Ana Patuwile Tukusajawula Kwapi?

1-3. (a) Ana ŵandu akusawusyaga yiwusyo yapi yakwamba chiwa? (b) Ana dini sikusajanga yiwusyo yeleyi mwatuli?

BAIBULO jikusatusalila kuti lisiku line “chiwa ngasichipagwasoni.” (Chiwunukuko 21:4) Mu Mtwe 5 twalijiganyisye yiŵatesile Yesu pakutuwombola, yayikusatukamuchisya kuti tupakombole kuwupata umi wangamala. Nambo ŵandu akuwape. (Jwakulalichila 9:5) M’yoyo mpaka tuliwusyeje kuti, Ana chikusatutendechela ni chichi patuwile?

² Tukusasaka kumanyilila kwanga kwa chiwusyo chelechi mnopemnope naga jwakunonyelwa jwetu ajasiche. Komboleka kuliwusyaga kuti, ‘Ana jwalakwe apite kwapi? Ana akutuwona? Ana mpaka atukamuchisye? Soni ana tuchim’wonasoni?’

³ Dini sikusajangaga yiwusyo yeleyi mwakulekanganalekangana. Dini sine sikusajiganya kuti mundu jwambone pawile, akusajawula kwinani, nambo mundu jwakusakala, akusajawula kukupya kumoto. Dini sine sikusati mundu pawile akusaŵaga msimu nikuja kutamaga ni achinangolo ŵaŵawile kalakala. Nambo sine sikusajiganya kuti mundu pawile akusamjelusya, kaneko akusapagwasoni kwinekwakwe kapena akusasuka chilu chine mwine mpela mundu kapena chinyama.

4. Ana dini sikusakamulana pa chijiganyo chapi pakwamba ya ŵawe?

⁴ Yikuwoneka kuti dini sikusajiganya yakulekanganalekangana panganiji. Nambo chiŵandika dini syosope sikusakamulana pa chijiganyo chakuti mundu pawile, mbali jine ja mundujo jikusajendelechela kutama ni umi. Nambo ana yeleyi yili yisyene?

ANA PATUWILE TUKUSAJAWULA KWAPI?

5, 6. Ana yikusatutendechela yamtuli patuwile?

⁵ Yehofa akusamanyilila yayikusatutendechela patuwile. Jwalakwe akusatusalila kuti Mundu pawile, umi wakwe ukusamalaga. chiwa chili ungakola umi. M’yoyo, mundu pawile, ngakusakola msimu wawukusajendelechela kutama kwinekwakwe ni kulolaga, kupikana, soni kuganisya.a Patuwile ngaŵa mkupakombola kulola, kupikana, soni ngaŵa mkuganisya ata panandi.

⁶ Mwenye Solomo jwalembile kuti “ŵawe ŵangamanyilila chilichose.” Ŵawe ngaŵa mkumnonyela soni kum’ŵenga mundu, soni kumalembe “kwangali masengo, kuganisya yakutenda, kumanyilila kapena lunda.” (Aŵalanje Jwakulalichila 9:5, 6, 10.) Pa lilemba lya Salimo 146:4, Baibulo jikusatusalila kuti mundu pawile, “yakuganisya yakwe” yikusamalaga.

YAŴAŴECHETE YESU PAKWAMBA YA CHIWA

7. Ana Yesu ŵasasile yamtuli yakwamba chiwa?

⁷ Lasalo mjakwe jwa Yesu, ali awile, Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti, “Lasalo mjetu ali mlugono.” Nambo Yesu nganagopolelaga kuti Lasalo atenda kupumula. Yesu jwapitilisye kuŵecheta kuti, “Lasalo awile.” (Yohane 11:11-14) M’yoyo Yesu jwachiwanichisyaga chiwa ni lugono. Jwalakwe nganasala kuti Lasalo jwaliji kwinani kapena jwaliji ni achinangolo ŵakwe ŵaŵawile kala. Nganasalasoni kuti Lasalo ŵalagaga kumoto, kapena ŵapagwile kwine mpela mundu kapena chinyama. Yaliji mpela Lasalo agonile mnope. M’Baibulo, malemba gane gakusachilandanya chiwa ni lugono. Baibulo jikusati Sitefano paŵawulajidwe, “ŵagonile lugono lwa chiwa.” (Masengo 7:60) Ndumetume Paulo jwasasilesoni kuti Aklistu “ŵane ŵagonile m’chiwa.”—1 Akolinto 15:6.

8. Ana tukusamanyilila chamtuli kuti Mlungu nganiŵapanganya ŵandu kuti aweje?

⁸ Ana Mlungu ŵampanganyisye Adamu ni Hawa kuti chawe kusogolo? Iyayi! Yehofa ŵapanganyisye kuti atameje ni umi wamlama kwandaŵi syosope. Yehofa ali ŵapanganyisye ŵandu, ŵapele mtima wakusachilila kutama ni umi kwandaŵi syosope. (Jwakulalichila 3:11) Pangali nangolo jwampaka asangalale kwawona ŵanache ŵakwe ali mkalambala soni kuwa. Mwelemu ni mwakusapikanilasoni Yehofa kwa m’weji. Nambo naga Yehofa ŵatupanganyisye kuti tutameje ni umi wangamala, ligongo chichi tukusawaga?

ANA LIGONGO CHICHI TUKUSAWAGA?

9. Ana ligongo chichi lilamusi lyaŵapeleche Yehofa kwa Adamu ni Hawa lyaliji lyakuŵajilwa soni lyangasawusya?

⁹ Mumgunda wa Edeni, Yehofa ŵamsalile Adamu kuti, “Yisogosi ya chitela chilichose cha mu mgundamu komboleka kulyaga mwachimsachile. Nambo pakwamba ya chitela chakumanyisya yambone ni yakusakala, chelecho yisogosi yakwe mkalya. Ligongo lisiku lyachimchigamba kulyalyo, kweli chimchiwa.” (Genesesi 2:9, 16, 17) Lilamusi lyakupikananika cheneneli, nganiliŵa lyakusawusya kulipikanila, soni Yehofa ni juŵaliji jwakuŵajilwa kumsalila Adamu ni Hawa yayili yambone soni yakusakala. Mwakumpikanila Yehofa, jemanjaji akalosisye kuti akusachimbichisya ulamusi wakwe. Jemanjaji akalosisyesoni kuyamichila kwawo pa yindu yosope yaŵapele Yehofa.

10, 11. (a) Ana Satana ŵasomkonasisye mwatuli Adamu ni Hawa? (b) Ligongo chichi Adamu ni Hawa nganakola ligongo lililyose lyakulikululuchila?

¹⁰ Nambo yakutesya chanasa yaliji yakuti, Adamu ni Hawa ŵasagwile kuti akampikanila Yehofa. Satana ŵamsalile Hawa kuti, “Ana yisyene kuti Mlungu ŵatite mkalya yisogosi ya m’chitela chilichose cha mumgundamu?” Hawa ŵajanjile kuti, “Yisogosi ya m’yitela yosope ya mu mgundamu ŵatusalile kuti tulyeje. Nambo chisogosi cha m’chitela chachili pasikati pa mgunda, Mlungu ŵatite, ‘tukalya yisogosi yakwe, tukasituchikwaya kogopela kuti mpaka tuwe.’”—Genesesi 3:1-3.

¹¹ Kaneko Satana ŵatite, “Kuwa ngasim’wa. Ligongo Mlungu akumanyilila kuti lisiku lyachimchilya chisogosi cha m’chitelachi, meso genu gachiwuguka, ni chimchiŵa mpela Mlungu jwakumanyilila yambone ni yakusakala.” (Genesesi 3:4-5) Pelepa Satana ŵasakaga kuti Hawa aganisye kuti yili yakomboleka kusagula jika yayili yambone soni yakusakala. Soni pandaŵi jijojo, jwalakwe ŵasasile yaunami pakwamba yampaka yitendekwe naga ngakumpikanila Mlungu. Satana ŵasasile kuti Hawa ngasawa, m’yoyo jwalakwe ŵalile chisogosicho soni ŵapele ŵamkwakwe chisogosi chine. Adamu ni Hawa ŵamanyililaga yaŵasalile Yehofa yakuti akalya chisogosicho. Nambo jemanjaji paŵalile, ŵasagwile mele kuti akapikanila lilamusi lyakupikanika chenene soni lyakuŵajilwa. Ligongo lyakuti jemanjaji ŵalile yisogosiyi, ŵalosisye kuti ngakwachimbichisya Atati ŵawo ŵakwinani ŵaŵanonyelaga. Jemanjaji nganakola ligongo lililyose lyakulikululuchila.

12. Ligongo chichi yili yakutesya chanasa kuti Adamu ni Hawa nganampikanila Yehofa?

¹² Yili yakutesya chanasa kuti achinangolo ŵetu ŵandandaŵa nganampikanila Mkupanganya jwawo. Ana mpaka apikane wuli naga aŵele mkutenda yakomboleka pakulela mnyamata ni msikana nambo kaneko jemanjaji ni kwajimuchila soni ni kutendaga yindu yakulekangana ni yaŵasalile kuti atendeje? Mpaka yiŵe yakupweteka mnope, ngati m’yoyo?

13. Ana Yehofa ŵagopolelega chichi paŵaŵechete kuti “kwitakako chimchiwujila?

¹³ Adamu ni Hawa panganapikanila, ŵajasile upile wakutama ni umi wangamala. Yehofa ŵamsalile Adamu kuti, “Pakuŵa mli litaka, kwitakako chimchiwujila.” (Aŵalanje Genesesi 3:19.) Yeleyi yagopolelaga kuti Adamu ŵaŵelesoni litaka, kapena kuti kwaliji kuli kwangalisoni mpela muyaŵelele mkanampanganye. (Genesesi 2:7) Adamu ali alemwisye, ŵawile soni kwaliji kwangalisoni jwalakwe.

14. Ana ligongo chichi tukusawaga?

¹⁴ Adamu ni Hawa akapikanile Mlungu, akajendelechele kutama ni umi mpaka lelojino. Nambo panganampikanila, jemanjaji ŵalemwisye ni kaneko ŵawile. Ulemwa uli mpela ulwele wakogoya watukusajigalila kwa achinangolo ŵetu. Wosopewe tukusapagwa ŵakulemwa, lyeleli ni ligongo lyakwe tukusawaga. (Aloma 5:12) Nambo chelechi nganichiŵa chakulinga cha Mlungu pandanda. Mlungu nganasakaga kuti ŵandu aweje, soni Baibulo jikusakolanga kuti chiwa chili “mdani.”—1 Akolinto 15:26.

USYESYENE UKUSATUGOPOLA

15. Ana usyesyene pakwamba ya ŵawe ukusatugopola chamtuli?

¹⁵ Usyesyene pakwamba ya chiwa, ukusatugopola ku yikulupi yaunami. Nambo Baibulo jikusatujiganya kuti ŵawe ngaŵa mkupikana kupweteka kapena kututumbilila. Nganituŵa tuŵechete nawo, soni nganaŵa aŵechete ni m’weji. Ngakomboleka kwakamuchisya ŵawe, soni ŵawewo nganaŵa atukamuchisye. Ngaŵa mkukombolekasoni kutuwulasya, m’yoyo ngatukusosekwa kwajogopa jemanjajo. Nambope dini syejinji sikusatusalila kuti, ŵawe akusaŵa ni umi kwinekwakwe, soni mpaka twakamuchisyeje mwakupeleka mbiya kwa ŵambopesi kapena kwa ŵakusiŵakolangaga kuti ŵaswela. Nambo patumanyilile usyesyene wakwamba ŵawe, ŵandu ngaŵa mkutuloŵesya ni yaunamiyi.

16. Ana dini syejinji sikusajiganya yaunami yamtuli pakwamba ya ŵawe?

¹⁶ Satana akusakamulichisya masengo dini jaunami pakusaka kutulambusya, kuti tukulupilileje kuti ŵawe ali ni umi. Mwambone, dini sine sikusajiganya kuti patuwile mbali jine ja m’weji jikusajendelechela kuŵa ni umi kwine kwakwe. Ana dini jawo jikusajiganya yeleyi, kapena jikusajiganya yajikusasala Baibulo pakwamba ya ŵawe? Satana akusakamulichisya masengo unami pakusaka kuti ŵandu akammanyilila Yehofa.

17. Ligongo chichi chikulupi chakuti ŵandu akusajawula kumoto chikusamnyosya Yehofa?

¹⁷ Dini syejinji sikusajiganya yindu yakutesya woga. Mwachisyasyo, dini sine sikusajiganya kuti ŵandu ŵakusakala chachijawula kumoto kuti akapye mpaka kalakala. Unami welewu ukusamnyosya Yehofa. Jwalakwe ngaŵa mkukunda kuti ŵandu alagasiche m’litala lyeleli. (Aŵalanje 1 Yohane 4:8.) Ana mpaka am’wone chatuli mundu jwine ali kumpa mwanache chilango mwakumjocha makono pamoto? Jweleju mpaka am’wone kuŵa mundu jwangasa mnope, soni nganaŵa asachile kuti aŵe mjawo. M’yoyo, Satana akusiŵatendekasya ŵandu kuti am’woneje Yehofa kuŵa jwangasa.

18. Ana ligongo chichi ngatukusosekwa kwajogopa ŵawe?

¹⁸ Dini sine sikusati ŵandu pawile akusaŵaga misimu. Dini syelesi sikusajiganya kuti tukusosekwa kujichimbichisya misimuji atamose kujijogopaga kwene, ligongo mpaka jiŵe achimjetu ŵamachili kapena adani ŵetu ŵakogoya. Ŵandu ŵajinji akusakulupililaga unami welewu. Ni akusiŵajogopaga ŵandu ŵawe mwati akusiŵalambilaga m’malo mwakumlambila Yehofa. Akumbuchile kuti ŵawe ngaŵa mkupikana kapena kutenda chilichose. M’yoyo ngatukusosekwa kwajogopa ŵawe. Yehofa ni jwali Mkupanganya jwetu. Jwalakwe ni jwali Mlungu jusyesyene, ni tukusosekwa kumlambilaga jwalakwe.—Aŵalanje Chiwunukuko 4:11.

19. Ana kumanyilila yisyesyene yakwamba ŵawe kukusatukamuchisya chamtuli?

¹⁹ Patumanyilile yisyesyene yakwamba ŵawe, tukusaŵaga ŵagopoka ku unami wa dini. Usyesyene ukusatukamuchisya kupikanichisya yambone yaŵasasile Yehofa pakwamba ya umi wetu soni sogolo jetu.

20. Ana mumtwe wakuyichisya tuchilijiganya yamtuli?

²⁰ Kalakalako, jwakutumichila jwa Mlungu Yobu, jwawusisye kuti, “Ali awile mundu, ana chachitamasoni ni umi?” (Yobu 14:14) Nambo ana mpaka yikomboleche kuti mundu jwawile kolasoni umi? Yakusajanga Mlungu m’Baibulo panganiji yili yakusangalasya. Mumtwe wakuyichisya tuchilijiganya yeleyi.