ʼE Kotou Maʼu Koa Te Manatu ʼa Sehova ʼo ʼUhiga Mo Te Faitotonu?

1, 2. (1) Kotea te aluʼaga ʼe mole faitotonu ʼae neʼe hoko kia Napote pea mo ʼona foha? (2) Kotea te ʼu kalitate ʼe lua ʼe tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaeni?

NEʼE ʼi ai te ʼu tagata agakovi ʼe toko lua, neʼe nā fai he ʼu loi ʼo ʼuhiga mo te tagata. Neʼe nā tukugakoviʼi ia ia takua neʼe faitutuku ki te ʼAtua pea mo te hau. Kaʼe neʼe fakamauʼi te tagata pea neʼe fakatuʼā ki te mate. Kotou fakakaukauʼi age muʼa pe kotea ʼae neʼe logoʼi e te hahaʼi ʼae ʼe natou fia fai ki te faitotonu, ʼi tanatou sisio ki te matehi ʼo te tagata ʼaia pea mo ʼona foha logo la neʼe mole natou fai he meʼa ʼe kovi. Neʼe hoko moʼoni te aluʼaga ʼaia. Ko te hisitolia ʼaia ʼo te tagata neʼe tauhi agatonu kia Sehova, neʼe higoa ko Napote. Neʼe maʼuli ʼi te temi ʼae neʼe pule ai te Hau ko Akapo ʼi Iselaele.​—1 Hau 21:11-13; 2 Hau 9:⁠26.

² ʼE tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaeni pe kotea ʼae neʼe hoko kia Napote. ʼE tou vakaʼi anai pe kotea te agahala mamafa ʼae neʼe fai e te tagata ʼafeā ʼi te kokelekasio. ʼE tou vakaʼi anai pe koʼe ʼe ʼaoga ke tou maʼu te agavaivai pea mo te lotofakamolemole gafua mo kapau ʼe tou fia faʼifaʼitakiʼi ia te faitotonu ʼa Sehova.

HE ALUʼAGA ʼE MOLE FAITOTONU

3, 4. Ko ai ia Napote? He koʼe neʼe mole ina fia fakatau tona kele ki te Hau ko Akapo?

³ Ko Napote neʼe ko te tagata neʼe tauhi agatonu kia Sehova. Kaʼe ʼi te temi ʼaia, tokolahi te hahaʼi neʼe natou mulimuli ki te faʼifaʼitaki kovi ʼae neʼe tuku e te Hau ko Akapo pea mo tona ʼohoana ko Sesapele, te Fineʼaliki agakovi. Neʼe natou tauhi ki te ʼatua loi ko Paale, pea neʼe mole natou fakaʼapaʼapa kia Sehova pea mo ʼana lao. Kaʼe, neʼe maʼuhiga age kia Napote ʼana felogoʼi mo Sehova ʼi tona maʼuli.

⁴ Lau ia 1 Hau 21:1-3. Neʼe kole e Akapo kia Napote, pe ʼe feala hana totogi tana gaueʼaga vite peʼe ke ina toʼo tona kele kaʼe ke ina foaki age he tahi kele ʼe lelei age. Kaʼe neʼe fakafisi ia Napote. Kotea tona tupuʼaga? Neʼe ina fakamahino fenei age, ʼaki he aga fakaʼapaʼapa: “Ke taofi au e [Sehova] naa au foaki kia koe te tofiga o aku tamai!” Neʼe fakafisi ia Napote ki te kole ʼa te Hau ko Akapo, koteʼuhi neʼe mole fia talagataʼa ki te lao ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te tofiʼa fakafamili. Neʼe tapuʼi ʼi te lao ke fakatau te ʼu kele ʼo te famili. (Levitiko 25:23; Numelo 36:⁠7) ʼE mahino ia, neʼe fia fakalogo ia Napote kia Sehova.

5. Kotea ʼae neʼe fai e Sesapele ke feala hana maʼu ia te gaueʼaga ʼa Napote?

⁵ Neʼe fakafisi ia Napote ke fakatau tana gaueʼaga vite. Kaʼe neʼe fia maʼu e te Fineʼaliki ko Sesapele tona kele. Koia neʼe fai ai leva e te Hau ko Akapo pea mo tona ʼohoana, he ʼu fakatuʼutuʼu ʼe kovi ʼaupito. Neʼe kole ai e Sesapele ki te ʼu tagata ʼe toko lua ke nā tukugakoviʼi ia Napote, ʼo nā ui neʼe ina fai he ʼu aga ʼe kovi. Kaʼe neʼe ko te ʼu loi ʼaia. Koia neʼe matehi ai ia Napote pea mo ʼona foha. Kotea ʼae neʼe fai e Sehova ʼo ʼuhiga mo te aluʼaga ʼaia ʼe mole faitotonu?

TE ATUA ʼO TE FAITOTONU

6, 7. Neʼe fakaha feafeaʼi e Sehova ʼe maʼuhiga kia ia te faitotonu? Pea he koʼe neʼe lagi fiafia leva te loto ʼo te famili ʼo Napote pea mo ʼona kaumeʼa?

⁶ Neʼe fekauʼi leva e Sehova ia Elia ke alu ʼo fakafelaveʼi kia Akapo. Neʼe ui age e Elia kia Akapo, ʼe ko he tagata faifakapo pea mo kaihaʼa. Kotea te tonu ʼa Sehova? ʼE tonu ke matehi ia Akapo, mo tona ʼohoana pea mo ʼona foha, ohage ko te meʼa ʼae neʼe nā fai kia Napote mo ʼona foha.​—1 Hau 21:17-25.

⁷ Neʼe lotomamahi ia te famili ʼo Napote pea mo ʼona kaumeʼa, ʼuhi ko te ʼu meʼa ʼae neʼe fai e Akapo. Kaʼe neʼe sio ia Sehova ki te aluʼaga ʼaia ʼe mole faitotonu. Koia neʼe ina foimo fai he tonu ki ai. Neʼe lagi fiafia te loto ʼo te famili ʼo Napote pea mo ʼona kaumeʼa. Kaʼe, ʼi te temi ʼae neʼe hoko ai te aluʼaga ʼaia, neʼe lagi ʼahiʼahiʼi ai tanatou agavaivai pea mo tanatou falala kia Sehova.

8. Kotea ʼae neʼe fai e Akapo ʼi tana maʼu ia te logo mai ia Sehova? Kotea leva ʼae neʼe fai e Sehova?

⁸ ’I te logo ʼa Akapo ki te fakatuʼutuʼu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo ia, “nee ina hae leva ona kofu, kae nee ina tui leva he taga ki tona sino, pea nee sesunio leva ia ia: nee moe ia mo te taga aena, pea nee haele tolotolo pe ia.” Neʼe fakamalaloʼi e Akapo ia ia totonu. Kotea leva ʼae neʼe hoko? Neʼe ui fenei e Sehova kia Elia: “Koteuhi kua fakamalalo ia ia i oku mua, e mole au tuku anai te malaia i te temi o tona mauli, kae e au fakahifo anai ia ia ki tona fale i te lolotoga o te mauli o tona foha.” (1 Hau 21:27-29; 2 Hau 10:10, 11, 17) Neʼe manavaʼofa ia Sehova kia Akapo, koteʼuhi ko Sehova, ʼe ko ia “ ʼe ina sivisivi te ʼu loto.” Ko ia ʼae ʼe ina iloʼi totatou ʼuhiga totonu.​—Ta’aga Lea 17:3, MN.

ʼE TOU PUIPUI TATATOU TUI MO KAPAU ʼE TOU AGAVAIVAI

9. He koʼe neʼe puipui te tui ʼa te famili ʼo Napote pea mo ʼona kaumeʼa ʼuhi ko tanatou agavaivai?

⁹ Neʼe logo ia te famili ʼo Napote pea mo ʼona kaumeʼa ki te ui ʼae, ʼe mole fakatuʼā anai te famili ʼo Akapo moka hili tona mate. Neʼe lagi ko he ʼahiʼahiʼi ʼaia ʼo tanatou tui ki te ʼAtua. Kaʼe neʼe natou puipui tanatou tui ki te ʼAtua, he neʼe natou maʼu te agavaivai. Kotea tona tupuʼaga? Kapau ʼe natou agavaivai, ʼe hoko atu pe anai tanatou tauhi kia Sehova, he ʼe natou tui papau ko te ʼAtua ʼe faitotonu. (Lau ia Tetelonome 32:3, 4.a) (Vakaʼi te kiʼi nota.) ʼE fiafia anai te famili ʼo Napote, moka natou sisio ki te toe fakatuʼuake ki te maʼuli, ʼo natou ʼae neʼe natou ʼoʼofa mamahi ai. ʼE fakaha ai leva e Sehova tana faitotonu kia Napote pea mo ʼona foha. (Sopo 14:14, 15; Soane 5:28, 29) Ko he tahi ʼe agavaivai, ʼe ina iloʼi “e aumai anai e te Atua te u gaue fuli ki te fakamaauaga, mo te u mea fuli ae e fufu, pe e lelei pee kovi.” (Ekelesiasi 12:16) ʼE tokagaʼi e Sehova ia te ʼu aluʼaga ʼae ʼe mole tou iloʼi. Koia kapau ʼe tou agavaivai, ʼe tou hoko atu anai tatatou tui kia Sehova.

10, 11. (1) Kotea te ʼu aluʼaga ʼe feala ke ʼahiʼahiʼi ai tatatou tui ki te ʼAtua? (2) He koʼe ʼe tonu ke tou agavaivai?

¹⁰ Kotea anai ka kotou fai mo kapau ʼe toʼo e te kau tagata ʼafeā he tonu ʼe mole kotou mahino ki ai, peʼe mole alu ai takotou manatu? Ohage la, kotea ʼae ka kotou fai anai mo kapau ʼe toʼo ia he pilivilesio ʼo he tahi ʼe kotou ʼoʼofa ai? Kaʼe ʼe feafeaʼi la mo kapau ʼe fakamavae tokotou ʼohoana, peʼe ko hakotou fanau, peʼe ko hokotou kaumeʼa, ʼi te kokelekasio, kaʼe mole kotou tali lelei te tonu ʼae neʼe toʼo e te kau tagata ʼafeā? Kotea ka kotou fai anai mo kapau, ʼi takotou manatu, neʼe faihala te kau tagata ʼafeā, koteʼuhi neʼe mole natou manavaʼofa kia ia ʼae neʼe agahala? ʼE feala ke ʼahiʼahiʼi ai tatatou tui ʼae kia Sehova, moka hoko he ʼu aluʼaga feia. Pea mo tou lotolotolua ʼo ʼuhiga mo tana faʼahiga takitaki te kokelekasio ia ʼaho nei. He koʼe ʼe ʼaoga ke tou agavaivai, ke feala hatatou puipui tatou moka ʼahiʼahiʼi tatatou tui ʼi he ʼu aluʼaga feia? Tou vakaʼi he ʼu tupuʼaga ʼe lua.

¹¹ ʼUluaki, kapau ʼe tou agavaivai, ʼe tou mahino anai ʼe mole tou iloʼi katoa ia te aluʼaga ʼae neʼe hoko. Tatau aipe pe ʼe tou manatu ʼe tou iloʼi lelei ia te aluʼaga ʼaia, kaʼe ʼe ko Sehova tokotahi pe ʼe ina iloʼi lelei ia te loto ʼo te tagata. (1 Samuele 16:⁠7) Kapau ʼe tou manatuʼi te faʼahi ʼaia, ʼe tou mahino ai ʼe ʼi ai ʼotatou tuʼakoi, pea ʼe tonu ke tou fakatonutonuʼi ʼatatou manatu. Lua, ʼe feala pe ke tou tokagaʼi he aluʼaga ʼe mole faitotonu, peʼe ke tou felaveʼi mo he aluʼaga feia. Kapau ʼe tou agavaivai, ʼe tou fakalogo anai pea mo faʼa kataki, ʼo fakatalitali ke fakatokatoka e Sehova ia te aluʼaga ʼaia. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “ ʼE manuʼia anai ia natou ʼae ʼe manavasiʼi ki te ʼAtua moʼoni.” Pea ʼe toe hoko atu fenei: “Kaʼe ʼe mole manuʼia anai ia ia ʼae ʼe agakovi, pea ʼe mole fualoa anai ʼona ʼaho.” (Tagata Tanaki 8:12, 13, MN ) Kapau ʼe tou agavaivai, ʼe fua lelei anai kia tatou totonu, pea mo natou ʼae ʼe kau ki te fihifihia ʼaia.​—Lau ia 1 Petelo 5:⁠5.

NEʼE MALUALOI HE TAHI ʼI TE KOKELEKASIO

12. Kotea te fakamatala ʼae ka tou vakaʼi anai? Kotea tona tupuʼaga?

¹² Neʼe ʼi ai te aluʼaga neʼe hoko ki te ʼu ʼuluaki Kilisitiano ʼi Atiokia ʼi Silia. Neʼe ʼahiʼahiʼi ai tanatou agavaivai pea mo tanatou lotofakamolemole. Tou vakaʼi te fakamatala ʼaia pea mo vakaʼi pe ʼe tou fakamolemole gafua. ʼE tokoni mai anai ke tou mahino pe koʼe ʼe tali e Sehova ia te hahaʼi agahala, logo la te maʼoluga ʼo ʼana pelesepeto.

13, 14. Kotea te ʼu gaue neʼe tuku ki te apositolo ko Petelo? Pea neʼe ina fakaha feafeaʼi tana lototoʼa?

¹³ Ko te apositolo ko Petelo, neʼe ko te tagata ʼafeā neʼe iloʼi lelei e te ʼu ʼuluaki Kilisitiano. Neʼe ko te kaumeʼa lelei ʼo Sesu pea neʼe lahi te ʼu gaue maʼuhiga neʼe tuku age ke ina fai. (Mateo 16:19) Ohage la ʼi te taʼu 36, neʼe fekauʼi ia Petelo ke alu ʼo faifakamafola kia Kolonelio pea mo natou fuli ʼo tona loto fale. He koʼe neʼe makehe ia te gaue ʼaia? He ʼe ko Kolonelio, neʼe mole ko he Sutea, neʼe ko te Senitile neʼe heʼeki silikosisioʼi. ʼI te temi ʼae neʼe hifo ai te laumalie maʼoniʼoni kia Kolonelio pea mo tona loto fale, neʼe mahino leva ia Petelo, kua feala ke papitemaʼi natou ke natou liliu ko he ʼu ­Kilisitiano. Neʼe ina ui fenei: “Kua maʼu e te hahaʼi ʼaeni ia te laumalie maʼoniʼoni ohage pe ko tatou. Koia, ko ai koa ʼae ʼe feala ke ina taʼofi tanatou papitema ʼaki te vai?”​—Gaue 10:⁠47.

¹⁴ ʼI te taʼu 49, neʼe fakatahitahi te kau apositolo mo te kau tagata ʼafeā ʼi Selusalemi, ke natou vakavakaʼi pe ʼe tonu ke silikosisioʼi te kau Kilisitiano ʼae ʼe mole Sutea. ʼI te fono ʼaia, neʼe palalau ia Petelo ʼaki he lototoʼa, ʼo ina fakamanatuʼi age ki ʼona tehina, neʼe sio mata ki te maʼu e te ʼu hahaʼi ʼe mole Sutea, ia te laumalie maʼoniʼoni. Neʼe ko te aluʼaga ʼaia neʼe fakamatala e Petelo, ʼae neʼe tokoni ki te kolesi pule ke natou toʼo te tonu. (Gaue 15:6-11, 13, 14, 28, 29) Koia ʼe feala ai ki te kau Kilisitiano fuli, te kau Sutea mo natou ʼae ʼe mole Sutea, ke natou maʼu he lotofakafetaʼi ʼo ʼuhiga mo Petelo, he neʼe lotomalohi ʼo fakamatala te ʼu aluʼaga ʼae neʼe sio ki ai. ʼE mahino ia, neʼe ­falala te ʼu ʼuluaki Kilisitiano ki te tagata ­agatonu pea mo fakapotopoto ʼaia.​—Hepeleo 13:⁠7.

15. Kotea te lakahala neʼe fai e Petelo ʼi tana ʼi Atiokia ʼi Silia? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)

¹⁵ Hili pe te fono ʼaia ’i Selusalemi, neʼe alu leva ia Petelo ʼo ʼaʼahi ia te kolo ko Atiokia ʼi Silia. ʼI tana ʼi te kolo ʼaia, neʼe fakatahi tuʼumaʼu mo te kau Kilisitiano ʼe mole Sutea. ʼE mahino ia, neʼe natou fiafia ʼi tanatou maʼu he ʼu ako mai te faiakonaki ʼa Petelo. Kaʼe neʼe lagi natou punamaʼuli pea mo lotomamahi, he ʼe fokifa pe, neʼe mole kei fia kai fakatahi ia Petelo mo natou. Pea neʼe ina ʼekenaki te tahi ʼu Kilisitiano Sutea, ʼo kau ai mo Palenapa, ke tuku tanatou toe fakatahi mo natou ʼaia. Neʼe feala pe ke tokakovi te kokelekasio ʼuhi ko ia. He koʼe neʼe lakahala feia ia Petelo, logo la neʼe ko he tagata ʼafeā kua fotufotuʼa ʼi te faʼahi fakalaumalie? Kotea te ako ʼe tou maʼu mai te lakahala ʼa Petelo? ʼE tokoni feafeaʼi mai anai ke ʼaua naʼa tou lotovaivai ʼuhi ko he ʼu palalau peʼe ko he aga neʼe fai e he tagata ʼafeā?

16. Neʼe fakatonutonuʼi feafeaʼi ia Petelo? Kotea te ʼu fehuʼi ʼe feala ke tou fai ʼo ʼuhiga mo te aluʼaga ʼaia neʼe hoko?

¹⁶ Lau ia Kalate 2:11-14. Neʼe kua mataku ia Petelo ki te tagata. (Taaga Lea 29:25) Neʼe iloʼi e Petelo te manatu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te kau Senitile. Kaʼe neʼe mataku ia ki te kau Kilisitiano Sutea ʼae neʼe ʼomai mai Selusalemi. Neʼe tuʼania ia naʼa fatufatuʼi ʼuhi ko tana fakatahi mo te kau Kilisitiano ʼe mole Sutea. Koia neʼe ui ai e te apositolo ko Paulo kia Petelo, ʼe ko he tagata malualoi. He koʼe neʼe fai e Paulo te ʼu palalau ʼaia? Koteʼuhi neʼe logo ki te ʼu palalau ʼae neʼe fai e Petelo ʼo ʼuhiga mo te kau Senitile, ʼi tanatou fono ʼae ʼi Selusalemi ʼi te taʼu 49. (Gaue 15:12; Kalate 2:13, nota.) Kotea ʼae neʼe fai e te kau Kilisitiano Senitile ʼi tanatou sisio ki te aga ʼa Petelo? Neʼe natou to koa ʼi te moʼoni? Neʼe toʼo koa te pilivilesio ʼa Petelo ʼuhi ko tana aga ʼaia?

KOTOU LOTOFAKAMOLEMOLE

17. Neʼe fua lelei feafeaʼi kia Petelo te fakamolemole ʼa Sehova tana lakahala?

¹⁷ Neʼe tali e Petelo ia te fakatonutonu ʼae neʼe fai age e Paulo, he neʼe agavaivai. ʼE mole ui mai ʼi te Tohi-Tapu pe neʼe toʼo te ʼu pilivilesio ʼa Petelo. Kaʼe ki muli age, neʼe takitaki ia ia e te laumalie maʼoniʼoni ke ina fai te ʼu tohi ʼe lua ʼe tou maʼu ʼi te Tohi-Tapu. ʼI tana lua tohi, neʼe ui ai e Petelo ko Paulo ko tona “tehina ʼofaina.” (2 Petelo 3:15) Neʼe lagi lotomamahi te kau Kilisitiano Senitile ʼuhi ko te aga ʼa Petelo. Kaʼe neʼe hoko atu pe te fakaʼaogaʼi e Sesu ia Petelo. (Efeso 1:22) Neʼe faʼifaʼitakiʼi e te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼo te kokelekasio ia Sesu pea mo tana Tamai, ʼo natou fakamolemole ai kia Petelo. Koia ʼofa pe ke mole tukia he tahi ia tatou ʼuhi ko te ʼu lakahala ʼa he tahi.

18. Kotea te ʼu aluʼaga ʼe ʼaoga ke tou faʼifaʼitakiʼi ai te faitotonu ʼa Sehova?

¹⁸ Neʼe mole he tagata ʼafeā neʼe haohaoa ʼi te ʼu kokelekasio ʼo te ʼuluaki sekulo. ʼO toe feia pe ia ʼaho nei, ʼe mole he tagata ʼafeā ʼe haohaoa. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “ ʼE lahi te ʼu lakaga ʼe tou lakahala fuli ai.” (Sakopo 3:2, nota.) ʼE tou fakamoʼoni fuli ki ai. Kaʼe kotea ka tou fai anai moka lakahala mai he tehina kia tatou? ʼE tou maʼu anai koa te manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te faitotonu? Ohage la, ʼe tou tali feafeaʼi anai mo kapau ʼe fai mai e he tagata ʼafeā he ʼu palalau ʼe fakatupu lotomamahi? ʼE tou tukia anai koa mo kapau ʼe fai mai e he tagata ʼafeā he ʼu palalau neʼe mole ina fakakaukauʼi, pea mo fakatupu ita? ʼE tou ui atu aipe koa ʼe mole kei tuha te tehina ʼaia ke tagata ʼafeā? Peʼe tou faʼa kataki anai koa pea mo falala kia Sesu, te pule ʼo te kokelekasio? ʼE tou haga manatuʼi anai koa te lakahala ʼaia, peʼe tou manatuʼi tatou te ʼu taʼu fuli ʼae neʼe tauhi agatonu ai kia Sehova? Kapau ʼe kei tagata ʼafeā pe te tehina ʼae neʼe agahala mai kia tatou, pea mo ina maʼu he tahi age ʼu pilivilesio, ʼe tou fiafia anai koa ʼo ʼuhiga mo ia? Kapau ʼe tou lotofakamolemole, ʼe tou fakaha ai ʼe tou maʼu ia te manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te faitotonu.​—Lau ia Mateo 6:14, 15.

19. Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fakatotonu malohi ke tou fai?

¹⁹ ʼE tou fia fai fuli ki te faitotonu. Koia ʼe tou fakaʼamu ai ke hoko mai la te ʼaho, ʼae ʼe pulihi ai e Sehova ia te ʼu aluʼaga ʼe mole faitotonu, ʼae neʼe fakatupu e Satana pea mo tona malama agakovi ʼaeni. (Esaia 65:17) Koia, ʼo fakatalitali ki te ʼaho ʼaia, tou tali ʼaki he agavaivai ʼotatou tuʼakoi, ʼe mole feala ke tou iloʼi katoa te ʼu aluʼaga fuli ʼae neʼe hoko. Tou fakamolemole kia natou ʼae neʼe agahala mai kia tatou. Kapau ʼe tou fai feia, ʼe tou fakaha ai ʼe tou maʼu ia te manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te faitotonu.