BIBILOTEK yi Watchtower MU NZILA NSINGA
Watchtower
MINKANDA MIO MIDI MU INTERNETI
Kiyombe
  • BIBILA
  • MINKANDA
  • ZI KHUTUKUNU
  • w24 Juillet lut. 30-lut. 31 par. 2
  • Biuvu bi mintangi

Kuisiko video yidi mu selection yayi.

Nzimbala yi saqlimini mu khotosolo yi video.

  • Biuvu bi mintangi
  • Nzo yi Nkengidi wunsamuna kimfumu ki Yehova (Yi longuka)—2024
Nzo yi Nkengidi wunsamuna kimfumu ki Yehova (Yi longuka)—2024
w24 Juillet lut. 30-lut. 31 par. 2
Batu balembo zingila ku paladiso. Mu thama tulembo moni nlangu wulembo kumbi mu mbanza yimbonosono yi Yelusalemi yimona. Minti mi kitoko milembo yonzukila mu kadika ndambusu zi nlangu.

Biuvu bi mintangi

Nani nketo nioni batubidi mu Yesaya 60:1, bue keta “telimina” ayi bue keta “kienzudila”?

Yesaya 60:1 yitubidi: “Ee nketo, telema, kienzula, bila kiezila kiaku kizidi ayi nkembo Yehova wume kukienzula.” Disolo dimonisini ti “nketo” wuba Sioni, voti Yelusalemi, buala bu Kipfumu bu Yuda mu thangu beni yina.a (Yes. 60:14; 62:1, 2) Vava Yelusalemi yimmonisa dikanda dioso di Iseli. Ziphova zi Yesaya zitotudi biuvu biodi: Kitheti, thangu mbi Yelusalemi “yitelimina” ayi yimuangisina kiezila ki kipheve? Kimuadi, ziphova zi Yesaya zilembo luti lungana mu bi lumbu bieto?

Thangu mbi ayi mu phila mbi Yelusalemi “yitelimina” ayi yimuangisina kiezila ki kipheve? Yelusalemi ayi kinlongo kiandi bibebusu mu thangu bayuda baba mu buvika ku Babiloni mu 70 ki mimvu. Kumanima ma mbebusulu yi Babiloni kuidi Bamede ayi Bapelesi, Bana ba Iseli bo baba mu zitsi zioso zi Kipfumu ki Babiloni, babaka kiphuanza kivutuka ku buala buawu ayi bue vutula tsambudulu yikiedika. (Esa. 1:1-4) Tona mu mvu 537 T.T.E. mua ndambu batu bakuikama bo basiala mu 12 ki makanda ma Iseli babutudila. (Yes. 60:4) Batona vana Yehova minkayilu, kun’zitisa mu minyengo, ayi bue tunga diaka kinlongo. (Esa. 3:1-4, 7-11; 6:16-22) Mu buela, nkembo wu Yehova wutona lezama mu Yelusalemi​—yin’zola tuba mu dikanda di Nzambi diodi dibue vutulu. Mvawu phe diaka bayiza bue ba kiezila ki makanda momo maba mu tombi ki kipheve.

Vayi mu zimbikudulu zi Yesaya mu diambu ditedi phutudulu yi tsambudulu yikedika, ndambu kuandi zilungana mu thangu beni yina. Nduka nduka bana ba Iseli boso basi tatamana ko tumukina Nzambi. (Neh. 13:27; Mal. 1:6-8; 2:13, 14; Mat. 15:7-9) Kuntuala basi kikinina ko Mesiya, Yesu Kristu. (Mat. 27:1, 2) Mu mvu 70 T.E., Yelusalemi ayi kinlongo kiandi biyiza bue beboso mu khumbu yimmuadi.

Yehova wubikula mbebusulu beni yina yitsisi. (Dan. 9:24-27) Yimonikini bumboti mboti ti lukanu luandi mu diambu di Yelusalemi yi ntoto luisi ba ko lu lungisa zimbikudulu zioso ziphutudulu ziozi zidi mu Yesaya kapu 60.

Ziphova beni zi Yesaya zilembo luti lungana mu thangu’eto yayi? Ninga, vayi mu diambu di nketo wunkaka wumbonosono nioni batedidi “Yelusalemi yi diyilu.” Thumu Polo tubidi mu diambu di niandi ti: “Widi ngudi’eto.” (Nga. 4:26) Yelusalemi yi diyilu yidi khubukulu yi diyilu yi Nzambi yi bivangu bikuikama bi kipheve. “Bana bana bandi” badi Yesu ayi 144 000 ki bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve banga Polo bo badi vuvu kizingila ku diyilu. Bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve mu bawu mu totukidi “dikanda di busantu,” yo yinsundula “Iseli di Nzambi.”​—1 Pi. 2:9; Nga. 6:16.

Bue Yelusalemi yi diyilu “yitelimina” ayi “yikienzudila”? Yibutudila mu nzila yi bana bandi bobo batulu mafufa mu kipheve va mbata ntoto. Tudedikisa mambu momo badengana ayi mambu momo mabikulu mu Yesaya kapu 60.

Bakristu bo batulu mafuta mu kipheve bafuana “telema” bila bakota mu tombi ki kipheve mu thangu biti bimbimbi biobi binsundula mimvuezi mi mambu ma Nzambi miomi miyiza wala mu tandu kimmuadi mu thangu’eto. (Mat. 13:37-43) Buawu bayiza bela bavika mu Babiloni dinneni, yintia tuba, kimvuka ki mabundu maluvunu mu nza yimvimba. Bakristu bo batulu mafuta mu kipheve batatamana ba mu buvika beni tii vovo vatonina “tsukulu yi nza” mu 1914. (Mat. 13:39, 40) Kumanima ma mua thangu, mu 1919, bayiza baka kiphuanza ayi bafika tona muangisa kiezila ki kipheve mu sala kisalu ki tsamununu.b Mu phiokosolo yi mimvu, batu ba makanda moso bayiza mu kiezila beni​—buba phe bobo basiala mu Iseli di Nzambi “mintinu” miomi batubidi mu Yesaya 60:3.​—Tso. 5:9, 10.

Mu bilumbu binkuiza, Bakristu bo batulu mafuta mu kipveve bela luta bue monisa kiezila ki Nzambi mu phila yiwombo diaka. Mu phila mbi? Mu thangu luzingu luawu luela manina va ntoto, bela ba mu khati “Yelusalemi yimona,” yoyi yinsundula 144 000 ki mintinu ayi banganga zi Nzambi bobo badi nketo wu Kristu.​—Tso. 14:1; 21:1, 2, 24; 22:3-5.

Yelusalemi yimona yela vanga diambu dimfunu mu lungana ku Yesaya 60:1. (Dedikisa Yesaya 60:1, 3, 5, 11, 19, 20 ayi Tsongolo 21:2, 9-11, 22-26.) Bobuawu Yelusalemi yi ntoto yibela buangu ki kipfumu ki Iseli yithama, buawu phe Yelusalemi yimona ayi Kristu bela bela guvernema yi khubukulu yi mambu mamona. Mu phila mbi Yelusalemi yimona “[yikulumukina] ku diyilu kuidi Nzambi”? Mu tula thalu’andi va ntoto. Batu ba makanda moso, bo beta mona Nzambi tsisi “bela diatila mu kiezila kiandi.” Kutu bela kulu mu buvika bu disumu ayi mu buvika bu lufua. (Tso. 21:3, 4, 24) Yawu yela tula ti bima bioso “bibue vutuka bimona,” banga phila bubikudila Yesaya ayi mim’bikudi minkaka. (Mav. 3:21) Bunneni buvutula bima bioso bimona, butona mu thangu Kristu kayiza ba Ntinu ayi buela mana mu tsuka yi mbiadulu’andi yi mili ki mimvu.

a Mu Yesaya 60:1, Mbangudulu yi Libongoli ya mokili ya sika yisadidi kuma “nketo” va buangu kisadila kuma “Sioni,” voti “Yelusalemi,” bila verbe yi Ebelewo yoyi yibangulu mu kuma “telama” ayi “muangisa kiezila” mu thubulu yi buketo (féminin) yidi, buba phe mu kuma kithedolo “ngeyo.” (vous) Kuma “nketo” kieta sadisa mintangi miomi mieta tuba kiyombi basudika ti ziphova ziverse beni zitadidi nketo wu mbonosono.

b Phutudulu yimona yi mambu ma kipheve yo yisalama mu 1919 yisudukusulu phe mu Yehezekieli 37:1-14 ayi mu Tsongolo 11:7-12. Mbikudulu yi Yehezekieli yitubila phutudulu yimona yi mambu ma kipheve ma bakristu bobo batulu mafuta mu kipheve kumanima ma mimvu miwombo mu buvika. Mbikudulu yi Tsongolo yawu yitubila mbutukulu yi kipheve yi mua dingumba di bakhomba bobo batulu mafuta mu kipheve diodi diyiza baka kiyeko kituadisa, kumanima ma ba mu buvika mu kambu bue sadila Yehova mu mua thangu bila ba bakotisa mu buloko kadiambu basi vanga ko diambu dimbimbi. Mu 1919, dingumba beni diyiza bieku “nnanga wukuikama ayi wunduenga.”​—Mat. 24:45; tala buku Le culte pur de Jéhovah enfin rétabli ! mu pha. 118.

    Minkanda miki Yombe (2011-2025)
    Bima
    Kota
    • Kiyombe
    • Kabula
    • Preferense
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Phila yi sadila
    • Masuama ma nguizani
    • Paramètre de confidentialité
    • JW.ORG
    • Kota
    Kabula