Ndima ya 16
Nḓila Ine Na Nga Sendela Ngayo Tsini Ha Mudzimu
1. Ndi u fana hufhio hu re khagala vhurerelini vhunzhi?
MUENDELAMASHANGO we a vha o dalela ḽiṅwe shango ḽa Vhubvaḓuvha o mangadzwa nga mikhuvha ya vhurereli ye a i ṱhogomela thembeleni ya Vhabuddha. Naho zwenezwo zwifanyiso zwo vha zwi si zwa Maria kana Kristo, vhunzhi ha yeneyo mikhuvha yo vha i tshi fana na ya kereke yahawe hayani. Sa tsumbo, o ṱhogomela u shumiswa ha dzirosari na u imbiwa ha dzithabelo. Na vhaṅwe vho zwi fanyisa nga u ralo. Vhubvaḓuvha kana Vhukovhela, nḓila dzine vharabeli vha lingedza u sendela tsini ha Mudzimu kana tsini na zwithu zwa vhurabeli havho ngadzo dzi a fana nga nḓila i swayeaho.
2. Thabelo yo ṱaluswa hani, nahone ndi ngani vhathu vhanzhi vha tshi rabela?
2 Zwihuluhulu vhunzhi ha vhathu vha lingedza u sendela tsini ha Mudzimu nga u mu rabela. Thabelo yo ṱaluswa sa “nyito ya vhudavhidzano nga muthu na mukhethwa—Mudzimu, midzimu, muvhuso muhulwanesa, kana maanḓa mahulwane vhukuma.” (The New Encyclopædia Britannica) Naho zwo ralo, musi vhaṅwe vha tshi rabela Mudzimu, vha humbula fhedzi nga ha zwine vha nga vhuyelwa ngazwo. Sa tsumbo, muṅwe munna o vhuya a vhudzisa muṅwe wa Ṱhanzi dza Yehova uri: “Arali na nthabelela, naa vhuleme vhune nda vha naho muṱani wanga, mushumoni, na ha mutakalo wanga vhu ḓo piringululwa?” Zwi vhonala uri onoyo munna o humbula nga u ralo, fhedzi vhanzhi vha a rabela nahone vha wana uri vhuleme havho a vhu piringululwi. Ngauralo ri nga vhudzisa uri, ‘Ndi ngani ri tshi fanela u sendela tsini ha Mudzimu?’
NDI NGANI RI TSHI FANELA U SENDELA TSINI HA MUDZIMU
3. Thabelo dzashu dzi fanela u livhiswa kha nnyi, nahone ndi ngani?
3 Thabelo a si mukhuvha zwawo, nahone a i sokou vha nḓila ya u wana tshiṅwe tshithu. Tshiitisi tshihulwane tsha u rabela Mudzimu ndi u itela u vha na vhushaka ha tsini nae. Nga zwenezwo thabelo dzashu dzi fanela u livhiswa kha Yehova Mudzimu. Mupsalme Davida o ri: “Yehova u tsini na vhoṱhe vhané vha mu vhidza.” (Psalme ya 145:18) Yehova u ri ramba uri ri vhe na vhushaka ha mulalo nae. (Yesaya 1:18) Vhane vha aravha honohu u rambiwa vha tendelana na mupsalme we a ri: “Nṋe ndi ḓifhelwa nga u vha tsini na Mudzimu.” Ndi ngani? Ngauri vhane vha sendela tsini ha Yehova Mudzimu vha ḓo ḓiphina nga dakalo ḽa ngoho na mulalo wa muhumbulo.—Psalme ya 73:28.
4, 5. (a) Ndi ngani zwi zwa ndeme u rabela Mudzimu? (b) Ri nga fhaṱa vhushaka-ḓe na Mudzimu nga thabelo?
4 Ndi ngani ri tshi fanela u rabelela thuso kha Mudzimu arali a tshi ‘ḓivha zwine ra shaya ri sa athu mu humbela’? (Mateo 6:8; Psalme ya 139:4) Thabelo i sumbedza uri ri na lutendo kha Mudzimu nahone ri mu dzhia sa Tshisima tsha “zwifhiwa zwoṱhe zwavhuḓi na . . . zwi sí na tshiṱahe.” (Yakobo 1:17; Vha-Heberu 11:6) Yehova u takalela thabelo dzashu. (Mirero 15:8) U takalela u pfa mibulo yashu ya vhukuma ya ndivhuho na thendo, u fana na khotsi a tshi takalela u pfa ṅwana wawe muṱuku a tshi livhuha zwi tshi bva mbiluni. (Psalme ya 119:108) Hune ha vha na vhushaka havhuḓi ha khotsi na ṅwana, hu na vhudavhidzano havhuḓi. Ṅwana a funwaho u ṱoḓa u amba na khotsi awe. Zwi a fana na vhushaka hashu na Mudzimu. Arali ri tshi takalela vhukuma zwine ra khou zwi guda nga ha Yehova na lufuno lwe a ri sumbedza lwone, ri ḓo vha na lutamo luhulwane lwa u amba nae nga thabelo.—1 Yohane 4:16-18.
5 Musi ri tshi amba na Mudzimu wa Ṱaḓulu-ṱaḓulu, ri fanela u mu ṱhonifha, naho zwi sa ṱoḓei uri ri vhilaele nga maanḓa nga ha maipfi o khetheaho ane ra a shumisa. (Vha-Heberu 4:16) Zwifhinga zwoṱhe ri nga amba na Yehova. Nahone ndi ndugelo khulwane lungafhani uri ri nga ‘tevhulela mbilu yashu’ kha Mudzimu thabeloni! (Psalme ya 62:8) U livhuha Yehova zwi ita uri ri vhe na vhushaka havhuḓi nae, u fana na he Abrahamu munna a fulufhedzeaho a ḓiphina ngaho sa khonani ya Mudzimu. (Yakobo 2:23) Fhedzi musi ri tshi rabela Murena Muvhusahoṱhe, ri fanela u tendelana na ṱhoḓea dzawe dza u amba nae.
ṰHOḒEA DZA U SENDELA TSINI HA MUDZIMU
6, 7. Naho Mudzimu a sa ri badelisi u thetshelesa thabelo dzashu, u ṱoḓa mini kha riṋe musi ri tshi rabela?
6 Naa hu ṱoḓea tshelede u itela u amba na Mudzimu? Vhathu vhanzhi vha badela vhafunzi uri vha vha rabelele. Vhaṅwe vha ita na u humbula uri thabelo dzavho dzi ḓo pfiwa zwi tshi ya nga uri vha bvisa vhugai. Naho zwo ralo, Ipfi ḽa Mudzimu a ḽi ambi uri hu ṱoḓea uri ri bvise tshelede u itela u amba na Yehova nga thabelo. Ndugiselelo dzawe dza muya na phaṱutshedzo dza u vha na vhushaka nae nga thabelo zwi wanala mahala.—Yesaya 55:1, 2.
7 Zwino-ha, hu ṱoḓea mini? Hu ṱoḓea mavhonele a mbilu o teaho. (2 Koronika 6:29, 30; Mirero 15:11) Mbiluni yashu ri fanela u vha na lutendo kha Yehova Mudzimu sa “Mupfi wa dzithabelo” na ‘a ṋeaho malamba vha mu ṱoḓaho.’ (Psalme ya 65:2; Vha-Heberu 11:6) Ri fanela u ita na u ḓiṱukufhadza. (2 Dzikhosi 22:19; Psalme ya 51:17) Kha tshiṅwe tsha zwifanyiso zwawe, Yesu Kristo o sumbedza uri musi a tshi khou amba na Mudzimu, muṅwe wa lutho o lugaho a ḓiṱukufhadzaho o vha o lugesaho u fhira Mufarisei a ḓihudzaho. (Luka 18:10-14) Musi ri tshi amba na Mudzimu nga thabelo, kha ri humbule uri ‘Yehova u nengwa vhoṱhe vha ḓikukumusaho.’—Mirero 16:5.
8. Arali ri tshi tama uri Mudzimu a fhindule thabelo dzashu, ri fanela u ḓikunakisa kha mini?
8 Arali ri tshi tama uri Mudzimu a fhindule thabelo dzashu, ri fanela u ḓikunakisa kha u ḓifara luvhi. Musi mufunziwa Yakobo a tshi ṱuṱuwedza vhaṅwe uri vha sendele tsini ha Mudzimu, o engedza uri: “Ṱambani zwanḓa, vha-ita-zwivhi; kupulani mbilu, inwi vha dzimbilu mbili!” (Yakobo 4:8) Na vhaitazwivhi vha nga vha na vhushaka havhuḓi na Yehova arali vha rembuluwa nahone vha ṱutshela matshilele avho a kale. (Mirero 28:13) Ri nga si pfiwe nga Yehova arali ri tshi sokou ḓiita vho ḓikunakisaho. Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ri: “Maṱo a Murena a kha vho lugaho, nḓevhe dzawe o isa kha zwiné vha humbela zwone; tshifhaṱuwo tsha Murena hone tsho livha vha-ita-zwivhi tshó sinyalala.”—1 Petro 3:12.
9. Ri fanela u ya kha Yehova nga nnyi, nahone ndi ngani?
9 Bivhili i a bula: “Fhano shangoni a hu na muthu muvhuya, ane a ḓi ita zwavhuḓi a si vhuye a tshinya.” (Muhuweleli 7:20) Nga zwenezwo ni nga vhudzisa uri: ‘Zwino-ha, ri nga amba hani na Yehova Mudzimu?’ Bivhili i a fhindula: “Muthu a tshi tshinya, ri na muimeleli ha Khotsi, Yesu Kristo o lugaho.” (1 Yohane 2:1) Naho ri vhaitazwivhi, ri nga amba na Mudzimu ro vhofholowa nga Yesu Kristo, we a ri fela sa tshirengululi tshashu. (Mateo 20:28) Ndi ene nḓila fhedzi ine ra nga amba na Yehova Mudzimu ngayo. (Yohane 14:6) Ri songo dzhiela fhasi ndeme ya tshiṱhavhelo tsha Yesu tsha tshirengululi nahone ra ita tshivhi nga khole. (Vha-Heberu 10:26) Naho zwo ralo, arali ri tshi khou ita vhuḓidini vhuhulwane u iledza zwo khakheaho nahone naho zwo ralo ra khakha nga zwiṅwe zwifhinga, ri nga rembuluwa ra humbela uri Mudzimu a ri hangwele. Musi ri tshi amba nae nga u ḓiṱukufhadza, u ḓo ri pfa.—Luka 11:4.
ZWIBULI ZWA U AMBA NA MUDZIMU
10. Musi zwi tshi ḓa kha thabelo, ri nga edzisa hani Yesu, nahone ndi zwifhio zwiṅwe zwifhinga zwa u rabela muthu e tshiphirini?
10 Yesu Kristo o dzhiela nṱha vhukuma vhushaka hawe na Yehova. Nga zwenezwo, Yesu o dzudzanya tshifhinga tsha u amba e eṱhe na Mudzimu nga thabelo. (Marko 1:35; Luka 22:40-46) Ndi zwavhuḓi u edzisa tsumbo ya Yesu nahone ra rabela Mudzimu misi yoṱhe. (Vha-Roma 12:12) Zwo tea u thoma ḓuvha nga thabelo, na u rabela musi ri sa athu lala, ri nga livhuha Yehova mushumo wa ḽeneḽo ḓuvha zwo tea. Nga masiari, ḓiimiseleni u amba na Mudzimu “zwikhathi zwoṱhe.” (Vha-Efesa 6:18) Ri nga ita na u rabelela mbiluni, ri tshi ḓivha uri Yehova a nga ri pfa. U amba na Mudzimu tshiphirini zwi ri thusa u khwaṱhisa vhushaka hashu nae, nahone u rabela Yehova misi yoṱhe zwi ri thusa uri ri sendele tsini nae.
11. (a) Ndi ngani miṱa i tshi fanela u rabela yo ṱangana? (b) Zwi amba mini musi ni tshi ri “Amen” magumoni a thabelo?
11 Yehova u ita na u thetshelesa thabelo dzi itelwaho tshigwada tsha vhathu. (1 Dzikhosi 8:22-53) Ri nga sendela tsini ha Mudzimu sa muṱa, ṱhoho ya muṱa ya ri rabelela. Hezwi zwi khwaṱhisa mbofho ya muṱa, nahone Yehova u vha wa vhukuma kha vhomuṱuku musi vha tshi pfa vhabebi vhavho vha tshi rabela Mudzimu nga u ḓiṱukufhadza. Hu pfi mini musi muṅwe muthu a tshi khou rabelela tshigwada tsha vhathu, khamusi muṱanganoni wa Ṱhanzi dza Yehova? Arali ri hone henefho, kha ri thetshelese zwavhuḓi u itela uri magumoni a thabelo, ri kone u amba nga mbilu yoṱhe uri “Amen,” zwi ambaho uri “Nga zwi vhe nga u ralo.”—1 Vha-Korinta 14:16.
THABELO DZI PFIWAHO NGA YEHOVA
12. (a) Ndi ngani Mudzimu a sa fhinduli dziṅwe thabelo? (b) Ndi ngani ri sa faneli u futelela u rabelela ṱhoḓea dzashu nga maanḓa?
12 Vhaṅwe vha nga ḓipfa uri Mudzimu ha fhinduli thabelo dzavho naho vha tshi mu rabela nga Kristo. Naho zwo ralo, muapostola Yohane o ri: “Arali ri tshi humbela tshithu tshiné Ene [Mudzimu] a funa tshi tshi vha hone, u a ri pfa.” (1 Yohane 5:14) Ngauralo-ha, ri fanela u humbela zwithu zwi tendelanaho na zwine Mudzimu a zwi funa. Samusi a tshi takalela mutakalo washu wa muya, tshiṅwe na tshiṅwe tshi kwamaho vhumuya hashu tsho tea uri ri tshi rabelele. Ri fanela u iledza mulingo wa u rabelela nga maanḓa ṱhoḓea dza ṋama. Sa tsumbo, samusi zwo tea uri ri rabelele luvhonela na nungo zwa u lwa na vhulwadze, u vhilaelela mutakalo washu a zwo ngo fanela u tsira madzangalelo a muya. (Psalme ya 41:1-3) A tshi vho ḓivha uri o vha a tshi khou vhilaelela nga maanḓa mutakalo wawe, muṅwe mufumakadzi wa Mukriste o humbela Yehova uri a mu thuse uri a vhe na mavhonele o teaho nga vhulwadze hawe. Nga zwenezwo, vhuleme ha mutakalo wawe ha si tsha vha na ndeme, nahone a pfa o ṋewa “u hulesa ha maanḓa.” (2 Vha-Korinta 4:7) Lutamo lwawe lwa u thusa vhaṅwe muyani lwa hula, nahone a vha muhuweleli wa Muvhuso wa tshifhinga tsho ḓalaho.
13. Samusi zwo sumbedzwa kha Mateo 6:9-13, ndi afhio maṅwe mafhungo o teaho ane ra nga a katela thabeloni dzashu?
13 Ri nga katela na mini kha thabelo dzashu u itela uri Yehova a takalele u dzi pfa? Yesu Kristo o funza vhafunziwa vhawe nḓila ya u rabela. Kha thabelo ya tsumbo yo ṅwaliwaho kha Mateo 6:9-13, o ṋea tsumbo ya mafhungo ane ra nga a rabelela zwo tea. Ri fanela u vhilaelela mini thabeloni dzashu? Dzina ḽa Yehova Mudzimu na ndivho dza Muvhuso zwi fanela u vha zwone zwithu zwa ndeme vhukuma. U rabelela ṱhoḓea dzashu dza ṋama zwo tea. Ndi zwa ndeme na u humbela u hangwelwa zwivhi zwashu na u bviswa milingoni na kha muvhi, Sathane Diabolo. Yesu ho ngo ṱoḓa uri ri imbe yeneyi thabelo kana ri i dovholole lunzhi-lunzhi, ri tshi sokou i amba ri sa humbuli zwine ya amba zwone. (Mateo 6:7) Ho vha vhu tshi ḓo vha vhushaka-ḓe arali ṅwana o vha a tshi shumisa maipfi mathihi misi yoṱhe musi a tshi amba na khotsi awe?
14. Nga nnḓa ha dzikhumbelo, ri fanela u rabelela mini?
14 Nga nnḓa ha dzikhumbelo na thabelo dzi bvaho mbiluni, ri fanela u rabela na thabelo dza u renda na u livhuha. (Psalme ya 34:1; 92:1; 1 Vha-Thesalonika 5:18) Ri nga rabelela na vhaṅwe. Thabelo dzine ra dzi rabelela vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini vha muya vhane vha khou tambula kana u tovholwa dzi sumbedza dzangalelo ḽashu khavho, nahone Yehova u takalela u pfa ri tshi bula dzangalelo ḽo raloho. (Luka 22:32; Yohane 17:20; 1 Vha-Thesalonika 5:25) Zwi re zwone ndi uri muapostola Paulo o ṅwala uri: “Ni songo vhilaela tshithu. Zwoṱhe zwiné na zwi tama ni ḓivhadze Mudzimuni nga thabelo na nga u humbela hu re na u livhuha. Huno mulalo wa Mudzimu, a fhiraho u ṱalukanya hoṱhe, u vhulungele dzimbilu dzaṋu na mihumbulo yaṋu kha Kristo Yesu.”—Vha-Filipi 4:6, 7.
KONḒELELANI THABELONI
15. Ri fanela u humbula mini arali zwi tshi vhonala uri thabelo dzashu a dzi fhindulwi?
15 Naho ni tshi khou wana nḓivho nga ha Mudzimu, ni nga ḓipfa uri nga zwiṅwe zwifhinga thabelo dzaṋu a dzi fhindulwi. Zwenezwi zwi nga ralo nga ṅwambo wa uri tshi nga ḓi vha tshi si tshifhinga tsha Mudzimu tsha u fhindula yeneyo thabelo. (Muhuweleli 3:1-9) Yehova a nga tendela vhuṅwe vhuimo vhu tshi bvela phanḓanyana, fhedzi u a fhindula dzithabelo nahone u ḓivha tshifhinga tsha khwine tsha u ita nga u ralo.—2 Vha-Korinta 12:7-9.
16. Ndi ngani ri tshi fanela u konḓelela u rabela, nahone u ita zwenezwi zwi nga kwama hani vhushaka hashu na Mudzimu?
16 U futelela hashu thabeloni zwi dzumbulula dzangalelo ḽashu ḽi bvaho mbiluni kha zwine ra khou zwi vhudza Mudzimu. (Luka 18:1-8) Sa tsumbo, ri nga humbela Yehova uri a ri thuse u kunda vhuṅwe vhushayanungo. Nga u konḓelela u rabela na u tendelana na khumbelo dzashu, ri sumbedza ndeme ya khumbelo dzashu. Ri fanela u bula nga ho livhaho nahone ri fulufhedzee kha zwine ra khou zwi humbela. Ndi zwa ndeme vhukuma u rabela nga maanḓa musi ri mulingoni. (Mateo 6:13) Musi ri tshi bvela phanḓa u rabela ngeno ri tshi khou lingedza u langa ṱhuṱhuwedzo dzashu mmbi, ri ḓo vhona nḓila ine Yehova a ri thusa ngayo. Zwenezwi zwi ḓo fhaṱa lutendo lwashu nahone zwa khwaṱhisa vhushaka hashu nae.—1 Vha-Korinta 10:13; Vha-Filipi 4:13.
17. Ri ḓo vhuyelwa hani nga u vha na mavhonele a thabelo kha u shumela Mudzimu?
17 Nga u ṱahulela mavhonele a thabelo kha u ṋekedza Yehova Mudzimu tshumelo yo khetheaho, ri ḓo ṱhogomela uri a ri mu shumeli nga nungo dzashu. Ndi Yehova ane a ita mushumo. (1 Vha-Korinta 4:7) U ṱhogomela zwenezwi zwi ḓo thusa uri ri ḓiṱukufhadze nahone zwi ḓo khwinisa vhushaka hashu nae. (1 Petro 5:5, 6) Ee, ri na zwiitisi zwi pfalaho zwa u konḓelela u rabela. Thabelo dzashu dzo dzikaho na nḓivho yashu ya ndeme nga ha nḓila ine ra nga sendela ngayo tsini ha Khotsi ashu wa ṱaḓulu wa lufuno zwi ḓo ita uri vhutshilo hashu vhu takadze vhukuma.
U DAVHIDZANA NA YEHOVA A ZWO NGO SENDAMELA SIANI ḼITHIHI
18. Ri nga thetshelesa hani Mudzimu?
18 Arali ri tshi ṱoḓa uri Mudzimu a pfe thabelo dzashu, ri fanela u thetshelesa zwine a amba. (Sakaria 7:13) Ha tsha rumela milaedza yawe nga vhaporofita vho hevhedzwaho nahone vhukuma ha tsha shumisa nḓila dza muya. (Doiteronomio 18:10-12) Fhedzi ri nga thetshelesa Mudzimu nga u guda Ipfi ḽawe, Bivhili. (Vha-Roma 15:4; 2 Timotheo 3:16, 17) Samusi ri tshi nga ṱoḓa u ṱahulela lutamo lwa zwiḽiwa zwa ṋama zwavhuḓi, ri ṱuṱuwedzwa u “tama mukhaha u pfadzaho u songo vangaho.” Ṱahulelani lutamo lwa zwiḽiwa zwa muya nga u vhala Ipfi ḽa Mudzimu ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe.—1 Petro 2:2, 3; Mishumo 17:11.
19. Zwi vhuyedza mini u elekanya nga ha zwine na zwi vhala Bivhilini?
19 Elekanyani nga ha zwine na zwi vhala Bivhilini. (Psalme ya 1:1-3; 77:11, 12) Hezwo zwi amba u humbula nga ha eneo mafhungo. Hezwi ni nga kha ḓi zwi fanyisa na tsukanyo ya zwiḽiwa. Ni nga sukanya zwiḽiwa zwa muya nga u fanyisa zwine na khou zwi vhala na zwithu zwine na vho zwi ḓivha. Ṱhogomelani nḓila ine eneo mafhungo a kwama ngayo vhutshilo haṋu, kana elekanyani nga ha zwine a dzumbulula nga ha pfaneleo na nḓila dza Yehova. Nga zwenezwo, nga u ḓigudisa, ni nga ḽa zwiḽiwa zwa muya zwi ṋekedzwaho nga Yehova. Hezwi zwi ḓo ni sendedza tsini ha Mudzimu nahone zwi ḓo ni thusa u lwisana na vhuleme ha ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe.
20. U ya miṱanganoni ya Vhukriste zwi ri thusa hani uri ri sendele tsini ha Mudzimu?
20 Ni nga ita na u sendela tsini ha Mudzimu nga u thetshelesa Ipfi ḽawe ḽi haseledzwaho miṱanganoni ya Vhukriste, samusi Vhaisiraele vho thetshelesa nga vhuronwane musi vho kuvhanganela u pfa u vhaliwa khagala ha Mulayo wa Mudzimu. Vhagudisi vha tshenetsho tshifhinga vho ombedzela kuvhalele kwavho kwa Mulayo, nga zwenezwo vha tshi khou thusa vhathetshelesi u pfesesa na u sudzuluselwa u shumisa zwe vha zwi pfa. Hezwi zwo bveledza dakalofulu. (Nehemia 8:8, 12) Ngauralo ḓowelani u ya miṱanganoni ya Ṱhanzi dza Yehova. (Vha-Heberu 10:24, 25) Hezwi zwi ḓo ni thusa uri ni pfesese nahone ni shumise nḓivho ya Mudzimu vhutshiloni haṋu nahone zwi ḓo ni ḓisela dakalo. U vha tshipiḓa tsha vhushaka ha vhurathu na vhukomana ha Vhukriste ha shango ḽoṱhe zwi ḓo ni thusa uri ni dzule tsini ha Yehova. Nahone samusi ri tshi ḓo zwi vhona, ni nga tsireledzea vhukuma vhukati ha vhathu vha Mudzimu.
LINGANI NḒIVHO YAṊU
Ndi ngani ni tshi fanela u sendela tsini ha Yehova?
Ndi dzifhio dziṅwe ṱhoḓea dza u sendela tsini ha Mudzimu?
Ndi mini zwine na nga zwi katela thabeloni dzaṋu?
Ndi ngani ni tshi fanela u konḓelela thabeloni?
Ni nga thetshelesa hani Yehova ṋamusi?