Watchtower TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Watchtower
TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Faka'uvea
  • TOHI-TAPU
  • TOHI
  • FONO
  • w92 15/11 p. 7
  • Te Koluse—Ko He Fakaʼiloga Koa ʼAia ʼo Te Lotu Faka Kilisitiano?

Aucune vidéo n'est disponible pour cette sélection.

Il y a eu un problème lors du chargement de la vidéo.

  • Te Koluse—Ko He Fakaʼiloga Koa ʼAia ʼo Te Lotu Faka Kilisitiano?
  • Te Tule Leʼo—1992
  • He Tahi ʼu Alatike
  • He Ko ʼe ʼe Mole Fakaʼaogaʼi e Te Kau Fakamoʼoni ʼa Sehova Ia Te Koluse ʼi Tanatou Tauhi?
    Fehuʼi ʼe Fai Tuʼumaʼu
  • He Koʼe ʼe Mole Fakaʼaogaʼi e Te Kau Kilisitiano Moʼoni Ia Te Koluse ʼi Tanatou Tauhi?
    Koteā ʼAē ʼe Akoʼi Moʼoni Mai ʼi Te Tohi-Tapu?
  • Te ʼu Fakatahi Fakatisitilike 2008 “Neʼe Takitaki e Te Laumālie ʼo Te ʼAtua”
    Te Tule Leʼo—2008
Te Tule Leʼo—1992
w92 15/11 p. 7

Te Koluse—Ko He Fakaʼiloga Koa ʼAia ʼo Te Lotu Faka Kilisitiano?

LOLOTOGA ʼi te ʼatu sēkulō, tokolahi neʼe nātou tali te koluse ko he fakaʼiloga ia ʼo te lotu faka kilisitiano. Kae ko he meʼa moʼoni koa? Tokolahi ʼaē neʼe nātou tui fakamalotoloto ki te fahaʼi ʼaia neʼe nātou puna’maʼuli ʼi tanatou akoʼi ʼaē ko te koluse ʼe mole ʼāteaina pe ki te keletiate. Ko he meʼa ia kua lahi tona fakaʼaogaʼi ʼi te ʼu lotu ʼaē ʼe mole ko he ʼu lotu faka kilisitiano ʼaē ʼi te malamanei katoa.

Ohage la, ʼi te kamataʼaga ʼo te ʼu taʼu 1 500, ʼe hage ko Hernán Cortés pea mo tana kautau “kilisitiano” ʼaē neʼe nātou teuteu ke nātou tauʼi te Fenua Aztèque, neʼe nātou fua tanatou fuka ʼaē ʼe tohi ai te ta ʼaenī: “Tou mulimuli ki te fakaʼiloga ʼo te koluse tapu ʼo te tui moʼoni, pea ʼaki te fakaʼiloga ʼaia ʼe tou mālo anai.” Neʼe nātou puna’maʼuli ʼi tanatou maʼu ʼi te kau fili pagani te koluse kae ʼe mole tatau mo ʼanatou. Neʼe fēnei te ʼui ʼa te tohi Te ʼu lotu lalahi ʼo te malamanei (fakapilitānia): “Ko Cortés pea mo tana ʼu hahaʼi neʼe nātou tuta ʼi te ʼu sakilifisio fakatagata ʼa te kau Aztèques pea mo te meʼa ʼe ʼui ʼi te lotu ʼo te keletiate ko te ʼu meʼa fakatemonio: (...) ko te tauhi ki te ʼu koluse ʼe fakatā ʼaki te ʼu ʼatua ʼo te matagi pea mo te ʼua.”

ʼI te alatike ʼi te nusipepa ʼaē La Nación, ko te tagata faitohi ko José Alberto Furque neʼe ina fakatokagaʼi ʼi te lua koga ʼo te 18 sēkulō, neʼe kamata ai “te fefihiʼaki ʼa te kau popoto (te kau anthropologistes pea mo te kau archéologues) ʼo kovi ʼaupito, ki te haʼuʼaga pea mo te ʼuhiga ʼo te koluse” ʼaē neʼe nātou maʼu ʼi te potu Loto pea mo te potu Toga ʼo Amelika. ʼE fakaʼiloga ia ko ʼihi ʼi tanatou holi mālohi ʼaē ki te ʼuhiga ʼo te koluse, pea ʼi tanatou fia taupau te ʼuhiga ʼo te koluse ʼe ko te fakaʼiloga faka “kilisitiano” ʼāteaina pe, neʼe nātou faʼu ai te manatu ʼaē ko te evaselio neʼe faka mafola ki Amelika ʼi muʼa ʼo te folau ʼaē ʼa Christophe Colomb ki te fenua ʼaia! ʼE tonu ia ke tekeʼi te manatu ʼaia, heʼe mole ʼi ai hona faka moʼoniʼaga.

Ko te ʼu kumi neʼe fai ʼo ʼuhiga mo te potu ʼaia neʼe ina fakagata ai te talanoa neʼe kua feʼāveʼaki. Koʼeni te fakatokaga ʼa Furque: “ ʼI te tohi neʼe ta ʼi te 1893 e te kautahi (Smithsonian Institution), neʼe ina fakahā ko te koluse neʼe kua fualoa tona tauhi (...) ʼi muʼa ʼo te tau ʼo te ʼu ʼuluaki hahaʼi ʼo Eulopa ki te potu Tokelau ʼo Amelika, ʼo fakamoʼoni ʼaki te manatu ʼaē (...) ko te fakatā ʼaia ʼe maʼu ʼi te ʼu kautahi fuli ko he koga ʼo te tauhi faka lotu ki te ʼu mālohi ʼaē ʼe haʼu ai te maʼuli.”

Ko te Tohi-Tapu ʼe ina fakahā ko Sesu neʼe mole mate ʼi he koluse kae neʼe mate ia ʼi te pou, peʼe ʼi te stauros. Ko te higoa ʼaia faka keleka, ʼaē ʼe maʼu ia Mateo 27:40‚ ʼe faka ʼuhiga ʼuluaki ki he ʼakau e tahi, ohage ko te ʼu pou fakatafito ʼo te ʼu ʼapi. Koia, ko te koluse neʼe mole pe feala ke ina fakatā te lotu faka kilisitiano moʼoni. Neʼe fakahā e Sesu te puani moʼoni, te “fakaʼiloga”, ʼo te lotu faka kilisitiano moʼoni ʼi tana ʼui fēnei ki tana kau tisipulo: “ ʼAki te meʼa ʼaenī ʼe ʼiloʼi fuli ai e te hahaʼi ko koutou ko taku ʼu tisipulo: mo kapau ʼe koutou femaʼuʼaki te ʼofa.” — Soane 13:35.

    Te ʼu Tohi Fakaʼuvea (1978-2025)
    Mavae
    Hu Ki Loto
    • Faka'uvea
    • Vaevae
    • Préférences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Conditions d’utilisation
    • Règles de confidentialité
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Hu Ki Loto
    Vaevae