IWatchtower LAYBRARI EKWI-INTANETHI
IWatchtower
LAYIBRARI EKWI-INTANETHI
IsiXhosa
  • IBHAYIBHILE
  • IINCWADI
  • MEETINGS
  • w98 6/1 iphe. 28-31
  • Ukulondolozwa Ezilingweni Ezinzima

No video available for this selection.

Sorry, there was an error loading the video.

  • Ukulondolozwa Ezilingweni Ezinzima
  • IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova
  • Imixholwana
  • Amanqaku Afanayo
  • Imvelaphi YobuYuda
  • Ukuqalisa Kwezilingo
  • Esona Silingo Sam Sakhe Saqatha
  • Ixesha Lokuthi Qabu
  • Ukusinda EAuschwitz
  • Ukusinda Kwezinye Iinkampu
  • Ukukhululwa Kwanobomi Emva Koko
  • Ndomelezwa Kukuthembela KuThixo
    Vukani!—2002
  • UYehova Wasisindisa Ngexesha Lolawulo Loozwilakhe
    IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova—2007
  • “Ukuvalelwa Entolongweni Ngenxa Yokholo Lwabo”
    Vukani!—2006
  • Eyona Nto Ndiyixhalabeleyo—Ukuhlala Ndinyanisekile
    Vukani!—2000
Khangela Okunye
IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova
w98 6/1 iphe. 28-31

Ukulondolozwa Ezilingweni Ezinzima

NGOKUBALISWA NGUÉVA JOSEFSSON

Iqaqobana lethu lalihlanganisene eÚjpest kwisithili saseBudapest, eHungary, kwintlanganiso emfutshane ngaphambi kokuba siye kubulungiseleli bamaKristu. Kwakungowe-1939, kungekudala ngaphambi kokuqalisa kweMfazwe Yehlabathi II, yaye umsebenzi wokushumayela wamaNgqina kaYehova eHungary wawuvaliwe. Ngokufuthi abo babenesabelo ekufundiseni iBhayibhile ekuhleni ngaloo mihla babebanjwa.

EKUBENI yayisisihlandlo sam sokuqala sokuba nesabelo kulo msebenzi, ndimele ukuba ndandikhangeleka ndixhalabile yaye ndinxubile. Umzalwana ongumKristu osele ekhulile waguquka wandijonga waza wathi: “Éva, akukho mfuneko yakoyika. Ukukhonza uYehova kulelona lungelo likhulu umntu anokulifumana.” Loo mazwi anobubele nawomelezayo andinceda andilondoloza kwizilingo ezininzi ezinzima.

Imvelaphi YobuYuda

Ndandingowamazibulo kwintsapho yamaYuda yabantwana abahlanu. UMama wayenganelisekanga bubuYuda, yaye waqalisa ukuhlolisisa ezinye iinqulo. Oku kwamdibanisa noErzsébet Slézinger, elinye ibhinqa elingumYuda nalo elalifuna inyaniso yeBhayibhile. UErzsébet wadibanisa uMama namaNgqina kaYehova, nto leyo eyaphumela ekubeni nam ndibe nomdla kakhulu kwiimfundiso zeBhayibhile. Kungekudala ndaqalisa ukwabelana nabanye ngoko ndikufundileyo.

Emva kokuba ndineminyaka eli-18 ubudala ngehlobo lowe-1941, ndafuzisela uzahlulelo lwam kuYehova uThixo ngokubhaptizwa kuMlambo iDanube. UMama wabhaptizwa kwangaxeshanye, kodwa uTata akazange abe nesabelo kukholo lwethu olutsha lobuKristu. Kungekudala emva kokubhaptizwa kwakhe, ndenza amalungiselelo okuba nguvulindlela, oko kukuba nesabelo kwinkonzo yexesha elizeleyo. Kwakufuneka ndifumane ibhayisekile, ngoko ndaqalisa ukusebenza kwilebhu yomzi-mveliso omkhulu wamalaphu.

Ukuqalisa Kwezilingo

AmaNazi ayephethe iHungary yonke, yaye umzi-mveliso endandisebenza kuwo waphathwa ngamaJamani. Ngolunye usuku bonke abasebenzi babizelwa phambi kwabaphathi ukuze benze isibhambathiso sokuzinikezela kumaNazi. Saxelelwa ukuba ukusilela ukwenjenjalo kuya kuphumela ebubini. Ebudeni benkonzo apho kwakufuneka sikhahlele uHitler, ndaphakama ngokuhloniphekileyo kodwa andizange ndikwenze oko kwakufanele ndikwenze. Ndabizelwa eofisini kanye ngolo suku, ndanikwa umvuzo wam, ndaza ndagxothwa. Ekubeni imisebenzi yayinqongophele, ndazibuza ngoko kuza kwenzeka ngamalungiselelo am obuvulindlela. Noko ke, kusuku olulandelayo ndafumana umsebenzi omtsha ohlawula bhetele.

Ngoku umnqweno wam wokuba nguvulindlela wawunokufezwa. Ndafumana amaqabane aliqela obuvulindlela, yaye elokugqibela lalinguJuliska Asztalos. Sasisebenzisa iBhayibhile yethu kuphela kubulungiseleli, singenaluncwadi esinokuluhambisa. Xa sasifumana abantu abanomdla, sasibuyela kubo size sibaboleke uncwadi.

Kangangezihlandlo eziliqela, mna noJuliska sasiye sitshintshe umhlaba esasisebenza kuwo. Oku kwakungenxa yokuba umfundisi, emva kokufumanisa ukuba sityelela ‘izimvu zakhe,’ ecaweni wathi xa zityelelwe ngamaNgqina kaYehova, mazimxelele okanye zixelele amapolisa. Xa abantu abanobubele babesixelela ngesaziso esinjalo, sasifudukela komnye umhlaba.

Ngenye imini mna noJuliska saya kwenye inkwenkwe eyabonakalisa umdla. Senza amalungiselelo okubuyela ukuze siyiboleke into yokufunda. Kodwa xa sabuyelayo, amapolisa ayelapho, yaye sabanjwa saza sasiwa kwisikhululo samapolisa eDunavecse. Kwenziwa iyelenqe ngale nkwenkwe ukuze sibanjwe. Xa safikayo kwisikhululo samapolisa, sabona umfundisi yaye saqonda ukuba naye wayebandakanyekile kweli yelenqe.

Esona Silingo Sam Sakhe Saqatha

Kwisikhululo samapolisa, ndachetywa zonke iinwele, yaye kwakufuneka ndime phambi kweqela lamapolisa ndize. Andigocagoca, efuna ukwazi ngenkokheli yethu eHungary. Ndawacacisela ukuba sasingenankokheli ngaphandle koYesu Kristu. Ngoko andibetha kabuhlungu ngeentonga zawo, kodwa andizange ndibangcatshe abazalwana bam abangamaKristu.

Emva koko andibopha zombini iinyawo aza andiboph’ izandla azidibanisa nentloko. Andula ke, ngabanye ngabanye, andidlwengula, onke ngaphandle kwepolisa elinye. Ndandibotshwe ndaqiniswa kakhulu kangangokuba iziva zazisabonakala ezihlahleni kwiminyaka emithathu kamva. Ndaphathwa kakubi gqitha kangangokuba ndagcinwa kumgangatho ongaphantsi komhlaba kangangeeveki ezimbini de noko awona manxeba mabi endandinawo aphola.

Ixesha Lokuthi Qabu

Kamva ndasiwa kwintolongo yaseNagykanizsa, apho kwakukho amaNgqina kaYehova amaninzi. Kwalandela iminyaka emibini ngokwentelekiso evuyisayo nangona sasifakwe entolongweni. Sasiqhuba zonke iintlanganiso zethu ngasese, yaye sasisebenza ngokufanayo nebandla. Kwakhona sasinamathuba amaninzi okunikela ubungqina obungacwangciswanga. Kwakukule ntolongo apho ndadibana no-Olga Slézinger, udade kaErzsébet Slézinger, ibhinqa elafundisa mna nomama inyaniso yeBhayibhile.

Ngowe-1944 amaNazi eHungary ayezimisele ukutshabalalisa amaYuda aseHungary, kwanokuba ayesele ewabulele ngokulandelalana kwezinye iindawo akuwo. Ngenye imini eza kum noOlga. Safakwa kwiinqwelo zikaloliwe zokufaka iinkomo, yaye emva kohambo olunzima sityhubela iCzechoslovakia, safika apho sasisinge khona emzantsi Poland—eAuschwitz kwinkampu ekwakubulawelwa kuyo abantu.

Ukusinda EAuschwitz

Ndandiziva ndikhuselekile xa ndandino-Olga. Wayekwazi ukuhlekisa kwanakwiimeko ezilingayo. Xa safikayo eAuschwitz, sasiwa phambi koGqr. Mengele owayembi, umsebenzi wakhe ikukwahlula abatsha ababengenakukwazi ukusebenza ngemizimba eyomemeleyo. Abadala babesiwa kumagumbi okubulala ngegesi. Xa yayilithuba lethu, uMengele wabuza uOlga esithi, “Mingaphi iminyaka yakho?”

Engoyiki, yaye enoncunyana waphendula, “ingama-20.” Eneneni wayeneminyaka enokuphindwa kabini kuloo minyaka. Kodwa uMengele wahleka waza wamyeka ukuba aye kwicala elifanelekileyo waza waphila.

Onke amabanjwa eAuschwitz ayenophawu kwimpahla yawo yentolongo—amaYuda ayeneNkwenkwezi kaDavide, yaye amaNgqina kaYehova ayenonxantathu omfusa. Xa ayefuna ukuthungela iNkwenkwezi kaDavide kwiimpahla zethu, sawacacisela ukuba sasingamaNgqina kaYehova yaye sasifuna unxantathu omfusa. Sasingenazintloni ngemvelaphi yethu yobuYuda, kodwa ngoku sasingamaNgqina kaYehova. Azama ukusinyanzelela ukuba samkele uphawu lwamaYuda ngokusikhaba nangokusibetha. Kodwa sahlala siqinile de asamkela njengamaNgqina kaYehova.

Ekuhambeni kwexesha, ndadibana nodadewethu uElvira, endandimshiya ngeminyaka emithathu. Amalungu entsapho yethu osixhenxe ayesiwe eAuschwitz. Kuphela yayindim noElvira abanikwa imvume yokusebenza kuba somelele ngokwaneleyo. UTata, uMama, kwanabantwana basekhaya abathathu babulawa kumagumbi okubulala egesi. UElvira wayengeloNgqina ngelo xesha, yaye akazange ahlale kwinxalenye yenkampu efanayo. Wasinda, waya eUnited States, waba liNgqina ePittsburgh, ePennsylvania, waza kamva wafela apho ngowe-1973.

Ukusinda Kwezinye Iinkampu

Ngobusika bowe-1944/45 amaJamani agqiba kwelokuba ayifuduse iAuschwitz, ekubeni amaRashiya ayesondela. Ngoko safuduselwa eBergen-Belsen kumntla weJamani. Kungekudala emva kokufika kwethu apho, mna no-Olga sathunyelwa eBraunschweig. Apho sasimele sicoce ubutyobo emva kokuba imikhosi eManyeneyo iqhushumbisile. Mna no-Olga saxubusha ngalo mbandela. Ekubeni sasingaqinisekanga enoba ukwenza lo msebenzi kwakuya kwaphula ubundilele bethu kusini na, sagqiba ekubeni sobabini singawenzi.

Isigqibo sethu samangalisa. Sabethwa ngezabhokhwe zefele saza sasiwa phambi kwamajoni adubula abantu abagwetyelwe ukufa. Sanikwa umzuzu omnye ukuba sicinge ngalo mbandela kwakhona, yaye saxelelwa ukuba ukuba asiguquki, siza kudutyulwa. Sathi sasingafuni xesha lakucinga kuba sele sizenzile izigqibo. Noko ke, ekubeni umphathi wenkampu wayengekho, yaye inguye kuphela owayenegunya lokuyalela ukuba kubulawe, ukubulawa kwethu kwabanjezelwa.

Ngelo xesha sanyanzelelwa ukuba sime ngeenyawo kwibala lenkampu imini yonke. Sasigcinwe ngamajoni amabini axhobileyo, etshintshatshintshana kwiiyure ezimbini. Sasinganikwa kutya, yaye safunyanwa yingqele, ekubeni kwakungoFebruwari. Saphathwa ngale ndlela kangangeveki, kodwa umphathi engabonakali kwaphela. Ngoko sabekwa emva kwelori, yaye samangaliswa kukufumanisa ukuba sibuyiselwa eBergen-Belsen.

Ngelo xesha mna no-Olga sasikwimeko emaxongo. Phantse zonke iinwele zam zazixhwithekile yaye ndandinecesina. Kwakungumgudu omkhulu kum ukuze ndikwazi ukusebenza. Umgrantyalala wesuphu yekhaphetshu neqhekeza lesonka imihla ngemihla zazinganelanga. Kodwa kwakufanele sisebenze kuba abo babengenjenjalo babebulawa. Oodade bamaJamani ababesebenza nam ekhitshini babendinceda ndikwazi ukuphumla. Xa abalindi besendleleni yokuza kuhlola, aba dade babendilumkisa, ukuze ndime kwindawo yokusebenza, ndizenze osebenza nzima.

Ngenye imini uOlga wayengenamandla okuya apho wayesebenza khona, yaye emva koko asizange simbone kwakhona. Ndalahlekelwa ngumhlobo naliqabane elikhaliphileyo, owayeluncedo kakhulu kum ebudeni bezo nyanga zinzima kwiinkampu. Njengomlandeli ongumthanjiswa weNkosi yethu uYesu Kristu, ngokukhawuleza kumele ukuba wafumana umvuzo wakhe wasezulwini.—ISityhilelo 14:13.

Ukukhululwa Kwanobomi Emva Koko

Xa imfazwe yaphelayo ngoMeyi 1945 kwaza kwabakho inkululeko, ndandingakwazi ukuvuyiswa kukuphela kwedyokhwe yabacinezeli ekugqibeleni; ndingenako nokupheleka abo babethabatha abo bakhululekileyo kumazwe abafuna ukuya kuwo. Ndahlala kangangeenyanga ezintathu esibhedlele ukuze ndichache. Emva koko ndasiwa eSweden, ndawo leyo eyaba likhaya lam elitsha. Ngokukhawuleza ndaqhagamshelana nabazalwana noodade bam abangamaKristu, yaye kungekudala ndaqalisa ukwenza umsebenzi oxabisekileyo wobulungiseleli basentsimini.

Ngowe-1949, ndatshata noLennart Josefsson, owayekhonza njengomveleli ohambahambayo wamaNgqina kaYehova kangangeminyaka. Naye wayevalelwe entolongweni ngenxa yokugcina ukholo lwakhe ebudeni beMfazwe Yehlabathi II. Saqalisa ubomi bethu sobabini njengoovulindlela ngoSeptemba 1, 1949, saza sabelwa ukukhonza kwidolophu iBorås. Ebudeni beminyaka yethu yokuqala apho, sasiqhuba izifundo zeBhayibhile ezilishumi ngeveki ngokuthe rhoqo nabo babenomdla. Savuyiswa kukubona amabandla aseBorås esiba mathathu kwiminyaka elithoba, yaye ngoku kukho amahlanu.

Andizange ndikwazi ukuhlala ndinguvulindlela kangangethuba elide kuba ngowe-1950 safumana intombi, yaye kwiminyaka emibini kamva, saba nonyana. Ngaloo ndlela ndaba nelungelo elimnandi lokufundisa abantwana bethu le nyaniso ixabisekileyo endafundiswa ngulaa mzalwana uthandekayo eHungary xa ndandineminyaka eli-16 kuphela ubudala, ethi: “Ukukhonza uYehova kulelona lungelo likhulu umntu anokulifumana.”

Xa ndijonge emva kubomi bam, ndiye ndabuqonda ubunyaniso boko kwabhalwa ngumfundi uYakobi xa esikhumbuza ngonyamezelo lukaYobhi: “UYehova unomsa wofefe olukhulu nenceba.” (Yakobi 5:11) Nangona nam ndiye ndabandezeleka kwizilingo ezoyikekayo, ndiye ndasikelelwa kakhulu ngabantwana abathathu, amaqabane abo, kwanabazukulwana abathandathu—bonke abangabakhonzi bakaYehova. Ngaphezu koko, ndinabantwana nabazukulwana bokomoya abaninzi kakhulu, abanye bakhonza njengoovulindlela kwanabavangeli basemazweni. Ngoku oyena mnqweno wam mkhulu kukudibana nabo bathandekayo abalele ukufa ndize ndibawole xa bevuswa emangcwabeni.—Yohane 5:28, 29.

[Umfanekiso okwiphepha 31]

Kubulungiseleli eSweden emva kweMfazwe Yehlabathi II

[Umfanekiso okwiphepha 31]

Ndinomyeni wam

    Iimpapasho ZesiXhosa (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • IsiXhosa
    • Share
    • Zikhethele
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imiqathango
    • Umthetho Wezinto Eziyimfihlo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share