“Oni Ká Fu Bakitingbanga”
“Oni ká fu Bakitingbanga, ko ki oro be roni.”—YAKOBA 4:7.
1. Waigu rengbe ani ka ringbisapa gu zegino du areme, na tipagine si aida gupai ti ni nga mbedimbedi aKristano gbiati abadiangbayo duna rubangirise?
“MBORI ima birikpo dagba aboro, ono kina Bakitingbanga nye.” Agu afugo gu boro Faranza nangia André Malraux nibake abuku apehe re si rẽarẽ na gu zegino nga ga gu riko aboro ani araka dagbayo awere. Gu mangaapai nga ga aboro nirengo nawira gupai nga i naraka kina kuti gu birĩ nangahe nga ga Bakitingbanga kisusi manga yo gupai Mbori akpinyemuhe. Satana naingisa aboro “na tandu dunduko na agu apai i aina apai ti ni na [“yugopai nibiriki” NW ], na gu biriki dunduko nga ga irairapai tipa agu yo nakpi.” (2 ATesaroniko 2:9, 10) Ono tie, rogo gi ‘yangara arame’ re, Satana nanyakasa tiko na bakere asadatise kuti ga Mbori amoyambu, kini so vura na mbedimbedi aKristano, “nga agu yo naka kuti ga Mbori rugute, na agu yo naka kuti gu dezire pai nga ga Yesu.” (2 Timoteo 3:1; Yugoti 12:9, 17) Gi mbedimbedi aKristano re gbiati agu abadiangbayo duna gu maabangirise tiyo nga ga nyenye unga auru kpotosende, si naida gupai nga i duna rubangirise.
2. Wai Satana azomia Eva, na gunde ginipai nadu ti gu mokedi nangia Pauro ko anyakasipaha?
2 Satana nga banangi aboro rogo agene dunduko. Nifura ko rogo woo yo nibiriki, ko anangi Eva ri berẽ gupai tigari nga ka ri arengbe arengba ka gbia bakere ngbarago nimanga ri pai niranirii zanga ga Mbori pagbia kuriri. (Bambata Pai 3:1-6) Fuo susa bange agarã wa biama kutu fuo nanga ko Eva, gu mokedi nangia Pauro apepai ya ko aduna gunde kpotoko yo bambiko gu mbedimbedi aKristano nadu Korinda yo, arengbe ka du ninanginangiyo be gu biriki nangahe nga ga Satana. Pauro akepai ki ya: “Mi nagunde, gupai ka irasi gaoni aberã ti gu rurupai na gu ziaziapai du koyo du Kristo ni, wa wo anangi Eva ni gau biriki.” (2 AKorindo 11:3) Satana nagbarasa ga aboro berã na kini aria gayo aberãpai. Wa kina gu ko anangi Eva, ko rengbe ka sa aKristano i berẽ gupai ti gayo nga gayo ngbarago rengbe ka ye be gu he Yekova gbiati Wiriko aidanga paha ya.
3. Gini bandahe ti Bakitingbanga Yekova amangaha?
3 I rengbe ka ringbisa Satana kuti gu boro nga bazi azire narẽka gbina ka zio agu azire ti ni aino nga pa gu gbina re ya. Tipa ka neka agu agbina nga ga Satana, si naida ani nye ‘rogo gu barondo nga ga guko nga Bahe Kisusi,’ nga gu ba narukuba gu ba bandahe duho be Yekova nga gu narukuba kurapai tipa agu aboro idi na pa gako bakere pagbia nga ga haurago kini mangi gupai ko akpinyemuhe rogo gayo raka. (Atambuahe 91:1-3) Si naida ani duna gu bandahe berani dunduko Mbori afuhe rogo Fugoko yo, rogo gako ziazia toro, na rogo gako riigbu tipa ani “rengbe ka ru aru sa ga bakitingbanga birĩ.” (AEfeso 6:11) Gu fugo Giriki du tipa “birĩ,” i rengbe ka saha a nga “biriko boro.” Zanga kapa, Bakitingbanga namangasunge na dungu abiriki rogo gako bakere asadatise ka zio ga Yekova amoyambu.
Agu Agbina Bakitingbanga Arẽkehe Tipa Bambata AKristano
4. Gini ngbatunga sino raka bambata aKristano araki rogoho?
4 Agu aKristano naraki rogo bambata sa kama agarã na rogo ue kama agarã ti Gaani Regbo, anaraka ti gu regbo ga aRomo Ngbii aduna gaha ome zogarago nibakerehe. Gu gayo birĩ zogarago i aniya ti ni wee, Pax Romana (ga aRomo Zereda), si aza gene fu sunge bagaahe si kumuko. Gi zugo ahe wenengai re aye na bakere a’uru ngbarago fu gu riko nga ga abazogo, na agu abazogo re ambakadi apai tipa aboro ringara duna dungu ambaro beyo tipa i naagbia ngbarago behe i ka ndu ka samungu kuti abazogo. Vuru kura aregbo, bange a’uru ongoda anidu nibadunguhe wa kina a’uru sunge. Abarumbatayo anamangasunge na gu marã nga ga irangbii tipa fu riahe fu aboro ki sa yo i duku na mbire na tipa agu ambaro ngba tipa bikoho bangiriyo ki go ti kura apai.
5, 6. (a) Tipagine si aidanga gupai ti ni fu aKristano nga i naandu ku ba agu ambaro yo na gu kere abazogambaro nangia ga aRomo re ya? (b) Gini birĩ Satana amangisunge nani, na wai ka aKristano arengbe ka nekaha?
5 Ya mo gi sino raka re adu na kerepai rogoho tipa bambata aKristano? Ka ani wisigihe ti agu arugute agu abakeapai akehe nga aguyo naraki tingbafuo amokedi ngbutuko, wa guko nangia Turuturia, ani bi gupai nga, dungu gu mangimangiapai nangia ga aboro rogo agu a’uru ngbarago re ahi be gupai nadu nikerehe tipa ndikidi aKristano rogo toroyo na rogo berã. Gu kura kerepai sa akuru yo dagba agu akuraha naamanga nirengo nga dungu agu apumbo na ambaro i anamangaha adu tipa iriso gu kungbo ambori nangia ga apagano yo. (2 AKorindo 6:14-18) Ba zoga ambaro yo, zavura dungu agu ambaro i anangi he aduni kere wasiwasi pai watadu mbaro uka kure nipa zuũ. Fuo susa bete regbo, nyemu agu ambaro re atona ka go ti aboro i ki ye na gu mbaro nga ga kundiri aboro gbiati ado-gbere kuba gure, na kura kere wasiwasi apai ku bangiri aboro i bihe. Gu bake kuru apangbanga nangia Jérôme Carcopino ake gupai rogo gu gako buku nga Daily Life in Ancient Rome, ki ya: “I anambu agu adee nadu rogo agi ambaro yo re i uru arokoo aura ti kpotoyo dunduko . . . Kure anauka kpaima. . . . Gu mbaro re asatihe nisino aboro gu bagbata re nangia agu aboro naima du ni azogo fu wasiwasi pai. Rago agberanga tiyo be gu gbegbere bibi apai re te bambiko gu kere uka kure nga gu nadu rogo gu bangimbaro yo re aima zeresa gayo berã na gu kere wasiwasi apai re ki moi baha tiyo.”—Matayo 5:27-28.
6 Vuru agu abangimbaro yo re, abatakpata anata kpata dagbayo ki dati kpio, watadu ka ta kpata na anyarinde ka imo ra watadu ka kpi bera. Agu amangi irairapai i anasarangbanga yo, i anabayo kurogo gi ba re fu anyarinde, na niyangaraha, dungu aKristano i abayo fu kere anyarinde a. Zavura ti gu bambata aregbo re, ga Satana biriki adu tipa ka zeresa kpoto aboro yo ti soga pa wasiro na pa zuũ daho si aduni nga si rengbe rogo arago dunduko dungu aboro kini kpinyemuhe. Gu bangisa gene sa nadu tipa ne gu gbina Satana arẽkehe re adu sa nga kina gu ka boro zanga da rogo agu abazogambaro yo re.—1 AKorindo 15:32, 33.
7, 8. (a) Tipagine ka Kristano arengbe ka du ti ni ni iramungo ka ndu ku ba agu abaangira nangia ga angbagidavura? (b) Wai ka Satana arengbe ka mangasunge na ga aRomo abambidaime ka zio aKristano?
7 Oto abaangira na angbagidavura adu yo rogo gu bariwara vuru bazogambaro yo re, na zanga kapa si aduni bakere ũngbarago fu agu aboro naabihe, ono si angbanga tipa aKristano ndu koyo kaa bihe te bambiko gu rimbasa re anamanga pa zuũ dagbayo dedede. Gu bake abuku naraki rogo ue kama agarã ti Gaani Regbo, atingidi gupai nga, agu aboro nanabihe anatakpata ata dagbayo, gu kura bake abuku nangia Carcopino aya wee “abinza-akerekuru gbiati agu adee nga anatakuari anidu na gayo abasunge” tii mburu agu andugu nga ga gu bazogambaro re. Nirengo, ga aRomo abazogambaro adunga niwene ba tipa aKristano te.—1 AKorindo 6:9, 10.
8 Ginipai nadu tipa gu woworimo bambidaime nangia ga aRomo? Nirengo, pai adunga ho nigbegberehe ti mbidaime ka du gigirii te. Ono dungu agu abambidaime nangia ga aRomo adu nikikindigi mekemekehe nakodi agu avurubambu yo nadu tipa tiro kpotose, ngi ambaro dimoyo, tipa ba ake na aba tipa ririahe na mbirahe. Wa si avura du kuti genehe nga, aregbo adu kinaho niringbisiringbisihe tipa akumba na adee narimo ti asaa nibakiakia ku bambidaime yo, i anaidaha aida fu akumba na adee i naambida ime yo wa sa rogo ba sa dedede. Gu kumba rimoko angia Clement nangia boro Alexandria ake pai tipaha ki ya wee: “Gu bambidaime re adu nizazaha fu akumba na adee gbaiga; na rogo gu ba re i anidu nikundiriyo tipa manga agu apai nangba tiyo angianga kuti ndiko ya.” Rogo gi gene re, gu ba irangbii azaki he kuti ndiko arengbe ka du taata fu Satana ko mangisunge nani nigbina tipa aKristano. Agu aKristano nangia airatatamana anadanga ba agu apai yo re te.
9. Gini agbina si adu nga bambata aKristano naanekaha?
9 Baake angia wene ũgberesa regbo dagba aboro ti gu regbo ga aRomo Ngbii aduni na gaha tandu nabaha. Bambata aKristano arengbe ka neka pa agu amosoro i anakidohe ka fuhe fu aboro ba oto agu abaangira yo nangia ga angbagidavura mbiko kina gupai gbua nga i azanga ndu ku ba mbaro yo. Aboro anabaake aba toonitooni nigbuko dimoyo vuru agu abambu yo agino anaraka tiihe gbiati vuru agu abambu baga buda naduku yo ku mburuhe yo. Agu aboro nanabaake anari marã ti ake na kpakpa namba akura yo kini rihe tigayo ti rengberengbe namba nga ga awirimbia ngondi watadu agu azege du be gu kura boro yo na nge mbaro na ni. Sunge baake anafu bakere ngbarago fu aboro rogo gayo raka, bambiko si afu maabngirise tipa aboro anagbia marã ti nitaata zanga bakere sunge. (AEfeso 5:5) Kurii gure, agu adee nanabaga buda rogo ngbatunga agu aba re anidu dedede nga agu dee nga anatakuari, nga gupai nanakoda gu kerepai kuti ni nga pa meteka. Gure nangia ngbatunga agu agbina Satana arẽkehe tipa agu aKristano naraki rogo agu abaagbata naduku rogo ga aRomo Ngbii. Ya mo apai nikparakparaha areme ti gure?
Gu ga Satana Agbina Du Areme
10. Wai gu mangimangiapai du areme awira kina gu nanamanga rogo ga aRomo Ngbii?
10 Rogo apai yo dunduko, ga Satana abirĩ a’arianga tihe te tipa dungu kama agarã. Tipa gupai nga, ‘ka Satana dinga adia be agu aKristano naaraka rogo gu gbegbere bagbata nangia Korinda ya’, gu mokedi nangia Pauro afu nyanyaki arugute fuyo. Ko aya we: “bambiko zingo ina [ga Satana] bawagi ti rani te.” (2 AKorindo 2:11) Gu raka du areme rogo dungu agu aringara ima sona kumbatayo rogo pa kusa vovo ahe yo, si teketeke wa kina gu nanamanga rogo ga aRomo Ngbii ho si aduni na bakere omehe. Badungu aboro nagboona kini mangi kina agu apai nafu ngbarago fu boroyo susi gu nadu mbata. Agu ambaro du wa baake nga gu irangbii akusaha nafu bete maabangirise fu airarungo nga ka i ngihe i nika bi agu ahe zingoho amanga yo. Aboro nahiso berã yo na pa agu ambaro du genoho kusende. Kikindigi abazogambaro nahiko be aboro, aboro kini baake, ti kura aregbo gi rimbasa aboro re narimiso tiyo kurogo pa zuũ, na agu aboro nangimbaro du nazuboho dedede. Wasiwasi woro manzigo kini hisi tu aboro yo na wasiwasi abia, pa yugo pa meteka kini mangi rogo abazogambaro wa sa na gu i ayugoho rogo asinima na terevizioni. Rogo kura aringara, koda adee na akumba tiyo ka mbidaime rogo ba sa ni gupai dungu aboro audaha, pa mbida aboro ime nikundiriyo pangba kura abaime tigaha adunga ba fura tipaha ya. A wa kina gu nadu rogo bambata kama agarã tipa gu pambori nangia ga aKristano, Satana na’asada ka nanga ga Mbori amoyambu rogo gu mangimangiapai nafu ngbarago fu aboro zegino.
11. Ho du boro ni na nyemu ka ongoda na ka wasa, gini gbina duho?
11 Rogo gu zegino du mbugo rogoyo na arago dũ be gu fudifudiapai namanga aboro, si ni gupai rẽarẽ boro berẽ pa ndu ka ongoda watadu ka manga gupai ka fu ngbarago funi. Ono tie, wa kina gu ga aRomo abambidaime nakodi dungu kere mangimangiapai tipa bambata aKristano, bete agu aba ambaro aboro andu kurogoho areme ti regbo gayo aongoda gbiati agu aba i andu kurogoho dedede tipa gayo a’uru ngbarago, nayugotihe ni ga Satana gbina nga gu ko namoihe tipa ka zio agu aKristano du areme kurogo pa wasiro watadu kere mbira buda. Pauro akepai fu agu aKristano nadu Korinda yo ki ya: “Ka i nángi nga roni ya. Gbegberẽ kpamiatise nagbarasa wene sino. Oni zíngisi gaoni berã, ka oni íngi nga ya; bambiko agu roni aina nga Mbori wa sa te.”—1 AKorindo 15:33, 34.
12. Gini bete abiriki duho Satana amangasunge nani ka zio ga Yekova amoyambu areme?
12 Ani aima bihe ti gupai nangia ga Eva wai Satana amangisunge na biriki ka ingisa gari berãpai. (2 AKorindo 11:3) Areme, gu kura gbina sa nga ga Bakitingbanga nga ka nanga aKristano i berẽ gupai nga, si naida i asadi ka manga gu sino raka nga ga aboro zegino kini gumba gupai nga aDezire Yekova wa kina gu kura aboro, si rengbe arengba ka ye na kura aboro i satiyo kurogo gu rengo nga ga aKristano. Ti kura aregbo i nasatiyo asa ki du wa kina aboro zegino, kuba gupai nga i ye na aboro zegino kurogo rengo yo, kina aboro zegino ki gbe yo ku zegiyo. (Agai 2:12-14) Gu kuraha dagba agu abiriki nga ga Satana nga ka sa agu aKristano naima kparatiyo fu Mbori nga rukutu agude na sosono aboro wa sa, i raki gu raka nga ga bangba-ue kini ‘rungosi ga Mbori ziazia toro’. (AEfeso 4:30) Bete aguyo ima tiwa kurogo gi gbina re rogo ingamangasunge na gu ũkeda pangbanga nga Internet.
13. Gini okooko gbina nga ga Bakitingbanga dagba gako abiriki nga ga mangaapai, na gini arugute nga ga Asanza rẽarẽ na gipai re?
13 Gu kura ga Satana gbina nga ka fu gu tandu du ni okookoho be gbegbere atoro fu boro. Anga ndikidi Kristano ho nika ta inoaino kini rimisi tini kurogo gupai nga ga Satana watadu sangbaatoro te. Wa vura duhe wo, kura aguyo naba pa gayo rugatinapai sande ho daha ni ti bi sinima, agu ambaro nga ga terevizioni, na gu nga ga vidio gbiati geda agu abuku nga ga agude na agu apangbanga nanyakasa pa zuũ watadu manga kura iiriwo manga apai nibiriki. Guhe nga gu nakodatihe na gu gbugbu apai nga ga sangbaatoro si naida ani nehe tuturũ. Gu sanza nga ga tatamana naya wee: “Akiwe na agbina du ngba gene airakeretu; gu boro nabanda tini ané he tuturũ.” (Asanza 22:5) Wa duhe nga Satana nga “mbori gi zegino re,” guhe nga gu ngba ti aboro nidunguyo rengbe arengba ka oka bara kura gako gbina sa dagba agu akuraha.—2 AKorindo 4:4; 1 Yoane 2:15, 16.
Yesu Aká fu Bakitingbanga
14. Wai Yesu asovura na diabese kuti ga Bakitingbanga bambata asada?
14 Yesu amoi wene kpiapai nga ga ká fu Bakitingbanga na si ki sa ko ko oro kusayo pati Yesu. Fuo bapatiza Yoane Yesu na ko ki gino riahe tipa arame 40, Satana a’asadi ko. (Matayo 4:1-11) Gu bambata asada nangia ko amangisunge na gu gomoro riahe ninaamanga aboro nga gu Yesu adu nani fuo gino ko riahe. Satana asana Yesu ko mangi gako bambata iiriwopai ka zeresa gu nyemuhe nga ga boro. Nidia Yesu pai rogo Pa Fu Rugute ni Ue he 8:3, ko aká tipa ka manga gupai na gako ome nga gu ka ngba tipa tiko, ko amoi pa gu riahe nga ga toro mbata fu agu ariahe nga ga borose.
15. (a) Gini nyemuhe du ti aboro dũ Satana amangisunge nani ka asada Yesu? (b) Gini kura bangua biriki sa dagba agu abiriki nga ga Bakitingbanga ko amangaha areme kuti ga Mbori amoyambu, ono wai tie rengbe ani ka ká fuko?
15 Gu kurapai berewe nagbeberã rani tipa gi asada re nga, anga Bakitingbanga agbata gene tipa ka nanga Yesu ko mangi gu ingaapai nga ga kodaba te. Gomoro nga guhe ninaasa nyemu ngera tipa riahe ti aboro dunduko adu wa si nga gu nyanyakipai borose akpinyemuhe, ko amangisunge nani ka asada Yesu ti gi regbo re. Gini a’asada Bakitingbanga amangasunge nani ka gbeberã ga Mbori aboro areme? Si nibadunguhe na angbatungaha ti ni, ono ko namangasunge na gu asada nga ga kodaba dagba kumba na dee nigu birĩ sa dagba akuraha yo ni gako bakere asadatise tipa ka gburuwa gu kakuti ruru mangapai nga ga ga Yekova aboro. Niwirika ani Yesu, ani rengbe arengba ka sovura na diabese kuti ga Bakitingbanga a’asada. A wa kina gu Yesu adibe ga Satana bakere asadatise mbiko tingida ko pa averesi vuru Ziazia Kekeapai yo, ho du ani ni rogo asada nga ga pa kodaba dagba kumba na dee ani rengbe ka tingidapa agu averesi du wa, Bambata Pai 39:9; 1 AKorindo 6:18.
16. (a) Wai Satana a’asadi Yesu ni uehe? (b) Rogo gini agene yo rengbe Satana ka nanga rani tipa ani asadi Yekova?
16 Fuo gure, Bakitingbanga a’asadi Yesu ki ya fuko wee ko ru ngbahõ bambu yekaru yo ki gito kusande ko ki bingoho singia Mbori arengba ka keda gako amaraika i banda ko. Nidia ko pai rogo Pa Fu Rugute ni Ue he 6:16, Yesu aká tipa gupai nga ka maa Bako kurogo asada. Si arengbanga ka du nga Satana nika asada rani ani gito ngbahõ yekaru yo te, ono ko rengbe ka asada rani ani asadi Yekova. Ya mo ani inihe wenengai nga ani ni asadiasadi rani ka bi wai rengbe ani ka wirika gu sino nga ga zegino rogo gaani vorokoo na mbakadarii zanga i fu rugute fu rani ti ni? Ya mo ani ninanginangi rani ka ndu ku ba agu ambaro yo angbanga ya? Ka si du wo si rengbe ka du tie nga ani na’asada Yekova a’asada. Ka singia ani na nyemu gupai re tirani, kuba gupai nga ko oro berani, Satana rengbe ka zio tiko kina kuti rani, kini asadi zanga pirigo ka nanga rani ani ngbe na kina gako pai.
17. (a) Wai Bakitingbanga a’asadi Yesu nibiataha? (b) Wai ka Yakoba 4:7 rengbe ka du fu rani nindikidi pa rengo?
17 Ho Satana afu agu akindo ni nga ga zegino dunduko fu Yesu tipa kina bangisa kukoo gbua bara sa barabangiriko, Yesu aká fuko berewe nidia ko veresi rogo Ziazia Kekeapai yo, kini yugu pa gako ru nyanyakii tipa gu kparakpara iriso du sa fu kina Bako. (Pa Fu Rugute ni Ue he 5:9; 6:13; 10:20) Si arengbanga ka du nga Satana nika fu agu akindo nga ga zegino fu rani te, ono ko na’asada rani dedede na nyemu duna berãpa wene aũzegino, zavura gu maabangirise nga ga duna gaani wene kindo ni tirani. Ya mo ani na karagapai wa Yesu amangihe, kini yugu gaani kparatise niringo fu Yekova? Ka singia wo du he, gupai namangi tipa Yesu kina si nika manga tipa rani. Gu pangbanga nga ga Matayo nagumba gupai nga: “Bakitingbanga ki guari pati ko.” (Matayo 4:11) Satana nika guari pati rani ka singia ani nika ká fuko nyanyakii nitingida ani gu wene arugute nga ga Ziazia Kekeapai nga gu adunga ngburungburu ya kini moihe kurogo gaani mangaapai. Gu bawiriki nangia Yakoba akepai ki ya: “Oni ká fu bakitingbanga, ko ki oro be roni.” (Yakoba 4:7) Kristano sa akepai kurogo gu biroo nga ga be-basunge nga ga aDezire Yekova du France yo ki ya: “Satana nirengo na biriki tiko. Wa mi nivura duna nyemu manga weneapai, mi nabihe nikpakarakpakarapai ka za tire ti gbegberepai. Wa avura duhe wo, na ngara, zerangbaduse, na kurii gure dunduko, mbiko ga Yekova undohe, mi ima rengba ka kakuti manga rurupai na ki nyakasi tire kuti rengo kindi.”
Oni Mbakaditironi ka Ká fu Bakitingbanga
18. Gini aũvura nga ga toro du berani tipa ka sovura na Bakitingbanga?
18 Yekova ima undo rani na agu aũvura nga ga toro tipa ani rengbe ka “ru aru sa ga bakitingbanga birĩ.” (AEfeso 6:11-18) Gaani nyemuse tipa rengo nika sa rani ani vogire dimorani nyanyaki watadu ka mbakada rani tipa agu amangapai nga ga aKristano. Gaani nyanyaki kakuti gupai sigira Yekova ha nikpiapai fu aboro tipa ruru mangapai nika du wa kina marã ngbaduse tipa banda ngbadurani. Ka ani vodi ndu rani na wene pangbanga, ani nikaa ndu dedede tipa sunge tungusapai, na si nika nyakasa rani na kini banda rani rogo toroyo. Gaani nyanyaki idapase nika du wa kina bakere vurakube, kini banda rani be “gu siida we nga ga gbegberẽ ko,” be gako abiriki na a’asada. Gaani kido na maabangirise rogo gu digisidigisi amokido nga ga Yekova nika du wa kina kpakpari marã si kini banda gaani aberã na si kini fu zereda ku berã rani yo. (AFiripoio 4:7) Ka ani dani abangbasia amangisunge na Fugo Mbori, si nika du fu rani wa kina basape ani rengbe ka mangasunge nani ka kusa aboro tii gu sunge akanga du yo nani fu Satana. Ani rengbe ka mangasunge nani si banda rani a, wa kina gupai nadu tipa Yesu ho Bakitingbanga a’asadi ko ni.
19. Kurii pa ká fu ‘Bakitingbanga,’ ginipai rẽarẽ tipa mangaha?
19 ‘Niukadi ani tirani na ga Mbori aũvura dunduko,’ na kini kparikpee kakaka, ani rengbe arengba ka duna kido tipa ga Yekova bandahe ho Satana ka zubo rani ni. (Yoane 17:15; 1 AKorindo 10:13) Ono Yakoba ayugu gupai nga, anga gupai sa ka ani mangihe nga kina ‘ká fu Bakitingbanga’ te. Kurii agi apai re dũ, ani du wa ka ani ‘fu tirani fu Mbori’ a, nga guko naberãpa rani aberã. (Yakoba 4:7, 8) Wai rengbe ani ka manga gipai re, ani nika wisigoho rogo gu paparaha naye fuo gere.
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Gini agbina nangia ga Satana si adu nga gu bambata aKristano nekehe?
• Gini birĩ mangaapai Satana amangasunge nani areme ka asada ka zio ga Yekova amoyambu?
• Wai Yesu aká agu a’asada nangia ga Bakitingbanga?
• Gini aũvura nga ga toro naundo rani ani ká fu Bakitingbanga?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 9]
Yesu aru ngutete ka ká fu Bakitingbanga
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 10]
Agu aKristano nadu rogo bambata sa kama agarã asogo agu ambaro nangia ga pa zuũ na ga pa wasiro
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 10 aye be]
The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck