Ondaka Tua Kundikiwa Oku Kunda
Yehova wa tu ĩha ocikele kuenda esumũlũho limue linene, poku popia hati: “Vulombangi viange . . . Ame Suku.” (Isa. 43:12) Ekolelo lietu kokuaye, haliokomẽlako ño. Etu tulombangi vina vi sapula kowiñi ocili ci sangiwa Vondaka yi kola ya Suku. Ondaka yipi Yehova a tu kundika oku yi sapula koloneke vietu vilo? Ondaka yaco yatiamẽla ku Yehova Suku, ku Yesu Kristu, kuenda Kusoma wa Mesiya.
‘SUMBA SUKU YOCILI, POKOLA KOVIHANDELEKO VIAYE’
KOSIÃHULU eci handi Kristu keyile palo posi, Yehova wa sapuilile ukuekolelo Avirahama hati, “olofeka viosi viokilu lieve” vi sumũlũhila kombuto yove. (Efe. 22:18) Eye wa vetiyavo Salomone oku soneha eci catiamẽla kocikele cinene ci kupukila komanu vosi, hati: “Sumba Suku [yocili, NW] pokola kovihandeleko viaye. Momo eci oco ocikele comanu vosi.” (Uku. 12:13) Oco hẽ, ndamupi omanu vosi va kasi kulo kilu lieve va pondola oku kũlĩha ovina evi?
Ndaño okuti otembo yosi kua siata oku kala omanu vamue va tava kondaka ya Suku, Embimbiliya li lekisa okuti upange wa velapo woku kundila olofeka viosi olondaka viwa, wa fetikiwa “[k]eteke lia Ñala.” Eteke liaco lia Ñala lia fetika kunyamo 1914. (Esit. 1:10) Catiamẽla kotembo yaco eyi, elivulu Liesituluilo 14:6, 7 lia sapuile ale okuti ku kala upange umue uka songuiwa lungelo woku sapula olondaka viwa “kolofeka viosi, lo kapata osi, lo ku vakualimi aiñi aiñi osi, lo komanu vosi”. Omanu vaco va vetiyiwa hati: “Sumbili Suku. U wihi ulamba, momo owola yaye yoku tetulula yeya. Fendeli u wa lulika ilu losi lokalunga kuenda olono viovava.” Onjongole ya Suku yeyi okuti ondaka eyi yi sapuiwa. Etu tu kuete esumũlũho lioku kuata onepa kupange waco.
‘Suku Yocili.’ Eci Yehova a popia hati, “Vulombangi viange,” ca kala kotembo yimue kua kala loku patãliwa ondaka yatiamẽla kolosuku. (Isa. 43:10) Ondaka tu kuete oku kunda ha yoku sapuilako ño omanu oco vatiamẽle ketavo limue, ale oco va tave ko suku yimue. Pole, ovo va sukila oku ihĩwa epuluvi lioku lilongisa okuti Usovoli wilu losi eye lika Suku yocili. (Isa. 45:5, 18, 21, 22; Yoa. 17:3) Suku yocili Eye lika o tẽla oku sapula muẽle eci cikeya kovaso. Tu kuete esumũlũho lioku sapula komanu okuti oku tẽlisiwa kuondaka ya Yehova koloneke via pita, ku tu ĩha ekolelo liokuti ovina viosi eye a likuminya oku linga koloneke viya kovaso, vika tẽlisiwa muẽle.—Yeh. 23:14; Isa. 55:10, 11.
Ocili okuti omanu valua etu tua siata oku kundila, va fendela olosuku vikuavo ale ka va fendela osuku layimue. Oco va tu yevelele, pamue tu sukila oku fetika londaka yimue yi taviwavo lavo. Etu ci tava okuti tu kuatisiwa longangu yeci ca sonehiwa kelivulu Liovilinga 17:22-31. Kũlĩhĩsa okuti, ndaño upostolo Paulu wa ci linga lutate, eye wa lekisa ciwa ocikele omanu vosi va kuete kovaso a Suku, Usovoli wilu losi.
Sapula Onduko ya Suku. Lalimue eteke ku ka siepo oku tukula Suku yocili konduko. Yehova o sole onduko yaye. (Etu. 3:15; Isa. 42:8) Eye o yongola okuti omanu va kũlĩha onduko eyi. Eye wa sonehisa onduko yaye ya posoka Vembimbiliya ci pitahãla 7.000 kolonjanja. Ocikele cetu oku sapula onduko yaco komanu.—Esin. 4:35.
Elavoko liomanu vosi liomuenyo wokovaso, lia tiamẽla koku kũlĩha Yehova kuenda koku u vilikiya lekolelo. (Yoeli 2:32; Mal. 3:16; 2 Va Tesa. 1:8) Pole onepa yalua yomanu ka ya kũlĩhĩle Yehova. Pokati komanu vaco, pali etendelo linene lia vana va siata oku popia hati va kasi loku fendela Suku yo Vembimbiliya. Ndaño okuti ovo va kuete Embimbiliya kuenda va litanga tanga, lopo handi ka va kũlĩhĩle onduko ya Suku momo Vambimbiliya amue o koloneke vilo onduko ya Suku yopiwamo. Eci vamue va kũlĩha lika catiamẽla konduko Yehova, ceci okuti olosungu viatavo avo va va sapuila okuti ka ci tava oku tukula onduko yaco.
Ndamupi hẽ tu pondola oku kuatisa omanu oku kũlĩha onduko ya Suku? Onjila yimue yiwa, oku va lekisa onduko yaco Vembimbiliya, nda ci tava Vembimbiliya liavo muẽle. Vambimbiliya amue, onduko yaco yi sangiwamo olohuluwa violonjanja. Vambimbiliya akuavo, onduko yaco yi sangiwa lika Kosamo 83:18 ale Ketundilo 6:3-6, ale pamue yi sangiwa pombuelo yemẽla kelivulu Lietundilo 3:14, 15 kuenda 6:3. Vambimbiliya alua okuti pana pa kala onduko ya Suku velimi liatete Embimbiliya lia sonehiwile, va piñanyapo hati “Ñala” ale “Suku.” Vambimbiliya ana okuti onduko ya Suku yopiwamo yosi, ove pamue o sukila oku sanda Embimbiliya limue liosimbu oco o lekise komanu eci ca lingiwa. Kolofeka vimue ci tava oku sanga onduko ya Suku vovisungo vietavo, ale voloseketa vimue mu lingiwila upange wowiñi.
Ndaño muẽle vana vakuakufendela olosuku vikuavo, ci tava okuti o va tangela Yeremiya 10:10-13. Ocisonehua eci ka ci tukula lika onduko ya Suku, pole ci lekisavo oku tuwa kuaye.
Ku ka salamise onduko Yehova, konyima yolonduko ndeci, “Suku” ale “Ñala” ndeci akristão vesanda va siata oku linga. Eci ka ci lomboloka okuti onduko yaco yi kuete oku tukuiwa kefetikilo liombangulo yosi. Omo liovisimĩlo ka via sungulukile, omanu vamue haico vaka liwekapo oku vangula. Pole pana okuti ombangulo ya tumbikiwa ale ciwa, ku ka kale losõi yoku tukula onduko ya Suku.
Ci kuete esilivilo oku kũlĩha okuti Embimbiliya li tukula vali onduko ya Suku olonjanja vialua, okuti olonjanja li tukula olonduko viti, “Ñala” ale “Suku” ci sule. Pole ndaño ndoco, asonehi Vembimbiliya ka va kongelele onduko ya Suku vovinimbu viosi va soneha. Ovo, va yi kapa ño pana va limbuka okuti yi sesamẽlapo, kuenda va ci linga loku lianja kuenda lesumbilo. Eyi oyo ongangu yimue yiwa yoku kuama.
Omunu Ukuanduko Yaco. Oku kũlĩha okuti Suku o kuete onduko yaye, ocili cimue ci kuete ale esilivilo linene, pole eci efetikilo ño handi.
Oco omanu va kuate ocisola la Yehova kuenda oku u vilikiya lekolelo, ovo va sukila oku kũlĩha ekalo liaye. Eci Yehova a sapula onduko yaye ku Mose Komunda Sinai, Eye wa linga vali calua okuti hakupitululako lika onduko “Yehova.” Eye wa tukula vimue pokati kovituwa Viaye via velapo (Etu. 34:6, 7) Eyi oyo ongangu yiwa yoku kuama.
Cikale eci o kundila omanu onjanja yatete ale poku linga olohundo vekongelo, ale poku vangula eci catiamẽla kasumũlũho Usoma, lombolola eci ovina viaco vi lekisa kueci catiamẽla ku Suku wa linga olohuminyo viaco. Poku tukula ovihandeleko viaye, lekisa okuti ovio vi molẽhisa olondunge kuenda ocisola caye. Lekisa ciwa okuti ovihandeleko via Suku ka vi katangisa omuenyo wetu, pole, via sokiyiwila oco vi tu kuatise. (Isa. 48:17, 18; Mika 6:8) Lombolola ndomo ocindekaise cosi cunene wa Yehova, ci lekisa cimue catiamẽla kocituwa caye, kovihandeleko viaye, kuenda kocipango caye. Lekisavo ndomo Yehova a sokisa ciwa ovituwa viaye poku vi sitululula. Sapula komanu ndomo o liyevite kueci catiamẽla ku Yehova. Ocisola cove o kuetele Yehova ci pondola oku vetiyavo vakuene oku U kuatela ocisola.
Esapulo lionjanga li kuete oku kundiwa koloneke vietu vilo, li vetiya omanu vosi oku sumbila Suku. Eci tu popia, ci kuete oku vanguiwila oku sandiliya oku pamisa esumbilo liaco ku Suku. Esumbilo liaco limue okuti lia sunguluka hailio lia velapo li lekisiwa ndefendelo ku Suku. (Osa. 89:7) Vesumbilo liaco mua kongela oku limbuka okuti Yehova eye onganji ya velapo kuenda okuti elavoko lietu liomuenyo wokovaso liatiamẽla koku taviwa laye. (Luka 12:5; Va Roma 14:12) Esumbilo liaco liatiamẽla kocisola ca piãla tu kuetele Yehova, kuenda konjongole ya piãla tu kuete yoku u sanjuisa. (Esin. 10:12, 13) Esumbilo lioku sumbila Suku, li tu vetiyavo oku suvuka eci cĩvi, loku pokola kovihandeleko viaye, kuenda oku u fendela lutima wetu wosi. (Esin. 5:29; 1 Asap. 28:9; Olosap. 8:13) Esumbilo liaco li tu teyuilavo koku vumba Suku lombambe osimbu okuti tu solevo ovina violuali.—1 Yoa. 2:15-17.
Onduko ya Suku Oyo “Ocikolo ca Pama.” Omunu wosi o kũlĩha muẽle ocili Yehova, o sanga ombindikiyo yimue ya pama. Eci hamomoko ño okuti eye o tukula onduko ya Suku ale okuti o tukula vimue pokati kovituwa viaye. Eci momo lioku kolela ocili Yehova. Catiamẽla komunu waco, elivulu Liolosapo 18:10 li tu sapuila hati: “Onduko ya Yehova ocikolo ca pama, ukuesunga o tililamo ha koki.”
Upa esilivilo kapuluvi osi o kuata oco o vetiye omanu oku kolela Yehova. (Osa. 37:3; Olosap. 3:5, 6) Oku kolela kuaco ku lekisa ekolelo lietu ku Yehova kuenda kolohuminyo viaye. (Va Hev. 11:6) Ondaka ya Suku yi tu likuminya okuti omunu wosi o ‘vilikiya loku tukula onduko Yehova’ omo lioku limbuka okuti eye Soma Yinene haeye Ñala Yoluali luosi kuenda omo lioku sola olonjila viaye, loku kolela okuti eyovo liocili li tunda lika kokuaye, o popeliwa. (Va Rom. 10:13, 14) Poku longisa vakuẽle, va kuatisa oku kuata ekolelo liaco lia pama loku li lekisila kovina viosi va linga vomuenyo wavo.
Omanu valua okuti va kasi loku pita lovitangi vialua vomuenyo wavo, kuenda ka va lete ndomo va vi tetulula. Va vetiya oku lilongisa ocipango ca Yehova, loku kolela kokuaye kuenda oku kapako eci va kasi loku lilongisa. (Osa. 25:5) Va vetiya oku likutilila lutima wavo wosi oku pinga ekuatiso ku Suku loku eca olopandu kokuaye omo liasumũlũho a siata oku va ĩha. (Va Fil. 4:6, 7) Eci va kũlĩha ciwa Yehova, okuti hapokutangako lika ovolandu amue a sangiwa Vembimbiliya, pole poku limbuka oku tẽlisiwa kuolohuminyo Viaye vomuenyo wavo, ovo vaka yeva eteyuilo li yeviwa lomunu wosi wa kũlĩha ciwa eci onduko ya Suku yi lomboloka.—Osa. 34:8; Yer. 17:7, 8.
Upa esilivilo kapuluvi osi oco o kuatise omanu oku limbuka olondunge vioku sumbila Suku yocili, Yehova, kuenda oku pokola kovihandeleko viaye
Oku “Imbila Yesu Uvangi”
Yesu Kristu noke yoku pinduka kuaye eci handi ka londele kilu, eye wa imba onumbi kolondonge viaye loku popia hati: “Vu linga olombangi viange . . . toke kasulilo okilu lieve.” (Ovil. 1:8) Afendeli vocili va Suku koloneke vietu vilo, va tukuiwa hati vana va kasi vupange woku “imbila Yesu uvangi.” (Esit. 12:17) Anga hẽ wa siata oku lekisa ombili kupange waco owu woku imbila Yesu uvangi?
Omanu valua va siata oku popia okuti va tava ku Yesu, pole ka va kũlĩhĩle lacimue catiamẽla kekalo liaye eci handi keyile palo posi. Ovo ka ca va lombolokelevo okuti eci eye a kala palo posi wa kala muẽle omunu. Ovo ka ca va lombolokele eci Yesu a tukuiwila hati Omõla a Suku. Ovo ka va kũlĩhĩle calua catiamẽla kocikele caye koku tẽlisiwa kuocipango ca Suku. Ovo ka va kũlĩhĩle eci Yesu a kasi loku linga cilo, kuenda ka va kũlĩhĩlevo ndomo eci eye aka linga kovaso yoloneke cika veta kovimuenyo viavo. Ovo pamue va sima okuti Olombangi via Yehova ka vi tava ku Yesu. Etu tu kuete esumũlũho lioku sapula ocili catiamẽla kovina evi.
Handi vali, kuli omanu vamue ka va tava okuti kua kala umue o tukuiwa Yesu okuti wa sonehiwa Vembimbiliya. Vamue vakuavo, Yesu vo sokisa ño ndulume umue wa velapo. Vakuavo ka va tava kocisimĩlo cokuti eye Omõla a Suku. Oku “imbila Yesu uvangi” pokati komanu vaco, ci sukila oku likolisilako calua, epandi, kuenda utate.
Ocisimĩlo cosi ño olonjeveleli viove vi kuete, ovo va sukila oku kũlĩha eci catiamẽla ku Yesu Kristu, nda va yongola oku kongeliwa veliangiliyo lia Suku lioku kuata omuenyo ko pui. (Yoa. 17:3) Onjongole ya Suku yeyi okuti omanu vosi va kasi lomuenyo va “tava okuti Yesu Kristu eye Ñala” kuenje va pokola kokuaye. (Va Fil. 2:9-11) Omo liaco, etu ka ci tava okuti tu yuvula oku vangula eci catiamẽla kokuaye eci tu sanga omanu vana va kakatela kovisimĩlo viuhembi ale vina via simiwa ño. Osimbu okuti lomanu vamue ci tava oku vangula lavo loku lianja eci catiamẽla ku Yesu Kristu ndaño muẽle kepasu liatete, lomanu vakuavo tu sukila oku vangula lavo lutate catiamẽla ku Yesu oco tu kuatise olonjeveleli oku fetika oku sokolola eci ciwa catiamẽla kokuaye. Tu sukilavo oku sima ndomo tu vangula cimue cikuavo catiamẽla kondaka yaco cika lomboluiwa kapasu a keyako. Pole, pamue ka ci tẽliwa oku vangula cosi ca kongelamo osimbu handi ka tua fetikile oku songola elilongiso Liembimbiliya lomunu waco.—1 Tim. 2:3-7.
Ocikele ca Velapo ca Yesu Vocipango ca Suku. Etu tu sukila oku kuatisa omanu oku limbuka okuti omo okuti Yesu eye ‘onjila’ kuenda ‘lomue iya ku Isia te leye,’ ka ci tẽliwa oku kuata ukamba uwa la Suku nda ka tu kuatela ekolelo ku Yesu Kristu. (Yoa. 14:6) Nda omunu ka limbuka ocikele ca velapo Yehova a eca peka Liomõlaye wongunga, ka tẽla oku kuata elomboloko lieci ca sonehiwa Vembimbiliya. Momo lie? Momo Yehova wa eca Komõlaye ocikele ca velapo catiamẽla koku tẽlisiwa kuocipango Caye. (Va Kol. 1:17-20) Ovitumasuku viosi Viembimbiliya viatiamẽla kondaka eyi. (Esit. 19:10) Yesu Kristu eye onjila yoku tetuluiwa kuovitangi viosi via tunda kesino lia Satana kuenda kekandu lia Adama.—Va Hev. 2:5-9, 14, 15.
Oco omunu a kuate elomboloko liocikele ca Kristu, eye o sukila oku limbuka okuti omanu va kasi vekalo limue lĩvi ka va tẽla oku liyovola ovo muẽle vekalo liaco. Vosi yetu tua citiwila vekandu. Eci ci pondola oku tu katangisa muiñi muiñi vokuenda kuomuenyo wetu. Pole, cikale ndopo ale noke, omuenyo wetu u sulila koku fa. (Va Rom. 3:23; 5:12) Situluila ondaka eyi omanu ove o kundila. Noke lombolola okuti locilumba cocisembi ca Yesu Kristu, Yehova locisola calua wa yikula onjila yoku yovola kekandu kuenda kolofa vosi vana va kolela kocilumba caco. (Mark. 10:45; Va Hev. 2:9) Eci ca yikula onjila oco ovo va pondole oku kuata omuenyo ko pui wa lipua. (Yoa. 3:16, 36) Eci ka ci tẽliwa loku kuama onjila yimue yikuavo. (Ovil. 4:12) Ove ulongisi, cikale pokolika cikale vekongelo, linga vali calua okuti hakutukulako lika ovina evi. Lumbombe kuenda lepandi vetiya ovitima violonjeveleli viove oco va lekise olopandu kocikele ca Kristu coku kala Onjovoli yetu. Oku lekisa olopandu keliangiliyo liaco eli, ci pondola oku pongolola ocituwa, ekalo, kuenda ocimãho comunu vomuenyo waye.—2 Va Kor. 5:14, 15.
Ocili okuti Yesu wa lumba omuenyo waye onjanja yimosi. (Va Hev. 9:28) Pole, eye cilo o kasi oku talavaya Ndocitunda Cinene. Kuatisa vakuẽle oku limbuka eci ondaka eyi yi lomboloka. Anga hẽ va kava, va kuete evalo liutima, va kasi loku tala ohali, ale va kuete ovitangi omo lioku tatiwa lãvi lomanu vamue va sangiwa ponele yavo? Eci Yesu a kala omunu ukuasitu, eye wa pitavo lovitangi viaco evi. Eye wa kũlĩha ndomo tu liyeva. Omo okuti lomue wa lipua, tu limbuka hẽ esukila liohenda ya Suku? Nda tua likutilila ku Suku oco a tu ecele akandu etu vonduko yocilumba ca Yesu, Yesu o kala “oñuatisi yi tu livondelela kovaso a Isia.” Eye lohenda yalua, o “tu livondelelako.” (1 Yoa. 2:1, 2; Va Rom. 8:34) Vonduko yocilumba ca Yesu, kuenda yupange waye woku kala Ocitunda Cinene, etu tu pondola oku amẽla “kocalo cocali” ca Yehova oco tu tambule ekuatiso kotembo tu li sukila. (Va Hev. 4:15, 16) Ndaño okuti ka tua lipuile, ekuatiso Ocitunda Cinene Yesu a tu ĩha, li tu ĩha epondolo lioku vumba Suku lutima wa lipua.—Va Hev. 9:13, 14.
Handi vali, Yesu o kuete omoko yinene omo wa nõliwa la Suku oco a kale Utue wekongelo lia Kristão. (Mat. 28:18; Va Efe. 1:22, 23) Omo liaco, eye eca olonumbi vi sukiliwa vi likuata locipango ca Suku. Eci o longisa vakuẽle, va kuatisa oku limbuka okuti Yesu Kristu eye Utue wekongelo, hamunu umueko ño. (Mat. 23:10) Okupisa muẽle eteke wa vangula lomunu umue wa lekisa onjongole, u laleka oku endaenda kolohongele viekongelo, kuna tua siata oku lilongisila Embimbiliya lekuatiso liovipama via pongiyiwa “lukuenje wa kolelua haeye wa lunguka.” Va sapuila eci ci lomboloka ‘ukuenje’ waco u, kuenda helie Cime, oco omanu va kũlĩhe ocikele ca Yesu coku songola. (Mat. 24:45-47) Va lekisa kakulu vekongelo, kuenda va sapuila olonumbi Viembimbiliya akulu vekongelo va sukila oku tẽlisa. (Va Efe. 4:16; 1 Tim. 3:1-7; Tito 1:5-9) Va lomboluilavo okuti ekongelo haliakuluko vekongelo, pole ovo va kuete ocikele coku tu kuatisa oku kuama volomãhi via Yesu Kristu. (Ovil. 20:28; 1 Pet. 5:2, 3) Kuatisa omanu vaco vakuanjongole oku kũlĩha okuti kuli ocisoko cimue ci kasi loku talavaya voluali luosi ci kasi loku songuiwa la Kristu.
Avanjeliu a tu sapuila okuti eci Yesu a iñila vo Yerusalãi otembo kua kambele ño oloneke viñami ñami koku fa kuaye, olondonge viaye vio tukula hati “Soma iyilila vonduko ya [Yehova, NW].” (Luka 19:38) Eci omunu amisako vali oku lilongisa Embimbiliya, o lilongisa okuti Yehova wa vialeka Yesu lomoko yoku viala pokati komanu vokolofeka viosi. (Dan. 7:13, 14) Omo liaco poku linga olohundo vekongelo ale poku songola alilongiso Embimbiliya, kuatisa vakuẽle oku kuata elomboloko lieci uviali wa Yesu u lomboloka kokuetu vosi.
Lekisa okuti ekalo lietu komuenyo li lekisa nda tu tava muẽle okuti Yesu Kristu Osoma kuenda nda tu tava muẽle oku songuiwa laye. Vangula eci catiamẽla kupange Yesu Kristu a kundika koloñame viaye, eci a vialekiwa Ndosoma. (Mateo 24:14; 28:18-20) Lombolola eci Yesu, Ondunguli yi Komohĩsa, a popia catiamẽla kovina vi kuete oku pitisiwa kovaso vomuenyo wetu. (Isa 9:6, 7; Mat. 6:19-34) Vangulavo eci catiamẽla kovituwa vi kuete oku lekisiwa loloñame via Soma Yombembua, ndomo eye muẽle a ci popia. (Mat. 20:25-27; Yoa. 13:35) Kuata utate oco ku ka likape pomangu yoku tetuluila vakuẽle nda ovo va kasi loku linga eci va pondola ale nda ndati. Pole, va vetiya oku limbuka nda ovituwa viavo vi lekisa okuti va kasi muẽle oku pokola kuviali wa Kristu. Poku ci linga, lekisa okuti ove o kuete oku ci lingavo.
Kapako Yesu Kristu Ndociseveto. Embimbiliya li setahãisa upange wukristão woku linga olondonge loku tungiwa kuonjo yimue okuti Yesu Kristu eye ociseveto caco. (1 Va Kor. 3:10-15) Oco eci ci tẽliwe, kuatisa omanu oku kũlĩha Yesu, ndomo eye a lomboluiwa Vembimbiliya. Lekisa utate oco ovo ka va ka vanje kokuove nda umue ovo va sesamẽla oku kuama. (1 Va Kor. 3:4-7) Tiamisila ovisimĩlo viavo ku Yesu Kristu.
Nda wa tumbika ciwa ociseveto caco, olondonge vika kuata elomboloko liwa liokuti Kristu wa tu sila ongangu yoku “kuama volomãi viaye.” (1 Pet. 2:21) Oco amiseko oku pamisa ociseveto ca tumbikiwa, vetiya olondonge oku tanga avanjeliu, hakutangako ño ndalusapo ocili, pole ndongangu vi sukila oku kuamiwa. Va kuatisa oku kapako kuenda oku setukula ovituwa via Yesu. Va vetiyavo oku kũlĩhĩsa ndomo Yesu a liyevaile kueci catiamẽla ku Isiaye, ndomo eye a liyaka layonjo kuenda lanyiko, ndomo eye a lekisa epokolo ku Suku, kuenda ndomo a tata omanu vakalo añi añi. Lekisa upange wa velapo Yesu a pitisile vali enene kovaso vomuenyo waye. Kuenje, eci ondonge yi liyaka lakatanga atiamẽla koku nõla eci eye a kuete oku linga vomuenyo waye, eye oka lipula okuti: ‘Nda nye Yesu a linga kekalo liaco eli? Anga hẽ onjila ndi kuama yika lekisa okuti ndi pandula eci eye a siata oku ndingila?’
Poku vanguila vekongelo, ku ka sime okuti omo okuti vamanjove va kuetele ale ekolelo ku Yesu, ka ci sukila vali oku va sapuila eci catiamẽla kokuaye. Eci o popia cika kuata vali esilivilo nda ove wa likolisilako oku pamisa onepa eyi yekolelo liolonjeveleli. Eci o vangula eci catiamẽla kolohongele, ci tokekisa locikele ca Yesu coku kala Utue wekongelo. Poku vangula eci catiamẽla kupange woku kunda, tiamisila ovisimĩlo violonjeveleli kocituwa Yesu a lekasaile poku linga upange waco. Poku ci vangula, kapako eci Kristu a kasi loku linga kocikele caye Cusoma, kueci catiamẽla koku ongolola omanu oco va popeliwe kuenda oco a va songuile voluali luokaliye.
Ocili okuti ka ci tẽla oku lilongisa lika ovina vi sulemo viatiamẽla ku Yesu. Oco omanu va kale Akristão vocili, va sukila oku kuatela ekolelo kokuaye kuenda oku u kuatela ocisola cocili. Ocisola caco ci va vetiya oku pokola kokuaye lutima wosi. (Yoa. 14:15, 21) Handi vali, ocisola caco ci vetiya omanu oku pandikisa vekolelo ndaño lovitangi, kuenda oku amamako oku endela volomãhi via Kristu oloneke viosi viomuenyo wavo. Kuenje, ovo va lekisa okuti Akristão vamue okuti akulu vendamba kespiritu vana ‘va sevetiwa muẽle ngo.’ (Va Efe. 3:17) Eci ci nena esivayo ku Yehova, Suku haeye Isia ya Yesu Kristu.
“Ondaka Eyi Yiwa Yusoma”
Pokati kovina Yesu a lombolola viatiamẽla kondimbukiso yoku tukuluka kuaye kuenda yesulilo lioluali lulo, eye wa popia hati: “Ondaka eyi yiwa yusoma yi kundilua kuoha koluali, ha yi lingi uvangi kolofeka viosi, oco esulilo liya noke.”—Mat. 24:14.
Ondaka yaco eyi yi kuete oku sapuiwa kolofeka viosi, yi vangula hẽ nye? Yi vangula eci catiamẽla Kusoma una Yesu a tu longisa oku likutilila ku Suku hati: “Usoma wove wiye.” (Mateo 6:10) Usoma waco owu, kelivulu Liesituluilo 11:15 u tukuiwa hati “uviali wa Suku yetu [Yehova] kuenda wa Kristu waye,” momo omoko yoku viala kua Kristu Ndosoma ya eciwa la Yehova. Kũlĩhĩsa okuti ndomo Yesu a ci popele, ondaka yi kuete oku kundiwa koloneke vietu vilo, yi sanduiwila vali kolonepa vialua okuti oku kunda kuna kua lingiwa lolondonge viaye kocita catete ci sule. Olondonge via Yesu via kundaile hati: “Usoma wa Suku weya ocipepi lene.” (Luka 10:9) Yesu, una wa wavekiwile oco a kale Osoma, wa kala pokati kavo. Pole ndomo ca lekisiwa kelivulu lia Mateo 24:14, Yesu wa vangula eci catiamẽla koku sapula ovina vikuavo vi kuete oku tẽlisiwa viatiamẽla kocipango ca Suku.
Uprofeto Daniele wa tambula ocinjoinjoi catiamẽla kovina viaco. Eye wa mõla “umue wa setãhãla omõla omunu,” okuti Yesu Kristu, weya “ku Ukuasimbu,” Yehova Suku, oco a tambule “uviali lulamba kuenda usoma, oco apata osi lolofeka lomanu vakualimi añi añi vo vumbe.” (Dan. 7:13, 14) Ovina evi vi kuete ndeti esilivilo komanu vosi va kasi mulo voluali, via pita kunyamo wo 1914. Noke, Eliapu lolondele viaye va imbiwa palo posi. (Esit. 12:7-10) Tunde opo, oluali lulo, lua iñila koloneke vialuo via sulako. Pole, osimbu handi ka lua nyõliwile, ku kasi loku lingiwa upange woku sapula okuti Soma ya Yehova Mesiya, o kasi ale loku viala kocalo caye oko kilu. Ondaka yaco yi kasi loku sapuiwa komanu vosi. Ndomo va tambuluiya, ci lekisa ocituwa cavo catiamẽla ku Tõlo haeye Ombiali “kusoma womanu.”—Dan. 4:32.
Ocili okuti, kukeya vali ovina vimue vikuavo! Lopo handi tu amamako loku likutilila hati: “Usoma wove wiye.” Pole, hamomoko lioku sima okuti oku tumbikiwa Kusoma wa Suku kuka lingiwa kovaso. Puãi, ocisimĩlo cetu ceci okuti Usoma wokilu wiya oco u tẽlise ovitumasuku via sonehiwa kelivulu lia Daniele 2:44 kuenda Kesituluilo 21:2-4. Usoma wa Suku uka pongolola ilu lieve oco li kale ofeka yelau, muna muka kala omanu vana va sole Suku haivo va solevo vakuavo. Eci tu kunda “ondaka eyi yiwa Yusoma,” tu tiamisila ovisimĩlo viomanu kovina evi vika tẽlisiwa kovaso. Pole, tu lekisavo lekolelo okuti Yehova wa eca ale omoko yoku viala Komõlaye. Wa siata hẽ oku sapula olondaka evi viwa poku kunda eci catiamẽla Kusoma?
Lombolola Eci Usoma u Lomboloka. Ndamupi tu pondola oku tẽlisa ocikele cetu coku kunda Usoma wa Suku? Ndaño okuti tu fetika ombangulo loku tukula ovina viñi viñi oco tu vetiye onjongole yomanu, lonjanga yalua omanu te va tẽla oku limbuka okuti ondaka tu kasi loku kunda yatiamẽla Kusoma wa Suku.
Onepa yimue ya velapo yupange owu, oku tanga ale oku tukula ovisonehua Viembimbiliya vi vangula eci catiamẽla Kusoma. Poku vangula eci catiamẽla Kusoma, kũlĩha okuti olonjeveleli viove, Usoma waco wa va lomboloka. Ka ci tẽla oku popia lika okuti Usoma wa Suku uviali umue. Omanu vamue pamue va kuete ekatanga lioku kuata elomboloko liuviali umue ka u letiwe. Ove ci tava okuti o va situluila ondaka yaco volonjila viñi viñi. Ndeci, ongusu yi kokela ovina viosi posi ka yi letiwe, pole yi kuete unene komuenyo wetu. Etu ka tu pondola oku mõla Ululiki wongusu yaco eyi, pole ci molẽha okuti eye o kuete unene walua. Embimbiliya liu tukula hati “Soma yonahũlũlua.” (1 Tim. 1:17) Ove ci tava oku popia okuti, vofeka yinene, omanu valua lalimue eteke veyile vombala yofeka kuendavo lalimue eteke va muĩle olombiali viavo kocipala. Ovo va ci muĩla ño vasapulo. Cimuamue haico, Embimbiliya lia sandekiwa kueci ci pitahãla 2.200 kalimi, kuenje li tu sapuila eci catiamẽla Kusoma wa Suku; li tu sapuilavo u wa ihĩwa omoko yoku viala kuenda eci Usoma u kasi loku linga cilo. Kemẽla liatete Liutala Wondavululi, okuti wa sandekiwa valimi aluapo vali okuti olorevista vikuavo ci sule, u lekisa esunga lieci wupangiwila okuti “Wusapula Usoma wa Yehova.”
Oco o kuatise omanu oku kũlĩha eci Usoma u lomboloka, ove ci tava okuti o tukula ovina vimue ovo va yongola okuti vi lingiwa lolombiali, ndeci: ekalo liwa, ombembua, oku mãlako ungangala, oku mãlako olonepele, oku tunga olosikola, kuenda olosipitali. Lekisa okuti Usoma wa Suku owo lika uka pondola oku tẽlisa olonjongole via sunguluka viomanu.—Osa. 145:16.
Likolisilako oku vetiya onjongole yomanu yoku kala Vusoma waco, okuti Yesu Kristu eye Osoma yaco. Lombolola okuti ovikomo eye a linga, via kala ocindekaise covina eye aka linga Ndosoma yokilu. Tukula olonjanja vialua ovituwa viwa Yesu a lekisa. (Mat. 8:2, 3; 11:28-30) Lombolola okuti eye wa eca omuenyo waye kokuetu, pole noke Suku wo pinduila komuenyo ka u fi wokilu. Kilu oko eye a kasi loku vialela Ndosoma.—Ovil. 2:29-35.
Lombolola okuti Usoma wa Suku u kasi ale loku viala oko kilu. Pole, sokolola okuti omanu valua ka va limbuka ekalo li lekisa uvangi wokuti Usoma wa Suku u kasi ale loku viala. Sapuila omanu okuti ove ocisimĩlo cavo ca ku lomboloka, kuenje va pula nda ovo va kũlĩha eci Yesu Kristu a popia poku lekisa uvangi woku viala Kusoma waco. Tukula ovina vimue viatiamẽla kondimbukiso ya sonehiwa kelivulu lia Mateo ocipama 24, Marko ocipama 13, ale Luka ocipama 21. Noke u pula esunga lieci oku vialekiwa kua Kristu oko kilu nda kua nenela akalo aco palo posi. Noke tiamisila ovisimĩlo viavo kelivulu Liesituluilo 12:7-10, 12.
Nduvangi u letiwe woku lekisa okuti eci Usoma wa Suku u kasi oku linga cilo, tanga Mateo 24:14, kuenda lombolola eci catiamẽla kupange woku longisa Embimbiliya u kasi loku lingiwa cilo voluali luosi. (Isa. 54:13) Tukula olosikola viñi viñi vina okuti oko Olombangi via Yehova vi kasi okupa ekuatiso loku lekisa okuti viosi via tiamisiwila Kembimbiliya kuenda vi lingiwa ocali. Lombolola okuti upange wetu ka u sulila lika koku kunda konjo lanjo, pole tua siatavo oku eca elilongiso Liembimbiliya ocali komunu lomunu ale kapata, kueci ci pitahãla 230 kolofeka. Uviali upi womanu u tẽla oku eca ocipama celilongiso ca soka ndeci okuti ka ci sulila lika komanu va sangiwa vofeka yavo, pole komanu voluali luosi? Laleka omanu oku endaenda Konjango Yusoma, loku endaenda kolohongele vimbo kuenda viofeka Violombangi via Yehova, oco vaka li muĩle ovo muẽle esilivilo lielilongiso liaco vomuenyo womanu.—Isa. 2:2-4; 32:1, 17; Yoa. 13:35.
Anga hẽ ondonge yika limbuka ndomo Usoma u pondola oku pongolola omuenyo waye? Lutate walua, o pondola oku u sapuila okuti eci weyilila oku pasuisa, oku u lekisa okuti omanu vosi va kuete epuluvi lioku nõla oku kala Vusoma wa Suku. Ndamupi eci ci tẽliwa? Poku lilongisa eci Suku a yongola kokuetu kuenda oku ci kapako vomuenyo wetu cilo muẽle.—Esin. 30:19, 20; Esit. 22:17.
Kuatisa Vakuẽle Oku Vanjiliya Tete Usoma. Ndaño muẽle ceci okuti omunu wa tava ale kondaka yiwa Yusoma, lopo kuli handi ovina vimue eye a sukila oku nõla. Ndeci, pocitumãlo cipi eye aka kapa Usoma wa Suku vomuenyo waye? Yesu wa vetiya olondonge viaye oku “vanjiliya tete usoma.” (Mateo 6:33) Ndamupi tu pondola oku kuatisa vamanjetu oku ci linga? Tu ci linga poku eca ongangu yiwa kuenda oku lekisa vapuluvi a kasiko oku pokola kolonumbi via Yesu. Olonjanja vimue, ci tava okuti tu pula nda eye wa sokolola ale kapuluvi voku sapula ovolandu amue a lekisa eci ci kasi loku lingiwa la vamanji vakuavo. Ci tava okuti tu vangulavo eci catiamẽla kovolandu a sangiwa Vembimbiliya lonjila yimue okuti yi va vetiya oku kuatela ocisola Yehova. Onjila yikuavo oku va sapuila okuti Usoma wa Suku u kasi ale loku viala, kuenda oku lekisa esilivilo liupange woku sapula Usoma waco. Ndomo ca siata, uwa wa velapo, ka u tẽlisiwa loku sapuila omanu eci ovo va sukila oku linga, pole u tẽlisiwa loku va vetiya oku kuata onjongole yoku ci linga.
Ocili okuti ondaka yi kuete esilivilo okuti oyo vosi yetu tu kuete oku kunda, yatiamẽla tete ku Yehova Suku, ku Yesu Kristu kuenda Kusoma. Ocili ca velapo catiamẽla ku Ululiki, Komõlaye kuenda Kusoma waye, ci kuete oku velisiwapo kupange woku kunda, vekongelo, kuenda vomuenyo wetu muẽle. Poku ci linga, tu lekisa okuti tu kasi loku kuatisiwa muẽle ocili Losikola Yupange Wakristão.