XANNAꞌIYO HUUPHE YOHUWA 20
MAZAMURE 7 Yihooway Nuuyyo Wolqqa
Yihooway Nena Minttettanaagaa Ammanetta
“Gita maarotaa Aawawunne ubbaban minttettiya Xoossawu sabay gido.”—2 QOR. 1:3.
TAMAARANABAA
Baabiloonen omoodduwan deꞌiya Ayhudata Yihooway minttettido ogiyappe nuuni tamaariyobaa beꞌana.
1. Omoodduwan deꞌiya Ayhudatu hanotaa qonccissa.
KEEHI daro layttawu Ayhudati Yihoowawu azazettibookkona. Hegaappe denddidaagan, I Baabilooneti eta biittaa xayssanaadaaninne omooddidi eta efaanaadan oottiis. Etayyo yan deꞌoy ay malee? (2 Odi. 36:15, 16, 20, 21) Baabiloonen omoodduwan deꞌiyageeti issi issibaa oottiyo laꞌatettay deꞌees. (Erm. 29:4-7) Shin metiyabatikka deꞌoosona; qassi eti hegaa mala deꞌuwa deꞌanawu koyennaagee qoncce. Hegee eti waananaadan oottidee? Etappe issoy hagaadan giis: “Baabiloone shaafatu lanqqen uttidi, nuuni Xiyoone qoppido wode yeekkida.” (Maz. 137:1) Ayhudatuyyo minttettoy keehi koshshiis; shin eta minttettanay oonee?
2-3. (a) Omoodduwan deꞌiya Ayhudatussi Yihooway oottidobay aybee? (b) Nuuni ha huuphe yohuwan ay beꞌanee?
2 Yihooway ‘ubbaban minttettiya Xoossa.’ (2 Qor. 1:3) Yihooway ba ashkkarata siiqees; qassi eta minttettanawu koyees. Yihooway omoodduwan deꞌiyageetuppe amaridaageeti A seeraa ekkidi akko simmanaagaa eriis. (Isi. 59:20) Hegaa gishshawu, Ayhudati omoodettidi Baabiloone baanaappe 100ppe dariya layttaappe kase, Yihooway Isiyasi ba sunttan xeesettiya maxaafaa xaafanaadan ayyaanan kaalettiis. Isiyaasa maxaafay eta waati maaddidee? Isiyasi hagaadan giis: “Intte Xoossai hagaadan yaagees; ‘Ta asaa minttettite! Minttettite!’” (Isi. 40:1) Isiyaasa maxaafaa baggaara Yihooway omoodduwan deꞌiya Ayhudata koshshiya wodiyan minttettiis.
3 Omoodduwan deꞌiya Ayhudatuugaadan nuussikka issi issitoo minttettoy koshshees. Omoodduwan deꞌiyageeta Yihooway minttettido heezzu ogeta ha huuphe yohuwan beꞌana: (1) Zilꞌꞌettidi laamettiyageetuyyo atto gaanawu I qaalaa geliis, (2) I ba asawu hidootay deꞌanaadan oottiis, qassi (3) I eti hirggennaadan maaddiis. Hageeta nuuni pilggiyo wode, Yihooway ha wodiyan nunakka waati minttettiyakko beꞌana.
YIHOOWAY NUUSSI ATTO GEES
4. Yihooway maariya Xoossa gidiyogaa waati bessidee? (Isiyaasa 55:7)
4 Yihooway ‘gita maarotaa Aawa.’ (2 Qor. 1:3) Omoodduwan deꞌiyageeti bantta nagaran zilꞌꞌettidi laamettikko, I etassi atto gaanawu qaalaa geliyogan he eeshshaa bessiis. (Isiyaasa 55:7 nabbaba.) I hagaadan giis: “Merinaa siiquwan taani neeyyo qarettana” woy nena maarana. (Isi. 54:8) Yihooway ba maarotaa waati bessidee? Ayhudati bantta oottidobaa gaasuwan waayettikkokka, eti Baabiloonen merinawu deꞌennaagaa Yihooway qaalaa geliis. Eti omoodduwan amarida wode xalaalaa takkidosona. (Isi. 40:2) Hegee zilꞌꞌettidi laamettidanne Yihoowa ufayssanawu koyiya Ayhudata keehi minttettidoogee qoncce!
5. Baabiloonen deꞌida Ayhudatuugaappe aaruwan, Yihooway ha wodiyan nu nagaraa atto giyogaa nuuni ammanettana danddayiyoy aybissee?
5 Nuuni ay tamaariyoo? Yihooway ba ashkkaratussi coo atto gaanawu koyees. Baabiloonen deꞌida Ayhudatuugaappe aaruwan, Yihooway ha wodiyan nu nagaraa atto giyogaa ammanettana danddayoos. Aybissi? Yihooway nu nagaraa atto gaanawu oottidobaa nuuni eriyo gishshataassa. Isiyasi hiraagaa yootin daro xeetu layttaappe simmin, bantta nagaran zilꞌꞌettidi laamettidaageetussi wozo gidana mala Yihooway ba siiqiyo Naꞌaa saꞌaa kiittiis. Yesuusi nuuyyo hayqqido gishshawu Yihooway nu nagaraa “quccana” woy muleera xayssana danddayees. (Oos. 3:19; Isi. 1:18; Efi. 1:7) Yihooway tumuppe atto giya Xoossa!
6. Yihoowa maarotaa qoppiyogan nuuni waani goꞌettiyoo? (Misiliyakka xeella.)
6 Nuuni ubbatoo nuna mooranchchadan xeelliyaba gidikko, Yihoowa ayyaanay denttettin Isiyaasa 55:7n xaafettida qofay nuna minttettana danddayees. Amaridaageeti kase oottido nagaran zilꞌꞌettidi laametti simmidikka banttana mooranchchadan xeellana danddayoosona. Nuuni oottido nagaraa gaasuwan waayettiiddi deꞌikko, ubbatoo nuna mooranchchadan xeellana danddayoos. Nuuni nu nagaraa paaxikko, qassi balabaa oottiyogaa aggikko, Yihooway nuussi atto giyogaa ammanettana danddayoos. Qassi Yihooway nu nagaraa atto giikko hegaa hassayanawu koyenna. (Ermmaasa 31:34ra gatta xeella.) Yihooway nuuni kase oottido nagaraa hassayenna gishshawu nuunikka hassayana koshshenna. Yihooway nuuni kase oottido nagaraa gidennan, haꞌꞌi oottiiddi deꞌiyobaa xoqqu ootti xeellees. (Hiz. 33:14-16) Qassi mata wode ooratta alamiyan, maariya nu Aaway nu nagaraa gaasuwan nu bolli gakkiyabaa muleera xayssana.
Yihooway nuuni kase oottido nagaraa gidennan, haꞌꞌi oottiiddi deꞌiyobaa xoqqu ootti xeellees (Mentto 6 xeella)
7. Nuuni gita nagaraa oottidi genttidaba gidikko, hegaa cimatuyyo yootanaadan nuna aybi denttettii?
7 Nuuni gita nagaraa oottidi hegaa genttidoogaa gaasuwan nu kahay nuna qumꞌꞌin nuuni unꞌꞌettikko waatana koshshii? Geeshsha Maxaafay nuuni cimatu maaduwa oychchanaadan minttettees. (Yaaq. 5:14, 15) Nu oottido balabaa etayyo yootiyogee deexxana danddayees. Shin Yihooway eta baggaara nuna maaddiyogaa, qassi eti Yihoowagaadan nuna siiqiyogaanne maariyogaa nuuni hassayana koshshees. Nuuni hegaa hassayikko, qassi nu nagaran zilꞌꞌettidi laamettikko cimatuura haasayanawu koyana. Ba oottidobaa gaasuwan bana mooranchchadan xeellida Arteraa giyo ishaa Yihooway cimatu baggaara waati minttettidaakko beꞌa. Arteri hagaadan giis: “Issi laytta gidiya wodiyawu pornograafiya beꞌaas. Shin kahaabaa qonccissiya haasayaa siya simmada ta nagaraa ta machcheessinne cimatussi paaxaas. Etassi yoota simmin ta kahay geeyido gishshawu keehi ufayttaas. Shin taani oottidobaa gaasuwan haꞌꞌikka azzanays. Gidikkokka, Yihooway tana ixxibeennaagaa cimati tana hassayissidosona. Yihooway nuna siiqiyo gishshawu seerees. Eti kehatettan yootidobay tana minttettiisinne taani qoppiyobaa giigissanaadan maaddiis.” Haꞌꞌi Arteri ubba wode aqinyenne galchchawu haggaaziyagaa. Nuuni nu nagaran zilꞌꞌettidi laamettikko, Yihooway nuussi atto giyogaa eriyogee keehi minttettees!
YIHOOWAY NUUSSI HIDOOTAY DEꞌANAADAN OOTTEES
8. (a) Omoodduwan deꞌiyageetussi Yihooway ayba hidootay deꞌanaadan oottidee? (b) Isiyaasa 40:29-31 yootiyogaadan, zilꞌꞌetti laamettida Ayhudatussi Yihooway hidootay deꞌanaadan oottido gishshawu etayyo aybi siyettidee?
8 Ayhudati bantta biitti mule simmana danddayennabadan qoppennan aggokkona. Darotoo Baabilooneti omooddidoogeeta laꞌa kessokkona. (Isi. 14:17) Gidikkokka, Yihooway ba asawu hidootay deꞌanaadan oottiis. I ba asaa laꞌa kessanawu qaalaa geliis; qassi I yaatennaadan aybinne A diggenna. (Isi. 44:26; 55:12) Yihoowa sinttan Baabilooneti guutta baana mala. (Isi. 40:15) Carkkoy baanaa dentti efiyogaadan, Yihooway aynne metootennan ba asaa Baabilooneppe laꞌa kessees. Ha hidootay Ayhudata waati maaddidee? Hegee eta minttettiis. Qassi hegaa xalla gidenna. Isiyasi hagaadan giis: “GODAA ammanettidi naagiyaageeti, bantta wolqqaa ooraxissana.” (Isiyaasa 40:29-31 nabbaba.) He hidootay etassi wolqqaa immido gishshawu eti “argganttatudan, qefiyan pude” kiyidosona.
9. Yihooway gelido qaalay polettanaagaa Ayhudati ammanettanaadan oottidabay aybee?
9 Yihooway I qaalaa gelidobay polettanaagaa Ayhudatuyyo bessiis. Waatidi? Polettida hiraagatubaa qoppa. Leemisuwawu, Yihooway kasetidi yootidoogaadan, Asooreti huuphessa Israaꞌeela kawotettaa xoonidi asaa omooddidoogaa eti eroosona. (Isi. 8:4) Baabilooneti Yerusalaamo xayssidi yan deꞌiyageeta omooddidoogaa eti beꞌidosona. (Isi. 39:5-7) Baabiloone kawoy Kawuwa Sedeqiyasa ayfeta wooci kessidi A Baabiloone efiidoogaa eti eroosona. (Erm. 39:7; Hiz. 12:12, 13) Yihooway kasetidi yootido ubbabay polettiis. (Isi. 42:9; 46:10) Ha ubbabay Yihooway eta laꞌa kessanawu gelido qaalaykka polettanaagaa eti mintti ammanettanaadan oottidoogee qoncce!
10. Ha wurssetta gallassatun hidootay nuussi qoncci beettanaadan aybi maaddana danddayii?
10 Nuuni ay tamaariyoo? Nuuni azzaniyo wode hidootay nuna minttetteesinne nuuni wolqqaa demmanaadan maaddees. Nuuni keehi waayissiya wodiyan deꞌoos; qassi wolqqaama gidida nu morkketi nuna naaqqoosona. Shin nuuni darin hirggana koshshenna. Nuuni Gannatiyan merinawu deꞌanaagaa Yihooway qaalaa geliis. Yan nuuni woppu giidi sarotettan deꞌana. He hidootay nuuyyo qoncci beettana koshshees. Hegee xayikko, nu hidootay keehi loꞌꞌiya issi heeraa baanan moorettida maskkootiyara xeellin hegee loytti beettennaagaa mala gidana danddayees. Nu hidootay nuussi ubbatoo qoncci beettanaadan waatidi “maskkootiya heregaa geeshshana” danddayiyoo? Ooratta alamiyan deꞌoy keehi ufayssiyagaa gidanaagaa ubbatoo wodiya bazzidi qoppana danddayoos. Nu hidootaabaa qonccissiya xuufeta nabbabana, biidota beꞌana, qassi mazamureta yexxana danddayoos. Hegaa bollikka, nuuni polettin beꞌanawu yeemuwan naagiyobata Yihoowawu woosan yootana danddayoos.
11. Caddi oyqqiya harggiya sahettiya issi michchiya wolqqaa demmanaadan maaddidabay aybee?
11 Caddi oyqqiya harggiya sahettiya Joy giyo michchiyo hidootay waati maaddidaakkonne minttettidaakko beꞌa. A hagaadan gaasu: “Taani unꞌꞌettiyo wode, Yihooway taassi siyettiya ubbabaa eriyogaa taani akeekiyo gishshawu ayyo yootays. He wodetun ‘asaagaappe aaro wolqqaa’ Yihooway tawu immees.” (2 Qor. 4:7) Qassi Joya “ooninne, ‘Taani harggais’ yaagenna” ooratta alamiyan deꞌiyabadan qoppawusu. (Isi. 33:24) Nuunikka nuuyyo siyettiya ubbabaa Yihoowawu yootiyabanne nu hidootay nuuyyo qoncci beettiyaba gidikko metuwa genccanawu wolqqaa demmoos.
12. Nuuni Yihooway qaalaa gelidobatun ammanettanaadan oottiyabay aybee? (Misiliyakka xeella.)
12 Yihooway omoodduwan deꞌiyageetussi oottidoogaadan, I gelido qaalan ammanettanaadan oottiya darobaa nuuyyo yootiis. Ha wodiyan polettiiddi deꞌiya hiraagata qoppa. Leemisuwawu, Alamiyan Wolqqaama Gidida Inggilizenne Amarkkaa Waatta Kawotettawu “baggai mino baggai laafa” gidiyogaa beꞌiiddi deꞌoos. (Dane. 2:42, 43) ‘Dumma dumma heeran biittay qaaxxiyogaa’ siyoos; qassi nuuni “dere ubbawu” mishiraachchuwa yootoos. (Mat. 24:7, 14) Polettiiddi deꞌiya ha hiraagatanne hara daro hiraagata nuuni beꞌiyo gishshawu, Yihooway qaalaa gelido ubbabay polettanaagaa loytti ammanettoos.
Ha wodiyan polettiiddi deꞌiya hiraagata beꞌiyogee Yihooway gelido qaalan nuuni ammanettanaadan oottees (Mentto 12 xeella)
YIHOOWAY NUUNI HIRGGENNAADAN MAADDEES
13. (a) Ayhudati laꞌa kiyanawu matido wode eta gakkida waayissiyabati awugeetee? (b) Isiyaasa 41:10-13y yootiyogaadan, omoodduwan deꞌiya Ayhudata Yihooway waati minttettidee?
13 Yihooway omoodduwan deꞌiyageetussi minttettiya hidootaa yootikkokka, eti laꞌa kiyiyo wode waayissiyabay deꞌanaagaa eriis. Issi wolqqaama kawoy Baabiloone yuushuwan deꞌiya kawotettata xoonanaagaanne Baabiloone bolli denddanaagaa Yihooway kasetidi yootiis. (Isi. 41:2-5) Ayhudati hirggana koshshii? Yihooway daro layttappe kase ba asaa minttettiis. I hagaadan giis: “Taani nenaara de7iyo gishshau yayyoppa; taani ne Xoossaa gidiyo gishshau dagammoppa.” (Isiyaasa 41:10-13 nabbaba.) I “taani ne Xoossaa” giidoy woyganaassee? I Ayhudati baassi goynnanaadan hassayissiiddi deꞌenna; ayssi giikko eti yaatana koshshiyogaa eroosona. I haꞌꞌikka etaara deꞌiyogaa hassayissiiddi deꞌees.—Maz. 118:6.
14. Yihooway Ayhudati hirggennaadan maaddanawu harabaa ay oottidee?
14 Yihooway omoodduwan deꞌiyageeti awu deꞌiya zawi baynna wolqqaanne eraa hassayanaadan oottiyogankka eti hirggennaadan maaddiis. Omoodduwan deꞌiya Ayhudati bantta ayfiya xoqqu oottidi saluwan deꞌiya xoolintteta xeellanaadan I oychchiis. I xoolintteta medhdhidoogaa xalaala gidennan, eta sunttan sunttan eriyogaakka yootiis. (Isi. 40:25-28) Yihooway xoolinttetu ubbaa sunttaa erikko, ba ashkkaratu ubbaa sunttaakka eriyogee qoncce! Yihoowawu xoolintteta medhdhiyo wolqqay deꞌikko, ba ashkkaratakka maaddiyo wolqqay awu deꞌiyogee qoncce. Omoodduwan deꞌiya Ayhudati hirggana woy yayyana koshshenna.
15. Xoossay sinttappe haniyabawu ba asay giigettanaadan ay oottidee?
15 Yihooway sinttappe haniyabawu ba asay giigettanaadankka maaddiis. Isiyaasa maxaafan Xoossay ba asawu hagaadan giis: “Intte soo gelidi, kariyaa intte bolli gorddite. GODAA hanqqoi aadhdhana gakkanaassi, guutta wodiyaa inttena qosite.” (Isi. 26:20) Ayhudati Kawuwa Qiiroosi Baabiloone biittaa oyqqido wode ha kaaletuwa kaallennan aggokkona. Giriike biittaa asa gidida taarikiya xaafee, Qiiroosi Baabiloone oyqqido wode “[ba wotaaddarati] karen demmido asa ubbaa woranaadan azazidoogaa” yootiis. Baabiloonen deꞌiyageeti ay keena yayyidaakko qoppa! Shin omoodduwan deꞌiya Ayhudati qohuwappe attidoy Yihoowa azazuwa azazettido gishshawu gidennan aggenna.
16. Sinttappe haniyabawu nuuni darin hirggana koshshennay aybissee? (Misiliyakka xeella.)
16 Nuuni ay tamaariyoo? Saꞌan mule denddi erenna gita waayee mata wode denddana. Gita waayee doommiyo wode alamiyan deꞌiya asay yashshan maashidi haniyobaa xayana. Shin Yihoowa asaa hanotay hegaappe dummatees. Yihooway nu Xoossaa gidiyogaa eroos. ‘Xoossay nuna ashshiyo wodee matattidoogaa’ nuuni eriyo gishshawu aynne yayyokko. (Luq. 21:28) Issippe denddiya kawotettati nuna qohanawu denddiyo wode nuuni Yihoowan ammanettiyogaa aggokko. Yihooway kiitanchchatu baggaara nuna qohuwappe naagananne nu shemppuwa ashshiya kaaletuwa immana. Ha kaaletota I nuussi O baggaara immanee? Nuuni hegaa haꞌꞌi erokko. Shin nuuni hegaa mala kaaletota nu galchchaa baggaara demmana danddayoos. Galchchay nuuni qohuwappe attiyo nu “soo” gidana danddayees. Sinttappe hananabawu nuuni waani giigettana danddayiyoo? Nuuni nu ishanttuuranne michchonttuura siiqettiyageeta, Yihoowa dirijjitee immiyo kaaletuwa kaallanawu giigi uttidaageetanne ha dirijjitiya Yihooway kaalettiyogaa ammanettiyageeta gidana koshshees.—Ibr. 10:24, 25; 13:17.
Nuna ashshanawu Yihoowawu wolqqay deꞌiyogaa nuuni eriyo gishshawu gita waayiya wode hananabawu hirggana koshshenna (Mentto 16 xeella)b
17. Neeni Yihoowappe minttettuwa demmanawu waatana danddayay?
17 Baabiloonen deꞌiya Ayhudata waayissiyabati deꞌikkokka, Yihooway koshshiya wodiyan eta minttettiis. I nuussikka hegaadan oottana. Yaakko, sinttappe nena gakkanabay ayba gidinkka, minttettuwa demmanawu ubbatoo Yihoowan ammanetta. Yihooway ammanettida ba ashkkaratussi tumuppe atto giyogaanne I neessi qoppiyogaa ammanetta. Ne hidootaa mintta naaga. Yihooway ne Xoossaa gidiyo gishshawu neeni aybanne yayyana koshshennaagaa hassaya.
MAZAMURE 3 Nu Wolqqaa, Nu Hidootaa, Nu Qatuwaa
a Issi issi asatu sunttay laamettiis.
b MISILIYA QONCCISSUWA: Amarida ishanttinne michchontti issippe shiiqidosona. Yihooway ba ashkkarati deꞌiyo sohoy awan gidinkka eta naaganawu awu wolqqay deꞌiyogaa eti ammanettoosona.