Tou Maʼu Te Agavaivai Moʼoni
“ ʼE ke hāofaki anai te hahaʼi agavaivai.”—2 Samuele 22:28.
1, 2. Koteā ʼaē ʼe tatau ai te ʼu pule ʼo te mālama?
KO TE ʼu foʼi pilamite ʼo Esipito ʼe ko he ʼu fakaʼiloga ʼaia ʼo te ʼu faʼahiga tagata ʼaē neʼe nātou puleʼi te fenua ʼaia. ʼI te ʼu tagata ʼaē neʼe nātou makehe ʼi te hisitolia, ʼe kau ai ia Senakelipe, te hau ʼo Asilia, mo Alexandre le Grand ʼo Keleka, pea mo Jules César ʼo Loma. Ko te ʼu hau fuli ʼaia neʼe ʼi ai te meʼa neʼe nātou tatau ai. Neʼe mole ko he ʼu tagata neʼe agavaivai moʼoni.—Mateo 20:25, 26.
2 ʼI takotou manatu, ʼe feala ʼapē ki he tahi ʼi te ʼu hau ʼaia ke ʼalu ʼo kumi ʼi tona puleʼaga te hahaʼi ʼaē ʼe mole faʼa maʼuhiga moʼo fakaloto fīmālie ia nātou? Kailoa ia! Pea ʼe mole feala anai hakotou sio ʼe nātou ʼolo ki te ʼu nofoʼaga fakaʼofaʼofa ʼa te ʼu hahaʼi ʼaē ʼe māʼuʼuli taʼomia, moʼo fakaloto mālohiʼi ia nātou ʼaia. Ko tanatou aga ki te hahaʼi ʼaē ʼe mole faʼa maʼuhiga ʼe kehe ʼaupito ia mo te aga ʼa te Pule Māʼoluga ʼo te ʼatulaulau, ia Sehova ʼAtua!
Te Faʼifaʼitaki Lahi Tokotahi ʼo Te Agavaivai
3. E feafeaʼi te aga ʼa te Pule Māʼoluga ki tana kau atolasio?
3 Ko Sehova ʼe lahi ʼaupito pea mo māʼoluga, kae “ko tona ʼu mata ʼe taka ʼi te kele kātoa, moʼo fakahā tona mālohi kiā nātou ʼaē ʼe kātoa tonatou loto kiā te ia.” (2 Fakamatala 16:9) Pea koteā ʼaē ʼe fai e Sehova mokā ina maʼu he kau atolasio agavaivai ʼe lotomamahi ʼuhi ko te ʼu faigataʼaʼia kehekehe? ʼI hona ʼaluʼaga fakatātā, ʼe “nofo” mo nātou ʼaia ʼaki tona laumālie maʼoniʼoni, “moʼo fakaloto mālohiʼi te laumālie ʼa te kau agavaivai, moʼo fakaloto mālohiʼi te loto ʼo te hahaʼi ʼaē ʼe taʼomia.” (Isaia 57:15) Koia ko tana kau atolasio ʼaē kua loto mālohi ʼe toe feala anai ke nātou tauhi fakafiafia kiā te ia. ʼE ko he toe agavaivai lahi ʼa te ʼAtua.
4, 5. (a) Neʼe koteā te manatu ʼa te tagata fai pesalemo ʼo ʼuhiga mo te faʼahiga pule ʼa te ʼAtua? (b) Koteā te faka ʼuhiga ʼo te “fia mālalo ifo” ʼa te ʼAtua moʼo tokoni ki “ ʼaē ʼe veliveli”?
4 ʼE mole he tahi age ʼi te ʼatulaulau neʼe fia mālalo ifo ohage ko te Tuʼi ʼAliki moʼo tokoni ki te hahaʼi agahala. Neʼe feala ai ke tohi fēnei e te tagata fai pesalemo: “Ko Sehova ʼe māʼoluga ʼi te ʼu puleʼaga fuli; ko tona kolōlia ʼe māʼoluga age ia ʼi te lagi. Ko ai koa ʼaē ʼe tatau mo Sehova, totatou ʼAtua, ia ia ʼaē ʼe tuʼu tona nofoʼaga ʼi ʼoluga? ʼE fia mālalo ifo ke sio ki te lagi pea mo te kele. ʼE ina lagaʼi ake mai te efu ia ia ʼaē ʼe veliveli; mai te luo ʼo te lefulefu ʼe ina hikihiki ake te tagata masiva.”—Pesalemo 113:4-7.
5 Koutou fakatokagaʼi te kupu “fia mālalo ifo.” Ka fakaʼaogaʼi te kupu ʼaia ki te tagata, pea ʼe feala ke faka ʼuhiga kovi te kupu ʼaia, ‘ohage ia ʼe lahi age ia ʼi ʼaē ʼe veliveli age peʼe masiva age ia ia.’ Ko te “fialahi” ʼaia ʼe mole maʼu e Sehova ʼAtua, ia ia ʼaē ʼe maʼa pea mo maʼoniʼoni. (Maleko 7:22, 23) Kae ko te “fia mālalo ifo” ʼe feala ke toe faka ʼuhiga ki he tahi ʼe ina faka mālalo ifo ia ia ke tatau mo he tahi ʼe veliveli ʼi te faʼahi faka sosiale, peʼe fia hifo mai tona tuʼulaga ke felogoi mo he tahi ʼe mole maʼu tuʼulaga. Koia, ʼe fakaliliu e ʼihi Tohi-Tapu ia Pesalemo 113:6, ʼo ʼui ko te ʼAtua ʼe ina faka mālaloʼi ia ia. ʼE hā lelei ʼi te kupu ʼaia te ʼuhiga ʼo totatou ʼAtua agavaivai, ko he ʼAtua ʼofa ʼe tokaga ʼo foaki te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga ki tana kau atolasio heʼe haohaoa!—2 Samuele 22:36.
Neʼe Agavaivai Ia Sesu
6. Neʼe hā feafeaʼi te agavaivai ʼaupito ʼa Sehova?
6 Neʼe fakahā e Sehova tana agavaivai ʼaupito pea mo tona ʼofa lahi, ʼi tana fekauʼi mai tona ʼAlo ʼofaina ʼuluaki tupu ki te kele pea mo lahilahi ake ohage ko te tagata fuli pe, moʼo hāofaki te malamanei. (Soane 3:16) Neʼe akoʼi mai e Sesu te moʼoni ʼo ʼuhiga mo tana Tāmai ʼaē ʼe ʼi selo, pea neʼe ina foaki tona maʼuli haohaoa moʼo molehi ia “te agahala ʼo te malamanei.” (Soane 1:29, MN; 18:37) Neʼe faʼifaʼitakiʼi lelei e Sesu tana Tāmai, tana agavaivai, koia neʼe ina tali lelei ai ke ina fai te gāue ʼaē neʼe kole age e te ʼAtua. Neʼe ko te faʼifaʼitaki lahi tokotahi pe ʼaia ʼo te agavaivai pea mo te ʼofa ʼi te ʼu fakatupu fuli ʼa te ʼAtua. Neʼe mole faka ʼuhiga e te hahaʼi fuli ia Sesu ohage ko he tagata agavaivai, heʼe ko tona ʼu fili neʼe nātou faka ʼuhiga ia ia ohage ko “te tagata ʼaē ʼe [mole hona ʼuhiga] ʼi te hahaʼi.” (Taniela 4:17) Kae neʼe mahino ki te ʼapositolo ko Paulo neʼe tonu ki tona ʼu tēhina mo tuagaʼane ke nātou faʼifaʼitakiʼi ia Sesu, ke nātou feagavaivaiʼaki. —1 Kolonito 11:1; Filipe 2:3, 4.
7, 8. (a) Neʼe akoʼi feafeaʼi e Sesu ia te agavaivai? (b) Koteā te fakaafe ʼaē ʼe fai e Sesu kiā nātou ʼaē ʼe nātou fia liliu ko hana ʼu tisipulo?
7 Neʼe fakamatala lelei e Paulo ia te faʼifaʼitaki maʼuhiga ʼa Sesu, ʼo ina tohi fēnei: “Koutou taupau te loto ʼaia neʼe toe maʼu foki e Kilisito Sesu, logope tana maʼuli ʼi te nātulā ʼo te ʼAtua, neʼe mole manatu ia ki he faʼao tuʼulaga, ke liliu ai ʼo tatau mo te ʼAtua. Kailoa ia, kae neʼe ina meʼa noaʼi ia ia totonu, pea mo liliu ai ko he kaugana, ʼo hā ohage pe he tagata. Tahi ʼaē meʼa, ʼi tana liliu leva ʼaē ʼo tagata, neʼe ina fakamālaloʼi ia ia totonu pea neʼe talagafua ʼo aʼu ki te mate, ʼio, ki te mate ʼi te pou fakamamahi.”—Filipe 2:5-8, MN.
8 ʼE lagi feʼekeʼaki anai ʼihi, ʼo nātou ʼui: ‘Neʼe akoʼi feafeaʼi e Sesu ia te agavaivai?’ Neʼe ina akoʼi te kalitātē ʼaia ʼi tana fakatahi lelei ʼaē mo tana Tāmai ʼi selo lolotoga te temi loaloaga, ʼo gāue ohage he “tufuga faiva” ʼo te ʼAtua moʼo fakatupu ia meʼa fuli. (Tāʼaga Lea 8:30) Hili te fakafeagai ʼaē neʼe hoko ʼi Eteni, ko te ʼAlo ʼUluaki Tupu ʼa te ʼAtua neʼe sio ki te agavaivai ʼo tana Tāmai ʼi tana ʼu felogoi mo te hahaʼi agahala. Koia, ʼi tana kei maʼuli ʼi te kele, neʼe fakahā e Sesu te agavaivai ʼo tana Tāmai pea neʼe ina fai te fakaafe ʼaenī: “Koutou toʼo kiā koutou taku ʼakau toho pea ke koutou ako iā te au, heʼe au agamālū pea mo loto agavaivai, pea ʼe koutou maʼu anai he fīmālie ki ʼokotou nefesi.”—Mateo 11:29, MN; Soane 14:9.
9. (a) Koteā ʼaē neʼe leleiʼia e Sesu ʼi te ʼu kihiʼi tamaliki? (b) Koteā te manatu ʼaē neʼe akoʼi e Sesu ʼi tana fakaʼaogaʼi te kiʼi tamasiʼi?
9 Ko Sesu neʼe agavaivai moʼoni, koia ʼaē neʼe mole mātataku ai te ʼu kihiʼi tamaliki ʼi te fakaōvi kiā te ia. Pea neʼe ʼofa Sesu ki te ʼu kihiʼi tamaliki pea mo ina tokagaʼi nātou. (Maleko 10:13-16) Koteā ʼaē neʼe leleiʼia e Sesu ʼi te ʼu kihiʼi tamaliki? ʼE mahino ia neʼe nātou maʼu te ʼu kalitātē lelei neʼe mole fakahā tuʼumaʼu e ʼihi ʼo tana kau tisipulo. ʼE tou ʼiloʼi fuli maʼa te ʼu kihiʼi tamaliki ʼe māʼoluga ake ia nātou lalahi. ʼE ʼiloga te faʼahi ʼaia ʼi te ʼu tuʼuga fehuʼi ʼaē ʼe nātou fai. Ei, kapau ʼe tou fakatatau ki te tokolahi ʼo te hahaʼi lalahi, ʼe lahi age te fia ako ʼa nātou liliki pea ʼe mole nātou fiameʼameʼa. ʼI te tahi lakaga, neʼe toʼo e Sesu te kiʼi tamasiʼi pea neʼe ina ʼui fēnei ki Tana kau tisipulo: “Kapau e mole koutou liliu o hage ko te u fanau liliki, e mole koutou hu ki te Puleaga o Selo.” Pea neʼe ina hoko atu fēnei: “Ko ae leva e ina fakavaivai ifo iaʼia o hage ko te tamasii aeni, e ko ia ae e lahi pau i te Puleaga o Selo.” (Mateo 18:3, 4) Neʼe tuku mai e Sesu te lēkula ʼaenī: “Ko he tahipe e ina hikihiki ake iaʼia, e fakavaivai ifo anai ia. Pea ko ae e fakavaivaiʼifo, e hikihiki anai ia.”—Luka 14:11; 18:14; Mateo 23:12.
10. Ko te ʼu fehuʼi fea ʼaē ka tou vakaʼi?
10 ʼE lagaʼi e te moʼoni ʼaia te ʼu fehuʼi maʼuhiga. Ko tatatou fakaʼamu ʼaē ke tou maʼu te maʼuli heʼegata ʼe toe fakalogo ki tatatou maʼu te agavaivai moʼoni, kae he koʼe ʼe faigataʼa ʼi ʼihi temi maʼa te kau Kilisitiano ke nātou agavaivai? He koʼe ʼe faigataʼa kiā tatou hatatou pulihi te fiameʼameʼa, pea ke tou agavaivai mokā hoko he ʼu ʼahiʼahi? Pea koteā ʼaē ka tokoni mai anai ke tou maʼu ia te agavaivai moʼoni?—Sakopo 4:6, 10.
He Koʼe ʼe Faigataʼa Hatatou Agavaivai?
11. He koʼe ʼe mole ko he meʼa fakapunamaʼuli te faigataʼa ʼaē ke tou agavaivai?
11 Kapau ʼe faigataʼa kiā koutou hakotou agavaivai, ʼe mole ko koutou pe. ʼI te taʼu 1920, neʼe talanoa ia Te Tule Leʼo ki te tokoni ʼaē ʼe fai ʼi te Tohi-Tapu ke tou agavaivai, ʼo ʼui fēnei ai: “Koia ʼi tatatou mahino ʼaē ʼe maʼuhiga ʼaupito ki te ʼAliki ia te agavaivai, ʼe tonu ke lotomālohi ai te kau tisipulo moʼoni fuli ke nātou fakahā te kalitātē ʼaia ʼi te ʼaho fuli.” Pea neʼe ʼui fakahagatonu ʼi Te Tule Leʼo ʼaia: “Logola te ʼu tokoni fuli ʼaia ʼi te Tohi-Tapu, kae ʼuhi ko te ʼuhiga heʼe haohaoa ʼo te tagata, ʼe hage ia ʼe faigataʼa ʼaupito te tokoni ʼaia kiā nātou ʼaē ʼe liliu ko he ʼu hahaʼi ʼa te ʼAliki pea mo nātou mulimuli ki tona ala.” ʼE fakahā lelei e te faʼahi ʼaia te tahi tupuʼaga ʼo te faigataʼa maʼa te kau Kilisitiano moʼoni ke nātou maʼu te agavaivai: ko totatou “ ʼuhiga” agahala ʼaē ʼe holi ki te kolōlia ʼaē ʼe mole ʼaoga kiā nātou. Ko tona tupuʼaga ʼaē heʼe tou hifo mai te taumātuʼa agahala, ia Atama mo Eva, ʼaē neʼe nā fakahoko te ʼu holi ʼo tonā kakano.—Loma 5:12.
12, 13. (a) He koʼe ʼe faigataʼa ʼi te mālama ia te maʼuliʼi ʼo te agavaivai? (b) Ko ai ʼaē ʼe ina fai ke faigataʼa age tatatou maʼu te agavaivai?
12 Ko te tahi tupuʼaga ʼaē ʼe feala ai ke faigataʼa ai hatatou agavaivai, heʼe ʼi te mālama ʼaē ʼe tou māʼuʼuli ai, ʼe fakaloto mālohi te hahaʼi ke nātou faiga ke nātou māʼoluga age ʼi ʼihi. Ko te fakatuʼutuʼu ʼo te malamanei ʼe ko te fakafimālieʼi ʼo “te holi a te kakano [agahala] mo te holi a te mata pea mo te fiaha i te u koloa.” (1 Soane 2:16) Ko te ʼu tisipulo ʼa Sesu ʼe mole nātou mulimuli ki te ʼu holi ʼo te mālama, kae ʼe tonu ke nātou taupau tonatou mata ke lelei pea mo tokaga tāfito ke nātou fakahoko te finegalo ʼo te ʼAtua.—Mateo 6:22-24, 31-33; 1 Soane 2:17.
13 Ko te tolu tupuʼaga ʼo te faigataʼa ʼo te maʼu pea mo te fakahā ʼo te agavaivai heʼe ko Satana te Tevolo, ʼaē ʼe tupu mai ai te fialahi, ʼe ina puleʼi te malamanei. (2 Kolonito 4:4; 1 Timoteo 3:6) ʼE fakaloto mālohiʼi e Satana tana ʼu aga ʼaē ʼe kovi. Ohage la, neʼe ina faiga ke atolasio Sesu kiā ia pea ina foaki age anai “te atu puleaga o te malama-nei mo onatou kololia.” ʼAki he agavaivai, neʼe fakafisi mālohi e Sesu ki te meʼa ʼaē neʼe fia foaki age e te Tevolo. (Mateo 4:8, 10) ʼO toe feiā pe, ʼe fakahalaʼi e Satana te kau Kilisitiano, ke nātou kumi tonatou kolōlia. Kae ʼe faiga e te kau Kilisitiano agavaivai ke nātou muliʼi te faʼifaʼitaki ʼa Sesu, ʼo nātou fakavikiviki pea mo fakakolōliaʼi ia te ʼAtua.—Maleko 10:17, 18.
Tou Maʼu Pea Mo Fakahā Te Agavaivai Moʼoni
14. E feafeaʼi ia te “agavaivai loi”?
14 ʼI tana tohi ki te kau Kolose, neʼe fai e te ʼapositolo ko Paulo te fakatokaga ʼo ʼuhiga mo te agavaivai ʼaē ʼe fai ke vikiʼi tatou e te hahaʼi. Neʼe ʼui e Paulo ko te agavaivai ʼaia ʼe ko “te agavaivai loi.” Ko nātou ʼaē ʼe nātou lau ʼe nātou agavaivai ʼe mole ko he ʼu hahaʼi ʼe manatu fakalaumālie. Kae ʼi tona fakahagatonu ʼe nātou fakahā ai ʼe nātou “fonu” moʼoni ʼi te fiameʼameʼa. (Kolose 2:18, 23, MN ) Neʼe talanoa ia Sesu ʼo ʼuhiga mo he ʼu faʼifaʼitaki ʼo te agavaivai loi ʼaia. Neʼe ina tauteaʼi te kau Faliseo ʼuhi ko tanatou ʼu faikole fakahāhā pea mo tanatou fai sesunio ʼaki he ʼu mata mamahi ke tokagaʼi nātou e te hahaʼi. Kae ke maʼuhiga ki te ʼAtua tatatou ʼu faikole ʼaē ʼe tou fai takitokotahi, ʼe tonu ke tou fai ʼaki he agavaivai.—Mateo 6:5, 6, 16.
15. (a) Koteā ʼaē ʼe feala ke tou fai moʼo taupau ia te agavaivai? (b) Ko te ʼu faʼifaʼitaki lelei fea ʼo ʼuhiga mo te agavaivai?
15 Ke feala ki te kau Kilisitiano ke nātou taupau te agavaivai moʼoni, ʼe tonu ke nātou tokagaʼi te ʼu faʼifaʼitaki ʼaē ʼe lelei tokotahi ʼo ʼuhiga mo te agavaivai, ia Sehova ʼAtua pea mo Sesu Kilisito. Moʼo fai te faʼahi ʼaia ʼe tonu ke tou ako tuʼumaʼu te Tohi-Tapu pea mo te ʼu tohi faka Tohi-Tapu ʼaē ʼe foaki mai e “te tagata kaugana agatonu mo poto.” (Mateo 24:45, MN ) ʼE maʼuhiga ʼaupito te ako ʼaia ki te ʼu tēhina taupau, “ke ʼaua naʼa fia māʼoluga age [tonatou] loto ʼi [ʼonatou] tēhina.” (Teutalonome 17:19, 20; 1 Petelo 5:1-3) Koutou metitāsio ki te ʼu tuʼuga faʼifaʼitaki ʼo nātou ʼaē neʼe tapuakinaʼi ʼuhi ko tanatou agavaivai, ohage ko Lute, mo Ana, mo Elisapeta pea mo te tahi ʼatu ʼu hahaʼi tokolahi. (Lute 1:16, 17; 1 Samuele 1:11, 20; Luka 1:41-43) Koutou toe manatuʼi mo te ʼu tuʼuga faʼifaʼitaki lelei ʼo te ʼu tagata maʼuhiga neʼe nātou agavaivai ʼi tanatou tauhi kiā Sehova, ohage ko Tavite, mo Sosiasi, mo Soane Patita, pea mo te ʼapositolo ko Paulo. (2 Fakamatala 34:1, 2, 19, 26-28; Pesalemo 131:1; Soane 1:26, 27; 3:26-30; Gaue 21:20-26; 1 Kolonito 15:9) Pea e feafeaʼi ki te ʼu tuʼuga faʼifaʼitaki ʼo ʼuhiga mo te agavaivai ʼaē ʼe tou maʼu ʼi totatou temi ʼi te kokelekasio? Kapau ʼe metitāsio te kau Kilisitiano moʼoni ki te ʼu faʼifaʼitaki ʼaia, pea ʼe feala anai ke nātou ‛te feagavaivaiʼaki.’—1 Petelo 5:5.
16. ʼE tokoni feafeaʼi mai te minisitelio ke tou agavaivai?
16 Ko tatatou kau tuʼumaʼu ki te minisitelio ʼe feala ke toe tokoni mai ke tou agavaivai. ʼE feala ke ʼaoga kiā tatou te agavaivai mokā tou ʼolo ki te ʼu ʼapi peʼe ʼi he tahi ʼu koga meʼa ʼo fai palalau mo ni hahaʼi ʼe mole tou feʼiloʼiʼaki. ʼE moʼoni te faʼahi ʼaia tāfito la mokā ʼe mole fia logo peʼe agakovi te hahaʼi ʼi tatatou fakahā age kiā nātou ia te logo ʼo te Puleʼaga. ʼE tau fai mai te ʼu fehuʼi ʼo ʼuhiga mo tatatou tui, pea ko te agavaivai ʼe feala ke tokoni ki he Kilisitiano ke ina tali ki te ʼu fehuʼi “aki te agavaivai mo te fakaapaapa.” (1 Petelo 3:16) Ko te ʼu kaugana agavaivai ʼa te ʼAtua neʼe nātou ʼolo ki te tahi ʼu telituale ʼo tokoni ki te hahaʼi ʼe kehe tanatou ʼu agaʼi fenua pea mo tonatou faʼahiga maʼuli. Ko te ʼu minisi agavaivai ʼaia ʼe nātou kātakiʼi te ʼu faigataʼaʼia ʼo te ako ʼo he lea foʼou, ke feala hanatou tokoni lelei kiā nātou ʼaē ʼe nātou fia vaevae ki ai te logo lelei. ʼE ko he faʼahi ʼe tonu ke vikiʼi!—Mateo 28:19, 20.
17. Koteā te ʼu maʼua faka Kilisitiano ʼe fakamaʼua ai ke tou agavaivai?
17 ʼAki te agavaivai, tokolahi neʼe nātou fai tanatou ʼu maʼua faka Kilisitiano, ʼo nātou fakamuʼamuʼa te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga ki te hahaʼi. Ohage la, ʼe tonu ke agavaivai he tāmai Kilisitiano moʼo fakaʼaogaʼi he temi ʼi tana ʼu gāue ke ina teuteuʼi pea mo fai he ako Tohi-Tapu mo tana fānau, ʼe fua lelei kiā nātou. Ko te agavaivai ʼe toe tokoni ki te fānau ke nātou fakaʼapaʼapa pea mo fakalogo ki tanatou ʼu mātuʼa, ʼaē ʼe heʼe haohaoa. (Efeso 6:1-4) Ko te ʼu fafine ʼaē ʼe mole kau tonatou ʼohoana ki te moʼoni, ʼe tau hoko kiā nātou he ʼu ʼaluʼaga ʼe tonu ke nātou agavaivai ai, ʼi tanatou faiga ʼaē ke tali tonatou ʼohoana te moʼoni, ʼaki “[tanatou] aga ʼaē ʼe maʼa ʼo fakatahi mo te fakaʼapaʼapa ʼe lahi ʼaupito.” (1 Petelo 3:1, 2, MN ) ʼE toe ʼaoga foki he agavaivai pea mo he ʼofa faka sākilifisio moʼo taupau tatatou ʼu mātua ʼaē kua māhahaki pea mo mātutuʼa.—1 Timoteo 5:4.
ʼE Fakatokatoka e Te Agavaivai Ia Te ʼu Fihifihia
18. ʼE lava tokoni feafeaʼi mai ia te agavaivai ke tou fakatokatoka he ʼu fihifihia?
18 Ko te ʼu kaugana fuli ʼa te ʼAtua ʼi te kele ʼe nātou heʼe haohaoa. (Sakopo 3:2) ʼI ʼihi temi, ʼe feala ke fetokakoviʼaki peʼe femahinohalaʼaki he ʼu Kilisitiano. ʼE lagi feala ke ʼi ai he tupuʼaga moʼoni ke mamahi ai he tahi ki he tahi kehe. ʼI te agamāhani, ʼe feala ke fakatokatoka te ʼu ʼaluʼaga ʼaia ʼaki te maʼuliʼi ʼo te tokoni ʼaenī: “Koutou fe’katakiʼaki mo fe’fakamolemoleʼaki, kapau e mau e he tahi hona mamahi ki he tahiʼage; io, o hage ko te Aliki nee fakamolemole kia koutou, pea mo koutou, koutou fai feia.” (Kolose 3:13) ʼE moʼoni, ʼe mole faigafua te mulimuli ki te tokoni ʼaia, kae ko te agavaivai ʼe tokoni anai ki he tahi ke ina maʼuliʼi te tokoni ʼaia.
19. Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou manatuʼi mokā tou palalau mo he tahi neʼe ina fakaloto mamahiʼi tatou?
19 ʼI ʼihi temi ʼe feala ke manatu he Kilisitiano ʼe mole feala ke ina tuku feiāʼi he mamahi ʼe meo tonu ai. Ko te agavaivai ʼe tokoni anai kiā ia ke fakaōvi kiā ia ʼaē ʼi tana manatu neʼe ina fai age te meʼa ʼaē ʼe kovi, ʼaki te fakatuʼutuʼu ʼaē ke nā fefakatokatokaʼaki. (Mateo 18:15) ʼI ʼihi temi ʼe mole feala ki he ʼu Kilisitiano ke nā fefakatokatokaʼaki honā fihifihia, heʼe ko he tahi peʼe ko nāua toko lua ʼe nā fiameʼameʼa pea ʼe mole nā tali ke nā tauʼaki lākahala. Peʼe lagi ko ia ʼaē neʼe ʼalu ke nā fakatokatoka, neʼe ina fai ʼaki te manatu ʼaē ko ia ia ʼaē ʼe tonu, pea mo ina tukugakoviʼi ia ia ʼaē. Kae ko he tahi ʼe agavaivai moʼoni ʼe maui mālie anai tana fakatokatoka ia te ʼu tokakovi.
20, 21. Ko ai ʼaē ʼe lava tokoni lahi mai ke feala hatatou agavaivai?
20 Ko te faʼahi ʼaē ʼe maʼuhiga ke tou fai ke tou maʼu ai te agavaivai, ko tatatou faikole ki te ʼAtua ke tokoni mai pea mo ina foki mai tona laumālie. Kae koutou manatuʼi, “ko te ʼAtua . . . ʼe ina foaki te ʼofa makehe [pea mo tona laumālie maʼoniʼoni] ki te kau agavaivai.” (Sakopo 4:6, MN ) Koia kapau ʼe koutou tokakovi mo he tēhina peʼe ko he tuagaʼane, koutou kole kiā Sehova ke tokoni atu ke koutou fakamoʼoni ʼaki he agavaivai neʼe koutou hala mo koutou, tatau aipe peʼe ko he hala ʼe veliveli peʼe ko he hala ʼe mamafa. Kapau neʼe koutou mamahi pea faifakalelei atu ia ia ʼaē neʼe lākahala atu, koutou fakamolemole age ki ai ʼaki he agavaivai. Kapau ʼe faigataʼa kiā koutou ia te faʼahi ʼaia, koutou kole te tokoni ʼa Sehova ke ina pulihi ʼi tokotou loto te fialahi.
21 Ko tatatou mahino ki te ʼu lelei ʼo te agavaivai, ʼe ina uga tatou ke tou maʼu pea mo taupau te kalitātē maʼuhiga ʼaia. ʼO ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia, ko totatou ʼu faʼifaʼitakiʼaga lelei ʼe ko Sehova ʼAtua pea mo Sesu Kilisito! ʼAua naʼa galo kiā koutou te fakapapau ʼaenī ʼa te ʼAtua: “Ko te ikuʼaga ʼo te agavaivai pea mo te manavasiʼi kiā Sehova, ʼe ko te maʼu koloā, mo te kolōlia, pea mo te maʼuli.”—Tāʼaga Lea 22:4.
Te ʼu Puani Ke Tou Metitāsioʼi
• Ko ai te ʼu faʼifaʼitaki ʼaē ʼe lelei tokotahi ʼo ʼuhiga mo te agavaivai?
• He koʼe ʼe faigataʼa te maʼu ʼo te agavaivai?
• Koteā te ʼu faʼahi ʼe lava tokoni mai ke tou agavaivai?
• He koʼe ʼe maʼuhiga ʼaupito ke tou agavaivai tuʼumaʼu?
[Paki ʼo te pasina 26]
Ko Sesu neʼe agavaivai moʼoni
[Paki ʼo te pasina 28]
Ko te mālama ʼe ina uga te hahaʼi ke nātou faiga ke nātou māʼoluga age ʼi ʼihi
[Haʼuʼaga ʼo te paki]
WHO photo by L. Almasi/K. Hemzǒ
[Paki ʼo te pasina 29]
Ko te agavaivai ʼe tokoni mai ke tou fai faka mafola ki he ʼu hahaʼi ʼe mole tou feʼiloʼaki
[Paki ʼo te pasina 30]
ʼE feala ke tou fakatokatoka te ʼu tokakovi mo kapau ʼe tou agavaivai ʼo fakamolemole ʼaki te ʼofa
[Paki ʼo te pasina 31]
ʼE lahi te ʼu faʼahi ʼe feala ke agavaivai ai te ʼu Kilisitiano