‘Amamiko Loku Lavulula’!

“Eci mopia lene haico mopia la vosi, siti Lavululi.”—MARKO 13:37.

1, 2. (a) Nye ulume umue a lilongisa catiamẽla koku seleka ukuasi waye? (b) Kolusapo lua Yesu luocimunu, nye tu pondola oku lilongisilako catiamẽla koku lavulula?

ULUME umue o tukuiwa hati Juan, wa selekele ukuasi umue vonjo yaye. Ukuasi waco wa u selekele vemẽhi liula waye momo wa kuata ocisimĩlo cokuti vemẽhi liula omo mua sunguluka oku selekamo. Eteke limue kuteke, osimbu eye lukãi waye va kala oku pekela, ocimunu cimue ca iñila vonjo. Ocimunu caco ca kũlĩhĩle ale apa a vanjiliya. Eye luyombeki, wopa ovikuata viosi vi kuete esilivilo via kala vemẽhi liula kuenda olombongo Juan a kapele vongaveta yomesa. Komẽle, Juan wa limbuka ocimunu caco. Eye oka ivaluka elongiso limue li sumuisa a lilongisa liokuti: Omunu wosi wa pekela, ka pondola oku lava ukuasi waye.

² Cimuamue haico ci pita konepa yespiritu. Nda okuti kespiritu tua pekela, ka tu pondola oku lava elavoko lietu kuenda ekolelo lietu. Omo liaco, upostolo Paulu wa lungula ndoco: “Ka tu ka pekeli ndavakuavo, puãi tu lavululi loku lisuluvika.” (1 Va Tesalonike 5:6) Yesu poku lekisa esilivilo lioku lavulula, wa ta olusapo lumue luatiamẽla kocimunu. Eye wa lombolola ovolandu a lekisa ondimbukiso yokuiya kuaye oco a tetuluile oluali. Kuenje wa lungula ndoco: ‘Lavululi, momo ka wa kũlĩhĩli eteke Ñala yene eya. Puãi limbuki okuti, nda muẽleanjo wa kũlĩhile eteke liokuiya kuocimunu, nda wa lavuluile, kuenje nda ka tavele okuti ocimunu ci tuiyila onjo yaye. Oco liangiliyi, momo Mõlomanu iya owola ka wa simili.’ (Mateo 24:42-44) Ocili okuti, cimunu ka imbi oluiya lueteke eya oku nyana konjo yimue. Eye iya eteke lina okuti lomue omunu o kasi oku u lavoka. Cimuamue haico cika kala keteke liesulilo lioluali lulo, ndomo Yesu a ci popia okuti eteke liaco liya ‘vowola yina ka tua simĩle.’

‘Lavululi Kuenda Amamiko Lekolelo’

3. Volusapo Yesu a ta luatiamẽla kakuenje va talamẽla toke eci cime cavo a tiuka kocipito cuvala, ndamupi a lekisa esilivilo lioku lavulula?

³ Kolondaka vi sangiwa kevanjeliu lia Luka, Yesu wa sokisa Akristão lakuenje vamue va kasi oku talamẽla toke eci cime cavo a tiuka kocipito cuvala. Ovo va sukila oku amamako oku lavulula okuti eci cime cavo eya, ova sanga okuti ka va pekelele kuenda vo tambula lesanju liocili. Cimuamue haico Yesu a popia okuti: “Mõlomanu iya kowola ka wa simili.” (Luka 12:40) Omanu vana okuti va kasi ale oku vumba Yehova vokuenda kuanyamo alua, ci tava okuti va kuata owesi woku lavulula eci catiamẽla kotembo tu kasi. Ovo va pondola oku kuata ovisimĩlo viokuti esulilo handi li kasi ocipãla. Pole, ovisimĩlo viaco vi pondola oku tu vetiya oku kuata owesi woku lavulula kespiritu, kuenje ovimãho vioku kuata ovokuasi vi pondola oku nyõla ekalo lietu kespiritu.—Luka 8:14; 21:34, 35.

4. Nye cika tu vetiya oku lavulula? Kuenda ndamupi Yesu a ci lekisa?

⁴ Tu pondola oku lilongisa onepa yikuavo kolusapo lua Yesu. Ndaño okuti akuenje ka va kũlĩhĩle owola cime cavo a tiuka, pole ovo va kũlĩhĩle okuti eye o tiuka muẽle kuteke waco. Ovo nda va kũlĩhĩle okuti cime cavo o tiuka kuteke weteke likuavo, nda ka va tavele oku lavulula lutate kuteke waco. Pole, ovo va kũlĩhĩle uteke waco cime cavo a tiuka kuenje eci ca va kuatisa oku lavulula. Cimuamue haico koloneke vilo, momo oku tẽlisiwa kuovitumasuku Viembimbiliya ku lekisa okuti tu kasi kotembo yesulilo. Pole, ovitumasuku viaco, ka vi tu sapuila eteke ndaño owola yaco yesulilo lioluali. (Mateo 24:36) Ekolelo lietu liokuti esulilo li kasi ocipepi, olio li tu kuatisa oku lavulula. Pole, nda tua kolela okuti eteke lia Yehova li kasi muẽle ocipepi, tuka kuata vali onjongole yoku lavulula lutate.—Sofoniya 1:14.

5. Ndamupi tu pondola oku kapako elungulo Liupostolo Paulu liatiamẽla “ko ku lavulula”?

⁵ Upostolo Paulu wa sonehela Akristão voko Korindo poku va lungula hati: ‘Lavululi kuenda amamiko lekolelo.’ (1 Va Korindo 16:13) Ocili okuti, oku lavulula ku kuete elitokeko lekolelo Liukristão. Ndamupi tu pondola oku lavulula? Tu ci linga poku kuata ukũlĩhĩso wasuapo Wondaka ya Suku. (2 Timoteo 3:14, 15) Oku kuata ocituwa coku linga elilongiso lio pokolika kuenda oku endaenda kolohongele viekongelo olonjanja viosi, ci pamisa ekolelo lietu. Oku kapa eteke lia Yehova kovitima vietu, ci kuete esilivilo liocili kekolelo lietu. Poku konomuisa kuetu Ovisonehua olonjanja viosi, loku limbuka okuti tu kasi kotembo yesulilo lioluali lulo, cika tu kuatisa oku kuata ekolelo liokuti esulilo li kasi muẽle ocipepi.a Oku limbuka ndomo ovitangi vi kasi oku pita voluali vi lekisa oku tẽlisiwa kuovitumasuku Viembimbiliya, ci kuete esilivilo liocili. Manji umue wo kofeka yo Alemanya wa soneha hati: Olonjanja viosi eci ndi yevelela asapulo a lombolola ovoyaki, ovilemawe, ungangala kuenda oku vihĩsiwa kuoluali, ci ndi kuatisa oku limbuka okuti esulilo li kasi ocipepi.

6. Ndamupi Yesu a lekisa ohele yoku liwekapo oku lavulula konepa yespiritu osimbu otembo yi panda kesulilo?

⁶ Kelivulu lia Marko kocipama 13, tu sangako elungulo likuavo Yesu a eca kolondonge viaye liatiamẽla koku lavulula. Vocipama caco eci, Yesu wa sokisa ekalo liolondonge viaye londavululi yo puvelo yi kevelela cime caye toke eci a tiuka kungende. Ondavululi yo puvelo ka ya kũlĩhĩle owola cime caye a tiuka. Eye wa sukilile oku amamako loku lavulula. Yesu wa popia eci catiamẽla kolondavululi vikuãla vi lavulula toke eci cime cavo a tiuka. Ondavululi yakuãla ya sulako pokati ka vitatu, ya lavulula toke komẽle eci ekumbi lia tunda. Kesulilo lioku lavulula kuaco, ca lelukile okuti ondavululi yo puvelo yi kuatiwa lotulo. Ovovangi a lekisa okuti, asualali va sole calua okuiya kociteketeke, momo oyo owola ya sunguluka koku kuata ocituke unyãli. Cimuamue haico ci kasi okupita koloneke vilo via sulako okuti, kespiritu omanu voluali va pekela. Omo liaco, etu tu sukila oku likolisilako koku lavulula lutate wocili. (Va Roma 13:11, 12) Yesu volusapo luaye, wa lungula hati: “Lunguki, lavululi. . . . Oco lavululi. . . . Eci mopia lene haico mopia la vosi, siti, Lavululi.”—Marko 13:32-37.

7. Ohele yipi yi kasiko kuenda omo lioku kũlĩha ohele yaco ekoliso lipi tua siata oku tanga Vembimbiliya?

⁷ Yesu vokuenda kupange waye woku kunda kuenda noke yepinduko liaye, olonjanja vialua wa vetiya eci catiamẽla koku lavulula. Ocili okuti, vovipama viosi tu tanga Vembimbiliya vina vi lekisa okuti esulilo lioluali lulo li kasi ocipepi, tua siata oku sangamo elungulo liokuti, lunguki ale lavulula.b (Luka 12:38, 40; Esituluilo 3:2; 16:14-16) Oku kuata otulo konepa yespiritu, ku koka ohele. Omo liaco, vosi yetu tu sukila oku pokola kalungulo osi a tukuiwa ndeti.—1 Va Korindo 10:12; 1 Va Tesalonike 5:2, 6.

Ovapostolo Vatatu Okuti ka va Lavuluile

8. Vocumbo co Gesemane ndamupi ovapostolo vatatu va Yesu va tambulula kepingilo liaye liatiamẽla koku amamako oku lavulula lutate?

⁸ Voku lavulula mua kongela vali ovina vialua okuti ovisimĩlo viwa vi sule, ndomo tu ci letele vulandu wa pita la Petulu, la Tiago kuenda Yoano. Alume ava vatatu va loñolohele calua kespiritu va pokuile ku Yesu, kuenda vo kuatelele ocisola calua. Pole, kuteke weteke 14 kosãi ya Nisana kunyamo wo 33 K.K., ovo ka va lavuluile cocili. Eci ovapostolo va tunda kosapalalo kuna va lingila ocipito co Paskoa, ovo veya oku enda la Yesu toke vocumbo co Gesemane. Kuenje Yesu wa va sapuila hati: “Utima wange wa tekela oku fa. Kali kulo, lavuluili kumue lame.” (Mateo 26:38) Yesu wa likutilila ku Isiaye wokilu olonjanja vitatu, pole, eci a tiukila kakamba vaye volonjanja vitatu wa va sanga okuti va pekela.—Mateo 26:40, 43, 45.

9. Nye ca nena otulo kovapostolo?

⁹ Momo lie alume ava vatatu va sumuisila Yesu eci va endele vocumbo co Gesemane? Momo ovo va kavele calua. Ci tava okuti, owola yaco ovo va pitahãlele ale vokati kuteke kuenda ‘ovaso avo a lemiwilue lotulo.’ (Mateo 26:43) Omo liaco, Yesu wa va sapuila hati: “Lavululi kuenda likutilili okuti eyonjo ka liusangi. Ocili, utima u kasi lombili puãi etimba lialeñela.”—Mateo 26:41.

10, 11. (a) Ndaño okuti Yesu wa kavele calua, nye co kuatisa oku amamako oku lavulula vocumbo co Gesemane? (b) Nye tu pondola oku lilongisa kueci ca pita lovapostolo vana vatatu eci Yesu a va handeleka oku lavulula?

¹⁰ Ocili okuti, kuteke una u komohĩsa, Yesu wa kavelevo calua. Ndaño okuti eye wa kavele calua kuenda wa kuata otulo, pole, kepuluvi liaco wa nõlelepo oku likutilila. Eci handi eteke 33 K.K. ka lia pitililepo, eye wa sapuilile olondonge viaye hati: “Lavululi olonjanja viosi loku likutilila okuti vu kala longusu yoku puluka kovina evi viosi, ho talami kovaso a Mõlomanu.” (Luka 21:36; Va Efeso 6:18) Nda tua yevelela kelungulo lia Yesu kuenda oku kuama ongangu yaye yatiamẽla koku likutilila, olohutililo vietu ku Yehova vina vi lingiwa lutima wosi, vika tu kuatisa oku lavulula kespiritu.

¹¹ Yesu wa kũlĩhĩle okuti, olondonge viaye ka via kuatele elomboloko liokuti eteke liaye lioku kuatiwa kuenda oku pakuiwa lia kala ocipepi. Ohali yaye yeya oku lua vali calua eci vo valela kuti. Yesu wa sapuilile ovapostolo vaye eci catiamẽla kovina viaco, pole, ovo ka va kuatele elomboloko lieci eye a kala oku popia. Osimbu Yesu a kala oku likutilila, ovo va kala oku pekela. (Marko 14:27-31; Luka 22:15-18) Ndeci ca pita lovapostolo, haico ci pitavo letu momo etimba lietu lia hongua kuenda kuli ovina vialua okuti handi ka tu kuete elomboloko liaco. Nda ka tua lavuluile ciwa eci catiamẽla kotembo yilo tu kasi, tuka kuatavo otulo kespiritu. Pole, tu tẽla oku lunguka nda tuamamako loku lavulula.

Ovituwa Vitatu vi Kuete Esilivilo Liocili

12. Ovituwa vipi vitatu upostolo Paulu a tokekisa koku lavulula kuetu?

¹² Ndamupi tu pondola oku amamako oku lekisa okuti tu kasi oku lavulula? Tua mõla ale esilivilo lioku likutilila kuenda esilivilo lioku kapako vutima wetu eteke lia Yehova. Handi vali, upostolo Paulu wa lombolola ovituwa vitatu vi kuete esilivilo liocili okuti ovio tu sukila oku kuata. Eye wa popia hati: “Omo [okuti] tuakuotanya, oco tu lisuluviki. . . . Tu wali ociyepelo coponete cekolelo locisola. Tu walivo elavoko lieyovo ndongalau.” (1 Va Tesalonike 5:8) Omo liaco, tu konomuisi ndomo ekolelo, elavoko kuenda ocisola vi pondola oku tu kuatisa oku amamako oku lavulula kespiritu.

13. Ekolelo li kuete esilivilo lie koku lavulula?

¹³ Tu sukila oku kuata ekolelo liokuti, kuli Yehova kuenda “eye eca onima kuava vo sanda.” (Va Heveru 11:6) Oku tẽlisiwa kuatete kuolondaka via Yesu kocita catete ku pondola oku pamisa ekolelo lietu osimbu ovitumasuku viamamako oku tẽlisiwa koloneke vilo. Handi vali, ekolelo lietu li pondola oku tu kuatisa oku amamako oku lavoka eteke lia Yehova lekolelo liokuti, “[ocitumasuku eci] ka ci kembi. Ciya muẽle kaci cilua.”—Havakuki 2:3.

14. Ndamupi elavoko li pondola oku tu kuatisa nda tu kasi oku lavulula?

¹⁴ Elavoko lietu li sokisiwa ‘lociteyuilo’ kuenda li pondola oku tu ĩha uloño woku pandikisa kovitangi osimbu tu amamako oku kevelela oku tẽlisiwa kuolohuminyo via Suku. (Va Heveru 6:18, 19) Manji umue ukãi ombuavekua o tukuiwa Margaret, o kuete eci ci soka 90 kanyamo okuti tunde eci a papatisiwa pa pita ale ci soka 70 kanyamo wa popia hati: “Eci ulume wange a fa luveyi wo câncer kunyamo wo 1963, nda kala locisimĩlo cokuti nda esulilo lieyile lonjanga nda hĩse. Pole, cilo nda limbuka okuti, nda kala lovisimĩlo vioku tẽlisa olonjongole viange. Kotembo yaco, ka tua kuatele elomboloko liokuti upange woku kunda uka lingiwila kolonepa viosi violuali. Toke cilo, kuli olofeka vialua okuti, upange woku kunda ndopo wu kasi loku fetikiwa. Omo liaco, ndeca olopandu ku Yehova omo liepandi a siata oku lekisa.” Upostolo Paulu o tu sapuila hati: ‘Epandi li tuala koku taviwa la Suku, oku taviwa la Suku ku nena elavoko, kuenda elavoko ka li tu tuala koku sumua.’—Va Roma 5:3-5.

15. Ndamupi ocisola ci tu vetiya oku pandikisa nda okuti tu kasi ale oku lavoka vokuenda kuotembo yalua?

¹⁵ Ocisola oco ocituwa ca velapo Kakristão, momo oco ci tu vetiya oku kuatela onjongole ovina viosi tu linga. Etu tu vumba Yehova omo liocisola tu u kuetele, pole ka tu ci lingila omo okuti otembo Yaye yoku nyõla oluali yi kasi ocipepi. Ocili okuti, ocisola oco ci tu vetiya oku kundila vakuetu olondaka viwa Viusoma. Pole, ka tu sukila oku kũlĩha otembo Suku a sokiya, yoku amamako oku linga ocipango caye kuenda oku tenda olonjanja tua siata oku nyula omanu vana tua kundila olondaka viwa Viusoma kolonjo viavo. Upostolo Paulu wa soneha ndoco: “Puãi cilo pa siala ekolelo, lelavoko, locisola, katatu kavio, puãi pokati kavio, [ca velapo] ocisola.” (1 Va Korindo 13:13) Ocisola ci tu kuatisa oku amamako oku pandikisa kuenda oku lavulula. “[Ocisola] ci lavoka ño-o eci ciwa. Epandi liaco ka li pui. Ocisola lalimue eteke ci tokoka.”—1 Va Korindo 13:7, 8.

‘Lava Eci o Kuete’

16. Ocituwa cipi tu sukila oku lekisa oco ka tuka kuate owesi?

¹⁶ Tu kasi kotembo yimue okuti ovitangi vi kasi oku pita voluali vi lekisa okuti tu kasi koloneke via sulako. (2 Timoteo 3:1-5) Yilo hatemboko yoku kuata owesi, pole yoku amamako oku ‘lava eci tu kuete.’ (Esituluilo 3:11) Poku amamako oku ‘kuata ocituwa coku likutilila,’ loku kuata ekolelo kuenda ocisola, tuka lekisa okuti tua liangiliya ciwa eci tu liyaka loloseteko. (1 Petulu 4:7) Tu sukila oku kuata ombili yoku linga upange wa Ñala. Oku tiamisila omuenyo wetu kovilinga vioku sumbila Suku, ci tu kuatisa oku amamako oku lavulula.—2 Petulu 3:11.

17. (a) Momo lie tu sukilila oku amamako lekolelelo lietu ndaño okuti elavoko lietu ka lia tẽlisiwile handi? (Tanga ulandu u sangiwa pokakasia kemẽla 31.) (b) Ndamupi tu pondola oku kuama ongangu ya Yehova? Kuenda asumũlũho api a selekiwila omanu va kuete elavoko liocili?

¹⁷ Uprofeto Yeremiya wa soneha ndoco: “Yehova onepa yange, eye njimba ondunge. Yehova o linga ohenda ava vo talamẽla lava vo sandiliya. Ciwa oku talamẽla eyovo lia Yehova, loku tula utima.” (Asiõsuĩlo 3:24-26) Valua pokati ketu va kasi oku kevelela vokuenda kuotembo yimue yitito. Pole, vakuavo, va kasi oku kevelela vokuenda kuanyamo alua oco va tale eyovo li tunda ku Yehova. Otembo yaco tu kasi oku kevelela yitito calua oku yi sokisa lomuenyo ko pui tu lavoka. (2 Va Korindo 4:16-18) Omo liaco, osimbu tu lavoka otembo ya sokiyiwa la Yehova, tu pondola oku lekisa ovituwa viwa Viakristão poku amamako kupange woku kuatisa vakuetu omo liepandi lia Yehova oco ovo va tave kondaka yocili. Vosi yetu tu lavululi. Handi vali, tu kuami ongangu ya Yehova poku kuata epandi loku eca olopandu omo lielavoko eye a siata oku tu ĩha. Osimbu tu amamako oku lavulula, tu kakateli kelavoko lietu liomuenyo ko pui, momo kokuetu kuka tẽlisiwa ocitumasuku ci popia hati: ‘Yehova oka ku kemãlisa, kuenda ove oka piñala ofeka. Oka mõla muẽle oku nyõleha kuolondingãivi.’—Osamo 37:34.

[Footnotes]

Ndamupi O Tambulula?

• Ndamupi tu pondola oku kolela okuti esulilo lioluali lulo li kasi ocipepi?

• Nye tu pondola oku lilongisa kulandu wa pita lupostolo Petulu, Tiago kuenda Yoano?

• Ovituwa vipi vitatu vi pondola oku tu kuatisa koku amamako oku lavulula kespiritu?

• Momo lie tu popela tuti, yilo oyo otembo yoku ‘lava eci tu kuete’?

[Okakasi kemela 31]

‘Omunu Wosi Ukuakutalamẽla wa Sumuluha—Daniele 12:12

Sokolola ndeci nda omunu umue ondavululi o kasi oku sima okuti, ocimunu cimue ci yongola oku nyana pocitumãlo pana eye a kasi oku lava. Kuteke, omunu waco ondavululi o limbuka onjuela yimue yi lekisa okuti vonjo mua iñila umue ocimunu. Kowola lowola eye o yevelela lutate kuenda o luluvala loku tala nda o mõla cimue. Eci ci pondola oku leluka calua kokuaye oku kembiwa londimbukiso yimue yelungulo liesanda ndeci: Ocileñi cofela yalua yi tuñunya oviti, ale ongato yimue yi senga kocina cimue.—Luka 12:39, 40.

Cimuamue haico ci pondola oku pita lomanu vana va kasi “loku [kevelela] etukuluko lia Ñala yetu Yesu Kristu.” (1 Va Korindo 1:7) Ovapostolo va kala oku sima hati Yesu o ‘tumbuluila usoma va Isareli,’ noke yepinduko liaye. (Ovilinga 1:6) Noke lianyamo amue, Akristão vo ko Tesalonike va ivaluisiwa okuti, Yesu oka tukuluka kotembo yo kovaso. (2 Va Tesalonike 2:3, 8) Pole, ondimbukiso yelungulo liesanda liatiamẽla keteke lia Yehova, ka ya sumuisile olondonge via Yesu okuti vi yapuka vonjila yina yi tuala komuenyo ko pui.—Mateo 7:13.

Koloneke vilo, ci tava okuti, esumuo li tu vetiya oku kuata ovisimĩlo viokuti, esulilo lioluali lulo li kasi oku cilua, kuenje tu liwekapo oku lavulula. Ondavululi yosi ya lunguka, ka yi tava oku kembiwa londimbukiso yimue yelungulo liesanda, pole yamamako oku lavulula. Oku lavulula, owo muẽle upange waye. Cimuamue haicovo ci pita Lakristão.

[Elitalatu kemela 29]

Oku endaenda kolohongele, loku likutilila kuenda oku kuata ocituwa coku linga elilongiso lio pokolika, ci tu kuatisa koku lavulula