MWAHA WA VAKAAPANI | MULUKU ONOONELA SAI IKHOTTO?
Muluku Oonela Sai Ikhotto ESEEKULU YOOPACERYA?
AYuda a eseekulu yoopacerya yaanihaaxiwa. Ntoko amuhavinre aya, moohaaniherya awo yaaninvekela Muluku wira aakhaliherye mwaha wa ohaaxiwa ni Olamulelo wa oRoma. Atthu akina yaahiiwa voohimya sa Yesu. Niireke owo aamooniherya okhala Mesiya aaleiheriwe? Anamunceene yaaniroromela wira “yowo t’atthuna owòpola atthu a Isarayeli” mmatatani mwa aRoma. (Luka 24:21) Masi eyo khiyaakhumelenle. Nto eyaakha ya 70 EC, anakhotto a oRoma yaahipwetexa epooma ya oYerusalemu ni etemplo.
Xeeni Muluku ahaawanne awe ekhotto mmureerelo wa aYuda, ntoko khalai? Aahiiso xeeni ahaarumme awe owana ekhotto wira yiisaakihe? Niireke moonelo wa Muluku waarooturukeya? Nnaari. Yookhala etthu yoohiloka aYuda yaapanke aya. Awo yaahimukhootta Yesu, Mwaana a Muluku, wira aari Mesiya. (Miteko 2:36) Ti maana aya, ntoko nloko, awo yaahipweteiwa eparakha ya vameekhaaya ya wataana ni Muluku.—Matheyo 23:37, 38.
Nto Muluku aahihiya okhapelela nloko na aYuda ni elapo aya yooleiheriwa. Vano awo khiyaakhaliheriwa-tho ni Muluku mukhottoni. Ntoko Yesu saahimmye awe vahinatthi, Muluku aahithaamiha mareeliho yaavaha awe aYuda a werutthuni khuvahaka nloko na niinano, nloko na omunepani na “Israeli a Muluku”. (aGalasia 6:16, Biblya Exirima; Matheyo 21:43) MaKristau oowoottihiwa ni munepa wootteela ahooniherya okhala Isarayeli a Muluku. Ti maana aya, eseekulu yoopacerya yaaleeliwe aya so: “Khalayí, khamwahiyó nloko na Muluku, masi vano mwá nloko nawe”.—1 Pedru 2:9, 10.
Okhala wira maKristau a eseekulu yoopacerya yaari “atthu a Muluku”, niireke Muluku aaniwana ekhotto mmureerelo aya, wira owaakihe vaavo yaahaaxiwa aya ni aRoma? Aahiiso, niireke aahaaruma owana wira yiisaakihe? Nnaari. Ntoko noonale ahu, Muluku tonithanla okathi onireerela aya owaniwa ekhotto awe. Nto Muluku khaawanne eseekulu yoopacerya wira awoopole maKristau ni khaarumme owana ikhotto sa mulaponi. Tthiri eseekulu yoopacerya, khahiyo waari okathi wira Muluku owane ni omalihe otakhala ni ohaaxana.
Mwekeekhai, ntoko arumeyi a Muluku a khalai, maKristau a eseekulu yoopacerya yaahaana olipelela okathi Muluku aarowa awe omaliha otakhala. Muluku khaarumme maKristau ale owana ekhotto wira yiisaakihe okathi yaatupheliwa aya. Yesu aahooniherya saana mwaha owo. Mwa ntakiheryo, owo khaarumme awiixutti awe owana ekhotto, masi iirale so: “Kinolèlani wira: Mwaphenteke awanan’inyu. Mwavekeleleke ale anolupatthani”. (Matheyo 5:44) Okathi Yesu aalavula awe sa otupheliwa wa Yerusalemu eseekulu yoopacerya ni anakhotto a oRoma, aahihimya wira atthareli awe yaahaana otthyawa, ohiya owana wira yiisaakihe.—Luka 21:20, 21.
Murummwa Paulo aahuupuxeriwa ni Muluku khulepa so: “Muhiwunlelé ikuhu akhw’inyu, . . . mana volempwa wira: ‘Apwiya t’anihimya wira: Ohukhumu muteko aka. Ti miyo kinlivela sotakhala’”. (aRoma 12:19) Paulo aaromola masu yaawo Muluku aalavunle awe khalai ari Onamukuttho 19:18 ni Otumererya 32:35. Ntoko niwenhe ahu myaha sivinre, enamuna emosa Muluku aawunlela awe ikuhu awanani awe, waari okhaliherya nloko nawe okathi naawana aya ekhotto. Masu a Paulo anooniherya wira moonelo wa Muluku khiwaavirikanne mpakha eseekulu yoopacerya. Nlelo Muluku aanoona ekhotto okhala enamuna yookhalela ya owoopola arumeyi awe vaavo yaapuheriwa aya. Masi, ntoko khalai, Muluku taathanla okathi ene waarowa aya owaniwa ekhotto, ni ale yaarowa owana.
Tthiri, eseekulu yoopacerya, Muluku khaarumme maKristau owana ikhotto. Ankhi olelo-va? Niireke aakhala atthu Muluku onaaruma awe owana ekhotto? Aahiiso, niireke ola okathi wooreerela wira Muluku owane ekhotto mmureerelo wa arumeyi awe? Nto Muluku onoonela sai ikhotto olelo-va? Mwaha onittharelana onimwaakhula makoho ala.