ELILONGISO 22
Lekisa Ndomo Ovisonehua vi Kapiwako
POKU longisa vakuetu, ku kisikiwa vali calua okuti hakutangako lika ovinimbu Viembimbiliya. Upostolo Paulu eci a sonehela ekamba liaye Timoteo, wa popia hati: “Kolisako oku lilekisa ku Suku ndu we lipua, ndondingupange ka yi kuete eci ci yi kutisa osõi, haiyo yi kunda lesunga ondaka yocili.”—2 Tim. 2:15.
Eci ci lomboloka okuti oku situlula kuetu ovisonehua, tu kuete oku ku tiamisila kueci Embimbiliya li longisa. Eci ci kisika okuti tu kuama eci ca lomboluiwa vulandu wosi, okuti ka tu nõla lika olondaka tu sima okuti viwa kokuetu kuenje tu vokiyako ovisimĩlo vietu muẽle. Vonduko yuprofeto Yeremiya, Yehova wa lungula omanu kueci catiamẽla kovaprofeto vamue va enda loku limolẽhisa soketi va kasi loku vangula eci ca tunda vomẽla wa Yehova, pole, va kala loku “popia evi vi tunda kovitima viavo muẽle.” (Yer. 23:16) Upostolo Paulu wa lungula Akristão oco va yuvule oku vĩhisa Ondaka ya Suku lovilongua viomanu eci a soneha hati: “Oku endisa upange wetu levi vi kutisa osõi levi viatutu ãvi, ka tu kuatako. Tu likala oku pengisa ondaka ya Suku.” Koloneke viaco, ava va landasaile ovinyu okuti havakuaciliko, kovinyu yavo va enda loku itilako ovava oco yilue okuti va nganyalelako olombongo vialua. Etu ka tu pengisa Ondaka ya Suku loku yi tenga lovilongua viomanu. Upostolo Paulu wa popiavo hati: “Etu ka tua sokele la va lua okuti tu fũla fũla londaka ya Suku. Etu, puãi, tu popia vu Kristu lesunguluko, ndakuenje va Suku kovaso a Suku.”—2 Va Korindo 2:17; 4:2.
Olonjanja vimue, ove pamue o tukula ocisonehua cimue oco o lekise onumbi yimue yi sangiwamo. Embimbiliya lieyukisua lovihandeleko vialua vieca olonumbi vioku litunda ciwa kovina viñi viñi. (2 Tim. 3:16, 17) Pole, ove o kuete oku kolela okuti oku situlula kuove ocisonehua cimue kua sunguluka, kuenda ove ku kasi loku pengisa ocisonehua caco, loku molẽhisa soketi o kasi loku popia eci wa yonguile oku popia. (Osa. 91:11, 12; Mat. 4:5, 6) Oku lekisa ndomo ocisonehua cimue ci kapiwako, te ku likuata locipango ca Yehova ci lomboluiwa Vondaka ya Suku.
“[Voku] kunda lesunga ondaka yocili” mua kongelavo oku kũlĩhĩsa eci Embimbiliya li kasi loku popia. Embimbiliya “hosikoteko” yoku lingisa usumba vakuetu. Asongui vetavo, vina via enda loku tamãlala la Yesu Kristu, via enda loku tukula Ovisonehua, pole ka via kapeleko ovina via velapo vali ndeci, esunga, ohenda, kuenda ekolelo, okuti ovio ovina Suku a yonguile okuti ovio va linga. (Mat. 22:23, 24; 23:23, 24) Eci Yesu a longasaile Ondaka ya Suku, wa setokola muẽle ongangu ya Isiaye. Ombili Yesu a lekasaile kocili ya tengiwile locisola cocili eye a kuatelele omanu a longasaile. Etu tu sukilavo oku likolisilako oco tu kuame ongangu yaye.—Mat. 11:28.
Ndamupi tu pondola oku kuata ekolelo liokuti tu kasi loku situlula muẽle ciwa ocisonehua? Oku kuata ocituwa coku tanga Embimbiliya, ci kuatisa cocili konepa eyi. Tu sukilavo oku sanjukila aliangiliyo a siata oku lingiwa “[l]ukuenje wa kolelua haeye wa lunguka,” ocimunga Cakristão va wavekiwa lespiritu okuti pokati kavo opo ukuenje wa kolelua a siatela oku eca okulia kuespiritu ku vakuanjo yaye vekolelo. Elilongiso liopokolika loku endaenda olonjanja viosi kolohongele viekongelo, vi tu kuatisa okupa esilivilo kelongiso lieciwa locimunga caco eci cukuenje wa kolelua haeye wa lunguka.
Nda elivulu Raciocínios à Base das Escrituras li sangiwavo velimi liove kuenda o tẽla oku talavaya lalio ciwa, oka sanga lonjanga olonumbi vi sukiliwa koku situlula ciwa ovisonehua okuti oco ca siata oku kuamiwa olonjanja vialua kupange woku kunda. Nda wa sokiya oku ka tanga ocisonehua cimue kua kũlĩhĩle ciwa, umbombe uka ku vetiya oku konomuisa eci catiamẽlako okuti poku vangula, oka kunda lesunga ondaka yocili.—Olosap. 11:2.
Eci o Situlula ci Lomboloke Muẽle Ciwa. Poku longisa vakuene, kũlĩhĩsa ciwa okuti ovo va tẽla oku limbuka elitokeko li sangiwa pokati kombangulo o kasi loku lombolola kuenda ocisonehua o kasi loku tanga. Nda osimbu kua tangele ocisonehua wa votola epulilo, olonjeveleli viove te vi tẽla oku limbuka etambululo liepulilo liaco vocisonehua o kasi loku tanga. Nda o kasi loku tanga ocisonehua cimue oco o lekise uvangi watiamẽla kondaka yimue, kũlĩhĩsa ciwa okuti ondonge yi tẽla oku limbuka ndomo ocisonehua wa tanga ceca uvangi watiamẽla ketosi liaco.
Oku tanga lika ocisonehua, ndaño muẽle longusu yi sesamẽla, ka ci tẽla. Ivaluka okuti, omanu vamue pokati kolonjeveleli ka va kũlĩhĩle eci ci sangiwa Vembimbiliya. Omo liaco, pamue ka va tẽla oku limbuka etosi o kasi loku va sapuila nda wa tanga ño onjanja yimosi. Lekisa onepa yocisonehua yi likuata ciwa leci o kasi loku lombolola.
Eci, ndomo ca siata, ci kisika okuti ove o nõlamo olondaka via velapo, vina okuti vi likuata ciwa londaka yi kasi loku lomboluiwa. Onjila yimue ya leluka yoku ci linga, oku pitulula oku tukula olondaka vi pitiya ocisimĩlo condaka yi kasi loku lomboluiwa. Nda o kasi loku vangula lomunu umue, ci tava okuti o linga apulilo ana a kuatisa omunu waco oku limbuka olondaka via velapo. Olohundi vimue, eci vi vanguila kovaso yocimunga cimue, oco vi tẽlise ocimãho eci, vi nõlapo oku tukula olondaka via lisetahãla ale vi pitulula oku tukula ocisimĩlo ca velapo. Pole, nda wa nõlapo oku linga eci, kuata utate oco olonjeveleli ka vika pumbe oku limbuka elitokeko li sangiwa pokati ketosi li kasi loku lomboluiwa lolondaka vi kasi vocisonehua.
Pana okuti wa nõla ale olondaka via velapo, ove wa tumbika ale ociseveto ciwa. Kaliye amako kovaso. Anga hẽ wa fetika ciwa oku tanga ocisonehua kuenda wa lekisa esunga lieci o kasi loku ci tangela? Nda oco, lekisa ciwa ndomo olondaka wa velisapo oku tukula vi likuata leci wa vetiya olonjeveleli viove oku kevelela. Lekisa ciwa elitokeko li sangiwapo. Ndaño muẽle ceci okuti kua fetikile oku tanga ocisonehua loku tukula olondaka vimue, te pa kala ekuamẽlelo limue.
Va fariseo va linga ku Yesu epulilo limue ovo va simĩle okuti lia tĩla calua, poku popia hati: “Ci tava okuti ulume o nyalela ukãi waye evelo limue?” Yesu watiamisila etambululo liaye kelivulu Liefetikilo 2:24. Kũlĩhĩsa okuti eye wa tukula lika onepa yimue yocisonehua eci, kuenje noke wa lekisa ndomo ci kapiwako. Loku lekisa okuti ulume lukãi va linga “etimba limuamue,” Yesu wa sulako loku popia hati: “Oco eci ca tokekisa Suku omunu ka ka ci tepise.”—Mat. 19:3-6.
Ovina viñami oka lombolola oco o lekise ciwa ndomo ocisonehua cimue ci kapiwako? Eci ci ka tepisa, omanu va kongeliwa vocimunga colonjeveleli viove kuenda esilivilo lietosi li kasi loku lomboluiwa. Pole, nõlapo oku teta onimbu kuenda oku vangula eci ca leluka.
Oku Situlula Ovisonehua. Catiamẽla kupange woku kunda upostolo Paulu a lingila ko Tesalonike, elivulu Liovilinga 17:2, 3 li tu sapuila okuti eye wa “va situluila ovisonehua.” Owu uloño umue olondingupange via Yehova viosi vi sesamẽla oku likolisilako oku kuata. Ndeci, upostolo Paulu wa tokekisa eci catiamẽla komuenyo lo kupange woku kunda wa Yesu, poku lekisa okuti, ca tukuiwile ale Vovisonehua vio Heveru, kuenje noke wa sulako loku popia hati: “Yesu u ñasi loku u vu lomboluila, eye Mesiya.”
Poku sonehela va Heveru, Paulu wa tukola olonjanja vialua Ovisonehua vio Heveru. Oco a velisepo ale oco a lombolole ciwa etosi limue, eye olonjanja vialua wa nõlailemo ondaka yimue ale ocinimbu cimue, loku lekaisa elomboloko liavio. (Va Hev. 12:26, 27) Kulandu u sangiwa kelivulu lia Va Heveru kocipama 3, Paulu wa tukula Osamo 95:7-11. Kũlĩhĩsa okuti eye wa lombolola ovina vitatu vi sangiwa vocisonehua eci: (1) wa tukula utima (Va Hev. 3:8-12), (2) wa lekisa eci ondaka “etaili” yi lomboloka (Va Hev. 3:7, 13-15; 4:6-11), kuenda (3) wa lekisa eci ci lomboloka olondaka via popia hati: “Lalimue eteke va iñila vowusa wange”. (Va Hev. 3:11, 18, 19; 4:1-11) Omo liaco, likolisilako oku kuama ongangu eyi eci o lekisa ndomo ocisonehua locisonehua ci kapiwako.
Kũlĩhĩsa uloño Yesu a situlula lawo Ovisonehua vulandu u sangiwa kelivulu lia Luka 10:25-37. Umue ulongisi wovihandeleko wa pula Yesu hati: “Olongisi, ndinga nye okuti ñuata omuenyo ko pui?” Ketambululo, Yesu tete wa pinga ulume waco oco a lombolole ocisimĩlo caye catiamẽla kondaka yaco, noke Yesu wa velisapo esilivilo lioku linga eci Ondaka ya Suku yi popia. Eci a limbuka okuti ulume ka kale loku kuata elomboloko lieci eye a kala loku vangula, Yesu wa vangula calua catiamẽla kondaka ya linga hati, “u o lisungue laye” yi sangiwa vocisonehua. Eye ka tukuile lika eci ondaka yaco yi lomboloka, puãi wa ta olusapo lumue oco a kuatise ulume oku kuata elomboloko.
Ocili okuti, poku tambulula apulilo, Yesu ka tukowaile lika ovisonehua oco a ece etambululo limue lionimbu. Eye wa enda loku situlula eci ocisonehua caco ci popia, kuenje noke o tiamisila ocisonehua caco kepulilo vo linga.
Eci elavoko liepinduko lia kala ekatanga ku va Sadukeo, Yesu wa tiamisila ovisimĩlo viavo konepa yimue yelivulu Lietundilo 3:6. Pole, eye kohĩleko noke yoku tukula ocisonehua caco. Eye wa situlula ocisonehua caco poku lekisa ciwa okuti epinduko onepa yimuevo yocipango ca Suku.—Marko 12:24-27.
Oku kala omunu umue wa loñoloha koku situlula ciwa ovisonehua, oyo onepa ya velapo yoku kala ulongisi umue uwa.