Agu Apai Nafuda Ngbatunga Aboro
Nika Digo Bambeda!
“GA ABORO mangaapai nga ga weneringise tipa ngera fuo gu raka nga ga kura aboro na ngbanda tini, ka si du nga si ni papara gu bakere nyanyakipa ringbisapai nga ga birĩ zogarago nga gu du tipa nyasa gu fudifudiapai narungosi aboro te. Gu mangaapai ni weneringise nga ga aboro dedede ima yugo gupai nga si nisanagaha arengbanga ka mbakada gu kpakarakpakaraapai nambusa aboro nga gu duna mbuhe riipa birĩ zogarago te.”—Wo duhe rogo gu waraga nga, The State of the World’s Refugees 2000.
Wa vura duhe nga gu undo nga ga weneringise naye be aboro nibakerehe, gu kpakarakpakaraapai narungosi ngbatunga aboro nasona kindi kina kumbatayo. Gini mamu duho be birĩ zogarago nibipa nyenye wene mbakadapai tipa gipai re? Nirengo, si ni kina wiri umbaha. Ono tie, wari rengbe ani ka ngera kuho ni berewe tipa undo? Ti gu bawene tonatona waraga gu mokedi nangia Pauro akehe fu agu aKristano nadu Efesa yo, ko asakirogo pa wai Mbori nika digiso gu kpakarakpakaraapai dunduko narungosi aboro. Ko atingidipa gu ũsunge Mbori nika mangasunge nani a, nga gu ũsunge nika dia tarã agu apai nasa kpakarakpakaraapai si nimangi rani areme. Tipagine ka ani awisigonga gupai tini du ngba Pauro re ya? Si gu du nikekehe rogo AEfeso 1:3-10.
‘Ka Dungura Ahe Adungura Dunduko Kina Sa Kurogo Kristo yo Berewe’
Fugo gu mokedi nangia Pauro naya wee, ga Mbori ringbisapai tipa gupai ko ayambaha nga ‘ngerakurii pasunge [watadu rugaapai ti genehe] ti digido ringbisiringbisi regbo.’ Rogo gipai re yo nga gine? Si wa ka i ya Mbori na ringbisiringbisi regbo beko ho ko nika mangapai ni rogo gu gene daada ‘ka dungura ahe dunduko kina sa kurogo Kristo yo berewe, agu ahe du ngbangbaturũ yo na agu ahe du auru kpotosende.’ (AEfeso 1:10) Ii, Mbori ima mbakadapai ka tona ka ye na agu ahe dunduko du ngbangbaturũ yo na gu du auru kpotosende berewe si du na pagume kina sa kutii beko. Gupai nafu berã berewe fu rani nga, gu fugo du herẽ nga ‘ka dungura ahe berewe dunduko,’ gu wene bawiriki Ziazia Kekeapai nga J.H.Thayer nayaa rogoyo nga: ‘Ka dungura ahe dunduko berewe tipa tiko (nadu nikparakakparakaha be ingapai dati gu regbo re) kutiibe Kristo ni dunguradunguraha na pagume dagbaha kina sa.’
Gure nayugopa gupai si aidi Mbori mangipai nibipa wai agi ahe re akparaka ni bambatapai. Bakuru kusayo rogo gu pangbanga nga ga aboro, gu bambata avungurani nangia Adamu na Eva akodi tiyo ue ka ngbe na Satana Bakitingbanga rogo samungu kuti Mbori. I akpinyemu ka duna ranirii beyo rogo gu gene nga ka duna gu rengo beyo nga ka sia wenepai tipa yo na gu nga gbegberehe. (Bambata Pai 3:1-5) Kuti gu ruru sarangbanga nga ga Mbori, Mbori akusi yo kusayo dagba gako aborokporo i ki zanga gayo wene ngbanya dagba yo nako. I aba ngbatunga aboro kurogo zangarengba na gu kere asangbanaha namanga rani areme.—ARomo 5:12.
Mbugene fu Gbegberepai Tipa Bete Regbo
Kura aboro rengbe ka sanahe ki ya, ‘Tipagine Mbori ahe yo tini i mangi gupai re?’ ‘Tipagine ko amanganga sunge tini gbua na kina gako bakere ome ki sa yo i mangi gupai ko akpinyemuhe ya, rogo gu gene re ko ki digisi agu aima na ambugo kusayo nga gu namanga rani areme?’ Boro rengbe arengba ka duna berã wa gure. Ono ka pa manga ko sunge na gako bakere pagbia wa gure ayugu ginipai? Ya mo oni rengbe ka ida na ga gu boro pai nata bi kina bambata basapai gbua ni ki ima sadiga airakango bambiko ome gu du tini ka mangaha wo? Nirengo ngbanga ha wo te.
Agu abasamungu re atinga kango na padu Mbori na tandu apai dunduko tiko te. I ati kina kango gupai gbe ya rengo beko tipa zoga aboro te na pa ru gako zogarago. Agi apai nagbere re, tipa ka rugaha bara sa kindi, Yekova ambugene fu agu aboro ko akusi yo i raki ngbariyo tipa ringbisiringbisi regbo zanga du ngburungburu tiibe gako pagbia. (Batungusipai 3:1; Ruka 21:24) Ho gu regbo nika digo ni re, ko nika kiso gene be agi apai re ki karaga pa zoga kpotosende berewe nabaha dunduko kutii beko. Ti gu regbo nikangia ha re, aboro dunduko nika ruga tiyo na gupai nga, gako zogarago nga gu yangara wene gene tipa nyenye zereda na ngbarago na rago zugosi ahe tipa agu aboro naraka auru kpotosende. Fuo gure, agu aboro dunduko narungosi akurayo rogo zegino ko adia yo kusayo nyeanye kindi.—Atambuahe 72:12-14; Daniere 2:44.
“Mbata Zegino Nika Enga”
Yekova aima diaberã bakuru kusayo tipa ka manga agi apai re “mbata zegino nika enga,” wo gu mokedi nangia Pauro agumbaha. (AEfeso 1:4) Gure ayugonga gupai nga, gu regbo re adu mbata fu kusa ko zegino watadu mbata fu kusa ko Adamu na Eva te. Gu zegino re aduni “wene he gbe”, ka pa samungu ata kuranga rogoho ya. (Bambata Pai 1:31) Gini “zegino” du tie gu mokedi nangia Pauro aidi ka pepaha? Gu zegino nga ga awiri Adamu na Eva, nga gu zegino hii be ingaapai, ki duni ga gu ngbatunga aboro nga airazangarengba, nga aguyo nangera tipa kina tumorii. Mbata fu i vungu agude, Yekova aima ino gupai ko nika mangaha ka fu zereda fu agu atita Adamu si arengbe ko tumo riyo.—ARomo 8:20.
Gere ayugonga gupai tie nga gu Bakere Bakindo nga ga haurago ko nika mangaapai wa kina gu aboro naamangaha te. Ho aboro aruga tiyo ni na gupai nga tunguotunguopai rengbe ka kura sayo, i nagbata dungu futufutu agene tipa wai rengbe yo ka sovura na diabese kuti gupai rengbe ka kura re. Ono tipa gu Mbori duna tandu apai dũ tigako, ko namanga kina gako ringbisapai gbua na ki digisi mangaha. Wa vura duhe wo, Pauro nasakarogo pa wai Yekova adiberã ka mangaapai tipa ka ye na nyenye ongoda fu ngbatunga aboro. Gini apai du ko amangihe?
Da Nika Ye na Ongoda?
Pauro nasakarogo gupai fu rani nga, ga Kristo mbedimbedi abawiriki ni toro na gu kparakpara sunge beyo nga ga ka dia agu aima kusayo ti aboro nakuru mbiko gu ingapai nga ga Adamu. Pauro naya wee, Yekova ‘asia rani rogo Kristo yo,’ ka zogarago na Yesu rogo gako Kindo nga ga ngbangbaturũ. Pauro nasakarogo gipai re kumbatayo kindi kini ya wee, Yekova “aima ringbisa rani sa du ni awirimbuti fu ko, mbiko Yesu Kristo.” (AEfeso 1:4, 5) Rengo ngaha, Yekova asianga yo watadu ki ima mbeda yo ni ziazia toro nibasasa te. Ono tie, ko ambedi kina badona aguyo mbata ni ziazia toro nafu tiyo ni aidipase, nga aguyo nika kodatiyo na Kristo ka dia agu arungosi Satana Bakitingbanga na Adamu gbiati Eva aye nani kurii ngbatunga aboro.—-Ruka 12: 32; AEbere 2:14-18.
Nairiwo gupai re! Rogo gako bambata kango kuti ga Mbori bakere pagbia, Satana akusi gupai nga, ka agu aboro Mbori akusi yo du tii bakere rungosi watadu tii zomiahe, i naima samungu nabayo kuti ga Mbori andiko. (Eyobo 1:7-12; 2:2-5) Rogo iiriwo yugo mangimangi kpiapai nga ga gu “taarimo nga ga gu gako undahe ko afu gbua,” Yekova Mbori ayugu gako kido koyo du agu aboro ni ko akusi yo ni dia ko bete aguyo dagba awiri Adamu nga aingipai i duni awiriko rogo toroyo. Aguyo du rogo gi umba badona re i i ka dia yo i ndu ka mangasunge ngbangbaturũ yo. Tipagine?—AEfeso 1:3-6; Yoane 14:2, 3; 1 ATesaroniko 4:15-17; 1 Petero 1:3, 4.
Pauro nayaa, agi awirimbuti Mbori adi yo re, nika “gbia [tiyo] ni adi kumbo na Kristo” rogo gako Kindo ngbangbaturũ yo. (ARomo 8:14-17) Ni du yo ni abakindo na ni aboromotumo, i adu ti dia agu aima na agu ambugo kusayo ti ngbatunga aboro nga gu namanga yo areme. (Yugoti 5:10) Nirengo, “ũ zegino dũ mongo niukaga omehe nimbu be ima kina ku awere.” Mbembedii kumbatayo, gi siasia awiri Mbori re nika kodatiyo na Yesu Kristo ka mangasunge, fuo gure agu aboro dunduko nga agisangbaa, ‘i abatasa yo be du ni ga zirã kanga sa kura gu taarimo berewe nga ga awiri Mbori.’—ARomo 8:18-22.
‘Tumorii Mbiko Kristo’
Agi apai dunduko re arengbe ka manga wo, niyuguyugu gu iiriwo bakere weneringise nga ga Mbori ko amangaha gbua fu gu ngbatunga aboro du rogo zegino na rengbe tipa motumo tumorii, nga gu motumo tumorii nga ga Yesu Kristo. Pauro nakehe tigako wa gere: “Bambiko tumori du fu rani rogo [Yesu] Kristo yo mbiko kureko vu rani ti tiandika, ku sangba gu ũkumuko yo nga ga Mbori undahe.”—AEfeso 1:7.
Yesu Kristo nga gu nyanyakipa boro rogo digiso ga Mbori ringbisapai. (AEbere 2:10) Gako motumo tumorii namaa ruru mburupai fu Yekova tipa rogoda aboro dagba atita Adamu ku dagba gako aborokporo ngbangbaturũ yo na ka kusa aboro be sangbana ga Adamu ingapai, zanga ko umbasi pa Gako andiko na agu arugute adunga ngburungburu ya. (Matayo 20:28; 1 Timoteo 2:6) Yekova ima mangapai rogo gu gene nakiisopa gako ruru mangapai na ki daada ni rengberengbe ruru sarangbanga.—ARomo 3:22-26.
Ga Mbori “Gbugbu Pai”
Tipa dungu kutu agarã, Mbori ayugonga pa wai nzunzu si adu nga ko nika ringbisa gako mbakadapai tipa kpotosende te. Rogo gu bambata sa kama agarã ti Gaani Regbo, ‘ko ayugu gu gbugbupai fu aKristano nga ga gupai ko akpinyemuhe.’ (AEfeso 1:9) Pauro na agu akurako nangia mbedimbedi aKristano arugutiyo nzunzu na iriwopa gu ringbisapai Mbori afuhe fu Yesu Kristo tipa ko mangihe. I atona ka ruga tiyo a napa gayo kparakpara sunge wa du yo ni adikumbo wa sa na Kristo rogo gako Kindo nga ga ngbangbaturũ. (AEfeso 3:5, 6, 8-11) Ii, gu zogarago nga ga Kindo vurube Yesu Kristo na gako abadiazogarago nga gu ũsunge Mbori nika mangasunge nani ka ye na nyenye zereda angianga kina ku ngbangbaturũ yo sa ya ono ku auru kpotosende a. (Matayo 6:9, 10) Mbiko gi kindo re, Yekova nika karaga gi kpotosende re berewe kuti gu paha ko aringbisihe kutini mbata.—Yesaya 45:18; 65:21-23; Amokedi 3:21.
Gako ringbisiringbisi regbo tipa ngburungburu mangapai ka dia arungosi dunduko na iraira sarangbanga kusayo auru kpotosende ima mbeda awere kumbatayo. Ono Yekova atona gu sunge nzunzu nga ga pa karaga kpotosende kubaha ti rago Pendekote rogo gu garã nangia 33 ti Gaani Regbo. Rogo gini gine? Tigu regbo re, ko atona ka dungura “agu ahe du ngbangbaturũ yo,” nga agu aboro nika zogarago na Kristo ngbangbaturũ yo. Agiyo re akodi agu aKristano nadu Efesa yo. (AEfeso 2:4-7) Bambeda kusayo, ti kina gi gaani regbo re, Yekova aima tona ka dungura ‘agu ahe du auru kpotosende.’ (AEfeso 1:10) Rogo gu tua nga ga tungusa wene pangbanga namanga rogo zegino dunduko, ko nayugo gu wene pangbanga du tipa gako zogarago nga ga Kindo vurube Yesu Kristo fu ngbatunga rikaaboro dunduko. Aguyo naidaha i nadungura yo awere kurogo gu ba nga ga husa yo rogo toroyo na ka banda yo rogo toroyo. (Yoane 10:16) Kumbatayo bambeda rogo paradiso auru gigiri kpotosende, i nika duna ndikidi ranirii be iraira sarangbanga na be ambugo dunduko.—2 Petero 3:13; Yugoti 11:18.
Aboro ima “ndu kumbatayo rogo dungu iiriwo agene” rogo gayo asadatise nga ga weneringise ka undo agu aboro rungo naamanga yo. (The State of the World’s Children 2000) Wa vura duhe wo, gu iiriwopai nika manga nga, gu zogarago nga ga gu Kindo nga ga ngbangbaturũ be Kristo Yesu na gako abadiazogarago ima mbeda ka digiso agu apai re bambeda. I nika guari kuti agu apai nakusa tagbagatagbaga apai na gu gbegbereapai dunduko du pati rani ki dihe kusayo. I nika nyasa riipa tarã agu apai dunduko naye na gu kpakarakpakaraapai dunduko nafuda ngbatunga aboro.—Yugoti 21:1-4.
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 4]
Agu amangapai ni weneringise nga ga aboro adianga gu fudifudiapai kusayo narungosi ngbatunga aboro te
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 6]
Gu motumo tumorii nga ga Kristo nafu ongoda fu ngbatunga aboro be gu ingaapai nga ga Adamu
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 7]
Boro rengbe arengba ka bi bandahe rogo toroyo na ki hu rogo toroyo areme
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 7]
Ongoda nika ye bambeda be fudifudiapai dunduko ti regbo gu Kindo nga ga Masiya