Yugo Gu Boro Nga Vura-Kristo

WAI rengbe oni ka banda tironi ka oni ini gupai nga riri kaza navugumo aboro rogo gaoni dagbarago? Nirengo, oni nyakasi agu aũkpotoroni anyakasa nasovura kuti akaza, na oni kini sungu tuturũu ti agu aboro duna gu kaza re tiyo. Si naida ani mangi kina gu bangisapai re a rogo toroyo. Ziazia Kekeapai nape gupai furani nga vura-Kristo “ima du zegino.” (1 Yoane 4:3) Ka ani aidanga gu “kaza re zi rani ya,” ani duwa ka ani ini “agu aboro du nani tiyo” na ani ki ne yó. Ono ani na ngbarago mbiko gupai nga Ziazia Kekeapai ima ziga we furani kuti avura-Kristo tipa ani rengbe ka ino yo.

Gu fugo nga ‘vura-Kristo,’ si nakoda agu aboro dunduko nasoga Kristo watadu nagumba ziree ki yawee Kristo du nga yó watadu nayawee i narukuba Kristo. Kina boro Yesu nitiko nayaa: “Gu ni ka du nga na mi ya, vurare nga ni; gu ni ka dungura nga ahe wa sa na mi ya ni nagbandaka ha agbandaka.”—Ruka 11:23.

Rengo ngaha nga, Yoane akepai tipa avura-Kristo fuo susa agarã 60 fuo kpi Yesu, ki zingi bekpio na ki ga ku ngbangbaturũ yo. Sidu, ani rengbe ka rugatirani naapa gu mangaapai nga ga avura-Kristo ngba gu gene i amangapai ngbaha na ruru apefuo Yesu auru kpotosende.—Matayo 25:40, 45.

Avura-Kristo Nga Avura-AKristano

Yesu apehe fu apefuoko ki yawee zegino naabaha nika soga yó asoga. Ko ayaa: ‘Aboro afuka roni sa gberãngbi; ki iimi roni. Rikaaboro asóga roni asoga dunduko tipa rimore. Dungu zire anebi nika kura, i ki ingisi dungu aboro.’—Matayo 24:9, 11.

Wa duhe nga i narungosi ga Yesu abawiriki ‘tipa rimoko,’ si ziazia nga agu aboro narungosi yo re i nga avura-Kristo bambiko i nasovura kina boro kuti Kristo. Tipa “zire anebi,” nga aguyó beteyo adu mbata ni kina aKristano, i a nga kina avura-Kristo. (2 Yoane 7) Yoane akepai ki yawee gi “dungu avurakristo [re] . . . aguari aguari pati rani, ono i adu nga ni gaani yo te; bambiko ka i adu ni gaani yo, ka i anye anye na ani.”—1 Yoane 2:18, 19.

Agu afugo aYesu na Yoane agumbaha re nayugoho ziazia nga, anga vura-Kristo nga bangisa boro te, ono badungu aboro du, du rogo gi riigbu re. Kurigure, wa duhe nga i nga zire anebi, gupai i aida ka mangaha gbe nga ka nanga aboro rogo pambori yo. Gini agene i ananga aboro ngbaha?

Gbaraga agu Aziree Nga ga Apambori

Gu mokedi nangia Pauro arugu gu gako badiasunge nangia Timoteo ko banda tiko ti agu ayugopai nangia ga abasamungu kuti ndikidi pambori, wa aguyó nangia Umenaio na Fireto, ‘payo aarita he wa kere aro.’ Pauro agbia kurapai kuti ni ki yaa: ‘Agi akumba re naingi ti rengo, niya zingabekpio aima susa, kini ba ga kura aboro idapase kusayo.’ (2 Timoteo 2:16-18) Si tie ziazia nga, aUmenaio na Fireto anaayugo gupai fu aboro nga zingabekpio angia kungbo masaku na kini yawee aKristano aima zingabekpio rogo toroyo. Nirengo, kuti gu bipai nga ga Mbori, ho boro adani nindikidi ga Yesu bawiriki, gure wa ka i ya ní tona ka raka, nga gu kina boro Pauro nitiko aima fura tipaha ziazia. (AEfeso 2:1-5) Ono tie, gu yugopai nangia ga aUmenaio na Fireto aayugo gupai nga i aadunga na idapase kuti gu kidohe Yesu amangihe tipa gu ndikidi zingisa kangba aboro nika manga ti regbo gu zogarago nga ga ga Mbori Kindo te.—Yoane 5:28, 29.

Kusa, gu riigbu i ayambaha nga Gnostics (gnoʹsis rogo pa-Giriki), i nasonosi gu berãpai nga ga gu zingabekpio nga masaku. Pa ida boro kuti gu yugopai re rengbe ka ye na agu apai boro arengbanga ka giarogoyo ya. Gu riigbu re akodi gu pambori nangia ga agu aKristano nasamungu kuti ndikidi pambori na gu wisigopai dudunguroo tipa raka nangia ga aGiriki gbiati gu sino apambori du Asia yo ku uroyo. Nikpiapai, i anaayawee agu ahe dunduko i abihe abi nibangirise, si nikina gbigbitaha, na mbiko gipai re, Yesu aayengo na gu kpoto nga ga boro te, ono ko amangi tiko amanga wo tipa aboro naabiko nga ko aye na gu kpoto nga ga boro. A wa ani nabihe, gere nga gupai nzunzu gu mokedi nangia Yoane azahe ti ni.—1 Yoane 4:2, 3; 2 Yoane 7.

Gu kura zire yugopai berewe i asangihe fuo bete akama agarã kusa, si nga gu yugopai i ya tipaha wee Tirinita, nga gu naya Yesu nga gu Mbori Duna Tanduapai Dũ na kidu berewe ni Wiri Mbori. Kumba nga Dr. Alvan Lamson agumbapai rogo gako buku yo ki yawee gu yugopai nga ga Tirinita, si “aenganga rogo gu pambori nangia ga aYuda watadu rogo Ziazia Kekeapai yo te; ono agu abarumbatayo rogo pambori i anaayamba yó nga agu ‘Abarani Nga ga Plato Yo,’ i du natonaha.” (The Church of the First Three Centuries) Ada du nangia agi “Abarani Nga ga Plato Yo” re? I nangia agu abarumbatayo rogo pambori nangia abasamungu kuti ndikidi pambori naidi na agu ayugopai nangia ga gu pagano nangia Giriki rimoko angia Plato, nga guko nangia bawisigipai dudunguroo tipa raka.

Pa kusa yó gu yugopai nga ga Tirinita re nangia gupai nandu naayó i sa tiyó ni avura-Kristo, bambiko gu yugopai re aayugopai tipa Mbori kini yawee ko nga misiterio, na si ki sa gupai nga ka boro iningo gu pagume du dagba Wiri Mbori na Bako ya. (Yoane 14:28; 15:10; AKorosaio 1:15) Ono oni bingo ho tigaoni, ka si du tie nga Mbori nga misiterio, boro ru wai ka ‘mbeda naako,’ a wa Ziazia Kekeapai angarasa rani ani mangihe?—Yakoba 4:8.

Gupai garaka gi vunduvundupai re berewe nga, badungu abasafugo Ziazia Kekeapai aima dia gu rimo Mbori nga Yekova rogo agu aZiazia Kekeapai i asa fugoho kurogo kura afugo aboro, si ki vura du vurũ nga ho i ake Ziazia Kekeapai ni nibambataha, gu rimo nga Yekova re adu yo susi bara 7000! Si tie ziazia nga, pa asada aboro tiyó ka sa gu Mbori Duna Tanduapai Dũ angianga ko du nikungbo misiterio gbua ya, ono ka susa nani kumbatayo ki sa ko ko du a nigu misiterio adunga rimoho ti ni ya, si nga kere zanga irisa tipa Bakusirani na tipa Fugoko nga Ziazia Kekeapai. (Yugoti 22:18, 19) Kurigure, pa maa aboro kura arimo kuba rimo Mbori, wa ngbatunga agu nga Gbia watadu Mbori, si nga zanga irisa tipa ga Yesu kpia kparakpee, nga gu nayaa: “Ani írisi rimoro airisa.”—Matayo 6:9.

Avura-Kristo Aidanga na ga Mbori Kindo Te

Avura-Kristo namangapai awere zaaza gbe rogo gi “yangara arame” ani araka rogoho re. (2 Timoteo 3:1, NW) Gu banguapai agu abanangi aboro du awere re aida ka mangaha nga ka nanga rii aboro yo ka i idinga na gu bangiriba nga ga Yesu wadu ko ni Bakindo nga ga ga Mbori Kindo ya, nga gu zogarago du ngbangbaturũ yo nika tona zoga kpotosende naabaha dunduko awere.—Daniere 7:13, 14; Yugoti 11:15.

Nikpiapai, kura abarumbatayo rogo pambori natungusapai kini yawee ga Mbori Kindo nga kina ngbadu boro yo, nga gu bipai adunga rogo Ziazia Kekeapai yo ya. (Daniere 2:44) Aguyo nayawee Kristo namangasunge amanga rogo agu azogarago na ariigbu nga ga awiri aboro. Ono tie, Yesu ayaa: “Gi Kindo nipapara gi zegino re te.” (Yoane 18:36, NW) Nirengo, Satana du nga ‘bazogo gi zegino re’ na ki ngia “mbori gi zegino re,” angianga Kristo ya. (Yoane 14:30; 2 AKorindo 4:4) Gipai re nasakarogo ndu gupai Yesu nika dia agu azogarago nga ga awiri aboro kusayo ti ni bambeda, ono kina ko sa kini zogo kpotosende. (Atambuahe 2:2, 6-9; Yugoti 19:11-21) Aboro naakpara fu Mbori tipa gipai re ho i naagumba ga Gbia Kparakpee ni ngbariyo, kini yaa: “Ga ngbi yé, Ani mángi rogo kpotosende wa mo akpi nyemu he, Wa du he ngbangbaturũ yo.”—Matayo 6:10.

Wa duhe nga badungu abarumbatayo rogo pambori naundo gu birĩ zogarago nga ga gi zegino du awere re, i nasoga agu aboro asoga natakapande pa gu rengo du tipa ga Mbori Kindo na kini rungosi yó arungosi a. Si tie nipa ngbarago nga, gu buku du rogo Ziazia Kekeapai nga Yugoti, si nafura tipa gu debäri narukuba kurapai, nga ‘Babera Duna Bakere Ome Ti Ni,’ nga gu ri ‘kpi kure ga Mbori aboro, na kure agu adezire nga ga Yesu yo.’ (Yugoti 17:4-6, NW) Ri namanga gu bäri a nga ga toro nisongoda ri “abakindo” zegino, watadu abazogo zegino, si kini sa gupai nga i idi na gu debäri re. Gi dee fura yó tipa ri re nga kina agu azire apambori nga ga zegino nirengo. Ri nga bangbasia vura-Kristo.—Yugoti 18:2, 3; Yakoba 4:4.

Avura-Kristo ‘Nakisika Tue Yo’

Kurii gupai nga badungu agu aboro i aya tipa yó wee aKristano nga yó ima mbu gu rengo nga ga Ziazia Kekeapai, i ima mbu agu andiko nga ga Ziazia Kekeapai ki mere kina fuo gu mangaapai nga ga zegino. Fugo Mbori aima fura tipa wai gipai re nika maapai, ki yaa: “Ragoho nikada ho i [nga agu aboro naya tipa tiyó wee i namangasunge fu Mbori] ka aida nga pa ziazia yugopai ni ya; ono wa du tuyo ni kperengekperenge he i adungura abayugupai tigayo ku sangba gayo nyemuhe yo [“tipa i kisika tuyo yo,” NW].” (2 Timoteo 4:3) Agi aboro pambori nga airaziree re, i naringbisa payó a ki ya i nga “zire amokedi, nga irabiriki amangisunge, nambakadi tiyo ni ga Kristo amokedi.” Ziazia Kekeapai nape gupai fuo gure nga: “Digidayo nikarengba na gayo apai.”—2 AKorindo 11:13-15.

Gayo pai nakoda “wasiwasi mangaapai,” nga gu wasiwasi mangaapai du nibasa gu bangua arugute nga ga ruru sino mangaapai boro amangaha zanga zee bangirini yo. (2 Petero 2:1-3, 12-14) Ya mo ani abingo wai badungu abarumbatayo rogo pambori na apefuoyó amanga agu apai si aidanga Kristano naamangaha ya, na kini mbu aboro ambu a i niimangihe, wa ngbatunga gu nga kumba kodiba na kurako gbiati koda kumba ba na gu dee angianga diako ya? Ani nahõpai beroni, oni dinga bete regbo ka wisigo gi ngbatunga sino raka aboro arakaha i kini bihe niwenepai re na oni ki ringbisinga ha na gupai Ziazia Kekeapai agumbaha rogo Pa Amotumo 18:22; ARomo 1: 26, 27; 1 AKorindo 6:9, 10; AEbere 13:4; na Yuda 7.

“Oni Ásadi Yo”

Nibi agu apai wisigi ani he re, si naida ani gisangba gu mokedi nangia Yoane, angianga kaa bi gaani aida na taatapaha ya. Ko azahe ki yaa: “Ka oni ídi nga pa agu yo dunduko naya Ziazia Toro ti yo ya, ono oni ásadi yo, si ngia i naye yo du Mbori ni, bambiko dungu zire anebi ndu rogo zegino.”—1 Yoane 4:1.

Oni bingo gu wene kpiapai nga ga agu aboro nadu na wene berã naaraka rogo gu bagbata nangia Beroya rogo bambata sa kama agarã. I “adi pai wenengaĩ ka berã ha, niwisigi Ziazia Kekeapai na uru, si ngia agi apai [aPauro na Sira agumbaha] wo re.” (Amokedi 17:10, 11) Ii, wa agi aboro Beroya re avura duna nyemu ka wirikapai, i awisigi agu apai awisigo dunduko i agihe na ki idi kuti ni tipa ka bihe singia si aenge rogo Ziazia Kekeapai yo.

Areme a, ndikidi aKristano ameranga fuo gu kungboapai aboro naidi kuti ni na kini mangihe te, ono i naka kina kuti gu rengo nga ga Ziazia Kekeapai. Gu mokedi nangia Pauro akepai ki yaa: “Mi nakpara tipa gi pai re ya gaoni nyemuse moi pai ki susi asusa gbe rogo [“ndikidi,” NW] inahe na pa kparia pai dũ.”—AFiripoio 1:9; gu kekeapai du nibibirihe na nikikindigihe re, ani du kehe wo.

Ka si du nga oni atamanganga gipai re te, oni diberã ka gbia ‘ndikidi inahe gbiati kparia pai [watadu rugatinapai]’ niwirika oni gupai nzunzu Ziazia Kekeapai ayugoho. Agu aboro napekafuo agu aboro nadu Beroya yo, avura-Kristo arengbanga ka ingisa yó na gayo ‘afugo biriki’ te. (2 Petero 2:3, NW) Kuba gure, gu rengo nga ga ndikidi Kristo na ndikidi apefuoko, si nasa yo i du ngbariyo.—Yoane 8:32, 36.

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 5]

Augustine: ©SuperStock/age fotostock

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 7]

Si naida ani ‘naawisigo Ziazia Kekeapai na aʹuru dunduko’ wakina agu aboro nadu Beroya yo

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 4]

GUPAI ZIAZIA KEKEAPAI AGUMBAHA TIPA VURA-KRISTO

“Rukutu agude, yangara saa du [si ziazia nga digido regbo amokedi du], wa oni agi he ya vurakristo naye, kina awere dungu avurakristo kuru.”—1 Yoane 2:18.

“Da nga irazire fuo kina gu ni nati kangu ya Yesu nga Kristo te? Gi ni [re, ní] nga vurakristo . . . , nga gu ni nati kangu Mbori nga Ba na Wiriko.”—1 Yoane 2:22.

‘Agu aboro akusanga Yesu nigayo Gbia ya, i nga ga Mbori aboro te, agi yo re du na gu toro nga ga vura-Kristo, oni aima ino ya ko naye; awere ko ima du zegino.’—1 Yoane 4:3.

“Dungu airanangahe kuru ku zegino, nga agu yo nakusa nga Yesu Kristo ya ko aye ni borose ya. Gi nga iranangahe re nga vurakristo.”—2 Yoane 7.

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 5]

GU BANANGI ABORO DUNA DUNGU AKPAKPUKO

I namangasunge na gu fugo nga ‘vura-Kristo’ ka yugopa agu aboro dunduko aidanga na gupai Ziazia Kekeapai agumbaha tipa Yesu Kristo ya, agu aboro dunduko aidanga na gako Kindo ya, na aguyó dunduko narungosi apefuoko. Si nakoda agu aboro dunduko, na agu ariigbu dunduko, gbiati agu arikaaboro nagumba gupai niziree nga i narukuba Kristo, watadu naida ka diangbiti agu apai rengbe kina Masiya sa ka mangaha, nga ka ye na ndikidi zereda gbiati ndikidi ngbabase.