga ovongende kovitumãlo viocipãla kuenda kotembo yaco ovongende ka a lelukile. Kovongende aco Paulu olonjanja vimue wa “kala kohele volondui” kuenda “kohele yovingumba.” Olonjanja vimue eye wa tipuiwavo lovanyali vaye. (2 Va Kor. 11:23-27) Kuenda vamanji vamue ka va kapeleko ovina Paulu a enda oku linga oco a va kuatise. (2 Va Kor. 10:10; Va Fil. 4:15) Nye ca kuatisa Paulu oku amamako oku vumba Yehova? Paulu wa lilongisa ovina vialua viatiamẽla kovituwa via Yehova kuenda kovolandu eye muẽle a kuatele. Paulu wa kolelele okuti Yehova Suku wo solele. (Va Rom. 8:38, 39; Va Efe. 2:4, 5) Kuenje eye weya oku sola calua Yehova. Paulu wa lekisa ocisola a kuatelele Yehova poku “vumba olosandu, loku amamako oku va vumba.”—Va Hev. 6:10. w23.07 9 ¶5-6

Omanu valua va limbuka okuti va sukila olombiali kuenda ci kuete esilivilo oku pokola kovihandeleko via tumbikiwa ‘lolombiali.’ Pole, omanu vaco va likala oku pokola kovihandeleko viaco eci ka va vi sanjukila, ale va sima okuti ka via sungulukile. Embimbiliya li popia okuti, olombiali viomanu vi koka ohali, momo vi kasi oku songuiwa la Satana kuenda ndopo vi ka kunduiwa. (Osa. 110:5, 6; Uku. 8:9; Luka 4:5, 6) Olio li tu sapuilavo okuti, “wosi o tamalãla lolombiali o patãla esokiyo lia Suku.” Cilo, Yehova o kasi oku ecelela okuti, olombiali vi kalako oco ka ku ka kale ombuanja kuenda eye o lavoka okuti tu pokola kokuavio. Omo liaco, tu sukila oku ‘eca ku vosi eci ca va sesamẽla,’ oku kongelamo elisimu, esumbilo kuenda epokolo. (Va Rom. 13:1-7) Olonjanja vimue tu pondola oku sima okuti, ocihandeleko cimue ca tĩla, ka ca sungulukile, ale ka ca lelukile kokuetu. Pole, etu tu pokola ku Yehova kuenda eye o tu vetiya okuti tu sukila oku pokola kolombiali. Ka tu pokola lika kokuavo eci va tu kisika oku linga cimue ci li patãla lolonumbi via Yehova.—Ovil. 5:29. w23.10 8 ¶9-10

Eci Samisone a citiwa, va Filisiti va kala oku viala ofeka yo Isareli, loku va tata lãvi. (Olong. 13:1) Uviali wavo wa kokela ohali yalua va Isareli. Yehova wa nõla Samisone oku “kala usongui koku popela o Isareli peka lia va Filisiti.” (Olong. 13:5) Oco Samisone a tẽlise ocikele caco, wa sukilile oku kolela ku Yehova. Vepuluvi limue, olohoka via va Filisiti vieya oco vi kuate Samisone ko Lehi, citava okuti ko Yuda. Alume vo ko Yuda va kuata usumba walua kuenje va nõlapo oku eca Samisone kovanyãli . Ovo va kuta Samisone lovikolo vivali viokaliye kuenje vo weca peka lia va Filisiti. (Olong. 15:9-13) Pole, “espiritu lia Yehova lio wĩha unene” kuenje ovikolo via kala kovoko a Samisone via kutuluka. Noke, “wa sanga olumbanjo lumue lu talala luocimbulu cimue,” eye lolumbanjo luaco wa ponda 1.000 kalume va va Filisiti!—Olong. 15:14-16. w23.09 2 ¶3-4

Tu eca olopandu ku Yehova omo a tu situluila Vembimbiliya kamue kamue ‘ocipango caye cina a yonguile.’ Cimuamue haico okuti Yehova olonjanja viosi o tẽla oku linga eci eye a yongola poku “talavaya lovina viosi oco ocipango caye ci lingiwe.” (Olosap. 16:4) Kuenje cosi Yehova a linga ci kala otembo ka yi pui. Pole, cipi ocipango ca Yehova kuenda apongoloko api eye a linga oco ocipango caco ci tẽlisiwe? Suku wa sapuila kohueli yatete eci ca kala ocipango caye catiamẽla kokuavo. Suku wa va sapuila hati: ‘Liciti, siati kuenda yukisi ilu lieve loku lu viala kuenda viali . . . oviluvo vi palãla kovailu, lovinyama viosi vio kilu lieve.’ (Efet. 1:28) Omo liesino lia Adama la Eva, omanu vosi va linga vakuakandu, pole, eci ka ca pongoluile ocipango ca Yehova. Eye wa pongolola lika ndomo ocipango caco ca laikele oku tẽlisiwa. Vepuluvi liaco, Yehova wa sokiya oku tumbika Usoma umue kilu, oco u tẽlise ocipango a kuatelele tete omanu kuenda ongongo.—Mat. 25:34. w23.10 20 ¶6-7

Yehova o tu kuatisa oku pandikisa. Ocili okuti, pamue ka ca lelukile ca piãla enene eci tu liyaka locitangi cimue vokuenda kuotembo yalua. Olonjanja vimue ahonguo etu alua vali okuti, a Petulu a sule. Pole, Yehova o pondola oku tu ĩha ongusu tu sukila oco ka tu ka tokoke. (Osa. 94:18, 19) Ndeci, kũlĩhĩsa ulandu wa manji umue ulume okuti, osimbu handi ka fetikile oku lilongisa ocili, vokuenda kuanyamo alua wa kuatele ocituwa coku lipekela lomanu vakuavimatamata vimuamue. Eye wa pongolola ekalo liomuenyo waye kuenda wa fetika oku ambata omuenyo u likuata lolonumbi Viembimbiliya. Pole, ndaño ndoco, olonjanja vimue o sukila oku likolisilako oku yula olonjongole viaco ka via sungulukile. Nye ca siata oku u kuatisa oku pandikisa? Eye hati: “Yehova wa siata oku ndi pamisa.” Wamisako hati: “Lekuatiso liespiritu sandu . . . , nda lilongisa okuti ci tẽliwa oku [amamako] oku endela vocili . . . Ndaño lakulueya ange, Yehova wa siata oku ecelela okuti ndi linga upange waye loku amamako oku ndi pamisa.” w23.09 23 ¶12

Ene a vamanji akuenje, oku pama kuene konepa yespiritu ka kuiya ocipikipiki. Ove o sukila oku setukula vakuangangu yiwa, oku kuata uloño woku sokolola, oku kala omunu wa koleliwa, oku lilongisa ovoloño amue kuenda oku lipongiyila ovikele viokovaso yoloneke. Olonjanja vimue pamue vu liyeva okuti ka vu pondola oku tẽlisa ovikele vu lavoka kovaso yoloneke. Pole, vu ka ci tẽlisa. Ivaluka okuti Yehova wa likapelako oku vu kuatisi. (Isa. 41:10, 13) Handi vali, vamanji vekongelo va ka ku kuatisivo. Eci ove o likolisilako oku kala ulume umue wa pama konepa yespiritu, o ka kuata esanju lialua komuenyo wove. Ene a vamanji akuenje, etu tu vu soli calua! Yehova a vu sumũlũisi osimbu vu likolisilako cilo oku kala alume va pama konepa yespiritu.—Olosap. 22:4. w23.12 29 ¶19-20

Sokolola okuti o kasi kumosi locimunga cimue ca vamanji kuenje kesulilo ove upa elitalatu limue. Ocili okuti upa vali alitalatu avali, momo pamue liatete ka lia tundile ciwa. Kaliye o kuete alitalatu atatu. Pole, limue pokati kavio wa limbuka okuti manji umue ka kasi oku yola. O linyõla, momo o kuete ale alitalatu avali akuavo okuti vosi vocimunga oku kongelamo manji yaco, va kasi oku yola. Ocili okuti, tu kuete olonjivaluko viwa viotembo tua kala la vamanjetu. Pole, sokolola okuti, pokati kapuluvi aco, manji umue wa popia cimue ci sumuisa. Nye tu sukila oku linga lonjivaluiso yaco? Tu sukila oku ivalako ovina vĩvi via pita ndeci tu nyõla elitalatu limue ka li kasi ciwa. (Va Efe. 4:32) Tu pondola oku ivalako, momo tu kuete ovolandu awa otembo tua kalela kumosi. Evi ovio ovina tu sukila oku amamako oku ivaluka, loku vi soleka. w23.11 12-13 ¶16-17

Kelimi lio Helasi oku tukula ondaka uwalo wakãi Akristão, ca lombolokele okuti owo wa sukilile oku sumbiwa kuenda oku sokolola ndomo amanu vakuavo va ka liyeva catiamẽla kuwalo waye. Tu sanjuka calua oku mola vamanji akãi va siata oku kuama elungulo eli! Olondunge ocituwa cikuavo akãi vosi Akristão va pama kespiritu va sukila oku lekisa. Olondunge vi lomboloka nye? Olondunge vi lomboloka uloño woku kũlĩha oku tepisa eci ciwa leci cĩvi, noke omunu o nõlapo oku linga eci ciwa. Konomuisa ulandu wa Avigaile. Ulume waye wa nõlele onjila yimue okuti, nda ya nena ovitangi ku vosi vakuepata liaye. Lonjanga yalua Avigaile wa sanda onjila yoku ci tetulula. Omo lioku lekisa olondunge, wa popela ovimuenyo. (1 Sam. 25:14-23, 32-35) Olondunge vi tu kuatisavo oku kũlĩha otembo tu sukila oku vangula kuenda otembo yoku ũha. Eci ci pondola oku tu kuatisa oku lekisa esunguluko koku kapako vakuetu.—1 Va Tes. 4:11. w23.12 20 ¶8-9

Upostolo Paulu wa sonehela olondaka evi ekongelo lia va Roma. Vamanji vo kocitumãlo caco va lilongisa eci catiamẽla ku Yehova la Yesu kuenda va lekisa ekolelo kuenje va linga Akristão. Suku [wa va] ‘tenda ndavakuesunga mekonda liekolelo’ kuenje wa va waveka lespiritu sandu. (Va Rom. 5:1) Ocili okuti ovo va kuata elavoko limue liwa halio li komõhisa. Noke Paulu wa sonehela Akristão olombuavekua vo ko Efeso elavoko Suku a ecele kokuavo. Velavoko liaco, mua kongelele oku “eca kolosandu ndonima.” (Va Efe. 1:18) Paulu wa sapuilavo ku va Kolosai, ocitumãlo va laikele oku tambula onima. Eye wa tukula onima yaco hati, ‘elavoko lioku tambula eci co selekiwili kovailu.’ (Va Kol. 1:4, 5) Elavoko Liakristão olombuavekua lieli okuti, ovo va pinduiwa oco va tambule omuenyo ko pui kilu kuna va ka viala la Kristu.—1 Va Tes. 4:13-17; Esit. 20:6. w23.12 9 ¶4-5

Ondaka oku lava ya tiamisiwilile kusualali kuenda ya enda oku tiamisiwila kasualali va lava olupale lumue, loku lu teyuila kovoyaki. Olonungi vina via kala volupale lumue muli olondavululi, via enda oku liyeva okuti via kolapo, momo via kũlĩhĩle okuti asualali va kala oku va teyuila. Cimuamue haico okuti, eci ombembua ya Suku yi lava ovitima vietu kuenda ovisimĩlo vietu, tu tula utima momo tu cĩ okuti tua kolapo. (Osa. 4:8) Ndeci ca li pita la Hana, ndaño ovitangi vietu ka vi piti vocipikipiki, tu pondolavo oku tula utima. (1 Sam. 1:6-18) Eci tu tula utima, ci leluka kokuetu oku sokolola lutate kuenda oku nõla onjila ya sunguluka. Nye tu sukila oku linga?. Ndeci olonungi violupale lumue vi vilikiya ondavululi oco yi va teyuile, cimuamue haico okuti tu pondola oku pinga ku Yehova oco a tu kuatise. Ndamupi? Poku likutilila toke eci tu kuata ombembua ya Suku. (Luka 11:9; 1 Va Tes. 5:17) Nda okuti o kasi oku liyaka locitangi cimue, amamako oku likutilila kuenje, o ka limbuka ombembua ya Yehova oku lava utima wove kuenda ovisimĩlo viove.—Va Rom. 12:12. w24.01 21 ¶5-6

Yesu oco a kolise onduko ya Isiaye eye wa pandikisa koku tipuiwa, koku sepuiwa kuenda kalundi osi. Omo a kũlĩhĩle okuti eye wa pokola ku Isiaye kovina viosi; wa pembula osõi. (Va Hev. 12:2) Eye wa kũlĩhĩlevo okuti Satana eye wa kala oku u kokela ovitangi vepuluvi liaco. (Luka 22:2-4; 23:33, 34) Satana wa yonguile oku nyõla ekolelo lia Yesu, pole, ka ci tẽlele! Yesu wa eca uvangi wokuti Satana ohembi kuenda Yehova o kuete afendeli vakuekolelo, va tẽla oku pandikisa ndaño loloseteko vinene! O yongola hẽ oku sanjuisa Soma yove o kasi ale oku viala? Amamako oku sivaya onduko ya Yehova poku kuatisa vakuene oku kũlĩha ndomo Suku yetu a tuwa. Poku ci linga, o kasi oku setukula Yesu. (1 Pet. 2:21) Ndeci Yesu a linga, o ka sanjuisa Yehova loku lekisa okuti, Satana ohembi! w24.02 11-12 ¶11-13

Vokuenda kuanyamo atãlo a sulako, ci pitahãla ohulukãi yimosi yomanu va papatisiwa oco va linge Olombangi Via Yehova. Eci o litumbika ku Yehova ove o kasi oku nõlapo oku kala ondonge ya Yesu Kristu kuenda oku ecelela okuti ocipango ca Suku ci velapo komuenyo wove. Nye ca kongela velitumbiko liaco? Yesu hati: “Nda umue o yongola oku ñuama, ka ka lisokolole vali eye muẽle.” (Mat. 16:24) Ondaka yo Helasi yina ya pongoluiwa okuti “ka ka lisokolole vali eye muẽle,” yi pondola oku lombolokavo okuti “ka ka litende vali eye muẽle.” Noke lioku litumbika ku Yehova, ove o ka sukila oku yuvula ovina viosi vi li patãla locipango ca Yehova. (2 Va Kor. 5:14, 15) Eci ci lomboloka okuti, o ka yuvula “ovilinga vietimba” ndeci, evĩho liukahonga. (Va Gal. 5:19-21; 1 Va Kor. 6:18) Anga hẽ oku pokola Kocihandeleko eci, ca tĩla kokuove? Nda o sole Yehova kuenda wa kolela okuti ovihandeleko viaye vi pondola oku ku kuatisa, ci ka leluka kokuove.—Osa. 119:97; Isa. 48:17, 18. w24.03 2 ¶1; 3 ¶4

Yehova eca espiritu sandu liaye ku vana eye a sanjukila. (Mat. 12:18) Tu sukila oku lipula ndoco: Nda siata hẽ oku lekisa ovituwa vi tunda kespiritu sandu lia Suku? Wa limbuka hẽ okuti cilo wa siata oku lekisa vali epandi ku vakuene okuti kosimbu ci sule? Noke lioku lilongisa oku lekisa ovituwa viepako liespiritu lia Suku, ca leluka vali kokuove oku kolela okuti Yehova wa ku sanjukila! Yehova o situlula esilivilo liocisembi ku vana eye a sanjukila. (1 Tim. 2:5, 6) Pole, nye ci popiwa nda tu kuete ocisimĩlo cokuti Yehova ka tu sanjukilile, ndaño okuti tu kuete ekoelelo kocisembi kuenda tua papatisiwa? Ivaluka okuti, ka tu pondola oku kolela kovisimĩlo vietu muẽle, pole, tu sukila oku kolela ku Yehova. Eye o tenda omanu vana va kolela kocisembi okuti, vakuesunga kovaso aye kuenda wa va likuminya oku va sumũlũisa.—Osa. 5:12; Va Rom. 3:26. w24.03 30 ¶15; 31 ¶17