“Idyokhwe Yam Yeyobubele Nomthwalo Wam Ulula”

“Thabathani idyokhwe yam niyithwale, nifunde kum.”—MATEYU 11:29.

1, 2. (a) Yintoni oyifumanise ikuhlaziya ebomini? (b) Ubani umele enze ntoni ukuze afumane ukuhlaziyeka uYesu awakuthembisayo?

UKUHLAMBA ngamanzi abandayo ekupheleni kosuku olushushu nolunolophu, okanye ukulala obentlombe emva kohambo olude noludinayo—hayi indlela okuhlaziya ngayo! Kuba njalo kanye xa sithulwe imithwalo enzima okanye xa sixolelwe izono nezigqitho. (IMizekeliso 25:25; IZenzo 3:19) Ukuhlaziyeka okubangelwa zezo zinto kusenza sidlamke, yaye siziva sisemandleni okuhlabela mgama.

² Bonke abaziva besindwa yimithwalo yaye bediniwe banokuza kuYesu, kuba ubathembisa oko—ukuhlaziyeka. Noko ke, ukuze umntu afumane ukuhlaziyeka okunqweneleka kangako, kukho okuthile amele alungele ukukwenza. UYesu wathi: “Thabathani idyokhwe yam niyithwale, nifunde kum, . . . noyifumanela [“ukuhlaziyeka,” NW] imiphefumlo yenu.” (Mateyu 11:29) Yintoni le dyokhwe? Yaye ihlaziya njani?

Idyokhwe Yobubele

3. (a) Ziziphi iindidi zeedyokhwe ezazisetyenziswa ngamaxesha okubhalwa kweBhayibhile? (b) Yiyiphi intsingiselo yokomfuziselo enxulunyaniswa nedyokhwe?

³ Ekubeni babephila kwibutho elalilima, uYesu nabaphulaphuli bakhe babeqhelene nedyokhwe. Ngokusisiseko, idyokhwe ngumqobo omde onamaxhayi amabini ajonge ezantsi ukuze izilwanyana ezibini ezitsalayo zifake iintamo zazo phakathi kwawo, ngokuqhelekileyo iinkabi zeenkomo, ukuze zibotshelwe ukutsala kunye ikhuba, inqwelo, okanye omnye umthwalo. (1 Samuweli 6:7) Iidyokhwe zazisetyenziswa nasebantwini. Ezi zaziyimiqobo okanye izibonda eziqhelekileyo ezazithwalwa emagxeni kuze kubotshelelwe umthwalo kwicala ngalinye. Ngazo, abasebenzi babekwazi ukuthwala imithwalo enzima. (Yeremiya 27:2; 28:10, 13) Ngenxa yokuba yayisetyenziselwa imithwalo nomsebenzi, idyokhwe ngokufuthi eBhayibhileni isetyenziselwa ukufuzisela ulawulo.—Duteronomi 28:48; 1 Kumkani 12:4; IZenzo 15:10.

4. Ifuzisela ntoni idyokhwe uYesu ayinikela kwabo beza kuye?

⁴ Ngoko ke, yintoni idyokhwe efanele ithwalwe ngabo uYesu wabamema ukuba beze kuye ukuze abahlaziye? Khumbula ukuba wathi: “Thabathani idyokhwe yam niyithwale, nifunde kum.” (Mateyu 11:29) Umntu ofundayo ngumfundi. Ngenxa yoko, ukuthwala idyokhwe kaYesu kuthetha ukuba ngumfundi wakhe. (Filipi 4:3) Noko ke, oku kufuna okungakumbi kunokuzazi ngengqondo nje kuphela iimfundiso zakhe. Kuthetha ukwenza ngokuvisisana nazo—ukwenza umsebenzi awayewenza nokuphila ngendlela awayephila ngayo. (1 Korinte 11:1; 1 Petros 2:21) Kuthetha ukuzithoba ngokuzithandela kwigunya lakhe nakwabo adlulisele kubo igunya. (Efese 5:21; Hebhere 13:17) Kuthetha ukuba ngumKristu ozahluleleyo nobhaptiziweyo, owamkela onke amalungelo neembopheleleko ezihambisana noko kuzahlulela. Leyo yidyokhwe uYesu awayithembisa bonke abeza kuye ukuze abathuthuzele aze abahlaziye. Ngaba ukulungele ukuyamkela?—Yohane 8:31, 32.

5. Kutheni kungento inzima ukuthwala idyokhwe kaYesu?

⁵ Ukuhlaziywa ngokuthwala idyokhwe—ngaba asikokuziphikisa oko? Eneneni asikuko, ekubeni uYesu wathi idyokhwe yakhe “yeyobubele.” Eli gama linentsingiselo yokuba khaphukhaphu, ukuba mnandi, ukuthwaleka. (Mateyu 11:30, NW; Luka 5:39; Roma 2:4; 1 Petros 2:3) Njengomchweli ovunyiweyo, uYesu umele ukuba wayekhe wawenza amakhuba needyokhwe, yaye wayeya kuyazi indlela yokuxoza idyokhwe ukuze ilungele ukuba kwenziwe umsebenzi omkhulu ngayo kodwa ube lula kangangoko kunokwenzeka. Iidyokhwe wayenokuzifaka ilaphu okanye isikhumba. Ezininzi zenziwa ngolo hlobo ukuze zingayityabuli, okanye ziyikhuhle ngokugqithisileyo intamo. Ngendlela efanayo, idyokhwe yokomfuziselo uYesu ayithembisayo “yeyobubele.” Nangona ukuba ngumfundi wakhe kubandakanya iimbopheleleko ezithile, akungomava anzima nacinezelayo kodwa kungamava ahlaziyayo. Imithetho kaYise waseZulwini, uYehova, nayo ayikho nzima.—Duteronomi 30:11; 1 Yohane 5:3.

6. Usenokuba wayethetha ukuthini uYesu xa wathi: “Thabathani idyokhwe yam niyithwale”?

⁶ Kukho nenye into eyenza idyokhwe kaYesu ibe “yeyobubele,” okanye kube lula ukuyithwala. Xa wathi: “Thabathani idyokhwe yam niyithwale,” kusenokwenzeka ukuba wayethetha enye yezinto ezimbini. Ukuba wayecinga ngedyokhwe yezimbini, oko kukuthi, idyokhwe edibanisa izilwanyana ezibini ezitsalayo ukuze zitsale umthwalo, ngoko ke wayesimema ukuba singene edyokhweni kunye naye. Hayi indlela oko ebekuya kuba yintsikelelo ngayo—ukuba uYesu abe secaleni kwethu etsala umthwalo wethu kunye nathi! Kwelinye icala, ukuba uYesu wayecinga ngedyokhwe engumqobo eyayisetyenziswa ngabasebenzi abaqhelekileyo, ngoko ke wayesithembisa iindlela esinokuthi ngazo senze nawuphi na umthwalo esimele siwuthwale ube lula ngakumbi okanye uthwaleke. Nokuba imeko iyintoni na, idyokhwe yakhe ngumthombo wokuhlaziyeka ngokwenene ngenxa yokuba usiqinisekisa athi: “Ngokuba ndinobulali, ndithobekile ngentliziyo.”

7, 8. Abanye benza yiphi impazamo xa beziva bexinezelekile?

⁷ Ngoko ke, sifanele senze ntoni ukuba sivakalelwa kukuba umthwalo weengxaki zobomi esiwuthweleyo uya unganyamezeleki yaye sicinezeleke kangangokuba siyaphelelwa? Bambi bephazama basenokuvakalelwa kukuba idyokhwe yokuba ngumfundi kaYesu Kristu inzima kakhulu okanye ifuna lukhulu, nangona besindwa ngamaxhala obu bomi. Bambi abantu abakuloo meko bayayeka ukubakho kwiintlanganiso zamaKristu, okanye bayeke ukuba nenxaxheba kubulungiseleli, mhlawumbi bevakalelwa kukuba kuya kutsho kuthi qabu. Noko ke, leyo yimpazamo enkulu.

⁸ Siyaqonda ukuba idyokhwe uYesu asinika yona “yeyobubele.” Ukuba asiyithwalanga kakuhle, inokusityabula. Ukuba kunjalo sifanele siyihlolisise ngenyameko idyokhwe esemagxeni ethu. Ukuba, ngasizathu sithile, idyokhwe ifuna ukulungiswa okanye ayifakwanga kakuhle, ukuyisebenzisa akuyi kufuna umgudu ongakumbi nje kuphela kuthi kodwa kuya kubangela nobuhlungu ngenxa yoko. Ngamanye amazwi, ukuba imisebenzi yobuthixo iqalisa ukubonakala ingumthwalo kuthi, simele sihlole ukuze sibone enoba siyenza ngendlela echanileyo kusini na. Yintoni esishukumisela ekwenzeni oko sikwenzayo? Ngaba siya ezintlanganisweni sizilungiselele kakuhle? Ngaba imizimba neengqondo zethu ziba kwisimo esifanelekileyo xa sisiya kubulungiseleli basentsimini? Ngaba sinandipha ulwalamano olusenyongweni noluhle nabanye ebandleni? Yaye, ngaphezu kwako konke, lunjani ulwalamano lwethu lobuqu noYehova uThixo noNyana wakhe, uYesu Kristu?

9. Kutheni idyokhwe yamaKristu ingafanele nanini ibe ngumthwalo ongathwalekiyo?

⁹ Xa siyamkela ngentliziyo iphela idyokhwe uYesu asithwalisa yona size sifunde ukuyithwala kakuhle, akukho sizathu esinokuze siyibangele nanini ibonakale ingumthwalo ongenakuthwaleka. Eneneni, ukuba sinokuba nomfanekiso-ngqondweni wale meko—uYesu esedyokhweni kunye nathi—akunzima ngathi ukumbona lowo ngokwenene othwele owona mthwalo unzima. Kufana nomntwana oqingqayo owayame ngesihlalo sakhe esinamavili, ocinga ukuba usityhalela phambili, kodwa eneneni, ngumzali osityhalayo. NjengoBawo onothando, uYehova uThixo ukuqonda kakuhle ukusikelwa umda nobuthathaka bethu, yaye uyasabela kwiintswelo zethu ngokusebenzisa uYesu Kristu. UPawulos wathi: “UThixo wam wokwenzelelela konke ukuswela kwenu ngokobutyebi bakhe, ngokozuko olukuKristu Yesu.”—Filipi 4:19; thelekisa uIsaya 65:24.

10. Ngawaphi amava anawo omnye okuthabatha njengento enzulu ukuba ngumfundi?

¹⁰ AmaKristu amaninzi azahluleleyo akuqonde ngokusuka kumava awo oku. Ngokomzekelo, uJenny, ufumanisa ukuba ukukhonza njengovulindela ongumncedani nyanga zonke aze asebenze ixesha elizeleyo kumsebenzi wengqesho ekusetyenzwa kakhulu kuwo kumshiya exinezeleke ngokwenene. Noko ke, uvakalelwa kukuba umsebenzi wobuvulindlela umnceda ahlale elungelelene. Ukunceda abantu bafunde inyaniso yeBhayibhile nokubanceda baguqule ubomi babo ukuze bazuze inkoliseko kaThixo—koku okumzisela olona vuyo lukhulu kubomi bakhe obuxakekileyo. Uvumelana ngokupheleleyo namazwi omzekeliso othi: “Intsikelelo kaYehova, yiyo etyebisayo, imbulaleko ayongezi nento kuyo.”—IMizekeliso 10:22.

Umthwalo Olula

11, 12. Wayethetha ukuthini uYesu xa wayesithi: ‘Umthwalo wam ulula’?

¹¹ Ukongezelela ekusithembiseni idyokhwe “yobubele,” uYesu uyasiqinisekisa: “Nomthwalo wam ulula.” Idyokhwe “yobubele” iyodwa yenza umsebenzi ube lula; ukuba nomthwalo wenziwa ube lula, umsebenzi kuba luyolo ngokwenene ukuwenza. Noko ke, uYesu wayecinga ntoni xa wathetha loo mazwi?

¹² Khawucinge ngoko umlimi ebeya kukwenza ukuba ebefuna ukutshintsha umsebenzi wezilwanyana zakhe, masithi ziyeke ukulima intsimi zitsale inqwelo. Ebeya kuqala ngokususa ikhuba aze ke abophe inqwelo. Bekuya kuba yimpambano ukubopha ikhuba kunye nenqwelo kwezo zilwanyana. Ngokufanayo, uYesu wayengaxeleli abantu ukuba babophe umthwalo wakhe phezu kwaleyo sele beyithwele. Wathi kubafundi bakhe: “Akukho mkhonzi unako ukukhonza nkosi mbini.” (Luka 16:13) Ngaloo ndlela, uYesu wayebenza abantu bazikhethele. Ngaba babeya kuqhubeka bethwele umthwalo onzima ababenawo, okanye ngaba babeza kuwubeka phantsi baze bamkele lowo wayebanika wona? UYesu wabakhuthaza ngothando: ‘Umthwalo wam ulula.’

13. Babethwele wuphi umthwalo abantu ngomhla kaYesu, yaye waba yintoni umphumo?

¹³ Ngomhla kaYesu, abantu babetsala nzima ngaphantsi komthwalo onzima owawuthiwe zinzi phezu kwabo ngabalawuli bamaRoma ababecinezela neenkokeli zonqulo ezazilandela isithethe nezazinohanahaniso. (Mateyu 23:23) Bezama ukuthula umthwalo wamaRoma, bambi abantu babezama ukuzithabathela ezandleni zabo izinto. Babandakanyeka kwimizabalazo yezobupolitika, nto leyo eyabakhokelela kwisiphelo esiyintlekele. (IZenzo 5:36, 37) Abanye babezabalazela ukuphucula imeko yabo ngokungena zwabha ekusukeleni izinto eziphathekayo. (Mateyu 19:21, 22; Luka 14:18-20) Xa uYesu wababonisa indlela yokukhululeka ngokubamema ukuba babe ngabafundi bakhe, asingabo bonke ababekulungele ukwamkela eso simemo. Babemadolw’ anzima ukubeka phantsi umthwalo ababewuthwele, unzima unjalo, baze bathabathe owakhe. (Luka 9:59-62) Enjani yona ukuba nkulu impazamo!

14. Amaxhala obomi nokunqwenela izinto eziphathekayo kunokusisinda njani?

¹⁴ Ukuba asilumkanga, sinokwenza impazamo efanayo namhlanje. Ukuba ngabafundi bakaYesu kuyasikhulula ekusukeleni nasekuxabiseni izinto ezifanayo nabantu behlabathi. Nangona kusafuneka sisebenze nzima ukuze sifumane izinto ezifunekayo mihla le, ezi zinto asizenzi ezona zibalulekileyo kubomi bethu. Ukanti, amaxhala obomi nomtsalane wobutofotofo bezinto eziphathekayo zisenokusibamba ngamandla. Ukuba siyayivumela, iminqweno enjalo inokude iyiminxe inyaniso esayamkela ngolangazelelo. (Mateyu 13:22) Sinokuzixakekisa gqitha ngokwanelisa iminqweno enjalo kangangokuba iimbopheleleko zethu zobuKristu zibe luxanduva esifuna ukulwenza sahlukane nalo ngokukhawuleza. Ngokuqinisekileyo asinakulindela ukuba inkonzo yethu kuThixo isihlaziye ukuba yenziwa ngomoya onjalo.

15. UYesu walumkisa wathini ngokunqwenela izinto eziphathekayo?

¹⁵ UYesu wabonisa ukuba ubomi bokwaneliseka abufunyanwa ngokusukela ukufumana konke esikufunayo, kodwa ngokuqiniseka ngezona zinto zibalulekileyo ebomini. Walumkisa wathi: “Musani ukubuxhalela ubomi benu, nisithi nodla ntoni na; nosela ntoni na; kwanomzimba wenu, nisithi niya kwambatha ntoni na. Ubomi abungaphezulu na kuko ukudla, nomzimba awungaphezulu na kwinto yokwambatha?” Wandula ke walathisela ingqalelo ezintakeni zezulu waza wathi: “Azihlwayeli, azivuni, azibutheli koovimba; ukanti ke uYihlo osemazulwini uyazondla.” Ebhekisela kwiinyibiba zasendle, wathi: “Azibulaleki, azisonti nokusonta; ke ndithi kuni, noSolomon kubo bonke ubunewunewu bakhe, wayengavathiswanga nanjenganye kuzo ezi.”—Mateyu 6:25-29.

16. Amava abonise ntoni ngemiphumo yokusukela izinto eziphathekayo?

¹⁶ Ngaba sinokufunda okuthile kwezi zifundo zingumzekelo? Yaziwa nanguthathatha into yokuba okukhona umntu ezama ngamandla ukuphucula ubomi bakhe ngezinto eziphathekayo, kokukhona ebopheleleka ngakumbi kusukelo lwehlabathi yaye nomthwalo usiba nzima ngakumbi emagxeni akhe. Ihlabathi lizaliswe ngoosomashishini abaye baqhekekelwa ziintsapho, baqhawukelwa yimitshato, baphelelwa yimpilo, nezinye izinto ezininzi ngenxa yempumelelo yezinto eziphathekayo. (Luka 9:25; 1 Timoti 6:9, 10) UAlbert Einstein, owathweswa imbasa kaNobel, wakha wathi: “Izinto, ukubonakala uphumelela, ukwaziwa, ubunewunewu—kum ezi zinto bezisoloko zisenyanyeka. Ndikholelwa ukuba ubomi obulula nobokungaziphakamisi bulungele wonke umntu.” Oku kufana nje necebiso elilula lompostile uPawulos: “Ukuhlonela uThixo, kundawonye nokwanela, kusekeleze inzuzo enkulu.”—1 Timoti 6:6.

17. IBhayibhile incomela ubomi obunjani?

¹⁷ Kukho inkalo ebalulekileyo esingafanele siyityeshele. Nangona “ubomi obulula nobokungaziphakamisi” buneengenelo ezininzi, asibubo nje kuphela obuzisa ulwaneliseko. Kukho abaninzi abaphila ubomi obulula kuba benyanzelwa ziimeko, sekunjalo abanelisekanga okanye abonwabanga tu kwaphela. IBhayibhile ayisibongozi ukuba silibale ngolonwabo olubangelwa zizinto eziphathekayo size siphile ubomi bokuba ngamakheswa. Kugxininiswa ekuhloneleni uThixo, kungekhona ekuzaneliseni. Kuphela kuxa sizidibanisa ezi zinto zimbini esithi sifumane “inzuzo enkulu.” Eyiphi inzuzo? Phambilana kuloo ncwadi, uPawulos ubonisa ukuba abo ‘bangathembeli butyebini bungagqalekiyo, bathembela kuThixo’ baya kuba ‘baziqwebela isiseko esihle, base exesheni eliza kuza, ukuze babubambe ubomi obungunaphakade.’—1 Timoti 6:17-19.

18. (a) Umntu unokukufumana njani ukuhlaziyeka kokwenene? (b) Sifanele sizijonge njani iinguqulelo ekusenokufuneka sizenze?

¹⁸ Siya kuhlaziyeka ukuba sifunda ukuwubeka phantsi umthwalo onzima esisenokuba siwuthwele size sithwale umthwalo kaYesu olula. Abaninzi abaye babulungelelanisa ubomi babo ukuze babe nesabelo ngokuzele ngakumbi kwinkonzo yoBukumkani bayifumene indlela esa ebomini bolonwabo nolwaneliseko. Kambe ke, kufuneka ukholo nenkalipho ukuze ubani athabathe inyathelo elinjalo, yaye kusenokubakho imiqobo endleleni. Kodwa iBhayibhile iyasikhumbuza: “Ogqala umoya akayi kuhlwayela; okhangela amafu akayi kuvuna.” (INtshumayeli 11:4) Eneneni izinto ezininzi azikho nzima xa sizimisele ukuzenza. Kubonakala ngathi, eyona inzima kukuzimisela. Sisenokuzidinisa ngokuzamana nale ngcamango okanye ngokuyixhathisa. Ukuba silungisa iingqondo zethu size silwamkele ucelomngeni, sinokumangaliswa kukufumanisa indlela enkulu ngayo intsikelelo eba ngumphumo woko. Umdumisi wabongoza: “Yivani, nibone ukuba ulungile uYehova.”—INdumiso 34:8; 1 Petros 1:13.

‘Ukuhlaziyeka Kwemiphefumlo Yenu’

19. (a) Sinokulindela ntoni njengokuba iimeko zehlabathi zisiba mandundu? (b) Ngoxa singaphantsi kwedyokhwe kaYesu, siqinisekiswa ngantoni?

¹⁹ Umpostile uPawulos wakhumbuza abafundi benkulungwane yokuqala: “Simelwe kukuphumela ezimbandezelweni ezininzi, ukungena ebukumkanini bukaThixo.” (IZenzo 14:22) Oko kusenjalo nanamhlanje. Njengokuba iimeko zehlabathi zisiya zisiba mandundu, iingcinezelo ezifikela bonke abo bazimisele ukuphila ubomi bobulungisa nokuhlonela uThixo ziya kuba nkulu ngakumbi. (2 Timoti 3:12; ISityhilelo 13:16, 17) Ukanti, sivakalelwa ngendlela efanayo noPawulos xa wathi: “Siyabandezelwa ngeenxa zonke, singaxineki; siyathingaza, singancami; sitshutshiswa, asiyekelwa; sikhahlelwa phantsi, asitshatyalaliswa.” Isizathu sikukuba sinokuthembela ngoYesu Kristu ukuba asinike amandla angaphezu kwaqhelekileyo. (2 Korinte 4:7-9) Ngokwamkela idyokhwe yokuba ngumfundi ngentliziyo iphela, siya kunandipha ukuzaliseka kwedinga likaYesu: “Noyifumanela [“ukuhlaziyeka,” NW] imiphefumlo yenu.”—Mateyu 11:29.

Ungacacisa Na?

◻ Yintoni idyokhwe yobubele uYesu asithembisa ngayo?

◻ Sifanele senze ntoni ukuba sivakalelwa kukuba idyokhwe yethu iba ngumthwalo onzima?

◻ Wayethetha ukuthini uYesu xa wathi: ‘Umthwalo wam ulula’?

◻ Sinokuqiniseka njani ukuba umthwalo wethu uhlala ulula?