ʼE Ke Lava Fakahoko ʼAu Fakatuʼutuʼu Fakalaumalie

1. Kotea te faigataʼaʼia ʼe tau mo te tokolahi ia tatou?

NEʼE kua faigataʼa koa kia koe tau fakahoko hau fakatuʼutuʼu fakalaumalie?b Kapau koia, ʼe mole ko koe tokotahi pe. Ohage la ko Philip neʼe ina fakatuʼutuʼu ke lelei mo lahi age tana faikole. Kae neʼe faigataʼa tana maʼu he temi ke faikole ai. Neʼe fakatuʼutuʼu e Erika ke tautonu ki te ʼu fono vahe gaue. Kae neʼe tauhala tuʼumaʼu pe ia. Pea neʼe tuʼa lahi te faiga ʼa Tomáš ke ina lau katoa te Tohi-Tapu. ʼE ina ui: “ ʼI tona fakahagatonu, neʼe mole au fia lau te Tohi-Tapu. Neʼe au faiga tuʼa tolu, kae neʼe gata pe taku lau ia Levitike.”

2. He koʼe ʼe mole tonu ke tou lotovaivai mo kapau heʼeki tou fakahoko hatatou fakatuʼutuʼu fakalaumalie?

² Kapau heʼeki ke fakahoko hau fakatuʼutuʼu fakalaumalie, ʼaua naʼa ke lotovaivai. Ke ke iloʼi, maʼia mo he fakatuʼutuʼu ʼe faigafua, ʼe maʼua ki ai he temi mo ni faiga. Ko tau fia fakahoko tau fakatuʼutuʼu ʼaia ʼe ha ai ʼe maʼuhiga kia koe tau felogoi mo Sehova pea ʼe ke fia foaki kia te ia te meʼa ʼae ʼe lelei tukupau. ʼE maʼuhiga kia Sehova ʼau faiga. ʼE mahino ia, ʼe mole loto e te ʼAtua ke ke fakahoko he meʼa ʼe mole ke lavaʼi. (Pes. 103:14; Mik. 6:8) Koia, vakaʼi he fakatuʼutuʼu ʼe fakapotopoto pea ʼe mulimuli ki tou aluʼaga. Kotea leva ʼe feala ke ke fai mo ʼona fakahoko? Tou vakaʼi ʼihi ʼu tokoni huʼu mo te faʼahi ʼaia.

KE KE LOTO MALOHI KI AI

3. He koʼe ʼe maʼuhiga ke ke loto malohi ʼo fakahoko tau fakatuʼutuʼu?

³ Kapau ʼe tou fia fakahoko hatatou fakatuʼutuʼu fakalaumalie, ʼe maʼuhiga ke tou loto malohi ki ai. Ka loto malohi he tahi, pea ʼe faiga fakamalotoloto anai ke ina fakahoko tana fakatuʼutuʼu. ʼE feala ke tou fakatatau ki te agi ʼa te matagi ki he vaka ke kaku ki tona tauʼaga. Kapau ʼe agi tuʼumaʼu te matagi, ʼe mahino ia ʼe kaku anai te vaka ki tona tauʼaga. Pea ka malohi te matagi, ʼe kaku vave anai. ʼO toe feia pe, kapau ʼe tou loto malohi, pea ʼe tou fakahoko anai tatatou fakatuʼutuʼu. ʼE ui e te tehina ʼi Salvador ko David: “Ka tou loto malohi ki he meʼa, pea ʼe lahi age ʼatatou faiga. ʼE mole ke tuku anai he meʼa ke ina taʼofi te fakahoko ʼo tau fakatuʼutuʼu.” Kotea ʼae ʼe feala ke ke fai ke malohi age tau loto ʼae ke ke fakahoko tau fakatuʼutuʼu?

4. Kotea ʼae ʼe feala ke tou kole kia Sehova? (Filipe 2:13) (Vakaʼi mo te pāki.)

⁴ Kole kia Sehova ke ina fakamalohi tau loto ʼae ke ke “fakahoko.” ʼAki tona laumalie maʼoniʼoni, ʼe feala pe ke fakamalohi e Sehova tau loto ʼae ke ke fakahoko tau fakatuʼutuʼu. (Lau ia Filipe 2:13.) ʼI ʼihi temi ʼe tou fakatuʼutuʼu ke tou fakahoko he faʼahi he ʼe tonu ke tou fai, pea ʼe ko he meʼa lelei ʼaia. Kae ʼe mole tou faʼa loto moʼoni ki ai. Ko te faʼahi ʼaia neʼe hoko ki te tuagaʼane ko Norina ʼi Ouganda. Neʼe ko tana fakatuʼutuʼu ke ina kamata he ako Tohi-Tapu. Kae neʼe mole faʼa loto moʼoni ki ai he neʼe manatu ʼe mole poto ʼi te faiako. Kotea ʼae neʼe tokoni ki ai? ʼE ina ui: “Neʼe au kole ʼi te ʼaho fuli kia Sehova ke ina fakamalohi taku loto ʼae ke au kamata he ako Tohi-Tapu. ʼO mulimuli ki ʼaku faikole, neʼe au faiga ke lelei age taku faʼahiga faiako. Hili ni mahina, neʼe au tokagaʼi kua malohi age taku loto ʼae ke au kamata he ako Tohi-Tapu. Pea ʼi te taʼu pe ʼaia, neʼe au kamata ʼaku ako Tohi-Tapu ʼe lua.”

5. Kotea ʼae ʼe feala ke ke fakakaukau ki ai?

⁵ Fakakaukauʼi te ʼu meʼa ʼae kua fai e Sehova maʼa koe. (Pes. 143:5) Neʼe fakakaukauʼi e te apositolo ko Paulo te ʼofa makehe neʼe fakaha age e Sehova kia ia. Neʼe fakamalohi ai tana loto ʼae ke gaue kinakina maʼa Sehova. (1 Ko. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14) ʼO toe feia pe, kapau ʼe ke fakakaukauʼi te ʼu meʼa ʼae neʼe fai e Sehova maʼa koe, ʼe toe lahi age anai tau loto ʼae ke ke fakahoko tau fakatuʼutuʼu. (Pes. 116:12) Neʼe fia toʼo e te tuagaʼane ʼi Honduras tana selevisi pionie katoa. ʼE ina fakaha pe kotea ʼae neʼe tokoni ki ai: “Neʼe au fakakaukauʼi te ʼofa lahi ʼa Sehova kia au. Neʼe ina taki mai au ki tana hahaʼi. ʼE tokaga kia au mo puipui au. Ko taku fakakaukauʼi te ʼu faʼahi fuli ʼaia neʼe toe malohi ai toku ʼofa mo taku loto ʼae ke au tauhi kia te ia.”

6. Kotea te tahi faʼahi ʼe feala ke tou fai?

⁶ Fakakaukauʼi te ʼu fua lelei moka ke fakahoko tau fakatuʼutuʼu. Neʼe lava fakahoko e Erika, ʼae neʼe tou palalau ki ai ʼi te kamata, tana fakatuʼutuʼu ʼae ke tautonu ki te ʼu fono vahe gaue. ʼE ina ui: “Neʼe au mahino leva neʼe lahi te ʼu faʼahi neʼe au toto ai ʼi taku tauhala mai. Kae ka au tautonu, ʼe au fakamalo mo faipalalau mo te ʼu tehina mo tuagaʼane. ʼE au toe logo ai foki ki he ʼu tokoni ke toe fiafia mo lelei age taku faifakamafola.” Neʼe fakakaukauʼi e Erika te ʼu fua lelei ʼo tana tautonu mai ki te ʼu fono ʼaia, pea neʼe feala ai leva ke ina fakahoko. Kotea he ʼu fua lelei ʼe ke maʼu anai moka ke fakahoko tau fakatuʼutuʼu? Kapau ʼe ke fakatuʼutuʼu ke lelei age tau lau te Tohi-Tapu peʼe ko tau faikole, fakakaukauʼi tona fua lelei ki tau felogoi ʼae mo Sehova. (Pes. 145:18, 19) Kapau ʼe ke fakatuʼutuʼu ke ke maʼu he kalitate, fakakaukauʼi tona fua lelei ki tau felogoi mo ʼihi. (Kol. 3:14) ʼE lelei ke ke tohi te ʼu tupuʼaga fuli ʼo tau fia fakahoko tau fakatuʼutuʼu. Pea ke tautau vakaʼi te lisi ʼaia. ʼE ui e Tomáš, ʼae neʼe tou palalau ki ai ʼi muʼa atu: “Kapau ʼe lahi te ʼu tupuʼaga ke au fakahoko taku fakatuʼutuʼu, ʼe au faiga malohi anai ke au fakahoko.”

7. Kotea ʼae neʼe tokoni kia Julio mo tona ʼohoana ke nā fakahoko tanā fakatuʼutuʼu?

⁷ Fakatahi mo natou ʼae ka natou fakalotomalohiʼi anai koe. (Taag. 13:20) Tokagaʼi pe kotea ʼae neʼe tokoni kia Julio mo tona ʼohoana ke nā fakahoko tanā fakatuʼutuʼu ʼae ke lahi age tana faifakamafola. ʼE ui fenei e Julio: “Neʼe ma filifili homa ʼu kaumeʼa ʼe natou fakalotomalohiʼi anai maua. Neʼe ma faipalalau mo natou ki tamā fakatuʼutuʼu. Tokolahi ia natou neʼe kua natou fakahoko he ʼu fakatuʼutuʼu neʼe ma fai, ʼo natou foaki mai ni tokoni ʼaoga. Neʼe natou fakalavelave mai pe ʼe kua feafeaʼi tamā faiga ki ai, pea natou fakalotomalohiʼi maua.”

MOKA MOLE KE LOTO MALOHI KI AI

8. Kotea ʼae ʼe feala ke hoko moka tou faiga ʼi te ʼu temi pe ʼae ʼe tou loto malohi ai? (Vakaʼi mo te pāki.)

⁸ Kae ʼe ʼi ai pe ʼihi ʼaho ʼe mole tou loto ai ke tou fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu. ʼE mole tou faiga anai koa ʼi te ʼu ʼaho ʼaia? Tou toʼo he faʼifaʼitaki. Ka agi malohi te matagi, ʼe feala ke ina ʼave te vaka la ki tona tauʼaga. Kae ʼe feala ʼi ʼihi ʼaho ke mole matagi. Pea ʼe nofonofo pe anai koa te tagata ʼi te vaka, ʼo mole faiga ke hoko atu tana folau? Kailoa. ʼE maʼu ʼi ʼihi vaka la he foʼi masini peʼe ko he ʼu foe. ʼE feala ke fakaʼaogaʼi e te tagata te ʼu meʼa ʼaia ke hoko atu tana folau. ʼE feala pe ke fakatatau tatatou loto ʼae ke tou fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu ki te matagi. ʼI ʼihi ʼaho ʼe malohi pea ʼi ʼihi ʼaho ʼe mole tou fia fakahoko. Kapau ʼe tou faiga ke tou fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu ʼi te ʼu temi pe ʼae ʼe tou loto malohi ai, ʼe mole lagi tou fakahoko anai. Kae ohage ko te tagata ʼo te vaka ʼae ʼe ina fakaʼaogaʼi he tahi ʼu meʼa moʼo hoko atu tana folau, ʼe feala pe ke tou faiga logo la ʼe mole tou loto malohi ki ai. ʼE moʼoni ʼe mole faigafua, kae ʼe ke fiafia ai anai. ʼI muʼa ʼo tatatou vakaʼi pe kotea ʼae ʼe feala ke tou fai, tou tali ki he fehuʼi ʼe feala ke fai e ʼihi.

9. ʼE kovi koa moka tou faiga ke tou fakahoko he fakatuʼutuʼu kae ʼe mole tou loto ki ai? Fakamahino.

⁹ ʼE loto e Sehova ke tou fiafia ʼi tatatou tauhi kia te ia pea ke tou fai ʼaki totatou loto katoa. (Pes. 100:2; 2 Ko. 9:7) Koia ʼe tonu koa ke tou faiga ʼo fakahoko he fakatuʼutuʼu fakalaumalie maʼia moka mole tou loto ki ai? Tokagaʼi te meʼa ʼae neʼe ui e te apositolo ko Paulo: “ ʼE au tuki palaʼi toku sino pea mo au taki ohage ko he kaugana.” (1 Ko. 9:25-27) ʼI ʼihi temi neʼe mole fia fai e Paulo te ʼu meʼa neʼe kole age e Sehova, kae neʼe faiga fakakinau pe ke ina fakahoko. Neʼe tali koa e Sehova te tauhi ʼa Paulo? ʼE mahino ia! Pea neʼe fakapale e Sehova tana ʼu faiga.​—2 Tim. 4:7, 8.

10. Kotea te ʼu tapuakina ʼe tou maʼu moka tou faiga ke tou fakahoko he fakatuʼutuʼu logo la ʼe mole tou loto ki ai?

¹⁰ ʼO feia pe, ʼe fiafia ia Sehova ʼi tana sio mai ʼe tou fakahoko he fakatuʼutuʼu logo la ʼe mole tou loto ki ai. ʼE fiafia he ʼe ina iloʼi ʼe tou fai ʼuhi ko totatou ʼofa kia te ia. ʼE mole lagi tou faʼa leleiʼia te gaue ʼaia, kae ʼe tou ʼoʼofa kia Sehova. ʼE tapuakinaʼi anai e Sehova ʼatatou faiga ohage ko tana fai kia Paulo. (Pes. 126:5) Pea ʼi tatatou sisio ki te tapuakinaʼi ʼo tatou e Sehova, ʼe feala pe la ke tou kamata loto ai ke tou fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu. ʼE ui fenei e te tuagaʼane ko Lucyna mai Pologne: “ ʼI ʼihi temi ʼe mole au fia alu ʼo faifakamafola tafito la moka au gaʼegaʼe. Kae ko taku fiafia ʼi taku ʼosi faifakamafola, ʼe ko he meʼa ʼofa taulekaleka.” Tou vakaʼi leva pe kotea ʼe feala ke tou fai moka ʼe mole tou loto ke tou fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu.

11. ʼE tokoni feafeaʼi mai ia Sehova ke tou maʼu te loto lolomi?

¹¹ Kole kia Sehova ke ke maʼu te loto lolomi. Ko he tahi ʼe loto lolomi, ʼe ina puleʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe ina logoʼi mo tana aga. ʼE faiga fakamalotoloto ke mole ina fai he meʼa ʼe kovi. Kae ʼe toe ʼaoga kia tatou te loto lolomi ke tou fai te meʼa ʼae ʼe lelei, tafito la moka ko he gaue faigataʼa peʼe mole tou loto ke tou fai te gaue ʼaia. Manatuʼi ʼe kau te loto lolomi ki te fua ʼo te laumalie maʼoniʼoni. Koia kole kia Sehova ke ina foaki atu tona laumalie maʼoniʼoni ke ke maʼu te kalitate ʼaia. (Luka 11:13; Kal. 5:22, 23) Neʼe loto e te tehina ko David, ʼae neʼe kua tou ʼosi palalau ki ai, ke mole to tana ako tokotahi. ʼE ina ui: “Neʼe au kole kia Sehova ke tokoni mai ke au maʼu te loto lolomi. ʼAki tana tokoni, neʼe feala ai ke au fai haku polokalama ako pea ke au mulimuli ki ai.”

12. ʼE tokoni feafeaʼi mai ia Ekelesiasi 11:4 ke tou lava fakahoko ʼatatou fakatuʼutuʼu fakalaumalie?

¹² Hoko atu ʼau faiga logo la te ʼu faigataʼaʼia. ʼI te malama ʼaeni, ʼe mole hala anai he ʼaho mo ni faigataʼaʼia. Ka tou atali ki te ʼaho ʼae ʼe tou hala ai mo ni faigataʼaʼia, pea ʼe mole tou fakahoko anai tatatou fakatuʼutuʼu. (Lau ia Ekelesiasi 11:4.) ʼE ui e te tehina ko Dayniel: “ ʼE tou tau tuʼumaʼu pe mo ni faigataʼaʼia. Koia la ʼae ʼe mole tonu ke tou atalitali, kae ke tou kamata fai.” ʼE fakaha e Paulo, te tehina ʼi Ouganda te tahi tupuʼaga ke mole tou fakatuatuai ʼi te fakahoko ʼo he fakatuʼutuʼu: “Ka tou faiga logo la te ʼu faigataʼaʼia, ʼe tou foaki kia Sehova he faigamalie ke ina tapuakinaʼi tatou.”​—Mala. 3:10.

13. He koʼe ʼe lelei ke ke kamata ʼaki he ʼu fakatuʼutuʼu ʼe faigafua kia koe?

¹³ Kamata ʼaki he ʼu fakatuʼutuʼu ʼe faigafua kia koe. ʼI ʼihi temi ʼe mole tou loto ke tou fakahoko ʼatatou fakatuʼutuʼu he ʼe hage ʼe faigataʼa kia tatou. Kapau ko tau manatu ʼaia, he koʼe ʼe mole ke kamata ʼaki he ʼu fakatuʼutuʼu ʼe faigafua kia koe? Ohage la, kapau ʼe ke fia maʼu he kalitate, he koʼe ʼe mole ke faiga ke ke fakaha ʼi he ʼu kiʼi aluʼaga pe? Kapau ʼe loto ke mole to ʼi he ʼaho tau lau te Tohi-Tapu, he koʼe ʼe mole ke fakatuʼutuʼu he ʼu kiʼi temi nounou pe ʼi te ʼaho fuli? Ko Tomáš, ʼae neʼe tou palalau ki ai ʼi te kamata, neʼe faigataʼa tana fakahoko tana fakatuʼutuʼu ʼae ke ina lau te Tohi-Tapu ʼi te taʼu katoa. ʼE ina ui: “Neʼe au mahino leva neʼe lahi fau te ʼu kapite ʼae neʼe au fakatuʼutuʼu ke au lau. Koia neʼe au toe kamata ai, kae neʼe au fakatuʼutuʼu ke veliveli te ʼu kapite ka au lau ʼi te ʼaho fuli pea ke au metitasio. Neʼe au kamata leleiʼia ai leva taku lautohi.” ʼI te ʼaʼasili leleiʼia e Tomáš tana lau te Tohi-Tapu, neʼe ina hilifaki te tahi ʼu kapite ke ina lau ʼi te ʼaho fuli. Pea neʼe feala ai leva ke ina lau te Tohi-Tapu katoa.

ʼAUA NAʼA KE LOTOVAIVAI MOKA FAIGATAʼA ʼI ʼIHI ʼAHO

14. Kotea ʼae ʼe feala ke hoko kia tatou fuli?

¹⁴ Tatau aipe pe ʼe tou loto moʼoni pea mo tou fakatotonu ke tou fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu, kae ʼi ʼihi ʼaho ʼe mole koia ʼaia. Ohage la, ka hoko “ni aluʼaga fakapunamaʼuli” ʼe lagi mole kei maʼu hotatou temi moʼo fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu. (Ekl. 9:11) ʼE feala ke tou lotovaivai moka tou tau mo he fihifihia pea ʼe mole kei ai hotatou malohi. (Taag. 24:10) ʼI totatou ʼuhiga agahala, ʼe feala pe ke tou lakahala, ʼo faigataʼa ai leva kia tatou te fakahoko ʼo tatatou fakatuʼutuʼu. (Loma 7:23) Peʼe ʼi ʼihi ʼaho ʼe lagi tou gaʼegaʼe. (Mat. 26:43) Kotea ʼae ʼe feala ke tou fai ʼi te ʼu temi ʼaia?

15. Kapau ʼe faigataʼa ʼi ʼihi temi, he koʼe ʼe mole tonu ke tou manatu ʼe mole tou lava fakahoko anai tatatou fakatuʼutuʼu? (Pesalemo 145:14)

¹⁵ Manatuʼi tatau aipe pe ʼe faigataʼa ʼi ʼihi temi, kae ʼaua naʼa tuku ʼau faiga. ʼE fakaha mai ʼi te Tohi-Tapu ʼe hoko tuʼumaʼu pe anai te ʼu fihifihia. Kae ʼe toe fakamahino lelei mai ai ʼe feala pe ke tou haga faiga ʼo fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu, pea tafito ʼaki te tokoni ʼa Sehova. (Lau ia Pesalemo 145:14.) Koʼeni te tala manatu ʼa te tehina ko Philip, ʼae neʼe kua tou ʼosi palalau ki ai: “ ʼE mole au haga manatuʼi te ʼu temi ʼae neʼe mole feala ai ke au fakahoko ai taku fakatuʼutuʼu, kae ʼe au tokagaʼi tafito pe te ʼu lakaga ʼae neʼe au toe faiga ai ke au fakahoko.” ʼE ui e David, ʼae neʼe tou palalau ki ai ʼi muʼa atu: “Ka faigataʼa kia au ʼi ʼihi temi te fakahoko ʼo he fakatuʼutuʼu, ʼe mole au manatu ke au liʼaki, kae ʼe au manatuʼi ʼe ko he faigamalie ʼaia ke au fakaha ʼe au ʼofa ia Sehova.” ʼEi, kapau ʼe ke hoko atu ʼau faiga ʼae ke ke fakahoko tau fakatuʼutuʼu logo la te ʼu fihifihia, ʼe ke fakaha ai tou loto ʼae ke fiafia ia Sehova. Pea ʼe mahino ia ʼe fiafia ʼi tana sio ki tau hoko atu ʼau faiga!

16. Kotea ʼae ʼe feala ke tou ako mai te ʼu temi ʼae neʼe mole feala ai ke tou fakahoko he fakatuʼutuʼu?

¹⁶ Ke ke ako mai te ʼu temi ʼae neʼe mole feala ai hau fakahoko tau fakatuʼutuʼu. Fakakaukauʼi tona tupuʼaga, pea ke fai te fehuʼi ʼaeni: ‘Kotea ʼae ʼe tonu ke au fetogi ke mole toe hoko te aluʼaga ʼaia?’ (Taag. 27:12) Kae ʼi ʼihi temi, ka neʼe mole feala ke tou fakahoko he fakatuʼutuʼu, ʼe lagi he neʼe mole fakapotopoto te fakatuʼutuʼu ʼaia. Kapau ʼe ko tou aluʼaga ʼaia, toe vakaʼi tau fakatuʼutuʼu, pe ʼe kei feala kia koe tona fakahoko.c Kapau neʼe mole ke lava fakahoko tau fakatuʼutuʼu he neʼe mole fakapotopoto, pea ʼe mole liʼaki anai koe e Sehova.​—2 Ko. 8:12.

17. He koʼe ʼe tonu ke tou manatuʼi te ʼu fakatuʼutuʼu ʼae kua tou fakahoko?

¹⁷ Manatuʼi te ʼu fakatuʼutuʼu ʼae kua ke fakahoko. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu “ ʼe mole heʼe faitotonu te ʼAtua ke ina galoʼi takotou gaue.” (Hep. 6:10) Pea ʼe mole tonu ke tou toe galoʼi mo tatou. Fakakaukauʼi te ʼu fakatuʼutuʼu ʼae kua ke fakahoko: kua ke maʼu ni felogoi mo Sehova, peʼe kua ke palalau ki te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo ia, peʼe kua ke papitema. Kapau ʼi te temi muʼa neʼe ke tuputupu ʼo ke lava fakahoko ʼau fakatuʼutuʼu fakalaumalie, ʼe feala koa ke hoko atu tau tuputupu ke ke fakahoko te fakatuʼutuʼu ʼae ʼe ke faiga ki ai ʼi te temi nei?​—Flp. 3:16.

18. ʼI tatatou haga faiga ʼae ke tou fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu, kotea ʼae ʼe tonu ke tou manatuʼi ʼo fai? (Vakaʼi mo te pāki.)

¹⁸ ʼAki te tokoni ʼa Sehova, ʼe ke lava fakahoko tau fakatuʼutuʼu, ohage pe ko te tagata ʼi tona vaka la ʼe fiafia ʼi tana tau atu ki tona tauʼaga. Kae manatuʼi, ʼe toe fiafia foki te kau faifolau vaka ʼi tanatou lolotoga faifolau. ʼO toe feia pe mo koe, tokagaʼi tuʼumaʼu te ʼu aluʼaga ʼae ʼe tokoni atu ai Sehova, pea ʼe ke fiafia anai ʼi tau haga faiga ʼae ke ke fakahoko ʼau fakatuʼutuʼu. (2 Ko. 4:7) Kapau ʼe mole ke tuku ʼau faiga, ʼe ke maʼu anai ni tapuakina ʼe lahi age.​—Kal. 6:9.