Hosppune

Nuuni asay banttana Medhidaagaara dabbotaa medhana danddayiyoogaa erissana koshshees. Asay Yesuusa wozuwaa yarshuwaa ammananaappe kase, Xoossay eta morkkedan xeellees. Kiitettida Yohaannisi, “Na7aa ammaniya urau merinaa de7oi de7ees; shin Na7aa ammanennaagaa bolli Xoossaa hanqqoi de7anaagaappe attin, i de7o be7enna” yaagiis. (Yoh. 3:36) Kiristtoosa yarshshoy Xoossaara sigettanaadan oottiyoogee ufayssiyaaba. (2 Qor. 5:18-20) Nuuni asaa ayyaanaabaa tamaarissiyoogan eti Yihoowaara dabbotanaadan maaddoos. Hegee sabbakiyo oosuwan keehi koshshiyaabaappe issuwaa. w16.07 4:8-10

Yesuusi nuuni Xoossaa sunttay geeyana mala he woosan koyro oychanaadan tamaarissiis. Yihooway geeshsha gidiyo gishshawu, i kessido maaratinne higgeti ubbay geeshsha. SHin, asawu maaraa kessanawu Xoossawu deꞌiya maataa bolli Seexaanay Edene ataakiltte sohuwan gene oyshaa denttiis. Seexaanay Yihoowabaa wordduwaa yootiyoogan Xoossaa geeshsha sunttaa mooriis. (Doo. 3:1-5) Gidoppe attin, Yesuusi Yihoowa sunttaa wozanappe siiqees. (Yoh. 17:25, 26) Yesuusi Xoossaa sunttay geeyanaadan bawu danddayettida ubbabaa oottiis. (Maz. 40:8-10) Yihooway qoppana danddayiya meretatussi kessiyo maaray bessiyaabanne geeshsha gidiyoogaa, Yesuusi saꞌan nagari baynna deꞌo deꞌiyoogan bessiis. Yesuusi hayqqana gakkanaashin saluwan deꞌiya ba Aawaassi muleera ammanettidi deꞌiyoogan, nagari baynna uri Xoossaa maaraa polo azazettidi deꞌana danddayiyoogaa bessiis. w17.02 2:2-4

He Dorssay ‘saꞌaa nagaraa xayssiya Xoossaa dorssaa’ geetettida Yesuus Kiristtoosa. (Yoh. 1:29) Geeshsha Maxaafay i hanno gakkanawu kawo gidida asa ubbaappe keehi aadhiyoogaa yootees. Geeshsha Maxaafay hagaadan gees: “Kawotu Kawoi, godatu Godai, . . . Haiqqennaagee issi a xalaala. Ooninne akko shiiqanau danddayenna poo7uwan de7ees. Ooninne a be7ibeenna; qassi be7anaukka danddayenna.” (1 Xim. 6:14-16) Nu nagaraa gishshawu wozo gididi ba dosan hayqqida hara kawoy mule baawa. Hegee neeni, “SHuhettida Dorssai wolqqaa, duretettaa, aadhdhida eratettaa, minotettaa, bonchchuwaa, sabaa, galataa ekkanau bessees!” gaada, saluwan deꞌiya keehi daro ayyaana meretatuura sabbanaadan denttettennee? (Ajj. 5:12) Yihoowanne Kiristtoosa bonchiyoogee merinaa deꞌuwaa demmanawu keehi koshshiyaaba. Yaatana xayikko deꞌuwaa mule demmokko.—Maz. 2:11, 12; Yoh. 5:23. w17.03 1:3, 4

Yofttaahee Israaꞌeelatu taarikiyaa loytti eridoogee Yihoowa sinttan aybi loꞌꞌokkonne aybi iitakko i akeekanaadan maaddiis. (Daan. 11:12-27) Muuse Higgiyan deꞌiya, Xoossay kessido maaray Yofttaahee suure gididabaa qoppanaadan maaddiis. Lancciyaa uluwan oyqqiyoogaa Yihooway ixxiyoogaa i erees; Xoossay ba asay issoy issuwaara siiqettanaadan koyees. Muuse Higgee issi uri haratussi koshshiyaabaa, haray atto bana “ixxiya” urawukka koshshiyaabaa sheneho geennaadan tamaarissees. (Kes. 23:5; Wog. 19:17, 18) A ‘ishati a ixxikkonne’ etawu atto giida Yooseefa leemisoynne a mala ammanettida haratu leemisoy Yofttaahee loꞌꞌobaa zaaranaadan maaddennan aggenna. (Doo. 37:4; 45:4, 5) Yofttaahee hegaa mala taariketa wotti denttidi qoppidoogee i Yihoowa ufayssiyaabaa oottanaadan maaddennan waayi aggana. A ishantti oottidobay a keehi qohidoogee qoncce; gidikkonne, i Yihoowawunne A asawu haggaaziyoogaa aggibeenna.—Daan. 11:1-3. w16.04 1:8, 9

Yihoowa asay issippe shiiqiyo wodiyaa awudekka yeemottidi naagees. Kiristtaane Gubaaꞌee eqqoosappe doommidi, Yesuusa kaalliyaageeti ‘issippe shiiqiyoogan genccidosona.’ Neenikka ubbatoo gubaaꞌe shiiquwaa shiiqanawu etaagaadan koyennan aggakka. Gidoppe attin, Kiristtaaneta ubbaa paacciyaabay deꞌees. Oosoy, darobaa oottana koshshiyoogee, woy galla galla oottiyooban daafuriyoogee nuuni gubaaꞌe shiiquwaa shiiqanawu metootanaadan oottana danddayees. Gubaaꞌe shiiquwaa nashshiyoogee nuuni he paaciyaa xoonidi ubbatoo gubaaꞌe shiiquwaa shiiqanaadan maaddana danddayees. Nu ishanttuppenne michonttuppe amaridaageeti keehi harggiyo gishshawu woy hegaa mala hara gaasuwan ubbatoo shiiqana danddayennaagee qoncce. SHiiquwan tamaariyoobaa duuqqidi woy silkkiyan sissiyoogan cimati hegaa mala ishantti woy michontti ayyaanaaban goꞌettanaadan maaddana danddayoosona. w16.04 3:3

Yihoowawu ammanettidi oottida asatu leemisoy nuuni genccanawu maaddiya aadhida eratettaanne wolqqaa demmanaadan maaddees. Leemisuwawu, Sidiraaqi, Misaaqinne Abddanaagoy Baabiloone kawotettaa malaata gidida misiliyawu goynnennan ixxidosona. (Dane. 3:16-18) Eti murttidoogaa yootiya taarikiyaa nabbabiyoogee ha wodiyan deꞌiya Yihoowa Markkati bantta biittaa banddirawu goynnenna mala xalanaadan maaddiis. Yesuusikka polotikaaninne asa asappe shaakkiya hara aybiininne gelennan deꞌiyoogan alamiyaaban oossinne exatennaagaa bessiis. I ba leemisoy harata maaddanaagaa akeekidi, ba erissiyo ashkkarati ‘minnanaadan’ zoriis. Ne gubaaꞌiyan deꞌiya ishanttinne michonttikka nena maaddana danddayoosona. Gubaaꞌiyan deꞌiyaageeti nena gakkiya paaciyaabaa erikko, nena minttettana. Eti neeyyo woossanaadan oycha. Nu ishanttinne michontti nuna maaddanaadaaninne nuuyyo woossanaadan koyikko, nuunikka etawu hegaadan oottana koshshiyoogee qoncce.—Maa. 7:12. w16.04 4:16, 18

Miishshaa shiishshiyoogaara gayttidaagan Yihoowa Markkatu taarikee ay qonccissii? Eta oosoy oosettiyoy asay ba dosan immiyo miishshaana. (2 Qor. 9:7) Eti bantta Kawotettaa Addaraashan woy gita shiiqotun muxuwaata shiishshokkona. SHin 2015n xallan Yihoowa Markkati 1.93 biiloone saate gidiya wodiyan asawu mishiraachuwaa yootidosonanne aginan agina uddufun miilooneppe dariya asaa miishsha qanxxissennan Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissidosona. Eti bantta oosuwawu miishsha ekkennaagaa xalla gidennan, banttawu koshshiyaabawu ufayssan bantta miishshaa kessoosona. Yihoowa Markkatu oosuwaabaa xannaꞌida issi eranchay hagaadan giis: “Etawu waanna halchoy sabbakiyoogaanne tamaarissiyoogaa. . . . Daro miishshaa kesissiya haymaanoote asttamaaree eta giddon baawa.” He oosuwaa oottanaadan denttettiyaabay ayba gidana koshshii? Nuuni he oosuwaa nu dosan oottiyo gaasoy, Yihoowanne nu shooruwaa siiqiyo gishshataassa. Hegaadan eeno giidi oottiyoogee hachi gallassa xiqisiyan deꞌiya hiraagay polettiyoogaa bessees. w16.05 2:9

Hegaa akeekiyoogee, nuuni iitabaa qoppanaadaaninne amottanaadan denttettiyaaban wodiyaa aattennaadan naagettanawu maaddees. Akeekancha Kiristtaaneti Yihooway ixxiyoobaa oottanaadan denttettiya maxaafaa nabbabiyoogan, pilimiyaa beꞌiyoogan woy kaassaa kaaꞌiyoogan wodiyaa aattiyoogee bessiyaabee bessennabee giidi qoppana koshshenna. Hegaa malabaa xeelliyaagan a qofay aybakko a Qaalay qonccissees. Daro allaalliyaa Yihoowa ufayssiya dumma dumma ogiyan kuuyana danddayettees. SHin gitabaa kuuyiyo wode, issi issitoo cimata woy kayma Kiristtaaneta zoriyaa oychiyoogee loꞌꞌo. (Tii. 2:3-5; Yaaq. 5:13-15) Harati nuussi kuuyanaadan oychana bessennaagee qoncce. Kiristtaaneti iitaa kehaa shaakkiyoogaa loohidi, hegaa bantta deꞌuwan bessana koshshees. (Ibr. 5:14) Kiitettida PHawuloosi ayyaanay kaalettin, “Asai ubbai huuphiyan huuphiyan ba toohuwaa tookkanau bessees” giidoogaadan nuuni oottana koshshees.—Gal. 6:5. w16.05 3:15, 16

Yihooway asaa xeelliyo wode, eta meraa woy qottaa xeellenna. SHin i wozanaa qorees. (1 Sam. 16:7b) Xoossay Kiristtaane gubaaꞌiyaa essiyo wode hegee keehi qoncciis. I asaa xeelan pattennaba milatiya daro asata baakkonne ba Naꞌaakko ehiis. (Yoh. 6:44) Parisaawee Saaꞌooli hegeetuppe issuwaa. SHin, ‘wozanaa paacciyaagee’ Saaꞌoola pattenna urqqadan xeellibeenna. (Lee. 17:3) Xoossay ba sunttaa “Aihuda gidenna asaa sinttan, kawotu sinttaaninne Israa7eela asaa sinttan” erissanaadan maaddiya “doorettida miishsha” oottidi a xeelliis. (Oos. 9:15) Harati qassi kase mattottiyaageeta, shori baynnabaa haniyaageetanne kaysota; shin Yihooway “bonchcho miishsha oottidi” eti laamettanaadan maaddiis. (Roo. 9:21; 1 Qor. 6:9-11) Eti Xoossaa Qaalaa loytti eridoogeenne Xoossan ammanettidoogee eti laamettana mala Yihooway maaddanaadan oottiis. w16.06 1:4

Xoossaa Qaalaa, gubaaꞌe shiiquwaanne haggaazuwaa mala, Xoossay giigissidobay nuuni shugo urqqa mala gididi deꞌanaadan maaddees. Haattay urqqaa shugissiyoogaadan, Geeshsha Maxaafaa galla galla nabbabiyoogeenne wotti denttidi qoppiyoogee nuuni ubbatoo Yihoowa kushiyan shugo urqqa mala gidanaadan maaddees. Yihooway Israaꞌeela kawoti Xoossaa Higgiyaa maxaafaa banttawu duuqqi wottanaadaaninne galla galla nabbabanaadan yootiis. (Zaa. 17:18, 19) Xoossaa Qaalaa nabbabiyoogeenne wotti denttidi qoppiyoogee haggaazuwawu keehi goꞌꞌiyoogaa kiitettidaageeti akeekidosona. Eti darotoo Ibraawetto Geeshsha Maxaafaappe xaafidosona; qassi mishiraachuwaa yootiyo asatikka Xoossaa Qaalaa nabbabanaadaaninne wotti denttidi qoppanaadan minttettidosona. (Oos. 17:11) Ha wodiyan, nuunikka Xoossaa Qaalaa galla galla nabbabana, wotti denttidi qoppananne woossana koshshiyoogaa akeekoos. (1 Xim. 4:15) Yaatiyoogee, nuuni Yihoowa sinttan nu huuphiyaa kawushshidi shugo urqqa mala gidanaadan maaddees. w16.06 2:10

Mata wode taarikiyan kawotettati wolqqaama olan busakettido wode, he zoree keehi maaddiis. Leemisuwawu, Naaꞌꞌantto Alamiyaa Ola xallan 55 miiloone gidiya asay hayqqiis. Gidikkokka, Yihoowa Markkati he olaa olettibookkona. (Mik. 4:1, 3) Hegee eti he asaa ubbaa suuttan oyshettennaadan maaddiis. (Oos. 20:26) Xoossaa asay dicciiddi deꞌiyoy, “ha sa7aa Xoossai” Seexaanay haariyoogee Geeshsha Maxaafan odettido ha iita alamiyaana. (2 Qor. 4:4) I televizhiiniyaanne gaazeexaa malabaa goꞌettiyoogaadan, ba sheniyaa polanawu ha alamiyaa polotikaakka goꞌettees. Gidoppe attin, mishiraachoy odettennaadan i diggana danddayenna. SHin Seexaanay bawu deꞌiya wodee guutta gidiyoogaa eriyo gishshawu, asaa tumu goynuwaappe haassanawu malees; i dumma dumma ogiyan hegaadan oottees.—Ajj. 12:12. w16.06 4:3, 4

Yesuusi nuuni Yihooway medhidobaa qoppanaadan yootiis. ‘Dembban deꞌiya ciishshatu’ meraappe nuuni darobaa akeekana danddayoos. Yesuusi keehi loꞌꞌiya ciishshaabaa qoppennan waayi aggana. Ciishshay maayanawu puutto suqqenna, sikkenna woy daddenna. SHin keehi loꞌꞌees! Ubba, “harai atto, Solomoni hegaa keena bonchchettidaagaa gidiiddi, he ciishshatuppe issuwaagaa malaa maayibeenna”! Yesuusi, “Laafa ammanoi de7iyoogeetoo, Xoossai, . . . dembbaa maataa maizziyaagee, inttena etaagaappe aattidi waati maizzennee?” yaagidoogaa akeeka. (Maa. 6:29, 30) I mayzziyoogee qoncce! SHin, Yesuusa kaalliyaageetuyyo ammanoy pacciis. (Maa. 8:26; 14:31; 16:8; 17:20) Eti kaseegaappe aaruwan ammanuwan minnananne Yihoowan ammanettana koshshees. Nuuni shin? Nuussi koshshiyaabaa kunttanawu Yihooway koyiyoogaanne danddayiyoogaa xeelliyaagan nu ammanoy ay keena minoo? w16.07 1:15, 16

Nuna ayba paacee gakkikkokka, nuuni hegaa xoonanaadan Yihooway danddayissana. (1 PHe. 1:6) Nuna gakkiya ay metuwaakka genccanaadan Xoossaa kehatettay ubbatoo maaddana. Yihoowa kehatettay dumma dumma ogiyan qoncciyoogee nuuni daro anjjuwaa demmanaadan oottees. Hegeetuppe issoy nu nagaraappe maarotaa demmiyoogaa. Nuuni nagaraappe simmiyaabanne haroode nagaraa oottennan agganawu baaxetiyaaba gidikko, Yihoowa aaro kehatettaappe denddidaagan maarotaa demmoos. (1 Yoh. 1:8, 9) Xoossaa maarotay nuuni a galatanaadaaninne bonchanaadan denttettana bessees. PHawuloosi hagaadan giis: “I nuna xumaa wolqqaappe ashshidi, ba siiqiyo Na7aa kawotettaakko pinttiis. Qassi i ba Na7an nuna wozidi, nu nagaraa atto giis.” (Qol. 1:13, 14) Nu nagaraappe maarotaa demmiyoogee maalaalissiya hara daro anjjuwaa demissees. w16.07 3:7-9

Seexaanay Edenen oottidobay deꞌishinkka, Geeshsha Maxaafan odettida koyro hiraagan Yihooway asaayyo hidootay deꞌiyoogaa yootiis. Xoossay Dabloosa xayssiyaaagaa kiittana. He zerettay koyro azinaappenne macheeppe halidabaa azazettiya asay demmanaadan oottana. Azazettiya asay Yihooway koyro halchidoogaadan saꞌan merinawu deꞌana. (Yoh. 3:16) Addaameenne Hewaana makkalidoogee eta aqo deꞌuwaanne hara ubba aqo deꞌuwaa hegaappe simmin qohiis. Leemisuwawu, Hewaananne i zare gidida maccaasay shahaariyo wodenne yeliyo wode keehi waayettana. Maccaasay bantta azinaa azinaa laamotana; shin attumaageeti bantta machota wolqqan haarana; nuuni hegaa ha wodiyan daro aqo deꞌuwan beꞌoos. (Doo. 3:16) Geeshsha Maxaafay azinati siiquwan haarana koshshiyoogaa yootees. Qassi, machoti azinatuyyo haarettana koshshees. (Efi. 5:33) Xoossawu yayyiya aqo laggeti hashetidi oottiyo gishshawu, ooshshi darenna woy mule ooyettokkona. w16.08 1:6, 7

Aqo laggetuppe issoy Yihoowawu goynnenna wodekka shaahettennan issippe deꞌiyoogee bessiyaaba gidiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. (1 Qor. 7:12-14) Ammanenna aqo laggee akeekin akeekana xayin, ba aqo laggee ammaniyaagaa gidido gishshawu i ‘geeyees’. Eti yeliyo naati ‘geeshshadan’ xeelettiyo gishshawu, Xoossay eta loꞌꞌo ayfiyan xeellees. Bantta aqo laggeti Yihoowa ashkkara gidanaadan maaddida daro Kiristtaaneti deꞌoosona. Kiitettida PHeexiroosi Kiristtaane maccaasati bantta azinatuppe ‘Xoossaa qaalawu azazettenna issooti issooti deꞌikko, maccaasati palamettennan, bantta yashshatettaanne bantta geeshsha deꞌuwaa beꞌidi azinati ammanana mala’ etawu haarettanaadan zoriis.—1 PHe. 3:1-4. w16.08 2:14, 15

Geeshsha Maxaafan deꞌiya taarikee nuussi ‘ishantta siiqiyoonne’ issoy issuwawu oottiyo gita maatay deꞌiyoogaa qonccissees. (Luq. 22:24-27) Xoossaa Naꞌay haratussi haggaazanawu ba deꞌuwaa gujjin, ubbabaa immiis. (Maa. 20:28) ‘Dorqqa loꞌꞌobaa oottawusunne hiyyeesaa maaddawusu.’ (Oos. 9:36, 39) Roome kataman deꞌiya Mayraama gubaaꞌiyan deꞌiyaageeta maaddiyaabaa oottiyoogan ‘keehi daafurawusu.’ (Roo. 16:6) Bantta ishanttanne bantta michontta maaddiyoogee keehippe koshshiyoogaa akeekanaadan oorattata nuuni waati maaddana danddayiyoo? Kayma Kiristtaaneti oorattati sahettidaageetanne cimata oychanawu banttanaara baanaadan shoobbana danddayoosona. Aawaynne aayyiyaa sahettidaageeta oychanawu biyo wode bantta naata efiyoogee maara gidikko, efaana danddayoosona. Cimidaageetussi qumaa efaanawunne eta keettaa giigissanawu gubaaꞌiyaa cimati haratuura oottana danddayoosona. Yaatiyoogan, yelagatinne oorattati haratuyyo kehabaa oottiyoogaa, qassi gubaaꞌiyan deꞌiyaageeti issoy issuwaara siiqettiyoogaa akeekanaadan maaddana.—Roo. 12:10. w16.08 4:13, 14

Paransaaye biittan deꞌiya issi yelaga michiyaa, “Ta tamaariyo timirtte keettaa asttamaareti Geeshsha Maxaafan ammaniya tamaareti deꞌiyoogan keehi garamettoosona” yaagaasu. Neeni Yihoowawu haggaaziya yelaga woy abaa tamaariya ura gidikko, Medhidaagee deꞌꞌiyoogaa ammaniyoogaa aggada daro asay dosiyo lodda laamiyaa timirttiyaa ammananaadan oottiya paacee gakkiyaabadan neeyyo siyettii? Yaanikko, ne ammanoy minnanaadaaninne hegaa minttada deꞌanawu neeni oottana danddayiyoobay deꞌees. Issibay ‘nena naagana’ danddayiya, Xoossay neessi immido adussi qoppiyo imotaa goꞌettiyoogaa. Hegee ne ammanuwaa moorana danddayiya alamiyaa eratettaappe nena naagees. (Lee. 2:10-12) Tumu ammanuwaa ammaniyoy Xoossaabaa suure eraa eriyoogaana. (1 Xim. 2:4) Hegaa gishshawu, neeni Xoossaa Qaalaanne nu xuufeta xannaꞌiyo wode, dirbboppa. Neeni nabbabiyoobaa ‘akeekanawu’ yuushsha qoppa. w16.09 4:1-3

Nuna naatettan iita metoy gakkikko woy haꞌꞌi nu hanotay hidooti baynnaba milatikkokka, nuuni aggennan baaxetananne genccana koshshees. Nuuni hegaadan oottikko, Yihooway nuna anjjanaagaa ammanettana danddayoos. (Doo. 39:21-23) Nena gakkiyaanne neessi paace gidana danddayiya metuwaa qoppa. Pirddaa pacay, coo ixxiyoogee, woy qilliicciyoogee paace gidana danddayees. Woy issi uri nena qanaatiyo gishshawu wordduwan mootiyoogee paace gidana danddayees. Ne kushee arggaacanaadan oottada xoonettiyoogaappe, Yaaqoobi Raaheelanne Yooseefi ubbatoo Yihoowawu ufayssan haggaazanaadan aybi maaddidaakko hassaya. Eti ayyaanaabaa wozanappe nashshiyoogaa bessido gishshawu Xoossay eta minttettiisinne anjjiis. Eti ubbatoo baaxetidosonanne wozanappe woossido woosaara maayettiyaabaa oottidosona. Nuuni ha alamee xayanawu matido wodiyan deꞌoos; yaatiyo gishshawu, nuuni sinttappe demmanawu hidootan naagiyoobaa mintti oyqqana bessees! Yihoowan sabettanawu minna baaxetana koyay? w16.09 2:8, 9

Intte aawanne aayyiyo gididoogaadan, ammanuwan intte naatuyyo leemiso gidana bessees. Ne naati neeni oottiyoobaa loytti xeelloosona, qassi hegee eti loꞌꞌobaa oottanaadan denttettanaagee qoncce. Hegaa gishshawu, aawatoonne aayetoo, intte ammanuwaa ubbatoo minttite. Yihooway intteyyo ay keena qonccekkonne intte naati akeekanaadan oottite. Bermuda biittan deꞌiya azinaynne machiyaa hirggiyo wode, Yihooway kaalettanaadan bantta naatuura woossoosona; qassi naatikka banttarkka woossanaadan minttettoosona. Eti hagaadan giidosona: “Nuuni nu bayra macca naꞌeessi, ‘Kumetta wozanaappe Yihoowan ammanetta, Kawotettaabaa minnada ootta, qassi daro hirggoppa’ yaagoos. A hanidabaa wurssettan akeekiyo wode, Yihooway nuna maaddiyoogaa erawusu. Hegee a Xoossaanne Geeshsha Maxaafaa ammananaadan keehi maaddiis.” Wurssettan, naati bantta ammanoy minnanaadan oottana koshshiyoogee tuma. Eta yelida intte tokkananne haattaa ushshana danddayeeta. Hegaa dichana danddayiyay Xoossaa xalla. (1 Qor. 3:6) Yaatiyo gishshawu, a ayyaana demmanawu woossitenne intte alꞌꞌo naata minni tamaarissite; ayssi giikko, intte yaatiyoogawu Yihooway inttena keehi anjjana.—Efi. 6:4. w16.09 5:16-18

Hara qaalaa goꞌettiya gubaaꞌiyan heezzu layttappe daruwaa haggaazi simmidi, Serzhinne a machiyaa Miyurꞌela, layttay 17 gidido bantta naꞌay Xoossaa oosuwaa oottiyoogan ufayttennaagaa akeekidosona. Serzhi, “Ha hanotay nu naꞌay ayyaanaaban diccennaadan oottiyoogaa akeekidi, kase nu gubaaꞌiyaa guyye simmanawu qofaa qachida” yaagiis. Aawatinne aayoti guyye simmanaakko woy agganaakko kuuyanawu maaddiyaabati ayba gidana danddayiyoonaa? Koyroogee, eti bantta naata hara qaalaa tamaarissiiddi naati Yihoowa siiqanaadan tamaarissanawu gidiya wodeenne wolqqay deꞌiyaakkonne eriyoogaa. Naaꞌꞌanttoogee, eti bantta naati ayyaanaabaa oosuwaa oottiyoogan woy hara qaalaa goꞌettiya gubaaꞌiyan haggaaziyoogan ufayttennaagaa akeekana danddayoosona. Hegaa mala hanotan, bantta naati tumaa mintti kaallana gakkanaassi Kiristtaane aawatinne aayoti bantta naati loytti akeekiyo qaalaa goꞌettiya gubaaꞌiyaa guyye simmanawu kuuyana danddayoosona.—Zaa. 6:5-7. w16.10 2:14, 15

Nohee hegaa keena gitabaa aybissi keexxiyaakko a shooroti oychidoogee qoncce. Nohee coꞌꞌu giidee woy inttena gattiyaabi baa giidee? Hegaadan gibeenna! Xoossay ehaana pirddaabaa ba wode deꞌiya asawu xalidi yootanaadan ammanoy a denttettiis. Nohee Yihooway baayyo yootido kaallidi deꞌiyaabaa asaayyo odidoogee qoncce: “Taani asa ubbaa xaissana hanais; eta gaasuwan sa7ai makkalan kumido gishshau, . . . saloppe garssan de7o shemppoora de7iya mereta ubbaa xaissanau, ha sa7aa bollan bashshaa haattaa yeddana; yeddin ha sa7an de7iyaabai ubbai xayana.” Qassi Nohee ‘markkabiyaa giddo geliyoogaa’ xallan asay attana danddayiyoogaa Xoossay yootidobaa asawu zaaretti odidoogee qoncce. Yaatiyoogan, Nohee ‘xillotettaabaa yootiyaagaa’ gidiyoogankka ba ammanuwaa qonccissiis.—Doo. 6:13, 17, 18; 2 PHe. 2:5. w16.10 4:7

Kiristtaane aawatinne aayeti bantta naata Yihoowa Qaalaadan loohissiyoogan awu ammanettiyoogaa bessoosona. Xoossawu yayyiya aawatinne aayeti naata dichiyoogaara gayttidaagan heeraa wogaa kaallokkona. Saꞌaa ayyaanay Kiristtaanetu keettan deꞌana bessenna. (Efi. 2:2) Xammaqettida Kiristtaane aaway, ‘Nu biittan naata tamaarissiyay maccaasaa’ giidi qoppenna. Geeshsha Maxaafay hegaa xeelliyaagan, ‘Aawatoo, intte intte naata Godaa seeraaninne zoriyan [kaaletuwan] dichite’ yaagidi geeshshidi yootees. (Efi. 6:4) Sameeli dicciyo wode Yihooway aara deꞌiyo gishshawu, Xoossawu yayyiya aawatinne aayeti bantta naati Sameela mala gidanaadan koyoosona. (1 Sam. 3:19) Nu soo asaaranne nu deꞌuwaara gayttidabawu Geeshsha Maxaafaa zoriyaa koyennan gitabaa kuuyiyoogee loꞌꞌoo? Loꞌꞌo gidenna! Nuuni nu hemettaa suurissana danddayenna gishshawu, saluwan deꞌiya nu Aawaa maadoy nuussi koshshees. w16.11 3:14, 15

Xoossay darajjayiyoogan laggetiyaabi baynnaagaa gidiyoogaa merettidabay qonccissees. Yihooway “ba aadhdhida eratettan sa7aa medhdhiis; ba akeekankka salota” minttidoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Lee. 3:19) ‘Xoossay oottido oosotuppe amaridaagaa’ xallaa nuuni eroos; qassi ‘nuuni siyidoogee saasuketta xalaala.’ (Iyy. 26:14) SHin nuuni pilaanetetubaa, xoolinttetubaanne galakisetubaa eriyo guuttabay he saluwaa meretati maalaalissiya ogiyan darajjayettidoogaa ammananaadan denttettees. Saluwan maaran mankkan yuuyiya miilooniyan qoodettiya xoolintteti galakisetun deꞌoosona. Pilaaneeteti tirafike higgiyaa naagiyaabadan awa ayfiyaa yuushuwan bantta ogiyaappe kiyennan yuuyoosona. Saluwan deꞌiyaabay keehi maalaalissiya ogiyan giigidoogee nuuni salotanne saꞌaa ‘aadhida eran medhida’ Yihoowa sabbana, awu ammanettananne goynnana bessiyoogaa akeekanaadan maaddees.—Maz. 136:1, 5-9. w16.11 2:3

Ayyaanan tiyettida ‘Leewa zaretay’ geeyiyo wodiyaabaa, hegeekka 1914⁠ppe 1919 doomettaa gakkanawu deꞌiya wodiyaabaa Milkkiyaasa 3:1-3y yootees. He wode, tumu ‘GODAY,’ Xoossaa Yihooway “maachchaa kiitaa ekkidi yiya” Yesuus Kiristtoosaara issippe ayyaanaa beeta maqidasiyan haggaaziyaageeta xomoosanawu yiis. Yihooway geeshshido a asay koshshiya seeraa ekki simmidi, hara oosuwaa oottanawu giigettiis. Yihooway ba soo asawu ayyaanaabaa qumaa koshshiyo wodiyan immanaadan 1919n ‘ammanettida wozannaama ashkkaraa’ sunttiis. (Maa. 24:45) Xoossaa asay Gita Baabilooni qohuwaappe he wode laꞌa kiyiis. He wodeppe doommidi, Yihoowa aaro kehatettan, Xoossaa ashkkarati a sheniyaa kaseegaappe aaruwan eridosonanne saluwan deꞌiya bantta Aawaa kaseegaappe aaruwan siiqidosona. I eta anjjido gishshawu eti a keehi galatoosona! w16.11 5:14

Yihooway “koiro nuna siiqido gishshau” nuunikka a siiqoos. (1 Yoh. 4:19) Yihooway baassi ammanettidi oottiyaageeta siiqiyoogaa bessido issi ogee eta anjjanawu qaalaa gelidoogaa. Nuuni nu Xoossaa kaseegaappe aaruwan siiqiyo wode, i deꞌiyoogaa xalla gidennan, i ba siiqiyoogeeta woytiyoogee attennaagaa mintti ammanoos. (Ibr. 11:6) Woytiyoogee Yihoowa oonatettaaranne i oottiyoobaara gayttidaba. “Ammano giyoogee, demmana giidi ufaissan naagi uttidobai [ammanttiyoogaa]” erissiyaaba gidiyo gishshawu, Xoossay wozanappe bana koyiyaageeta woytiyoogaa nuuni mintti ammanennaba gidikko, nu ammanoy polo gidenna. (Ibr. 11:1) Ee, ammanoy Xoossay anjjanawu gelido qaalay polettanaagaa ammanettiyoogaa. Hachi gallassa xiqisiyan odettidaagaadan nuuni a anjjuwaa demmanawu baaxetanaadan Yihooway koyees. Yihooway nuuni a paaccanaadan yootidoogaadan oottiyoogan nashshiyoogaa bessoos. w16.12 4:1-3

Xoossaayyo daro layttaa haggaaziiddi takkida Kiristtaaneekka asatettaabaa qoppiyoogaa doommana danddayees. SHin hegee issi Kiristtaanee qumaa, oosuwaa, allaxxiyoogaa woy aqo oyqqiyoogaa xeelliyaagan mule qoppoppo giyoogaa gidenna. Xoossawu oottiya daroti hegaabaa qoppiyoogee attenna. Yesuusi qumaa miis; haratakka miziis. Allaxxiyoogeekka bessiyaaba gidiyoogaa i akeekiis. Qassi PHawuloosi asho gaytotettay aqo deꞌuwan koshshiyaabaappe issuwaa gidiyoogaa yootiis. PHawuloosi goꞌettido Giriiketto qaalay “issibaa qoppiyoogaa woy wozanan wottiyoogaa, issibaa polanawu loytti halchiyoogaa” bessees. Asatettay koyiyoogaadan deꞌiyaageeti ubbatoo asatettaabaa qoppoosona. Issi eranchay Roome 8:5n deꞌiya he qaalaabaa hagaadan giis: “Eti ubbatoo asatettaabaa qoppoosona; hegeekka a keehi amottoosona, ubbatoo abaa haasayoosona, a oottoosonanne sabboosona.” w16.12 2:5, 9, 10

Ooninne ashuwaa amuwan guutta wodiyawu xoonettikko, ashkke gidennaagaa bessiyaabaa oottana danddayees. Bantta goꞌꞌa xallaa amottiyoogan, qanaatiyoogaaninne hanqquwaa eexxi kiyiyoogan daroti otoruwan issibaa oottidosona. Geeshsha Maxaafan odettida Abeselooma, Ooziyaananne Naabukadanaxoora mala asati hegaa mala asatettaa oosuwan kunddidosona; qassi eti otoruwan oottidobaa gaasuwan Yihooway eta kawushshiis. (2 Sam. 15:1-6; 18:9-17; 2 Odi. 26:16-21; Dane. 5:18-21) Gidoppe attin, amarida asay ashkke gidennaagaa bessiyaabaa oottana danddayiyo hara gaasoti deꞌoosona. Kaallidi deꞌiya Geeshsha Maxaafaa leemisota ane qoppa. Doomettaabaa 20:2-7⁠nne Maatiyoosa 26:31-35. Abimelekinne PHeexiroosi otoro milatiyaabaa oottanaadan denttettiday nagaraa amoo? Woy qassi he asati ubbabaa eribeenna gishshawu woy naagettibeenna gishshawu hegaa oottidonaa? Nuuni wozanan deꞌiyaabaa erana danddayenna gishshawu, harata denttettidabaa kuuyanawu eesotennan aggiyoogee eratetta, qassi siiquwaa bessiyaaba. w17.01 3:9, 10

Hegaadan, nuunikka Yihoowa Kawotettaa sinttayikko, i nuussi koshshiyaabaa kunttanaagaa ammanettoos (Maa. 6:33) Leemisuwawu, Ishaa Malkema hanotaa beꞌa. Daro layttawu inne a keettaayiyaa dumma dumma metoy gakkishin Yihoowayyo haggaazidosona. I, “Nu deꞌuwan aybi hananaakko mule shaakki erana danddayokko. SHin Yihooway . . . an zemppiyaageeta anjjees” yaagiis. Malkemi zoriiddi, “Yihoowawu haggaaziyo wode neeyyo danddayettida keenan minnada oottanaunne murutaa demmanawu woossa. Neeni oottana danddayiyoobaa qoppappe attin, oottana danddayennabaa qoppoppa” yaagiis. Ha alamiyaa hanotay “kaseppe iiti iiti” biyo gishshawu, nuna gakkiya metoykka gujji gujji baanaagaa eroos. (2 Xim. 3:1, 13) Yaatiyo gishshawu, nuna gakkiya metuwan keehi unꞌꞌettana bessenna. Nuuni hegan unꞌꞌettiyoogaappe, oottana bessiyoonne danddayiyo aybanne oottiiddi Yihoowan keehi ammanettana koshshees. w17.01 1:17-19

Yihoowa xallawu giigida ‘keetti’ woy beeta maqidasee baynnaagee bana azzanttin, Daawiti hegaa keexxanawu koyiis. SHin hachi gallassa xiqisiyan odettidaagaadan Yihooway hegaappe dummabaa azaziis. Naataani Daawita, “Taani de7ana keettaa keexxanai nena gidakka” yaaganaadan i yootiis. Daawita anjjanaagaa siiquwan yootidi Xoossay a minttettikkonne, beeta maqidasiyaa Daawita naꞌay Solomoni keexxanaadan azaziis. Yaatin Daawiti waatidee? (1 Odi. 17:1-4, 11, 12; 29:1) Daawiti beeta maqidasee keexettiyoogan ba sunttay xeesettennan attees gi hirggidi, maaddennan aggibeenna. Ee, guyyeppe beeta maqidasee Daawitaagaa gidennan, Solomona beeta maqidasiyaa geetettiis. Daawiti wozanappe koyidobaa oottibeenna gishshawu azzanana danddayikkonne, oosuwaa kumetta wozanaappe maaddiis. Oosanchata citan citan maara giigissiis, qassi birataa, nahaasiyaa, biraa, worqqaanne, zigaa shiishshiis. Hegaa bollikka, Solomona, “Ha77ikka ta na7au, GODAI nenaara gido.  . . . GODAA ne Xoossaa Beeta Maqidasiyaa keexxanaagaa nena polisso” yaagidi minttettiis.—1 Odi. 22:11, 14-16. w17.01 5:6, 7

Yedetay nuna gakkiyo wodekka gidin, Xoossay kessido geeshsha maaraanne higgiyaa naagidi deꞌanawu nuuyyo danddayettida ubbabaa oottoos. Xillobaa oottiyoogan nu pooꞌoy pooꞌanaadan oottoos; hegee Yihoowa sunttaa bonchissees. (Maa. 5:14-16) Yihoowa higgee loꞌꞌo gidiyoogaanne Seexaanaa mootoy worddo gidiyoogaa geeshsha deꞌo deꞌiyoogan bessoos. Nuuni nagarancha gidiyo gishshawu baliyo wode, wozanappe nu nagaraappe simmoos; qassi Yihoowa bonchissennabaa oottiyoogaa aggoos. Kiristtoosi yarshsho gidido gishshawu, hegaa ammaniyaageetu nagaraa Yihooway atto gees. Yihooway bantta huuphiyaa ayyo geppiyaageeta baassi goynniyaageeta oottidi ekkees. Tiyettida Kiristtaaneta ba naatudan, ‘hara dorssata’ qassi ba dabbodan Yihooway xillo ootti xeellees. (Yoh. 10:16; Roo. 5:1, 2; Yaaq. 2:21-25) Hegaa gishshawu, wozuwaappe denddidaagan nuuni ha wodiyankka nu Aawaa sinttan xillo gididi deꞌananne a sunttay geeyanaadan maaddiyaabaa oottana danddayoos. w17.02 2:5, 6