Watchtower EBIIBILIYOTEKA ONLINE
Watchtower
EBIIBILIYOTEKA ONLINE
Makhuwa-Marrevone
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • w25 Mwedi wakumi pp. 18-23
  • Mun’ya Owerya Dhai Opaka Mavekelo ni Nrima Wootheene?

Khemphwanyaneya eviidiyu epaarti ethanliwe.

Nswammaha, yookhala ehikumenle saana wiira erume eviidiyu.

  • Mun’ya Owerya Dhai Opaka Mavekelo ni Nrima Wootheene?
  • Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
  • Wiidhaatikhiha
  • Miyaha dhoolattana
  • NKHALE OOTAPHUWA VAAVO NNINVEKELA NNYU YEHOVA
  • ESEENI EN’YA ONIKHALIHERA ONTTHUKULELA NRIMA NHU YEHOVA?
  • MUUPUWELELE MAVEKELO YAATIKHIWE MBIIBILIYANI
  • NHIHIYE OMWAATTAMELA YEHOVA OREELA WA NIVEKELO
  • Nhihiye Waavekelela Atthu Akina
    Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
  • Mmwaattamele Muluku Mpakaka Mavekelo
    Mphwanye Ekumi Yoohimala!—Yoosoma Ya Biibiliya
  • Yehova ‘Onnaamaaliha ale Ariipiwe Nrima’
    Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2024
Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
w25 Mwedi wakumi pp. 18-23

YOOSOMA YA MWAHA 42

NCIPO 44 Nivekelo na Mutthu Oxankale

Mun’ya Owerya Dhai Opaka Mavekelo ni Nrima Wootheene?

“ Kinnivekela ni murima aka wootheene. Khoo Yehova, mukaakhule.”—ESAL. 119:145.

ETTHU NIN’YA NHU OHUDHA

Nin’ya woona moopora mavekelo yaatikhiwe mbiibiliyani an’ya awa onikhalihera opaka mavekelo ni nrima wootheene.

1-2. (a) Seeni ivaara dhikina onniliperya awa ontthukulela nrima nhu Yehova? (b) Nindhuwela dhai wiira Yehova onniwiriyana ni ephoole mavekelo nhu?

NIIRE ivaara dhawaatta vaavo munvekela nnyu muntthikela moolumo mamodharu ni onnooliperyani ontthukulela nrima nnyu Yehova munleelaka muupuwelo nnyu? Akhala wiira ti dhiidho, khanri meekhinnyu. Mwaha wa waatteliwa miteko, woonawene pooti okhalana yoolema ya opaka mavekelo mwaakuvaka. Aahiidho pooti onniliperya ontthukulela nrima nhu Yehova nuupuwelaka wiira khanimphwanela omwaattamela.

2 Biibiliya onlotta wiira etthu yootthuneya wa Yehova kahi orumeela moolumo ooreera vaavo nininvekela nhu, masi onvekela ni nrima wootheene. Owo onniiwa ‘mavekelo a atthu awiiyeviha.’ (Esal. 10:17) Yehova onniwiriyana ni ephoole khuta nuulumo ninlotta nhu okathi ninvekela nhu okhala wiira onnivaha efaita.—Esal. 139:1-3.

3. Makoho seeni nin’ya nhu waakhula yoosoma ela?

3 Yoosoma ela, nin’ya waakhula makoho ala anttharelana: Seeni nintthuneya nhu okhala ootaphuwa vaavo nininvekela nhu Yehova? Nin’ya owerya dhai onvekela Yehova ni nrima wootheene? Mavekelo yaatikhiwe mbiibiliyani an’ya onikhalihera dhai opaka elo? Eseeni nintthuneya nhu opaka vaavo ninriipiwa nhu nrima nihikawerya onleela Yehova moonelo nhu?

NKHALE OOTAPHUWA VAAVO NNINVEKELA NNYU YEHOVA

4. Eseeni en’ya onikhalihera okhala ootaphuwa vaavo nininvekela nhu Yehova? (Esalimo 119:145)

4 Odhuwela wiira Yehova nxirikha nhu oororomeleya ni ontthuna wiira nikakhumela saana, onooniiriha okhala ootaphuwa onleela muupuwelo nhu ni moonelo nhu okathi nininvekela nhu. Nlipa aatinkhe Esaalimu 119 aaniilipihera wiira akhalena waataana iwo ni Yehova. Masi owo aaniviriha mixankiho mweekumini-mwe nkhama wootheriwa itthu ni atthu ootakhala. (Esal. 119:23, 69, 78) Ohiya-vo, nasaalimu owo aanikhulumuwa mwaha wa dhoovonya-dhe. (Esal. 119:5) Masi hata eri dhiidho, owo khoovelela ontthukulela nrima Yehova.—Nsome Esalimo 119:145.

5. Seeni nihinreerela nhu ohiya miyuupuwelo dhoohiloka inooceelihaka onvekela Yehova? Nvahe nlikanyiho.

5 Yehova ontthuna wiira atthu ootheene ekhale ootaphuwa onvekela waahela mpuwa ale apanke itampi dhuulupale. (Yes. 55:6, 7) Tivondho nihihiye miyuupuwelo dhoohiloka inooceelihaka onvekela Yehova. Wiira nilikanyihe, nkahaya muupuwele mweettaka nkwaha nuumala nthweelela. Masi moohakalaliha mmoona ntthu okhanle wooleelani ephuro nkhanle nnyu otthara. Ndho niire nyuwo mwaha wa othweelela mwaamuuleliwa muru onvekelela nikhalihero ntthu owo? Moohaakanyera naari! Mwa enamuna emodharu, vaavo ninthweelela nhu aahiidho opaka etampi, khanintthuneya woovelela ontthukulela nrima nhu Yehova.—Esal. 119:25, 176.

ESEENI EN’YA ONIKHALIHERA ONTTHUKULELA NRIMA NHU YEHOVA?

6-7. Eseeni en’ya onikhalihera ontthukulela nrima nhu Yehova okathi ninvekela nhu? Nvahe ntakihero. (Moone-tho enoota.)

6 Vaavo ninintthukulela nhu nrima nhu Yehova ninleelaka miyuupuwelo ni miyoonelo dhihu, ninnitepa omwaattamela. Eseeni en’ya onikhalihera opaka elo?

7 Muupuwelele mikhalelo dha Yehova.a Wuupuwelela mikhalelo dha Yehova, onninikhalihera olotta nuuwo mootaphuwa ninleelaka miyuupuwelo ni miyoonelo dhihu. (Esal. 145:8, 9, 18) Moone ntakihero na nrokora Kristine, yoowo apaapa-ye yaari ootakhala nrima. Owo onlotta wiira: “Miyo nkaanthokorerya Yehova nkhama Tiithi kaareerela aka olottana mootaphuwa. Miyo kuupuwela wiira mwaha wa okhala ntthu oohimalela, owo aankinyanyala.” Nkhalelo seeni onkhalihenre Kristine? Owo onlotta wiira: “Opheta woororomeleya wa Yehova onnikikhupaliha wiira owo onnikipheta. Miyo kinnidhuwela wiira owo khankhala-khala akinyanyalaka. Hata ivaara dhikina kivonyaka, owo khanhiya okipheta ni okikhalihera wiira kitthikele waataana nuuwo. Odhuwela elo, onnikikhalihera okhala ootaphuwa olotta nuuwo voohima dha itthu dhinkihakalaliha ni itthu dhinkiriipiha nrima.”

8-9. Seeni eri awa etthu yootthuneya wuupuwelela toko-toko nhinaakuve ovekela? Nvahe ntakihero.

8 Muupuwelele ele mun’ya nnyu olotta. Nhinaakuve ovekela, nyuwo pooti wiikoha wiira: ‘Mixankiho seeni kinviriha aka nenna-va? Niire okhala ntthu kintthuneya aka onlevelela? Niire wookhala nxankiho kinviriha aka kintthuneya aka okhaliheriwa ni Yehova wiira kiwerye ovilela?’ (2 Mam. 19:15-19) Nitho nttharaka nivekelo na ntakihero na Yeesu, nhiliyale vaavo munvekela nnyu ohela mpuwa otteelihiwa wa ndhina na Muluku, ora wa Omwene ni wiireya yootthuna ya Yehova.—Math. 6:9, 10.

9 Nuumala nrokora mmodha oniitthaniwa Aliska odhuwela wiira amamune yaaniwereiwa kanseri mmuupuweloni, waaninliperya onvekela Yehova. Owo onlotta wiira: “Miyo kaahixanka vawaatta kihikawerya wuupuwela saana etthu yoonvekela Yehova.” Eseeni enkhalihenre Aliska? Owo onnitthokihera airaka: “Kihinaakuve opacera ovekela, kinnuupuwelela toko-toko etthu kikhanle aka onleela Yehova ohiya pahi mixankiho dhaka ni eretta ya amamunaka. Ndho elo ennikikhalihera okhala oomaaleleya ni muupuwelo aka onnikhala wootaphuwa okathi kininvekela aka Yehova.”

10. Seeni eri awa etthu yootthuneya ovekela nihaakuvaka? (Moone-tho ifootu.)

10 Nvekele nhaakuvaka. Ekhweeli wiira mavekelo ookhuveya aakhalana owerya. Masi vaavo ninvekela nhu nihaakuvaka, woonawene pooti owerya olotta miyuupuwelo ni miyoonelo dhihu dhootheene.b Elijah amamune Aliska, anlotta wiira: “Miyo kinniilipihera ovekela ivaara dhawaatta khuta nihiku, vaavo kinvekela aka kihaakuvaka, kinnoona wiira waataana waka ni Yehova onnitepa olipa. Yehova khankhala-khala ahiyaka okiwiriyana vaavo kininvekela aka, tivondho kinnivekela mpakha okathi kintthuna aka.” Nnoonela dhai weehererya waadhya okathi ni opuro wiira nvekele moomaaleleya, woonawene ni ndhu nawiiweya ni okhalana yoolema ya opaka mavekelo nhaakuvaka?

Ifootu dhoopataana: 1. Nihinaakuve okhuma ndhuwa, munna mmodha akilaanthi vameesa uupuwelelaka ankhununle Biibiliya ni aphareenle ekoopho erimo ekafe. 2. Nuumala okhuma ndhuwa, owo akilaanthi vameesa avekelaka ahaakuvaka.

Nkoce okathi ni opuro wiira nvekele nhaakuvaka (Moone ettima 10)


MUUPUWELELE MAVEKELO YAATIKHIWE MBIIBILIYANI

11. Wuupuwelela mavekelo yaatikhiwe mbiibiliyani on’ya onikhalihera dhai? (Moone-tho ekwaaturu eni: “Niire Mwaataka Oviriha Nxankiho Mmodharu?”)

11 Wuupuwelela mavekelo, macipo aahiidho isaalimu dha arumeyi a Muluku a khalai yaawo ari mbiibiliyani, onoonikhalihera onvekela Yehova ni nrima nhu wootheene. Woona moolumo awo yaarumeenle awa wiira envuwihe Yehova, pooti onikhalihera ophwanya moolumo oorumeela okathi ninvekela nhu. Woonawene nyuwo pooti ophwanya mavekelo a arumeyi a Yehova yaavirinhe mixankho imodharu munviriha nnyu.

Niire Mwaataka Oviriha Nxankiho Mmodharu?

Arumeyi a Yehova a khalai yaahintthukulela Yehova nrima-ya okathi yaaviriha awa mixankiho dhoovirikana. Niire mwaataka oviriha nxankiho mmodharu?

  • Okathi Yakobe aaxankale iye, aahinvekela Yehova anxukhurelaka ooniheraka wiira aaninroromela.—Maph. 32:9-12.

  • Okathi mwene Salomooni oonne iye wiira khaawerya waakhwanihera miritti aavahiwe iye ni Yehova, owo aahinvekela wiira ankhalihere.—1 Mam. 3:7-9.

  • Mwene Davidi amalakaru oraruwa ni Bati-Seeba, aahinvekela Yehova wiira ‘anvahe nrima wooreera.’—Esal. 51:9-12.

  • Nuumala Mariya waakhela eparakha emodha, owo aahivekela anvuwihaka Yehova.—Luka 1:46-49.

Mwaha munreerela nnyu osoma: Nsome nivekelo nimodha na nrumeyi a oororomeleya a khalai ni moone ele aanvekenle iye Yehova. Moottharelana nthokodhe wiira moone moopora Yehova aakhunle iye nivekelo nno. Ndho wookhidherani-wa, mwiilipihere ovarihela nteko ele nhudhenre nnyu.

12. Makoho seeni ninreerela nhu wiipakela vaavo ninsoma nhu nivekelo nimodha nri mbiibiliyani?

12 Okathi munsoma nnyu nivekelo nimodha nri mbiibiliyani, mwiikohe wiira: ‘Nivekelo nna naapakiwe naani ni nxankiho seeni ntthu owo aaviriha iye? Niire etthu aalontte iye ennivarihana ni nxankiho kinviriha aka? Nivekelo nna ninkihudhihani?’ Woonawene nyuwo pooti otthuneya othokodha itthu dhikina wiira nwerye waakhula makoho awo, opaka elo onawookhaliherani. Vano nirowe nithokorerye matakihero vakhaani.

13. Nivekelo aapanke Aana ninnihudhihani? (1 Samuweli 1:10, 11) (Moone-tho efootu ya ekaapa.)

13 Munsome 1 Samuweli 1:10, 11. Okathi Aana aapanke iye nivekelo nna, aaira avirihaka mixankiho miili dhuulupale. Owo khaayara ni munnamunu-ye aaninhadhula. (1 Sam. 1:4-7) Aana aahintthukulela nrima-ye Yehova. Ndho mwaha wa elo, aahiwerya ophwanya omaaleleya. (1 Sam. 1:12, 18) Nivekelo na Aana nin’ya wookhaliherani dhai vaavo munviriha nnyu nxankiho onwiirihani oriipiwa nrima? Vaavo ‘nininrahelela nhu miritti dhihu Yehova’ ninleelaka mixankiho dhihu dhootheene ni moopora ninoonela nhu, ninniphwanya omaaleleya.—Esal. 55:22.

Ifootu dhoopataana: 1. Aana ahin’ye onlipela Elikaana vaavo onraara iye ni ane aili. 2. Peniina atheyaka ankunse mwane nkhaani. 3. Aana anlaka vaavo onvekela iye ni nrima wootheene. 4. Nkhulupale a Nankuttho Eli akilaanthi ni aikhuraanne anlipelaka Aana.

Aana khaayara ni munnamunu-ye aaninhadhula. Ndho owo aahintthukulela nrima-ye Yehova (Moone ettima 13)


14. (a) Etthu seeni ekina ninhudhera nhu ni ntakihero na Aana? (b) Eseeni enoonihera wiira wuupuwelela dhawiiraneya dha mbiibiliyani onoonikhalihera opaka mavekelo ni nrima wootheene? (Moone enoota.)

14 Aana aahin’yara mwaana aaitthaniwa Samuweeli. Ndho nuuvira miyaakha vakhaani, aahinkusa anroiha wa nankuttho Eli. (1 Sam. 1:24-28) Avekelaka ni nrima wootheene, Aana aahinxukhurela Yehova mwaha wa waakhapelela ni waakhalihera arumeyi-ye.c (1 Sam. 2:1, 8, 9) Ekhweeli wiira mixankiho dha Aana khidhaamanle, masi owo aanivaha ephoole mareeliho Yehova aanvaha iye. Eseeni ninhudhera nhu? Akhala wiira ninoovaha ephoole itthu Yehova onipakenle iye ni idhe ompaka iye wiira anikhalihere, ninoowerya ovilela mixankiho ninviriha nhu.

15. Nivekelo na Yeremiiya nin’ya onikhalihera dhai okathi ninoona nhu itthu dhoohixariya? (Yeremiya 12:1)

15 Munsome Yeremiya 12:1. Okathi profeeta Yeremiiya aawoonne iye atthu ootakhala ekhalaka nkhama yaanikhumela saana mweekumini-mwa, owo aahikhulumuwa. Nitho owo aaniriipiwa nrima mwaha wa ohadhuliwa ni aisarayeeli akhwe. (Yer. 20:7, 8) Hiyo ninniwerya woona moopora owo oonela iye okhala wiira ninniviriha mixankiho imodharu. Nnaamwi Yeremiiya oonihenre oriipiwa nrima mwaha wa mixankiho idhe aaviriha iye, owo khaanvanhe nthowa Yehova. Ndho nuumala woona moopora Yehova aattarunse iye aisarayeeli ale ootakhala nrima, woonawene elo yaahitepa onkhupaliha wiira Muluku taxariya. (Yer. 32:19) Nitho hiyo pooti woonihera oriipiwa wihu nrima ninleelaka Yehova itthu dhinnixankiha ni okhupali wiira okathi wooreerela owo onoomaliha ohixariya wootheene ninoona nhu.

16. Nivekelo aapanke nlevi mmodha yoowo aari weepotthani ninnihudhihani? (Esalimo 42:1-4) (Moone-tho ifootu.)

16 Nsome Esalimo 42:1-4. Esaalimu ela yaatikhiwe ni nlevi mmodha yoowo aari weepotthani ni aahaawerya onkokhorela Yehova ntempulu vamodha ni aisarayeeli akina. Moolumo-ye annoonihera moopora oonela iye nxankiho aaviriha iye. Akhala wiira ninootthukeliwa mwaha wa waamini wihu aahiidho okhalana eretta ennooceeliha okhuma owaani, woonawene pooti oriipiwa nrima nkhama nlevi ole. Ndho hata noonaka wiira itthu dhinnineettela saana, tivootthuneya onleela Yehova miyuupuwelo dhihu. Elo enoonikhalihera okhalana moonelo wooreera vaavo ninviriha nhu nxankiho mmodha nixakaka otepa oriipiwa nrima. Mwa ntakihero, nlevi ole aanidhuwela wiira aankhalana eparakha ekina ya onvuwiha Yehova. (Esal. 42:5) Nitho aanaadhya okathi wiira uupuwelele moopora Yehova aankhapelela iye. (Esal. 42:8) Onvekela Yehova ni nrima wootheene onoonikhalihera odhuwela saana miyoonelo dhihu, okhala oomaaleleya ni ophwanya ikuru wiira niwerye ovilela.

Ifootu dhoopataana: 1. Nlevi mmodha ari mwiini avekelaka ni nrima wootheene. 2. Munna mmodha akilaanthi ekhaama ya ospitaali avekelaka antthukunle Biibiliya ori vamettoni-ve.

Nlevi aatinkhe Esalimo 42 aahintthukulela nrima-ye Yehova. Okathi nininleela nhu Yehova itthu dhootheene dhinnixankiha, ninoowerya oxaka otepa oriipiwa nrima (Moone ettima 16)


17. (a) Eseeni ninhudhera nhu ni nivekelo aapanke Yoona? (Yona 2:1, 2) (b) Moolumo a isaalimu dhikina an’ya onikhalihera dhai okathi ninviriha nhu mixankiho? (Moone enoota.)

17 Munsome Yona 2:1, 2. Okathi profeeta Yoona aapanke iye nivekelo nna, aaira ari mmirimani wa ehopa yuulupale. Owo khaamwiiwelenle Yehova. Masi hata eri dhiidho, aanikhupali wiira Yehova anwiriyana nivekelo-ne. Okathi aavekela iye, owo aahirumeela moolumo awaatta ari isaalimu.d Elo enoonihera wiira owo aanidhuwela saana dhawaatikhiwa idho. Wuupuwelela dhawaatikhiwa idho waahinkhupaliha wiira Yehova aamunkhalihera. Mwa enamuna emodharu, etthu yootthuneya opweha mmuruni dhawaatikhiwa dha mbiibiliyani. Ndho vaavo nininvekela nhu Yehova mwaha wa nxankiho muulupale ninviriha nhu, ninoowerya wuupuwelela dhawaatikhiwa idho ikhanle onimaaliha.

NHIHIYE OMWAATTAMELA YEHOVA OREELA WA NIVEKELO

18-19. Yawaatikhiwa ya aRoma 8:26, 27 ennikhalihera dhai vaavo nihinwerya nhu onleela Yehova itthu dhootheene dhinnixankiha? Nvahe ntakihero.

18 Munsome aRoma 8:26, 27. Ivaara dhikina ninniriipiwa nrima vawaatta nihikawerya onleela Yehova etthu ennixankiha. Masi khanri meekhinhu okhala wiira munepa wawaarya wa Muluku onninikhalihera ‘onivekelelaka.’ Mooporani? Yehova arumeelaka munepa-ye wawaarya, aahiwiiriha arumeyi-ye waatikha mavekelo awaatta mbiibiliyani. Vaavo ninvekela nhu nihikawerya onleela itthu dhootheene dhinnixankiha, Yehova pooti waakhula arumeelaka mavekelo ari mbiibiliyani a arumeyi yaaviriha nxankiho mmodharu ninviriha nhu. Ndho okathi ompaka iye elo, onkhala nkhama onaakhula mavekelo nhu.

19 Odhuwela elo waahinkhalihera nrokora mmodha oniitthaniwa Yelena onkhala oRússia yoowo aatthukeliwe mwaha wa onvekela Yehova ni onsoma Biibiliya. Nrokora Yelena aahiriipiwa nrima vawaatta mpakha ahikadhuwela etthu yoovekela. Owo onlotta wiira: “Okathi kinriipiwa aka nrima kihikadhuwela etthu yoovekela, Yehova onnithokorerya mavekelo a arumeyi a khalai . . . nkhama mavekelo aka. . . . Elo ennikikhalihera vawaatta okathi ola wooxankiha.”

20. Vaavo ninriipiwa nhu nrima nin’ya owerya dhai okocihera muupuwelo nhu wiira nivekele?

20 Vaavo ninriipiwa nhu nrima nikatthuna ovekela, pooti ohiya ovaha ephoole ni oliyala etthu ninreerela nhu ovekela. Wiira nkocihere muupuwelo nnyu, nyuwo pooti owiriyana iveersu dhookaravariwa dha isaalimu aahiidho waatikha etthu munramela nnyu ovekela nkhama Davidi aapanke iye. (Esal. 18, 34, 142; muru.) Ekhweeli wiira khiyaawo eliista enlotta moopora wa wiikocihera wiira nipake nivekelo. (Esal. 141:2) Ndho nyuwo pooti waadhya enamuna nnoona nnyu oreerela.

21. Seeni nintthuneya nhu ontthukulela Yehova nrima nhu?

21 Tivoomaaliha odhuwela wiira Yehova onnidhuwela itthu ninuupuwela nhu hata nihinaakuve ovekela. (Esal. 139:4) Masi hata eri dhiidho, owo onnihakalala oniwiriyana vaavo nininvekela nhu okhala wiira ninnoonihera wiira ninninroromela. Ndho nkhale ootaphuwa onvekela Tiithi nnyu a wiirimu. Muupuwelele mavekelo yaatikhiwe mbiibiliyani. Muntthukulele Yehova nrima nnyu munleelaka itthu inoohakalalihani ni dhinwiirihani oriipiwa nrima. Ndho Yehova yoowo ori nxirikha nnyu muulupale, okathi wootheene akaamookhaliherani!

NYUWO MWAAYA WAAKHULA DHAI?

  • Mun’ya owerya dhai okhala ootaphuwa vaavo nninvekela nnyu Yehova?

  • Itthu seeni dhin’ya wookhaliherani owerya ontthukulela nrima nnyu Yehova?

  • Seeni eri awa etthu yootthuneya wuupuwelela mavekelo yaatikhiwe mbiibiliyani?

NCIPO 45 Muupuwelo wa Murima Aka

a Moone “Mikhalelo sikina sootepaxa wooneya sa Yehova” dheidho dhinromoliwa eliivuru Iversiikulu Sinaakhaliherya Makristau muru oni: “Yehova.”

b Okhalawene mavekelo ampakiwa mmithukumanoni ankhala ookhuveya.

c Okathi Aana aavekela iye aahirumeela moolumo amphwana ni ale aatikhiwe ni Moise. Ndho moohaakanyera, aaniivaha okathi wiira uupuwelele dhawaatikhiwa. (Otum. 4:35; 8:18; 32:4, 39; 1 Sam. 2:2, 6, 7) Nuuvira okathi Mariya amaama-ye Yeesu yaahirumeela moolumo oottottopela anlikana ni ale Aana aalontte iye okathi aavekela iye.—Luka 1:46-55.

d Mwa ntakihero, moone nivekelo aapanke Yoona nenno nri Yona 2:3-9 attharihaka Esalimo 69:1; 16:10; 30:3; 142:2, 3; 143:4, 5; 18:6; ni 3:8.

    Iliivura dha Emakhuwa-Marrevoni (2013-2025)
    Okhuma
    Ovolowa
    • Makhuwa-Marrevone
    • Ovaha
    • Yootthuna nnyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Inamuna Dhoorumeela
    • Malakihero a Ovitha Ixiiri
    • Ikonfikurasau dha Ovitha Ixiiri
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovaha