Deꞌuwan Hanidabaa
Kase Malakuseti Ayyaanaaban Tumu Michontta Gididosona
TA KAALO michiyaa Arasela, “Tanaara haasayoppa. Ne haymaanootiyaabaa harabaa aybanne siyanawu koyikke. Hegee tana iitees. Taani nena ixxays!” yaagaasu. Haꞌꞌi taani 91 laytta asa gidadakka, he qaalaa siyidoogee tana ay keena azzanttidaakko hassayays. Eranchchaa 7:8y yootiyoogaadan, “ai yohuwaassi gidikkonne, doomettaappe wurssettai keha;” qassi nu hanotaykka hegaa mala.—Feliso.
Feliso: Taani haymaanootiyaa mintti kaalliya keettan diccaas. Nu dabbotuppe 13ti Kaatolike Woosa Keettan qeese woy he haymaanootiyaa mintti kaalliyaageeta. PHaaphaasee Joon Pool naaꞌꞌanttoy haray atto Kaatolike timirtte keettan tamaarissida, ta aayeeyyo mata dabbo gidida qeesiyaa geeshsha giidi anjjiis. Nu soo asay hiyyeesa. Ta aaway wogaace; qassi ta aayyiyaa asa gaden oottawusu. Nu son deꞌiya hosppun naatuppe taani bayra.
Isppeenen asay issoy issuwaara olettido olay doommiyo wode, taayyo layttay 12. He olaappe simmin, ta aaway qashettiis. I naaqoy likke gidenna giidi qoppiyoogee he naaqqiya kawotettaa ufayssibeenna. So asaa mizanawu ta aayyiyaa metootido gishshawu, taappe kaalotiya heezzu michota, Araselo, Laꞌuronne Ramono Isppeenen, Bilbaꞌo kataman deꞌiya gadaamiyaa yeddanaadan i laggiyaa iyyo yootaasu. Eti yan namisettokkona.
Araselo: Nuuyyo he wode layttay 14, 12nne 10 gidiyo gishshawu, nu soo asaappe shaahettiyoogee keehi deexxiyaaba. Nuuni Bilbaꞌon geeshshiyo oosuwaa oottida. Naaꞌꞌu layttappe simmin, malakuseti cima asata xeelliyo, Zaragoza kataman deꞌiya gita gadaamiyaa nuna yeddidosona. Nu oosoy qumaa kattiyo keettaa geeshshiyoogaa, hegee yelagata keehi daafurssiya ooso.
Feliso: Ta michoti Zaragoza biido wode, ta aayyiyaanne heeraa qeese gidida taayee kaalo ishay ta michoti deꞌiyo gadaamiyan oottanawu taani baanaadan qofaa qachidosona. Eti taani gadaamiyaa geliyoogee heeran deꞌiya, tana siiqiya naꞌaara gayttennaadan oottees giidi qoppidosona. Taani haymaanootiyaa mintta kaalliyo gishshawu, gadaamiyan guutta wodiyawu deꞌanaagaa qoppada ufayttaas. He wode taani Qiddaasiyaa siyanawu ubba galla bays; qassi Afirkkan malakuse gididi deꞌida ta mata dabbuwaadan misoonaawe gidanawukka qoppaas.
Isppeenen, Zaragozan deꞌiya gadaamiyaa (haddirssa baggan) Nakar Kolungga Geeshsha Maxaafaa birshettaa (ushacha baggan)
Taani hara biittan Xoossaayyo haggaazanawu koyiyoogaa minttettanawu malakuseti aybanne oottibeenna gishshawu, gadaamiyan deꞌiyoogee taayyo qasho keettadan siyettiis. Hegaa gishshawu issi layttappe guyyiyan, qeesiyaa taayee ishaa heemmanawu soo guyye simmanawu qofaa qachaas. Taani son oosuwaa oottaydda, xaafetti uttida woosaa aara ubba galla qammi zaaretta zaarettada woossays. Woosa keettan ciishshaa giigissiyoogaa, qassi geelaꞌee misiliyaanne geeshshata giyoogeetu misiliyaa alleeqissiyoogaakka taani dosays.
Araselo: Guyyeppe, gadaamiyan nu deꞌoy laamettiis. Taani koyro shiiquwaa shiiqetta simmin, malakuseti macca naata shaakkanawu qofaa qachidosona. Ramona Zaragozan takkaasu, Laꞌura Valenshiyaa baasu, qassi tana Maadiride yeddidosona; yan naaꞌꞌantto shiiquwaa shiiqettaas. Maadiride gadaamee tamaaretinne cima asay deꞌiyoosanne heeraa xomoosiya hara asay aqiyoosa gidiyo gishshawu, yan keehi daro oosoy deꞌees. Taani gadaamiyan deꞌiya kilinikiyan oottaas.
Taani malakuse gididi deꞌiyoogee keehi ufayssiyaaba gidana gaada qoppaas. Taani Geeshsha Maxaafaa nabbabanawunne akeekanawu hidootan naagaas. SHin ooninne Xoossaabaa woy Yesuusabaa haasayenna; qassi nuuni Geeshsha Maxaafaa goꞌettokko. Taani Laatine qaalaa guuttaa tamaaraas, geeshshata giyoogeetu deꞌuwaabaa xannaꞌaas, qassi Mayraamiyyo goynnaas. Harabay ubbay keehi daafurssiya ooso.
Taani hirggiyoogaa doommaas, qassi gadaamiyaa halaafiyo haasayissaas. Nu soo asawu ta maadoy koshshishin harati worddotidi miishshaa demmanaadan taani daafurana bessenna gaada qoppiyoogaa iyyo yootaas. Hegee ta qofaa laamissana, qassi taani gadaamiyaappe kiyennaadan diggana ga qoppada, a issi unꞌꞌo kifiliyaa ta bolli gorddada qulppaasu.
Malakuseti taani haꞌꞌikka baanawu koyiyaakkonne beꞌanawu, he kifiliyaappe tana heezzutoo kessidosona. Taani murttido gishshawu eti, “Taani Xoossawu haggaaziyoogaappe Seexaanawu haggaazanawu koyido gishshawu bays” gaada xaafanaadan yootidosona. Hegee tana daganttiis; qassi taani gadaamiyaappe kiyanawu keehi koyikkokka, hegaa mule xaafikke. Wurssettan issi qeesiyaa xeesissada hanidabaa ayyo yootaas. I taani kase deꞌiyo Zaragoza gadaamiyaa baanaadan hanotaa giigissiis. Taani yan guutta aginawu deꞌa simmin, gadaamiyaappe kiyanaadan tawu paqqadidosona. Hegaappe simmin sohuwaara, Laꞌuranne Ramonakka gadaamiyaappe kiyidosona.
DIGETTIDABA GEETETTIDA MAXAAFAY NUUNI SHAAHETTANAADAN OOTTIIS
Feliso
Feliso: Guyyeppe, taani azinaa gelada Kanttabriyaa giyoosan deꞌanawu baas. Taani Qiddaasiyaa siyanawu ubbatoo bays; qassi issi Woggaa galla madirakiyaappe garamissiya erissuwaa siyaas. Qeesee Merinaa Deꞌuwaa Demissiya Tumaa giyo maxaafaa bessiiddi keehi yiillotidi, “Ha maxaafaa beꞌite!” yaagiis. I gujjidikka, “Issi uri ha maxaafaa intteyyo immikko, hegaa tawu immite woy wora olite!” yaagiis.
Taayyo ha maxaafay baawa, shin taani he maxaafaa sohuwaara demmanawu koyaas. Hegaappe guutta gallassaa takkidi, naaꞌꞌu Yihoowa Markkati ta soo yiidi, digettidaba geetettida maxaafaa taayyo immidosona. He galla qammi he maxaafaa nabbabaas, qassi he maccaasati zaarettidi yiido wode, etaara Geeshsha Maxaafaa xannaꞌanawu maayaas.
Digettidaba geetettida maxaafaa
Tumay ta wozanaa sohuwaara denttettiis. Taani kase haymaanootiyawu mishettiyoogaa aggada, haꞌꞌi Yihoowa wozanappe siiqaysinne mishettada ayyo haggaazays. Taani 1973n xammaqettaas. Taani nu soo asawu tumaa yootana danddayido wodee guutta gidikkonne, yootanawu tawu danddayettida ubbabaa oottaas. Taani doomettan yootidoogaadan, eti ta ammanuwaa keehi ixxoosona; ubba qassi ta michiyaa Arasela keehi ixxawusu.
Araselo: Gadaamiyan tana gakkidabay taani coo ixxiya asa gidanaadan oottiis. Gidoppe attin, Woggaa gallassi ubbatoo Qiddaasiyaa siyanawu bays; qassi xaafetti uttida woosaa galla galla zaaretta zaarettada woossays. Taani he wodekka Geeshsha Maxaafaa akeekanawu amottays; qassi Xoossay tana maaddanaadan woossaas. SHin, ta michiyaa Felisa ba ooratta ammanuwaabaa keehi mishettada tawu yootido gishshawu, a bessiyaagaappe aaruwan ba ammanuwawu mishettawusu gaada qoppaas. Taani a yootiyoobaa keehi eqettaas.
Araselo
Guutta layttappe simmin, oosuwawu Maadiride simmada, azinaa gelaas. Guyyeppe, taani keehi siriya asa gidaas. Qiddaasiyaa siyanawu ubbatoo biya asay Wonggeliyaa timirttiyaa oosuwan peeshshennaagaa taani akeekaas. Hegaa gishshawu, woosa keettaa biyoogaa aggaagaas. Geeshsha geetettiyaageeta woy qeesiyawu nagaraa paaxiyoogaa ammaniyoogaa aggaas; woykko siꞌoolee xuugettiyo soho gaada ammaniyoogaa aggaas. Haray atto taayyo deꞌiya ubba misiliyaa xayssaas. Taani oottiyoobay likkekkonne erikke. Taani qoppidoogaadan hanibeenna gishshawu azzanaas; shin, “Taani nena eranawu koyays. Tana maadda!” gaada ubbatoo Xoossaa woossays. Yihoowa Markkati darotoo ta soo yiyoogaa hassayays, shin penggiyaa etawu mule dooya erikke. Taani ayba haymaanootiyankka ammanettikke.
Paransaayen deꞌiya ta michiyaa Laꞌuranne Isppeenen deꞌiya Ramona 1982 heeran Yihoowa Markkatuura Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyoogaa doommidosona. Felisa cimettidoogaadan, etikka cimettidosona gaada qoppaas. Guyyeppe, Anjelines giyo shooreera gayttaas; qassi a tawu mata lagge gidaasu. Akka Yihoowa Markka. Anjelinesanne i azinay taani Geeshsha Maxaafaa xannaꞌanaadan darotoo oychidosona. Taani sirikkokka, Geeshsha Maxaafaa eranawu keehi koyiyoogaa eti akeekidosona. Hegaappe guyyiyan, Nakar Kolungga giyo Geeshsha Maxaafaa birshettaa bessaydda, “Ero. SHin taani ta Geeshsha Maxaafaa goꞌettennaba gidikko, inttenaara xannaꞌikke!” yaagaas.
GEESHSHA MAXAAFAY NUNA WURSSETTAN ISSUWAA OOTTIIS
Feliso: Taani 1973n xammaqettido wode, Isppeenen, Kanttabriyaa giyo killiliyaa waanna katamaa Santtanderan 70 gidiya Yihoowa Markkati deꞌoosona. Nu moottay keehi aaho gidiyo gishshawu, koyro otobisiyan, guyyeppe nu kaamiyan biidi he killiliyan ubbasan sabbakida. Nuuni heeraappe heeraa biidi he killiliyan deꞌiya xeetan qoodettiya heeran sabbakida.
Daro layttaa giddon, taani daro asaa Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyo maataa demmaas; qassi he xinaatetuppe 11ti xammaqettidosona. Etappe daroti kase Kaatolike. Taani issi wode Kaatolike ammanuwawu mishettiyo gishshawu, danddayanchanne akeekancha gidana koshshiyoogaa eraas. Eti mintti ammaniyoobaa agganawu, qassi tumaa shaakki eranawu eta maaddanaadan Geeshsha Maxaafaynne Yihoowa geeshsha ayyaanay eta wozanaa denttettanawu wodee koshshiyoogaa akeekaas. (Ibr. 4:12) Polise gididi oottida ta azinay, Biyenvenidoy, 1979n xammaqettiis; qassi ta aayyiyaa hayqqanaappe guuttaa kasetada Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyoogaa doommaasu.
Araselo: Taani Yihoowa Markkatuura Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyoogaa doommido wode keehi sirays. SHin daro saaminttappe guyyiyan, taani ixxiyoogaa aggidoogaa akeekaas. Yihoowa Markkati sabbakiyoobaa oosuwan peeshshiyoogee tana keehi maalaalissiis. Siriyoogaa aggada ammanaas, qassi keehi ufayttaas. Ubba qassi ta shoorotuppe amaridaageeti, “Araselee, neeni doorido ogiyan biyoogaa aggoppa!” yaagidosona.
“Tana aggabeenna gishshawunne taani koyiyo Geeshsha Maxaafaa tumu eraa demmanaadan daro hanotaa injjeyido gishshawu, Yihoowawu nena galatays” gaada taani woossidoogaa hassayays. Taani ta michiyo Feliso qohiyaabaa haasayido gishshawu, a tawu atto gaanaadan oychaas. Nuuni palamettiyoogaa aggidi, Geeshsha Maxaafaappe ufayssiyaabaa tobboos. Taani 1989n xammaqettaas; tawu he wode layttay 61.
Feliso: Haꞌꞌi tawu layttay 91; taani amꞌꞌe, qassi taayyo kaseegaa keena wolqqi baawa. SHin taani Geeshsha Maxaafaa galla galla nabbabays, taani sahettenna wode gubaaꞌe shiiquwaa bays, qassi taayyo danddayettida keenan haggaaziyoogan ufayttays.
Araselo: Taani kase malakuse gidiyo gishshawu, haggaazuwan demmiyo ubba qeesetuyyoonne malakusetuyyo sabbakiyoogaa dosays. Taani etayyo daro xuufiyaa immaas, qassi issi issi ufayssiyaabaa etaara tobbaas. Amarida wodiyawu haasayissa simmin, issi qeesee, “Araselee, neeni yootidobaa ubbaa taani maayays, shin taani ceeggada awu baana danddayiyaanaa? Ta woosa keettaa asaynne ta soo asay tana woyganee?” giidoogaa hassayays. Qassi taani, “Xoossay woyganee?” gaada zaaraas. I keehi azzaniis, shin he wode tumaa aggennan koyanawu xalibeenna.
Ta deꞌuwan issi dumma wodiyaa hassayays. Hegee ta azinay tanaara gubaaꞌe shiiquwaa baanawu koyiyoogaa koyro yootido wodiyaa. He wode ayyo layttay 80ppe darikkokka, hegaappe simmin gubaaꞌe shiiquwaa beennan mule aggi erenna. I Geeshsha Maxaafaa xannaꞌidi, xammaqettennan aassiyaagaa gidiis. Nuuni issippe haggaazido ufayssiya wodiyaa hassayays. I xammaqettanawu naaꞌꞌu aginay attidaashin hayqqiis.
Feliso: Ta deꞌuwan tana keehi ufayssidabaappe issoy, kase tana eqettiya ta kaalo michoti heezzati ayyaanaaban ta michontta gidin beꞌidoogaa. Nuna siiqiya nu Xoossaa Yihoowabaanne a Qaalaabaa issippe tobbiyoogan keehi ufayttoos! Wurssettan, ta michotinne taani ayyaanaaban issuwaa gidida.a
a Araseli layttay 87, Felisi layttay 91, qassi Ramoni layttay 83; eti hanno gakkanawu mishettidi Yihoowayyo haggaazoosona. Laꞌura Yihoowayyo ammanetta deꞌada, 1990n hayqqaasu.