YELAGATI OYCHCHIYO OYSHAA
Sooshal Miidee Tana Waati Qohiiddi Deꞌii?
Nena yelidaageeti neeni sooshal miidiya goꞌettanaadan eeno giyonaa? Yaatikko, ha huuphe yohoy keehi koshshiya heezzu ogiyan nena maaddana.
Ha huuphe yohuwan beꞌanabata
Sooshal miidee ta wodiya waati wurssii?
Sooshal miidiya goꞌettiyogee wolqqaamiya paraa toggiyogaa mala; neeni A akeekan goꞌettenaba gidikko, nena qohana danddayees.
“Taani sooshal miidiya guutta daqiiqa xallawu beꞌana gaada doommikkokka, daro saatiyawu beꞌidoogaa guyyeppe akeekays! Sooshal miidee amalenne wodiya wurssiyaba gidana danddayees.”—Joꞌano.
Hagaa eray? Sooshal miidee asawu amale gidanaadan qoppidi giigissidoba. Issi saytee keehi erettido payduwan asay daro saatiyawu hegaa beꞌiyogaanne erissiyageeti daro miishshaa qanxxiyogaa hegaa giigissiyageeti eroosona.
Nena hagaadan oychcha: ‘Taani sooshal miidiya beꞌishin wodee coo wurii? He wodiyappe amaridaagaa taani maaddiyabaa oottana danddayiyanaa?’
Neeni oottana danddayiyobaa. Neeni sooshal miidiya ay keena saatiyawu beꞌanaakko kuuya, qassi neeni kuuyidoogaadan ootta.
Neeni sooshal miidiya ay keena saatiyawu beꞌanaakko kuuya
“Ta silkke taani guutta daqiiqawu sooshal miidiya beꞌa simmin issi issi appeta gorddanaadan oottaas. Taani amarida wodiyawu hegaadan oottidogee, ay keena saatiyawu sooshal miidiya beꞌana koshshiyakko akeekanaadan oottiis; hegaappe denddidaagan daro wodiya an wurssikke.”—Tiino.
Geeshsha Maxaafaa maara: “Intte wodiyan keehi koshshiyabaa oottite.”—Efisoona 5:16.
Sooshal miidee tana xiskkuwa waati diggii?
Yelagati galla galla hosppun saatiyawu xiskkana koshshiyogaa daro eranchchati yootikkonne, daroti hegaa keena xiskkokkona. Sooshal miidiya goꞌettiyogee he metuwawu issi gaaso.
“Xiskkanaappe kase sooshal miidiyan deꞌiya keehi koshshiyaba beꞌays, shin hegan kiyidabata xeellishin daro saate aadhdhees. Hegee taani agganawu baaxetiyo iita meeze.”—Maariyo.
Hagaa eray? Koshshiyagaa keena xiskkana xayikko hegee nuuni unꞌꞌettanaadan oottana danddayees. Asa guuggiyabaanne eeshshaabaa xannaꞌiya eranchchiya Jeen Tiwenga yootidoogaadan, asawu payyatettaynne ufayssay xayanaadan oottiya waannabay bessiyagaa keena xiskkenaaga. Xiskkuwa xayoy kaalettiyobaa xeelliyagan A gujjada hagaadan gaasu: “Daro wodiyappe guyyiyan hegee wolqqaama guuggiya harggiyawu kaalettana.”a
Nena hagaadan oychcha: ‘Taani galla galla ay keena xiskkayidda deꞌiyanaa?’ ‘Taani woppu gaada xiskkana bessiyo saatiyan sooshal miidiya coo karchchiyanaa?’
Neeni oottana danddayiyobaa. Elektronike miishshata neeni xiskkiyo sohuwappe haassada wotta. Danddayettiyo wode ubban, xiskkanaappe naaꞌꞌu saatiya kasetada elektronike miishshata goꞌettiyogaa agga. Xiskkuwappe nena denttanaadan saatiya kunttiyaba gidikko, hegawu silkkiya woy tableetiya goꞌettoppa.
Xiskkanaappe kase sooshal miidiya goꞌettiyogaa essa
“Silkkiya goꞌettaydda issi issitoo keehi qamissays, shin hegaa giigissanawu baaxetaydda deꞌays. Taani kaymanne kaseegaappe aaruwan aawatettay siyettiyo asa gidanawu koyays. Ta halchchoy loytta shemppada kaalliya gallassan oottana koshshiyabata oottanaadan keehi qamissennan xiskkiyoga.”—Jerema.
Geeshsha Maxaafaa maara: “Keehi koshshiyabay aybakko shaakki [erite].”—Piliphphisiyusa 1:10.
Sooshal miidee tawu siyettiyabaara gayttidaagan waati qohii?
Issi xinaatiyan oysha zaaruwa oottido naaꞌꞌantto xekka timirtte keetta macca naatuppe bagga gidiyageeti “daroto azzaniyoganne yibbaatiyogaa” yootidosona. He metuwawu gaaso gidiyabaappe issoy sooshal miidiya. Dottore Lenard Saksi, “sooshal miidiyan nena haraatuura geeddarssaydda takkido payduwan, kaseegaappe aaruwan neeni unꞌꞌettana danddayaasa” yaagiis.b
“Yelagati banttana haratuura geeddarssiyogee meeze gididaba, sooshal miidee qassi kaseegaappe aaruwan hegawu eta denttettees. Asay sooshal miidiyan wottido pootota daro saatiyawu beꞌada ne deꞌuwa etaagaara geeddarssaasa, woy ne laggeti allaxxiyo wode oottidobata beꞌada hegee neeppe halidabadan qoppaasa.”—Feebo.
Hagaa eray? Sooshal miidee neeni ne laggetuura gayttanaadan maaddana danddayikkokka, hegee baazzan gayttidi haasayiyogaa mala gidenna. Dottore Nikolas Karderasi, “elektronike miishsha goꞌetidi haraatuura haasayiyogee, sinttan gayttidi haasayiyogaa keena ufayssenna. Asa koshshay issoy issuwara dabbotidi deꞌiyogaa gidiyo gishshawu, sooshal miidiya goꞌettidi haasayiyogee nuna alenna” yaagidi xaafiis.c
Nena hagaadan oychcha: ‘Ta laggeti oottiyobaa beꞌa simmin tawu baddotettay siyettii?’ ‘Ta laggeti sooshal miidiyan wottido pootota beꞌada ta deꞌuwara geeddarssiyo wode salettiya deꞌuwa deꞌiyabadan tawu siyettii?’ ‘Taani sooshal miidiyan wottiyobata “dosida asay” guutta gidikko woy mule xayikko azzaniyanaa?’
Neeni oottana danddayiyobaa. Amarida gallassawu, saaminttawu, woy issi aginawu sooshal miidiya goꞌettennan agganawu baaxeta. Baazzan gayttada woy silkkiya dawalada ne laggetuura haasayiyo wodiya kaseegaappe aaruwan gujja. Sooshal miidiyappe haakkido wodetun daro unꞌꞌettennaagaanne ufayttiyogaa akeekana danddayaasa.
Ne laggetuura baazzan gayttada wodiya attana danddayay?
“Taani sooshal miidiya goꞌettiyo wode haraati oottiyobaa bolli daro xeela wottays. Ta goꞌettiyo sooshal miidiya xayissa simmin, ta hashiyappe gita toohoy wodhdhidabadan tawu siyettiis; qassi hegee loꞌꞌobata oottanawu wodiya demmanaadan maaddiis.—Biriyano
Geeshsha Maxaafaa maara: “Asi ubbi ay oottiyakko yiggi xeello; yaatikko I baagaa hara asaagaara geeddarissennan ba oosuwan ufayttana.”—Galaatiya 6:4.
a iGen giyo maxaafaappe ekettidaagaa.
b Way Jendder Maters giyo maxaafaappe ekettidaagaa.
c Glowu Kids giyo maxaafaappe ekettidaagaa.