Gu Kparakparapai Du Dagba Riigbu Bipasunge na gu Basunge I Akepaha Kuti Ndika
GU DUNGURATISE nga ga Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania nga gu i naamangaha na agarã dunduko, i atona kaa mangaha rogo Ngi rogo 1885. Ho i aadungura mbedimbedi aKristano ni kindi rogo digido 19 kama agarã, agu abarugupasunge na aboro biroo nadu rogo gi basunge re aduna gu maabangirise nga ga ngbangbaturũ. Nirengo, gere ningia gupai niduho ti aregbo dunduko.
Ono tie, pai aduho sa nadu kia ti gure. Rogo 1940, Hayden C. Covington—nadu ti gu regbo re ni bafurugute fu Sosaiti na ni bafura kuba Sosaiti rogo abapengbanga ki duni guni sa dagba “kura avusende” na maabangirise tipa raka auru kpotosende—ko i asia ko ni barugupasunge nga ga Sosaiti. (Yoane 10:16, NW ) Ko amangisunge ni ga Sosaiti dufuo bangerekuriisunge tona rogo 1942 da ti 1945. Ti gu regbo re, gu Wirina nangia Covington azoro ti sunge duni barugupasunge ka mangapai ringbisihe kuti gupai si aawiraha ti gu regbo re ya si nga gupai Yekova akpinyemuhe—nga agu abarugupasunge na aboro biroo dunduko nga ga gu basunge nga ga Pennsylvania yo, i du wa ka i duni mbedimbedi aKristano. Lyman A. Swingle adiba Hayden C. Covington rogo gu gbuu nga ga abarugupasunge, na i ki sia Frederick W. Franz ni dufuo bangerekuriisunge.
Tipagine ga Yekova amoyambu aidi gupai tini nga si naida agu abarugupasunge na aboro biroo dunduko nga ga Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania du dunduko nga kina mbedimbedi aKristano? Bambiko ti gu regbo re, i anabi gu gbuu nangia ga abarugupasunge na aboro biroo nga ga gu basunge nga ga Pennsylvania wa kina gu Riigbu Bipasunge nga ga aDezire Yekova, nga gu tigaha kina agu akumba duni mbedimbediyo ni toro nidu rogo.
Gu Dunguratise I Naamangaha na Agarã Dunduko nga gu Paha Anyaki Gbe
Pati gu dunguratise i amangihe Pittsburgh yo rogo Tanvuo ti rameru 2 rogo 1944, agu aboro basunge nga ga Pennsylvania aidi agu apai sita i adiberã ka mbakadaha rogo gu waraga asiahe nga ga gu basunge re. Gu bambata waraga asiahe nga ga gu basunge re ayaa kina agu awirina ninaafu gamahe tipa ga Sosaiti sunge, kina yo nisia aguyo nika du rogo gbuu nga ga rugapasunge, ono gu biata mbakadapai nadu rogo gu ue waraga asiahe adi gupai re kusayo. Tingidapai tipa gu dunguratise re ayaa: “I nika dingiso bange agu aboro du rogo ga Sosaiti rondo tipa ka si susi nga 500 ya . . . Agu aboro nibasasa i ka sia yo, i du wa ka i du nga abamangisunge ti aregbo dũ nga ga Sosaiti watadu ni abamangisunge tipa bete regbo rogo gu rimbasa [dungurati] nga ga aDezire Yekova na i du wa ka i yugu gu toro nga ga Gbia.”
Fuo gure, si aidi kina agu aboro ima fu tiyo wenengai fu Yekova nisia agu aboro nikangia abarugupasunge nga ga Sosaiti yo, zanga bipa bakio gu marã i afuhe tipa ka turuso sunge Kindo kumbatayo. Gere angia mangapai na ngbanya kuti gu mbakadapai tooni tooni i aima gumbapaha kumbatayo rogo Yesaya 60:17, yo ani ageda gupai ni nga: ‘Mi ayé na dahabu ku ba sirigi, mi ki ye na feda ku ba marã; na ku ba ngua, mi ki ye na sirigi, ku ba ambia mi ki ye na marã. Mi afú zereda ni gaoni abarukuriapai a, na rurupai ni gaoni abarugupasunge.’ Ni furaha tipa “abarukuriapai” na “abarugupasunge,” gi sangbanebi re aafura kumbatayo tipa mbakada agene mangaapai rogo riigbu dagba ga Yekova aboro.
Gi nyanyakipa pai nga ga ye na riigbu kuti gu rugapai nga ga siokrasia re aye ti digido agu “anyemu 2,300 na awiso a” nga gu gumba yo paha rogo Daniere 8:14. Ti gu regbo re, i ambakadi “kparakpara [ziazia, NW ] ba si ki du wa [gu si adu] mbata.”
Ono tie, zavura fuo gu nyanyakipa dunguratise nga ga garã nadu rogo 1944 re, nyanyakipa sanahe anye kindi. Wa duhe nga ti gu regbo re i anabi aboro Riigbu Bipasunge wa i nga agu aboro saba du rogo gu gbuu nga ga abarugupasunge nga ga Pennsylvania, ya mo gere aayugo gupai nga si arengbanga bange aboro Riigbu Bipasunge susi mbedimbedi aKristano saba tee? Kurii gure, wa duhe nga aboro gu basunge nga ga Pennsylvania re du ninaasia aboro i duni abarugupasunge, ya mo agu aboro du rogo gu basunge re du nanaasia agu awirina du rogo Riigbu Bipasunge ti regbo gu dunguratise i naamangaha na agarã dunduko? Ya mo agu abarugupasunge na aboro biroo nga ga Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania nga kina gu bangisa aboro du rogo Riigbu Bipasunge, watadu i kia?
Gu Kura Dunguratise nga ga Garã nga gu Ka Bangirise Agonga Tini Ya
I akaragapai sa agi asanahe re pati gu dunguratise i naamangaha na agarã dunduko, nga gu i amangihe rogo Tanvuo ti rameru 1, rogo 1971. Ti gu regbo re, guni sa dagba abagumbapai ayaa, gu riigbu bipasunge nga ga ‘ruru kangara moyambu’ aima duho mbata fu Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania tipa dungu kama agarã. (Matayo 24:45-47) I asigira riigbu bipasunge rago Pendekote rogo 33 ti Gaani Regbo, 18 kama agarã naima susa kusayo mbata fu gu basunge nga ga Pennsylvania kuru. Ti tonatonaha, riigbu bipasunge adunga na awirina rogo 7 te, ono amokedi 12. Si ziazia nga i akiisi bange agu aboro nadu rogo kusa, mbiko ‘abaakumba na amokedi Yerusarema yo’ anangbembatayo rogo apai yo.—Amokedi 15:2.
Rogo 1971, gu bangisa bagumbapai re asakirogo gupai yo nga aboro Watch Tower Society arengbanga ka sia aboro i du rogo Riigbu Bipasunge te. Tipagine? Ko ayaa: “Bambiko . . . gu riigbu bipasunge nga ga gu riko nga ga ‘moyambu,’ anga boro nasia agu aboro du rogo te. Yesu Kristo du nasia yo . . . nga Rii gu ndikidi dungurati nga ga aKristano na nga Gbia ni Baira gu riko nga ga ‘ruru kangara moyambu.’ ” Si ziazia tie nga, anga aboro ho rogo gu basunge i akepaha kuti ndika rengbe ka sia agu aboro nika du rogo Riigbu Bipasunge te.
Nindu ko kumbatayo na fugo, gu bagumbapai re agumba gi nyanyakipa pai re: “Riigbu bipasunge na aboro biroo behe wa ngbatunga aguyo du rogo ga Sosaiti Gbuu nga ga Abarugupasunge te, nga, bangerekuriisunge, dufuo bangerekuriisunge, babanda marã na dufuo babanda marã. Si gbua na kina gaha bariigbuu tini.” Tipa dungu agarã, gu bangerekuriisunge nga ga gu basunge nga ga Pennsylvania angia bangbasia boro a rogo Riigbu Bipasunge. Gere adunga wo berewe te. Wa avuranga du gayo inohe na birĩ kina sa ya, agu asunge du be aboro Riigbu Bipasunge nika du nirengberengbehe. Gu bagumbapai re agbia gupai kuti ni nga: “Agu aboro dunduko du rogo riigbu bipasunge rengbe arengba ka duni bariigbuu zanga ni du ti kina gu bangisa regbo re ni bangerekuriisunge . . . nga ga Sosaiti . . . Padu ni ni bariigbuu naruriipa wai si naake ngoro agu aboro du rogo riigbu bipasunge.”
Pati gu dunguratise nga ga garã nga gu i amangihe rogo 1971 re, i ayugu gu kparakparapai ziazia du dagba gu mbedimbedi aboro ni toro du rogo Riigbu Bipasunge na agu abarugupasunge nga ga gu basunge nga ga Pennsylvania yo. Wa si avura du wo, agu aboro du rogo Riigbu Bipasunge aamangasunge kindi ni abarugupasunge na ni aboro biroo nga ga Sosaiti. Ono areme tie, gu sanahe nakura nga: Ya mo ndupai ho naye rogo Ziazia Kekeapai nga gu nayaa agu abarugupasunge nga ga Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania yo du wa ka i duni kina agu aboro du rogo Riigbu Bipasunge?
Karagapai nga oó. Anga gu basunge nga ga Pennsylvania nga gu yangara basunge i akepaha kuti ndika aDezire Yekova amangasunge nani te. Agu akuraha kina tini. Gu sa nga Watchtower Bible and Tract Society of New York, Incorporated. Si nasa gupai nga pa manga gaani sunge Amerika yo du fu rani taata. Ga Yekova maku nidu ziazia kurii gu basunge re, wa gaha abarugupasunge na gaha aboro biroo nivura du gbe dagba ‘kura avusende’ vurũ. Gu kura basunge nga International Bible Students Association, i namangasunge nani tigaha Britain yo. I namangasunge na kura abasunge nga gu i akepaha kuti ndika rogo kura aringara tipa ka gbaraga agu apai nga ga Kindo. Si dunduko nafu undo kina kubani sa na ki duna sunge behe rogo sa gupai nga i tungusi wene pangbanga auru kpotosende dunduko. Ka agi abasunge re vura du kina wari watadu ka kina ada vura nimangisunge rogo ni gaha abarugupasunge watadu aboro biroo, si niruguruguhe rogo gu gene nga ga siokrasia na Riigbu Bipasunge kini mangisunge nani. Sidu, ngbatunga agu abasunge re na asunge behe ka mangaha rogo gbaraga agu apai nga ga Kindo.
Agu abasunge i akepaha kuti ndika nafu undo fu rani. Ni du ani nani, ani namangapai ringbisihe kuti agu andika nga ga dagbarago na ga ringara, a wa Fugo Mbori aidaha. (Yeremaya 32:11; ARomo 13:1) Agu abasunge i akepaha kuti ndika nasa pa manga gu gaani sunge nga ga gbaraga pangbanga nga ga Kindo si du taata, si nasa gupai nga ani nikusi aBaibiri, abuku, amagazini, aburosua, na gu kura ahe. Ngbatunga agu abasunge i akepaha kuti ndika re namangasunge a ni agu aũsunge du kuti ndika tipa ka ora gene agu apai du tipa aũkporo, asadatise ka fu undo, giatise na kura aboro riipa mekemeke arago tipa manga kikindigi adunguratise rogo, na agu akuraha. Ani na tambuahe tipa agu asunge ngbatunga agu abasunge i akepaha kuti ndika re amangaha.
Peresa Rimo Yekova Kumbatayo
Rogo 1944, i ambakadi fugo gu Ue Papara Kekeapai nadu rogo gu waraga asiahe nga ga Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania tipa ka nyakasapa agu asasa nga ga gi basunge re. Kuti sangba gu waraga asiahe re, gu ringbisaapai nga ga Sosaiti nakoda gi bangua pai re: “Ka tungusa gu wene pangbanga nga ga ga Mbori kindo tiibe Kristo Yesu fu rikaaboro dunduko ni dezirepai tipa rimo YEKOVA, tipa fugo ko na tipa padu ko ni Mbori Tandu apai dũ.”
Natona rogo 1926, ‘ruru kangara moyambu’ aima peresa rimo Yekova kumbatayo. Gu nagbeberã gbe adu rogo 1931, ho Abawisigi Baibiri adi gu rimo ni kurii yo nga aDezire Yekova. (Yesaya 43:10-12) Agu abuku nga ga Sosaiti nga gu ninaanyakasapa rimo Mbori nakoda agu nga Yekova (1934), “Ani Sa Rimoro Si Du Ziazia” (1961), na “Rikaaboro Ainoho Ya Mi Nga Yekova”—Wai? (1971) (agi abuku re dunduko rogo pa-Ngirisi).
Si naida ani gumba kparakparapai tipa Ziazia Kekeapai—Sasapai nga ga Vovo Zegino, nga gu i akusihe nabaha dunduko rogo pa-Ngirisi rogo 1960. Si na rimo Yekova rogo rogo agu aba dunduko du Tetragrammaton (keke rimo Yekova rogo pa-Ebere) ni, rogo gu Kekeapai du rogo pa-Ebere. Gi sasapai re na gi rimo Mbori re a rogo aba 237 rogo gu Kekeapai nga ga aKristano rogo pa-Giriki, nga agu aba wene wisigopai ayugu gupai ni nga si gu daada i moihe rogo. Nga gu tambuahe du ani nani tipa gupai nga, rogo dungu agene nibakiakia, Yekova aidihe fu ‘moyambu’ na gaha Riigbu Bipasunge i mangisunge na agu aũkusa abuku du beyo gbiati agu abasunge i akepaha kuti ndika rogo sa rimoko aboro inihe auru kpotosende dunduko!
Pa Wai I Akiiso Sunge Kparaka Fugo Mbori
Ga Yekova aboro aima digo kina kubani sa ni mangi dezirepai tipa rimoko na kini songodi Fugo ko ni kusa yo Baibiri na dungu agu abuku du mburuhe rii Baibiri na kini kparakaha. Rogo gu bambata agarã nangia ga 1900, Watch Tower Society ada ni abakusi gu sasa Baibiri nga The Emphatic Diaglott, nga gu sasapai nga ga aKristano Kekeapai rogo pa-Giriki Benjamin Wilson asaha ni ke ko pa-Ngirisi ku pati pa-Giriki. Sosaiti akusi Baibiri tipa Abawisigipai ti gu Sasapai nga King James Version, nga gu nakodi kura kekeapai ti digidoho vuru akpewaraga 500. Rogo 1942, Sosaiti akusi King James Version na kura kekeapai pangba kpewaraga. Fuo gure, Sosaiti ki tona rogo 1944 kaa kusa gu sasa Baibiri nga American Standard Version nga gu airaha akusi bambataha rogo 1901, nga gu namangasunge na gi rimo Mbori re. Gu rimo nga Yekova adu a rogo gu sasa Baibiri nga The Bible in Living English, by Stephen T. Byington, nga gu Sosaiti akusihe rogo 1972.
Agu abasunge i akepaha kuti ndika nga gu aDezire Yekova amangasunge nani ima fu undo fuyo tipa kusa gi sasa afugo Baibiri re na kini kparakaha. Ono tie, gu kiipaha gbe nga gu wene kodabee nidu dagba Watch Tower Society na gu rimbasa mbedimbedi aDezire nga ga Yekova yo du rogo Rondo Safugo gu Baibiri nga Sasapai nga ga Vovo Zegino. Ani na ngbarago nga, daa ku awere, i kusi awirina gu Baibiri re nabaha watadu kina paparaha susi 106,400,000 rogo afugo 38. Nirengo, Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania nga gu Sosaiti nga ga Baibiri!
I amoi ‘ruru kangara moyambu’ ‘kurii agu ahe dunduko nga ga bairako.’ Gere nakoda gu mekemeke arago du rogo gu riibasunge du New York State yo, Amerika yo, na agu abe-basunge 110 namangasunge awere rogo zegino dunduko. Agu aboro du rogo gu riko nga ga moyambu ini gupai nga i asana yo asana i karagapai tipa wai i amangisunge na agu ahe i a’asiapaha fuyo. (Matayo 25:14-30) Si ki vura du wo, gere akanga na ‘moyambu’ ti idaha fu agu ababiapai rẽ arẽ dagba “kura avusende” (NW ) i ningerefuo agu apai nabipa gaani sunge kuti ndika na kini rugupa asunge te. Nirengo, gere nambu agu awirina du rogo Riigbu Bipasunge i duna regbo beyo gbe tipa “kparakpe . . . na tungusapai.”—Amokedi 6:4.
A wa agu apai du rogo zegino nikaa mbu gene fuyo, Riigbu Bipasunge, nga gu narukuba ‘ruru kangara moyambu,’ nikaa mangasunge kindi na agu abasunge i akepaha kuti ndika. Daha ada ani nimangisunge na agi abasunge re, ono na zingoho, gaani sunge arengbanga ka ru te. Kangia irangbii rũndika i gbandaka rimo basunge, sunge tungusapai nikaa ndu kindi kumbatayo. Zavura kina awere, rogo agu aringara irangbii namoi zahe ni ti gaani sunge na ka ani amanganga sunge na agu abasunge i akepaha kuti ndika ya, i natungusa gu pangbanga nga ga Kindo kindi, kini sa aboro ni abawiriki na siokrasia kini zugo kina kumbatayo. Gure namanga mbiko aDezire Yekova nata rũ ahe kini tudihe, ono ‘Mbori kini zugasihe tigako.’—1 AKorindo 3:6, 7.
Wa ani angera kumbatayo, ani na gu kido nga Yekova angera angerafuo gu zingo nga ga gako aboro rogo toroyo. Ko, na Wiriko, nga Yesu Kristo nikaa ndu kumbatayo kindi na fu gu rugute gbiati songodahe ngbangbaturũ yo nga gu ani aidaha tipa ka nyasa gaani sunge tungusapa Kindo. Nirengo, ka ani vura manga kina ginipai ni ga Mbori amoyambu, anga si namanga mbiko gu ‘tandu nga ga abanzengere, watadu mbiko gaani tandu a te, ono mbiko ga Yekova toro.’ (Zekaraya 4:6) Sidu, ani nakparakpee tipa Mbori undo rani, kini ini gupai nga mbiko gu ome Yekova afuhe, ani arengba arengba ka nyasa gu sunge fu ko ho fu rani ani mangihe rogo gi digido rago re!