Ocipama 10
Usoma Umue Okuti “ka Uka Nyõleha”
1. Ovitangi vipi violuali via siata oku lomboluiwa vali vokuenda kuesapulo liomanu?
OVITANGI vieteke leteke, vi lekisa okuti omanu ka va siatele oku sanga esanju omo lioku likala uviali wa Yehova, loku seteka oku litumĩla ovo muẽle. La umue uviali woluali lulo wa nena asumũlũho komanu. Ndaño okuti omanu va siata oku amamako kukũlĩhĩso, kuloño, ovo ka va tẽla oku yula ekandu, uveyi, kuenda okufa, kuomunu lomunu. Olombiali violuali lulo, ka vi kuete epondolo lioku mãlako uyaki, ungangala, evĩho, ovitukiko kuenda usuke. Ocili okuti kolofeka vialua, olombiali vina okuti olongangala via siata oku kangisa omanu. (Ukundi 8:9) Uloño, ocipululu, kuenda olonamãlala via likongela voku vihĩsa ongongo, ovava, kuenda ofela. Esumuo lekambo liupange via siata oku livokiya, kuenje ca tĩla calua komanu vosi oku kuata eci va sukila komuenyo wavo. Vokuenda Kuolohũlũkãi vianyamo wuviali womunu voluali lulo, kua limbukiwa okuti, ‘okuenda kuomunu ka ku kasi povaka aye muele. Omunu enda ka tẽla eye muẽle oku suñamisa okuenda kuaye.’—Yeremiya 10:23.
2. Nye ci pondola oku tetulula lika ovitangi viomanu?
2 Nye ci sukiliwa oco ovitangi viaco vi tetuluiwe? Usoma wa Suku owo uka tetulula ovitangi viaco, ndomo Yesu a longisa olondonge viaye oku likutilila hati: ‘Usoma wove wiye. Ocipango cove ci lingiwe posi ndeci ci lingiwa kilu.’ (Mateo 6:9, 10) Kelivulu lia 2 Petulu 3:13, Usoma wokilu wa Suku wa lomboluiwa okuti ‘ilu liokaliye.’ Kuenje ilu liaco liokaliye olio usoma uka viala “ongongo yokaliye” okuti omanu vakuesunga. Omo liaco, Usoma wa Suku u kuete esilivilo lialua ndomo Yesu a ci lombolola kupange waye woku kunda. (Mateo 4:17) Eye wa lekisa ndomo tu pondola oku ci kapako vovimuenyo vietu, poku vetiya hati: ‘Puãi tete vanjiliyi usoma waye kuenda esunga liaye.’—Mateo 6:33.
3. Momo lie, oku lilongisa eci catiamẽla Kusoma wa Suku ocina cimue conjanga koloneke vilo?
3 Koloneke vilo oku lilongisa eci catiamẽla Kusoma wa Suku, ci sukila onjanga yalua, omo okuti Usoma wa Suku uka pongolola uviali wa palo posi otembo yenda hũ. Kelivulu lia Daniele 2:44, ku lombolola hati: “Koloneke violosoma viaco, [okuti ovio vi kasi loku viala cilo], Suku yokilu oka katula usoma, kuenje ka uka nyolẽha, ka uka tambuiwa lomanu vofeka yiñi; puãi owo uka nyõla ovosoma aco osi, kuenda uka kala muẽle hũ oloneke ka vi pui.” Ocili okuti koloneke vilo via sulako, Usoma wa Suku uka nyõla oluali lulo lũvi. Olombiali violuali lulo, vika liyaka Lusoma wa Suku wokilu. Hesanjukuolio tu kuete omo okuti ndopo muẽle tuka yovuiwa peka liolombiali viaco vĩvi!
4. Catiamẽla Kusoma wa Suku, nye ca pita kilu kunyamo wo 1914, kuenda momo lie ci kuetele esilivilo kokuetu?
4 Tunde kunyamo wo 1914, Yesu Kristu wa vialekiwa Ndosoma kuenda wa handelekiwa oku ‘viala pokati kovanyali vaye.’ (Osamo 110:1, 2) Kunyamo waco, oco kua fetika ‘oloneke via sulako’ violuali lulo. (2 Timoteo 3:1-5, 13) Ovina, uprofeto Daniele a mũile vocinjonde cocitumasuku, koloneke vilo vi kasi oku pita kilu. Yehova Suku ‘Ukuasimbu,’ wa eca ku Mõlõmunu, Yesu Kristu ‘uviali lulamba kuenda Usoma, oco apata osi olofeka, lomanu vakualimi añi añi vo vumbe.’ Catiamẽla kulandu wocinjonde, uprofeto Daniele wa soneha hati: “Uviali waye ka u pui, ka u piti kuenje usoma waye ka u nyõliwa.” (Daniele. 7:13, 14) Omo okuti Usoma wokilu u kasi povaka a Yesu Kristu, Suku opo aka ecelela vana vakuakusola eci ca sunguluka oco vaka kuate ovina viwa omo okuti eci oco ca kala ocipango caye ca tete eci a kapa ulume watete Vocumbo celau.
5. Alomboluilo api atiamẽla Kusoma wa Suku okuti a kuete esilivilo lialua kokuetu, kuenda momo lie?
5 Anga hẽ onjongole yove yoku kala umue o pokola kovihandeleko Viusoma? Nda oco, oka kuata onjongole yoku mõla upange uka lingiwa lusoma wa Suku. Ove oka kuatavo onjongole yoku kũlĩha eci eye a kasi loku linga cilo, leci aka linga koloneke vikeya kovaso, kuenda eci ove o sukila oku linga. Ndeci nda wa siata oku konomuisa lutate eci catiamẽla Kusoma wa Suku, onjongole yove yika livokiya. Nda wa pokola kuviali owu, oka liangiliya ciwa oco oka sapuileko vakuene eci catiamẽla kovina viwa vika lingiwa Lusoma wa Suku komanu vana va pokola.—Osamo 48:12, 13.
Olombiali Viusoma wa Suku
6. (a) Ndomo Ovisonehua vi lekisa, Uviali welie wa velapo wa lekisiwa Lusoma wa Mesiya? (b) Eci tu lilongisa catiamẽla Kusoma ci pondola oku tu vetiya ndati?
6 Ovina vimue viatete viatiamẽla koku konomuisa, vi lekisa okuti Usoma wa Mesiya uviali umue wa velapo wa Yehova. Yehova eye wa eca “uviali lulamba kuenda Usoma Komõlaye.” Noke yoku vialekiwa kua Yesu Ndosoma, kilu kua yevala olondaka vinene via linga hati: “Uviali woluali wa linga uviali wa Suku yetu kuenda wa Kristu waye. Eye o viala oloneke vienda ño hũ ka vi pui.” (Esituluilo 11:15) Omo liaco, ovina viosi tu lete viatiamẽla Kusoma wa Suku kuenda eci uka linga, vi pondola oku tu kuatisa oku amẽla ku Yehova. Eci tu lilongisa ci tu vetiya oku kuata onjongole yoku pokola Kuviali waye wa velapo oloneke viosi.
7. Momo lie ci kuetele esilivilo kokuetu oku vialekiwa kua Yesu Kristu Ndoñuatisi Yusoma wa Yehova?
7 Kũlĩhĩsavo, eci Yehova a linga poku vialeka Yesu Kristu Kocalo Ndoñuatisi Yusoma waye. Omo okuti Yesu wa kala omesele kovopange a Yehova, eye wa kũlĩha ciwa ovina viosi tu sukila, momo eci Suku a lulika oluali kuenda omanu, eye wa kalapo. Tunde kefetikilo liesapulo liomanu, eye wa lekisa okuti ‘wa solele calua omãla vomanu.’ (Olosapo 8:30, 31; Va Kolosai 1:15-17) Ocisola caye ca muiwa eci eya palo posi oku eca omuenyo waye ndocisembi coku tu yovola. (Yoano 3:16) Omo liaco, ocisembi ca tu kuatisa koku yovuiwa kekandu kuenda ko kufa loku tu ĩha epuluvi lioku kuata omuenyo ko pui.—Mateo 20:28.
8. (a) Ca litepa lolombiali violuali lulo, momo lie Uviali wa Suku uka kalela otembo ka yi pui? (b) Elitokeko lipi li kasi pokati “kukuenje wa kolelua haeye wa lunguka” Lusoma wa Suku?
8 Usoma wa Suku uviali umue uka tumãla otembo ka yi pui. Ekalo Liusoma waco li kuatisiwa la Yehova omo okuti eye o Suku yimue ka yi fi. (Havakuki 1:12) Ca litepa lolombiali violuali, Yesu Kristu una Suku a vialeka Ndosoma layevo ka fi. (Va Roma 6:9; 1 Timoteo 6:15, 16) Kulivo omanu vakuavo va pokola ku Suku va soka 144.000, vaka viala kumue la Kristu oko kilu okuti va tunda ‘kapata osi, lokalimi osi kuenda komanu vokolofeka viosi.’ Ava lavovo vaka ihĩwa omuenyo okuti ka vafi. (Esituluilo 5:9, 10; 14:1-4; 1 Va Korindo 15:42-44, 53) Onepa yalua pokati kavo va kasi ale kilu, kuenda vakuavo va kasi palo posi, va linga onepa Yukuenje wa “kolelua haeye wa lunguka,” vana va siata oku eca okulia kuespiritu koloneke vilo.—Mateo 24:45-47.
9, 10. (a) Ovituwa vipi ka via sungulukile vika nyõliwa Lusoma wa Suku? (b) Nda okuti ka tu yongola oku kala ovanyali Vusoma wa Suku, nye tu sukila oku yuvula?
9 Ndopo muẽle, Yehova oka malako evĩho palo posi lunene wolohoka viaye. Ovo vaka kundula omanu vosi vana okuti lonjongole yavo muẽle ka va yongola oku kũlĩha Suku haivo va likala oku limbuka unene waye loku sepula aliangiliyo ocisola caye lekuatiso lia Yesu Kristu. (2 Va Tesalonike 1:6-9) Eli lika kala eteke lia Yehova, lina li kasi oku lavokawa tunde osimbu okuti lika teyuila Usoma wa Yehova Ndombiali Yoluali Luosi. “Tala, eteke lia Yehova liya, liyuka ungangala lekangiso lonyeño yasanya. Li pongolola ofeka okuti yi linga ekalasoko, kuenje li nyõla va kuakandu vaco.” (Isaya 13:9) “Eteke liaco eteke lionyeño, eteke liesakalalo lohali, eteke lienyõleho lohulunguta, eteke liowelema loluvumbulu, eteke liovalende lowelema wa lua.”—Sofoniya 1:15.
10 Atavo osi esanda, kuenda ovoviali osi oluali, lolohoka viayo, vina via yapuisiwa lombiali yoluali lulo, vika kunduiwa otembo ka yi pui. Vosi vana va limolẽhisa ndava va linga onepa yoluali lulo, poku ambata omuenyo umue ka wa sungulukile ndeci, uhembi, kuenda ukahonga, vaka kunduiwa. Satana lolondele viaye ka vaka kuata vali omoko yoku yapuisa omanu palo posi, momo vaka imbiwa vokayike kuenje vaka kalamo ohũlũkãi yanyamo. Usoma wa Suku uka tẽlisa ocipango cosi catiamẽla kongongo. Heyovokuolio lika kala ku vana va sole esunga!—Esituluilo 18:21, 24; 19:11-16, 19-21; 20:1, 2.
Ndomo Ovimãho Viusoma wa Suku vi Tẽlisiwa
11. (a) Ndamupi Usoma wa Mesiya uka tẽlisa ocipango ca Yehova palo posi? (b) Usoma wa Suku uka lomboloka nye ku vana vaka kala palo posi?
11 Usoma wa Mesiya uka tẽlisa ocipango ca Suku catiamẽla kongongo. (Efetikilo 1:28; 2:8, 9, 15)Toke etaili lilo uviali womanu ka wa la tẽlisa ocipango caco eci. Omo liaco, “oluali lu laika oku iya” luka kala povaka a Mõlõmunu okuti Yesu Kristu. Vosi vana vaka puluka kenyõlẽho lika nena Yehova voluali lulo, vaka talavayela kumosi vemẽhi Liusoma wa Kristu, poku linga cosi eye a kisika oco ongongo yi kale ocumbo celau. (Va Heveru 2:5-9) Omanu vosi vaka sanjukila upange wovaka avo kuenda asumũlũho alua eyilila kueci ongongo yima.—Osamo 72:1, 7, 8, 16-19; Isaya 65:21, 22.
12. Ndamupi omanu va pokola Kusoma wa Suku vaka lipua kovisimĩlo kuenda ketimba?
12 Eci Adama la Eva va lulikiwa, ovo va lipuile, kuenda ocipango ca Suku ca kala okuti ongongo nda yeyuka omanu va lipua kovisimĩlo loketimba. Vemẽhi liuviali Wusoma wa Suku, ocipango eci cika kala cocili. Eci ci sukila oku mãlako ovina viosi vi koka ekandu. Kuenje eli olio esunga lieci Kristu ka kasilili ño Ndosoma, pole o kasivo Ndocitunda Cavelapo. Eye lepandi lialua oka kuatisa vana va pokola oco vope esilivilo kocilumba comuenyo waye ci yovola akandu.
13. Asumũlũho api aka tẽlisiwa vemẽhi liuviali Wusoma wa Suku?
13 Vemẽhi liuviali Wusoma wa Suku, ovina viosi viatiamẽla kasumũlũho o ketimba vika lingiwila komanu vosi mulo vongongo. “Oco ovaso olomeke a patuluka kuenda ovatuĩ ovisitatuĩ a situluka. Oco ocilema ci somboka ndosonge. Kuenda elimi liocitende limba ocisungo.” (Isaya 35:5, 6) Ndaño okuti etimba liomunu li hongua omo lioku kuka kuenda ovoveyi, lika kuata vali ongusu luhayele ndeci vumalẽhe. Ovoveyi ana okuti ka a piti, aka piñanyiwa luhayele wa suapo, ndomo ca popia hati: “Oco etimba liaye li tumbuluke vali, li kuate ongusu ndeyi yo vutila. Oloholo viaye vi lisoke vali levi a kaile lavio eci a kala umalehe.” (Yovi 33:25) Ku keya otembo yimue okuti lomue oka popia hati ‘Ndivela.’ Momo lie? Momo omanu va sumbila Suku vaka yovuiwa kovilemo viakandu avo kuenda kohali. (Isaya 33:24; Luka 13:11-13) Ocili okuti, Suku “oka puenya asuelela osi kovaso avo. Okufa ka kuka kalako vali ndaño oku lila loku liyula lupongo laviovo ka vika kalako vali. Momo ovina viatete via pita.”—Esituluilo 21:4.
14. Vokulipua kuomanu mua kongela nye?
14 Pole, voku lipua kakandu, mua kongela vali ovina vialua okuti haku lipuako ño lika ketimba lo kovisimĩlo. Mua kongelavo oku kuata ovituwa ndevi via Yehova, momo tua lulikiwa ‘lesetãhãlo liaye.’ (Efetikilo 1:26) Omo liaco, kuka sukiliwa vali elilongiso. Voluali luokaliye, “ muka kala esunga.” Kuenje, ndomo Isaya a ci popia, “olonungi vio voluali vika lilongisa esunga.” (2 Petulu 3:13; Isaya 26:9) Ocituwa eci ci kuatisa oku nena ombembua pokati komanu vakuakova osi, akamba kuenda pokati kapata osi. Handi vali ocituwa caco ci kuatisavo oku kuata ukamba la Suku. (Osamo 85:10-13; Isaya 32:17) Vosi vaka lilongisa esunga vaka amamako oku longisiwa eci catiamẽla kocipango ca Suku. Osimbu vaka amamako loku sola olonumbi via Yehova lutima wavo wosi, vaka vi pokola kolonepa viosi viomuenyo wavo. Ovo vaka popiavo ndeci Yesu a popele hati: ‘Ndingainga ño-o hũ ovina viu sanjuisa.’ (Yoano 8:29) Eci ovina evi vika tẽlisiwa komanu vosi, hesanjukuolio lika kalako komuenyo!
Oku Tẽlisiwa Kuaco ku Letiwe Ale
15. Loku kuama apulilo a sangiwa vocinimbu eci, lombolola oku tẽlisiwa kuovilinga Viusoma wa Suku kuenda lekisa eci tu pondola oku linga cilo.
15 Oku tẽlisiwa kuenda ovilinga Viusoma wa Suku ku letiwe ale la vamue. Apulilo akuãimo kuenda ovinimbu Viembimbiliya via tukuiwa, vika ku ivaluisa vimue pokati kovina viaco, kuenda ovina vi pondola oku lingiwa cilo la vana vaka piñala Usoma waco.
Catete Soma wa liyaka lelie, kuenda lesulilo lipi? (Esituluilo 12:7-10, 12)
Poku kongeliwa kuolombuavekua via supapo, ocimunga cipi ci kasi loku kuatisiwa tunde eci Kristu a vialekiwa? (Esituluilo 14:1-3)
Upange upi ukuavo Yesu a lombolola okuti uka lingiwa vokuenda kuohali yalua, ndomo ca lekisiwa kelivulu lia Mateo 25:31-33?
Upange upi u kasi loku lingiwa koloneke vilo? Velie va kasi loku lingavo upange waco? (Osamo 110:3; Mateo 24:14; Esituluilo 14:6, 7)
Momo lie vakuapulitika kuenda vakuetavo liesanda ka va tẽla oku mãlako upange woku kunda? (Sakariya 4:6; Ovilinga 5:38, 39)
Apongoloko api a siata oku lingiwa vomuenyo wa vana va pokola kovihandeleko Viusoma wa Suku? (Isaya 2:4; 1Va Korindo 6:9-11)
Usoma Wohũlũkãi Yanyamo
16. (a) Kristu oka viala anyamo añami? (b) Nye cika lingiwa vokuenda kuotembo yaco, kuenda noke?
16 Noke, pana okuti Satana lolondele viaye va kapiwa vokayike, Yesu Kristu oka viala eci ci soka ohũlũkãi yanyamo kumue lo 144.000 vana vaka viala laye ndolosoma kuenda ndovitunda. (Esituluilo 20:6) Vokuenda kuotembo yaco, omanu vaka lipua. Kuenda ekandu lokufa tua piñala ku Adama ka kuka kala ko vali. Kesulilo liuviali wohũlũkãi Yanyamo, pana okuti Yesu wa tẽlisa ocikele caye Cusoma wa Mesiya haeye Ocitunda, Yesu ‘oka eca Usoma’ ku Suku haeye Isiaye, ‘okuti koviluvo viosi Suku eye Fũ.’ (1 Va Korindo 15:24-28) Omo liaco, Satana oka kutuluiwa okatembo kamue katito oco a seteke omanu omo lioku kuatisa kuavo uviali wa Yehova. Noke kesulilo lioseteko yaco yasulako, Yehova oka kundula Satana kuenda vana va sina. (Esituluilo 20:7-10) Vosi vana va kuatisa uviali wa Yehova Lusoma waye wa sunguluka, vaka lekisa epokolo liavo. Ovo vaka kuatisiwa oco va kuate elitokeko liwa la Yehova loku taviwa ndomãla vaye oco va kuate omuenyo ko pui.— Va Roma 8:21.
17. (a) Nye cika pita Lusoma kesulilo liohũlũkãi yanyamo? (b) Catiamẽla konepa eyi, ndamupi Usoma ‘ka uka nyõleha’?
17 Pole, upange wa Yesu kuenda wo 144.000, watiamẽla kongongo uka pongoloka. Oco hẽ upange upi vaka linga? Embimbiliya ka li ci lombolola. Pole nda okuti tua pandikisa loku pokola kuviali wa Yehova, tuka kala Vusoma Wohũlũkãi yanyamo kuenje tuka mõla ocipango ca Suku catiamẽla ko kuavo loluali luaye lu komohĩsa. Omo liaco, uviali wa Kristu Wohũlũkãi yalima ‘ka uka pua’ kuenda Usoma waye ‘ka uka nyõliwa.’(Daniele 7:14) Catiamẽla hẽ konepa yipi? Esunga liatete, lieli okuti unene wuviali ka uka eciwa povaka omanu vañi vana va kuete ovisimĩlo via litepa, puãi Yehova eye muẽle oka Viala. Handi vali, Usoma wa Suku ‘ka uka nyõleha’ momo oku tẽlisiwa kuaco kuka kala otembo ka yi pui. (Daniele 2:44) Kuenda Usoma wa Mesiya lava vaka viala kumue laye ndovitunda vaka sumbiwa, omo lioku pandikisa kuavo kupange wa Yehova.
Apulilo Voku Pitulula
• Momo lie Usoma wa Suku owo lika uka potolola ovitangi viomanu? Otembo yipi usoma wa Suku wa fetika oku viala?
• Nye cu ku sanjuisa vali catiamẽla Kusoma wa Suku? Kuenda nye Usoma owu uka linga?
• Okutẽlisiwa kupi kuovilinga Viusoma waco tu lete? Kuenda onepa yipi tu kueteko?
[Elitalatu kemẽla 93]
Vemẽhi Liusoma wa Suku, omanu vosi vaka lilongisa esunga