ʼE Ko Te Temi Fakaʼosi Koa ʼAenī ʼo Te Kele?
Koteā anai takotou tali ki te fehuʼi ʼaenī:
ʼI te temi kā haʼu, ʼe liliu anai koa te ʼu ʼaluʼaga ʼo te kele
(a) ʼo lelei age?
(b) ʼo tatau pē ia?
(c) ʼo kovi ʼosi age ia?
ʼE KOTOU faiga koa ke kotou taupau he manatu ʼe lelei ʼo ʼuhiga mo te kā haʼu? ʼE lahi te ʼu lelei ʼe tou maʼu mokā tou manatu fēia. Neʼe fakahā e te ʼu sivi neʼe fai ko te hahaʼi ʼaē ʼe natou maʼu he ʼu manatu ʼe lelei, ʼe natou fakakaukau lelei pea mo mālolohi. Ko te sivi loaloaga neʼe fai pea neʼe maʼu ai ʼi te hahaʼi tagata ʼaē ʼe natou maʼu he ʼu manatu ʼe lelei, neʼe tokosiʼi age nātou ʼaē neʼe mahaki mafu iā nātou ʼaē ʼe mole hanatou ʼamanaki ʼo ʼuhiga mo te maʼuli. Ko te ʼu fua ʼo te sivi ʼaia ʼe ʼalutahi mo te ʼu palalau ʼaenī ʼi te Tohi-Tapu neʼe fai kua hili kiai ni ʼu sēkulō: “Ko he loto ʼe fiafia ʼe ko he meʼa lelei ia ohagē ko he faitoʼo, kae ko he laumālie kua vaivai ʼe ina fakamoamoa te ʼu hui.”—Tāʼaga Lea 17:22.
Kae ʼaki te ʼu meʼa ʼaē ʼe fakakikite e te hahaʼi popoto ʼo ʼuhiga mo te kā haʼu ʼo te Kele, maʼa te tokolahi ʼe faigataʼa hakita taupau takita fiafia pea mo he manatu ʼe lelei. Tou vakaʼi ʼihi ʼu fakakikite fakatupu tuʼania ʼaē ʼe hā ʼi te ʼu tala logo.
ʼE Hoko Anai He Tuʼutāmaki Ki Totatou Kele
ʼI te taʼu 2002, ko te fale maʼuhiga ʼaē ʼe fai ai te ʼu kumi ʼo ʼuhiga mo te ʼaluʼaga ʼo te kele ʼi Stockholm, neʼe ina fakatokaga ko te mole fakasiʼisiʼi ʼa te tagata tana ʼulihi ia te kele ʼuhi ko tana fia puipui ia te tuputupu fakaekonomika, ʼe feala ke tupu mai ai “te ʼu fetogi maʼuhiga ʼi te momoko pea mo te vevela ʼo te kele pea mo nātulā.” Neʼe toe ʼui ʼi te sivi ʼaia ko te masiva ʼi te mālamanei, mo te hoko atu ʼo te fakapalatahi, pea mo te maumau ʼo te ʼu vao matuʼa pea mo te ʼu manu, ʼe feala ke tupu ai ʼi te sōsiete ia he “fakahoahoa ʼo te ʼu lākilisi fakaekonomika, fakasōsiale pea mo te mole kei puipui ʼo te hahaʼi.”
ʼI te taʼu 2005 neʼe tā e te Kautahi ʼo te ʼu Puleʼaga Fakatahi ia te sivi ʼo ʼuhiga mo te fakafuafua ʼo te nātulā ki te ʼu taʼu e afe kā haʼu. Neʼe ko he sivi ʼo te nātulā neʼe fai lolotoga taʼu e fā ʼo ʼuhiga mo te Kele kātoa, ʼaē neʼe kau kiai ia tagata popoto e toko 1 360 mai iā fenua e 95. Neʼe fai ai te fakatokaga fakamataku ʼaenī: “Ko te gāue ʼa te tagata ʼe mamafa fau ki te Kele pea mo fakatupu kovi ki te haʼele lelei ʼo te nātulā, koia ʼe mole tou ʼiloʼi papau peʼe feʼauga anai te ʼu meʼa maʼuli ʼo te kele ke māʼuʼuli ʼaki ia te ʼu taʼiake kā haʼu.” ʼE toe ʼui ʼi te sivi ʼaia, ke ʼaua naʼa hoko he tuʼutāmaki, ʼe maʼua ke fai “he ʼu fetogi maʼuhiga ʼi te ʼu faʼahiga fai ʼo te gāue, ʼi te ʼu matani gāue, pea mo te ʼu aga kae mole heʼeki fai he fetogi ʼi te ʼu faʼahi ʼaia.”
Ko Anna Tibaijuka, te pule ʼo te Polokalama ʼa te Kautahi ʼo te ʼu Puleʼaga Fakatahi ʼo ʼuhiga mo te gāue ʼa te Tagata, ʼe ina fakahā ia te manatu ʼaē ʼe fakahaʼuhaʼu ʼo tui kiai e te hahaʼi popoto ʼe tokolahi. ʼE ina ʼui fēnei: “Kapau ʼe hoko atu pē tatatou aga fēia ʼo mole tou fai he ʼu fetogi, pea ʼe ko he kā haʼu fakatuʼutāmaki ʼaē ʼe kā hoko anai.”
He Tupuʼaga Ke Tou Maʼu He ʼu Manatu ʼe Lelei
Ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, ʼaē ʼe natou tā ia te nusipepa ʼaenī, ʼe natou toe tui mo nātou kua vave hoko mai he ʼu ʼaluʼaga maʼuhiga kā natou fetogi lahi anai ia te kele. Kae ʼe mole natou tui ki he kā haʼu fakamataku, kae ko te ʼu meʼa ʼaē kā hoko ʼe iku anai ki te ʼu ʼaluʼaga taulekaleka ʼaupitō neʼe mole heʼeki hoko ʼi te mālamanei. He koʼē ʼe natou maʼu te ʼu manatu ʼe lelei ʼaia? Heʼe natou falala ki te ʼu fakapapau ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Folafola ʼo te ʼAtua ia te Tohi-Tapu. Kotou tokagaʼi te tahi ʼi te ʼu fakapapau ʼaia: “Kei toe he kiʼi temi siʼipē, pea pulihi anai te tagata agakovi; pea ʼe mahino papau ia ʼe ke tokaga anai ki tona potu, kā kua puli anai ia. Kae ko te kau agavaivai ʼe natou maʼu anai te kele, pea ʼe natou fiafia moʼoni anai ʼi te mahu ʼo te tokalelei.”—Pesalemo 37:10, 11.
Ko te falala ʼaia ʼe ko he moemisi pē koa? ʼI muʼa ʼo hatatou tali ki te fehuʼi ʼaia, tou vakaʼi fakalelei ia te manatu ʼaenī: ʼI ni ʼu taʼu e afe ki muʼa atu, neʼe fakakikite moʼoni ʼi te Tohi-Tapu ia te ʼu fihifihia tāfito ʼaē ʼe tou sio mata kiai ʼi te temi nei ʼe mamahi ai te kele pea mo te hahaʼi. Kotou lau ia te ʼu vaega Tohi-Tapu ʼi te ʼalatike kā hoa mai, pea mo kotou fakatatau mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe kotou sio ʼe lolotoga hoko nei ʼi te mālamanei. ʼI takotou fai ia te faʼahi ʼaia, ʼe tuputupu anai takotou falala ʼaē ʼe totonu ia te tala fakakikite ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe tonu ke hoko mai.