Oni Undo Kura Aboro I Nita Ki Rẽ Arẽ Na Yekova
“Ani apiriganga ti kparak pee tipa roni na sanahe tipa roni ya oni rengbe . . . [ka ta] ata rogo gu gene rẽ na Yekova tipa ka sa ngbarago tiko wenengai wa oni kaa zu zuzuhe rogo wene asunge dunduko [te ].”—AKOROSAIO 1:9, 10, NW.
1, 2. Ginipai gbe rengbe ka duni mburu ngbarago?
“ANI naraka rogo gu bakere tarambiri i asaha ni kporo, nga gu du rogo kura ati sa. Ni mbu ani gaani raka si du taata, ani na bakere regbo berani tipa kaa gbia aboro na wene pangbanga. Ani gbia bakere maku be gu mamu nga ga undo dungu aboro i kpara gayo raka fu Yekova.”—Wogu arogotise ue apehe, nga abamangisunge ti aregbo-dũ South Africa yo.
2 Anga oni idi gupai nga undo kura aboro naye na ngbarago tee? Gu kurayo na’asada tiyo dedede kaa undo aboro kaza, rungorungo aboro, watadu aguyo adunga aboro tiyo ya—kini gbia ngbarago be mangaha wo. Ndikidi aKristano ini gupai nirengo nga fu gu inohe nga ga Yekova Mbori na ga Yesu Kristo fu kura aboro nga gu babakere undo rengbe yo ka fuhe fu aboro. Kina gere sa rengbe ka ndu na aboro i idipa ga Yesu tumorii, ki sonosi wene pagume dagbayo na Mbori, na ki rengbe ka gbia nyenye unga.—Amokedi 3:19-21; 13:48.
3. Gini ngbatunga undo si aida ani berẽ tipaha?
3 Ono tie, ginipai tipa undo agu aboro naima digo nimangisunge Mbori kini ndu ngba ‘Gu Gene’ nga ga rengo? (Amokedi 19:9) Kapa tini te, nyemu yo ti roni nibakerehe a wa si nidu mbata, ono si rengbe ka du nga oni abingo wai rengbe oni ka undo yo nibakerehe watadu kaa fu undo fuyo kindi te. Watadu agu apai du tipa roni nakiso gene beroni ka oni undonga yo ya, sidu si kini umbasi gu ngbarago ka oni nigbiaha be fu undo. (Amokedi 20:35) Tipa agu apai du ue re, ani rengbe ka wirikapai be gu buku nga AKorosaio.
4. (a) Gini apai Pauro adu rogo ho ko ake waraga ni fu aKorosaio? (b) Waigu Epafura adu rogo?
4 Ho gu mokedi nangia Pauro akepai ni fu agu aKristano nadu Korosai yo, ko adu Roma yo niziziko ku kporo aboro kini ye aye kaa bi ko. A wa rengbe oni ka berãha, Pauro amangisunge na gu bete ranirii ko adu nani tipa kaa tungusapa ga Mbori Kindo. (Amokedi 28:16-31) Agu akurako nga aKristano anaye aye kaa bi ko, isoke i ki vura kiso aguyo na ko ti kura aregbo. (AKorosaio 1:7, 8; 4:10) Guni sa angia gu zaza batungusi wene pangbanga nangia Epafura naye rogo gu bagbata nga Purugia nadu Korosai yo, rogo gu tumbatumba ringara nadu ku uroyo ti Efesa Asia Minor yo (du awere nga Turkey). Epafura angia barikaka rogo sigira gu dungurati nadu Korosai yo, na ko ki mangisunge agu awirina nadu rogo agu adungurati nadu pati yo Raodikia yo na Yerapori yo. (AKorosaio 4:12, 13) Tipagine Epafura andu nunguro tini ka bi Pauro Roma yo, na ginipai rengbe ani ka wirikaha be ga Pauro karagapai?
Wene Undo Tipa AKorosaio
5. Tipagine Pauro ake gupai tini ko akehe fu aKorosaio?
5 Tipa ka fura na Pauro tipa agu apai nadu rogo gu dungurati nadu Korosai yo, Epafura andu kpakarakpakara nunguro ku Roma yo. Ko atingidi pa gu idapase, nyemuse, na gu tungusa wene pangbanga nangia ga agu aKristano nadu yo. (AKorosaio 1:4-8) Si ki vura du wo, ko agumbapa gu bakabangirise a ko adu nani tipa gu gbegbere asino naagundesi aKorosaio rogo toroyo. Pauro kini mo ka karagapai ni ke ko gu waraga ga Mbori toro adu ku giihe tipa ka rugusa bete agu aberã zire abayugupai aagbaragaha yo. Ko agbeberã ko gbe kuriipa gu bangua sunge nga gu si aida Yesu Kristo mangihe.a Ya mo gako undo adigi sa kina kuti nyakasapa gu bangua arengo nga ga Baibiri? Gini kura gene berewe naduho ka ko aundo aKorosaio rogo, na ginipai rengbe ani ka wirikaha tipa undo akuarani?
6. Ginipai Pauro anyakasipaha rogo gako waraga fu aKorosaio?
6 Ti tonatona gako waraga, Pauro afu dudungurobipai tipa ngbatunga gu undo nga gu isoke rengbe ani arengba ka basapaha. Si angia gu gene rengbe aboro ka fu wene undo rogo ho du yo ni tuturũ, wa duhe nga Pauro na Epafura adu tuturũ ti Korosai. Pauro anyakasi gupai nga: “Ani nafu tambuahe fu Mbori Ba gaani Gbia Yesu Kristo, ki nikpari tipa roni dedede.” Ii, gere angia ndikidi akparakpee tipa agu aKristano nadu Korosai yo. Pauro agbia gupai kuti ni nga: “Tipa gi ndupai re, tona rogo gu uru ani agihe, ani apiriganga ti kparakpee tipa roni na sanahe ya oni rengbe ka hiko be ruru inohe tipa gupai ko akpinyemuhe rogo tatamana dunduko na giarogo [agu apai] nga ga toro te.”—AKorosaio 1:3, 9, “oni ringbisingaha na NW.”
7, 8. Gaani akparakpee nisarani na rogo dungurati naakoda gini pai dedede?
7 Ani ini gupai nga Yekova nga gu boro ‘ninaagia akparakpee,’ sidu ani rengbe ka duna kido ya ko ima mbakada tiko kaa gia gu gaani akparakpee ani afuhe ringbisihe kuti gupai ko akpinyemuhe. (Atambuahe 65:2; 86:6; Asanza 15:8, 29; 1 Yoane 5:14) Ono tie, waigu du gaani akparakpee ho ani akpara ni tipa akuarani?
8 Ani rengbe arengba dedede ka berãpa kparakpee tipa ‘agu awirinarani du rogo zegino dunduko.’ (1 Petero 5:9) Watadu ani rengbe ka sana Yekova tipa agu aKristano na gu kura aboro du rogo agu arago gberangbii watadu gberango nati kuriihe. Ho agu abawiriki nadu rogo bambata kama agarã agipa ngbongi ni ku Yuda yo, i avura kparakpee ni dunguhe tipa awirinayo zavura mbata i nika keda undo fuyo. (Amokedi 11:27-30) Rogo gi gaani regbo re, ani naagia akparakpee tipa awirina dunduko watadu tipa gu bakere rimbasa nga ga awirina ti regbo adunguratise nga ga aKristano, nga gu ba si aida dungu aboro girogo ngbatunga agu akparakpee re ni na ki rengbe ka yaa “Amina.”—1 AKorindo 14:16.
Oni Du Zukazuka Rogo Gaoni Kparakpee
9, 10. (a) Gini kpiaapai nayugo gupai nga ruhe aru ka kparakpee zukazuka tipa aboro nibasasa? (b) Waigu Pauro ada ni gu boro i anakparakpee tipa ko gbe?
9 Si ki vura du wo, Baibiri nafu kpiaapai fu rani tipa agu akparakpee i afuhe zukazuka, tipa aboro nibasasa. Oni berẽnga kurii gu fugo Yesu duni kekehe rogo Ruka 22:31, 32. Ruru amokedi 11 ake pati ko kirikiri. I dunduko si adu nga i aida ga Mbori songodahe aida rogo gu kpakarakpakara aregbo nadu kumbatayo, sidu Yesu kini mo ka kparakpee tipa yo. (Yoane 17:9-14) Wa si avura du wo, Yesu akpara Petero, kini zungodihe zukazuka tipa kina gu bangisa bawiriki re. Gu kura kpiaapai angia: Erisa akparikpee ya Mbori undo bangisa kumba sa, nangia gako moyambu. (2 Abakindo 6:15-17) Gu mokedi nangia Yoane akparikpee ya Gayo du adu kindi wenengai ti kpoto ko na rogo toroyo. (3 Yoane 1, 2) Na gu kura akparakpee adu tipa kina kura kparakpara rimbasa aboro.—Eyobo 42:7, 8; Ruka 6:28; Amokedi 7:60; 1 Timoteo 2:1, 2.
10 Agu awaraga Pauro akekehe nanyakasapa kparakpee zukazuka tipa aboro. Ko asanahe ya i kparikpee tipa ko watadu i kparikpee tipa ko na abadiangbako. Ani nageda gupai rogo AKorosaio 4:2, 3 nga: “Oni kpári akpara dedede kindi, ki ta ngera rogo ho ni tambuahe. Oni ki nikpari tipa rani a, ya Mbori za ngbadimo gumbapai fu rani, ani gumba gu gbugbu pai nga ga Kristo, si du du mi ti ni ni vodivodi re a.” Oni makianga pa gi kura kpiaapai re a: ARomo 15:30; 1 ATesaroniko 5:25; 2 ATesaroniko 3:1; AEbere 13:18.
11. Ho ko aduni Roma yo, ada Epafura aakparakpee tipa yo?
11 Kina gu bangisapai re nirengo nadu tipa gu ga Pauro badiasungo nadu Roma yo. “Epafura poi kuti roni, nga guko du dagba roni, . . . ko na’asada tiko nyanyakii dedede tipa roni rogo gako akparakpee.” (AKorosaio 4:12, NW ) Gu fugo sa yo ho nga ‘asadatise nyanyakii’ rengbe ka yugo gupai nga ka “sota,” wa gu abangi ambaro ome anamangaha rogo agu ambaro nadu mbata. Ya mo Epafura aakparakpee kakaka gbua tipa rimbasa aidipase rogo zegino dunduko watadu tipa ndikidi airisimbori Asia Minor yo dunduko? Pauro ayugu gupai nga Epafura aakparakpee zukazuka tipa kina aguyo nadu Korosai yo. Epafura aima ino gupai nadu tipa yo. Ani ainonga yo dunduko ti arimo yo te, na ani ainonga agu apai a naafuda yo te, ono oni berẽnga pa agu apai nawiri du. Isoke gu paranga nangia Rina avura kaa sovura kuti gu nyemu tatamana naamaapai yo, na Rufu avura ida ome kaa sovura kuti nyemu karaga tiko kurogo gu gako kuru mangaapai ko anamangaha rogo gu pambori nangia ga aYuda. Ni du Perusi na kumbaari nga zanga idipase, ya mo ri aidinga hipai na tatamana ka sonosa awiiri rogo Gbia yo tee, na ya mo Asunukurito, nga guri naawoka sa kpio, aaidanga i fu wasa fu ri gbe tee? Ii, Epafura aima ino aguyo nadu rogo gu dungurati ko adu rogo, si du ko akparikpee tini nyanyakii tipa yo mbiko ko na Pauro aida ngbatunga agu aboro naima kpara tiyo re nita rogo gu gene rẽarẽ na Yekova.
12. Waigu rengbe ani ka du zukazuka rogo gaani akparakpee nisarani?
12 Oni bi gu kpiapai du tipa rani—nga gu gene rengbe ani ka undo kura aboro rogo? A wa bi ani he, kparakpee gbayaga ti regbo adunguratise nga ga aKristano nakoda dungu apai, nibi gupai nga agipai nidungu yo. Ono gu gaani akparakpee ani akparaha nisarani watadu ho du ani ni na gaani aborokporo rengbe ka du zukazuka tipa kura apai. Wa vura duhe nga ti kura aregbo ani rengbe ka sana Mbori ko yugu gene na ki fu maku fu agu ababiapai ninaata ata watadu agu ababanda avusende nga ga toro yo, anga si rengbe ani du zukazuka ti kura aregbo tee? Ni kpiapai, tipagine ka oni akparanga tini tipa gu babiapai ninaata ata nga guko ninaaye ka bi gaoni dungurati watadu tipa banungusi Wisigo Buku nga ga gaoni Dungurati ya? AFiripoio 2:25-28 na 1 Timoteo 5:23 nayugopa ga Pauro bakabangirise tipa kpoto Timoteo na Epafuradita. Ya mo ani rengbe ka yugo ngbatunga nyemupai wa kina gure tipa aguyo nawoka nga aguyo ini ani yo ti rimo yo?
13. Gini ngbatunga apai daha ada ani kodihe kurogo gaani akparakpee nisarani ti kura aregbo?
13 Rengo ngaha, ani du wa ka ani ne rimiso tirani kurogo agu apai nga ga kura aboro, ono daha ada gaani akparakpee niyugu gupai nga ani na ndikidi nyemu agu aboro ini ani yo na ani aberã payo. (1 Timoteo 5:13; 1 Petero 4:15) Si rengbe ka du nga i mbu wirina ti sunge, na ka ani arengbanga ka fu kuraha fuko ya. Si ki vura du wo, ani rengbe arengba ka yamba rimoko rogo gaani akparakpee nisarani na kini gumbapa gu fudifudipai du ko rogo. (Atambuahe 37:25; Asanza 10:3) Ani ininga pa wirinarani ni dee nga guri sono ka kumba adunga beri ya na ka agude adunga beri a ya mbiko ri diberã ka dia kumba “kina rogo Gbia yo”? (1 AKorindo 7:39) Rogo gaoni akparakpee nisaroni, tipagine ka oni asananga Yekova tini ko fu maku furi na ka undori ri nye kindi nirururi rogo gari sunge ya? Kura kpiapai nga, si rengbe ka du nga abaakumba ue afu rugute fu gu wirina naingipai. Wa du yo nibasasa, tipagine ka i agumbanga pako tini ti kura aregbo rogo gayo akparakpee nisayo ya?
14. Waigu du zukazuka akparakpee na gume dagbaha na pa undo akuarani?
14 Zingo ho ti agu awirina rengbe oni ka koda rimo yo kurogo gu gaoni akparakpee oni naamangaha nisaroni nga aguyo naida Yekova songodi yo, fu wasa fuyo, fu tatamana fuyo, na ko fu gako ziazia toro fuyo watadu gu sa dagba azuzuhe te. Mbiko pa turo rago watadu kura apai, oni rengbe ka bi gupai nga oni arengbanga ka fu aũzegino watadu ka fu undo kina boro fuyo te. Ono ka bangironi gonga ti kparakpee tipa awirinaroni ya. Oni ima ino gupai nga i naida kaa ta ngba gu gene rẽ arẽ na Yekova, si ki vura du wo, si rengbe ka du nga i naida undo nirengo kaa mangaha wo kindi. Banguapai tipa undo yo nga kaa kparakpee tipa yo.—Atambuahe 18:2; 20:1, 2; 34:15; 46:1; 121:1-3.
Oni Mangisunge ka Nyakasa Kura Aboro
15. Tipagine si aida tini ani duna nyemu digisidigisi papara gu waraga i akehe fu aKorosaio?
15 Rengo ngaha, anga kakaka kparakpee nga gu du zukazuka nga yangara gene tipa undo kura aboro te, gbe nga agu abadiangbaroni oni akpinyemuyo. Gu buku nga AKorosaio nayugo gupai re ziazia. Dungu wene abawirikipai nayaa, fuo Pauro fu yugopai na ki fu wene rugute, gupai ko agbiaha kuti ni gbua angia sanango aboro watadu paakuti yo. (AKorosaio 4:7-18) Si ki vura du wo, ani ima bi gupai nga yangara papara gi buku re na rugute rogo nga gu rẽ tipa berãkuriihe, na dungu apai gu duho nga gu si aida ani wirikihe rogo gi paparaha re a.
16, 17. Ginipai rengbe ani ka gumbaha tipa agu awirina gumba yo payo rogo AKorosaio 4:10, 11?
16 Pauro akepai ki ya: “Arisitaruko sanango roni du ani na ko ni kisikisi rani, na Marako nga wiri dawiri Barunaba. I aima ruga roni tipa ko, ka ko ye koyo du oni ni oni di ko ku gume, na Yesu, i niya ti ko Yuseto, nga ayeretise. Kina agi yo re biata nadu na mi ni amangisunge tipa ga Mbori ngbi, nga agu yo nangarãsi re.”—AKorosaio 4:10, 11.
17 Herẽ, Pauro nafura tipa kura awirina nga aguyo narẽ i niberẽ payo. Ko aya i angia ayeretise, ni aYuda. Dungu aYuda ni ayeretise adu Roma yo, na beteyo ada ti gu regbo re ni aKristano. Si ki vura du wo, kina aguyo Pauro ayambu rimo yo re naundo ko. Si nawiraha nga, i aadunga na kapa tipa koda tiyo na agu aKristano nangia aGendiria te, na i avura koda tiyo na ngbarago kuti Pauro rogo tungusapai fu aGendiria.—ARomo 11:13; AGaratio 1:16; 2:11-14.
18. Waigu Pauro atambua bete aguyo nadu na ko?
18 Oni makianga gupai Pauro agumbaha: “[I nangia] agu yo nangarãsi re.” (Pigipigi kekeapai nga gaani.) Ko amangisunge na gu fugo Giriki du gbua sa Baibiri yo kina rogo gi ba re. Dungu abasafugo nasaha nga “wasa.” Ono tie, gu kura fugo Giriki (nga pa·ra·ka·le’o), si i naasaha dedede nga “wasa.” Pauro amangisunge nani rogo kura aba kina rogo gi bangisa waraga re, ono angianga rogo AKorosaio 4:11 ya.—Matayo 5:4; Amokedi 4:36; 9:31; 2 AKorindo 1:4; AKorosaio 2:2; 4:8.
19, 20. (a) Ndikidi rogo gu gumbapai yo Pauro agumbaha tipa agu awirina naaundo ko Roma yo nga gine? (b) Gini agene agu awirina re avura undo Pauro rogo?
19 Aguyo Pauro ayambu rimo yo re avura mangaapai susi gu gbua nga ka fu wasa ni ngbaa. Gu fugo Giriki i asaha nga ‘ngarasa re’ rogo AKorosaio 4:11, i anamangasunge nani ti kura aregbo rogo agu abuku nga ga zegino tipa gu ziga nazeresa ima kpotose. Gu sasapai nga New Life Version nayaa: “Nairiwo gu undo i afuhe fere!” Gu nga Today’s English Version nagumba gupai tigaha nga: “I angia bakere undo fere.” Ginipai agu awirina ni aKristano naaraka mbembedii na Pauro re avura mangaha fuko?
20 Ageno anaye aye ka bi Pauro, ono dungu apai adu kinaho nga gu ko anarengbanga ka mangaha ya, ngbatunga gu du wa ngbeka agu ahe duhe nidingisoro boro du nani beni—wa riahe na arokoo tipa zere. Waigu ka ko arengbe ka gbia kaikai akpoto nga gu duna kekeapai rogo tipa kaa wisigoho watadu ka ngbeka agu ahe du tipa kepai? (2 Timoteo 4:13) Oni arengbanga ka berã gupai nga agu awirina re du nanaundo ko rogo ngbatunga agi apai re, kini mangi ngbatunga agu apai du wa ngbeka ahe watadu ko ni kekedi yo tee? Isoke ko avura ida ka bi gupai naamanga rogo kura dungurati na ka ngarasa agu aboro nadu rogo. Mbiko du ko niziziko, ko arengbanga ka mangaha te, sidu agu awirina re avura ndu kaa biko adungurati kubako, kini ndu na apangbanga fuyo, na kini karaga tiyo na agu apai nadu yo fuko. Nairiwo wai i angarasi ko!
21, 22. (a) Tipagine si aida tini ani duna nyemu agu afugo du rogo AKorosaio 4:11? (b) Gini bete agene rengbe ani ka manga gu kpiaapai rogo nga ga agu awirina nadu na Pauro?
21 Gupai Pauro akehe tipa ‘ngarasahe’ nafu dudungurobipai fu rani tipa wai rengbe ani ka undo kura aboro. Si rengbe ka du nga i nata ngba gu gene rẽ arẽ na Yekova nibipa gako andika ruru mangapai, nindu ku pati adunguratise nga ga aKristano, na kini du ti manga sunge tungusapai. Mbiko gipai re, rẽ yo arẽ na gupai nga ani tambua yo. Ono tie, ani rengbe ka manga kura apai susi gure, kini ‘ngarasi’ akuarani a wa aguyo nadu na Pauro amangihe?
22 Kangia oni ini gu wirinarani ni dee nga guri bihe ni pa tatamana ka kakuti sangba 1 AKorindo 7:37 ono nga guri adunga na agumeri mbembedi na ri ya, ya mo oni rengbe ka yamba ri tipa kura mangaapai nga ga gaoni aborokporo, isoke ka yamba ri tipa riahe watadu ku pati gu wiri dunguratise nga ga abakure watadu ga agumee? Ginipai ka du, tipa yamba ri ri ndu na oni ku pati bakere dunguratise watadu ka ndu na oni gene gaoni ongoda yo, watadu ka sana ri ri ndu na oni ti gu wene regbo oni naangbeka riahe tini? Ani rengbe ka manga kina ngbatunga agu apai re tipa adekurugbo, akumba watadu adee, watadu aguyo arengbanga awere ka gbe tarambiri ya. Oni rengbe ka gbia mosoro beyo ho oni agia agu apai ni namangi yo watadu ho i afu tingidapai ni fu roni tipa gu kungbo apai du wa wai ka siaka bawene rindingua na wai ka siaka wene roko fu agude ho oni angbeka ahe ni. (Pa Amotumo 19:32; Asanza 16:31) Sangbanaha rengbe ka du nga oni nika mbeda na yo gbe. Ngba gi gene re, si adu fuyo taata ka sana roni tipa undo kangia i naida bete ziga bambu bagaha yo, watadu ngbatunga pai wa gure. Agu awirina nadu na Pauro Roma yo avura fu wene undo nga ga ngarasahe fuko, wa kina gu a rengbe gaoni undo ka du. A wa si adu ti gu regbo re na wa duhe awere, gu kura maku rengbe ani ka gbiaha ho ani amangaha ni wo nga, gu dada nga ga nyemuse rengbe ka nyaka dagba rani, na ani ki rengbe ka diaberã kaa ndusunge Yekova niruru rani.
23. Si rengbe ka ngba gbe tipa rani nibasasa ka ani aadia regbo kaa manga ginipai?
23 Ani nibasasa rengbe ka berãkurii agu apai fura yo tipaha rogo gi papara kekepai re. Si gbua nga kpiaapai, ono si rengbe ka tingida rani na pa gu ndikidi apai namanga nga gu rengbe ani ka ‘ngarasa’ awirinarani rogo. Anga gupai i aida ka gumbaha herẽ nga ani sonosi gu berã nga ga agu aboro nangerafuo airarungo te. Anga gere nangia gu sasa nangia ga agu awirina gumba yo payo rogo AKorosaio 4:10, 11 te. I angia “amangisunge tipa ga Mbori ngbi.” Gure nangia gupai si aangarasa awirina tini. Si dunga kinawo a tipa rani.
24. Gine nga gu bangua ndupai ani akparakpee tini tipa akuarani na kini gbata gene ka nyakasa yo?
24 Ani naayamba rimo akuarani rogo gaani akparakpee nisarani na kini mangi asadatise ka nyakasa yo mbiko gi ndupai re: Ani idi gupai nga awirinarani naida kaa ‘ta rogo gu gene rẽarẽ na Yekova tipa ka sa ngbarago tiko wenengai.’ (AKorosaio 1:10, NW ) Gupai re nikodikodihe kuti gu kurapai Pauro afura tipaha ho ko aake waraga ni fu aKorosaio tipa ga Epafura akparakpee, nga i “ru wenengai na nyanyaki ida kuti agu apai dunduko Mbori akpinyemuhe.” (AKorosaio 4:12, NW ) Waigu rengbe ani ni tirani ka manga gure? Ani bingo ho.
[Gu rukutu kekepai du bandu kpewaraga yo]
a Oni bi gu buku nga Dudungurobipai Rogo Kekeapai, gu Bambata Kpakutoho, akpewaraga 490-491, na gu nga “Kekeapai Dunduko—Si Aye be ga Mbori Toro na Si Nafu Undo,” akpewaraga 226-228, nga gu Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. akusihe (dunduko rogo pa-Ngirisi).
Oni Nirugu Tironi Nani?
• Waigu rengbe ani ka fu undo gbe rogo gaani akparakpee yo nisarani?
• Rogo gini gene bete aKristano ‘angarasi’ Pauro?
• Rogo gini apai rengbe ani ka ‘ngarasa’ akuarani?
• Gaani sasa nga gine ho ani akparakpee ni tipa awirinarani na kini gbata gene ka nyakasa yo?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 11]
Oni rengbe ka koda kura Kristano ku dagba gaoni aborokporo ho oni ataa nduroni ni kurogo kura ba?
[Gu kekepai nayugo bara gu ba i adi kpiahe rogo]
Courtesy of Green Chimney’s Farm