Dje Ọdavwaro Phia Vwọ kẹ Eshare re Vwo Mu

1. Erhọ yen erọnvwọn evo ri Jesu vwo ruẹse kẹ avwanre?

O VWO ohworakpọ vuọvo ro ruẹse te Jesuu. Ọke rọ vwọ hẹ otọrakpọ na, ọ reyọ ẹgba rọyen vwo ru emu rẹ igbevwunu vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ihwo odedede. (Lu 9:12-17) Ẹse rọ ma rho kparobọ ro ru kẹ avwanre yen ọ vwọ reyọ arhọ rọyen vwọkpahotọ kẹ avwanre. (Jọ 15:13) Ghwe vwo nẹ ọke ra vwọ kpare Jesu nushi nu, ọ je rhe dobọ rẹ ẹse eruo rọyen jii. Vwo nene obo ro veri, ọ vuẹ Jihova nẹ ọ kẹ avwanre ẹwẹn ọfuanfon na rọ rhi yono avwanre ji bru avwanre uche. (Jọ 14:16, 17, eta rehẹ obotọ; 16:13) Womarẹ emẹvwa rẹ avwanre, ọkieje yen Jesu vwọ kẹ avwanre obo ra guọnọre e se vwo yono ihwo vwọ dia idibo vwẹ otọrakpọ na eje.​—Mt 28:18-20.

2. Amono yen ‘eshare re vwo ruẹse’ re djunute vwẹ Ẹfesọs 4:7, 8?

² O ji vwo ẹse ọfa ri Jesu ru kẹ avwanre. Ọyinkọn Pọl siri nẹ Jesu vwo rhivwin kpo odjuvwu nu, “ọ da vwẹ eshare vwo ruẹse.” (Se Ẹfesọs 4:7, 8.) Pọl djere fiotọ nẹ Jesu vwẹ eshare nana vwo ruẹse rere ayen sa vwẹ ukẹcha kẹ ukoko na vwẹ idjerhe sansan. (Ẹf 1:22, 23; 4:11-13) Nonẹna, ‘eshare nana re vwo ruẹse’ na yen idibo rowian, ekpako rẹ ukoko, kugbe iniruo okinriariẹ.a Vwọrẹ uyota, eshare nana ayen ihwo re gbaree, ọtiọyena erọnvwọn sa chọ ayen abọ. (Jem 3:2) Ẹkẹvuọvo, Ọrovwavwanre Jesu Kristi reyọ eshare nana re pha ghanghanre na vwọ vwẹ ukẹcha kẹ avwanre.

3. Djudje rẹ oborẹ avwanre eje se vwo bicha owian rẹ ‘eshare nana re vwo ruẹse’ na.

³ Jesu vwẹ ‘eshare re vwo ruẹse’ nana vwo mu rere ayen vwọ bọn ukoko na gan. (Ẹf 4:12) Ẹkẹvuọvo, avwanre ihwo eje ri chekọ na sa vwẹ ukẹcha kẹ ayen vwo ruiruo ọghanghanre nana fiotọ. Kerẹ udje: Evo usun rẹ avwanre na vwobọ vwẹ ebanbọn rẹ Ọguan Ruvie. Efa biẹcha owian nana womarẹ ayen vwo chere emu vwọ kẹ ihwo ri wian owian na, vwẹ ukẹcha kẹ ayen vwọ jẹ ofa kugbe idjerhe efa. Ọtiọyen ọ je hepha nẹ, avwanre ji se bicha idibo rowian, ekpako rẹ ukoko, kugbe iniruo okinriariẹ womarẹ eta vẹ iruemu rẹ avwanre. E jẹ a ta ota kpahen erere rẹ avwanre mrẹ nẹ owian ọgangan rẹ ayen kugbe obo re se vwo dje ọdavwaro phia kẹ ayen vẹ Jesu rọ vwẹ ‘eshare nana vwo ruẹse’ vwọ kẹ avwanre na.  

IDIBO ROWIAN VWOBỌ VWẸ ‘IRUO RẸ UKẸCHA’

4. Erhọ yen ‘iruo rẹ ukẹcha’ rẹ idibo rowian vwobọ vwọ vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ?

⁴ Vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ, a vwẹ iniọvo evo vwo mu kerẹ idibo rowian. (1Ti. 3:8) Ọ sa dianẹ eyen ihwo ri vwobọ vwẹ ‘iruo rẹ ukẹcha’ ri Pọl djunute vwẹ 1 Kọrẹnt 12:28. Ọtiọyena, o muẹro dẹn nẹ idibo rowian vwẹrote iruo eghanghanre rere ekpako na se vwo muomaphiyọ eyono kugbe ẹroevwote rẹ iniọvo na. Kerẹ udje, ọ sa dianẹ idibo rowian vwẹ ukẹcha phia vwọ vwanriẹn si Isiesi Ọfuanfon na yẹrẹ dẹ erọnvwọn ra guọnọre ra vwọba sio.

5. Erhọ yen iruo rẹ ukẹcha evo rẹ idibo rowian na ruẹ nonẹna?

⁵ Roro kpahen iruo rẹ ukẹcha evo rẹ idibo rowian ruẹ vwẹ ukoko wẹn. (1Pi 4:10) A sa vwẹ owian ra vwọ vwẹrote ekpu rẹ ukoko vwọ kẹ ayen yẹrẹ vuẹ ayen nẹ ayen vwẹrote ekogho rẹ de ruiruo aghwoghwo, nẹ ayen durhie ẹbe je vwẹ ayen vwọ kẹ ighwoghwota siẹrẹ e da rhe, reyọ erọnvwọn re vwo hworo ihwehworo vwo ruiruo, nẹ ayen vwẹrote echidiotọ re emẹvwa, yẹrẹ vwẹrote Ọguan Ruvie. Iruo nana eje rẹ ayen ruẹ na pha ghanghanre vwọ kẹ ẹyan-obaro rẹ ukoko na. (1Kọ 14:40) Vwọba, idibo rowian evo ji vwobọ vwẹ ẹbẹre sansan rẹ Uyono rẹ Akpeyeren vẹ Iruo Ruvie Na, ayen je ta ota rotu. A je sa vuẹ odibo rowian nẹ ọ vwẹ ukẹcha kẹ oniruo rọ vwẹrote ẹko rẹ iruo aghwoghwo. Ọkievo, idibo rowian ri tedje sa vwomaba ekpako na ọke rẹ ayen da kọn bru iniọvo na ra ra vwẹ ọbọngan vwọ kẹ ayen.

6. Diesorọ oma rẹ idibo rowian vwọ vwerhen avwanre?

⁶ Idjerhe vọ yen ukoko na vwọ mrẹ erere vwo nẹ iruo rẹ idibo rowian ruẹ? Oniọvo aye ọvo re se Beberlyb vwẹ Bolivia tare nẹ: “Me kpẹvwẹ idibo rowian rẹ avwanre mamọ, kidie ayen nẹrhẹ me nabọ riavwerhen rẹ emẹvwa na. Fikirẹ iruo rẹ ayen, ke me sa suine, kpahanphiyọ enọ, kerhọ vwọ kẹ eta, ji yono vwo nẹ ividio kugbe ihoho vwẹ emẹvwa. Ayen nabọ rhẹrẹ asan eje je vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo re vwomaba uyono na womarẹ vidio kọnfrẹsin ayen sa vwọ riavwerhen rẹ uyono na. Omẹvwa de kuphiyọ nu, ayen kobaro rẹ iruo rẹ orufon, vwẹrote ekpu rẹ ukoko, je vwẹ ẹbe rẹ avwanre guọnọre vwọ kẹ avwanre. Oma rẹ ayen vwerhen ovwẹ!” Leslie, rọ dia Colombia rẹ ọshare rọyen je ga kerẹ ọkpako, da ta: “Ọshare mẹ vwẹroso idibo rowian na nẹ e cha vwẹrote ewian sansan. Oma rẹ idibo rowian na vwerhen ovwẹ fikirẹ owenvwe vẹ oruru rẹ ayen vwori, ababọ rẹ ukẹcha rayen, ewian na che bun nọ kẹ ọshare mẹ.” Aphro herọọ nẹ, ọtiọyen oma rẹ rẹ idibo rowian je vwerhen owẹ.​—1Ti 3:13.

7. Mavọ yen avwanre se vwo djephia nẹ e vwo ọdavwaro kpahen idibo rowian? (Ni uhoho na.)

⁷ Ọ da tobọ dianẹ oma rẹ idibo rowian na vwerhen avwanre, Baibol na jiriro kẹ avwanre nẹ: A “rha kpẹvwẹ” ayen. (Kọl 3:15) Ọkpako ọvo re se Krzysztof vwẹ Finland, dje ọdavwaro rọyen phia vwẹ idjerhe ọtiọna, “Mi siẹ ovuẹ yẹrẹ reyọ ikadi vwo rhe, me me je rionbọ kpo ẹkpo ri Baibol evo ji djunute orọnvwọn ọvo rẹ odibo rowian na ruru kugbe obo rọ tare rọ vwẹ ọbọngan kẹ vwẹ kugbe oboresorọ me vwọ kpẹvwẹ.” Ọkieje yen Pascal kugbe Jael, re dia New Caledonia vwọ nẹrhovwo kẹ idibo rowian. Pascal da ta, “Vwẹ ọkievo rhire na, idibo rowian re vwo mu vwẹ ukoko rẹ avwanre yen avwanre tẹnroviẹ vwẹ orẹ, oyare kugbe ẹrhovwo rẹ akpẹvwẹ rẹ avwanre vwo rhe Jihova.” Jihova nyo oghẹre ẹrhovwo ọtiọyena, ukoko na eje je mrẹ erere no cha.​—2Kọ 1:11.  

EKPAKO RẸ UKOKO RE “WIAN GANGAN VWẸ OHRI RẸ OVWAN”

8. Diesorọ Pọl vwo si nẹ ekpako rẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ eyen ihwo re “wian gangan”? (1 Tẹsalonaika 5:12, 13)

⁸ Ekpako rẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ wianre gangan vwọ kẹ ukoko na. (Se 1 Tẹsalonaika 5:12, 13; 1Ti 5:17) Ayen “vwẹrote” ukoko na womarẹ ayen vwo ru uyono ji bru erhiẹn kuegbe kerẹ ẹko rẹ ekpako. Ayen vwẹ uchebro kẹ iniọvo na je vwẹ ọghwọku ri phiọgun vwọ kẹ ayen vwẹ idjerhe rẹ ẹguọnọ ayen sa vwo sero rẹ ukoko na rere ukoko na sa vwọ dia fuanfon. (1Tẹ 2:11, 12; 2Ti 4:2) Vwọrẹ uyota, eshare nana je wian gangan vwọ vwẹrote orua rayen ji ru oyerinkugbe rẹ ayen vẹ Jihova vwori ganphiyọ.​—1Ti 3:2, 4; Tai 1:6-9.

9. Erhọ yen ewian evo rẹ ekpako na vwẹrote nonẹna?

⁹ Ekpako na vwo ewian buebun rẹ ayen ruẹ nonẹna. Ayen ighwoghwota. (2Ti 4:5) Ayen kobaro rẹ iruo aghwoghwo na vẹ oruru, ruẹ ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ aghwoghwo vwẹ ekogho rẹ ayen de ghwoghwo, ji yono avwanre obo re se vwo ghwoghwo je nabọ yono ihwo. Ayen je ga kerẹ iguẹdjọ ri gbe arodọnvwẹ re je ka ẹbẹre ọvo jẹ ẹbẹre ọvo vwoo. Siẹrẹ Onenikristi de ru umwemwu ọgangan, ekpako na davwẹngba vwọ vwẹ ukẹcha kẹ rere ọ vẹ Jihova sa vwọ rhoma vwo uvi rẹ oyerinkugbe. Vwẹ ọke vuọvo na, ayen ji gbẹrophiyotọ rere ukoko na sa vwọ dia fuanfon. (1Kọ 5:12, 13; Ga 6:1) A riẹn ekpako na phiyọ isuigodẹ. (1Pi 5:1-3) Ayen vwẹ eta re mukpahen Baibol na ra nabọ muegbe rọyen vwọphia, davwẹngba rẹ ayen vwọ riẹn iniọvo eje rehẹ ukoko na, ji kọn bru ayen ra da ra vwẹ ọbọngan vwọ kẹ ayen. Ekpako evo je vwẹ ukẹcha phia vwẹ owian rẹ ebanbọn kugbe ẹroevwote rẹ Ọguan Ruvie, ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ ọghwẹkoko, je wian owian rẹ Umẹ Rọvwẹrote Omaesivwo kugbe Ekpako re Kọn Brẹ Iniọvo rẹ Oma Rayen jẹ Gan vẹ ewian efa. Ekpako na nabọ wian gangan vwọ kẹ avwanre!

10. Erhọ yen erọnvwọn evo re sorọ oma rẹ ekpako rẹ avwanre re wian gangan na vwọ vwerhen avwanre?

¹⁰ Jihova mraro rọyen phiyotọ jovwo nẹ isuigegede na cha nabọ vwẹrote avwanre, ‘oshọ rhe che mu yẹrẹ udu rhe bru avwanre ọfaa.’ (Jer 23:4) Oniọvo aye ọvo rọ dia Finland re se Johanna mrẹ orugba rẹ eta nana, ọke rẹ oni rọyen vwọ mua okpọga. Ọ da ta: “Dede nẹ ọ bẹn kẹ vwẹ me vwọ vuẹ ihwo efa kpahen oborẹ oma ru vwe, ọkpako ọvo re me nabọ vughee da nabọ kerhọ kẹ vwẹ me vwọ vuẹ kpahen ọdavwẹ mẹ, o nene uvwe nẹrhovwo je vuẹ vwẹ nẹ Jihova vwo ẹguọnọ mẹ. Me ghwa karophiyọ eta rọ tare dẹẹn, ẹkẹvuọvo me karophiyọ nẹ ẹwẹn mẹ de rhi te otọ. O mu vwe ẹro nẹ Jihova yen jiro rhe rhe vwẹ ukẹcha kẹ vwẹ vwẹ ọke ro fori.” Idjerhe vọ yen ekpako rehẹ ukoko wẹn vwọ vwẹ ukẹcha kẹ wẹ re?

11. Mavọ yen avwanre se vwo dje ọdavwaro phia vwọ kẹ ekpako na? (Ni uhoho na.)

¹¹ Jihova guọnọre nẹ avwanre dje ọdavwaro ro nẹ otọ rẹ ubiudu rhe kẹ ekpako na “fikirẹ iruo rẹ ayen ruẹ.” (1Tẹ 5:12, 13) Henrietta, rọ je dia Finland, da ta: “Ekpako vwẹ ukẹcha kẹ ihwo efa odedede, ọ dia ọnana mudiaphiyọ nẹ ayen me vwo ẹgba vẹ ọke buebun vrẹ ihwo efaa yẹrẹ ayen rhe vwo ebẹnbẹn vuọvo vwẹ akpeyereen. Ọkiọvo me sa vuẹ ayen nẹ: ‘Wọ riẹnre nẹ wẹ ghini uvi rẹ ọkpako? Gbanẹ wọ riẹn ọtiọyeen’ ”? Ọniọvo aye ọvo re se Sera vwẹ Türkiyec tare nẹ: “Ekpako na guọnọ ‘ọbọngan’ ayen se vwo ruiruo rayen ọkieje. Ọtiọyena, e se si ovuẹ rhe ayen, durhie ayen vwo kpo emuọre, yẹrẹ vwomaba ayen vwẹ iruo rẹ aghwoghwo na.” O vwo ọkpako ọvo rẹ oma rọyen vwerhen owẹ fikirẹ owian rọ wian vwẹ ukoko na? Guọnọ idjerhe ru wo vwo dje ọdavwaro phia kpahen obo ro ruẹ.​—1Kọ 16:18.  

INIRUO OKINRIARIẸ VWẸ ỌBỌNGAN KẸ IKOKO NA

12. Ọrhuẹrẹphiyotọ vọ yen Jesu ruru rọ vwẹ ọbọngan vwọ kẹ ikoko rehẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ? (1 Tẹsalonaika 2:7, 8)

¹² Jesu Kristi je reyọ eshare efa vwo mu vwevunrẹ ukoko na re cha ga vwẹ idjerhe ọfa. Vwẹ otọ rẹ ẹroevwote ri Jesu, ekpako ri Jerusalẹm de ji Pọl, Banabas, kugbe ihwo efa nẹ ayen ga kerẹ iniruo okinriariẹ. (Iru 11:22) Diesorọ? Ọyen ọ rẹ ayen vwọ vwẹ ọbọngan vwọ kẹ ikoko na kirobo rẹ idibo rowian vẹ ekpako ruẹ. (Iru 15:40, 41) Eshare nana vwẹ erọnvwọn buebun vwo ze, ọkiọvo ayen phi arhọ rayen phiyọ ẹdia rẹ imuoshọ rere ayen se vwo yono je vwẹ ọbọngan vwọ kẹ ihwo efa.​—Se 1 Tẹsalonaika 2:7, 8.

13. Erhọ yen iruo evo rẹ iniruo okinriariẹ ruẹ?

¹³ Ọkieje yen iniruo okinriariẹ vwo nẹ asan kpo asan. Ọ reyọ evo inọke buebun ayen ki te ikoko efa. Kudughwrẹn kudughwrẹn, oniruo okinriariẹ vwo eta sansan rọ vwọ phia, o ruẹ emẹvwa rẹ ekobaro, emẹvwa rẹ ekpako, emẹvwa rẹ iruo rẹ aghwoghwo, je kọn bru iniọvo ra ra vwẹ ọbọngan vwọ kẹ ayen. O muegbe rẹ eta ji ruẹ ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ isikoko vẹ eghwẹkoko. O yono vwẹ isikuru rẹ ekobaro, ruẹ ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ omẹvwa roghẹresan ro vwo nene ekobaro rehẹ okinriariẹ na vwoma, vwọ vrẹ ewian nana eje ro ruẹ na, o ji vwo ewian eghanghanre efa rọ vwẹrote​—ọkiọvo e rẹ okpakpa​—rẹ oghon ukoko reyọ vwọ kẹ.   

14. Erhọ yen erọnvwọn evo re sorọ oma rẹ iniruo okinriariẹ rẹ avwanre re wian gangan na vwọ vwerhen avwanre?

¹⁴ Erere vọ yen ikoko na mrẹ vwo nẹ iruo rẹ iniruo okinriariẹ ruẹ? Rọ vwọ ta ota kpahan ẹcha rẹ iniruo okinriariẹ, oniọvo ọshare ọvo vwẹ Türkiye da ta: “Kọke kọke rẹ ayen de bru avwanre rhe ọyen me ma vwọ ghwọrọ ọke vwọ vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo mẹ. Mẹ vẹ iniruo okinriariẹ buebun mrẹ re; jẹ ayen je vwẹ ọke vuọvo djephia nẹ ayen ihwo ra sa ruaa yẹrẹ ewian bun ayen abọ ayen rha mrẹ ọke vwo nene uvwe ta otaa.” Johanna ra ta ota kpahen siẹvure na, nene oniruo okinriariẹ ọvo wian vwẹ iruo aghwoghwo na, ẹkẹvuọvo ayen mrẹ ohwo vuọvo vwẹ uwevwiin. “Dedena,” ọ tare nẹ, “Ẹdẹ yena cha sa chọrọ ovwẹ ẹroo. Iniọvo mẹ emetẹ ivẹ ghwa kua ju vwe obọ, urhuru rayen si vwe mamọ. Oniruo okinriariẹ na nabọ vwẹ ọbọngan kẹ vwẹ je cha vwẹ uko vwọ riẹn nẹ ogboko dia emuọvoo nẹ vwẹ akpọ ọkpokpọ na, avwanre vẹ ihwo rẹ orua cha ghwọrọ ọke kugbe bẹdi bẹdẹ.” Ọtiọyen urhuru rẹ iniruo okinriariẹ ji si avwanre siẹrẹ a da karophiyọ ukẹcha rẹ ayen vwọ kẹ avwanre vwẹ obuko re.​—Iru 20:37–​21:1.

15. (a) Vwo nene obo rehẹ 3 Jọn 5-8, mavọ yen avwanre se vwo dje ọdavwaro phia kẹ iniruo okinriariẹ? (Ni uhoho na.) (b) Diesorọ e vwo dje erorokẹ vwọ kẹ eya rẹ eshare re vwo mu, kẹ mavọ yen avwanre se vwo ru ọtiọyen? (Ni ekpeti na “Karophiyọ Eya Rayen.”)

¹⁵ Ọyinkọn Jọn vuẹ Geyọs nẹ o dede iniọvo re rhe bọn ukoko na gan je “vwẹ ukẹcha kẹ ayen vwẹ idjerhe rẹ oma da vwerhen Ọghẹnẹ.” (Se 3 Jọn 5-8.) Idjerhe ọvo re se vwo ru ọtiọyen yen re vwo durhie oniruo okinriariẹ kpo emuọre. Idjerhe ọfa yen e vwo biẹcha ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ iruo aghwoghwo na ọke ro de bru avwanre rhe. Leslie, ra ta ota kpahen siẹvure na ji dje ọdavwaro rọyen phia vwẹ idjerhe ọfa. Ọ tare nẹ, “Me nẹrhovwo rhe Jihova nẹ ọ vwẹrote ọdavwẹ rayen. Me vẹ ọshare mẹ ji si ileta vwo rhe ayen, vwọ vuẹ ayen oborẹ ẹcha rayen na vwọ vwẹ ukẹcha kẹ avwanre.” Karophiyọ nẹ, oma je rhọ iniruo okinriariẹ, ayen ji vwo ebẹnbẹn kerẹ avwanre. Ọkievo ayen se shero ọga, ro ẹnwan, ọnana me nẹrhẹ ofu dje ayen. Ọ sa dianẹ ota esiri ru wọ tare yẹrẹ omokẹ ru wọ phare rhe, ọyen ghwa hẹ ẹkpahọnphiyọ rẹ ẹrhovwo rẹ oborẹ oniruo okinriariẹ na guọnọre!​—Isẹ 12:25.

AVWANRE GUỌNỌ ESHARE RE “VWO RUẸSE”

16. Vwo nene obo rehẹ Isẹ 3:27, enọ vọ yen iniọvo eshare sa nọ oma rayen?

¹⁶ Vwẹ akpọneje, avwanre guọnọ iniọvo eshare vrẹ obo ri jovwo re cha ga vwevunrẹ ukoko na. Wọ da dia oniọvo ọshare ro bromaphiyame re, wọ sa vwẹ ukẹcha phia “siẹ rẹ ogangan na de rhe we wo vwo ruo”? (Se Isẹ 3:27.) Wo vwo owenvwe wo vwo yerin tedje kerẹ odibo rowian? Ọ da dianẹ wọ ga kerẹ odibo rowian enẹna, wo vwo owenvwe ru wo vwo yerin tedje kerẹ ọkpako?d Wo se ru ewene vwẹ akpeyeren wẹn rere wọ sa ghwobọphiyọ ifọmu rẹ Isikuru rẹ Ihwo ri Ghwoghwo Uvie Na? Isikuru yena che muegbe wẹn rere Jesu sa vwọ reyọ owẹ vwo ruiruo vọnvọn. Wo de no nẹ wo muwaan, nẹrhovwo rhe Jihova. Vuẹ nẹ ọ vwẹ ẹwẹn ọfuanfon rọyen vwọ cha wẹ uko wo se vwo ru kiruo kiruo ra vwọ kẹ wẹ fiotọ.​—Lu 11:13; Iru 20:28.

17. Die yen owian ọgangan rẹ eshare re vwo mu na ruẹ dje kẹ avwanre nẹ Jesu ruẹ?

¹⁷ Owian ọgangan rẹ iniọvo eshare ri Jesu vwo mu na ruẹ, ọyena odjephia nẹ Jesu suẹn avwanre vwẹ ẹdẹ re koba na. (Mt 28:20) Oma vwerhen owẹ nẹ avwanre vwo Ovie ro vwo ẹguọnọ, ro ruẹse, rọ davwerhọn rẹ avwanre rọ je vwẹ iniọvo eshare ri tedje vwo mu re vwẹrote ọdavwẹ rẹ avwanre? Ọtiọyena, gba reyọ kuphẹn kuphẹn vwo dje ọdavwaro phia kẹ eshare nana re wian gangan na. Wọ jẹ ọ chọrọ owẹ ẹro wọ vwọ kpẹvwẹ Jihovaa, rọ dia Ohwo rọ kẹ avwanre “emu esiri eje kugbe okẹ ọgbagba ejobi.”​—Jem 1:17.