‘Ndi Sole Calua Ovihandeleko Viove’

“[A Yehova ndi] sole cimue ovihandeleko viove. Ndukuaku vi sokolola ño eteke liosi.”​—⁠OSAMO 119:⁠97.

1, 2. (a) Usonehi Wosamo 119 wa liyaka lovitangi vipi? (b) Poku liyaka lovitangi viaco, onjila yipi a kuama, kuenda momo lie?

USONEHI Wosamo 119, wa liyaka lovitangi vialua. Eye wa suvukiwile lomanu va lavisile Ovihandeleko via Suku. Kuenje vo lundilile ovina vialua vĩvi. Olosoma vio tungilile ongombo kuenda vio suvukile. Omo lioku ñualiwa lolondingaĩvi, omuenyo waye wa kala kohele. Kuenje wa ‘sumuile calua.’ (Osamo 119:​9, 23, 28, 51, 61, 69, 85, 87, 161) Ndaño lovitangi viaco, eye wa imba ocisungo hati: “[A Yehova, ndi] sole cimue ovihandeleko viove. Ndukuaku vi sokolola ño eteke liosi.”​—⁠Osamo 119:⁠97.

² Ove pamue o lipula ndoco: ‘Ovihandeleko via Yehova, via lembeleka ndati ukualosamo?’ Eye wa kuatisiwa lekolelo liokuti Yehova wo kapako. Omo lioku kũlĩha esilivilo lioku pokola kovihandeleko via Yehova, wa kuatele esanju ndaño lelambalalo. Ukualosamo wa kũlĩhĩle okuti, Yehova u kuetele ocisola. Omo lioku kapako ovihandeleko via Yehova, wa kuata olondunge via velapo okuti, viovanyali vaye vi sule. Kuenje wa popela omuenyo waye. Omo liaco, wa kuata ombembua kuenda utima wa yela.​—⁠Osamo 119:​1, 9, 65, 93, 98, 165.

3. Koloneke vilo, ovitangi vipi omanu va Yehova va siata oku liyaka lavio?

³ Omanu va Yehova koloneke vilo, va siatavo oku liyaka lovitangi vialua vi seteka ekolelo liavo. Ovitangi viaco citava okuti, ka vi lisoki levi viukualosamo. Omo okuti, tu kasi “kotembo yohali,” tua siatavo oku kala lomanu ka va kapeleko ovina viespiritu. Ovitima viavo via tekela lika kocipululu, loku sanda ovokuasi kuenda oku livelisapo. (2 Timoteo 3:​1-5) Amalẽhe kolosikola, va siatavo oku liyaka lovitangi vi seteka epokolo liavo ku Yehova. Omo liovitangi viaco, ka ca lelukile oku amamako locisola cetu ku Yehova loku linga eci ca sunguluka. Oco hẽ, nye ci pondola oku tu teyuila?

4. Ukualosamo wa solele ndati ovihandeleko via Suku? Akristão va sukilavo oku linga nye?

⁴ Ukualosamo eci a liyaka lovitangi wa pandikisa. Momo wa enda oku sokiya otembo yoku tanga Ondaka ya Suku kuenda oku pokola kovihandeleko viaye. Kuenje wa vi solele calua. Osamo 119 yi tukula olonepa vialua viovihandeleko via Yehova.a Koloneke vilo, Akristão ka va kisikiwa oku pokola kovihandeleko Yehova a ecele ku va Isareli vonduko ya Mose. (Va Kolosai 2:​14) Pole, olonumbi via kongelele Vovihandeleko viaco vi kuete esilivilo koloneke vilo. Olonumbi viaco via lembeleka ukualosamo. Kuenje, koloneke vilo vi kuatisavo omanu va Yehova eci va liyaka lovitangi.

5. Olonepa vipi Viocihandeleko ca Mose tu konomuisa vocipama cilo?

⁵ Tu konomuisa olonepa vitatu Viocihandeleko Yehova a ecele ku va Isareli ndeci: Esambata, eliangiliyo lioku pupulula vepia, kuenda oku yuvula ocipululu. Tu konomuisavo ekuatiso tu pondola oku tambula keliangiliyo liaco. Poku konomuisa olonepa viaco, tu limbuka okuti, olonumbi via kongelele vovihandeleko viaco, vi tu kuatisa eci tu liyaka lovitangi.

Oku Tẽlisa Onjongole Yetu Yoku Songuiwa la Yehova

6. Omanu va lulikiwa lolonjonge vipi?

⁶ Yehova wa lulika omanu lolonjongole vialua. Oco omunu a kuate uhayele, o sukila oku lia, loku nyua, kuenda oku wala. Pole, o sukilavo oku tẽlisa onjongole yaye yovina ‘viespiritu.’ Momo nda ka tẽlisile onjongole yaco, ka kuata esanju lia velapo. (Mateo 5:⁠3) Yehova omo lioku kũlĩha esilivilo lioku tẽlisa onjongole yaco, wa handelekele va Isareli oku sokiya eteke limue vosemana. Eteke liaco lia kala lika lioku u fendela.

7, 8. (a) Yehova wa tepisile ndati eteke Liesambata lateke akuavo? (b) Esambata lia kuata esilivilo lie?

⁷ Eliangiliyo Liesambata lia vetiyile esilivilo lioku pitisa kovaso ovina viespiritu. Vembimbiliya ondaka “esambata,” ya tukuiwa onjanja yatete eci Yehova a lingila va Isareli eliangiliyo liomana otembo va kala vekalasoko. Ovo va tambuile ocihandeleko cokuti, va sukila lika oku nyomõla omana vokuenda kuoloneke epandu. Keteke liaco liepandu, va nyomõla ‘omana yoloneke vivali.’ Pole, keteke liepanduvali ka citava oku nyõmola. Momo lia kala eteke ‘liesambata li kola lia Yehova.’ Kuenje omanu va sukilile oku kala kolonjo viavo. (Etundilo 16:​13-​30) Pokati Kovihandeleko Ekũi, pa kala cimue ca lekisile okuti, ka citava oku linga upange veteke Liesambata. Momo eteke liaco li kola. Omunu wosi o linga upange veteke liaco, o pondiwa.​—⁠Etundilo 20:​8-11; Atendelo 15:​32-36.

⁸ Ocihandeleko Cesambata, ca lekisile onjongole ya Yehova yoku teyuila omanu vaye, ketimba kuenda kespiritu. Yesu wa popia hati: “Esambata lia sovuilua omanu.” (Marko 2:​27) Ocihandeleko caco ka ca kuatisile lika va Isareli oco va puyuke. Pole, ca va ĩhavo epuluvi lioku sokolola ukamba wavo la Yehova kuenda oku lekisa ocisola cavo kokuaye. (Esinumuĩlo 5:​12) Momo lia kala eteke lioku tiamisila utima kefendelo Liaye. Veteke liaco, mua kongelele oku fendela kumosi lepata, oku likutilila, kuenda oku sokolola Ovihandeleko via Yehova. Eliangiliyo liaco, lia kuatisa va Isareli oku yuvula oku pesila otembo yavo yosi longusu yavo koku sanda lika ovina vietimba. Handi vali, lia va kuatisavo oku ivaluka okuti, ukamba wavo la Yehova owo u kuete esilivilo lia velapo. Yesu wa pitulula onumbi yaco eci a popia hati: “Omunu ka muila omuenyo kombolo lika, te kondaka yosi yi tunda vomẽla wa Suku.”​—⁠Mateo 4:⁠4.

9. Eliangiliyo Liesambata li longisa nye Akristão?

⁹ Koloneke vilo, Akristão ka va kisikiwa oku lava eteke Liesambata. Pole, olonumbi via kongelele vocihandeleko caco, vi kuete esilivilo lialua. (Va Kolosai 2:​16) Olonumbi viaco, vi tu ivaluisa okuti, tu sukila oku pitisa kovaso ovina viespiritu. Upange wa Yehova ka citava okuti, u tatekiwa lasakalalo omuenyo kuenda ovitalukilo. (Va Heveru 4:​9, 10) Omo liaco, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Ovina vipi nda pitisa kovaso? Anga hẽ nda velisapo elilongiso Liondaka ya Suku, loku likutilila kokuaye? Nda siata hẽ oku endaenda kolohongele, kuenda kupange woku kunda? Ale nda siata oku tatekiwa lovopange akuavo? Nda tua pitisa kovaso ovina viespiritu, Yehova o tu ĩha ovina vikuavo.​—⁠Mateo 6:​24-33.

10. Oku pitisa kovaso ovina viespiritu ci tu kuatisa ndati?

¹⁰ Otembo tu pesila koku tanga Embimbiliya, lalivulu a sandekiwa lukuenje wa kolelua, kuenda oku sokolola ulandu waco, yi kuete esilivilo lialua. Momo yi tu kuatisa oku pamisa ukamba wetu la Yehova. (Tiago 4:⁠8) Manji umue o tukuiwa hati Susan, okuti, wa tanga ale Embimbiliya vokuenda kueci ci soka 40 kanyamo, wa popia hati: Kefetikilo ka ca lelukile oku cilinga. Momo ci kasi ndocilemo. Pole, nda wa likolisilako o kuata esanju. Cilo, manji Susan nda wa pita eteke okuti ka tangele Embimbiliya, o sumua calua. Eye wa popia hati: ‘Elilongiso Liembimbiliya, lia siata oku ndi kuatisa oku kũlĩha ciwa Yehova. Nda kolela kokuaye kuenda nda linga ekamba liaye lekuatiso liohutililo. Nda sanjuka calua omo lioku limbuka okuti, Yehova o sole omanu vaye. Kuenda wa siata oku ndi kuatisa calua.’ Nda tua pitisa kovaso ovina viespiritu, tuka kuatavo esanju.

Ocihandeleko ca Yehova Coku Pupulula Vepia

11. Eliangiliyo lioku pupulula vepia lia kala ndati?

¹¹ Onepa yavali Yocihandele ca Mose, ya lekisa ndomo Yehova a kapeleko ekalo liomanu vaye. Eye wa handelekele va Isareli okuti, eci vongula ovapia avo, va siamo ovikulia vimue vioku kuatisa olosuke. Ocihandeleko ca lekisile okuti, ka citava okungula ovikulia viosi vepia ndeci: Ayuva kuenda oliveira. Ovikulia via siala vepia, ka citava okuti viupiwamo. Eliangiliyo liaco, lia kuatisa olohukũi, ovingendeleyi, olosiwe kuenda ovimbumba. Ocili okuti, upange woku pupulula vepia ka wa lelukile. Pole, ocihandeleko caco ca kuatisa omanu oku yuvula oku pinga pinga okulia ku vakuavo.​—⁠Ovisila 19:​9, 10; Esinumuĩlo 24:​19-22; Osamo 37:⁠25.

12. Eliangiliyo lioku pupulula lia eca ku va Isareli epuluvi lioku linga nye?

¹² Ocihandeleko coku pupulula ka ca lekisile onjongo yovikulia omunu a sukilile oku sia vepia oco a kuatise olosuke. Omunu lomunu, wa kuatele elianjo lioku nõla nda osiamo okulia kualua ale kutito. Eliangiliyo liaco, lia longisa va Isareli oku kala vakuacali, kuenda oku lekisa olopandu ku Yehova Ukuakueca okulia. Momo omunu wosi “o lingila osuke ohenda o kemainya [Ululiki waye].” (Olosapo 14:​31) Eci oco Boasi a lingile. Eye wa ecelela okuti, Ruti ukãi umue ocimbumba o sanga okulia kualua vepia liaye poku pupululamo. Omo liaco, Yehova wo sumũlũisa omo liocali caye.​—⁠Ruti 2:​15, 16; 4:​21, 22; Olosapo 19:⁠17.

13. Ocihandeleko coku pupulula Yehova a ecele ku va Isareli ci tu longisa nye?

¹³ Esunga lieci Yehova a tumbikilile ocihandeleko coku pupulula vepia, ka lia pongolokele. Yehova oyongola okuti, omanu vaye va kala vakuacali. Capiãla enene lolosuke. Nda tua kala vakuacali, tu tambula asumũlũho alua ku Yehova. Yesu wa popia hati: “Avavi, kuenje oco vo waveli. Onjongo ya sunguluka, haiyo ya kandelua, ya susuminyiwa, loku supoka, oyo va yi sukumuila vepunda liove. Momo onjongo vu yonga layo haiyo vo yongelivo.”​—⁠Luka 6:⁠38.

14, 15. Ocituwa coku eca tu ci lekisa ndati? Ava va kuete ocituwa coku eca lava va tambula, va kuatisiwa ndati?

¹⁴ Upostolo Paulu wa tu vetiya oku ‘linga eci ciwa komanu vosi, ca piãla enene ku vamanji.’ (Va Galatia 6:​10) Tu sukila oku lekisa esakalalo ku vamanji okuti, va tambula ekuatiso liespiritu eci va liyaka lovitangi vi seteka ekolelo liavo. Kuli vamanji vamue okuti, va sukila ekuatiso ndeci: Oku va tuala Konjango Yusoma, kuenda oku va landelako ovina vimue kocitanda. Vakuavo omo lioku kuka kuenda oku vela, ka va kuete ongusu yoku tunda kolonjo viavo. Kuenje va sukila oku va nyula, kuenda oku va lingilako upange kolonjo viavo. Nda tua va kuatisa, Yehova o tambulula olohutililo viavo vonduko yetu. Ndaño okuti Akristão va kisikiwa oku kuatisa vakuavo, pole poku ci linga va tambulavo ekuatiso. Oku lekisa ocisola ku vamanji, ci nena esanju lialua. Kuenda ci sanjuisavo Yehova.​—⁠Olosapo 15:⁠29.

¹⁵ Kuli onepa yikuavo Ukristão a sukila oku lekisa ocituwa coku eca. Onepa yaco yatiamẽla koku sanda otembo yoku kundila omanu Ondaka ya Suku. (Mateo 28:​19, 20) Omunu wosi wa kuatisa ukuavo toke eci a litumbika ku Yehova, wa kũlĩha ocili colondaka via Yesu wa popia hati: “Esumũlũho li tunda koku eca olio lia lua, eli li tunda koku tambula li sule.”​—⁠Ovilinga 20:⁠35.

Yuvula Ocipululu

16, 17. Ocihandeleko cekũi ca lekisile oku yuvula nye, kuenda momo lie?

¹⁶ Onepa yatatu tu lilongisa Vovihandeleko Suku a ecele ku va Isareli, yatiamẽla kocihandeleko cekũi. Ocihandeleko caco ca kisikile va Isareli oku yuvula ocipululu. Ocihandeleko ca popele hati: “Ku ka livele onjo yukuene, ku ka livele ukãi wukuene, pamue upika waye ulume, pamue upika waye ukãi, pamue ongombe yaye, pamue ocimbulu caye. Cosi cukuene ku ka ci livele.” (Etundilo 20:​17) Lomue omunu o kuete omoko yoku tumbika ocihandeleko caco. Momo lomue wa kũlĩha eci ci kasi vutima wukuavo. Onumbi eyi ya lekisile okuti, Ovihandeleko via Yehova via velapo ovihandeleko viomanu. Momo ovihandeleko viaco via vetiya va Isareli oku limbuka ocikele va kuete kovaso a Yehova una wa kũlĩha ovitima viomanu. (1 Samuele 16:⁠7) Pole, vocihandeleko caco muli onumbi yatiamẽla kovituwa vikuavo vĩvi.​—⁠Tiago 1:⁠14.

¹⁷ Ocihandeleko catiamẽla kocipululu, ca vetiya va Isareli oku yuvula ovina vimue ndeci: Oku sakalala lovokuasi, oku sapa, kuenda oku lisiõsiõla omo liekalo liomuenyo. Ca va teyuilavo keyonjo lioku iva kuenda kukahonga. Koloneke vilo, vocisoko ca Yehova muli vamanji vamue okuti, olohuasi. Vakuavo va molẽha okuti, ekalo liavo li kasi ciwa. Nda ka tua lungukile lovisimĩlo vietu, tu fetika oku sumua lekalo lietu. Kuenda tu kuatela onya vakuetu. Embimbiliya li lekisa okuti, omunu wosi ukuacipululo ‘eveke.’ Omo liaco, tu sukila oku yuvula ocituwa caco.​—⁠Va Roma 1:​28-30.

18. Koloneke vilo, ocituwa cipi ca siata voluali? Ocituwa caco ca siata oku nena nye?

¹⁸ Koloneke vilo, omanu va tiamisila lika utima koku sanda ovokuasi kuenda oku livelisapo. Vovikanda viasapulo, vakualomĩlu va siata oku lekisa ovikuata vialua viokaliye. Kuenje va vetiya omanu oku sima okuti, nda ka va landele ovina viaco, ka va kuata esanju komuenyo wavo. Ocihandeleko ca Yehova ca pisile ocituwa caco. Yehova wa pisilevo onjongole yoku pitisa kovaso ovokuasi. Omo liaco, upostolo Paulu wa popia hati: “Ava va yongola oku linga olohuasi va kupukila vayonjo, va fa vonjanjo kuenje va kuatiwa lalivelo uveke, hao a nyõla, kuenje a kokela omanu oku vombisua loku nyõleha. Momo ocisola coku sola olombongo oco olumbombo luavĩho osi. Vamue oku pindamua laco va yapuka vekolelo, kuenje va litoma lohali ya lua.”​—⁠1 Timoteo 6:​9, 10.

19, 20. (a) Omanu vana va sole ovihandeleko via Yehova, nye va velisapo? (b) Nye tuka lilongisa vocipama cikuaĩmo?

¹⁹ Omanu vana va sole ovihandeleko via Suku, va kũlĩha ohele yoku pitisa kovaso ovokuasi. Kuenje va liteyuila kovina viaco. Ukualosamo wa likutilila ku Yehova hati: “Tiamisila utima wange kovisila viove, kocipululu hakoko. Ovihandeleko viomela wove via mbelelapo, okuti, olohũlũkãi viulu lopalata vi sule.” (Osamo 119:​36, 72) Oku kolela kolondaka evi, ci tu kuatisa oku yuvula eyonjo liovokuasi, ocipululu, kuenda oku lisiõsiõla omo liekalo liomuenyo wetu. Embimbiliya li lekisa okuti, oku vumba Yehova ku nena esanju lialua okuti, ovokuasi ci sule.​—⁠1 Timoteo 6:⁠6.

²⁰ Ovihandeleko Yehova a ecele ku va Isareli via kuata esilivilo liocili kokuavo. Kuenda vi kuetevo esilivilo koloneke vilo viohali. Nda tua vi kapako komuenyo wetu, tuka vi sola. Kuenje tu kuata esanju lialua. Ovihandeleko via Yehova, vi tu longisa ovina vialua. Esilivilo liavio lia lekisiwa vovolandu omanu a tukuiwa Vembimbiliya. Ocipama cikuaĩmo cika lombolola ovolandu amue.

[Atosi pombuelo yamẽla]

O Tambulula Ndati Eci Tua Lilongisa?

• Momo lie usonehi Wosamo 119 a sumbilile ovihandeleko via Yehova?

• Akristão va pondola oku lilongisa nye catiamẽla kocihandeleko coku lava Esambata?

• Ocihandeleko ca Suku coku pululula vepia ci kuete esilivilo lie?

• Ocihandeleko coku yuvula ocipululu ci tu teyuila ndati?

[Elitalatu kemẽla 13]

Ocihandeleko Cesambata ca vetiyile va Isareli oku linga nye?

[Elitalatu kemẽla 15]

Ocihandeleko coku pupulula vepia, ci tu longisa nye?