“Zwoṱhe Zwiné na zwi Tama Ni Ḓivhadze Mudzimuni”
“Zwoṱhe zwiné na zwi tama ni ḓivhadze Mudzimuni nga thabelo na nga u humbela hu re na u livhuha.”—VHA-FILIPI 4:6.
1. Ri na ndugelo ya u davhidzana na nnyi, nahone ndi ngani zwenezwo zwi tshi mangadza?
ARALI no vha no humbela u vha na muṱangano na muvhusi wa shango ḽa haṋu, no vha ni tshi nga wana phindulo ya mufuda-ḓe? Ni nga wana phindulo ya vhulenda i bvaho kha vhashumi vhawe, fhedzi a si kanzhi zwi tshi itea uri ni tendelwe u amba na muvhusi ene muṋe. Naho zwo ralo, vhuimo ho fhambana na ha Muvhusi muhulu, Yehova Mudzimu, ane a vha Muvhusahoṱhe wa shango ḽoṱhe. Ri a kona u amba nae huṅwe na huṅwe hune ra vha hone nga tshifhinga tshiṅwe na tshiṅwe tshine ra tshi khetha. Thabelo dzi ṱanganedzeaho dzi ḓo swika khae. (Mirero 15:29) Zwenezwo zwi a takadza vhukuma! U livhuha zwenezwi zwi tea u ri sudzulusela u rabela O tewaho nga u vhidzwa “Mupfi wa dzithabelo” misi yoṱhe.—Psalme ya 65:2.
2. Hu ṱoḓea mini u itela uri thabelo dzi ṱanganedzwe nga Mudzimu?
2 Naho zwo ralo, muṅwe muthu a nga vhudzisa, ‘Ndi thabelo dzifhio dzine Mudzimu a dzi ṱanganedza?’ Bivhili i ṱalusa tshithu tshithihi tshine tsha ṱoḓea u itela uri thabelo dzi ṱanganedzwe musi i tshi ri: “Mudzimu ha takadzwi nga a sí na lutendo. Huno vha sendelaho Mudzimu tshavho hu vhe u tenda zwauri u hone, na u tenda zwauri vha mu ṱoḓaho u ḓo vha ṋea malamba.” (Vha-Heberu 11:6) Samusi zwo sumbedzwa kha thero yo fhiraho, lutendo ndi tshithu tsha ndeme kha u sendela tsini na Mudzimu. Mudzimu u a funa u ṱanganedza thabelo dza vhane vha sendela khae, fhedzi vha fanela u ita zwenezwo nga lutendo na nga mishumo ine Mudzimu a i ṱanganedza zwi tshi tshimbidzana na u fulufhedzea na vhuimo havhuḓi ha mbilu.
3. (a) Samusi zwo sumbedzwa nga thabelo dza vhashumeli vha fulufhedzeaho vha tshifhingani tsha kale, ndi misumbedzo ya mufuda-ḓe ine ya nga katelwa kha thabelo dzashu? (b) Ndi ifhio miṅwe mifuda ya thabelo?
3 Muapostola Paulo o khadeledza Vhakriste vha misini yawe uri: “Ni songo vhilaela tshithu. Zwoṱhe zwiné na zwi tama ni ḓivhadze Mudzimuni nga thabelo na nga u humbela hu re na u livhuha.” (Vha-Filipi 4:6, 7) Bivhili i na tsumbo nnzhi dza vhathu vhe vha vhudza Mudzimu mbilaelo dzavho nga thabelo. Kha vhenevho hu na Hanna, Elia, Hiskia, na Daniele. (1 Samuele 2:1-10; 1 Dzikhosi 18:36, 37; 2 Dzikhosi 19:15-19; Daniele 9:3-21) Ri fanela u tevhela tsumbo yavho. Dovhani ni ṱhogomele uri maipfi a Paulo a sumbedza uri thabelo dzashu dzi nga itwa nga nḓila dzo fhambanaho. O amba nga ndivhuho, zwine zwa vha, thabelo ine ra sumbedza u livhuha hashu zwe Mudzimu a ri itela zwone. Hezwi zwi nga tshimbidzana na u renda. Khumbelo dzi ambela kha u humbela nga u ḓiṱukufhadza zwi tshi bva mbiluni. Nahone ri nga amba zwine ra zwi tama, kana ra humbela tshiṅwe tshithu nga ho khetheaho. (Luka 11:2, 3) Khotsi ashu wa ṱaḓulu u a takala musi ri tshi ḓa khae nga iṅwe ya dzenedzi nḓila.
4. Naho Yehova a tshi ḓivha zwine ra zwi shaya, ndi ngani ri tshi mu vhudza zwine ra zwi tama?
4 Vhaṅwe vha nga vhudzisa uri, ‘Naa Yehova ha ḓivhi zwishaiwa zwashu?’ Ee, u a zwi ḓivha. (Mateo 6:8, 32) Nga zwenezwo, ndi ngani a tshi ṱoḓa ri tshi mu vhudza zwine ra zwi tama? Ṱhogomelani heyi tsumbo: Muṋe wa vhengele a nga ṋea vhaṅwe vharengi vhawe tshifhiwa. Naho zwo ralo, u itela uri vha wane tshenetshi tshifhiwa, vharengi vha fanela u ḓa kha muṋe wa vhengele nahone vha tshi dzhie. Vhane vha si ite vhuḓidini ha u ita zwenezwo vha sumbedza uri a vha dzhieli nṱha tshenetsho tshifhiwa. Zwi ngaho zwenezwo, u litshelela u amba zwine ra zwi tama kha thabelo dzashu zwi ḓo sumbedza u sa livhuha zwe Yehova a ri ṋea zwone. Yesu o ri: “Humbelani, ni ḓo fhiwa.” (Yohane 16:24) Nga yeneyi nḓila, ri sumbedza uri ri ḓitika nga Mudzimu.
Ri Fanela u Amba na Mudzimu nga Nḓila-ḓe?
5. Ndi ngani ri tshi fanela u rabela dzinani ḽa Yesu?
5 Yehova ha vhei milayo minzhi-minzhi nga ha nḓila ine ra tea u rabela ngayo. Naho zwo ralo, ri fanela u guda nḓila yo teaho ya u amba na Mudzimu, ye ya ṱaluswa Bivhilini. Sa tsumbo, Yesu o funza vhafunziwa vhawe uri: “Na tshiné na ḓo humbela Khotsi u ḓo ní ṋea dzinani ḽanga.” (Yohane 16:23) Naho zwo ralo, hu ṱoḓea uri ri rabele dzinani ḽa Yesu, ri tshi ṱhogomela Yesu sa yone nḓila i yoṱhe ine phaṱhutshedzo dza Mudzimu dza ḓo ḓiselwa vhathu vhoṱhe.
6. Musi ri tshi rabela, ri fanela u vha ri vhuimoni vhufhio?
6 Ri fanela u rabela ri vhuimoni vhufhio? Bivhilini, a huna vhuimo ho bulwaho u itela uri thabelo dzashu dzi pfiwe. (1 Dzikhosi 8:22; Nehemia 8:6; Marko 11:25; Luka 22:41) Zwine zwa vha zwa ndeme ndi u rabela Mudzimu zwi tshi bva mbiluni na u vha na mavhonele avhuḓi.—Yoele 2:12, 13.
7. (a) Zwi amba mini uri “amen”? (b) Ḽo shumiswa nga nḓila ifhio yo teaho thabeloni dzashu?
7 Hu pfi mini nga u shumisa ipfi “amen”? Maṅwalo a sumbedza uri hezwi zwi anzela u vha magumo o teaho a thabelo dzashu, zwihuluhulu musi ri tshi rabela ri khagala. (Psalme ya 72:19; 89:52) Ipfi ḽa Luheberu ḽine ḽa ri ʼa·menʹ ḽi amba uri “ngangoho.” Cyclopedia yo ṅwaliwaho nga McClintock and Strong i ṱalusa ndeme ya u ri “Amen” kha magumo a thabelo ndi u “khwaṱhisa maipfi e a ambiwa u thoma, na u rabelela uri a ḓadzee.” Nga zwenezwo, nga u phetha nga uri “Amen” i bvaho mbiluni, ane a khou rabela u sumbedza maḓipfele awe kha zwine a khou zwi amba. Musi Mukriste ane a khou imela tshivhidzo nga thabelo a tshi phetha nga wonoyu mubulo, vho thetshelesaho vha nga phetha nga “Amen” i bvaho mbiluni kana vha ambe zwi tshi tou pfala vha tshi sumbedza u tikedza zwine zwa khou tou bva u ambiwa.—1 Vha-Korinta 14:16.
8. Dziṅwe dza thabelo dzashu dzi nga fana hani na thabelo dza Yakobo kana Abrahamu, nahone zwenezwo zwi nga amba mini kha riṋe?
8 Hu na zwifhinga zwine Mudzimu a nga ri tendela ri tshi sumbedza ndeme ya mbilaelo dzashu kha mafhungo ane ra a rabelela. Ri nga ṱoḓa u fana na Yakobo wa kale, we a lwa vhusiku hoṱhe na muruṅwa a tshi itela u wana phaṱhutshedzo. (Genesi 32:24-26) Kana zwiṅwe zwiimo zwi nga ṱoḓa uri ri fane na Abrahamu, we a humbela lunzhi-lunzhi a tshi itela Loto na vhaṅwe vhathu vho lugaho vhe khamusi vha vha vhe Sodoma. (Genesi 18:22-33) Nga hu fanaho na riṋe ri nga humbela Yehova zwithu zwine zwa vha zwa ndeme kha riṋe, nga mutheo wa khaṱulokwayo, vhuthu, na khathutshelo zwawe.
Ri nga Humbela Mini?
9. Mbilaelo dzashu dza ndeme dzi fanela u vha dzifhio musi ri tshi rabela?
9 Humbulani uri Paulo o ri: “Zwoṱhe zwiné na zwi tama ni ḓivhadze Mudzimuni.” (Vha-Filipi 4:6) Nga zwenezwo, thabelo dza muthu nga eṱhe dzi nga kwama sia naho ḽi ḽifhio ḽa vhutshilo. Naho zwo ralo, mbilaelo yashu ya u thoma kha thabelo dzashu i fanela u vha madzangalelo a Yehova. Daniele o ri vhetshela tsumbo yavhuḓi kha zwenezwi. Musi Isiraele ḽi tshi shengela nga ṅwambo wa zwivhi zwaḽo, Daniele o humbela Yehova uri a sumbedze khathutshelo, musi a tshi ri: ‘U si lenge, u tshi itela Iwe muṋe, u tshi itela dzina ḽau.’ (Daniele 9:15-19) Nga hu fanaho, naa thabelo dzashu dzi sumbedza uri mbilaelo dzashu dza ndeme ndi u khethwa ha dzina ḽa Yehova na u ḓadzea ha zwine a zwi funa?
10. Ri zwi ḓivha hani uri zwo tea u rabelela mafhungo a muthu nga eṱhe?
10 Naho zwo ralo, zwo tea u ita khumbelo dzine dza kwama mafhungo a muthu nga eṱhe. Sa tsumbo, u fana na mupsalme, ri nga rabelela u pfesesa zwithu zwo dzikaho zwa muya. O rabela: “Ndededze Iwe, ndi tevhedze mulayo wau, ndi u sedze nga mbilu yoṱhe.” (Psalme ya 119:33, 34; Vha-Kolosa 1:9, 10) Yesu o ‘ṋekedza zwidzimu na thabelo kha We a vha a tshi kona u mu tshidza lufuni.’ (Vha-Heberu 5:7) Nga u ita nga u ralo, o sumbedza nḓila ye zwa tea ngayo u ṱoḓa maanḓa arali muthu o sedzana na khombo kana milingo. Musi a tshi ṋea thabelo ya tsumbo kha vhafunziwa vhawe, Yesu o katela mbilaelo dza muthu nga eṱhe, dzi ngaho u hangwela zwivhi na u wana zwiḽiwa zwa ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe.
11. Thabelo i nga ri thusa hani uri ri sa wele milingoni?
11 Kha yeneyo thabelo ya tsumbo, Yesu o katela na khumbelo ine ya ri: “U si ri ise milingoni; huno U ri phuluse vhuvhini.” (Mateo 6:9-13) Nga murahu o ṋea heyi nyeletshedzo: “Fhaṱuwani ni rabele uri ni si dzhene milingoni.” (Mateo 26:41) Zwi a ṱoḓea uri ri rabele musi ro sedzana na milingo. Ri nga lingea uri ri pfuke maitele a Bivhili mushumoni kana tshikoloni. Vhane vha si vhe Dziṱhanzi vha nga ri ramba uri ri ṱanganele navho kha mishumo ine ya sa fanelee kha Vhakriste. Ri nga humbelwa u ita tshithu tshine tsha lwisana na maitele o lugaho. Nga zwenezwo zwifhinga, zwi ḓo vha zwavhuḓi u tevhela nyeletshedzo ya Yesu ya u rabela—nga phanḓa ha uri ri sedzane na mulingo na musi ro sedzana nawo—ri tshi humbela Mudzimu uri a ri thuse ri si wele mulingoni.
12. Ndi mbilaelo dzifhio dzine dza nga ri sudzulusela u rabela, nahone ri nga lavhelela mini kha Yehova?
12 Mitsiko na mbilaelo zwi a kwama vhashumeli vha Mudzimu ṋamusi. U lwala na u tsikeledzea maḓipfele ndi mbilaelo khulwane kha vhathu vhanzhi. Zwiimo zwa khakhathi zwine ra khou tshila khazwo zwi ita uri vhutshilo vhu konḓe. Vhuleme ha zwa dzitshelede vhu ita uri zwi konḓe u wana ṱhoḓea dza vhutshilo. Zwi khuthadza lungafhani u ḓivha uri Yehova u a thetshelesa musi vhashumeli vhawe vha tshi ḓisa dzenedzi mbilaelo khae! Psalme ya 102:17 i amba hezwi nga ha Yehova: “U ḓo thetshelesa thabelo ya vhatshinyali; ha nga nyadzi thabelo yavho.”
13. (a) Ndi mafhungo afhio a muthu nga eṱhe o teaho ane a nga rabelelwa? (b) Anetshelani tsumbo ya thabelo yo raloho.
13 Zwi re zwone ndi uri, mafhungo maṅwe na maṅwe ane a kwama tshumelo yashu kha Yehova kana vhushaka hashu nae a nga vha mafhungo o teaho ane ra nga a rabelela. (1 Yohane 5:14) Arali ni tshi fanela u ita phetho nga ha mbingano kana mushumo kana u engedza vhuḓinḓa haṋu, ḓipfeni no vhofholowa u ḓisa zwenezwo zwithu kha Mudzimu, ni tshi humbela nyeletshedzo yawe. Sa tsumbo, muṅwe musadzi a kha ḓivhaho muswa wa ngei Philippines, o vha a tshi ṱoḓa u ṱanganela kha vhuḓinḓa ha tshifhinga tshoṱhe. Naho zwo ralo, o vha a sa koni u ḓiṱhogomela ngauri o vha a sa shumi. O ri: “Ḽiṅwe ḓuvha nga Mugivhela ndo rabela Yehova nga ho livhaho nga ha u vulanḓila. Ho no vha kale nga ḽeneḽo ḓuvha, musi ndi tshi khou ita mushumo wa u huwelela, ndo tshimbidzela muṅwe musidzana ane a vha miṅwahani yawe ya vhufumi bugu. Ndi songo vhuya nda zwi lavhelela, onoyo musidzana o ri: ‘Ni fanela u ya tshikoloni tsha hune nda dzhena hone nga Musumbuluwo nga matsheloni.’ Nda mu vhudzisa uri, ‘Ndi ngani?’ O nṱalutshedza uri huna tshikhala tsha mushumo nahone hu khou ṱoḓea muthu nga u ṱavhanya. Ndo ya, nahone nda tholiwa nga u ṱavhanya. Zwoṱhe zwo itea nga u ṱavhanya.” Ṱhanzi nnzhi shangoni ḽoṱhe dzo no ṱangana na tshenzhelo dzi fanaho. Nga zwenezwo, ni songo timatima u rabela Mudzimu nga ha zwithu zwine na zwi tama zwi bvaho mbiluni!
Hu pfi Mini Arali Ro ita Tshivhi?
14, 15. (a) Ndi ngani muthu a songo fanela u litsha u rabela naho o ita tshivhi? (b) Nga nnḓa ha thabelo dza muthu nga eṱhe, ndi mini tshine tsha ḓo thusa muthu u ri a rembuluwe kha tshivhi tshawe?
14 Thabelo i nga thusa hani arali muthu o ita tshivhi? Nga ṅwambo wa ṱhoni, vhaṅwe vhe vha ita tshivhi vha mbo ḓi litsha u rabela. Naho zwo ralo, ḽeneḽo a si buḓo ḽa vhuṱali ḽine ḽa fanelwa u tevhelwa. Sa tsumbo: Kha ri ri muthu we a vha a tshi khou tshimbila nga milenzhe o mbo ḓi xela. U a zwi ḓivha uri arali a humbela thuso u ḓo wana nḓila ya hune a khou ya hone. Fhedzi hu pfi mini arali a sa humbela thuso nga ṅwambo wa uri u khou shona uri o xela? A nga kha ḓi fara nḓila i re na khombo, nahone a nga dzhena khakhathini. Nga hu fanaho, muthu we a ita tshivhi ane a shona u rabela Mudzimu a nga ḓivhaisa. U vha na ṱhoni nge wa ita tshivhi a zwo ngo fanela u thivhela muthu u amba na Yehova. Zwi re zwone ndi uri, Mudzimu u ramba vhe vha ita zwivhi zwihulwane uri vha mu rabele. Muporofita Yesaya o khadeledza vhaitazwivhi vha misini yawe uri vha ḓe kha Yehova, “ngauri u hangwela hawe ndi huhulu.” (Yesaya 55:6, 7) Vhukuma, muthu u fanela u ‘fhembeledza tshifhaṱuwo tsha Yehova’ nga uri a ḓiṱukufhadze, a litshe u tevhela buḓo ḽa u ita tshivhi, nahone a rembuluwe zwi tshi bva mbiluni.—Psalme ya 119:58; Daniele 9:13.
15 Hune muthu a vha o ita tshivhi, thabelo i vha ya ndeme nga tshiṅwe tshiitisi. Mufunziwa Yakobo o amba hezwi malugana na muthu ane a ṱoḓa thuso ya muya: ‘Nga a vhidze vhahulwane vha tshivhidzo. Nga vha mu rabelele, . . . nahone Yehova u ḓo mu takusa.’ (Yakobo 5:14, 15) Ee, muthu ene muṋe u fanela u vhudza Yehova tshivhi tshawe nga thabelo, fhedzi a nga humbela vhahulwane uri vha mu rabelele. Zwenezwo zwi ḓo mu thusa uri a dovhe a vhe na vhushaka havhuḓi na Mudzimu.
U Fhindulwa ha Dzithabelo
16, 17. (a) Yehova u fhindula thabelo nga nḓila-ḓe? (b) Ndi tshenzhelo dzifhio dzi sumbedzaho uri thabelo na mushumo wa u huwelela zwi a tshimbidzana?
16 Thabelo dzi fhindulwa nga nḓila-ḓe? Dziṅwe dzi nga fhindulwa nga u ṱavhanya na nga nḓila i vhonalaho. (2 Dzikhosi 20:1-6) Dziṅwe dzi nga dzhia tshifhinga, na phindulo dza hone dzi nga konḓa uri dzi vhonale. Samusi zwo sumbedzwa kha tshifanyiso tsha Yesu tsha tshilikadzi ye ya vha i tshi sokou ḓa lunzhi-lunzhi kha muhaṱuli, u rabela lunzhi-lunzhi Mudzimu zwi nga ṱoḓea. (Luka 18:1-8) Naho zwo ralo, ri nga khwaṱhisedzwa uri musi ri tshi rabela u tendelana na zwine Mudzimu a zwi funa, Yehova a nga si vhuye a ri: “Litsha u ndina.”—Luka 11:5-9.
17 Vhathu vha Yehova ndi kale vha tshi vhona thabelo dzavho dzi tshi fhindulwa. Vhuṱanzi ha hone kanzhi ri vhu vhona kha vhuḓinḓa hashu ha khagala. Sa tsumbo, vhahashu vhavhili vha tshisadzini vha Vhakriste ngei Philippines vho vha vha tshi khou tshimbidza khandiso dza Bivhili fhethu hune ha vha kule na ḓorobo. Musi vha tshi ṋea muṅwe musadzi tshibammbiri, maṱo awe a ḓala miṱodzi. O ri: “Mulovha nga madekwana ndo rabela Mudzimu uri a nthumele muthu ane a ḓo mpfunza Bivhili, nahone ndi humbula uri thabelo yanga yo fhindulwa.” Hu si kale nga murahu ha zwenezwo, onoyo musadzi a thoma u ya miṱanganoni Holoni ya Muvhuso. Kha ḽiṅwe shango ḽa Asia Vhubvaḓuvha-tshipembe, wahashu wa tshinnani wa Mukriste o vha a tshi timatima u huwelela kha tshifhaṱo tsho tsireledzeaho vhukuma tsha hune vhathu vha dzula hone. Naho zwo ralo, o rabela Yehova, a vha na tshivhindi, nahone a dzhena kha tshenetsho tshifhaṱo. O khokhonya kha iṅwe fulethe, nahone ha bva musadzi ane a kha ḓi vha muswa. Musi wahashu a tshi ṱalutshedza tshiitisi tsha u mu dalela, o mbo ḓi thoma u lila. O ri ndi kale a tshi khou ṱoḓana na Ṱhanzi dza Yehova nahone o rabelela thuso ya uri a vha wane. Nga dakalo wahashu wa tshinnani o mu thusa uri a wane tshivhidzo tsha Ṱhanzi dza Yehova tsha hune a dzula hone.
18. (a) Musi thabelo dzashu dzi tshi fhindulwa, ri fanela u aravha hani? (b) Ri nga khwaṱhisedzwa nga mini arali ri tshi rabela misi yoṱhe?
18 Thabelo ndi ndugiselelo yavhuḓi vhukuma. Yehova o ḓiimisela u thetshelesa na u fhindula. (Yesaya 30:18, 19) Fhedzi, ri fanela u ṱhogomela nḓila ine Yehova a fhindula ngayo thabelo dzashu. Dzi nga kha ḓi sa vha nga nḓila ye ra vha ro lavhelela ngayo. Naho zwo ralo, musi ri tshi ṱhogomela vhulivhisi hawe, a ro ngo fanela u hangwa u livhuha na u mu renda. (1 Vha-Thesalonika 5:18) Zwiṅwe hafhu, dzulani ni tshi humbula ṱhuṱhuwedzo ya muapostola Paulo: “Zwoṱhe zwiné na zwi tama ni ḓivhadze Mudzimuni nga thabelo na nga u humbela hu re na u livhuha.” Ee, dzhielani nṱha tshibuli tsha u amba na Mudzimu. Nga yeneyo nḓila, ni ḓo bvela phanḓa ni tshi tshenzhela vhungoho ha zwe Paulo a zwi amba kha vhane thabelo dzavho dza fhindulwa: “Mulalo wa Mudzimu, a fhiraho u ṱalukanya hoṱhe, u vhulungele dzimbilu dzaṋu na mihumbulo yaṋu.”—Vha-Filipi 4:6, 7.
Naa Ni Nga Fhindula?
• Ndi mifuda ifhio yo fhambanaho ya thabelo?
• Ri fanela u rabela nga nḓila-ḓe?
• Ndi mafhungo afhio ane ra nga a katela kha thabelo dzashu?
• Thabelo i vha ya ndeme lungafhani arali muthu o ita tshivhi?
[Zwifanyiso kha siaṱari 29]
Thabelo i bvaho mbiluni i nga ri thusa uri ri sa wele milingoni
[Zwifanyiso kha siaṱari 31]
Nga thabelo, ri sumbedza Mudzimu u livhuha hashu, mbilaelo dzashu, na lutamo lwashu