Agu Awirina Nasonosi Agu Asino Berã Nadu Nibakiakia

AGU adiaberã avunguagude amangaha nazanganga ye na sangbanaha kurii awiriyo te. Kinawo duhe areme a wa si adu bakuru kusayo ati Edeni yo. Gu samungu nangia ga aAdamu na Eva aduna gbegbere sangbana kurii ngbatunga aboro dunduko. (Bambata Pai 2:15, 16; 3:1-6; ARomo 5:12) Wa vura duhe wo, ani dunduko nibasasa duna amamu berani ka mbakada gaani pagume na Bakusirani ka ani idi ka mangaha wo. Gu pangbanga du tipa Kaina na Ebere nangia bambata awirina gumba yo payo rogo gu pangbanga nga ga aboro, nayugo gupai nga, gipai re rengbe arengba ka manga wo.

Kekepai ho rogo Ziazia Kekeapai yo nayugo gupai nga Mbori afura fu aAdamu na Eva fuo danda ko yo kusayo ati Edene yo te. Wa si avura du wo, Yekova ahenga fura fu awiriyo te. Zanga kapa, aKaina na Ebere avura ino gupai be avunguyo namangi ati Edene yo. I arengbe arengba ka bi “akeruba [ngbadimo] ati Edene yo ku uroyo, na basape wa mirã we si nisaki tihe asaka rogo arago dunduko kirikiri, ka banda gene ngua unga.” (Bambata Pai 3:24) Agi akumba re angia agu adezire nabi rengo gupai ni bangiriyo Mbori agumbaha ya aboro nikaa ririahe mbiko ima na mbiko gu randimo nika kura kpakpuyo yo.—Bambata Pai 3:16, 19.

AKaina na Ebere avura ruga tiyo na pa afugo Yekova fu woo nga gu nayaa: “Mi amáa sogote dagba roni na de, dagba atitaro na atitari a; ko ki mburu riro, mo ki mburu gidako.” (Bambata Pai 3:15) Gupai aKaina na Ebere ainihe tipa Yekova arengbe ka sa yo i mbakadi wene pagume dagba yo na ko.

Ni berã aKaina na Ebere kuriipa ga Yekova sangbanebi na gako asino ni Bagamuahe avura fõngbaduyo yo i duna nyemu ka manga gupai nika sa Mbori ko idi na yo. Ono ka i asonosi gi nyemupai re ki da nani wari? Ya mo ka i amangipai kuti gu nyemu iriso Mbori naima du ngbaduyo yo na fuo gure ki sono rogo toroyo si ki sa yo i duna idapase kuti ko?—Matayo 5:3.

Agu Awirina re Afu Amotumo

Fuo susa bete regbo, aKaina na Ebere andu na motumo fu Mbori. Kaina afu zukuzuku ahe, na Ebere ki fu bambata gako wiri avusende tigako. (Bambata Pai 4:3, 4) Garã agi akumba re avura du wa 100, mbiko ho dia Adamu abatika gu biata wiriyo ni nangia Sete, garã Adamu aduho nga 130.—Bambata Pai 4:25; 5:3.

Pa fu yo gayo amotumo nayugo gupai nga aKaina na Ebere aima ino gupai nga i angia aboro ingapai, sidu i kini kpinyemu ka gbia ga Mbori weneringise. Kandara ni betehe, i avura berã tipa ga Yekova mokido nga gu nadu tipa woo na Tunga dee. I agumbanga pa bakio gu regbo na gu asadatise aKaina na Ebere amangihe rogo sonosa gayo pagume na Yekova te. Ono ga Mbori karagapai tipa gayo amotumo nakusa gupai fu rani nadu ngbaduyo yo nibasasa.

Gu kura wene abawirikipai nafu gu berã nga Eva avura bi Kaina ni gu “tunga” (NW ) si adu nga ni nika gbarasa woo, mbiko ti regbo vunga Kaina, ri ayaa: “Mi bi kumba mbiko gu undahe nga ga Yekova.” (Bambata Pai 4:1) Kangia Kaina aduti gi berã re na nako, ko angia ingahe. Ngba kura gene, Ebere afu gako motumo tigako rogo idapase. Mbiko AEbere 11:4 nayaa: “Mbiko idapase Ebere atumo fu Mbori ni wene motumo ngba susi gu nangia ga Kaina.”

Ga Ebere dudungurobipai nga ga toro na pa zanga Kaina ha, angianga gu yangara kparakparapai nadu dagba agi awirina re te. Kparakparapai aima du a rogo gayo sino berã yo. Sidu, “bi Ebere na gako motumo angba angba bangiri Yekova, ono bi Kaina na gako motumo angba nga bangiriko te.” Gupai si awiraha nga Kaina adunga na kura berã kuriipa fu gako motumo te ono ko adu gbua na kina gu berã nga ga ndu na motumo ka tumo ho si ki nyasi kuho. Ono Mbori aidanga na kina kungbo irisombori gbua te. Kaina aima sonosa gbegbere ngbaduseyo, na Yekova ki ima ino gupai nga, ndu fu ko gako motumo arunga te. Ga Kaina mangapai fuo ka Mbori gako motumo akusi gu ndikidipai nadu ngbadukoyo. Kuba gupai nga ko gbata gene ka mbakada gipai re, “Kaina ki zingi azinga gbe, kpakpuko ki du na ngbandua.” (Bambata Pai 4:5) Sino gako mangapai ayugupa gako gbegbere aberã na gbegbere nyemu apai.

I Azako Vurũ

Fuo ino Mbori pai tipa ga Kaina sino berã, Mbori arugu ko niyaa: “Tipagine zingi mo ti ni? Tipagine du kpakpuro ti ni na ngbandua? Ka mo amanga wenengaĩ, kpakpuro adú nga na ngbarago te? Ono ka mo amanga nga wenengaĩ ya, ingapai nagbura ngbadimo; gaha nyemuhe ki du koyo du mo ni, ono mo ka zoga ha.”—Bambata Pai 4:6, 7.

Pai kinaho rengbe ani ka wirikaha be gipai re. Gupai nzunzu namanga nga, ingapai nagbura ngbadimo kpurani tipa ka rita rani. Wa vura duhe wo, Mbori aima sa rani ani duna ranirii ka siapai, sidu ani rengbe arengba ka sia pa manga rurupai. Yekova arugu Kaina ko ‘mangi wenepai,’ ono ko amanganga ko ngbaome ko aria sino te. Kaina asia gu gene nangba tiko.

Gu pangbanga naye be ga Mbori toro re nandu kumbatayo kindi niyaa: “Kaina ki ya fu Ebere nangia wirinako, ‘Ani ndú ku ati yo.’ Fuo gure, ho i adu ni ati yo, Kaina ki nimo kuti Ebere nangia wirinako, ki imi ko.” (Bambata Pai 4:8) Rogo gi gene re, Kaina kini mo ka da ni gu baimi aboro zanga nunga. Ho Yekova asana ko ni ki ya: “Wari du Ebere ni nga wirinamo?” ko ayugonga wiri biratise kandara tooni te. Kuba gure, rogo sakparakpa na ruko, Kaina akaragapai ki ya: “Mi aina nga ho te; babanda wirinami nga mi?” (Bambata Pai 4:9) Ngbatunga gu kere zire Kaina agumbaha re na kango imo ko wirinako, ayugu gupai nga, kere kikpa boro nangia ko.

Yekova atiwa Kaina na ki do ko kusayo pati Edene. Gu motiwa Mbori aima tiwa kpotosende nani mbata awiri yugo tihe bakere gbe rogo gupai nangia ga Kaina, na ka sende akusinga zuzuhe ho ko asopoho ni te. Si adu nga ko nikangia yambayamba boro na ni yaura auru kpotosende. Kaina akpakanahe ya gako mbusa aima kio gbe, ya fuo du apai were ku bara ko yo, aboro agbata ko agbata ka irabape kpio wirinako tiko, ono ko ayugonga ndikidi saberã te. Yekova amoi “yuguyuguhe” tipa Kaina, si nawiraha nga, gu yuguyuguhe re angia ndiko ko arũhe nga gu kura aboro ainipai tipaha na kini irisihe nga gu ko amangihe tipa boro ka irabape wirinako tiko.—Bambata Pai 4:10-15.

Fuo gure, “Kaina ki guari bara bangiri Yekova, ki niraki rogo ringara Nodo, pati Edene ku uroyo.” (Bambata Pai 4:16) Fuo ko di dawiriko sa watadu wiri dawiriko ni diako, ko adua bakporo ko ayambu rimoho ti rimo bambata wiriko nangia Enoka. Tita Kaina nangia Remeke asa tiko ni boro zuũ wa kina Kaina. Ono tie, atita Kaina nabayo dunduko i aimi yo kusayo ti regbo gu Ime Akangbii nadu rago Noa.—Bambata Pai 4:17-24.

Pai Tipa Ani Wirikihe

Ani rengbe ka wirika apai be gu pangbanga du tipa aKaina na Ebere. Fugo gu mokedi nangia Yoane nangarasa aKristano i kpinyemu akurayo, ‘ka i adunga wa Kaina adu ni gbegberẽ ko ki imi wirinako ya.’ Ga Kaina “mangaapai nangia gbegberẽapai, ga wirinako ki ngia rurupai.” Fugo Yoane nagumba kurapai berewe nga: “Gu ni ka asoga wirinani ni nga imiboro. Oni ki ini ya a nga imiboro sa ka nyenye unga nye rogo ni yo te.” Ii, gu gene ani amanga akuarani aKristano rogo nikodikodihe kuti gaani pagume na Mbori na kuti pa gaani raka kumbatayo. Ka ani asoga akuarani aidipase, Mbori idinga na gaani pai te.—1 Yoane 3:11-15; 4:20.

I avura sonosa aKaina na Ebere na bangisa arugute, ono Kaina adunga na idapase kuti Mbori te. Nirengo, ko ayugu gu sino mangaapai nga ga Bakitingbanga, nga bambata ‘baimi aboro na ni bavungu ziree.’ (Yoane 8:44) Gi sino mangaapai nga ga Kaina re nayugo gupai nga, ani dunduko duna siapai berani. Agu aboro nasia gu gene nga ga ingapai nakpara tiyo kusayo ti Mbori, na Yekova kini saringbanga kuti agu aboro asanga gayo berã ya.

Rogo kura gene, Ebere tigako aduna idapase kuti Yekova. Nirengo, “mbiko idapase Ebere atumo fu Mbori ni wene motumo ngba susi gu nangia ga Kaina, rogo ho i ki du ni dezire fu ko ya ruru boro nangia ko, Mbori ki du ni dezire fu ko mbiko gako gamuniahe.” Wa vura duhe nga Ziazia Kekeapai afuranga tipa fugo sa Ebere agumbaha te, rogo gako kpiapai nga ga idapase, “ko nagumba pai kindi.”—AEbere 11:4.

Ebere nangia bambata boro dagba gu dungu aboro nakakuti ruru mangapai. Bangirise agonga ti gu kureko ‘naakpara fu Yekova auru sende’ te. (Bambata Pai 4:10; Ruka 11:48-51) Ka ani duna idapase wa gu Ebere adu nani, ani rengbe arengba a ka gbia ngbarago be wene pagume dagba rani na Yekova nga gu pagume nika nyeanye kindi.

[Sanduki ti kpewaraga 20]

BASOPOBINO NA BABANDA ANYAA

Sopabino na kini ngere fuo anyaa angia agu asunge nadu dagba gu bambata asunge Mbori afuhe fu Adamu. (Bambata Pai 1:28; 2:15; 3:23) Wiriko nangia Kaina adi gu sunge kubeko nga ga sopabino, Ebere kingia babanda anyaa tigako. (Bambata Pai 4:2) Ono tie, wa duhe nga gu bangua riahe nadu fu ngbatunga aboro angia zukuzuku angua na akpepasio mbata fu Ime Akangbii na fuoho, ndu zoga avusende nangia gine?—Bambata Pai 1:29; 9:3, 4.

Tipa avusende niraki na kini zugo, si naida aboro ningere fuo ra. Gi ga Ebere sunge nga ga ngera fuo avusende re nayugo gupai nga aboro aima digo nizogo gi zogozogo anyaa re kinaho aboro aenge ni. Ziazia Kekeapai afuranga singia bambata aboro anambira mamu anyaa te, ono zavura agu aboro nari kina kpepasio rengbe ka kpe gu mange avusende du wa zau-remu tipa ka tuhe ni rokoo. Na ho avusende akpiko ni, aboro rengbe ka rungburasi kpoto ra tipa kura asunge. Ni kpiapai, tipa ka wiga aAdamu na Eva ni arokoo, Yekova “[a]mangi abaukadi fu [Adamu] na diako rogo kpoto anya.”—Bambata Pai 3:21.

Ka si vura du wai, si ru aru ani berẽ gupai nga, aKaina na Ebere anaundo tiyo aundo ti tonatona gayo raka. I anakusa agu ahe gu kura gayo aborokporo anaidaha wa rokoo tipa ka voda tiyo nani na riahe tipa ka rihe.

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 21]

Ga Kaina “mangaapai nangia gbegberẽapai, ga wirinako ki ngia rurupai”