Junio
Lunes 1 de junio
Intiica inaba tu lu Bixhozeʼ, zudii laatu purti xpinne laatu (Juan 15:16).
Guizáʼ guluu promesa riʼ gana ca apóstol que. Dxi guníʼ Jesús ca diidxaʼ riʼ, caʼruʼ guiene ca discípulo stibe pa mayaca gátibe. Peru cadi stúbicabe chiguiaanacabe, purtiʼ ora guinábacabe Jiobá gacané laacabe para guni predicárcabe stiidxaʼ Reinu la? laa zacabi laacabe. Gudiʼdiʼ si ti tiempu despué biiyacabe ximodo bicabi Jiobá oración stícabe (Hech. 4:29, 31). Ngaca nga rizaaca tiempu riʼ. Pa qué gusaana de guni predicarnu qué zusaana de gaca xhamígunu Jesús. Ne zanda chuʼnu seguru zacabi Jiobá laanu ora guinábanu laa gacané laanu para gudxíʼlunu intiica guendanagana guidxaagalunu ora maʼ canayuni predicarnu (Filip. 4:13). Riéchenu stale purtiʼ ricabi Jiobá guiráʼ ca oración stinu ne purtiʼ xhamígunu Jesús. Cani bizéʼtenu riʼ, rudii cani stipa laanu para cadi gusaana de guni predicarnu (Sant. 1:17). w18.05 21 párr. 17, 18
Martes 2 de junio
Naquiiñe ucáʼ ique nu acané saa nu jma rusi yanna purti caduʼya nu ma zeda dxiña dxi stiʼ Dios (Heb. 10:24, 25).
Para ca xpinni Cristu ni bibani Jerusalén cayaadxaʼ gaayuʼ iza para gúʼyacaʼ gusihuinni «Dios enda nandxóʼ stiʼ» o dxi stiʼ Jiobá. Biénecabe maʼ cayaca cumplir señal ni guníʼ Jesús ne caquiiñeʼ guxooñecabe de guidxi que (Hech. 2:19, 20; Luc. 21:20-22). Dxi stiʼ Jiobá que bedandá ni lu iza 70, dxi biquiiñeʼ Jiobá ca romano para gunitilú guidxi Jerusalén. Tiempu stinu riʼ, nápanu stale razón para guni crenu jma maʼ gaxha nuu dxi stiʼ Jiobá, ti dxi naroʼbaʼ ni guizáʼ ruchibi (Joel 2:11). Ne ca diidxaʼ ni zeeda lu Sofonías 1:14 laaca cayaca cumplir cani yanna riʼ: «¡Maʼ gaxha nuu dxi stiʼ Jiobá! ¡Maʼ gaxha nuuni ne nagueenda zeeda guidxiña ni!». Nga runi, Pablo cayabi laanu: «Naquiiñe ucáʼ ique nu acané saa nu para ganaxhii nu jma, ne guni nu ni nachaʼhuiʼ» (Heb. 10:24). Nga runi, jmaruʼ si naquiiñeʼ guidúʼyanu xi caquiiñeʼ ca hermanu stinu ti ganda cuʼnu gana laacaʼ órapeʼ jma caquiiñecabe ni. w18.04 20 párr. 1, 2
Miércoles 3 de junio
Guca nadxibalú ne nadipaʼ. Cadi guidxíbiluʼ ne cadi gacadítiluʼ purtiʼ Jiobá, Dios stiluʼ, ziné lii ra tiica cheluʼ (Jos. 1:9).
Nanna dxíchinu guizáʼ guluu ca diidxaʼ riʼ gana Josué, peru cadi laasibe sínuque dede guiráʼ ca israelita. Guzéʼtenu ti ejemplu, cumu nanna Jiobá zaquiiñeʼ ca judíu tu quixhedxí ladxidoʼcaʼ dxi checaʼ de esclavu Babilonia la? bíʼnibe promesa riʼ guidxi que: «Cadi guidxíbiluʼ, purtiʼ nuaaniáʼ lii. Cadi chuʼluʼ xizaa, purtiʼ naa nga Dios stiluʼ. Zudieeʼ stipa lii, ya, zacaniáʼ lii; dxandipeʼ zanaazeʼ dxiicheʼ lii né nayaʼ derechu, ni runeniáʼ ni jneza» (Is. 41:10). Despué laaca guluu Jiobá gana ca primé xpinni Cristu, ne yanna riʼ laaca riguube gana laanu (2 Cor. 1:3, 4). Laaca guluu Jiobá gana Jesús, Xiiñiʼ. Dxi guyuunisa Jesús, binadiágabe ti ridxi de guibáʼ, ná: «Ndi nga Xiiñe ni nadxiee ne ni rusieche naa» (Mat. 3:17). Nanna dxíchinu, biaʼ tiempu bíʼnibe xhiiñaʼ Dios guluu ca diidxaʼ ca gana laabe. w18.04 16 párr. 3-5
Jueves 4 de junio
Peru cuananaxhi stiʼ yaga stiʼ guendananna ni jneza ne ni cadi jneza, cadi naquiiñeʼ goloʼ ni (Gén. 2:17).
Yanna riʼ, stale binni riníʼ bicueeza Jiobá Adán para cadi guni ni racalaʼdxiʼ. Peru cadi dxandíʼ ni. Purtiʼ cadi ngueca nga gapa tobi derechu para cuí xi guni que gapa derechu de guiníʼ xii nga ni jneza ne xii nga ni cadi jneza. Nga runi, gupa Adán ne Eva libertad de cuí pa zuzuubacaʼ stiidxaʼ Dios o coʼ. Peru Jiobá si nga napa derechu de guiníʼ xii nga ni jneza ne xii nga ni cadi jneza. Ne laani nga zeeda gaca ni «yaga stiʼ guendananna ni jneza ne ni cadi jneza» ni guyuu ndaaniʼ jardín stiʼ Edén (Gén. 2:9). Né mandatu riʼ bisiidiʼ Jiobá Adán ne Eva caquiiñeʼ guzuubacaʼ stiidxabe para gácacaʼ libre. Triste guininu ni, peru bidxiideche Adán ne Eva Jiobá. Cumu ni racaláʼdxicabe nga guibánicabe modo nácabe la? biníticabe libertad stícabe. w18.04 6, 7 párr. 13, 14
Viernes 5 de junio
Biaʼ tiempu gucanácabe, laabe laaca gucanabe (Is. 63:9).
Ora runi sufrir ca xpinni Dios la? qué riásibe laacaʼ, sínuque rúnibe xiixa para gacanebe laacaʼ. Guzéʼtenu ti ejemplu. Biaʼ tiempu nuu ca israelita que de esclavu ndaaniʼ guidxi Egipto la? laaca gucaná Jiobá, ne nga bicaa laabe gulabe laacaʼ. Ngue runi gúdxibe Moisés: «Maʼ biiyaʼ pabiáʼ naná yuubaʼ cadiʼdiʼ xquidxeʼ [...] ne maʼ binadiaʼgaʼ ridxi stícabe [...]; purtiʼ nannaʼ dxicheʼ xi guendananá cadíʼdicabe. Ne zulaʼyaʼ laacabe de lu náʼ ca egipciu» (Éx. 3:7, 8). Cumu biabe laacaʼ la? guleebe laacaʼ de ra nuucaʼ de esclavu. Ne gudiʼdiʼ si stale siglu, bicaalú ca enemigu stiʼ ca israelita laacaʼ dxi nuucaʼ ndaaniʼ Tierra Prometida. ¿Xi biʼniʼ Jiobá óraque yaʼ? Biblia ná biuubaʼ ladxidoʼbe ora bíʼyabe cayacaná ca xpínnibe purtiʼ cuquiichináʼ ne cayuni maltratar ca binni malu que laacaʼ. Cumu biʼniʼ sentir Jiobá ni cayuni sentir xquidxi la? ngue bicaa laabe gacanebe laacaʼ, ne biseendabe juez ra nuucaʼ para gulabe laacaʼ de lu náʼ ca xhenemígucaʼ (Juec. 2:16, 18). w19.03 15 párr. 4, 5
Sábadu 6 de junio
¿Ñee zanda xa gusiaandaʼ ti gunaa baʼduhuiiniʼ stiʼ ne qué guiá laabe la? Dede ca gunaa riʼ zanda gusiaandacaʼ xiiñicaʼ, peru naa qué zusiaandaʼ lii (Is. 49:15).
Primé ne guiropa mandamientu que gudxi ni ca israelita que naquiiñeʼ guni adorarcaʼ Dios si ne biʼniʼ prohibir ni laacaʼ guni adorarcaʼ bidóʼ (Éx. 20:3-6). Ca mandatu riʼ gucané cani ca israelita que ne cadi Jiobá. Peru guizáʼ racanacaʼ ora runi adorarcaʼ xcaadxi bidóʼ de sti guidxi. Peru guluu ndaayabe ca israelita ni guca leal ne cani biʼniʼ ni jneza (1 Rey. 10:4-9). Tiempu riʼ nuu stale binni ni ná runi ni ná Dios peru qué rinándacaʼ ca norma stibe ne runinacaʼ ca xpínnibe. Peru ¿ñee napa Jiobá donda pur cazaaca ndiʼ la? Coʼ, purtiʼ nadxiibe laanu ne ránnabe ora rizaacanu xiixa injusticia. Racaná ladxidóʼ Jiobá ora ruuyaʼ cayuni sufrirnu jma que ti gunaa ora ruuyaʼ cayacaná baʼduhuiiniʼ stiʼ. Zándaca qué runi castigar Jiobá cani cayuni ni cadi jneza ne qué naʼ gaca arrepentir, peru zedandá dxi zuni castigarbe laacaʼ. w19.02 22, 23 párr. 13-15
Domingu 7 de junio
Cadi gaca ni rabeʼ, sínuque ni na luʼ (Luc. 22:42).
Lu ca reunión ni rápanu ante de Conmemoración rizíʼdinu pabiáʼ humilde guca Jesús ra bidii xquendanabani pur laanu. Nga racané laanu gácanu humilde casi laabe ne gúninu ni ná Dios neca gaca ni nagana para laanu. Guiníʼ íquenu ximodo bisihuínnibe ni ca dxi mayaca gátibe que. Gúnnabe maʼ cadi candaa zuni burla ca xhenemígube laabe, zaguucabe chicote laabe ne zuuticabe laabe (Mat. 20:17-19). Neca gúnnabe zacá ni, guyuube listu para gátibe. Ora bidxiña hora que, gúdxibe ca apóstol ni nuuné laabe ndaaniʼ jardín de Getsemaní: «Laguiasa, ma chuu nu. Laguuya mápeca zeda dxiña ni chi uluíʼ naa» (Mat. 26:36, 46). Ne ora yenaazeʼ ti grupu de binni nanda guiibaʼ laabe, bireebe lucaʼ ne gúdxibe laacaʼ tu laabe ne gúdxibe ca soldadu que gudiicaʼ lugar cheʼ ca apóstol stibe (Juan 18:3-8). ¿Ñee cadi dxandíʼ bisihuínnibe nápabe valor la? Yanna riʼ, cásica ca ungidu ne ca xcaadxi dendxuʼ rúninu stipa pur gápanu valor cásica laabe. w19.01 27 párr. 7, 8
Lunes 8 de junio
Laguyubi gácatu jma nadóʼ (Sof. 2:3).
Gaca ti binni nadóʼ zeeda gaca ni casi ora nutiee tuuxa ti cuadru. ¿Xiñee yaʼ? Purtiʼ para gutiee ti pintor ti cuadru la? napa xidé guni combinar stale color galán. Zacaca nga naquiiñeʼ gúninu, para gácanu ti binni nadóʼ napa xidé guni combinarnu caadxi cualidad galán. Lade cani zeeda humildad, guzúʼbanu diidxaʼ, gácanu nachaʼhuiʼ ne gápanu valor. Ca binni si ni naca humilde nga ruzuubaʼ stiidxaʼ Dios ne rúnicaʼ ni nabe. Ne tobi de ca cosa ni racaláʼdxibe nga gácanu nachaʼhuiʼ (Mat. 5:5; Gál. 5:22). Peru ridxiichi Binidxabaʼ ora rúninu ni ná Jiobá. Nga runi, neca nácanu humilde ne binni nachaʼhuiʼ, stale binni ni cayuni ni ná Binidxabaʼ nanalaʼdxiʼ laanu (Juan 15:18, 19). Pur guiráʼ ni bizéʼtenu riʼ, caquiiñeʼ gácanu binni ni napa valor. Gadxé nga ti binni nadóʼ de ti binni ni runi cré laca laa, ni guizáʼ ridxiichi ne ni qué ruzuubaʼ stiidxaʼ Jiobá. Zacapeʼ nga Binidxabaʼ. Nga runi nanaláʼdxibe ca binni nadóʼ, purtiʼ pur ca cualidad galán nápacaʼ rusihuínnicaʼ malu laabe. Ne cadi ngasi, laaca rusihuínnicaʼ rusiguiibe, ne intiica gúnibe o guiniʼbe de ca binni nadóʼ, qué rucueezabe laacaʼ de gúnicaʼ ni ná Jiobá (Job 2:3-5). w19.02 8, 9 párr. 3-5
Martes 9 de junio
Cadi chuʼluʼ xizaa, purtiʼ naa nga Dios stiluʼ (Is. 41:10).
Nanna Jiobá zadxibi ca binni de Babilonia ora gucaalú ejércitu stiʼ medopersa laacaʼ. Ejércitu ca nga chiguiquiiñeʼ Jiobá para cuee xquidxi de esclavu (Is. 41:2-4). Ora bidii ca binni de Babilonia ne ca binni de xcaadxi guidxi que cuenta maʼ cadxiña ca enemigu sticaʼ la? bíʼnicabe stipa pur gácacabe nadxibalú, ngue runi guluusaacabe gana laacabe ora guníʼcabe sicaríʼ: «Cadi guidxíbiluʼ». Laaca bíʼnicabe xcaadxi dios purtiʼ guníʼ íquecabe zápacaʼ laacabe (Is. 41:5-7). Peru gudixhedxí Jiobá ladxidóʼ xquidxi ora gúdxibe laacaʼ: «Lii, Israel, [maʼ gadxé lii que xcaadxi guidxi] siervu stinneʼ». Ne para cadi chuʼcaʼ xizaa, gúdxibe laacaʼ: «Naa nga Dios stiluʼ» (Is. 41:8-10). Ora guníʼ Jiobá «naa nga Dios stiluʼ», cayábibe ca judíu caʼruʼ gusiaandabe laacaʼ ne nácarucaʼ xquídxibe. Ne laaca gúdxibe laacaʼ zápabe ne zacanebe laacaʼ guireecaʼ de guidxi Babilonia. Nanna dxíchinu guizáʼ guluu ca diidxaʼ ni guníʼ Jiobá gana ca judíu ni nuu de esclavu que (Is. 46:3, 4). w19.01 4 párr. 8
Miércoles 10 de junio
Ucuá ti ridxi de ibáʼ: Lii nga Xiiñe ni nadxiee ne ni rusieche naa (Mar. 1:11).
Lu Marcos 1:9-11 nga primé de chonna biaje guníʼ Jiobá de guibáʼ. Guniʼbe: «Lii nga Xiiñe ni nadxiee ne ni rusieche naa». Nanna dxiichinu guizáʼ biecheʼ Jesús ora binadiaga gudxi Bixhoze laa nadxii ne napa confianza laa. Ca diidxaʼ ni gudxi Jiobá Jesús, rusihuinni ca ni chonna cosa risaca. Primé, Jesús nga Xiiñibe. Guiropa, nadxiibe Jesús. Ne guionna, rusiecheʼ Jesús laabe. Ora guníʼ Jiobá «lii nga Xiiñe», bisihuinni napa ti relación nacubi né Jesús, Xiiñibe. Ante gueeda Jesús ndaaniʼ Guidxilayú riʼ la? maca naca tobi de ca xiiñiʼ Dios. Peru dxi guyuunísabe beeda gácabe Xiiñiʼ Dios de ti modo nacubi. Purtiʼ guca ungirbe pur espíritu santu ne gucuaabe esperanza de guibiguétabe guibáʼ para gácabe Rey ne Sumo Sacerdote ni maʼ gulí Dios (Luc. 1:31-33; Heb. 1:8, 9; 2:17). Ngue runi, ora guyuunisa Jesús, gupa Bixhózebe stale razón para gabi laabe: «Lii nga Xiiñe» (Luc. 3:22). w19.03 8 párr. 3, 4
Jueves 11 de junio
Gastiʼ guendanuuxpiaaniʼ jma galán que stiʼ Jiobá (Prov. 21:30).
Maca xadxí nga nuu tu rudii conseju ni cadi jneza. Ne Binidxabaʼ nga primé ni bidii conseju ni cadi jneza binni. Qué nituí lube ora gúdxibe Eva ne Adán zanda guicaacaʼ decisión stúbicaʼ de xi gúnicaʼ ne xquendanabánicaʼ purtiʼ zaca si nga zabánicaʼ jma nayecheʼ (Gén. 3:1-6). Biʼniʼ Binidxabaʼ ni purtiʼ cuyubi puru para laasi. Ne gucaláʼdxibe ñuni adorar ne ñuni ca xiiñiʼ Adán ne Eva ni nabe lugar de ñuni adorarcaʼ Jiobá. Peru ¿xi biʼniʼ Binidxabaʼ pur Adán ne Eva para guni merecerbe ni yaʼ? Gastiʼ. Jiobá nga bidii laacabe guiráʼ ni nápacabe: xquendaxheelacabe, ti jardín galán ra guibánicabe ne ti cuerpu perfectu para ganda guibánicabe para siempre. Triste guininu ni peru gupa Adán ne Eva stale problema pur qué nuzuubacaʼ stiidxaʼ Dios ne pur nga bisaana de gaca xhamígucaʼ Jiobá. Bizulú bióʼxhocabe ne gúticabe cásica riguunduʼ ne ribidxi ti guieʼ ora uchuugucabe laa. Cani zá de laacabe laaca gúpacaʼ problema pur pecadu bisaananécabe laacaʼ (Rom. 5:12). Neca zacá, stale binni qué riná guzuubaʼ stiidxaʼ Dios. Racaláʼdxicabe guibánicabe modo nácabe (Efes. 2:1-3). Peru ca resultadu ca rusihuínnicani dxandíʼ ni ná textu cadúʼndanu yannadxí riʼ. w18.12 20 párr. 3, 4
Viernes 12 de junio
Rui du ni, peru cadi de xquenda biaani si du biziʼdi du ni, sínuque bisiidi Espíritu Santu laadu xi iní du. Ne zacá rusiene du cani ma napa Espíritu que, xi na Dios (1 Cor. 2:13).
Apóstol Pablo laaca guca ti hombre ni guizáʼ nuu xpiaaniʼ ne guniʼbe chupa idioma (Hech. 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3). Neca biziidibe cani rusiidiʼ binni guidxilayú la? biquiiñebe cani zeeda lu Stiidxaʼ Dios ora gucuaabe decisión (Hech. 17:2; 1 Cor. 2:6, 7). Ne pur bíʼnibe ni bizéʼtenu riʼ la? bíʼnibe xhiiñaʼ Dios jneza ne jma gucuá íquebe guibánibe sin gátibe guibáʼ (2 Tim. 4:8). Rihuinni dxíchica jma jneza modo riníʼ ique Jiobá que modo riníʼ ique binni guidxilayú. Pa gúninu ni gábibe laanu la? zabáninu nayecheʼ ne galán. Peru qué runi obligar diʼ Jiobá laanu guiníʼ íquenu modo riníʼ ique. Nin «mozo ni nuu xpiaani» nin ca ancianu qué runi controlarcaʼ ni riníʼ íquenu (Mat. 24:45; 2 Cor. 1:24). Cada tobi de laanu napa responsabilidad de guiníʼ ique casi riníʼ ique Dios. w18.11 20, 21 párr. 12, 13
Sábadu 13 de junio
Guizáʼ nayecheʼ ziuucaʼ, ne maʼ qué ziuucaʼ triste (Is. 35:10).
Gudxi Dios Isaías gucaa zapa ca israelita que guendariuudxi lu layú ra guibiguétacaʼ, ne qué zucaalú nin ti maniʼ duxhuʼ ne nin ti binni malu laacabe. Qué zazaaca ca baʼduhuiiniʼ ne ca binni huaniisi gastiʼ raqué (Is. 11:6-9; 35:5-10; 51:3). Peru laaca ruzeeteʼ profecía riʼ cadi ndaaniʼ guidxi Israel si nga «zadxá tipa de guiráʼ ni rusiidiʼ Jiobá cásica dxátipa nisadóʼ», sínuque lu guidubi Guidxilayú riʼ. Bisiene Isaías qué zucaalú nin ti maniʼ duxhuʼ ne nin ti binni malu ca israelita ni guibiguetaʼ de Babilonia. Ziuu stale yaga ni gudii cuananaxhi raqué purtiʼ ziuu ziáʼ nisa cásica guyuu ndaaniʼ jardín de Edén que (Gén. 2:10-14; Jer. 31:12). Peru ¿ñee ndiʼ si nga cumplimientu napa profecía riʼ la? Laaca ruzeeteʼ profecía riʼ zaxeleʼ lú ca ciegu, ne zaxeleʼ diaga cani qué runadiaga ne zazá cani qué rizá. Peru qué ñaca cumplir ca diidxaʼ riʼ luguiáʼ ca israelita. Ne ndiʼ cusihuinni zaca cumplir ni despué. w18.12 5 párr. 11, 12
Domingu 14 de junio
Cadi gusaana de salu lu ni dxandíʼ (3 Juan 3).
Cadi nuunu gusaananu de gúninu cani dxandíʼ rusiidiʼ Stiidxaʼ Dios biaʼ dxi guibáninu. ¿Xi gúninu para chinándanu cani dxandíʼ rusiidiʼ Stiidxaʼ Dios yaʼ? Cadi gusaana de cueenu tiempu para guni estudiarnu ne guni meditarnu lu cani. Mientra jma guni estudiarnu, jma zannaxhiinu cani dxandíʼ ne zucaa cani laanu cadi gutoʼno cani. Peru cadi naquiiñeʼ si guizíʼdinu cani dxandíʼ rusiidiʼ Stiidxaʼ Dios laaca caquiiñeʼ gúninu ni ná cani. Proverbios 23:23 ná pa maʼ guzinu ni dxandíʼ la? laaca naquiiñeʼ guyúbinu gápanu «guendanuuxpiaaniʼ, guendariene ne disciplina». Sinu guendanuuxpiaaniʼ riníʼ ni gúninu guiráʼ ni rizíʼdinu. Gápanu guendariene riníʼ ni guchaaganu guiráʼ cani rizíʼdinu ne ni maʼ nánnanu. Ne nuu biaje riguu jneza cani dxandíʼ rusiidiʼ Stiidxaʼ Dios laanu purtiʼ rabi cani laanu xi caquiiñeʼ guchaʼnu lu xquendanabáninu. Ora uguu jnézacabe laanu la? guni aceptarnu ni, purtiʼ Biblia peʼ ná jma risaca ni qué plata (Prov. 8:10). w18.11 9 párr. 3; 11 párr. 13, 14
Lunes 15 de junio
Guzíʼ ni dxandíʼ ne cadi gutooloʼ ni (Prov. 23:23).
¿Xi cosa jma risaca nápanu lu xquendanabáninu yaʼ? ¿Ñee nuunu dispuestu guchaʼnu ni pur sti cosa ni huaxiéʼ risaca la? Cadi nagana respuesta riʼ para ca xpinni Dios purtiʼ ni jma risaca para laanu nga amistad ni nápanu né Jiobá ne qué ziuu dxi guchaʼnu ni pur sti cosa. Laaca risaca para laanu cani dxandíʼ ni rusiidiʼ Biblia, purtiʼ pur laacani randa raca xhamígunu Bixhózenu ni nuu guibáʼ (Col. 1:9, 10). Jiobá nga maestru ni jma nanna gusiidiʼ, ne rusiidibe laanu stale cosa risaca ni zeeda lu Biblia. Luni rábibe laanu tu labe, xi riníʼ labe ne ruluiʼbe laanu ca cualidad sicarú ni nápabe. Rusiénebe pabiáʼ nadxiibe laanu ra bidiibe Xiiñibe, Jesús, gatiʼ pur laanu. Laaca caníʼ ni de ti Reinu mesiánicu ne de esperanza de guibáninu ndaaniʼ ti paraísu. Laaca rusiidibe laanu ximodo guibáninu jma jneza. Guizáʼ risaca guiráʼ ni rusiidiʼ Jiobá laanu purtiʼ racané cani laanu guidxíñanu laabe ne pa chinándanu cani zapa guendanabani stinu sentidu. w18.11 3 párr. 1, 2
Martes 16 de junio
Cadi usiguii saa tu (Col. 3:9).
Qué zanda gucaachiʼ ca binni ni rusiguii gastiʼ nezalú Jiobá, purtiʼ laabe «ruuya dxichi be irá xixé ni nuu» (Heb. 4:13). Guzéʼtenu ti ejemplu, bitoo Ananías ne Safira ti layú ne gúdxicabe ca apóstol cudiicabe guiráʼ bueltu saca layú que, peru cadi dxandíʼ ni purtiʼ ti ndaa si de bueltu que bidiicabe. Ne bíʼnicabe ni para guiaanacabe bien nezalú ca hermanu ne guʼyaʼ binni laacabe casi ti binni ni rudii de ni napa. Peru Jiobá biiyaʼ ni bíʼnicabe ne bisabanáʼ laacabe (Hech. 5:1-10). ¿Ximodo ruuyaʼ Jiobá gusiguii binni yaʼ? Binidxabaʼ ne guiráʼ ca binni ni rusiguii para guniná stobi ni qué gaca arrepentir la? «zalá ca lu gui», ne zanitilucaʼ para siempre (Apoc. 20:10; 21:8; Sal. 5:6). Nanna dxiichinu cadi binni diʼ Dios para gusiguii. Purtiʼ laabe qué zanda diʼ gusiguiibe (Núm. 23:19; Heb. 6:18). Ne Biblia peʼ ná nanaláʼdxibe «ludxi cani rusiguii» (Prov. 6:16, 17). Para chuulaʼdxiʼ Jiobá ni rúninu la? caquiiñeʼ chinándanu ca norma stibe ne cadi gusiguiinu. w18.10 8 párr. 10-13
Miércoles 17 de junio
Bicaalaʼdxi guʼnu irá ni cayabe lii riʼ (1 Tim. 4:15).
Yanna, ¿xi gúninu pa málasi guinabaʼ jefe stinu laanu gudiʼnu bueltu para gaca ti saa stiʼ religión ni cadi dxandíʼ yaʼ? Lugar de cuézanu dede ora guidxaagalunu clase guendanagana riʼ, ¿xiñee qué cueenu tiempu ne guiníʼ íquenu dede yanna ximodo ruuyaʼ Jiobá ca cosa riʼ yaʼ? Pa gúninu ni qué zaca nagana para laanu guininu ne gúninu ni jneza. Pa guiníʼ íquenu dede ante xi gúninu para gácanu leal Dios la? zanda gacané ni laanu ora gápanu ti emergencia médica. De guiranu maʼ gucuaanu decisión para cadi gucaacabe laanu rini o tobi de ca tapa componente stini (Hech. 15:28, 29). Peru nuu xcaadxi procedimiento ra riquiiñeʼ ca doctor ca rini ra caquiiñeʼ guicaanu ti decisión. Para gánnanu xi gúninu la? naquiiñeʼ guni analizarnu ca principiu ni cusiene xi riníʼ ique Jiobá de tema riʼ. Ne cadi óraruʼ maʼ nuunu ra hospital nga naquiiñeʼ guidúʼyanu xi gúninu purtiʼ zándaca guicaanu ti decisión sin guiníʼ íquenu. Yanna nga tiempu para guni investigarnu de tema riʼ, gucaʼnu lu ti documento médico legal xi racaláʼdxinu gúninu ne guinínenu doctor stinu de tema riʼ. w18.11 24 párr. 5; 26 párr. 15, 16
Jueves 18 de junio
Peru ni gucaadiaga naa la? zapa guendariuudxi (Prov. 1:33).
Naca Jiobá ti pastor ni nadxii laanu ne rapa laanu de ca enemigu stinu. Guizáʼ ratadxí ladxidoʼno gánnanu xi runi Jiobá pur laanu jmaruʼ si yanna ra mayaca guiluxe guidxilayú riʼ. Ne záparube laanu ora tídinu lu gran tribulación ni maʼ nuu gaxha (Apoc. 7:9, 10). Nga runi, pa joven laanu o maʼ huaniisinu, pa nazaaca nuunu o nápanu xiixa guendahuará qué zadxíbinu ora guzulú tribulación. Lugar de nga la? zietenaláʼdxinu ca diidxaʼ ni guníʼ Jesús: «Lauzuhuaa chaahuiʼ, laindisa ique purti ma cadxiña dxi ilá tu» (Luc. 21:28). Nga runi, qué licapeʼ zadxíbinu ora gucaalú Gog laanu, ti grupu de guidxi roʼ guizáʼ nadipaʼ (Ezeq. 38:2, 14-16). ¿Xiñee qué zadxíbinu yaʼ? Purtiʼ nanna dxíchinu runi cumplir Jiobá guiráʼ ni riníʼ. Ne zusihuínnibe nácabe ti Dios ni riene ne ni nadxii ca xpinni (Is. 26:20). w18.09 26, 27 párr. 15, 16
Viernes 19 de junio
Guizáʼ sicaruluʼ para naa ne nadxieeʼ lii (Is. 43:4).
Nanna dxiichinu biʼniʼ sentir guidxi Israel nayecheʼ ora binadiaga ca diidxaʼ guníʼ Jiobá riʼ. Zanda chuʼluʼ seguru nadxii Dios lii ne guizáʼ risácaluʼ para laabe. Maʼ biʼniʼ prometer Jiobá xquidxi: «Casi tobi ni napa stale poder zulá lii. Guizáʼ ziechenebe lii» (Sof. 3:16, 17). Intiica prueba guidxaagalú ca xpinni Dios, laa maʼ biʼniʼ prometer zacané laacabe ne zaguixhedxí ladxidóʼcabe. Libru stiʼ Isaías ná: «Zugádxicabe laatu, zucaa tíʼxhicabe laatu ne zucuícabe laatu lu ñeecabe para xhubinácabe laatu. Cásica riguixhedxí ti gunaa ladxidóʼ xiiñiʼ, zacá qué zusaana de quixhedxieeʼ ladxidoʼto» (Is. 66:12, 13). Ora ridúʼndanu textu riʼ rusiecheʼ ni ladxidoʼno purtiʼ rucaa ni laanu guxuíʼlunu ti gunaa ni nuá xiiñiʼ ne caguitené laabe. Ne ejemplu riʼ rusihuinni Jiobá pabiáʼ nadxii ca xpinni. Qué chuʼ dxi guiníʼ íqueluʼ qué risácaluʼ para Jiobá (Jer. 31:3). w18.09 13 párr. 6, 7
Sábadu 20 de junio
¿Nuu tu guiale de laa guchá tipa batanáʼ de regalu para gudii Jiobá yannadxí la? (1 Crón. 29:5).
Tiempu bibani ca israelita, guyuu ora biquiiñecabe binni para guni dxiiñaʼ de voluntariu (Éx. 36:2; Neh. 11:2). Tiempu riʼ, laaca nápanu stale oportunidad de iquiiñenu tiempu stinu, ni nápanu ne ni nánnanu gúninu para gacanenu ca hermanu stinu. Pa gúninu ni, ziuʼnu nayecheʼ ne zacaanu stale ndaayaʼ. Ca hermanu ni racané lu ca dxiiñaʼ ni raca ndaaniʼ xquidxi Dios ridxélacaʼ jma xhamígucaʼ. Guzéʼtenu experiencia stiʼ Margie, ti hermana ni biʼniʼ dxiiñaʼ dieciocho iza ra ribí Yoo stiʼ Reinu. Ca iza bíʼnibe dxiiñaʼ riʼ, biʼniʼ capacitarbe stale hermana joven. Biiyaʼ Margie ni casi ti oportunidad para cúʼsaacaʼ gana laacaʼ (Rom. 1:12). Ne dxi gudíʼdibe lu guendanagana, ca xhamígabe ni binibiaʼbe lu grupu de construcción gucanecaʼ laabe ne gudixhedxicaʼ ladxidoʼbe. ¿Ñee maʼ huayacaneluʼ ra gurí ti Yoo stiʼ Reinu la? w18.08 25 párr. 9, 11
Domingu 21 de junio
Cadi gudiiluʼ lugar gúnicabe menu lii purtiʼ si nahuiiniluʼ, sínuque biyubi modo guiniʼluʼ, gupa conducta galán, gunnaxhii binni, bisihuinni nápaluʼ fe, bibani jneza ti gácaluʼ ti ejemplu para ca hermanu (1 Tim. 4:12, TNM).
Dxi bicaa Pablo ca diidxaʼ riʼ ra nuu Timoteo zándaca maʼ nápabe jma de 30 iza. Ne para tiempu riʼ maʼ bidii Pablo laabe caadxi responsabilidad ndaaniʼ congregación. Neca qué gánnanu xi pur bidii Pablo conseju riʼ Timoteo, peru rusiidiʼ ni laanu cadi naquiiñeʼ guni juzgarnu o gúninu menu ca hermanu joven pur iza sticaʼ. Cadi guiaandaʼ laanu dede Jesús bizulú biʼniʼ predicar dxi maʼ napa 30 iza. Lu caadxi cultura qué rusisácacabe ca hombre joven. Pa laaca zacá rúnicabe lugar ra nabézanu la? zándaca qué zaná ca ancianu guni recomendarcaʼ tuuxa joven ni maʼ runi cumplir ca requisitu para gaca siervu ministerial o ancianu. Cadi naquiiñeʼ guiaandaʼ ca ancianu ca qué riete diʼ lu Biblia panda iza naquiiñeʼ gapa ti hermanu para guni recomendárcabe laa (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9). w18.08 11, 12 párr. 15, 16
Lunes 22 de junio
Qué chi ucaa diaʼgu ni na cabe enda biaani peru cadi dxandíʼ (1 Tim. 6:20).
Para ganda guicaanu decisión jneza lu xquendanabáninu la? caquiiñeʼ chuʼnu seguru biaʼsi ca información ni rudiicabe laanu. Nga runi, galán gápanu cuidadu ora guidúʼndanu xiixa (Filip. 4:8, 9). Cadi gunítinu tiempu stinu lu Internet para si guidúʼyanu xiixa noticia ni cadi dxandíʼ o para guidúʼndanu xiixa correu electrónicu o mensaje de xiixa chisme. Ne cadi guiaandaʼ laanu, cadi licapeʼ naquiiñeʼ chuʼnu lu ca página stiʼ ca apóstata. Purtiʼ ni racaláʼdxicabe nga gusirácabe fe stiʼ ca xpinni Dios ne guchéndacabe laacaʼ de ni runi crecaʼ. Pa guidúʼndanu clase información riʼ, zanda gucaa cani laanu guicaanu decisión ni cadi jneza. Cadi guiníʼ íquenu qué zazaacanu gastiʼ o qué zuniná ni xquendabiaaninu ne ladxidoʼno. Guníʼ ique ni bizaaca dxi biseendaʼ Moisés doce espía para chiguuyacaʼ ximodo nuu Tierra Prometida, chii de cani guyé que bidiicaʼ ti información ni cadi biaʼsi (Núm. 13:25-33). Cumu nabé feu guiráʼ ni guníʼcabe que la? bidxibi ca israelita que ne bireecaʼ gana (Núm. 14:1-4; 6-10). Lugar de ñuuyacabe pa dxandíʼ información ni binadiágacabe que ne ñápacabe confianza Jiobá la? biʼniʼ crécabe ca israelita ni bidii informe ni cadi jneza que. w18.08 4 párr. 4, 5
Martes 23 de junio
Cadi udii tu lugar chuʼ tu quite laatu. Pa idxaagu ni nadxaba la? zacá ni lii (1 Cor. 15:33).
Stale binni napa cualidad galán, ne neca cadi Testigu laacaʼ qué rúnicaʼ cosa malu. Pa nápanu xhamígunu zacá, ¿ñee riníʼ nga qué zazaacanu gastiʼ pa guidxaaganu laacabe la? Caquiiñeʼ guiníʼ íquenu pa racanécabe laanu gaca xhamígunu Jiobá. Guidúʼyanu xi nuu ndaaniʼ ladxidóʼcabe. Guníʼ ique ndiʼ, ¿ñee puru de moda, entretenimientu, bueltu, dispositivo electrónico o xcaadxi cosa material riníʼcabe la? ¿Ñee riuuláʼdxicabe guiníʼcabe mal de sti binni o guiníʼcabe chiste de diidxaʼ guidxa la? Gudixhená Jesús laanu né ca diidxaʼ riʼ: «Purti de ndaani ladxidoʼ cabe nga riree diidxa ni riníʼ cabe» (Mat. 12:34). Nga runi, pa gudiʼnu cuenta ridxaaganu tuuxa ni zándaca gucaa laanu guixélenu de Jiobá la? caquiiñeʼ gúninu xiixa, ne pa caquiiñepeʼ la? guixélenu de laacabe (Prov. 13:20). w18.07 19 párr. 11
Miércoles 24 de junio
Jma nadóʼ guca Moisés lade guiráʼ ca hombre (Núm. 12:3).
Dxi napa Moisés 80 iza gudxi Jiobá laabe cueebe guidxi Israel de esclavu ndaaniʼ guidxi Egipto (Éx. 3:10). Stale biaje gudxi Moisés Jiobá qué zanda guni ni canábabe laa. Peru gupa Jiobá paciencia laabe ne dede bidii poder laabe para gúnibe milagru (Éx. 4:2-9, 21). Ñanda niquiiñeʼ Jiobá poder stiʼ para nuchibi Moisés ne nucaa laa ñuni ni ná neca qué naʼ. Peru lugar de nga la? gúpabe paciencia ne gúcabe nachaʼhuiʼ né Moisés, siervu stibe ni naca humilde ne ni nachaʼhuiʼ. Pur modo biʼniʼ tratar Jiobá Moisés, ¿ñee gucané ni laa la? Gucané ni pue, purtiʼ guca Moisés ti líder ni biʼniʼ xhiiñaʼ jneza ne biʼniʼ stipa pur gapa paciencia xcaadxi cásica gupa Jiobá paciencia laa. Pa nápanu caadxi autoridad luguiáʼ caadxi binni la? guiziidiʼ chaahuinu iquiiñenu autoridad stinu purtiʼ nabé risaca guni tratarnu xcaadxi né paciencia, gácanu nadóʼ ne guiénenu laacaʼ cásica runi Jiobá ni (Col. 3:19-21; 1 Ped. 5:1-3). Pa gúninu stipa pur gácanu casi Jiobá ne Jesús la? zudiʼnu confianza xcaadxi para guidxíñacaʼ laanu ne zaguʼnu gana laacaʼ (Mat. 11:28, 29). w18.09 24, 25 párr. 7-10
Jueves 25 de junio
¡Pabiáʼ galán ne sicarú nga chuʼ ca hermanu tobi si! (Sal. 133:1).
¿Xiñee qué quixhe íqueluʼ gácaluʼ ti ejemplu galán ndaaniʼ congregación ne gacaneluʼ chuʼ ca hermanu tobi si? Pa maʼ cayúniluʼ ni la? runi felicitardu lii. Peru ¿ñee zándaruʼ gúniluʼ stipa pur gunibiaʼluʼ jma ca hermanu ni nuu ndaaniʼ congregación stiluʼ la? (2 Cor. 6:11-13). ¿Ñee zándaruʼ gúninu stipa pur guzáʼninu casi biaaniʼ neza ra nabézanu la? Pa gácanu nachaʼhuiʼ ne ca vecinu stinu, zándaca chuuláʼdxicabe guiziidicabe ni dxandíʼ. Guinabadiidxanu laca laanu: «¿Xi riníʼ ique ca vecinu stinneʼ de naa yaʼ? ¿Ñee nayá ra lidxeʼ ne nexheʼ chaahuiʼ guiráʼ cosa stinneʼ la? ¿Ñee racané ni para guihuinni neza ra nabezaʼ galán la? ¿Ñee ruyubeʼ gacaniáʼ xcaadxi la?». Ora guinínenu ca hermanu stinu, guinabadiidxanu laacabe xi huabeendúcabe pur nacháʼhuicabe né ca vecinu stícabe ne familia stícabe, cani runinécabe dxiiñaʼ o cani rinécabe scuela. Pa guinabadiidxanu laacabe zándaca güinécabe laanu xiixa experiencia galán ni nápacabe (Efes. 5:9). w18.06 24 párr. 13, 14
Viernes 26 de junio
Zadxiña dxi tutiica guuti laatu zaná cayuni xhiiña Dios (Juan 16:2).
Ngapeʼ nga ni guníʼ ique ca binni ni biiti discípulo Esteban, ne laaca zacá nga riníʼ ique ca binni ni runi casi biʼniʼ ca binni que (Hech. 6:8, 12; 7:54-60). Stale binni ni napa religión, guizáʼ feu modo huayuninácabe binni ne riníʼcabe rúnicabe ni purtiʼ cayúnicabe ni ná Dios. Peru ni dxandíʼ nga cucheenécabe ca ley stiʼ Dios (Éx. 20:13). Rihuinni dxíchica qué rabi conciencia stícabe laacabe pa malu ni cayúnicabe. ¿Xi caquiiñeʼ gúninu para cadi quiteʼ conciencia stinu laanu yaʼ? Caquiiñeʼ gúninu ni ná ca ley ne ca principiu ni zeeda lu Stiidxaʼ Dios, purtiʼ nuu cani para gusiidiʼ cani laanu, para gulidxe cani laanu, para gabi cani laanu paraa cucheʼnu ne para gacané cani laanu guibáninu jneza casi ná Dios (2 Tim. 3:16). Nga runi naquiiñeʼ gusiidiʼ chaahuinu conciencia stinu para ganda guiníʼ íquenu casi riníʼ ique Dios ne para gacané ni laanu gúninu ni jneza. Para gusiidiʼ chaahuinu conciencia stinu la? naquiiñeʼ guni estudiarnu Biblia, guiníʼ íquenu ni guidúʼndanu ne gúninu ni ná ni lu xquendanabáninu. w18.06 16,17 párr. 3,4
Sábadu 27 de junio
Laucaa lú ne espada ni rudii Espíritu Santu laatu, ne nga nga stiidxa Dios (Efes. 6:17).
Tiempu bicaa Pablo carta ra nuu ca hermanu de Éfeso, laaca biquiiñeʼ ca soldadu romanu que ti espada de biaʼ 50 centímetru para tíndecaʼ. Cumu guiráʼ dxi biʼniʼ practicar ca soldadu riʼ la? nabé nagueenda gúcacaʼ. Bichaaga Pablo Stiidxaʼ Dios ti espada ni maʼ bidii Jiobá laanu. Nga runi, napa xidé iquiiñenu ni jneza ora guni defendernu ni runi crenu o para guchaʼnu modo riníʼ íquenu (2 Cor. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15). Cadi naquiiñeʼ guidxíbinu Binidxabaʼ ne ca demonio stiʼ. Nadípacabe peru zanda guni ganarnu laacabe. Ne cadi guiaandaʼ laanu ráticabe. Maʼ cadi candaa, dxi maʼ guni mandar Cristu ti mil iza, zadaguyoocabe ne maʼ qué zanda gúnicabe gastiʼ ne últimu la? zanitilúcabe (Apoc. 20:1-3, 7-10). Runibiaʼnu tuu nga ca enemigu stinu, xi trampa riquiiñecabe ne xi cá íquecabe gúnicabe. Zacané Jiobá laanu guzuhuaʼnu dxiichiʼ para cadi gusaba Binidxabaʼ laanu. w18.05 30 párr. 15; 31 párr. 19-21
Domingu 28 de junio
Beendaʼ que bicabi gunaa que: «Dxandipeʼ qué zátitu» (Gén. 3:4).
Nanna Adán qué riníʼ diʼ ca beendaʼ ca. Nga runi, ora guniʼné ti beendaʼ Eva, zándaca guníʼ íquebe ti espíritu nga guniʼné Eva (Gén. 3:1-6). Nin tobi de laacabe qué gánnacabe gastiʼ de espíritu riʼ. Neca zacá, bidxiideche Adán Bixhoze ni nuu guibáʼ ne bieeguʼ espíritu que para gucaalucaʼ Dios (1 Tim. 2:14). Nagueendaca bidii Jiobá caadxi información de enemigu ni gudxite Adán ne Eva que, ne biʼniʼ prometerbe zunitilube laa. Peru laaca guniʼbe zucaalú espíritu riʼ ca binni ni nadxii Dios (Gén. 3:15). Nabé nuu xpiaaniʼ Jiobá, nga runi qué huayabibe laanu tu láʼ ángel malu riʼ. Ne gulézabe chupa mil gaayuʼ gayuaa iza para bisiénebe ximodo zanda gunibiaʼnu tuu nga ángel malu riʼ (Job 1:6). w18.05 22 párr. 1, 2
Lunes 29 de junio
Ca binni riʼ nga ca ni rudii neca cayuni huantar guendanagana (Luc. 8:15, TNM).
Ora runi predicar tuuxa lu ti territorio ra huaxiéʼ tu rucaadiaga stiidxaʼ Reinu la? zándaca guiree gana. ¿Ñee huayuni sentirluʼ zacá la? Pa zacá ni, nuudu seguru riéneluʼ ximodo biʼniʼ sentir apóstol Pablo. Biʼniʼ predicarbe biaʼ treinta iza, ne biaʼ tiempu bíʼnibe ni gucanebe stale binni gaca xpinni Cristu (Hech. 14:21; 2 Cor. 3:2, 3). Peru qué ñanda ñacané Pablo stale judíu para ñácacaʼ xpinni Cristu, purtiʼ stale de laacaʼ qué ninacaʼ nucaadiágacaʼ laabe ne dede guzanándacaʼ laabe (Hech. 14:19; 17:1, 4, 5, 13). Guyuube triste purtiʼ qué niná ca judíu nucaadiágacaʼ laabe. Ngue runi, Pablo peʼ guníʼ: «Nuaa triste ne qué ganda iree yuuba ndaani ladxiduáʼ» (Rom. 9:1-3). ¿Xiñee biʼniʼ sentirbe zacá yaʼ? Purtiʼ riuuláʼdxibe guni predicarbe ne nadxiibe ca binni que. Bizaaláʼdxibe ca judíu, ngue runi ora bíʼyabe qué nacaʼ gucaadiágacaʼ stiidxaʼ Dios la? gucaná ladxidoʼbe. Cásica Pablo, laanu laaca runi predicarnu purtiʼ rizaláʼdxinu binni (Mat. 22:39; 1 Cor. 11:1). w18.05 13 párr. 4, 5
Martes 30 de junio
Ora nuu ansiedad ndaaniʼ ladxidóʼ ti hombre, raca deprimir, peru ti diidxaʼ galán la? rusiecheʼ ni laa (Prov. 12:25).
Guiranu riquiiñeʼ chuʼ tu cuʼ gana laanu gatigá. Pablo guníʼ dede ca binni ni riguu gana caquiiñecaʼ tu cuʼ gana laacaʼ. Sicaríʼ bicaabe ra nuu ca xpinni Cristu de Roma: «Napa stale gana guuya laatu para acaniá laatu guiene chaahui tu stiidxa Dios ti uzuhuaa chaahui tu. Ne zacá zacané saa nu pur fe stinu, purti zacané tu naa pur fe stitu, ne zacaniá laatu pur fe stinneʼ» (Rom. 1:11, 12). Casi maʼ bidúʼyanu ca, dede apóstol Pablo guyuu ora biquiiñeʼ tu cuʼ gana laa (Rom. 15:30-32). Tiempu riʼ, stale hermanu runi sacrificiu naroʼbaʼ para guni servir Jiobá de tiempu completu. Peru ¿turuʼ caquiiñeʼ cuʼnu gana yaʼ? Ca hermanu ne ca hermana ni caʼruʼ guichaganáʼ purtiʼ racaláʼdxicaʼ guzuubacaʼ stiidxaʼ Jiobá ne guichaganacaʼ «ti xpinni Señor» (1 Cor. 7:39). Ne cadi guiaandaʼ laanu cuʼnu gana ca xpinni Cristu ni cuzuubaʼ diidxaʼ neca canazanándacabe laacaʼ o huaracaʼ (2 Tes. 1:3-5). w18.04 21 párr. 3-5