MURUU WA NAMULOKO NI THANNAMOSA
“Mukhaleleke Nthiti Ophentana”
1. Exeeni ikwaha sinceene enaatikiniha ale anrwa ekwaha yoopacerya mmithukumanoni sa Anamoona a Yehova?
OKATHI atthu vanirwa aya mmithukumanoni sa Anamoona a Yehova ekwaha yoopacerya, ikwaha sinceene annitikinihiwa vaavo vaniweha aya ophentana okhanle. Awo anniweha ophenta iwo okathi onilavulihiwa aya ni waakheliwa moohakalala. Ale anixukurya mithukumano sahu suulupale, anniweha-tho ophentana nno. Mulopwana mmosaa ori jornalista aahilepa sa muthukumano mmosaa muulupale oriki: ‘Khuuvo aahapaliwe mwaha wa mirette soohapala aahiiso eviinyu. Khuuvo aakhuwela ni omphunya mukhw’awe. Nnakhala okakhana, ni ottakala. Khuuvo aalapha aahiiso oruwana. Khuuvo aalavula moolumo oohiloka. Khuuvo ampaha soona. Khuuvo iiya. Khuuvo aarihela ikokhola vathii. Tthiri waari mukhalelo woovirikana’. Itthu iya sotheene sinithoonyerya ophenta, muthinto wa ophenta yoowo ‘onalemeliha akhw’awe, ohimphavela murerelo awe’.—1 aKorinto 13:4-8.
2. (a) Moovira wa okathi, wooniherya wahu ophenta osuwanyeiheke exeeni? (b) Nimutakihaka Kristu, muthinto xeeni wa ophenta onitthuneya ahu wunnuuherya?
2 Ophentana wa anna otheene ekanyeryo enaasuwanyeiha maKristau eekeekhai. (Yohani 13:35) Vaavo vanrowa ahu vahoolo momunepani, hiyo ninniixutta moota wowooniherya ophenta oratteenexa. Murummwa Paulo aahivekela wira ophenta wa maKristau akhw’awe “otepeke wunnuwa nlelo”. (aFilipi 1:9) Murummwa Yohani aahooniherya wira ophenta wahu wohaana wooniherya waathokorerya atthu akina ohiya wiithokorerya hiyo paahi. Owo aalempe so: “Ennisuweliha ophenta t’ila: Kristu [Mwaana a Muluku] òleva ekumi awe mwaha wa hiyo. Tivó, ni hiyo-tho nihana oleva ekumi ahu mwaha w’axinn’ihu”. (1 Yohani 3:16; Yohani 15:12, 13) Niireke wira hiyo nanwerya tthiri oleva okumi ahu niwiirelaka annihu eeKristau? Nnaamwi mikhalelo sikina sihivekelaka opaka eyo, nnooniherya sai wiimananiha wahu wira naakhaliherye atthu awo vano, hataa vaavo vannirikela aya opaka eyo?
3. (a) Enamuna xeeni eniwerya ahu wooniherya ophenta oratteenexa? (b) Nthowa xeeni vano vary’aya vootthuneya wooniherya ophentana wa nthiti mukina ni mukhw’awe?
3 Vamosaa ni sowiira sahu seiyo sinooniherya munepa wowiikhootta, hiyo nohaana waaphenta annihu mwekeekhai. Nuulumo na Muluku ninnitumererya wira: “Mphentaneke ntoko axinna”. (aRoma 12:10) Otheene ahu ninniwooniherya ophenta moota owo atthu akina. Hataa vari siiso, niireke wira nnoowerya wiixutta waaphenta ni murima wotheene atthu akinaku ohiya paahi ale anaasuwela ahu? Vaavo vanaattamela aya wanikisa wa mukhalelo ola wa khalai, ti vootthuneya wa hiyo wira ntepeke waaphenta maKristau akhw’ihu. Biibiliya onihimya wira: “Omala wa itthu sothene ori vakhiviru. . . . Ehinatthi khul’etthu mukhaleleke nthiti ophentana, okhala wira ophentana onnikhunela itampi, sinakhalaru sinjene”.—1 Pedru 4:7, 8.
Vaavo Vanikhumelela Aya Mixankiho
4. (a) Nthowa xeeni vanikhumelela aya mixankiho mmulokoni? (b) Nnaamwi ikwaha sinceene vanrikelaka ovarihela muteko miruku sa Biibiliya, mureerelo xeeni onikhumelela mwaha woovarihela muteko miruku iyo?
4 Okhala wira otheene ahu ninnittheka, onookhalaka okathi onrowa ahu opaka itthu sinaanyoonyiha akina. Nave-tho, ikwaha sikina annihu pooti ontthekela mmikhalelo soovirikana. (1 Yohani 1:8) Akhala wira ti nyuwo mutthekeliwe, etthu xeeni enitthuneya anyu opaka? Soolepa sinnivaha malakiheryo ootthuneya. Masi ele enihimya Biibiliya, pooti ovirikana ni ele hiyo ntoko atthu oottheka eniphavela ahu opaka. (aRoma 7:21-23) Hataa vari siiso, wiimananiha wahu ovarihela muteko miruku sa Biibiliya, onrowa wooniherya ophavela wahu omusiveliha Yehova mwekeekhai. Opaka eyo, onrowa wunnuuherya waaphenta wahu atthu akina.
5. Akhala wira mutthu oonitthekela, nthowa xeeni vahinreerela ahu omuttikiherya?
5 Vaavo atthu vanitthekeliwa aya, ikwaha sikina awo aniphavela inamuna sa moota woomuttikiherya yootakhala ole aatthekenle. Masi opaka eyo onrowa otepiha mwaha owo. Akhala wira vanitthuneya ottikiherya, hiyo nohaana omuhiyerya Muluku mwaha owo. (Miruku 24:29; aRoma 12:17-21) Atthu akina pooti weererya omuhuluwa ole aatthekenle. Masi hiyo khinaatthuneya owiirelaka siiso anamakokhorela akhw’ihu, mwaha woowi waaphenta annihu onniiriha-tho okokhorela wahu okhala woweemereriwa. (1 Yohani 4:20) Tivonto, Paulo aalempe so: “Nvilelaneke, mulevelelaneke imara sothene muntthekelananyu. Ntoko Muluku òlevelenlyaweni nyuwo, siso-tho nyuwo mwaleveleleke akhw’inyu”. (aKolosi 3:13) Niireke wira nyuwo munoowerya opaka eyo?
6. (a) Ikwaha kavii sintthuneya ahu omulevelelaka munnihu? (b) Wira niphukee saana miyaha sahu, nohaana otthokelelaka exeeni?
6 Sai akhala wira mutthu mukina onnintthekela ikwaha sinceene, masi khonipaka soottheka sinitthuneya okumihiwa mmulokoni? Voohimya sa soottheka iyo saamukhaani, murummwa Pedru aatumerenrye olevelela ikwaha “thanu na venli”. Masi Yesu aahimmye wira: “Nnari! Nkinolèlani wira mpakha vathanu na venli: mmuleveleleke imara sothene!” Yesu aahittittimiherya wira omukophela wahu Muluku ti wuulupale nalikanyiha ni ele khino pinaatamu mukina enikophenle awe. (Matheyo 18:21-35) Mmikhalelo sinceene ninnimutthekela Muluku khuta nihiku, ikwaha sikina ni sowiira sahu sinooniherya nrima, orweela mwa ele enihimya ahu aahiiso wuupuwela, walaa ele enivonya ahu opaka, hataa nihisuwelaka wira noottheka. (aRoma 3:23) Hataa vari siiso, Muluku onnivikaniha onimorela ikharari. (Esalimo103:10-14; 130:3, 4) Owo onnivekela wira hiyo-tho nthokoreryaneke siiso mukina ni mukhw’awe. (Matheyo 6:14, 15; aÉfeso 4:1-3) Tivonto, hiyo ninrowa okhalana muthinto wa ophenta yoowo ‘ohinùpuwela sotakhala sìreliwawe’.—1 aKorinto 13:4, 5; 1 Pedru 3:8, 9.
7. Nintthuneya opaka exeeni akhala wira munnihu oonyoonyiheya ni hiyo?
7 Waaniheryasa vanookhala okathi vaavo vanoona ahu wira munnihu oonyoonyiheya ni hiyo, hataa hiyo nihirina nthowa n’uwo. Ntoko sinitumererya awe 1 Pedru 4:8, hiyo pooti othanla ‘okhunela itampi iyo ni ophenta’. Aahiiso nohaana opaceriha olavula n’uwo ni weererya ottikiherya wataana wira vakhalee murettele.—Matheyo 5:23, 24.
8. Akhala wira munnihu oniira etthu enninyoonyiha, exeeni enitthuneya opaka?
8 Munna pooti opaka etthu enoonyoonyihani nyuwo ni atthu akina. Niireke wira khivaarowa okhala wa miruku olavula n’uwo? Waaniheryasa, vamureerela. Akhala wira nyuwo munoomutthokiherya munna owo mwaha owo mmukhalelo wooloka, eyo pooti olokiherya mwaha owo. Masi wanipacerya muhaana wiikoha so: ‘Niireke wira munna ole oniira tthiri etthu ehinivarihana ni Biibiliya? Aahiiso mwaha ola onikhumelela nthowa na ihuweliwo saka okhala soovirikana ni sawawe?’ Mukhalane ephoole wira muhitikitherye malamulo anyu paahi ni waaphukela akina muttharaka malamulo anyu awo. (Yakobo 4:11, 12) Moohithanla, Yehova onniweemererya atthu a ihuweliwo sotheene ni onnaapixerya murima wira arowee vahoolo momunepani.
9. (a) Tanii anithokorerya soottheka suulupale mmulokoni? (b) Okathi xeeni ole otthekeliwe vanikhalana awe muritti wa opacerya olavula n’ule omutthekenle, ni okhalaneke yoophavela xeeni?
9 Akhala wira mutthu mukina mmulokoni oopaka yoottheka yuulupale, ntoko orupihana woohiloka, mwaha owo wohaana othokoreriwa mowaakuveya. Tanii anitthuneya othokorerya? Axitokweene. (Yakobo 5:14, 15) Masi, akhala wira mutthu mmosaa ootthekeliwa, waaniheryasa mmiyaha sa nakoso aahiiso orumeeliwa nlumi moohiloka, nto ole otthekeliwe ohaana wiimananiha wira opacerye olavula ni ole otthenke aryeene anli paahi. (Matheyo 18:15) Akhala wira opaka eyo khonilokiherya mwaha owo, pooti otthara mavalo makina, ntoko sihimmwale aya mMatheyo 18:16, 17. Omphenta munnihu otthenke ni ophavela ‘omuttikiherya ephiro yorera’, onrowa onikhaliherya othokorerya mwaha owo mmukhalelo onrowa ovara murima awe.—Miruku 16:23.
10. Vaavo vanikhumelela aya mixankiho, exeeni enrowa onikhaliherya othokorerya mookhalela mwaha owo?
10 Vaavo muxankiho vanikhumelela aya, okhalee muulupale aahiiso mwaamukhaani, hiyo ninrowa okhalihereya akhala wira ninniimananiha ophavela osuwela moota Yehova sinoonela awe mwaha owo. Yehova khoneemererya yoottheka eri yotheene, nto ale ahinttharuwa soottheka saya suulupale, mu okathi aya, annikumihiwa mmulokiheryoni mwawe. Masi, nihiliyaleke wira otheene ahu nookhalana soovonya sahu saamukhaani seiyo sinitthuneya ahu ovileliwa ni omoreliwa ikharari ni Yehova. Tthiri, Yehova onnivaha mweettelo wira ntthareke vaavo vanitthekelana ahu. Vaavo vanaamorela ahu ikharari akina, hiyo nnooniherya ophenta wa Muluku.—aÉfeso 5:1, 2.
Mphavelase Inamuna ‘Sotthukula Murima Anyu’
11. Nthowa xeeni Paulo aatumerenrya awe aKorinto wira ‘atthukule murima’ aya?
11 Paulo aahimaliha miyeeri sinceene olipihaka muloko wa oKorinto, oGrecia. Owo aahivara muteko munceene wira aakhaliherye anna mapuro ale, ni aanaaphenta. Masi atthu akina khiyaamphenta Paulo. Atthu awo yaninvaanyiha vanceene. Owo aahaatumererya wira ‘atthukuleke murima’ aya mu wooniherya ophenta. (2 aKorinto 6:11-13; 12:15) Otheene ahu nnimwiira saana othokorerya moota sinaaphenta ahu atthu akina ni ophavelasa iphiro sikina sa otthukula murima ahu.—1 Yohani 3:14.
12. Waaphenta wahu atthu otheene mmulokoni onrowa wunnuwa sai?
12 Niireke wira aakhala atthu akina mmulokoni nnoona ahu orika owaattamela? Akhala wira hiyo ninnimananiha olevelela soovonya sa akina, ntoko siiso hiyo nimphavela ahu wira awo anileveleleke, ela enoowerya okhaliherya olipiha wataana wahu. Nave-tho waaphenta wahu onimuncerereya, akhala wira nniwehexexa mikhalelo saya sooloka paahi. Tthiri, ela enrowa wuncererya waaphenta wahu.—Luka 6:32, 33, 36.
13. Ninrowa otthukula sai murima ahu niwooniheryaka ophenta atthu a mmulokoni mwahu?
13 Tthiri, sookhala itthu sikina sihinwerya ahu owiirela atthu akina. Waaniheryasa hiyo khaninwerya omulavuliha khuta mutthu wa khula muthukumano. Okathi onaalattula ahu apatthani wira arwee olya vatthokoni vahu, pooti ohiweryaneya waalattula atthu otheene. Masi niireke wira nnoowerya otthukula murima ahu nivirihaka okathi vakhaani wira nimusuwele saana mutthu mukina mmulokoni mwahu? Niireke wira mu okathi aya nnoowerya omulattula mutthu yoole ohimmusuwela ahu saana wira nalaleerye hoothe?
14. Vaavo vary’ahu ni annihu eeKristau yaawo nlelo ahinaasuwela ahu, nooniheryeke sai ophentana wa nthiti mukina ni mukhw’awe?
14 Mithukumano suulupale sa eKristau sinninivaha okathi wooreerela wira nooniherye ophenta. Vamuthukumanoni-vo pooti okhala atthu ikonto sene. Tivonto hiyo khaninwerya waalavuliha atthu otheene, masi nnoowerya opaka itthu mmukhalelo onooniherya ophavela okhala waya saana ovikana wawihu. Okathi woomumula mmithukumano iyo, hiyo nnoowerya wooniherya waathokorerya wahu nipacerihaka waalavuliha ale anaattamenle. Nihiku nikina atthu otheene anikhala valaponi anrowa okhala anna ni arokora, oowiiraana mu omukokhorela Muluku ekeekhai ni Tiithi a atthu otheene. Moota vanrowa aya okhala voohakalaliha osuwelana mukina ni mukhw’awe! Ophenta wa nthiti onrowa oniiriha ophavela opaka eyo. Xeeni ohipaceryaka opaka eyo vano?
Makoho Oowuuluula
• Vaavo mixankiho sinikhumelela aya eriyari ya maKristau, silokiheriweke sai, ni nthowa xeeni?
• Vaavo vanrowa ahu vahoolo momunepani, ophenta wahu oninnuwa-tho sai?
• Vaniweryaneya sai owooniherya ophenta wa nthiti atthu akinaku ohiya apatthani ahu paahi?
[Elatarato eri epaaxina 148]
Ophenta wa eKristau onnooniheriwa mu iphiro soovirikana, ntoko mmithukumanoni sa muloko