Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • w25 Outubro ipaax. 6-11
  • Yehova ‘Tonnitteeliha Murima Vanceene’

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Yehova ‘Tonnitteeliha Murima Vanceene’
  • Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
  • Miru Saamukhaani
  • Mwaha Onlikana Nuula
  • YEHOVA TONNIPHWANYIHA OHAKALALA WEEKEEKHAI
  • MUSYAKEKE ITTHU SIKHANLE OOWIIRIHANI OHIHAKALALA
  • Moota Woophwanya Ohakalala ni Muteko Woolaleerya
    Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2024
  • Otteeliwa Murima Mukhalelo Ninvahiwa Ahu ni Muluku
    Owehaweha Elaleyaka Omwene Wa Yehova (Yoosoma)—2018
  • Moowiiyeviha, Mweemereryeke Itthu Muhiniiwexexa Anyu
    Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
  • Muhakalaleke Mwaha Wookhala Mutthu Oovaha
    Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2024
Nwehe Sikina
Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
w25 Outubro ipaax. 6-11

MWAHA ONITHOKORERIWA 40

NSIPO 111 Itthu Sinniiriha Ohakalala

Yehova ‘Tonnitteeliha Murima Vanceene’

“ Kinoophiya valtaari a Muluku, yoowo onikitteeliha murima vanceene”. — ESAL. 43:4.

ELE NINROWA AHU WIIXUTTA

Mwaha ola, nnooweha itthu sikhanle ooniiriha ohihakalala ni itthu nikhanle ahu oopaka wiira nitthikele ohakalala.

1-2. a) Nnaamwi yiimananihaka, atthu anceene olelo-va ari sai? b) Mwaha ola, ninrowa othokorerya exeeni?

ATTHU anceene olelo-va, annipaka sootheene aniwerya aya wiira ahakalaleke. Masi nnaamwi yiimananihaka vanceene, atthu awo khaniphwanya ohakalala weekeekhai. Atthu anceene, aariipiwa murima ni anuupuwela wiira itthu khasinikhala-khala siweettelaka saana. Nave arumeyi akina a Muluku, pooti okhalana moonelo mmosa-ru. Okhala wiira ninkhala “mahiku ookiserya”, pooti oniphwanya itthu ‘sooxankiha’ aahiiso sooriipiha murima. — 2Tim. 3:1.

2 Mwaha ola, ninrowa oweha itthu sikhanle ooniiriha oriipiha murima ni etthu enrowa onikhaliherya otthikela ohakalala. Masi wanipacerya, nrowe nimusuwele ole okhanle ooniphwanyiha ohakalala weekeekhai.

YEHOVA TONNIPHWANYIHA OHAKALALA WEEKEEKHAI

3. Itthu Yehova opattunxe awe, sinniixuttiha exeeni voohimya sa yena? (Nwehe ifootu.)

3 Okathi wootheene, Yehova onnihakalala. Nave, owo oniphavela wiira nihakalaleke. Tivonto opanke awe itthu sinceene sinniiriha ohakalala. Mwa ntakiheryo, hiyo ninnihakalala okathi ninweha ahu olumwenku yoowo ohireere ikoore, ninweha ahu inama sithweelaka ni ninlya ahu yoolya ennisivela vanceene. Mweekeekhai, Muluku onniniphenta ni oniphavela wiira nipuheke!

Ifootu: Inama soovirikana sithweelaka. 1. Etthepo yaamukhaani etupha-tuphaka mmaasini. 2. Apinguim yeettaka vaneeveni. 3. Ipuri saamukhaani situpha-tuphaka muxarti. 4. Akolfinyu atupha-tuphaka mmaasini.

Baby elephant: Image © Romi Gamit/Shutterstock; penguin chicks: Vladimir Seliverstov/500px via Getty Images; baby goats: Rita Kochmarjova/stock.adobe.com; two dolphins: georgeclerk/E+ via Getty Images

Okathi nnaaweha ahu axinama athweelaka, hiyo ninnuupuwela wiira Yehova toohakalala (Nwehe ettima 3)


4. a) Xeeni Yehova ohinihiya awe ohakalala, hata owehaka ohaawa ohireere moolumwenkuni? b) Etthu xeeni Yehova onivahale awe? (Esaalimu 16:11)

4 Nnaamwi Yehova ori ene “Muluku oohakala”, onniweha itthu sootheene sooriipiha murima ni sooxankiha siniiraneya moolumwenkuni. (1Tim. 1:11) Hata owehaka itthu iyo sooriipiha murima, owo khoneemererya wiira itthu iyo sivukuleke ohakalala wawe. Yehova onnisuwela wiira ohaawa ti wa okathi vakhaani, nave onnisuwela nihiku onrowa awe omaliha. Moopixa murima, Yehova onnivilela mpakha nihiku onrowa awe omaliha oriipiwa murima wootheene ni ohaawa. Olipelelaka ophiya nihiku nlo, Yehova onnisuwela moonelo ahu. Nave okathi vanihaawa ahu, owo onninikhapelela ni onninikhaliherya. Masi Yehova onnikhaliherya sai? Enamuna emosa, tiila: Owo oonivaha mukhalelo wa otteeliwa murima. (Musome Esaalimu 16:11.) Nrowe niwehe moota omusuwela Yehova, waamwiirihale aya Yesu okhala mutthu oohakalala.

5-6. Xeeni okathi wootheene Yesu onihakalala awe?

5 Mwa itthu sootheene Yehova opattunxe awe, Yesu tori mutthu ootepexa ohakalala. Mwaha wa xeeni? Nrowe niwehe mathowa manli. 1) Yesu “ti eruku ya Muluku ohinooneya”, ni onnooniherya mikhalelo sa Tiithi awe. Tivonto Yesu ori awe mutthu oohakalala vanceene. (aKol. 1:15; 1Tim. 6:15) 2) Yesu ooviriha okathi munceene ori ene ni Tiithi awe, yoowo oniphwanyiha ohakalala weekeekhai.

6 Yesu onnihakalala, okhala wiira okathi wootheene, onnipaka itthu sootheene Tiithi awe oninvekela awe. (Mir. 8:​30, 31; Yoh. 8:29) Okhala wiira okathi wootheene Yesu toororomeleya, eyo ti etthu enimwiiriha Yehova osiveliwa ni Yesu. — Math. 3:17.

7. Ninrowa ophwanya sai ohakalala weekeekhai?

7 Nave-tho, hiyo nnoowerya ophwanya ohakalala weekeekhai, akhala wiira khannihiya omusuwela Yehova, yoowo onniphwanyiha ohakalala weekeekhai. Vaavo ninviriha ahu okathi niixuttaka moota Yehova onuupuwela awe ni onoonela awe, eyo enoonikhaliherya omutakiha. Nave, enooniiriha okhala atthu oohakalala. Nnoohakalala okathi nimpaka ahu itthu Muluku onnivekela awe ni vaavo ninsuwela ahu wiira ninnipaka itthu sinimusivela.a (Esal. 33:12) Masi ankhi vakhala wiira ninniviriha okathi vakhaani aahiiso munceene nihihakalalaka? Niireke eyo enooniherya wiira khanimpaka itthu sinimusivela Muluku? Khahiyo ti siiso! Okhala wiira niyariwe nirina ene etampi, okathi mukina ninnoona owereya, oriipiwa murima ni oxanka. Nave Yehova onnisuwela eyo. (Esal. 103:14) Vano, ninrowa oweha itthu sikhanle ooniiriha oriipiha murima ni etthu enrowa onikhaliherya otthikela ohakalala.

Moota Yehova Onniphwanyiha Awe Ohakalala

Munvekele Yehova ikuru soowaarya. Nnoowerya ophwanya ohakalala weekeekhai, nikhaliheriwaka ni Yehova paahi, maana ohakalala ni otteeliwa murima, onikumiheriwa ni ikuru soowaarya. (aKal. 5:22) Nikhaliheriwaka ni ikuru soowaarya sa Yehova, hiyo nnoowerya ‘ovilela, nipixaka murima ni otteeliwa murima’, hata okathi sinniphwanya aya mixankiho. — aKol. 1:11.

Omukokhorela Yehova, ekhaleke etthu yoopacerya mookumini mwahu. Khula nihiku, nisomeke Nuulumo na Muluku ni iliivuru sahu. Mwiivaheke okathi wiira mwalaleye “ihapari sooreera, seiyo sinrowa waatteeliha murima vanceene” atthu akina. (Luka 2:10) Napweha nipuro noopacerya mookumini mwahu omukokhorela Yehova, hiyo ninrowa ohakalalaka mweekeekhai. — Esal. 65:4.

Okathi wootheene mmwiiweleleke Yehova. Muhiliyale wiira malamulo a Yehova, annoophwanyihani mureerelo. Omwiiwelela Yehova, khonnikhoottiherya hiyo okhala ootaphuwa, masi onniniphwanyiha ohakalala weekeekhai. — Luka 11:28.

MUSYAKEKE ITTHU SIKHANLE OOWIIRIHANI OHIHAKALALA

8. Exeeni ekhanle ooniiraneela okathi sinniphwanya aya mixankiho?

8 Yoopacerya: Okathi ninkhalana ahu mixankiho. Pooti wiira atthu akina khanoothokoreryani saana, mwaha woowi munimurumeela Yehova. Woonasa wene, nyuwo munnihaawa mwaha wa ehasara ya ephattu, owereiwa, wuuluvala aahiiso mwaha woothoiwa. Mixankiho iyo, pooti oniiriha otepa oriipiwa murima, vaatepexa akhala wiira khanniwerya opaka etthu aahiiso oturuka makhalelo awo. Biibiliya onnihimya oratteene wiira “oxankiheya onnimwiiriha mutthu oriipiwa murima”. (Mir. 15:13) Mutokweene mmosa oniihaniwa Babis, yoowo okhweliwe muulupale awe ni anamuyari awe mwa iyaakha ixexe paahi, onihimya so: “Kaahoona wiira kaari mekhaka ni nkaarina mutthu ookikhaliherya. Ikwaha sikina, miyo kaanixanka vanceene, okhala wiira nnaamwi kaaphavela oviriha okathi munceene kiri ene ni anamuyari aka ni muulupale aka ahinatthi okhwa, miyo nkaawenrye opaka eyo”. Moolikanasa, mixankiho sahu pooti onikhulumula.

9. Exeeni enrowa onikhaliherya otthikela ohakalala? (Yeremiya 29:​4-7, 10)

9 Etthu xeeni enrowa onikhaliherya otthikela ohakalala? Hiyo nnoowerya otthikela ohakalala, akhala wiira nnoosyaka oxanka mwaha wa itthu nihinwerya ahu oturuka ni akhala wiira ninnixukhurela itthu nrina ahu. Nave nnoowerya ohakalala, hata makhalelo ahu ahikhanle ntoko naaphavela ahu. Moonelo ahu woovirikana vanceene ni moonelo wa atthu ahinimurumeela Yehova. Mwa ntakiheryo, Yehova aahaaleela ayuda, yaawo yaari ipottha oBabiloonia, wiira yaahaana weemererya makhalelo ale masya a elapo ele, ni opaka ele yaawerya aya hata itthu saari sooxankiha. (Mmusome Yeremiya 29:4-7, 10.) Ntakiheryo nla, ninniixuttiha exeeni? Nniixutta wiira, nihaana owehaka itthu sooloka sinniiraneela ni ohakalalaka ni itthu iyo. Muhiliyale wiira Yehova khonikhala-khala oonyanyalakani, owo onrowa wookhaliheryani. (Esal. 63:7; 146:5) Mwa ntakiheryo, murokora oniihaniwa Effie, onnimuxukhurela Yehova mwaha woomukhaliherya. Owo aahimwiira asitenti, nuumala-vo ohinawerya weetta. Masi Effie onihimya so: “Yehova, emusi aka ni anna ni arokora aakikhaliherya ni aakilipiha. Kimphavela owooniherya wiira kinnaaxukhurela mwaha wa itthu anikivarela aya ni akivarenle aya. Tivonto, kinniimananiha opaka itthu sootheene kiniwerya aka, wiira kihihiye ohakalala”.

10. Etthu xeeni enrowa onikhaliherya ohihiya ohakalala, hata nirina ene mixankiho?

10 Nnoowerya ohakalala, hata hiyo aahiiso amusi ahu saaphwanyaka mixankiho.b (Esal. 126:5) Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi, khanimpirisari okhalana makhalelo ooreera paahi wiira nihakalaleke. Pioneera mmosa oniihaniwa Maria, onihimya so: “Okathi sinniphwanya aya mixankiho, hiyo khannihiya okhala oohakalala mwaha wa wuupuwela itthu Yehova onnileiherya awe. Eyo khentaphulela wiira khaninrowa wunlaka aahiiso wooniherya wiira ninnoona owereya. Masi Tiithi ihu, onoonikhaliherya ohihiya okhala oohakalala, hata nihaawaka”. Muhiliyale wiira hata soophwanyakani mixankiho sootepa ovila, iyo ti sa okathi vakhaani paahi. Moohipisa-va, Yehova onrowa omala-maliha itthu sootheene sinniiriha ohaawa ni oriipiwa murima.

11. Ntakiheryo na murummwa Paulo, nnoolipihani sai?

11 Ikwaha sikina, hiyo pooti wuupuwelaka wiira sinniphwanya mixankiho mwaha woowi Yehova oonanariwa ni hiyo. Akhala wiira nnookhalana muupuwelo owo, vanooreera owuupuwela arumeyi oororomeleya a Yehova, yaawo saaphwannye itthu sootepa oxankiha. Nrowe nthokorerye ntakiheryo na murummwa Paulo. Yesu aahimuthanla Paulo wiira aalaleeryeke ihapari sooreera “atthu a maloko otheene, vamosa ni mamwene ni aisarayeli”. (Mit. 9:15) Tthiri, Yesu aahinvaha Paulo muteko waarina efaita yuulupale! Hata vari siiso, Paulo aahikhalana mixankiho sinceene. (2aKor. 11:​23-27) Niireke mixankiho samphwanya Paulo, saataphulela wiira Yehova aahinanariwa ni yena? Khahiyo ti siiso! Masi, ovilela wa Paulo waahooniherya wiira Yehova aanimureeliha. (aRom. 5:​3-5) Vano nkahaya muupuwele mixankiho sanyu. Nave-tho, nyuwo munnimurumeela Yehova moororomeleya, hata soophwanyakani mixankiho. Nto, eyo enooniherya wiira Yehova onnookhaliheryani ni onnisiveliwa ni wiimananiha munipaka anyu.

12. Exeeni ekhanle ookhumelela, naahiwerye opaka etthu naaphavela ahu mmutthenkesoni mwa Yehova?

12 Ya nenli: Vakhala wiira khaninwerya opaka itthu naaphavela ahu ovara mmutthenkesoni mwa Yehova. (Mir. 13:12) Hiyo ninnimphenta Yehova ni ninnimuxukhurela mwaha wa itthu sootheene onniirela awe. Ti maana aya nimpaka ahu ele eniwerya ahu wiira nimuhakalaliheke. Vakhala wiira ninniimananiha opaka etthu, masi makhalelo ahu ahinaneemererya, hiyo pooti okhulumuwa. (Mir. 17:22) Pioneera mmosa oniihaniwa Holly, onihimya so: “Miyo kaaniphavela vanceene orowela Eskola ya Anamalaleerya a Omwene, orumeela mapuro oothowa anamalaleerya aahiiso okhaliherya eproxeetu yooteka ya oRamapo. Masi makhalelo aka yaahiturukeya ni nkaawerya-tho omaleliha soolukama saka. Nto kaahiriipiwa murima vanceene. Ti vookhulumula vakhala wiira munniphavela opaka etthu, masi makhalelo anyu ahinaweemereryani”. Arumeyi anceene a Yehova, anniriipiwa murima vakhala wiira anniphavela opaka etthu mmutthenkesoni mwa Yehova, masi makhalelo aya ahinaweemererya.

13. Exeeni nikhanle ahu oopaka, akhala wiira makhalelo ahu khanneemererya ovara itthu siniphavela ahu?

13 Etthu xeeni enrowa onikhaliherya otthikela ohakalala? Muhiliyale wiira, Yehova khonnivekela opaka itthu nihinwerya ahu. Yehova onnivaha efaita wiimananiha wahu, hata nihiweryaka opaka itthu atthu akina aniwerya aya opaka. Masi etthu Yehova oniphavela awe wiira nipakeke, ori okhala oowiiyeviha ni oororomeleya. (Mik. 6:8; 1aKor. 4:2) Yehova onnisiveliwa okathi nniimananiha ahu okhalana muupuwelo wooloka, ophavela opaka itthu sooreera ni omananiha wahu okhalana mikhalelo sooreera, hata nihiweryaka opaka itthu sootheene naaphavela ahu mmutthenkesoni mwawe. Tivonto, nihilipeleleke wiira nnoovara itthu sinceene, variki makhalelo ahu ahineemereryaka!c Nto vakhala wiira makhalelo anyu khaniweemereryani opaka itthu mwaaphavela anyu para Yehova, mpakeke itthu muniwerya anyu. Mwa ntakiheryo, nyuwo pooti okhaliherya omutreinari mmiravo aahiiso waalipiha anna ni arokora oowuuluvala. Woonasa wene, nyuwo pooti weererya omuxukurya munna aahiiso murokora wala omulikarela aahiiso omwinviyarela mensaaxe wiira mmulipihe. Yehova onnisiveliwa okathi munipaka anyu itthu muniwerya anyu. Nave onrowa wootthuvelani owiirihakani okhala oohakalala! Nave-tho, muhiliyale wiira, moohipisa-va, ninrowa okhalana eparakha yoomurumeela Yehova elapo esya, mwa enamuna nihinwerya ahu wuupuwela olelo-va! Eyo ti etthu enimulipiha murokora Holly. Owo onihimya so: “Okathi kinikhulumuwa aka, kinneemela, kinuupuwela wiira muhoolo ninrowa okhalaka mahiku ootheene. Nave kikhaliheriwaka ni Yehova, kinoowerya opaka itthu sinceene elapo esya”.

14. Etthu xeeni ekina ekhanle ooniiriha ohihakalala?

14 Ya neeraru: Itthu sinnisivela. Areeti sosiyaale, anniwooniherya atthu anihimya wiira toohakalala mwaha wa itthu sooloka arina aya ni anooniherya aya khula okathi. Ikwaha sikina, hiyo pooti opaceryaka okupali wiira nnoowerya ohakalala, vakhala wiira nnoopaka aahiiso othuma itthu nimphavela ahu ni opaseyari ilapo sinceene. Khahiyo voohiloka opaka itthu iyo. Yehova oniphavela wiira nisiveliweke itthu sooreera opattunxe awe. Masi atthu anceene ahoona wiira, itthu seiye yuupuwela aya wiira saamwaphwanyiha ohakalala, khisaaphwanyihale ohakalala weekeekhai. Pioneera mmosa oniihaniwa Eva, onihimya so: “Okathi mutthu oniphavela awe itthu sinimusivela paahi, owo onootepa ophavelasa itthu sikina”. Vakhala wiira muniphavela itthu sinoosivelani paahi, munrowa oriipiwaka murima ni okhulumuwa.

15. Ntakiheryo na mwene Salomooni, ninniixuttiha exeeni?

15 Ntakiheryo na mwene Salomooni, ninniixuttiha wiira ophavelasa itthu sinnisivela paahi, sinnikumiherya oriipiwa murima. Salomooni aahiphavelasa ophwanya ohakalala, aavyaka itthu saamusivela, ntoko eyoolya yoosiva, muusika wooreera ni itthu sootheene musurukhu waawerya aya othuma okathi ole. Masi itthu iyo, khisamphwanyihale ohakalala weekeekhai. Salomooni aahimmye wiira: “Maitho ahu khanikhulumuwa wona, nnákhala màru ahu khanikhulumuwa wiwa”. (Mus. 1:8; 2:​1-11) Atthu anceene anuupuwela wiira, yakhalana musurukhu anavara etthu aniphavela aya, awo anoohakalala. Masi eyo khahiyo ekeekhai. Itthu iyo, khasiniphwanyiha ohakalala weekeekhai.

16. Waakhaliherya atthu akina, onniiriha sai otthikela ohakalala? (Nwehe ifootu.)

16 Etthu xeeni enrowa onikhaliherya otthikela ohakalala? Yesu ooniixuttiha wiira “ovaha onnitepa ohakalaliha ovikana ovahiwa”. (Mit. 20:35) Mutokweene mmosa oniihaniwa Alekos, onihimya so: “Kinneererya opaka itthu saamukhaani wiira kaakhaliherye atthu akina. Okathi kinaakhaliherya aka atthu akina, nkinuupuwela itthu sinkisivela paahi, nto eyo ennikiphwanyiha ohakalala”. Itthu xeeni nyuwo mukhanle anyu oopaka wiira mwaakhaliherye atthu akina? Mwa ntakiheryo, mwamphwanya mutthu oriipiwe murima, mmulipiheke. Hata muhiweryaka omaliha muxankiho awe, mummaaliheke munwiriyaka ni ephoole, omoonela othunku ni omuupuxerya wiira omurihele Yehova muritti awe woolemela. (Esal. 55:22; 68:19) Nave nyuwo pooti omukhaliherya mmuupuxeryaka wiira Yehova khonikhala-khala omunyanyalaka. (Esal. 37:28; Yes. 59:1) Nave-tho, pooti opaka itthu sikina wiira mmukhaliherye. Mwa ntakiheryo, omwaapeela eyoolya aahiiso omukuxa wiira mwapaseyari hoothe. Nyuwo pooti omulattula wiira mwalaleerye hoothe, maana olaleya ihapari sooreera, okathi wootheene onnikumiherya ohakalala. Mmweemererye Yehova woorumeelani wiira mwaakhaliherye atthu akina. Oviriha okathi munceene naakhaliheryaka atthu akina, toniphwanyiha ohakalala weekeekhai! — Mir. 11:25.

Ifootu: 1. Murokora okilaathale ene opuro eniwuriwa ekafe, omuttapunyaka telefooni awe. Sookhala mirupa sinceene sa itthu othumale awe. 2. Ohakalanle ene, onnimuxukurya murokora oowuuluvala ni onnivaha ifilori.

Ohiya ophavelasa itthu sinoosivelani paahi, mwiimananiheke waakhaliherya atthu akina (Nwehe ettima 16)d


17. Naaphavelaka ophwanya ohakalala weekeekhai, nihaana opaka exeeni? (Esaalimu 43:4)

17 Nnoowerya ophwanya ohakalala weekeekhai, vakhala wiira khannihiya omusuwela Yehova ni opaka itthu sinimusivela. Biibiliya onnilipiherya wiira Yehova ‘tonnitteeliha murima vanceene’. (Musome Esaalimu 43:4.) Hata okathi ninkhalana ahu mixankiho, khanimpirisari oxanka ni woova. Nto niimananiheke okhala apatthani aalupale a Yehova. Niira siiso, owo onoonikhaliherya okhala oohakalala mahiku ootheene! — Esal. 144:15.

MWAAROWA WAAKHULA SAI?

  • Xeeni Yehova ni Yesu ari aya oohakalala?

  • Itthu xeeni sikhanle ooniiriha ohihakalala?

  • Exeeni enrowa onikhaliherya otthikela ohakalala?

NSIPO 155 Ohakalala Wahu Ohinimala

a Nwehe ekaaxa eni: “Moota Yehova Onniphwanyiha Awe Ohakalala”.

b Wiira nwehe ntakiheryo nimosa, murowe esaite ahu jw.org, yoowiiraneya ya Dennis ni Irina Christensen, Erelatoorio N.º 5 ya Nikhuuru Noolamulela ya 2023.

c Mwaaphavelaka oweha soohimmwa sikina, musome mwaha oni: “Cultive expectativas razoáveis e sinta alegria”, ori A Sentinela 15/07/2008.

d OTTHOKIHERIWA WA IFOOTU SIRI: Murokora mmosa othumme ene itthu sinceene para mureerelo awe. Masi owo onnihakalala vaavo onithuma awe ifilori wiira anvahe murokora oowuuluvala, yoowo onipirisari olipihiwa.

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha