Sanjukila Elianjo Liove Lioku Nõla

1, 2. (a) Ovisimĩlo vipi via litepa omanu va kuete viatiamẽla kelianjo lioku nõla? (b) Nye Embimbiliya li tu longisa catiamẽla kelianjo lietu lioku ñola, kuenda apulilo api tu konomuisa?

POKU nõla onjila yimue, ukãi umue wa sapuila ekamba liaye hati: “Ku ka ndi kuatise oku sokolola; popia ño ovina ndi sukila oku linga. Ca leluka oku ci linga.” Ukãi waco wa yonguile oku u sapuila ovina a sukilile oku linga, pole ka yonguile oku talavaya lelianjo liaye lioku nõla okuti ombanjaile yimue yilikasi ya tunda Kululiki waye. Nye ci popiwa catiamẽla kokuove? O sole hẽ oku nõla onjila o kuama ale, wa siata oku ecelela okuti omanu vakuavo va ku nõlelako onjila o sukila oku kuama? Otenda ndati elianjo lioku nõla?

² Omanu va kuete ovisimĩlo via litepa viatiamẽla kelianjo lioku nõla. Omanu vamue va popia vati, ka kuli elianjo lioku nõla, momo Suku wa sokiya ale ovina viosi tu yongola oku linga. Vakuavo va popia vati, elianjo lioku nõla li tẽliwa lika nda tua kuata elianjo lioku li nõlela ovina viosi tu yongola. Pole, Embimbiliya li lekisa okuti tua lulikiwa luloño kuenda lelianjo lioku nõla olonjila via velapo komuenyo. (Tanga Yehosua 24:15.) Vembimbiliya tu sangamo atambululo atiamẽla kapulilo amue ndeci: Anga hẽ tu kuete elianjo lioku nõla ovina viosi tu yongola? Tu pondola oku talavaya ndati lelianjo lietu poku nõla onjila tu yongola oku kuama? Olonjila tu nõla vi lekisa ndati okuti tu kuetele ocisola Yehova? Tu pondola oku limbuka ndati okuti tua sumbila elianjo lioku nõla liomanu vakuavo?

NYE TU LILONGISA KU YEHOVA LA YESU?

3. Yehova o talavaya ndati lelianjo liaye lioku nõla?

³ Yehova o kuete elianjo lioku nõla ovina a yongola oku linga. Eye wa nõla epata lia va Isareli, oco va ‘linge epata liaye.’ (Esinumuĩlo 7:6-8) Eye wa kuatele esunga lioku nõla onjila yaco. Yehova wa yonguile oku tẽlisa ohuminyo a lingile kekamba liaye Avirahama. (Efetikilo 22:15-18) Handi vali, olonjanja viosi Yehova wa siata oku lekisa ocisola caye poku talavaya lelianjo liaye lioku nõla. Tu pondola oku ci limbuka eci Yehova a lungula va Isareli, omo lioku liwekapo oku lekisa epokolo kokuaye. Pole, eci ovo va likekembela lutima wavo wosi, Yehova wa lekisa ocisola kuenda ohenda. Eye wa popia hati: “Ndi va sakula oku konyõha kuavo. Ndi va sola lutima wange wosi.” (Hosea 14:4) Yehova wa siata oku lekisa ongangu yiwa poku talavaya ciwa lelianjo liaye lioku nõla oco a kuatise omanu vakuavo!

4, 5. (a) Helie omunu watete wa tambula ombanjaile yelianjo lioku ñola, kuenda wa talavaya layo ndati? (b) Omunu lomunu o sukila oku li pula ndati?

⁴ Yehova wa nõlapo oku lulika ovangelo kuenda omanu. Omunu watete Yehova a lulika Yesu. Eye wa lulikiwa lesetahãlo lia Suku kuenda wa kuata elianjo lioku nõla. (Va Kolosai 1:15) Yesu wa talavaya ndati lelianjo lioku nõla? Osimbu Yesu keyile palo posi, wa nõlelepo oku kala ukuacili ku Suku kuenda oku yuvula oku likongela ku Satana kuenda kesino liaye. Eci Yesu eya palo posi wa nõlelepo oku yuvula oku yapuisiwa la Satana. (Mateo 4:10) Vuteke wa sulako wolofa viaye, Yesu wa sapuila Isiaye okuti, wa yonguile oku linga ocipango Caye. Eye wa popia hati: “A Tate, nda wa panga, njupe okopo eyi. Ocipango cove ci lingiwe, cange hacoko.” (Luka 22:42) Anga hẽ tu pondola oku setukula Yesu kuenda oku talavaya lelianjo lietu lioku nõla oco tu sivaye Yehova kuenda oku linga ocipango caye?

⁵ Ocili okuti, tu pondola oku setukula ongangu ya Yesu momo tua lulikiwavo lesetahãlo lia Suku. (Efetikilo 1:26) Pole, ka tu kuete elianjo lioku nõla ndeli lia Yehova. Embimbiliya li lekisa okuti Yehova wa kapa ongave kelianjo lietu lioku nõla kuenda o kevelela okuti tu tava kongave yaco. Vepata, ukãi o sukila oku pokola kulume waye kuenda omãla va sukila oku pokola kolonjali viavo. (Va Efeso 5:22; 6:1) Ongave yaco yi pondola oku tu kuatisa ndati oku talavaya lelianjo lietu lioku nõla? Etambululo kepulilo eli li pondola oku tu kuatisa oku kuata omuenyo ko pui kovaso yoloneke.

OKU TALAVAYA CIWA KUENDA OKU TALAVAYA LÃVI LELIANJO LIETU LIOKU NÕLA

6. Tukula ulandu umue u lekisa esunga lieci ci kuetele esilivilo elianjo lietu lioku nõla oku kuata ongave.

⁶ Anga hẽ elianjo lioku nõla li kuete ongave li pondola oku kala elianjo liocili? Ocili okuti li pondola! Momo lie? Momo olongave vi pondola oku tu teyuila. Citava okuti, tu nõlapo oku endisa ocendelo cimue vimbo limue li kasi ocipãla. Pole, sokolola okuti vetepalo liaco ka muli olondimbukiso vioku endisa kuenda omunu lomunu o pondola oku nõlapo oku lupukisa ocendelo caye kuenda oku ñualela apa a yongola. Anga hẽ nda wa kolapo poku endela vetapalo liaco? Ocili okuti sio. Omo liaco, ongave yi kuete esilivilo lia velapo, momo yi pondola oku kuatisa omanu vosi oku sanjukila asumũlũho eyilila kelianjo liocili. Tu konomuisi ovolandu amue Embimbiliya li lekisa okuti ongave ya eciwa la Yehova yi pondola oku tu kuatisa.

7. (a) Etepiso lipi lia kala pokati ka Adama lovinyama? (b) Tukula onjila yimue Adama a kuama oco a talavaye lelianjo liaye lioku nõla.

⁷ Eci Yehova a lulika ulume watete Adama, eye wa eca kokuaye ombajaile yimuamue leyi a eca kovangelo, ombanjaile yaco elianjo lioku nõla. Pole, Suku ka ecele ombanjaile yaco kovinyama. Adama wa talavaya ndati lelianjo lioku nõla, lonjila yimue yiwa? Wa ci linga poku sanjukila oku luka olonduko viovinyama. Suku ‘wa vi nena kulume oco a vi luke olonduko.’ Noke lioku kũlĩhĩsa ocinyama locinyama, eye wa vi luka ndomo via tuwa. Yehova ka pongoluile onjila Adama a nõla. Pole, onduko “yosi ulume a tukula, oyo ya linga onduko yocinyama locinyama.”​—Efetikilo 2:19.

8. Adama wa talavaya ndati lãvi lelianjo liaye lioku nõla, kuenda onima yipi yeyililako?

⁸ Yehova wa eca ku Adama ocikele coku pongolola ongongo oco yi linge ocumbo celau poku u sapuila hati: ‘Liciti kuenda yukisi ongongo loku yi viala, kuenda viali kolõsi vio vokalunga, lolonjila vi palãla kilu, lo kovinyama viosi vi likoka posi.’ (Efetikilo 1:28) Pole, Adama wa nõlapo oku lia kepako lina vo handelekele oco ka kalieko kuenje poku ci linga wa sinila olongave Yehova a ecele kokuaye. Omo okuti, Adama wa talavaya lãvi lelianjo liaye lioku nõla, omanu va siata oku tala ohali vokuenda kuanyamo alua. (Va Roma 5:12) Tu kũlĩhĩsi ovitangi vieyilila konjila Adama a nõla. Poku ci linga, ci ka tu vetiya oku talavaya ciwa lelianjo lietu lioku nõla kuanda oku tava kongave Yehova a eca kokuetu.

9. Elianjo lipi Yehova a ecele kafendeli vaye va Isareli, kuenda nye va nõlapo oku linga?

⁹ Omanu vosi va pinãla ekandu kuenda olofa via Adama la Heva. Pole, handi tu kuete omoko yoku talavaya ciwa lombanjaile yelianjo lioku nõla. Tu pondola oku ci limbukila konjila ndomo Suku a tata epata lia va Isareli. Yehova wa eca kokuavo elianjo lioku nõla oco va linge omanu vaye ale sio. (Etundilo 19:3-6) Kuenje epata lia va Isareli lia nõlelepo oku kala afendeli va Suku kuenda va tava olongave Suku a eca kokuavo. Ovo va popia vati: ‘Ovina viosi Yehova a popia tu vi linga.’ (Etundilo 19:8) Ocili okuti, noke va Isareli ka va tẽlisile ohuminyo va lingile ku Yehova. Tu pondola oku lilongisa ovina vialua kulandu waco. Tu konomuisi olonjila vimue vioku sanjukila elianjo lietu lioku nõla kuenda oku amamako oku kuata ukamba la Yehova loku pokola kovihandeleko viaye.​—1 Va Korindo 10:11.

10. Ovolandu api a tukuiwa vukanda wa Va Heveru kocipama 11 a eca uvangi wokuti omanu ka va lipuile va pondola oku talavaya ciwa lelianjo liavo lioku nõla oco va ece esivayo ku Suku? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama.)

¹⁰ Ukanda wa Va Heveru kocipama 11, tu sangako 16 kolonduko vialume kuenda akãi vakuekolelo va nõlapo oku pokola kolongave Yehova a tumbikile. Omo liaco, va tambula asumũlũho alua kuenda elavoko li komohĩsa liokovaso yoloneke. Noha wa kuatele ekolelo lia pama kuenda wa nõlapo oku pokola kolonumbi via Suku vioku tunga ocimbaluku oco a yovole epata liaye kuenda ocitumbulukila cokovaso yoloneke. (Va Heveru 11:7) Avirahama kuenda Sara va pokola ku Suku lutima wavo wosi kuenda va nõlapo oku enda vimbo lina Eye a likuminyile oku eca kokuavo. Ndaño okuti va kuatele “evelo lioku tiukila” volupale luo Uri, ovo va tiamisĩla utima wavo kolohuminyo via Suku viatiamẽla kovaso yoloneke. Embimbiliya li lekisa okuti ovo va kala oku “sanda ocitumãlo ca velapo.” (Va Heveru 11:8, 13, 15, 16) Mose wa likala oku kuata ovokuasi o ko Egito kuenda wa “nõlapo oku talisiwa ohali kumue lomanu va Suku.” (Va Heveru 11:24-26) Omo liaco, tu setukuli ekolelo lialume vaco kuenda akãi vakuekolelo, loku sanjukila ombanjaile yetu yelianjo lioku nõla, oco tu linge ocipango ca Suku.

11. (a) Esumũlũho lipi li tunda koku kuata elianjo lioku nõla? (b) Nye ci ku vetiya oku talavaya ciwa lelianjo liove lioku nõla?

¹¹ Ocili okuti, ci leluka nda omunu umue o tu nõlelako onjila tu yongola oku kuama, pole nda tua ci linga lalimue eteke tu kuata esumũlũho lioku talavaya lelianjo lietu lioku nõla. Eci ci lomboloka nye? Embimbiliya li lombolola ovina viaco kelivulu Liesinumuĩlo 30:19, 20. (Tanga.) Kocinimbu 19, ku lombolola okuti Suku wa eca ku va Isareli elianjo lioku nõla. Kocimbu 20, tua lilongisa okuti Yehova wa eca kokuavo epuluvi lioku lekisa ndomo ovo vo kuetele ocisola. Tu pondolavo oku nõla oku fendela Yehova. Handi vali, tu kuetevo elianjo lietu lioku talavaya lombanjaile yelianjo lietu lioku nõla oco tu ece esivayo ku Yehova loku lekisa okuti tu u kuetele ocisola!

KU KA TALAVAYE LÃVI LOMBAJAILE YELIANJO LIOVE LIOKU NÕLA

12. Nye vali tu pondola oku linga lelianjo lietu lioku nõla?

¹² Sokolola okuti wa eca ombanjaile yimue ya velapo kekamba liove. Nye nda wa yeva vutima nda wa limbuka okuti eye wa nasi ombanjaile yaco ale o kasi oku talavaya layo oco a linge lãvi omunu umue? Ocili okuti nda wa sumua. Yehova wa tu ĩha elianjo lioku nõla. Eye o sumua calua poku mola okuti omanu va kasi oku talavaya lãvi lelianjo liavo lioku nõla poku kuama olonjila ka via sungulukile ale oku linga lãvi omanu vakuavo. Embimbiliya li lekisa okuti “koloneke via sulako,” omanu va ponduile oku kala “vakualutukãi.” (2 Timoteo 3:1, 2) Tu lekisa ndati okuti tua sanjukila ombanjaile yilikasi Yehova a tu ĩha? Tu yuvula ndati oku talavaya lãvi lelianjo lietu lioku nõla?

13. Onjila yipi tu pondola oku kuama oco tu yuvule oku talavaya lãvi lelianjo lioku kala Ukristão wocili?

¹³ Vosi yetu tu kuete elianjo lioku nõla akamba vetu, uwalo wetu, onjila yoku li posuisa kuenda olomapalo vietu. Citava okuti, tu pondola oku talavaya lelianjo lietu oco tu linge ovina Suku ka sole ale oku kuata ovisimĩlo ndevi viomanu valua voluali. (Tanga 1 Petulu 2:16.) Omo liaco, tu sukila oku yuvula oku linga ovina ka via sungulukile poku talavaya lelianjo lietu, pole tu nõlipo oku talavaya lalio oco tu ‘lingili ovina viosi ulamba wa Suku.’​—1 Va Korindo 10:31; Va Galatia 5:13.

14. Momo lie tu sukilila oku kolela ku Yehova eci tu talavaya lelianjo lietu lioku nõla?

¹⁴ Yehova wa popia hati: “Ame ndi Yehova Suku yove, hu longisa eci cu ku kuatisa, hu songuila vonjila ya ku sungulukila.” (Isaya 48:17) Tu sukila oku kolela ku Yehova loku tava kongave eye a tu ĩha yoku nõla onjila ya sunguluka. Tua limbuka okuti “okuenda kuomunu ka ku kasi povaka aye muẽle. Omunu enda ka tẽla eye muẽle oku suñamisa okuenda kuaye.” (Yeremiya 10:23) Adama kuenda va Isareli vana ka va lekisile ekolelo ku Yehova, ka va pokuile kongave eye a ecele kokuavo. Tu kũlĩhĩsi ovina tu pondola oku li longisa kongangu yavo ka ya sungulukile. Tu yuvuli oku li kolela etu muẽle, pole tu nõlipo oku “kolela Yehova lutima [wetu] wosi.”​—Olosapo 3:5.

SUMBILA ELIANJO LIOMANU VAKUAVO

15. Nye tu lilongisa konumbi yi sangiwa kukanda wa Va Galatia 6:5?

¹⁵ Tu sukilavo oku sumbila elianjo liomanu vakuavo lioku nõla ovina va yongola komuenyo wavo. Momo lie? Omo okuti vosi yetu tu kuete ombanjaile yoku nõla, ka kuli Akristão vavali okuti olonjanja viosi va nõla onjila yimuamue. Vovina viaco, mua kongela ekalo liomuenyo kuenda efendelo lietu. Ivaluka olonumbi vi sangiwa vukanda wa Va Galatia 6:5. (Tanga.) Eci tu limbuka okuti Akristão va kuete ocikele coku nõla onjila va yongola oku kuama, tu lekisa okuti tua sumbila elianjo liomanu vakuavo lioku talavaya lelianjo liavo lioku nõla.

16, 17. (a) Elianjo lioku nõla lia kala ndati ocitangi vekongelo lia va Korindu? (b) Paulu wa kuatisa ndati Akristão vaco, kuenda ulandu waco u tu longisa nye?

¹⁶ Tu kũlĩhĩsi ulandu umue Wembimbiliya u lekisa okuti tu sukila oku sumbila elianjo lia vamanjetu lioku nõla. Akristão vekongelo lioko Korindu va kala oku lihoya eci catiamẽla koku lia ositu ya lumbiwa koviteka pole noke ya landisiwa povitanda. Utima wa vamanji vamue, wa va ecelela oku lia ositu yaco momo va kũlĩhĩle okuti oviteka ka via kuatele esilivilo lalimue. Pole, omanu vakuavo va enda oku fendela oviteka va kala oku sima okuti okulia ositu yaco ca li soka lefendelo. (1 Va Korindo 8:4, 7) Ocitangi caco ca kala oku nena etepiso vekongelo. Paulu wa kuatisa ndati Akristão oku tetulula ocitangi caco?

¹⁷ Catete, Paulu wa ivaluisa ovimunga viaco vivali okuti, okulia ka kua ponduile oku pamisa ukamba wavo la Suku. (1 Va Korindo 8:8) Noke, Paulu wa va lungula oco ‘onjila yavo yoku nõla’ ka yi ka kokele ocilondokua ku vana va hongua. (1 Va Korindo 8:9) Noke wa va sapuila hati, vana ka va pindisile ciwa utima wavo ka va ka pise vana va nõlapo oku lia. (1 Va Korindo 10:25, 29, 30) Omo liaco, kovina viatiamẽla kefendelo, Ukristão wosi o sukila oku nõla onjila a yongola oku kuama. Anga hẽ ka sukila oku sumbila elianjo lia vamanji lioku nõla onjila va yongola oku kuama ndaño muẽle kovina vitito? (1 Va Korindo 10:32, 33)

18. O pondola oku lekisa ndati okuti wa sanjukila ombanjaile yove yelianjo lioku nõla?

¹⁸ Yehova wa tu ĩha elianjo lioku nõla, okuti li tu ĩha elianjo liocili. (2 Va Korindo 3:17) Tu sanjukila elianjo liaco momo, li tu ecelela oku nõla olonjila vi tu kuatisa oku lekisa ocisola tu kuetele Yehova. Omo liaco, tu amamiko oku kuama olonjila vi lekisa esumbilo ku Yehova kuenda tu lekisi esumbilo konjila yomanu vakuavo yoku talavaya lombanjaile yaco yi komohĩsa.