Kuata Utima Woku Sumbila Yehova
“Nda [catavele ovo nda] va kuata utima woku sumbila loku lava ovihandeleko viange viosi oloneke viosi.”−ESINUMUILO 5:29.
1. Ekolelo lipi tu kuete liokuti eteke limue omanu ka vaka kala vali lusumba?
VOKUENDA kuovita vianyamo, usumba wa siata oku sakalaisa calua omanu. Usumba omo lionjala, ovovei, ungangala, kuenda ovoyaki, va siata oku nena asakalalo alua komanu. Omo liaco, elivulu limue liovihandeleko vioku teyuila omanu liolo Nações Unidas, lia lombolola eci catiamẽla kekalo lioluali okuti, omanu vosi ka vaka kuata vali usumba.a Pole, Suku wa tu likuminya okuti, oluali luaco luokaliye lu kasi ale ocipepi. Handi vali oluali luaco ka luka neniwa lekuatiso liomanu. Leluatiso liuprofeto Malakiya, Yehova wa tu likuminya okuti, voluali luaye luesunga, lomue ‘oka lingisa usumba omanu vaye.’
2. (a) Ndamupi Embimbiliya li tu vetiya catiamẽla koku sumbila Suku? (b) Apulilo api ci tava okuti a votuiwa, poku konomuisa ocikele cetu coku sumbila Suku?
2 Handi vali, esumbilo ci tava okuti litiamisiwila kueci ca sunguluka. Vembimbiliya, omanu va Yehova Suku va vetiyiwa oco va lekise esumbilo kokuaye. Mose wa sapuila ku va Isareli hati: “Sumbila Yehova Suku yove; [kuenda] eye o vumba.” (Esinumuilo 6:13) Eci papita ovita vimue vianyamo, Salomone wa soneha hati: “Sumba Suku, pokola kovihandeleko viaye; momo eci oco ocikele comanu vosi.” (Ukundi 12:13) Upange wetu woku kunda, u kasi loku kuatisiwa lovangelo. Omo liaco, tu vetiya omanu vosi oco ‘va sumbile Suku, kuenda oco vo wihe ulamba.’ (Esinumuilo 14:6, 7) Handi vali, catiamẽla koku sumbila Yehova, Akristão va sukila oku u sola lutima wavo wosi. (Mateo 22:37, 38) Ndamupi tu pondola oku sola Suku, kuenda oku u sumbila? Momo lie tu sukilila oku sumbila Suu umue ukuacisola? Ekuatiso lipi tu pondola oku tambula poku lekisa esumbilo ku Suku? Oco apulilo alo a tambuluiwe, tu sukila oku kuata elomboloko liatiamẽla koku sumbila Suku. Tu sukilavo handi oku kuata elomboloko ndomo esumbilo liaco liatiamẽla kukamba wetu la Yehova.
Esumbilo Kuenda Oku Komõha
3. Oku sumbila Suku ku lomboloka nye?
3 Oku sumbila Suku, ocituwa cimue okuti oco Akristão va sukila oku lekisa Kululiki wavo. Usumba waco, ‘u lomboloka ocina cimue ci komõhisa, kuenda tu sukila oku sumbila calua Ululiki oco ka tuko sumuise.’ Omo liaco, oku sumbila Suku ku tepisiwa volonepa vivali komuenyo wetu ndeci: Ovituwa tu lekisa ku Suku, kuenda eci tu linga okuti cu sumuisa. Olonepa viaco evi vivali vi kuete esilivilo liocili, kuenda tu sukila oku vi konomuisa ciwa lutate. Ndomo elivulu limue lilombolola, esumbilo liaco, ‘li songuila omuenyo Wakristão kueci va linga, kuenda kekalo liavo kespiritu.’
4. Ndamupi tu pondola oku komõha kuenda oku lekisa esumbilo Kululiki wetu?
4 Ndamupi tu pondola oku komõha kuenda oku lekisa esumbilo Kululiki wetu? Etu tu komõha calua eci tu tala oviva vieyuka ovava. Handi vali tu komõhavo eci tu tala oku iñila kuekumbi. Tu komõha vali calua eci tu lekisa ekolelo kovina viaco, kuenda tu limbuka okuti ovina viaco via pangiwa la Suku. Ndeci Soma Daviti a linga, etu tu limbukavo okuti ka tu sokisiwa lovopange a komohisa a Yehova. Daviti wa popia hati: “Eci mbanja ilu liove, hailio upange wovimuini viove, leci mbanja osãi lolombungululu wa lulika, sokolola siti, omunu hẽ nye okuti o wivaluka, pamue omõla omunu okuti o lipasula laye?” (Osamo 8:3, 4) Ovina viaco vi komohisa, vi sesamẽla esumbilo liocili. Handi vali, tu vetiyiwa oku pandula Yehova loku u sivaya omo liovina viaco a tu lingila. Daviti wa soneha hati: ‘Ndika sivaya ocikomo wa linga poku ndilulika. Ovopange ove a komohisa. Ove wa kuliha utima wange wosi.’—Osamo 139:14.
5. Momo lie tu sukilila oku sumbila Yehova? Kuenda ongangu yipi yiwa tu sukila oku kuama catiamẽla kondaka eyi?
5 Oku komõha kuenda oku lekisa esumbilo ku tu vetiya oku kolela calua kovina via lingiwa Lululiki wetu, momo eye o kuete omoko yoku Viala oluali luosi. Vocinjonde cimue upostolo Yoano a pita laco wa mõla “ava va yula ocinyama lociñumañuma caco.” Omanu vaco eye a mõla, olombuavekua via Kristu vi kasi kilu via kala loku imba ocisungo hati: “A Yehova Suku Tõlo, ovilinga viove vinene, kuenda vi komohisa cimue. A Soma yolofeka, olonjila viove via suñama kuenda viocili. A Yehova, u ka tava oku ku sumbila loku tumbangiya onduko yove, helie?” Oku lulumila Suku, ku lekisiwila kesumbilo liuviali waye. Kuenje, eci ca vetiya olombuavekua via Kristu vika viala laye Vusoma wokilu, oco vi sumbile Suku okuti eye Wavelapo. Eci tu tala ovina Yehova a siata oku linga, kuenda oku viala kuaye, ka cu ku vetiya hẽ oku u sumbila calua?—Osamo 2:11; Yeremiya 10:7.
6. Momo lie tu sukilila oku linga eci ca sunguluka oco ka tuka sumuise Yehova?
6 Pole, koku sumbila Suku te kua kongeliwa oku u lulumila lesunguluko oco ka tuko sumuise. Handi vali, tu sukilavo oku likandangiya oco ka tuka lueye ovihandeleko viaye. Momo lie? Momo okuti, ndaño Yehova “ukuakulivala konyeño, [kuenda] ukuacisola,” tu sukila oku ivaluka okuti, eye “o fetuluinya ongole.” (Etundilo 34:6, 7) Ndaño okuti Yehova ukuacisola haeye ukuahenda, eye ka ecelela eci ka ca sungulukile, kuenda ka ecelelavo ava va linga ekandu ocipango. (Osamo 5:4, 5; Havakuki 1:13) Vosi vana va linga ekandu locipango, lava va lingila Yehova eci ka ca sungulukile okuti ka va pokola kokuaye, ka va tambula ongecelo. Ndomo upostolo Paulu a lombolola, “ci linga usumba oku fa peka lia Suku o kasi lomuenyo.” Oku lulumila Suku lesunguluko, ku tu kuatisa calua koku tetulula ovitangi.—Va Heveru 10:31.
‘Tu Kakateli ku Yehova’
7. Momo lie tu sukilila oku kolela ku Yehova ukuonene woku yovola?
7 Oku lekisa esumbilo liocili ku Suku kuenda kovina viaye vi komohisa, oyo onjila ya velapo vali calua koku kolela Yehova. Ndeci omõla utito o kasi ocipepi la isiaye ka kuata vali usumba, etu haicovo tu sukila oku kolela ku Yehova oco a tu lave. Kulihisa ovituwa va Isareli va lekisa eci Yehova ava yovola kupika woko Egito, eci tu tanga hati: “Va Isareli va mõla upange unene Yehova a linga oku nyõla va Egito. Kuenje va sumbila Yehova.” (Etundilo 14:31) Ulandu wa pita la Elisia, uvangi umue u lekisavo okuti, ‘ungelo wa Yehova o ñuala vosi vana vo sumbila oco a va popele’. (Osamo 34:7; 2 Olosoma 6:15–17) Koloneke vilo, cikale Olombangi via Yehova ale omunu lomunu pokati ketu tua siata oku pita lovitangi vialua. Omo liaco, eci ci lekisa okuti, Suku o kuatisa vosi vovumba lesunguluko. (2 Asapulo 16:9) Etu tu limbuka okuti ominu wosi wa siata oku “Sumbila Yehova wa pamisua.”—Olosapo 14:26.
8. (a) Momo lie oku sumbila Suku ku tu vetiyila oku endela volonjila viaye? (b) Lombolola esunga lieci tu sukila ‘oku kakatela’ ku Yehova.
8 Oku lulumila Suku, kaku lomboloka lika oku u sumbila. Pole ku tu vetiya oku endela volonjila viaye. Eci Salomone a tumbika onembele, wa likutilila ku Yehova hati: “[Va Isareli] va ku sumbe loku endaila volonjila viove oloneke viosi va tumãla vofeka yina wa ecele kolosekulu vietu.” (2 Asapulo 6:31) Kosimbu, Mose wa vetiya va Isareli hati: ‘Kuami Yehova, Suku yene, loku u sumbila. Pokoli kovihandeleko viaye, loku sumbila ondaka yaye. U sukila oku vumba lika eye loku kakatela kokuaye.’ (Esinumuilo 13:4) Ndomo ovinimbu evi vi lekisa, onjongole yoku endela volonjila via Yehova, ‘loku kakatela kokuaye,’ yi tunda koku kolela ku Suku. Ocili okuti, oku sumbila Yehova, ku tu vetiya oco tu pokole kokuaye, kuenda oco tu u vumbe. Poku ci linga, tu sokisiwa lomõla wa kolela calua ku isiaye okuti, o pokola muẽle kokuaye.—Osamo 63:8; Isaya 41:13.
Oku Sola Suku, ci Lomboloka Oku u Sumbila
9. Elitokeko lipi li kasi pokati koku sola Suku kuenda oku u sumbila?
9 Embimbiliya li lekisa okuti, oku sumbila Suku ka ku lomboloka okuti ka tu u soli vali. Omo liaco, va Isareli va longisiwa oku “sumbila Yehova ... loku endela volonjila viaye viosi, loku u sola.” (Esinumuilo 10:12) Oku sumbila Suku, loku u sola, ovituwa viaco evi vi kuete elitokeko. Oku sumbila Suku, ku tu vetiya oku endela volonjila viaye, kuenda owo uvangi u lekisa okuti tu u sole calua. (1 Yoano 5:3) Ocili okuti, eci tu sola umue, tu likolisilako loku u sumbila oco ka tu ko sumuise. Va Isareli va sumuisile Yehova omo lioku sina kuavo eci va kala vekalasoko. Omo liaco, tu likolisiliko loku u sumbila oco ka tuka lingi lacimue ci sumuisa Isietu wokilu. (Osamo 78:40, 41) Handi vali, omo okuti “Yehova o sanjukila ava vo sumbila,” oku pokola kuetu kokuaye lesunguluko, ku sanjuisa utima waye. (Osamo 147:11; Olosapo 27:11) Omo liaco, oku sola Yehova ku tu vetiya oco tu u sanjuise. Kuenje, esumbilo tu lekisa kokuaye, li tu kuatisa oco ka tuko sumuise. Ovituwa viaco evi, vi kuete eliktokeko kuenda ka via litepele.
10. Ndamupi Yesu a lekisa okuti wa sanjukilile oku sumbila Yehova?
10 Ovituwa Yesu Kristu a kuata eci a kala palo posi, vi lekisa ndomo tu pondolavo oku sola Suku kuenda oku u sumbila. Uprofeto Isaya wa popia eci catiamẽla ku Yesu poku soneha hati: “Espiritu lia Yehova li kala la [Yesu], espiritu liolondunge luloño, espiritu lielungulo lunene, espiritu liukulihiso lusumba wa Yehova. Esanju liaye li kala koku sumbila Yehova.” (Isaya 11:2, 3) Ndomo ocitumasuku eci ci lombolola, espiritu lia Suku lia vetiya Yesu oco a sumbile Isiaye wokilu. Omo liaco, tua limbuka okuti, esumbilo liaco hacilemoko. Pole, lia kala ocina cimue ci sanjuisa. Yesu wa sanjukilile calua oku linga ocipango ca Suku. handi vali, ndaño wa pita lovitangi vialua, wa sanjuisa Isiaye wokilu. Eci Yesu a pita locitangi coku u pondela kuti, wa likutilila ku Yehova hati: “Ndeci nda panga hacoko, te eci ove o panga.” (Mateo 26:39) Omo liesumbilo liaco, Yehova wa yevelela ciwa kolohutililo vi Omõlaye, noke wo kolisa, kuenda wo yovola kolofa.—Va Heveru 5:7.
Tu Lilongisi Oku Sumbila Yehova
11, 12. (a) Momo lie tu sukilila oku sumbila Suku? (b) Ndamupi Yesu a tu longisa oku sumbila Yehova?
11 Eci tu mõla ociliakulo combela, tu saluka calua. Pole owola yaco, ka tu ivaluka oku sumbila Suku. Eli olio esunga lieci Daviti Wavelapo, okuti Yesu Kristu, a tu lalekela hati: “Amãla, enjui, njeveleli, oco ndu longisi oku sumbila Yehova.” (Osamo 34:11) Ndamupi tu pondola oku lilongisila ku Yesu catiamẽla koku sumbila Yehova?
12 Yesu o tu longisa oku sumbila Yehova poku tu kuatisa oco tu kulihe ciwa ovituwa vi komohisa via Isietu wokilu. (Yoano 1:18) Ongangu yiwa ya Yesu, yi lekisa ndomo ovisimilo via Suku vi kasi, kuenda ndomo omanu a va tata. Yesu wa lekisa ciwa ekalo lia lipua lia Isiaye. (Yoano 14:9, 10) Omo liaco, lekuatiso liocisembi ca Yesu, tu pondola oku kuata ukamba wocili la Yehova eci tu likutilila oco a tu ecele akandu etu. Ohenda Suku a lekisa kokuetu, oyo yi tu vetiya oku u sumbila. Ukualosamo wa soneha hati: ‘Kokuove kuli ongecelo, oco o sumbiwe.’—Osamo 91:14.
13. Olonumbi vipi vielivulu Liolosapo okuti vi pondola oku tu kuatisa oku sumbila Yehova?
13 Velivulu Liolosapo tu sangamo olonumbi vi tu kuatisa oku sumbila Suku. Olio li popia hati: “Amõlange, nda o tava kolondaka viange, loku seleka vutima ovihandeleko viange, okuti o vonguila etui liove kolondunge, loku tiamisa utima wove kuloño, ocili, nda o sandiliya ukulihiso, loku lipilikila uloño, ... oco o kuliha oku sumbila Yehova, kuenje o sanga ukulihiso wa Suku.” (Olosapo 2:1–5) Oco tu sumbile Suku, tu sukila oku lilongisa ondaka yaye. Handi vali, tu sukilavo oku likolisilako loku kuata elomboloko lieci tu lilongisa, poku yevelela lutete wocili kelungulo liaco.
14. Ndamupi tu pondola oku kuama onumbi ya eciwa kolosoma vioko Isareli?
14 Kosimbu, olosoma viosi vioko Isareli via longisiwile okuti ‘oloneke viosi viomuenyo wavo va ‘tanga elivulu Liovihandeleko. Poku tanga velivulu liaco, olosoma via enda loku lilongisa oku sumbila Yehova Suku yavo. Kuenje, via endavo oku lava olondaka viosi viovihandeleko.’ (Esinumuilo 17:18, 19) Nda tu yongola oku sumbila Yehova, tu sukila oku lilongisa Embimbiliya. Osimbu tuamamako loku pokola kolonumbi Viembimbiliya, tuka kuata ukulihiso u tunda ku Suku. etu, tu “kuliha oku sumbila Yehova,” poku limbuka ovina viwa tu linga komuenyo wetu. Kuenje, ukamba wetu la Suku u livokiya calua. Pole, poku likongela la vamanjetu kekongelo, ndeci amale?he lakulu, tu pondola oku yevelela eci Suku a tu longisa. Omo liaco, tu lilongisa oku sumbila Suku loku endela volonjila viaye.—Esinumuilo 31:12.
Omunu Wosi o Sumbila Yehova wa Sumuluha
15. Kolonepa vipi oku sumbila Suku ku tiamisiwila kefendelo lietu ku Yehova?
15 Ndomo tua lilongisa ale konyima, tua limbuka okuti, oku sumbila Suku oyo onjila ya sunguluka kokuetu. Handi vali, esumbilo liaco, li kuete esilivilo liocili kefendelo lietu ku Yehova. Olio li tu kuatisa oku kolela kokuaye, oco tu endele volonjila viaye, okuti tu kakatela muẽle kokuaye. Ndomo Yesu Kristu a linga, oku sumbila Suku, ku tu vetiya oku tẽlisa ohuminyo yoku litumbika kuetu ku Yehova cilo muẽle, kuenda otembo yenda ño hu.
16. Momo lie Yehova a tu vetiyila oco tu u sumbile?
16 Oku sumbila Suku, lalimue eteke ku pola. Embimbiliya li tu likuminya okuti, “vosi va sumbila Yehova loku endaila volonjila viaye, va sumuluha.” (Osamo 128:1) Yehova o tu vetiya oco tu u sumbile, momo eye wa kuliha okuti, esumbilo liaco li tu kuatisa. Ocisola caye tu ci limbukila volondaka viaye a sapuila Mose hati: “Nda va kuata utima woku sumbila loku lava ovihandeleko viange viosi oloneke viosi, nda ciwa, nda ovo lomãla vavo va kala ciwa olotembo viosi!”—Esinumuilo 5:29.
17. (a) Ekuatiso lipi tu pondola okupa koku sumbila Suku? (b) Ovina vipi viatiamẽla koku sumbila Suku tuka lilongisa vocipama cikuãimo?
17 Omo liaco, nda tua sumbila Suku, tuka kuatisiwa cocili. Ndamupi? Catete ceci okuti, ocituwa caco cika sanjuisa Suku, kuenda tuka kuata ukamba wocili laye. Daviti wa kulihile ciwa eci catiamẽla kondaka eyi, momo eci a pita lovitangi wa popia hati: “Yehova oka tẽlisa onjongole yomanu vosi vo sumba. Kuenje, oka yeva epingilo liava va yongola ekuatiso, kuenda oka va popela.” (Osamo 145:19, NW) Cavali ceci okuti, oku sumbila Suku kuka tu kuatisa, oku yuvula eci civi. (Olosapo 3:7) Ocipama cikuãimo, cika tu lomboluila ndomo oku sumbila Suku ku tu kuatisa oku yuvula eci civi okuti, ci pondola oku nyõla ekalo lietu kespiritu. Handi vali, ocipama caco cika tu lekisavo ovolandu amue a sangiwa Vembimbiliya a pita lomanu vamue va yula eci civi omo lioku sumbila Suku.
a Ohongele yolo Nações Unidas, ya sandeka esapulo liovihandeleko vioku teyuila omanu keteke 10 kosãi ya Cembanima kunyamo wo 1948.
O Tẽla hẽ Oku Tambulula?
• Oku sumbila Suku ku lomboloka nye? Ndamupi tu pondola oku kuatisiwa?
• Elitokeko lipi li kasi pokati koku sumbila Suku kuenda oku endela volonjila viaye?
• Ndamupi ongangu ya Yesu yi lekisa okuti oku sumbila Suku ci lomboloka oku u sola?
• Ndamupi tu pondola oku lekisa onjongole yoku sumbila Yehova?
[Elitalatu kemela 22]
Olosoma vioko Isareli via tumiwile oku pongiya elivulu Liovihandeleko oco va li tange oloneke viosi
[Elitalatu kemela 23]
Oku sumbila Yehova ku tu kuatisa oku kolela kokuaye ndeci omõla a kolela ku isiaye